I-sai-a 1:1-27:3
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
1 Sau đây là sự hiện thấy của Ê-sai, con trai A-mốt về tương lai của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. Ê-sai chứng kiến những sự hiện thấy nầy trong đời các vua U-xia [a], Giô-tham [b], A-cha, và Ê-xê-chia trị vì xứ Giu-đa.
Lời CHÚA phán nghịch cùng con cái Ngài
2 Hỡi trời và đất hãy nghe đây, vì nầy là lời CHÚA phán:
“Ta nuôi dưỡng con cái ta lớn lên,
nhưng chúng nó chống nghịch ta.
3 Bò biết chủ mình,
lừa biết máng của chủ,
nhưng dân Ít-ra-en ta không hề biết ta;
dân ta chẳng hiểu biết.”
4 Thật gớm ghê chưa! Ít-ra-en là một nước tội lỗi, một dân bị gian ác đè nặng, một đám con làm ác, thật là một lũ con gian ác [c]. Chúng đã từ bỏ CHÚA; ghét Thượng Đế, Đấng Thánh của Ít-ra-en, và đã quay lưng khỏi Ngài như thể quay mặt khỏi người lạ.
5 Tại sao các ngươi muốn bị trừng phạt mãi? Tại sao các ngươi vẫn tiếp tục chống nghịch Ngài? Đầu các ngươi bị thương tích, lòng các ngươi bệnh hoạn [d]. 6 Từ bàn chân cho tới đỉnh đầu ngươi không có chỗ nào lành lặn; toàn thân ngươi đầy vết thương, trầy trụa và vết lở chưa được rửa hay băng bó, chưa được xức thuốc cho bớt đau.
7 Xứ ngươi bị tàn hại; các thành phố ngươi bị thiêu rụi. Trong khi ngươi nhìn thì kẻ thù ngươi bóc lột mọi thứ trong xứ ngươi; đất ngươi bị kẻ thù tàn phá [e].
8 Giê-ru-sa-lem [f] bị bỏ hoang như lều trống trong vườn nho, như chòi bỏ hoang trong ruộng dưa, như thành bị kẻ thù vây hãm. 9 May mà CHÚA Toàn Năng đã để lại một số ít trong dân ta sống sót. Nếu không thì chúng ta đã hoàn toàn bị diệt như hai thành Xô-đôm và Gô-mô-rơ rồi.
10 Giê-ru-sa-lem ơi, các lãnh tụ ngươi chẳng khác nào những lãnh tụ Xô-đôm, và dân ngươi chẳng khác nào dân Gô-mô-rơ [g]. Hãy nghe lời CHÚA phán; lắng nghe lời dạy của Thượng Đế chúng ta! 11 CHÚA phán, “Ta không cần những sinh tế các ngươi. Ta đã có đủ của lễ thiêu bằng chiên đực và mỡ của các thú vật tốt nhất của ngươi rồi. Ta không thích huyết bò đực, huyết chiên đực hay huyết dê đực. 12 Khi ngươi đến gặp ta, ai bảo ngươi dẫm chân lên hành lang ta?
13 Thôi đừng mang sinh tế vô ích cho ta nữa! Ta ngấy các cuộc dâng hương, các ngày Trăng Mới, ngày Sa-bát hay các ngày lễ lộc khác của ngươi. Ta không chịu nổi những điều ác ngươi làm trong các buổi họp thánh. 14 Ta ghét những ngày lễ Trăng Mới và các lễ hằng năm khác. Chúng đã thành gánh nặng cho ta, ta mệt rồi không muốn mang nữa.
15 Khi các ngươi giơ tay ra cầu nguyện với ta, ta không thèm nhìn. Dù cho ngươi cầu nguyện dông dài, ta chẳng thèm nghe, vì tay ngươi dính đầy máu.
16 Hãy tắm rửa cho sạch đi. Đừng làm điều ác. Và thôi làm điều bất chính. 17 Hãy học làm điều lành. Tìm kiếm điều công bình. Trừng phạt kẻ làm hại người khác. Hãy giúp đỡ kẻ mồ côi. Bênh vực người góa bụa.”
18 CHÚA phán, “Hãy đến để chúng ta thảo luận việc nầy. Dù tội ngươi như hồng điều, dù lỗi ngươi như son đỏ, cũng sẽ trắng như lông chiên.
19 Nếu ngươi bằng lòng vâng lời ta, ngươi sẽ ăn sản vật của xứ. 20 Nhưng nếu ngươi không chịu vâng lời và chống nghịch ta, ngươi sẽ bị gươm kẻ thù tiêu diệt.” Đó là lời do chính CHÚA phán ra.
Giê-ru-sa-lem bất trung với Thượng Đế
21 Thành Giê-ru-sa-lem trước kia theo CHÚA, nhưng nó không còn trung thành với Ngài nữa. Trước kia nó đầy dẫy điều công chính; dân chúng sống theo ý muốn Thượng Đế. Bây giờ nó là nơi lũ sát nhân trú ngụ.
22 Giê-ru-sa-lem ơi, ngươi giống như bạc đã biến thành cặn bã; như rượu pha với nước. 23 Các lãnh tụ ngươi là những kẻ phản loạn bạn bè với quân trộm cắp. Chúng đều nhận hối lộ để làm bậy, ăn của đút lót để lường gạt dân chúng. Chúng không đem công lý đến cho kẻ mồ côi hay đếm xỉa đến quyền lợi của người góa bụa.
24 Cho nên Thượng Đế Toàn Năng, Đấng Quyền Oai của Ít-ra-en phán như sau: “Ngươi, kẻ thù ta, sẽ không còn gây phiền cho ta nữa. Ta sẽ báo trả điều ngươi làm. 25 Ta sẽ chống nghịch ngươi và sẽ tẩy sạch cặn bã ra khỏi ngươi; ta sẽ loại bỏ những kim loại vô dụng [h]. 26 Ta sẽ mang các quan án ngươi về như xưa kia; các cố vấn ngươi giống như cũ. Rồi ngươi sẽ được gọi là thành Công Chính, thành Trung Kiên.”
27 Nhờ làm điều công chính, Giê-ru-sa-lem sẽ được tự do như trước. Nhờ làm điều phải, dân cư trở về với CHÚA sẽ được giải thoát. 28 Còn tội nhân và kẻ chống nghịch Thượng Đế sẽ bị tiêu diệt; kẻ rời bỏ CHÚA sẽ chết mất.
29 “Ngươi sẽ bị sỉ nhục vì đã bái lạy các thần khác dưới các cây sồi. Ngươi sẽ bị nhục nhã vì đã thờ lạy các thần khác trong vườn [i] mình. 30 Ngươi sẽ như cây sồi úa lá, như vườn không tưới. 31 Những kẻ quyền thế sẽ như những khúc củi nhỏ, khô queo, công việc họ như những tia lửa. Chúng sẽ cùng nhau cháy, không ai dập tắt.”
Lời tiên tri về Giê-ru-sa-lem
2 Ê-sai, con trai A-mốt nói tiên tri như sau về Giu-đa và Giê-ru-sa-lem:
2 Trong những ngày cuối cùng, núi nơi có đền thờ của CHÚA sẽ cao hơn các núi, cao hơn các đồi và các dân sẽ đổ về đó. 3 Nhiều dân tộc sẽ đến bảo rằng, “Chúng ta hãy lên núi của CHÚA, đi đến đền thờ Thượng Đế của Gia-cốp để Ngài dạy chúng ta đường lối Ngài, và chúng ta sẽ vâng theo lời giáo huấn của Ngài.”
Lời giáo huấn Ngài xuất phát từ Giê-ru-sa-lem; lời phán của CHÚA cũng ra từ Giê-ru-sa-lem. 4 Ngài sẽ giàn xếp những tranh chấp giữa các dân tộc và quyết định cho nhiều quốc gia. Lúc đó họ sẽ rèn gươm ra lưỡi cày và biến giáo mác ra dao cong. Các nước sẽ không còn đánh nhau, cũng không tập luyện chiến tranh nữa.
5 Hỡi nhà Gia-cốp, chúng ta hãy đi theo đường lối của CHÚA.
Ngày kinh khủng sẽ đến
6 Lạy CHÚA, CHÚA đã bỏ dân Ngài, là nhà Gia-cốp, vì chúng đã đầy những tư tưởng bậy bạ theo các dân Đông phương [j]. Chúng bói toán như dân Phi-li-tin, và hoàn toàn chấp nhận các tư tưởng ngoại lai đó. 7 Xứ chúng đầy vàng và bạc; vô số châu báu. Xứ chúng đầy ngựa; và vô số quân xa. 8 Xứ chúng đầy hình tượng. Dân chúng bái lạy các hình tượng đó do tay mình làm ra và do chính ngón tay mình tạo nên. 9 Vì thế ai nấy sẽ xấu hổ. Lạy Thượng Đế, xin đừng tha thứ chúng [k].
10 Hãy núp sau các tảng đá; đào hố và trốn trong đất để trốn cơn giận của CHÚA và tránh khỏi quyền năng lớn lao Ngài!
11 Kẻ tự phụ sẽ bị hạ xuống, chúng sẽ cúi đầu vì xấu hổ. Lúc đó chỉ có một mình CHÚA được tôn cao.
12 CHÚA Toàn Năng đã định một ngày để trừng phạt kẻ kiêu căng và khoác lác, chúng sẽ bị hạ xuống. 13 Ngài sẽ đốn ngã các cây hương nam Li-băng cao vút, và các cây sồi to lớn của Ba-san, 14 Ngài sẽ hạ bệ các núi và đồi cao, 15 các tháp và vách cao, 16 các tàu buôn Tạt-si [l] và thuyền tráng lệ.
17 Lúc đó những kẻ kiêu căng sẽ bị hạ xuống, chúng sẽ cúi đầu xấu hổ, vì chỉ có một mình CHÚA được tôn cao, 18 còn các thần tượng sẽ bị tiêu diệt. 19 Người ta sẽ chạy vào các hang trong hốc đá và đào lỗ trốn trong đất để tránh cơn giận của CHÚA và quyền năng lớn lao của Ngài, khi Ngài đứng lên làm rung chuyển đất.
20 Lúc đó người ta sẽ ném bỏ các thần tượng vàng và bạc, mà họ đã làm ra để bái lạy; chúng sẽ ném các thần tượng đó cho dơi và chuột đồng. 21 Rồi họ sẽ trốn trong các hang hốc, các kẽ đá để tránh khỏi cơn giận của Thượng Đế và quyền năng lớn lao của Ngài, khi Ngài đứng lên làm rung chuyển đất. 22 Chớ nên nhờ cậy con người giải cứu ngươi, vì họ chỉ là người; chẳng thể nào giúp được ngươi.
Thượng Đế sẽ trừng phạt Giu-đa và Giê-ru-sa-lem
3 Hãy hiểu biết điều nầy:
CHÚA là Thượng Đế Toàn Năng sẽ cất lấy những nhu cầu của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem gồm thức ăn và nước uống, 2 các anh hùng và binh sĩ thiện chiến, các quan án và các nhà tiên tri, những thầy bói toán, các bô lão, 3 các nhà chỉ huy quân sự và các quan quyền, các cố vấn, những thợ khéo, và những người phù phép.
4 CHÚA phán, “Ta sẽ đặt những chú bé lãnh đạo ngươi, các trẻ con khờ khạo sẽ cai trị ngươi. 5 Người nầy sẽ chống người kia; các láng giềng chống nghịch nhau. Thanh niên không tôn trọng người già cả, kẻ thứ dân khinh thường người thượng lưu.”
6 Lúc đó có người sẽ nắm một trong các anh em mình mà nói rằng, “Anh có áo choàng [m], hãy làm lãnh tụ chúng ta đi. Cảnh điêu tàn nầy sẽ do anh liệu định.”
7 Nhưng người đó sẽ đáp, “Tôi không thể cai trị các anh, vì tôi không có thực phẩm hay quần áo trong nhà tôi. Đừng cử tôi làm lãnh tụ.”
8 Việc đó sẽ xảy ra vì Giê-ru-sa-lem đã vấp ngã, Giu-đa đã té nhào. Những điều chúng nói và làm đều nghịch lại Thượng Đế; chúng chống lại Ngài.
9 Vẻ mặt của chúng cũng cho thấy chúng có tội; như dân Xô-đôm, chúng kiêu hãnh vì tội lỗi mình. Chúng không cần biết ai nhìn thấy. Khốn cho chúng vì chúng đã rước họa vào thân.
10 Hãy bảo những kẻ làm điều nhân đức rằng họ sẽ thịnh vượng, vì sẽ hưởng công lao mình làm ra. 11 Nhưng khốn cho kẻ ác! Chúng sẽ bị hình phạt vì tội lỗi mình. 12 Các trẻ nhỏ ngược đãi dân ta, còn đàn bà thì thống trị họ.
Hỡi dân ta, các lãnh tụ ngươi hướng dẫn ngươi đi lầm đường rồi và khuyến dụ ngươi bỏ đường chánh.
13 CHÚA đã an vị nơi phòng xử án và đứng lên để xét xử dân Ngài. 14 CHÚA đã trình vụ án nghịch lại các bô lão và các lãnh tụ khác của dân Ngài:
“Các ngươi đã đốt vườn nho [n]. Nhà các ngươi đầy dẫy những vật lấy từ kẻ nghèo. 15 Ai cho các ngươi quyền chà đạp dân ta và giúi đầu kẻ nghèo xuống đất đen?” CHÚA Toàn Năng hỏi như vậy.
Lời cảnh cáo các đàn bà Giê-ru-sa-lem
16 CHÚA phán, “Các đàn bà Giê-ru-sa-lem rất tự phụ. Chúng bước đi õng ẹo, liếc mắt đưa tình. Chúng bước thoăn thoắt, khua vòng đeo chân kêu leng keng.”
17 Cho nên CHÚA sẽ khiến đầu của các đàn bà Giê-ru-sa-lem lở lói, làm chúng rụng tóc. 18 Lúc đó Ngài sẽ cất lấy những thứ khiến chúng kiêu hãnh: các khoen đeo chân xinh đẹp, khăn vấn đầu, kiềng đeo cổ hình mặt trăng, 19 vòng đeo tai, vòng xuyến, màn mỏng, 20 khăn choàng cổ, xuyến đeo chân, nịt lưng, chai nước hoa, bùa đeo [o], 21 nhẫn, vòng đeo mũi, 22 áo dài đẹp nhất, mũ đội, khăn choàng, và ví, 23 gương soi mặt, áo vải gai, khăn quấn đầu, và khăn choàng dài.
24 Thay vì có mùi thơm sẽ có mùi thối. Thay vì thắt lưng đẹp, họ sẽ mang dây thừng tù nhân. Thay vì mái tóc đẹp, họ sẽ bị sói đầu [p]. Thay vì mặc áo quần đẹp, họ sẽ mặc quần áo tang. Thay vì hấp dẫn lộng lẫy, họ sẽ mang nhãn hiệu tù binh.
25 Lúc đó đàn ông các ngươi sẽ bị gươm giết, các anh hùng ngươi sẽ chết trong chiến trận. 26 Sẽ có tiếng than khóc gần cổng thành. Giê-ru-sa-lem sẽ như người đàn bà mất tất cả và ngồi bệt xuống đất.
4 Lúc đó bảy người đàn bà sẽ nắm bắt một người đàn ông và năn nỉ, “Chúng tôi sẽ tự nuôi thân, tự may mặc lấy, nhưng xin anh hãy lấy chúng tôi, để chúng tôi mang tên anh. Xin cất sự xấu hổ chúng tôi đi.”
Nhánh của Chúa
2 Lúc đó nhánh của CHÚA [q] sẽ rất xinh đẹp và lớn. Dân chúng còn sống trong Ít-ra-en sẽ rất hãnh diện về sự bành trướng của xứ. 3 Những ai còn sống sót trong Xi-ôn và Giê-ru-sa-lem sẽ được gọi là thánh; tên họ sẽ được ghi vào những kẻ sống trong Giê-ru-sa-lem.
4 CHÚA sẽ gột rửa những vết dơ bẩn [r] khỏi các con gái Xi-ôn [s]. Ngài sẽ rửa sạch vết máu khỏi Giê-ru-sa-lem và tẩy sạch thành đó bằng thần linh công chính và thần linh bằng lửa. 5 Rồi CHÚA sẽ dùng đám khói ban ngày và trụ lửa sáng rực ban đêm [t] để che phủ núi Xi-ôn. Mỗi người [u] đều sẽ được một lọng che.
6 Mái che nầy sẽ giúp họ khỏi ánh nắng nóng và làm nơi trú ẩn khi mưa gió.
Ít-ra-en, vườn nho của Chúa
5 Tôi sẽ hát cho bạn yêu dấu tôi về vườn nho của anh ấy.
Bạn yêu dấu tôi có một vườn nho trên một sườn đồi phì nhiêu.
2 Anh đào và dọn hết sỏi đá trong vườn và trồng loại nho tốt nhất trong đó.
Anh xây một cái tháp ở giữa vườn
và xây một cái bàn ép rượu.
Anh hi vọng loại nho tốt sẽ mọc trong vườn,
nhưng hóa ra toàn loại nho xấu mọc thôi.
3 Bạn yêu dấu tôi bảo,
“Hỡi các ngươi là kẻ sống trong Giê-ru-sa-lem và dân cư Giu-đa [v],
hãy phân xử giữa ta và vườn nho ta.
4 Có điều gì tốt mà ta không làm cho vườn nho ta không?
Tại sao ta mong nho tốt mọc lên,
thì toàn thấy nho xấu?
5 Bây giờ ta sẽ cho các ngươi biết điều ta sẽ làm cho vườn nho ta:
Ta sẽ tháo bỏ hàng rào,
thì nó sẽ bị đốt cháy.
Ta sẽ phá bỏ tường ngăn,
thì nó sẽ bị dẫm lên.
6 Ta sẽ tiêu hủy vườn nho,
không thèm tỉa sửa và vun xén,
để cho cỏ dại tha hồ mọc.
Ta sẽ bảo mây đừng mưa xuống trên nó.”
7 Vườn nho của CHÚA Toàn Năng là dân Ít-ra-en; vườn nho mà Ngài yêu thích là dân Giu-đa [w].
Ngài tìm điều công chính,
thì chỉ thấy giết chóc.
Ngài tìm nếp sống phải chăng,
thì chỉ thấy tiếng kêu đau thương.
8 Khốn cho các ngươi là kẻ tậu thêm nhà cửa, mua sắm thêm ruộng nương cho đến nỗi không còn gì cho kẻ khác nữa. Rồi chỉ có các ngươi là còn sót lại trong xứ. 9 CHÚA Toàn Năng phán với ta như sau: “Những nhà cửa xinh đẹp sẽ bị tiêu hủy; những nhà cửa to lớn sang trọng sẽ bị bỏ hoang. 10 Lúc đó vườn nho rộng mười sào chỉ làm được hai mươi hai lít [x] rượu, và sáu thùng hột giống chỉ lên được hơn nửa thùng [y] ngũ cốc.”
11 Khốn cho những kẻ dậy sớm để tìm rượu mạnh, thức khuya vì say men rượu. 12 Trong tiệc tùng của chúng có tiếng đờn sắt, đờn cầm, trống cơm, sáo, và rượu. Chúng không thấy điều CHÚA làm, hay để ý đến công việc của tay Ngài.
13 Vì thế nên dân ta bị bắt và lưu đày, vì chúng không biết đến ta. Các dân lớn sẽ chết đói, và thường dân sẽ chết khát. 14 Cho đến nỗi âm phủ hả miệng thật rộng đòi thêm người chết mãi. Những người sang trọng trong Giê-ru-sa-lem và các thường dân sẽ cùng nhau đi xuống đó, cùng với những kẻ hân hoan và ồn ào.
15 Cho nên thường dân và quan trưởng sẽ phải cúi đầu, cảm thấy nhục nhã. 16 CHÚA Toàn Năng sẽ được vinh hiển vì phân xử công bằng; Thượng Đế thánh sẽ tỏ mình ra thánh bằng cách làm điều phải. 17 Rồi các chiên con sẽ ăn cỏ trong đồng mà những kẻ giàu có trước đây làm chủ.
18 Khốn thay cho những kẻ ấy!
Chúng kéo lê tội lỗi sau mình như người ta kéo các xe bằng dây thừng [z]. 19 Họ bảo, “Thượng Đế muốn vội vã thì vội vã; hãy để Ngài sớm thực hiện việc của Ngài cho chúng ta thấy. Hãy để cho chương trình của Đấng Thánh trên Ít-ra-en sớm diễn ra để chúng ta biết nó như thế nào.”
20 Khốn cho các kẻ gọi lành là dữ và gọi dữ là lành, bảo tối là sáng và sáng là tối, cho chua là ngọt và ngọt là chua. 21 Khốn cho những kẻ cho mình là khôn ngoan và nghĩ mình thông sáng. 22 Khốn cho kẻ nổi danh vì uống rượu và quán quân về hoà rượu. 23 Chúng nhận hối lộ để phóng thích kẻ có tội, và không để cho người lành được xét xử công bằng. 24 Chúng sẽ bị tiêu hủy như lửa thiêu đốt rơm hay cỏ khô. Chúng sẽ bị tiêu diệt như cây bị thúi rễ, và như hoa khô héo bị gió thổi bay đi như bụi bặm.
Chúng không chịu nghe lời giáo huấn [aa] của CHÚA Toàn Năng và ghét sứ điệp từ Thượng Đế Thánh của Ít-ra-en. 25 Cho nên CHÚA đã nổi giận cùng dân Ngài, và giơ tay ra trừng phạt họ. Dù cho đến núi cũng kinh hoảng. Thây người nằm la liệt trên phố xá như rác rưởi. Nhưng CHÚA vẫn còn nổi giận; tay Ngài còn giơ ra để đánh phạt dân Ngài.
Thượng Đế sẽ mang quân lính đến trừng phạt Ít-ra-en
26 Ngài giương cờ cho các dân tộc ở xa.
Ngài huýt sáo gọi các dân tộc ở tận cùng quả đất. Kìa! Kẻ thù đang tràn tới! 27 Không một người nào trong chúng nó mệt mỏi hay vấp ngã. Không một ai trong chúng nó buồn ngủ hay ngủ gục. Không ai tháo vũ khí ra hay cởi dây giày. 28 Mũi tên chúng nó rất nhọn, và các cung chúng nó sẵn sàng để bắn. Vó ngựa chúng nó cứng như đá, và bánh quân xa chúng nó chạy mau như gió cuốn.
29 Tiếng hò hét chúng nó như tiếng gầm của sư tử; vang rền như sư tử con. Chúng gầm gừ khi bắt tù binh. Không ai ngăn chận khi chúng nó cướp tù binh đi. 30 Trong ngày đó chúng sẽ gầm thét như sóng biển. Và khi người ta nhìn vào xứ, họ chỉ thấy đen tối và đau khổ; ánh sáng chỉ còn là bóng tối trong đám mây dầy đặc nầy.
Ê-sai trở thành nhà tiên tri
6 Vào năm vua U-xia qua đời [ab], tôi thấy CHÚA ngồi trên ngôi cao cả. Vạt áo Ngài phủ đầy đền thờ. 2 Các thiên binh bằng lửa đứng phía trên Ngài. Mỗi thiên binh có sáu cánh: hai cánh che mặt, hai cánh che chân, và hai cánh dùng để bay. 3 Các Xê-ra-phim kêu lên như sau: “Thánh thay, thánh thay, thánh thay là CHÚA Toàn Năng. Vinh hiển Ngài đầy dẫy đất.” 4 Tiếng kêu của các Xê-ra-phim khiến mọi khung cửa rung chuyển, trong khi đền thờ dầy đặc khói [ac].
5 Tôi kêu lên, “Thôi, đời tôi tàn rồi. Tôi không tinh sạch, ở giữa một dân không tinh sạch [ad], nhưng tôi đã thấy Vua, là CHÚA Toàn Năng.”
6 Một trong các Xê-ra-phim dùng cái kẹp lấy than lửa đỏ nơi bàn thờ. Rồi người bay đến tôi trong tay cầm than lửa đỏ. 7 Người lấy than lửa đụng vào môi tôi và bảo rằng, “Nầy, tội ngươi đã được tha vì than nầy đã chạm môi ngươi. Tội ngươi đã được xóa bỏ [ae] rồi.”
8 Rồi tôi nghe tiếng CHÚA hỏi, “Ta sẽ sai ai đi? Ai bằng lòng đi cho chúng ta?”
Tôi liền thưa, “Có tôi đây. Xin Ngài hãy sai tôi!”
9 Rồi CHÚA phán, “Hãy đi bảo dân nầy như sau: ‘Các ngươi nghe thì nghe, nhưng không hiểu. Các ngươi nhìn thì nhìn, nhưng không học được.’ 10 Hãy làm cho trí dân nầy đần độn. Hãy bít lỗ tai chúng lại. Hãy bịt mắt chúng. Nếu không chúng sẽ hiểu điều mình thấy bằng mắt và nghe bằng tai. Trí chúng hiểu được rồi trở lại cùng ta để được chữa lành.”
11 Nên tôi hỏi, “Thưa CHÚA, tôi phải làm như thế nầy trong bao lâu?”
Ngài đáp, “Cho đến khi các thành bị tiêu diệt và dân cư không còn, cho đến khi các nhà cửa bỏ hoang không người ở, cho đến khi đất bị tiêu diệt và hoang phế.
12 CHÚA sẽ đày dân chúng đi rất xa, và đất sẽ bị bỏ hoang. 13 Một phần mười dân cư sẽ còn lại trong xứ, nhưng số đó cũng sẽ bị tiêu diệt luôn. Chúng như cây sồi còn lại gốc sau khi thân bị đốn xuống. Những người còn sót lại sẽ như gốc đâm chồi trở lại.”
Gặp khốn khó với A-ram
7 A-cha là con Giô-tham, cháu U-xia. Khi A-cha làm vua Giu-đa thì Rê-xin, vua A-ram và Bê-ca, con Rê-ma-lia [af], vua Ít-ra-en, kéo lên đánh Giê-ru-sa-lem. Nhưng họ không chiếm nổi thành.
2 Nhà Đa-vít nhận tin báo rằng, “Các lực lượng của A-ram và Ít-ra-en đã liên kết nhau.” Khi nghe vậy, vua và toàn dân đều hoảng sợ. Họ run sợ như cây trong rừng bị gió thổi.
3 Sau đó CHÚA bảo Ê-sai, “Ngươi và Sê-a Gia-súp [ag], con trai ngươi hãy đi gặp A-cha chỗ nước chảy vào hồ trên [ah], nơi con đường dân chúng hay giặt đồ.
4 Bảo A-cha: Hãy cẩn thận. Hãy yên tâm đừng lo sợ. Đừng để hai người đó, A-ram và con Rê-ma-lia [ai], khiến cho ngươi hoảng hốt. Đừng sợ cơn giận của chúng hay cơn giận của A-ram vì chúng chỉ như hai que gỗ cháy sắp tàn. 5 Bọn A-ram đã lập kế hoạch cùng với Ép-ra-im và con trai Rê-ma-lia để hại ngươi, bảo rằng, 6 ‘Chúng ta hãy tấn công Giu-đa và phá nó tan hoang. Chúng ta sẽ cùng nhau chia đất và lập con trai Ta-bên làm vua Giu-đa.’”
7 Nhưng ta, CHÚA và Thượng Đế phán, “‘Kế hoạch chúng nó sẽ không thành; việc đó sẽ không xảy ra, 8 vì A-ram bị thành Đa-mách cai trị, còn Đa-mách thì bị Rê-xin cai trị. Trong sáu mươi lăm năm nữa Ép-ra-im sẽ không còn là một quốc gia nữa. 9 Ít-ra-en bị thành Xa-ma-ri cai trị, và Xa-ma-ri thì bị con trai của Rê-ma-lia cai trị. Nếu ngươi không đủ niềm tin để đứng vững, ngươi sẽ không còn sức tồn tại lâu [aj].’”
Em-ma-nu-ên, Thượng Đế ở với chúng ta
10 Rồi CHÚA phán cùng A-cha lần nữa rằng, 11 “Hãy xin một dấu hiệu từ CHÚA là Thượng Đế ngươi để cho ngươi tin rằng những điều nầy là thật. Có thể là dấu hiệu dưới âm phủ [ak] hay trên trời cao kia [al].”
12 Nhưng A-cha đáp, “Tôi sẽ không xin dấu hiệu nào hay thử CHÚA.”
13 Ê-sai liền nói, “Hỡi nhà Đa-vít, hãy nghe kỹ đây! Ngươi thử lòng kiên nhẫn của dân chúng chưa đủ sao? Tại sao ngươi còn muốn thử lòng kiên nhẫn của Thượng Đế ta? 14 Chính CHÚA sẽ ban cho ngươi một dấu hiệu:
Một thiếu nữ sẽ mang thai [am] và sinh ra một bé trai và đặt tên là Em-ma-nu-ên [an].
15 Đứa trẻ sẽ ăn sữa đông và mật ong [ao] trước khi nó biết bỏ điều ác
và chọn điều lành.
16 Hiện nay ngươi đang sợ vua Ít-ra-en và A-ram.
Nhưng trước khi đứa trẻ biết chọn điều lành và bỏ điều ác,
thì xứ Ít-ra-en và A-ram sẽ bị hoang phế.
17 CHÚA sẽ mang khốn khó đến cho ngươi, dân tộc ngươi, và cho những người trong gia đình cha ngươi. Họ sẽ khốn khổ hơn bất cứ thời kỳ nào từ khi Ép-ra-im tách ra khỏi Giu-đa. CHÚA sẽ đưa vua A-xy-ri đến tấn công ngươi.
18 Lúc đó CHÚA sẽ huýt sáo gọi người Ai-cập, và chúng sẽ đến đông như ruồi từ các suối xa xăm của Ai-cập. Ngài sẽ gọi người A-xy-ri, và chúng sẽ tràn đến như ong. 19 Các quân thù nầy sẽ đóng quân trong hố sâu và trên ghềnh đá, gần các bụi cây, và nơi các giếng nước. 20 CHÚA sẽ thuê người A-xy-ri và dùng chúng như dao cạo để trừng phạt Giu-đa. Giống như CHÚA cạo trọc đầu, cạo lông [ap] trên Giu-đa.
21 Lúc đó mỗi người chỉ có thể giữ một con bò cái tơ và hai con chiên còn sống thôi. 22 Chỉ có đủ sữa cho người đó ăn sữa đông. Ai còn sót trong xứ sẽ phải trở lại ăn sữa đông và mật ong. 23 Trong xứ nầy hiện nay đầy vườn nho và hàng ngàn dây nho, đáng giá hai mươi lăm cân bạc. Nhưng các vườn nho đó sẽ đầy cỏ dại và gai gốc. 24 Xứ sẽ trở thành hoang địa và chỉ dùng làm đất săn bắn. 25 Dân chúng trước kia làm lụng và trồng trọt hoa màu trên các sườn đồi nầy nhưng đến lúc đó họ sẽ không đến đó nữa vì đất sẽ đầy cỏ dại và gai gốc. Chỉ có chiên và trâu bò đến thôi.”
A-xy-ri sắp đến rồi
8 CHÚA bảo tôi, “Hãy lấy một bảng viết [aq] và ghi trên đó bằng cây viết thường [ar]: ‘Ma-hê Sa-lanh Hát-Bát.’ [as]
2 Tôi sẽ triệu tập một số nhân chứng đáng tin: U-ria, thầy tế lễ, và Xa-cha-ri, con Giê-bê-rê-kia.” 3 Rồi tôi đi đến nhà của nữ tiên tri, nàng thụ thai và sinh một con trai. CHÚA bảo tôi, “Hãy đặt tên nó là Ma-hê Sa-lanh Hát-Bát, 4 vì vua A-xy-ri sẽ cướp tất cả những tài sản của cải của Đa-mách [at] và Xa-ma-ri trước khi đứa trẻ biết kêu cha hay mẹ.”
5 CHÚA lại phán cùng tôi rằng, 6 “Những người nầy [au] không chịu nhận nước chảy nhẹ từ hồ Xi-lôm [av] và kinh khiếp vì Rê-xin và con trai Rê-ma-lia. 7 Cho nên CHÚA tôi sẽ mang vua A-xy-ri cùng mọi đạo quân của người để nghịch lại chúng, giống như trận lụt ào ào đổ từ sông Ơ-phơ-rát xuống. Quân A-xy-ri sẽ giống như nước dâng lên từ bờ sông, chảy cả xứ. 8 Nước đó sẽ tràn và chảy vào Giu-đa, ngập lên đến cổ nó,
Hỡi Em-ma-nu-ên [aw], đạo quân nầy sẽ giương cánh ra như chim cho đến khi bao phủ cả xứ.”
9 Hỡi các dân, hãy tan nát,
hãy bể vụn ra từng miếng.
Hỡi các xứ xa xăm hãy nghe.
Hãy chuẩn bị ra trận và hãy bể vụn ra!
Hãy chuẩn bị ra trận và hãy bể vụn ra!
10 Hãy lập kế hoạch đánh nhau nhưng các kế hoạch đó sẽ thất bại.
Hãy ra lệnh cho đạo quân ngươi,
nhưng chúng sẽ vô dụng,
vì Thượng Đế ở với chúng ta.
Lời cảnh cáo Ê-sai
11 CHÚA phán cùng ta bằng quyền năng Ngài và cảnh cáo [ax] ta chớ có theo đường lối của dân chúng. Ngài bảo, 12 “Dân chúng nói rằng những kẻ khác âm mưu nghịch họ, nhưng ngươi đừng tin chúng nó. Đừng sợ điều chúng sợ; và đừng kinh hãi những điều đó.
13 Nhưng hãy nhớ rằng CHÚA Toàn Năng là thánh. Ngài là Đấng ngươi phải sợ; Đấng ngươi nên kính nể [ay]. 14 Ngài sẽ làm nơi trú ẩn an toàn [az] cho ngươi. Nhưng còn về hai gia tộc Ít-ra-en, Ngài sẽ như hòn đá gây vấp ngã, như tảng đá khiến người ta té nhào. Ngài như cái bẫy cho Giê-ru-sa-lem, khiến họ rơi vào. 15 Nhiều kẻ sẽ rơi trên tảng đá nầy. Họ sẽ rơi và bị dập nát; Họ sẽ rơi vào bẫy và bị sập.”
16 Hãy lập giao ước [ba]. Hãy niêm phong lời giáo huấn trong khi các môn đệ ta đang nhìn.
17 Ta sẽ đợi CHÚA giúp chúng ta,
CHÚA xấu hổ về gia đình Ít-ra-en.
Ta sẽ trông đợi Ngài.
18 Ta đang đứng đây. Cùng với ta là con cái CHÚA ban cho ta. Chúng ta là dấu hiệu và bằng cớ cho dân Ít-ra-en từ CHÚA Toàn Năng, Đấng ngự trên núi Xi-ôn.
19 Có ngươi đề nghị, “Hãy đi hỏi bọn đồng bóng và thầy bói là những kẻ chuyên thì thầm và lẩm bẩm để biết phải làm gì.” Nhưng ta bảo các ngươi rằng nên cầu xin Thượng Đế giúp đỡ. Tại sao người sống mà lại đi hỏi người chết? 20 Các ngươi phải vâng theo lời giáo huấn và giao ước [bb] với CHÚA. Bọn đồng bóng và thầy bói không thể nói ra lời của CHÚA, cho nên lời nói chúng chẳng ra gì. 21 Dân chúng đi lang thang khắp xứ, bị hoang mang và đói khổ. Khi họ đói họ đâm ra giận dữ và ngước lên nguyền rủa vua cùng Thượng Đế mình. 22 Chúng nhìn quanh, khắp xứ chỉ thấy khốn đốn, tăm tối, và bi thảm, cái bi thảm của dân bị buộc phải xa xứ.
Một ngày mới mở ra
9 Nhưng bỗng nhiên xứ bị khốn khổ không còn ảm đạm nữa. Trước kia Thượng Đế khiến đất Xê-bu-lôn và Nép-ta-li gục đầu xấu hổ, nhưng trong tương lai các vùng đất đó sẽ trở nên trù phú. Chúng sẽ kéo dài từ con đường dọc theo Địa-trung-hải cho đến vùng đất phía Đông sông Giô-đanh, chạy đến phía bắc tới Ga-li-lê, xứ của dân không phải Ít-ra-en. 2 Trước kia các dân đó sống trong tối tăm, nay thấy ánh sáng lớn. Trước kia sống trong đất tăm tối, thì nay ánh sáng chiếu trên họ.
3 Lạy Thượng Đế, Ngài đã khiến dân tộc lớn mạnh và dân chúng hân hoan. Họ đã tỏ niềm vui cho Ngài thấy, như niềm vui lúc mùa gặt, hay niềm vui của kẻ chiếm được chiến lợi phẩm. 4 Giống như khi Ngài đánh bại Mi-đi-an [bc], Ngài quăng bỏ ách nặng nề khỏi cổ họ, và cây đòn nặng khỏi lưng họ cùng cây roi kẻ thù dùng đánh phạt họ.
5 Mỗi một đôi giày đi ra trận chiến và mỗi một bộ đồng phục vấy máu đã bị ném vào lửa. 6 Có một con trẻ được sinh ra cho chúng ta; Thượng Đế ban cho chúng ta một con trai. Người sẽ dắt dẫn dân sự mình. Danh Ngài là Cố Vấn Tuyệt Vời, Thượng Đế Toàn Năng, Cha Đời Đời, Chúa Bình An. 7 Quyền năng và sự hòa bình sẽ ngự trong nước Ngài và gia tăng mãi không thôi. Ngài sẽ làm vua trên ngôi và nước của Đa-vít. Ngài sẽ làm cho nước đó vững mạnh bằng cách dùng công lý và nhân từ mà cai trị từ nay cho đến đời đời. CHÚA Toàn Năng sẽ làm điều đó vì lòng sốt sắng Ngài [bd] dành cho dân sự mình.
Thượng Đế sẽ trừng phạt Ít-ra-en
8 CHÚA phán sứ điệp nghịch lại dân cư Gia-cốp; bảo rằng Thượng Đế sẽ xét xử Ít-ra-en [be]. 9 Rồi mỗi người trong Ép-ra-im, cho đến các lãnh tụ của Xa-ma-ri, sẽ biết rằng Thượng Đế đã truyền sứ điệp đó.
Chúng kiêu căng và khoe khoang rằng, 10 “Tuy gạch đã đổ, nhưng chúng ta sẽ xây lại bằng đá đẽo. Những cây nhỏ đã bị đốn xuống, Nhưng chúng ta sẽ thế bằng các cây hương nam cao lớn.”
11 Nhưng CHÚA đã mang các kẻ thù của Rê-xin nghịch lại chúng; Ngài đã khích động các kẻ thù nghịch lại chúng. 12 Dân A-ram từ miền Đông và dân Phi-li-tin từ miền Tây, chúng xua quân ăn nuốt Ít-ra-en. Nhưng CHÚA vẫn còn nổi giận; tay Ngài còn giơ ra để trừng phạt dân chúng.
13 Nhưng chúng không chịu trở lại cùng Đấng đã đánh mình; chúng không theo CHÚA Toàn Năng. 14 Nên CHÚA sẽ cắt đầu và đuôi của Ít-ra-en, cùng trong một ngày CHÚA cắt cả nhánh lẫn cọng. 15 Các bô lão và giới thượng lưu là đầu, còn các tiên tri dối là đuôi.
16 Những kẻ hướng dẫn dân chúng dắt họ đi lầm đường, còn những kẻ theo chúng bị hủy diệt. 17 Vì thế CHÚA tôi không hài lòng vì bọn trẻ, Ngài cũng không tỏ lòng từ bi đối với cô nhi quả phụ. Tất cả dân cư đã rời bỏ Thượng Đế và trở nên cực ác; chúng đều nói dối.
Nhưng CHÚA còn nổi giận; tay Ngài còn giơ ra để đánh phạt dân chúng.
18 Điều ác giống như đám lửa nhỏ. Trước hết nó chỉ thiêu đốt cỏ dại và gai gốc. Sau đó nó thiêu các bụi rậm trong rừng, rồi tất cả tiêu tan theo mây khói.
19 CHÚA Toàn Năng nổi giận, dân chúng như củi dành cho lửa; không ai tìm cách cứu anh chị em mình. 20 Dân chúng quay qua bên phải để tóm lấy vật gì, nhưng vẫn đói. Họ tìm vật gì bên trái để ăn, nhưng không no. Ai nấy đều quay qua ăn thịt con cái mình. 21 Dân Ma-na-xe sẽ nghịch lại dân Ép-ra-im, và Ép-ra-im sẽ nghịch lại Ma-na-xe. Rồi cả hai nghịch lại Giu-đa.
Nhưng CHÚA còn nổi giận; tay Ngài còn giơ ra để trừng phạt dân chúng.
10 Khốn cho những kẻ làm ra luật bất công, và những kẻ soạn luật để gây khốn khổ cho người khác. 2 Chúng bất công với người nghèo, và cướp đoạt quyền của những kẻ khốn khổ giữa vòng dân ta. Chúng để người ta ăn cắp của góa phụ và cướp đoạt của cải cô nhi.
3 Ngươi sẽ làm gì khi sự hủy diệt ngươi đến từ phương xa? Ngươi chạy đến đâu để cầu cứu? Lúc đó ngươi sẽ giấu của cải mình ở đâu? 4 Ngươi phải cúi đầu xuống giữa đám tù nhân hay ngã gục giữa các xác chết. Nhưng CHÚA vẫn còn nổi giận; tay Ngài vẫn giơ ra để trừng phạt dân chúng.
Thượng Đế sẽ trừng phạt A-xy-ri
5 Thượng Đế phán, “Khốn cho vua A-xy-ri. Ta dùng nó làm cái roi để tỏ cơn giận ta; trong cơn thịnh nộ ta dùng A-xy-ri làm dùi cui. 6 Ta sai nó nghịch lại một dân tộc lìa bỏ Thượng Đế. Ta nổi giận cùng dân ấy, nên ta bảo A-xy-ri đi đánh chúng, cướp của cải của chúng, để dẫm lên chúng như đất trên đường.
7 Nhưng vua A-xy-ri không hiểu rằng ta đang dùng nó; nó không biết rằng nó chỉ là dụng cụ của ta. Nó chỉ muốn tiêu diệt kẻ khác và đánh bại nhiều dân tộc. 8 Vua A-xy-ri tự nhủ, ‘Các cấp chỉ huy của ta như vua chúa. 9 Thành Canh-nô như thành Cạt-kê-mít. Thành Ha-mát như thành Ạc-bát. Thành Xa-ma-ri như thành Đa-mách. 10 Ta đánh bại các quốc gia thờ thần tượng, và những thần tượng đó nhiều hơn thần tượng của Giê-ru-sa-lem và Xa-ma-ri.
11 Như ta đã đánh hạ Xa-ma-ri và thần tượng nó, ta cũng sẽ đánh hạ Giê-ru-sa-lem và thần tượng nó.’”
12 Sau khi Chúa thi hành xong điều Ngài định làm cho núi Xi-ôn và Giê-ru-sa-lem, Ngài sẽ trừng phạt A-xy-ri. Vua A-xy-ri rất tự kiêu, lòng tự kiêu khiến nó phạm tội cho nên Thượng Đế sẽ trừng phạt nó.
13 Vua A-xy-ri bảo: “Nhờ sức lực ta, ta thực hiện những điều nầy; nhờ sự khôn ngoan ta, ta đánh bại nhiều dân tộc, ta đã cướp của cải chúng nó, và như một dũng sĩ, ta cướp luôn dân cư nó. 14 Ta đã lấy tài sản của những dân đó, như người ta thò tay vào tổ chim. Ta đã cướp các dân đó như người ta lấy trứng nằm trên đất. Không ai vỗ cánh hay mở miệng kêu chim chíp để thoát khỏi tay ta.”
15 Cái rìu không thể tốt hơn người dùng nó. Cái cưa cũng không khá hơn người sử dụng nó. Cái que không thể điều động người nhặt nó lên. Cái dùi cui không thể nhấc con người lên được! 16 Cho nên CHÚA Toàn Năng sẽ sai một bệnh tật khủng khiếp đến trên các binh sĩ A-xy-ri. Sức mạnh A-xy-ri sẽ bị tiêu hủy, như lửa thiêu đốt hết mọi thứ. 17 Thượng Đế, Ánh Sáng của Ít-ra-en [bf], sẽ như lửa đốt; Đấng Thánh sẽ như ngọn lửa. Ngài sẽ như lửa bùng ra thiêu đốt cỏ dại và gai gốc trong một ngày. 18 Lửa sẽ đốt tiêu các rừng và ruộng vườn phì nhiêu của A-xy-ri, tiêu diệt hết. Ngài sẽ tiêu diệt cả xác lẫn hồn. A-xy-ri sẽ giống như kẻ đau yếu càng ngày càng suy nhược. 19 Chỉ một số rất ít cây còn sót lại mà một đứa trẻ có thể đếm được.
20 Lúc đó sẽ còn một số dân sót lại trong Ít-ra-en từ gia đình Gia-cốp. Chúng sẽ không còn lệ thuộc vào kẻ chiến thắng mình. Chúng sẽ thật sự học biết trông cậy CHÚA, Đấng Thánh của Ít-ra-en. 21 Những kẻ còn sống sót trong gia đình Gia-cốp sẽ lại theo Thượng Đế Toàn Năng [bg].
22 Ít-ra-en ơi, tuy dân ngươi đông, như cát bờ biển, nhưng chỉ còn một số rất ít sống sót để trở về cùng CHÚA. Thượng Đế đã tuyên bố rằng Ngài sẽ hoàn toàn tiêu diệt đất một cách công bằng. 23 Chúa là Thượng Đế Toàn Năng chắc chắn sẽ tiêu diệt đất nầy, như Ngài đã tuyên bố.
24 Đây là Thượng Đế Toàn Năng phán: “Hỡi dân ta đang sống trong Xi-ôn, đừng sợ người A-xy-ri, là kẻ lấy roi đánh các ngươi, và giơ gậy lên nghịch ngươi như Ai-cập đã làm. 25 Ít lâu nữa cơn giận ta đối với ngươi sẽ dứt, rồi ta sẽ quay cơn giận ta hủy diệt chúng.”
26 Rồi CHÚA Toàn Năng sẽ lấy roi đánh A-xy-ri như Ngài đã đánh Mi-đi-an ở tảng đá Ô-rép [bh]. Ngài sẽ giơ gậy lên trên biển [bi] như Ngài đã làm ở Ai-cập.
27 Rồi những khốn khổ A-xy-ri đặt trên ngươi sẽ không còn, và gánh nặng chúng bắt ngươi mang sẽ được lấy đi.
A-xy-ri tấn công Ít-ra-en
28 [bj] Đạo quân A-xy-ri sẽ vào gần Ai-át. Lính của nó sẽ bước qua Mi-rôn. Chúng sẽ chứa lương thực ở Mích-ma. 29 Đạo quân đó sẽ vượt qua đèo. Các binh sĩ sẽ ngủ đêm ở Ghê-ba. Dân Ra-ma sẽ hoảng sợ, còn dân Ghi-bê-a của Sau-lơ [bk] sẽ bỏ chạy.
30 Hỡi Bát-Ga-lim [bl], hãy kêu lên! Hỡi Lai-sa, hãy nghe đây! Tội nghiệp cho A-na-tốt! 31 Dân ở Mát-mê-na đã bỏ chạy; còn dân ở Ghê-bim [bm] đang lẩn tránh. 32 Hôm nay đạo quân sẽ dừng chân tại Nóp. Chúng sẽ giơ quả đấm nghịch cùng Núi Xi-ôn, nơi chân đồi Giê-ru-sa-lem.
33 Hãy coi chừng! Vì CHÚA Toàn Năng sẽ dùng quyền lực lớn lao đốn ngã chúng như cây cổ thụ. Những kẻ cao sang sẽ bị hạ xuống; những kẻ chức vị sẽ té xuống đất. 34 Ngài sẽ đốn ngã chúng như lưỡi rìu chặt ngã đám rừng. Còn các cây hương nam của Li-băng sẽ ngã dưới quyền lực của Đấng Toàn Năng.
Vua Hòa bình đang đến
11 Một nhánh [bn] sẽ mọc ra từ gốc; một vị vua sẽ xuất thân từ gia đình Gie-xê [bo]. 2 Thần linh CHÚA sẽ ngự trên người. Thần linh đó sẽ ban cho người sự khôn ngoan, hiểu biết, tài hướng dẫn, và quyền năng. Thần linh đó sẽ dạy vua biết kính sợ CHÚA. 3 Vua sẽ vui mừng vâng theo CHÚA.
Người sẽ không phán đoán theo mắt thấy, hay quyết định theo tai nghe. 4 Nhưng người sẽ phân xử thanh liêm cho kẻ nghèo; phán quyết của người sẽ rất công bằng cho người nghèo khổ trong xứ. Theo lệnh người kẻ ác sẽ bị trừng phạt, và theo lời người kẻ ác sẽ bị xử tử. 5 Sức mạnh của người là sự nhân từ và công chính, như thắt lưng quanh hông người.
6 Lúc đó muông sói sẽ sống an lành với chiên con, hùm beo sẽ nằm nghỉ chung với dê. Bò con, sư tử, và bò đực tơ sẽ ăn chung nhau, rồi một đứa trẻ thơ sẽ dắt chúng nó. 7 Bò cái và gấu sẽ ăn chung nhau vô sự. Các con nhỏ chúng nó sẽ nằm nghỉ chung. Sư tử sẽ ăn cỏ khô như bò. 8 Một em bé sẽ chơi kề hang rắn hổ mang [bp], còn một đứa trẻ sẽ thò tay vào ổ rắn độc.
9 Chúng nó sẽ không làm hại hay tiêu diệt lẫn nhau trong khắp núi thánh ta, vì cả đất sẽ đầy sự hiểu biết CHÚA, như biển đầy tràn nước.
10 Lúc đó vua mới xuất thân từ gia đình Gie-xê sẽ đứng lên làm cờ xí cho mọi dân tộc. Các dân sẽ tập họp quanh người, và nơi người ở sẽ đầy vinh hiển.
11 Lúc đó CHÚA sẽ lại tìm kiếm mang về những kẻ sống sót từ A-xy-ri, Bắc Ai-cập, Nam Ai-cập, Cút, Ê-lam, Ba-by-lôn, Ha-mát, và các hải đảo ngoài biển khơi. 12 Thượng Đế sẽ giương cờ làm dấu cho các dân tộc, Ngài sẽ tập họp dân Ít-ra-en là những kẻ bị đày ra khỏi xứ mình. Ngài sẽ gom lại những dân bị tản lạc của Giu-đa từ khắp các nơi trên trái đất.
13 Lúc đó Ép-ra-im sẽ không còn ganh tức nữa, Giu-đa cũng sẽ không còn kẻ thù nào. Ép-ra-im không còn tỵ hiềm với Giu-đa, và Giu-đa cũng sẽ không còn ghét Ít-ra-en nữa. 14 Nhưng Ép-ra-im và Giu-đa sẽ tấn công Phi-li-tin về phía Tây. Hai bên cùng nhau chiếm của cải các dân phương Đông [bq]. Họ sẽ chiến thắng Ê-đôm và Mô-áp, còn dân Am-môn [br] sẽ chịu phục tùng họ.
15 CHÚA sẽ làm cho Hồng hải của Ai-cập khô cạn [bs], Ngài sẽ vẫy tay trên sông Ơ-phơ-rát và thổi cơn gió nóng khiến nó cạn nước. Ngài sẽ chia nó ra thành bảy con sông nhỏ để người ta có thể mang giày băng qua chúng được. 16 Cho nên dân sót lại của CHÚA còn sống sót sẽ có cách rời A-xy-ri, giống như lúc Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập.
Bài hát ca ngợi Thượng Đế
12 Lúc ấy ngươi sẽ nói:
“Lạy Chúa, tôi ca ngợi Ngài!
Trước đây Ngài đã nổi giận cùng tôi,
nhưng nay cơn giận Ngài không còn!
Ngài đã an ủi tôi.
2 Thượng Đế là Đấng đã cứu tôi;
Tôi sẽ tin cậy nơi Ngài, không sợ hãi gì.
CHÚA, CHÚA ban sức mạnh cho tôi và khiến tôi hát xướng.
Ngài đã cứu tôi [bt].”
3 Ngươi sẽ vui mừng nhận sự cứu rỗi mình
như khi ngươi lấy nước từ giếng lên.
4 Lúc đó ngươi sẽ nói,
“Hãy ca ngợi CHÚA và thờ lạy Ngài.
Hãy cho mọi người biết điều Ngài đã làm và sự cao cả của Ngài.
5 Hãy hát ca ngợi CHÚA vì Ngài đã làm những việc lớn lao.
Hãy cho cả thế giới biết việc Ngài làm.
6 Hỡi dân cư Xi-ôn, hãy vui hát lớn tiếng,
vì Đấng Thánh của Ít-ra-en đã làm những việc lớn lao trước mặt các ngươi.”
Sứ điệp của Thượng Đế cho Ba-by-lôn
13 CHÚA trao sứ điệp [bu] nầy về Ba-by-lôn cho Ê-sai, con trai A-mốt:
2 Hãy giương cờ trên núi trọi [bv].
Hãy gọi chúng nó.
Hãy giơ tay ra dấu bảo chúng nó
vào các cửa dành cho bậc quyền quí.
3 Chính ta đã chỉ huy những kẻ ta biệt riêng ra cho mình.
Ta đã gọi các chiến sĩ để chúng thi hành cơn giận ta.
Chúng hớn hở vui mừng làm theo ý muốn ta.
4 Hãy nghe tiếng ồn ào huyên náo trên núi,
tiếng của vô số người.
Hãy nghe tiếng ồn ào trong các nước,
tiếng của các dân tộc tập họp lại.
CHÚA Toàn Năng triệu tập quân lực Ngài để ra trận.
5 Đạo quân nầy đến từ xứ rất xa, từ ven chân trời.
Trong khi nóng giận CHÚA dùng
đạo quân nầy làm vũ khí tiêu diệt cả nước.
6 Hãy khóc đi, vì ngày phán xử của CHÚA gần đến rồi; Đấng Toàn Năng đưa sự hủy diệt đến [bw]. 7 Dân chúng sẽ yếu sức vì hoảng sợ, và lòng can đảm họ cũng tiêu tan. 8 Ai nấy đều lo sợ. Sự đau khổ xâm chiếm họ; họ sẽ đau đớn như đàn bà đau đẻ. Ai nấy đều lo sợ nhìn nhau, mặt nào cũng đỏ bừng như lửa.
Phán quyết của Thượng Đế nghịch cùng Ba-by-lôn
9 Nầy, ngày phán xử của CHÚA sắp đến ngày kinh khiếp, ngày thịnh nộ của Thượng Đế. CHÚA sẽ tiêu diệt đất và mọi kẻ có tội sống trong đó. 10 Các ngôi sao không chiếu sáng nữa; bầu trời sẽ trở nên tối tăm. Mặt trời trở nên đen tối khi mọc lên, mặt trăng cũng không chiếu sáng.
11 CHÚA phán, “Ta sẽ trừng phạt thế gian vì tội ác nó và trừng phạt kẻ ác vì tội lỗi chúng. Ta sẽ trừ thói kiêu căng của những kẻ tự phụ, và ta sẽ diệt lòng tự kiêu của kẻ độc ác với người khác. 12 Sẽ chỉ còn lại có vài người, họ sẽ hiếm như vàng Ô-phia nguyên chất. 13 Ta sẽ làm cho trời rung, đất sẽ di chuyển ra khỏi chỗ nó, khi CHÚA Toàn Năng tỏ cơn thịnh nộ phừng phừng của Ngài.
14 Bấy giờ dân chúng Ba-by-lôn sẽ chạy trốn như nai bị săn đuổi, như chiên không người chăn. Ai nấy chạy trở lại với dân mình; mỗi người chạy trở về đất mình. 15 Người nào bị bắt sẽ bị giết; ai bị bắt giữ sẽ chết vì gươm. 16 Các con thơ của họ sẽ bị đánh chết ngay trước mắt họ. Nhà cửa sẽ bị cướp bóc, vợ họ bị hãm hiếp.
17 Nầy, ta sẽ khiến đạo quân Mê-đi tấn công Ba-by-lôn. Chúng không thèm bạc, cũng không màng đến vàng. 18 Các binh sĩ chúng sẽ dùng tên bắn các thanh niên; chúng không tội nghiệp con trẻ, cũng chẳng thương hại trẻ thơ. 19 Ba-by-lôn là nước xinh đẹp nhất trong các nước, dân Ba-by-lôn [bx] cũng rất hãnh diện về điều đó. Nhưng Thượng Đế sẽ tiêu diệt nó như tiêu diệt Xô-đôm và Gô-mô-rơ.
20 Sẽ không ai còn ở hay định cư tại đó nữa. Không người Á-rập nào dựng lều tại đó; cũng chẳng có kẻ chăn chiên nào mang bầy chiên mình đến đó. 21 Chỉ có thú hoang trong sa mạc ở đó, còn nhà cửa chúng sẽ là nơi trú của chó rừng. Chim cú sẽ làm tổ ở đó, dê rừng [by] sẽ nhảy tung tăng khắp nhà. 22 Chó sói sẽ tru giữa các vách thành kiên cố, chó rừng sẽ sủa giữa các tòa nhà sang trọng. Ngày tận số của Ba-by-lôn gần đến, thời kỳ của nó gần xong rồi.”
Ít-ra-en sẽ hồi hương
14 CHÚA sẽ tỏ lòng từ bi đối với dân cư Gia-cốp, và Ngài sẽ lại chọn lựa dân Ít-ra-en. Ngài sẽ định cư họ trong xứ mình. Những dân ngoại quốc [bz] sẽ nhập chung với dân Ít-ra-en và trở thành gia đình Gia-cốp. 2 Các dân tộc sẽ đưa Ít-ra-en về xứ mình. Bấy giờ đàn ông, đàn bà từ các dân khác sẽ làm nô lệ cho Ít-ra-en trong xứ của CHÚA. Trước kia dân Ít-ra-en làm nô lệ cho chúng, nhưng nay dân Ít-ra-en sẽ đánh bại các quốc gia đó và thống trị họ.
Vua Ba-by-lôn sẽ bị lật đổ
3 CHÚA sẽ cất sự nhọc nhằn khỏi Ít-ra-en và sẽ an ủi chúng. Chúng sẽ không còn làm cực như nô lệ nữa. 4 Trong ngày đó Ít-ra-en sẽ hát bài nầy về vua Ba-by-lôn:
Vua độc ác đã thống trị chúng ta không còn nữa;
sự khống chế hung bạo của vua đã chấm dứt!
5 CHÚA đã bẻ cây trượng vàng của các kẻ cai trị độc ác,
và đoạt lấy quyền lực của họ.
6 Trong cơn giận vua Ba-by-lôn đánh dân chúng nhiều lần.
Vua đó thống trị các dân bằng thịnh nộ và luôn hành hạ họ.
7 Nhưng nay cả thế gian an nghỉ và bình yên.
Bây giờ dân chúng cất tiếng hát.
8 Cho đến cây thông cũng vui mừng,
cây hương nam của Li-băng cũng hớn hở.
Chúng bảo, “Nhà vua đã đổ rồi,
không còn đứng lên được nữa.”
9 Âm phủ rất vui mừng đón tiếp khi ngươi đến.
Nó đánh thức các linh hồn kẻ chết, tức các lãnh tụ trên thế giới.
Nó khiến vua của các dân tộc đứng dậy khỏi ngai mà chào mừng ngươi.
10 Các lãnh tụ đó sẽ chế giễu ngươi rằng,
“Bây giờ ngươi cũng yếu ớt như chúng ta.
Bây giờ ngươi cũng chẳng khác gì chúng ta.”
11 Sự kiêu căng ngươi đã đi xuống âm phủ với ngươi,
Nhạc từ đờn cầm ngươi cũng đi theo luôn.
Sâu bọ trải ra như cái giường bên dưới ngươi,
và dòi bọ phủ trên ngươi như cái mền.
12 Hỡi vua Ba-by-lôn, ngôi sao mai,
ngươi đã từ trời rơi xuống,
dù ngươi vốn chói sáng như mặt trời đang mọc!
Trước kia các dân tộc trên đất cúi lạy trước mặt ngươi,
nhưng nay ngươi đã bị lật đổ.
13 Ngươi tự nhủ, “Ta sẽ lên trời.
Ta sẽ đặt ngôi mình bằng với các ngôi sao của Thượng Đế.
Ta sẽ ngồi ở Xa-phông [ca],
trên đồi của núi thánh.
14 Ta sẽ cất mình lên trên các từng mây.
Ta sẽ như Đấng Tối Cao.”
15 Nhưng ngươi đã bị đem xuống âm phủ,
đến nơi sâu thẳm của mồ mả.
16 Những ai thấy ngươi cũng sững sờ.
Họ nhìn điều xảy ra cho ngươi và nói,
“Đây có phải là kẻ đã gây sợ hãi lớn lao trên đất,
làm lung lay các nước,
17 biến thế giới ra sa mạc,
tiêu diệt các thành phố,
bắt các tù binh trong chiến tranh và từ chối thả họ trở về nhà không?”
18 Các vua trên đất đã được chôn cất trong vinh dự,
mỗi người được chôn trong mồ mả mình.
19 Nhưng ngươi bị ném khỏi mồ ngươi,
như một xác chết sình thối ghê tởm.
Ngươi bị bao phủ bởi các thây chết vì chiến trận,
bởi các xác sẽ được chôn trong hầm đá.
Ngươi như thây ma bị các lính khác dẫm lên.
20 Ngươi sẽ không được chôn với các thây ma ấy,
vì ngươi đã tàn phá xứ sở ngươi và giết hại dân chúng ngươi.
Con cái của các kẻ gian ác sẽ không bao giờ được ai nhắc đến trở lại.
21 Hãy chuẩn bị giết con cái nó,
vì cha chúng nó có tội.
Chúng sẽ không bao giờ kiểm soát đất đai được nữa;
chúng sẽ không bao giờ xây cất các thành phố tràn đầy mặt đất.
22 CHÚA Toàn Năng phán như sau: “Ta sẽ đánh các dân đó; Ta sẽ tiêu hủy Ba-by-lôn và dân cư, con cái và dòng dõi nó,” CHÚA phán vậy.
23 “Ta sẽ khiến Ba-by-lôn thành chỗ ở cho thú vật [cb] và cho đầm lầy. Ta sẽ lấy chổi hủy diệt quét Ba-by-lôn,” CHÚA Toàn Năng phán như vậy.
Thượng Đế sẽ trừng phạt A-xy-ri
24 CHÚA Toàn Năng cam kết như sau: “Những điều sau đây sẽ xảy ra đúng y như ta dự định; chúng sẽ xảy ra y như ta đã sắp đặt. 25 Ta sẽ tiêu diệt vua A-xy-ri trong xứ ta; Ta sẽ chà đạp nó trên núi ta. Nó đặt gánh nặng trên dân ta, nhưng gánh nặng đó sẽ được lấy đi. 26 Đây là điều ta dự định làm cho cả đất. Đây là bàn tay ta đã giơ lên trên các dân tộc.”
27 Khi CHÚA Toàn Năng hoạch định, thì không ai ngăn cản nổi. Khi CHÚA giơ tay lên trừng phạt người ta, thì không ai ngăn cản Ngài được.
Tuyên ngôn của Thượng Đế nghịch cùng Phi-li-tin
28 Đây là sứ điệp [cc] được loan báo trong năm vua A-cha qua đời [cd]:
29 Xứ Phi-li-tin ơi, đừng vội mừng vì vua trước đây tấn công ngươi đã chết. Người như con rắn sinh ra rắn độc khác. Vua mới sẽ như một con rắn nguy hiểm, lanh lẹ cắn ngươi. 30 Ngay như những kẻ nghèo khó nhất của dân ta cũng sẽ ăn uống thỏa thích, và những người khốn cùng sẽ nằm nghỉ bình yên. Nhưng ta sẽ giết gia đình ngươi bằng nạn đói kém, và những ai còn sót lại của ngươi sẽ chết.
31 Dân cư gần cổng thành ơi, hãy kêu khóc đi!
Hỡi Phi-li-tin, hãy hoảng sợ
vì một đám bụi sẽ thổi đến từ phương bắc.
Đó là một đạo quân sẵn sàng chiến đấu [ce] không ai chậm trễ.
32 Chúng ta sẽ bảo các sứ giả của nước ấy như thế nào?
Hãy nói rằng CHÚA đã khiến Giê-ru-sa-lem thêm mạnh
và những kẻ nghèo khó của Ngài sẽ đến đó để tìm sự an ninh.
Tuyên ngôn cho Mô-áp
15 Đây là tuyên ngôn cho Mô-áp:
Trong đêm mà thành A-rơ bị tiêu diệt thì Mô-áp cũng hoang tàn.
Trong đêm mà Kiệt bị tiêu diệt thì Mô-áp cũng hoang phế.
2 Dân Đi-bôn [cf] đi đến các nơi thờ phụng [cg] để than khóc.
Dân Mô-áp than khóc cho các thành Nê-bô [ch] và Mê-đê-ba [ci].
Mọi đầu và râu đều cạo nhẵn nhụi để tỏ nỗi sầu thảm của Mô-áp.
3 Trong phố chúng mặc vải sô để tỏ nỗi đau buồn.
Trên nóc nhà và nơi công viên,
chúng kêu khóc thảm thiết.
4 Dân cư của các thành Hết-bôn và Ê-lê-a-lê kêu khóc.
Ngươi có thể nghe tiếng khóc của chúng nó từ xa trong thành Gia-hát.
Ngay đến các chiến sĩ Mô-áp cũng sợ sệt;
chúng run lên vì kinh sợ.
5 Lòng ta khóc than vì đau buồn cho Mô-áp.
Dân cư nó chạy trốn đến Xoa để trú ẩn;
chúng chạy đến Ếch-la Sê-li-si-gia.
Dân chúng chạy lên con đường
trên núi để đi đến Lu-hít, vừa đi vừa khóc.
Dân chúng đi trên đường đến Hô-rô-na-im,
than khóc về cảnh điêu tàn của mình.
6 Nhưng nước ở Nim-rim đã khô cạn.
Cỏ đều chết héo, cây cối đều chết;
không còn thứ gì xanh cả.
7 Cho nên dân chúng thu góp những gì còn vớt vát được
rồi mang chúng sang Hố Cây Liễu.
8 Người ta nghe tiếng khóc khắp nơi trong Mô-áp.
Tiếng khóc chúng nó ở tận thành Ếch-la-im cũng nghe thấy;
Tận thành Bê-e Ê-lim xa lắc cũng nghe tiếng khóc.
9 Nước của thành Đi-môn [cj] đầy máu,
và ta, CHÚA, sẽ mang thêm khốn khổ cho Đi-môn.
Một số dân sống ở Mô-áp đã trốn thoát khỏi kẻ thù,
nhưng ta sẽ sai sư tử giết chúng nó.
16 Hãy gởi triều cống cho lãnh tụ của xứ. Hãy gởi một con chiên con từ Sê-la qua sa mạc đến núi của Con gái Xi-ôn [ck].
2 Các người đàn bà Mô-áp tìm cách băng qua sông Ạc-nôn
như chim con rơi ra khỏi tổ.
3 Họ bảo: “Hãy giúp chúng tôi.
Bảo chúng tôi phải làm sao.
Hãy bảo vệ chúng tôi khỏi tay kẻ thù
như bóng mát che chúng tôi khỏi ánh mặt trời buổi trưa.
Xin hãy giấu chúng tôi,
vì chúng tôi chạy tìm nơi an toàn!
Đừng trao chúng tôi vào tay kẻ thù.
4 Hãy để những ai trong chúng tôi
bị đuổi ra khỏi Mô-áp sống trong xứ ngươi.
Xin giấu chúng tôi khỏi kẻ thù.”
Cảnh cướp bóc Mô-áp sẽ chấm dứt.
Kẻ thù sẽ bị đánh bại;
những kẻ hiếp đáp người khác sẽ biến mất khỏi xứ.
5 Rồi một vua mới trung thành sẽ đến;
vua trung thành nầy sẽ xuất thân từ nhà Đa-vít [cl].
Người sẽ phân xử công bằng và làm điều phải.
6 Chúng ta đã nghe rằng dân Mô-áp rất kiêu căng tự phụ.
Chúng rất hợm hĩnh và nóng giận,
nhưng sự khoác lác của chúng không ra gì.
7 Vì thế dân Mô-áp sẽ khóc lóc;
chúng nó sẽ buồn thảm.
Chúng sẽ than vãn về các bánh nho khô mà chúng đã ăn trong Kiệt Ha-rê-sết [cm].
8 Nhưng các ruộng của Hết-bôn
và cây nho của Xíp-ma không thể ra trái;
các kẻ cầm quyền ngoại quốc đã tiêu diệt các dây nho.
Kẻ thù đã tới Gia-xe, tràn đến sa mạc và ra đến tận biển [cn].
9 Ta than khóc với dân Gia-xe về các dây nho Xíp-ma.
Ta than khóc với dân Hết-bôn và Ê-lê-a-lê.
Sẽ không có tiếng reo vui,
vì sẽ không còn mùa gặt hay trái cây chín nữa.
10 Sẽ không còn cảnh hớn hở vui mừng trong vườn cây ăn trái
không còn bài ca và tiếng reo vui trong vườn nho.
Không ai làm rượu nơi bàn ép rượu nữa,
vì ta đã làm tắt tiếng mừng rỡ.
11 Lòng ta khóc cho Mô-áp như đờn cầm đánh bản ai ca;
Ta rất đau buồn cho Kiệt Ha-sê-rết.
12 Dân Mô-áp sẽ đi đến nơi thờ phụng để cầu khẩn.
Nhưng khi chúng đi đến đền thờ cầu nguyện cũng chẳng được nghe.
13 Trước đây CHÚA đã phán những lời nầy về Mô-áp. 14 Nhưng nay CHÚA phán, “Trong ba năm nữa, tức thời gian người làm thuê tính công, cả chúng nó và niềm kiêu căng chúng sẽ bị ghét bỏ. Chỉ sẽ còn sót lại một số rất ít người nhưng vô cùng yếu ớt.”
Tuyên ngôn của Thượng Đế nghịch cùng A-ram
17 Sau đây là sứ điệp [co] về Đa-mách [cp]:
“Thành Đa-mách sẽ bị tiêu hủy;
chỉ còn lại đống hoang tàn.
2 Dân chúng sẽ bỏ các thành ở A-rô-e [cq].
Các đàn súc vật sẽ đi thong dong
trong các thị trấn bỏ hoang đó,
không ai ngăn cản.
3 Các thành có vách kiên cố trong Ép-ra-im sẽ bị tiêu hủy.
Chính phủ Đa-mách sẽ không còn.
Những kẻ còn sót lại trong A-ram
sẽ giống như vinh hiển Ít-ra-en,”
Chúa Toàn Năng phán vậy.
4 “Lúc đó của cải Ít-ra-en sẽ tiêu tan.
Ít-ra-en sẽ giống như những kẻ ốm yếu vì bệnh hoạn.
5 Lúc đó sẽ như mùa gặt lúa trong thung lũng Rê-pha-im [cr]. Các nhân công gặt lúa mì. Cắt các bông lúa và gom về.
6 Lúc đó cũng sẽ giống như mùa gặt ô liu, chỉ còn sót lại một vài trái. Chỉ có hai ba trái ô liu còn lại nơi các nhánh trên cùng. Chỉ còn bốn hoặc năm trái còn sót trên các nhánh,” CHÚA, là Thượng Đế của Ít-ra-en phán vậy.
7 Lúc đó người ta sẽ hướng về Thượng Đế, Đấng Tạo Hóa mình; mắt của họ sẽ nhìn Đấng Thánh của Ít-ra-en. 8 Họ sẽ không còn tin tưởng nơi những bàn thờ mình đã xây, cũng sẽ không tin điều tay mình làm ra, không tin cả đến tượng A-sê-ra và bàn thờ [cs] của họ. 9 Trong ngày đó các thành kiên cố sẽ bỏ hoang. Chúng sẽ giống như các thành của dân Hê-vít và A-mô-rít [ct] để lại khi dân Ít-ra-en đến chiếm xứ. Mọi vật đều sẽ bị tiêu hủy. 10 Các ngươi đã quên Thượng Đế là Đấng cứu các ngươi; không nhớ Thượng Đế là nơi trú ẩn an toàn của mình.
Các ngươi trồng dây nho tốt nhất và các cây nho lấy từ xứ xa. 11 Ngươi trồng dây nho hôm nay và mong nó mọc lên, hôm sau ngươi ao ước nó trổ bông. Nhưng đến mùa gặt mọi thứ đều chết; các cây sẽ bị bệnh mà chết.
12 Hãy nghe tiếng vô số người!
Nghe như tiếng ồn ào của biển cả.
Hãy lắng nghe tiếng của các dân!
Nghe như tiếng của sóng vỗ ào ào.
13 Chúng gầm thét như sóng cồn,
nhưng khi Thượng Đế quở trách,
chúng sẽ bỏ chạy.
Như trấu trên đồi bị gió thổi bay,
hay những bụi cỏ dại bị giông bão thổi đi.
14 Ban đêm chúng sẽ hoảng sợ,
Trước rạng đông, sẽ không còn ai sót lại.
Kẻ thù sẽ đến trong xứ chúng ta
nhưng chẳng làm được gì.
Tuyên ngôn của Thượng Đế nghịch cùng Cút
18 Khốn cho xứ bên kia sông Cút,
xứ đầy tiếng vỗ cánh ào ào.
2 Nó sai các sứ giả băng qua biển;
lướt trên nước trong các thuyền bằng lau sậy [cu].
Hãy đi nhanh lên, hỡi các sứ giả,
đến với một dân tộc người cao da mịn,
dân mà ai nấy đều kinh sợ.
Chúng là một dân hùng mạnh
đã đánh bại các dân tộc khác.
Đất chúng có các con sông phân nhánh.
3 Hỡi dân cư trên đất, hãy nhìn!
Mọi người sống trên thế giới, hãy trông!
Các ngươi sẽ thấy một lá cờ giương trên núi.
Các ngươi sẽ nghe tiếng kèn.
4 CHÚA phán cùng tôi, “Ta sẽ từ nơi ta ở [cv] lặng lẽ quan sát, như hơi nắng nóng, như sương trong sức nóng mùa gặt. 5 Sẽ đến lúc, sau khi hoa đã nở và trước mùa gặt, khi nho mới sẽ nẩy mầm và lớn lên thì kẻ thù sẽ dùng dao tỉa hết nhánh; cắt dây nho mang đi. 6 Các cây đó sẽ dành cho chim trên núi và muông thú. Chim muông sẽ dùng chúng để nuôi thân suốt mùa hạ, và muông thú sẽ ăn chúng trong mùa đông ấy.”
7 Lúc đó người ta sẽ mang của dâng cho Chúa Toàn Năng từ những dân tộc người cao da mịn, mà khắp nơi ai cũng sợ. Chúng là dân đã chiến thắng các quốc gia khác. Xứ chúng có sông phân nhánh [cw]. Những của dâng ấy sẽ được mang đến Núi Xi-ôn, nơi ở của Chúa Toàn Năng.
Tuyên ngôn nghịch cùng Ai-cập
19 Đây là tuyên ngôn [cx] dành cho Ai-cập: Nầy, CHÚA đến như đám mây bay nhanh vào Ai-cập. Các thần tượng nó sẽ run sợ trước mặt Ngài, và Ai-cập sẽ không còn can đảm.
2 CHÚA phán, “Ta sẽ khiến cho dân Ai-cập tự đánh lẫn nhau. Thân nhân đánh thân nhân; láng giềng đánh láng giềng; thành đánh thành; vương quốc đánh vương quốc [cy]. 3 Người Ai-cập sẽ hoảng sợ, ta sẽ phá hỏng kế hoạch chúng. Chúng sẽ cầu hỏi thần tượng mình và các vong linh người đã chết, hỏi các đồng bóng và thầy bói.” 4 Chúa Toàn Năng phán, “Ta sẽ trao Ai-cập cho một ông chủ khắc nghiệt, một vua hùng mạnh sẽ cai trị chúng.”
5 Biển sẽ khô cạn, nước sẽ biến mất khỏi sông Nin. 6 Các kênh rạch sẽ hôi thúi [cz]; và các suối nước của Ai-cập sẽ khô cạn. Các cây mọc dưới nước sẽ thối; 7 các cây dọc theo bờ sông Nin sẽ chết. Ngay cả các cây mọc trong đồng bên bờ sông Nin sẽ khô héo, bị gió thổi đi, và biến mất.
8 Những người đánh cá cùng những kẻ bắt cá trong sông Nin, sẽ than khóc; những kẻ đánh cá trên sông Nin sẽ buồn rầu. 9 Những kẻ dùng cây đay dệt thành vải sẽ rầu rĩ, và những thợ dệt vải trắng sẽ tuyệt vọng. 10 Những thợ dệt vải sẽ phá sản, và kẻ làm công kiếm tiền sẽ thảm sầu.
11 Các viên chức của thành phố Xoan [da] toàn là đồ ngu ngốc; những cố vấn khôn ngoan cho vua Ai-cập đưa ra ý kiến bậy bạ. Làm sao các ngươi nói được cùng vua rằng, “Tôi là dòng dõi của những người khôn ngoan”? Làm sao ngươi bảo rằng, “Tôi là dòng vua xưa kia”? 12 Hỡi Ai-cập, kẻ khôn ngoan của ngươi đâu? Bảo chúng cho ngươi biết điều Chúa Toàn Năng đã định cho Ai-cập đi.
13 Các viên chức của Xoan đã bị gạt; các lãnh tụ của Mem-phít [db] tin chuyện nhảm. Cho nên các lãnh tụ Ai-cập hướng dẫn dân mình đi lầm lạc. 14 CHÚA đã khiến các lãnh tụ đó hoang mang. Chúng hướng dẫn dân Ai-cập đi lang thang không lối, như người say sờ soạng trong đồ mình mửa ra. 15 Ai-cập bó tay, dù sang hay hèn, lãnh tụ hay thường dân, không ai giúp nó được.
16 Trong ngày đó dân Ai-cập sẽ như đàn bà. Chúng sẽ khiếp sợ CHÚA Toàn Năng, vì Ngài sẽ giơ tay lên phạt chúng. 17 Đất Giu-đa sẽ làm cho Ai-cập hoảng sợ. Ai nghe đến tên Giu-đa cũng sẽ kinh khiếp, vì CHÚA Toàn Năng đã định nghịch cùng chúng. 18 Lúc đó năm thành trong Ai-cập sẽ nói tiếng Hê-bơ-rơ, ngôn ngữ của xứ Ca-na-an. Họ sẽ cam kết trung thành cùng CHÚA Toàn Năng. Một trong các thành đó sẽ có tên là Thành Hủy Diệt [dc].
19 Lúc đó sẽ có một bàn thờ cho CHÚA giữa xứ Ai-cập và một đền kỷ niệm cho CHÚA ở biên giới Ai-cập. 20 Đây là dấu hiệu và nhân chứng cho CHÚA Toàn Năng trong xứ Ai-cập. Khi dân chúng kêu xin CHÚA cứu giúp thì Ngài sai người đến cứu và bênh vực họ. Ngài sẽ giải cứu họ khỏi những kẻ ức hiếp họ.
21 CHÚA sẽ tỏ mình cho dân Ai-cập, họ sẽ biết Ngài là CHÚA. Họ sẽ thờ lạy Thượng Đế và dâng của lễ. Họ sẽ hứa nguyện [dd] cùng CHÚA và giữ lời hứa đó. 22 CHÚA sẽ trừng phạt dân Ai-cập, nhưng Ngài sẽ chữa lành cho họ. Họ sẽ trở lại cùng Ngài, Ngài sẽ nghe lời cầu khẩn của họ và chữa lành họ.
23 Lúc đó sẽ có một đường cái chạy từ Ai-cập đến A-xy-ri. Người A-xy-ri sẽ đi đến Ai-cập, và người Ai-cập sẽ đi đến A-xy-ri. Cả người Ai-cập lẫn A-xy-ri đều sẽ cùng thờ lạy Thượng Đế [de]. 24 Lúc đó Ít-ra-en, A-xy-ri, và Ai-cập sẽ hiệp chung nhau. Họ sẽ trở thành nguồn phước cho cả thế giới. 25 CHÚA Toàn Năng sẽ chúc phước cho họ rằng, “Hỡi Ai-cập, ngươi là dân ta. Hỡi A-xy-ri, ta đã dựng nên ngươi. Hỡi Ít-ra-en, ngươi là sản nghiệp ta. Tất cả các ngươi đều sẽ được phước!”
A-xy-ri sẽ chiến thắng Ai-cập và Cút
20 Sạt-gôn [df], vua A-xy-ri sai một viên chỉ huy đến tấn công Ách-đốt. Viên chỉ huy đó tấn công và chiếm được thành. 2 Rồi CHÚA phán cùng Ê-sai, con trai A-mốt rằng, “Hãy cởi quần áo vải sô khỏi ngươi, cùng dép khỏi chân ngươi.” Vậy Ê-sai làm theo, ở trần đi chân đất.
3 CHÚA phán, “Ê-sai, tôi tớ ta ở trần đi chân đất trong ba năm để làm dấu hiệu nghịch lại Ai-cập và Cút. 4 Vua A-xy-ri sẽ mang các tù nhân đi khỏi Ai-cập và Cút. Mọi người từ già đến trẻ đều sẽ bị dẫn đi ở trần, chân không, phơi bày mông ra. Người Ai-cập sẽ cảm thấy nhục nhã. 5 Ai trông chờ Cút giúp đỡ sẽ hoảng sợ, còn ai sững sờ về sự huy hoàng của Ai-cập sẽ xấu hổ.
6 Dân cư sống gần biển sẽ bảo, ‘Hãy nhìn các nước đó. Chúng ta trông mong họ giúp đỡ chúng ta. Chúng ta chạy đến mong họ cứu chúng ta khỏi tay vua A-xy-ri. Như thế làm sao chúng ta thoát được?’”
Tuyên ngôn nghịch cùng Ba-by-lôn
21 Đây là tuyên ngôn [dg] nghịch cùng xứ sa mạc gần biển [dh]:
Thảm họa sẽ đến từ sa mạc như gió nam thổi đến.
Thảm hoạ tới từ một xứ kinh khủng.
2 Ta đã nhìn thấy một hiện tượng đáng sợ.
Ta thấy những kẻ phản bội bị phản bội
và những kẻ phá hoại bị phá hoại.
Hỡi Ê-lam, hãy tấn công dân chúng!
Hỡi Mê-đi, hãy vây thành và tấn công nó!
Ta sẽ chấm dứt sự đau khổ do thành đó gây ra.
3 Ta đã thấy những việc kinh khủng,
và bây giờ đây ta đau đớn;
cái đau của ta như người đàn bà đau đẻ.
Điều ta nghe làm ta kinh sợ;
Điều ta thấy khiến ta run rẩy.
4 Ta lo âu và run sợ.
Buổi chiều êm đềm của ta
đã biến ra đêm kinh hoàng.
5 Chúng bày bàn ăn; chúng trải thảm;
chúng ăn uống.
Hỡi các lãnh tụ, hãy đứng lên.
Hãy chuẩn bị khiên để chiến đấu!
6 CHÚA phán cùng ta, “Hãy đi đặt lính canh cho thành, bảo nó báo cáo những gì trông thấy. 7 Nếu nó thấy quân xa, ngựa, lừa hay lạc đà, thì phải để ý đặc biệt.” [di]
8 Nếu người lính canh [dj] kêu lên,
“Chủ ơi, mỗi ngày tôi đứng trên vọng canh [dk] trông chừng;
mỗi đêm tôi trực gác.
9 Nầy, tôi thấy một người cỡi quân xa do một đoàn ngựa kéo [dl].”
Người đó kêu lên,
“Ba-by-lôn đã sụp đổ rồi! Nó sụp đổ rồi!
Các thần tượng nó nằm bể tan tành trên mặt đất.”
10 Dân ta bị chà nát như lúa trên sân đập lúa. Hỡi dân ta, ta cho các ngươi biết điều ta nghe từ Đấng Toàn Năng, từ Thượng Đế của Ít-ra-en.
Tuyên ngôn của Thượng Đế nghịch cùng Ê-đôm
11 Đây là tuyên ngôn về Đu-ma [dm]:
Có kẻ từ Ê-đôm [dn] gọi ta,
“Nầy người gác, đêm còn bao lâu nữa?
Nầy người gác, chừng nào thì hết đêm?”
12 Người gác trả lời,
“Buổi sáng đến, nhưng đêm cũng sẽ tới.
Nếu ngươi muốn hỏi thì lát nữa hãy đến [do] mà hỏi.”
Tuyên ngôn của Thượng Đế nghịch cùng Á-rập
13 Đây là tuyên ngôn về Á-rập:
Một đoàn thương gia từ Đê-đăng
ngủ đêm gần trong một khu rừng ở Á-rập.
14 Chúng cấp nước cho lữ khách đang khát;
Dân cư Thê-ma cấp thức ăn cho họ.
15 Họ chạy trốn tránh lưỡi gươm,
khỏi các lưỡi gươm giết hại,
khỏi các cây cung nhắm bắn,
khỏi cuộc chiến tàn khốc.
16 CHÚA phán cùng tôi như sau: “Một năm nữa sự huy hoàng của xứ Kê-đa sẽ không còn. (Tức thời gian tính cho người làm thuê.) 17 Lúc đó chỉ còn rất ít lính cầm cung, trong đám lính Kê-đa sống sót.” CHÚA, Thượng Đế của Ít-ra-en phán vậy.
Tuyên ngôn cho Giê-ru-sa-lem
22 Đây là tuyên ngôn [dp] về Thung lũng Hiện thấy [dq]:
Dân ngươi làm sao vậy?
Tại sao ngươi đứng trên mái nhà?
2 Thành nầy phồn hoa,
đầy tiếng huyên náo và tiệc tùng say sưa.
Bây giờ dân ngươi đã bị giết,
không phải bằng gươm,
cũng không phải do chiến trận.
3 Các lãnh tụ ngươi cùng nhau chạy trốn,
nhưng đều bị bắt dù không tốn mũi tên nào [dr].
Những người bị bắt
là những người chạy trốn trước khi quân thù tới.
4 Nên ta bảo, “Đừng nhìn ta.
Hãy để ta khóc to lên.
Đừng vội an ủi ta
về sự tàn phá của dân yêu dấu ta.”
5 CHÚA Toàn Năng đã chọn một ngày cho hỗn loạn. Người ta sẽ dẫm lên nhau trong Thung lũng Hiện Thấy. Vách thành sẽ bị phá sập, và người ta sẽ kêu la cùng núi non. 6 Các lính tráng từ Ê-lam sẽ gom các mũi tên lại cùng các quân xa và lính cỡi ngựa. Kiệt sẽ chuẩn bị khiên. 7 Các thung lũng xinh đẹp nhất của ngươi sẽ tràn ngập quân xa. Các lính cỡi ngựa sẽ được lệnh canh gác các cổng thành. 8 Các vách thành bảo vệ Giu-đa [ds] sẽ sụp đổ. Lúc đó dân cư Giê-ru-sa-lem sẽ trông cậy vào các vũ khí cất giữ ở Cung điện trong Rừng [dt].
9 Ngươi thấy các vách thành Đa-vít có nhiều kẽ nứt cần được sửa chữa. Ngươi trữ nước trong hồ dưới. 10 Ngươi đếm nhà cửa trong Giê-ru-sa-lem, và phá sập chúng để lấy đá sửa chữa vách thành. 11 Ngươi đào hồ nước giữa hai vách [du] để dành nước từ hồ cũ [dv], nhưng ngươi không tin cậy vào Thượng Đế là Đấng làm các việc đó; ngươi không kính sợ Đấng đã trù liệu các việc ấy từ xưa.
12 CHÚA Toàn Năng bảo dân chúng khóc than buồn thảm, cạo đầu và mặc bao gai. 13 Nhưng xem kìa, dân chúng lại vui mừng và mở tiệc tùng say sưa.
Chúng giết bò và chiên; ăn nhậu say sưa
và bảo nhau,
“Chúng ta hãy ăn uống no say,
vì ngày mai chúng ta sẽ chết.”
14 CHÚA Toàn Năng phán cùng tôi rằng: “Dân chúng sẽ chết trước khi tội nầy được tha.” CHÚA là Thượng Đế Toàn Năng phán như vậy.
Tuyên ngôn cho Sép-na
15 CHÚA Toàn Năng phán: “Hãy đi đến Sép-na, quản lý cung điện. 16 Bảo nó rằng, ‘Ngươi làm gì ở đây? Đâu có thân nhân nào của người được chôn cất ở đây? Tại sao ngươi chuẩn bị mả cho mình nơi cao thế nầy? Tại sao ngươi đục huyệt mả trong đá?
17 Nầy, người mạnh sức! CHÚA sẽ quăng ngươi đi. Ngài sẽ túm bắt ngươi 18 và cuốn ngươi thành một quả banh rồi ném ngươi vào một xứ khác.
Ngươi sẽ chết ở đó, nhưng các quân xa của ngươi sẽ còn lại. Ngươi sẽ là một điều sỉ nhục cho nhà chủ ngươi. 19 Ta sẽ khiến ngươi mất chức trọng, và sẽ ném ngươi ra khỏi địa vị cao sang của ngươi.’ 20 Lúc đó ta sẽ gọi tôi tớ là Ê-li-a-kim, con trai Hinh-kia. 21 Ta sẽ cởi áo dài ngươi ra, mặc cho người và cho người dây nịt của ngươi. Ta sẽ trao cho người chức trọng ngươi đang giữ, người sẽ giống như cha của dân Giê-ru-sa-lem và gia đình Giu-đa [dw].
22 Ta sẽ đeo chìa khóa nhà Đa-vít quanh cổ người. Nếu người mở, thì không ai đóng được; và nếu người đóng thì không ai mở được. 23 Người sẽ như một ghế danh dự trong nhà cha mình. Ta sẽ làm cho người mạnh mẽ như một cái đinh máng đóng chặt vào vách. 24 Những gì vinh dự và quan trọng trong gia đình người sẽ lệ thuộc vào người; từ người lớn đến trẻ nhỏ. Họ sẽ như chén bát và chai lọ máng trên người.”
25 CHÚA Toàn Năng phán, “Lúc đó cái đinh máng chặt sẽ suy yếu. Nó sẽ gãy và rớt ra, rồi những gì máng trên nó sẽ bị tiêu hủy.” CHÚA phán vậy.
Tuyên ngôn cho Li-băng
23 Đây là tuyên ngôn cho Tia:
Hỡi các tàu buôn Tạt-si [dx], hãy than khóc lên!
Vì các nhà cửa và bến tàu của Tia đã bị tiêu hủy rồi.
Tin tức đó truyền đến cho các tàu bè từ đảo Chíp.
2 Hãy im lặng, hỡi các ngươi là kẻ sống trên đảo Tia;
hỡi các thương gia của Xi-đôn, hãy im lặng.
Các thủy thủ đã khiến ngươi giàu có.
3 Chúng ra khơi để mang thóc gạo về từ Ai-cập;
các thủy thủ của Tia mang thóc gạo về từ thung lũng sông Nin,
và bán cho các nước khác.
4 Hỡi Xi-đôn, hãy xấu hổ đi!
Hỡi Đồn của Biển [dy] hãy xấu hổ,
vì biển lên tiếng rằng:
“Khi ta sinh, ta chẳng thấy đau đẻ;
Ta không nuôi dưỡng các thanh niên thiếu nữ ngươi.”
5 Ai-cập sẽ nghe tin tức về Tia,
tin đó sẽ làm cho Ai-cập đau buồn.
6 Các thuyền bè ngươi nên trở về Tạt-si.
Dân ngươi sống gần biển hãy buồn rầu.
7 Hãy nhìn thành ngươi trước kia vui vẻ bao nhiêu!
Hãy nhìn thành xưa cổ của ngươi!
Dân cư thành đó đã đi định cư nơi xa [dz].
8 Ai đã dự định phá hủy thành Tia?
Thành Tia đã mang giàu có đến cho các thành khác.
Các thương gia nó được đối xử như bậc vương giả,
và các con buôn nó được trọng vọng.
9 Chính CHÚA Toàn Năng đã hoạch định điều nầy.
Ngài hạ những dân tự phụ nầy xuống;
và làm sỉ nhục những kẻ trước kia được trọng vọng.
10 Hãy đi qua đất ngươi, hỡi dân Tạt-si,
như sông Nin chảy qua Ai-cập.
Bây giờ không còn bến đậu nào cho ngươi nữa!
11 CHÚA đã giơ tay ra trên biển
khiến các nước rung động.
Ngài ra lệnh cho các thành có vách kiên cố
của Ca-na-an bị tiêu diệt.
12 Ngài phán, “Xi-đôn [ea] ơi,
ngươi sẽ không còn hớn hở nữa,
vì ngươi đã bị tiêu diệt.
Dù cho ngươi băng qua biển đến Chíp [eb],
cũng chẳng tìm được nơi an nghỉ đâu.”
13 Hãy nhìn đất dân Ba-by-lôn kìa;
bây giờ đâu còn là nước nữa.
A-xy-ri đã biến nó ra nơi ở của muông thú.
A-xy-ri xây tháp để tấn công nó;
các lính tráng nó lấy tất cả các của báu từ các thành nó,
và biến chúng ra điêu tàn.
14 Hỡi các tàu buôn, hãy rầu rĩ đi,
vì thành vững chãi của các ngươi đã bị tiêu diệt rồi.
15 Lúc đó người ta sẽ quên bẵng Tia trong bảy mươi năm, tức bằng một đời vua. Sau bảy mươi năm, Tia sẽ như cô gái điếm trong bài ca nầy:
16 “Hỡi cô gái điếm bị lãng quên kia ơi!
Hãy lấy đờn cầm của chị mình và đi dạo qua thành.
Hãy gảy đờn cho hay.
Hãy hát nghêu ngao ca bài của mình.
Thì sẽ được người đời nhớ đến.”
17 Sau bảy mươi năm, CHÚA sẽ xét lại trường hợp của Tia và định đoạt số phận nó. Việc kinh doanh của nó sẽ lại tái tục. Nó sẽ như gái điếm cho các dân trên đất. 18 Những doanh lợi của nó sẽ để dành cho CHÚA. Tia sẽ không cất giữ tiền mình kiếm được nhưng sẽ ban nó cho những ai phục vụ CHÚA để họ dư ăn dư mặc.
Chúa sẽ trừng phạt thế gian
24 Nầy! CHÚA sẽ tiêu diệt xứ nầy [ec] khiến nó hoang vu;
Ngài sẽ tiêu hủy mặt đất và phân tán dân cư nó.
2 Lúc đó ai nấy đều đồng chung số phận:
thường dân cũng như thầy tế lễ,
nô lệ đàn ông cũng như chủ nhân,
nữ nô lệ cũng như nữ chủ nhân,
kẻ bán cũng như người mua,
người vay cũng như kẻ cho vay,
chủ nợ cũng như con nợ.
3 Đất sẽ hoàn toàn hoang vu.
Của cải sẽ bị cướp đi, vì CHÚA ra lệnh đó.
4 Đất sẽ khô cằn và tiêu điều;
thế giới sẽ héo mòn và biến mất;
các đại lãnh tụ trong đất nầy sẽ mòn mỏi.
5 Dân cư trên đất đã tàn hại nó,
vì chúng không đi theo lời giáo huấn của Thượng Đế,
không vâng theo luật lệ Ngài,
không tôn trọng giao ước với Thượng Đế
là giao ước còn mãi mãi.
6 Cho nên sự nguyền rủa sẽ tiêu diệt đất,
Dân trên thế gian có tội, nên sẽ bị tiêu diệt;
chỉ còn lại một số ít.
7 Rượu mới sẽ hư, và cây nho sẽ chết.
Những ai trước đây vui vẻ sẽ buồn rầu.
8 Sẽ không còn tiếng trống cơm tưng bừng,
Tiếng tiệc liên hoan sẽ ngưng.
Tiếng đờn cầm náo nức sẽ dứt.
9 Dân chúng không còn ca hát đang khi uống rượu.
Bia sẽ hóa đắng cho kẻ nào uống nó.
10 Thành điêu tàn sẽ bị hoang vu,
Mọi nhà sẽ đóng cửa kín mít không cho ai vào.
11 Người đi ngoài phố sẽ xin rượu,
nhưng niềm vui sẽ biến nên sầu thảm;
vì tất cả thú vui trên đời đã vỗ cánh bay đi.
12 Thành sẽ hoá ra điêu tàn,
các cổng thành đều bể nát vụn.
13 Đó là điều sẻ xảy ra trên khắp đất cho tất cả mọi nước.
Đất sẽ như cây ô liu sau mùa gặt hái,
chỉ còn một vài trái nho sót trên cành sau mùa hái nho.
14 Dân chúng reo vui.
Từ phương tây, họ ca tụng sự cao cả của CHÚA.
15 Hỡi dân phương đông, hãy ca tụng CHÚA.
Hỡi dân trong các hải đảo,
hãy ca ngợi danh CHÚA,
Thượng Đế của Ít-ra-en.
16 Từ khắp nơi trên đất chúng ta nghe các bài ca tán dương Thượng Đế,
Đấng Công bình.
Nhưng tôi nói, “Tôi đang hấp hối,
tôi đang hấp hối! Khốn cho tôi!
Những kẻ phản bội đã hại dân chúng;
dùng lối lường gạt, chúng đã hại dân chúng.”
17 Dân cư trên đất sẽ gặp kinh hoàng,
vấp phải hố, và bẫy.
18 Ai thoát được tiếng kinh hoàng sẽ rơi vào hố.
Ai trèo ra khỏi hố sẽ bị sập bẫy.
Mây sẽ đổ mưa xuống,
và nền trái đất sẽ rung chuyển mạnh.
19 Mặt đất sẽ bể ra; đất sẽ nứt nẻ;
đất sẽ rung chuyển mạnh.
20 Đất sẽ xiêu vẹo như người say;
nó sẽ rung chuyển như lều gặp bão.
Tội lỗi nó như gánh nặng trên lưng nó;
nó sẽ ngã không ngồi dậy được.
21 Lúc đó CHÚA sẽ trừng phạt các thế lực trên trời
và các quan quyền dưới đất.
22 Chúng sẽ nhóm lại như những tù nhân bị ném vào ngục tối;
chúng sẽ bị nhốt vào ngục [ed].
Bị trừng phạt một thời gian lâu.
23 Mặt trăng sẽ ngượng ngùng,
mặt trời sẽ xấu hổ,
vì CHÚA Toàn Năng sẽ làm vua cai trị trên núi Xi-ôn trong Giê-ru-sa-lem.
Các lãnh tụ Giê-ru-sa-lem sẽ nhìn thấy sự oai nghi của Ngài.
Bài ca tụng Thượng Đế
25 Lạy CHÚA, Ngài là Thượng Đế tôi.
Tôi tôn trọng và ca tụng Ngài,
vì Ngài đã làm những việc diệu kỳ.
Ngài luôn luôn làm điều Ngài phán;
và thực hiện điều Ngài hoạch định từ xưa.
2 Ngài đã biến thành phố ra đống đá vụn và tiêu hủy nó.
Đền đài của kẻ thù nay không còn nữa;
nó sẽ không được ai xây lại.
3 Dân cư từ các nước hùng cường sẽ tôn kính Ngài;
thành phố của các dân hung bạo sẽ sợ hãi Ngài.
4 Ngài che chở kẻ nghèo;
Ngài bênh vực kẻ cô thế khi họ gặp nguy khốn.
Ngài như nơi trú ẩn lúc giông bão,
như mái che họ khỏi nắng nóng.
Kẻ ác tấn công như mưa bão đập vào tường,
5 như sức nóng trong sa mạc.
Nhưng Thượng Đế ơi,
Ngài ngăn chận cuộc tấn công hung bạo của chúng nó.
Như mây làm mát ngày nóng nực thế nào,
Ngài cũng làm tắt tiếng ca
của những kẻ không có lòng từ bi như thế.
Bàn tiệc cho các đầy tớ Ngài
6 CHÚA Toàn Năng sẽ dọn một bữa tiệc trên núi nầy cho các dân. Một bữa tiệc đầy cao lương mỹ vị, cùng với thịt ngon và rượu hảo hạng.
7 Trên núi nầy Thượng Đế sẽ ném bỏ tấm màn che mọi dân, tấm màn phủ trên mọi dân tộc; 8 Ngài sẽ tiêu diệt sự chết cho đến đời đời [ee]. CHÚA là Thượng Đế sẽ lau khô nước mắt trên mọi gương mặt. Ngài sẽ cất sự sỉ nhục khỏi dân Ngài trên đất. CHÚA đã phán.
9 Lúc đó mọi người sẽ bảo,
“Thượng Đế chúng tôi làm điều nầy!
Chúng ta đã trông đợi Ngài,
và Ngài đã đến giải cứu chúng ta.
Đây là CHÚA.
Chúng ta đã trông đợi Ngài,
chúng ta sẽ vui mừng hớn hở khi Ngài cứu chúng ta.”
10 CHÚA sẽ bảo vệ núi nầy,
nhưng Ngài sẽ giày đạp Mô-áp [ef], kẻ thù chúng ta
như rơm rạ bị giày xéo trong đống phân.
11 Chúng sẽ dang tay ra trong đó như người đang bơi.
Nhưng Thượng Đế sẽ hạ lòng kiêu căng của chúng xuống,
và những gì khôn khéo chúng làm sẽ không còn ra gì.
12 Thượng Đế sẽ phá sập các vách vững chắc của Mô-áp.
Ngài sẽ ném chúng xuống đến bụi đất.
Bài ca ngợi Thượng Đế
26 Lúc ấy người ta sẽ ca bài nầy trong Giu-đa:
Chúng ta có một thành kiên cố.
Thượng Đế bảo vệ chúng ta
bằng vách và pháo đài vững chắc [eg].
2 Hãy mở toang các cổng ra,
thì một dân tộc công chính sẽ vào,
đó là những người theo Thượng Đế.
3 CHÚA sẽ ban hòa bình chân chính
cho những kẻ nhờ cậy Ngài,
vì họ tin tưởng nơi Ngài.
4 Vậy nên hãy tin cậy CHÚA luôn luôn,
vì Ngài là Khối Đá đời đời của chúng ta.
5 Ngài sẽ tiêu diệt thành kiêu căng,
và trừng phạt dân cư trong đó.
Ngài sẽ hạ thành đó xuống đất,
ném nó trong cát bụi.
6 Rồi những kẻ bị nó làm hại
sẽ dẫm trên đống đổ nát của nó;
những kẻ bị nó bóc lột đến nghèo khổ
sẽ đạp nó dưới chân.
7 Con đường sự sống rất bằng phẳng
cho những ai sống công chính.
Lạy Chúa, xin Ngài hãy san bằng
con đường sự sống cho họ.
8 Nhưng CHÚA ôi, chúng tôi trông đợi
con đường công chính của Ngài.
Linh hồn chúng tôi muốn nhớ lại Ngài và danh Ngài.
9 Ban đêm linh hồn tôi muốn ở cùng Ngài,
và thần linh tôi tìm kiếm Ngài.
Khi đường chân lý của Ngài đến trên đất,
dân trên thế gian sẽ học biết lối sống phải lẽ.
10 Kẻ ác sẽ không chịu học làm điều nhân đức
dù Ngài tỏ lòng nhân từ đối với chúng.
Chúng sẽ tiếp tục làm điều ác,
dù cho đang sống trong một xứ tốt đẹp;
chúng không bao giờ thấy sự cao cả của CHÚA.
11 Lạy CHÚA, Ngài sẵn sàng trừng phạt chúng nó,
nhưng chúng không thấy điều đó.
Xin hãy tỏ cho chúng thấy tình yêu lớn lao [eh] Ngài
dành cho dân Ngài.
Thì những kẻ ác sẽ xấu hổ.
Xin hãy thiêu đốt chúng trong lửa
mà Ngài dành cho kẻ thù Ngài.
12 Lạy CHÚA, chúng tôi thành công
là vì điều Ngài làm,
xin ban sự hòa bình cho chúng tôi.
13 Lạy CHÚA là Thượng Đế chúng tôi,
trước kia chúng tôi đi theo các chúa khác,
nhưng nay chúng tôi chỉ theo một mình Ngài [ei].
14 Những chủ nhân ông đó nay đã chết;
linh hồn họ sẽ không sống lại từ cõi chết.
Ngài trừng phạt và tiêu diệt họ,
và không còn ai nhớ đến chúng nữa.
15 Lạy CHÚA, Ngài đã gia tăng dân số của Ngài;
Ngài tăng dân số họ
và mang vinh dự cho chính mình.
Ngài mở rộng biên giới họ [ej].
16 Lạy CHÚA, dân chúng nhớ đến Ngài khi họ gặp gian nan;
họ thầm nguyện cùng Ngài khi Ngài trừng phạt họ.
17 Lạy CHÚA, vì Ngài, chúng tôi như đàn bà đau đẻ;
nàng kêu la vì đau đẻ.
18 Cũng vậy, chúng tôi bị đau đớn.
Chúng tôi cũng sinh, nhưng sinh ra gió.
Chúng tôi không mang sự cứu rỗi đến cho đất
hay dựng nên người mới trên thế giới.
19 Dân cư Ngài đã chết, nhưng họ sẽ sống lại;
thân xác họ sẽ sống lại từ trong cõi chết.
Hỡi các ngươi là kẻ đang nằm dưới đất,
hãy thức dậy và hớn hở!
Sương bao phủ ngươi giống như sương của ngày mới;
đất sẽ sinh ra kẻ chết.
Phán quyết: Thưởng và Phạt
20 Hỡi dân ta, hãy đi vào phòng đóng cửa lại.
Hãy tạm ẩn trong phòng một thời gian,
cho đến khi cơn giận của Thượng Đế nguôi đi.
21 CHÚA sẽ rời nơi ở Ngài [ek]
để trừng phạt tội lỗi của dân cư trên thế gian.
Đất sẽ phơi bày máu của những kẻ đã bị giết;
nó sẽ không che giấu người chết nữa.
27 Lúc đó CHÚA sẽ trừng phạt Lê-vi-a-than [el], con rắn uốn éo,
Ngài sẽ trừng phạt Lê-vi-a-than, con rắn nằm cuộn tròn,
bằng lưỡi gươm lớn, cứng rắn và mạnh mẽ của Ngài.
Ngài sẽ giết con quái vật của biển [em].
2 Lúc đó người ta sẽ hát về vườn nho sai trái.
3 “Ta, CHÚA, sẽ chăm sóc vườn nho đó;
ta sẽ tưới nó đúng thì.
Sẽ không ai làm hại nó,
vì ta sẽ ngày đêm canh giữ nó.
Footnotes
- I-sai-a 1:1 U-xia Vua Giu-đa. Ông đồng trị vì với A-ma-xia, cha mình từ năm 792–767 trước Công nguyên, và trị vì một mình từ năm 767–740 trước Công nguyên.
- I-sai-a 1:1 Giô-tham Vua của nước Giu-đa. Ông trị vì cùng với U-xia, cha mình từ năm 750 đến năm 740 trước Công nguyên và cai trị một mình từ năm 740 đến năm 732 trước Công nguyên.
- I-sai-a 1:4 một lũ con gian ác Hay “Con phá hoại của cha mẹ độc ác.”
- I-sai-a 1:5 Đầu các ngươi … bệnh hoạn Hay “Đầu và lòng nào cũng đau đớn.”
- I-sai-a 1:7 đất ngươi … tàn phá Hay “Hình như trông giống như xứ kẻ thù đã bị tàn phá.” Đây có thể nói đến cuộc nội chiến trong Ít-ra-en hay khi Thượng Đế tiêu diệt các xứ ngoại quốc như Xô-đôm và Gô-mô-rơ.
- I-sai-a 1:8 Giê-ru-sa-lem Nguyên văn, “con gái Xi-ôn.” Xem từ ngữ “Xi-ôn” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
- I-sai-a 1:10 lãnh tụ ngươi … Gô-mô-rơ Đây ám chỉ các lãnh tụ và dân chúng Giu-đa.
- I-sai-a 1:25 ta sẽ … vô dụng Chúa muốn nói Ngài sẽ “tẩy sạch những điều ác ra khỏi lòng họ.”
- I-sai-a 1:29 vườn Nơi dân chúng thờ phụng các thần giả.
- I-sai-a 2:6 Đông phương Vùng nầy thường ám chỉ những khu vực quanh thành Ba-by-lôn.
- I-sai-a 2:9 Lạy Thượng Đế, … tha thứ chúng Hay “Các lãnh tụ cũng không làm gì để nâng đỡ chúng.”
- I-sai-a 2:16 tàu buôn Tạt-si Đây có thể là một loại tàu buôn đặc biệt.
- I-sai-a 3:6 áo choàng Chứng tỏ người ấy là lãnh tụ của dân chúng.
- I-sai-a 3:14 vườn nho Vườn trồng nho. Đây có thể ám chỉ xứ Giu-đa.
- I-sai-a 3:20 bùa đeo Vật người ta đeo vừa làm đồ trang sức vừa làm bùa để hộ mạng hay tránh ma quỉ.
- I-sai-a 3:24 sói đầu Nghĩa là họ sẽ bị làm nô lệ.
- I-sai-a 4:2 nhánh của CHÚA Đây có thể ám chỉ xứ Giu-đa hay vua tương lai hoặc Đấng Mê-si. Xem Ê-sai 5:7.
- I-sai-a 4:4 gột rửa những vết dơ bẩn Đây là một buổi lễ đặc biệt để tẩy sạch huyết sau thời kỳ kinh nguyệt. Sau đó người chồng có thể ăn nằm với người vợ.
- I-sai-a 4:4 con gái Xi-ôn Đây có thể ám chỉ những thị trấn nhỏ quanh thành Giê-ru-sa-lem hay chỉ những người đàn bà sống ở đó.
- I-sai-a 4:5 đám khói … trụ lửa sáng rực ban đêm Dấu hiệu cho thấy Thượng Đế hiện diện giữa dân Ngài.
- I-sai-a 4:5 Mỗi người Nguyên văn, “sự vinh hiển,” nhưng cũng có nghĩa là “linh hồn” hay “người.”
- I-sai-a 5:3 dân cư Giu-đa Hay “các lãnh tụ của Giê-ru-sa-lem và lãnh tụ của Giu-đa …”
- I-sai-a 5:7 dân Giu-đa Đây có thể nghĩa là “vua Giu-đa” hay “dân chúng Giu-đa.”
- I-sai-a 5:10 hai mươi hai lít Nguyên văn, “một bát” (khoảng 22 lít).
- I-sai-a 5:10 thùng Nguyên văn, “Một ô-me hột giống chỉ mọc lên được một ê-pha lúa.” Một ô-me có khoảng 6 thùng (220 lít). Một ê-pha tương đương với hai phần ba thùng (khoảng 22 lít.)
- I-sai-a 5:18 dây thừng Nguyên văn, “dây thừng vô dụng.” Tiếng Hê-bơ-rơ ở đây có nghĩa là “vật vô dụng,” tức là các thần tượng.
- I-sai-a 5:24 lời giáo huấn Đây cũng có nghĩa là “luật pháp” tức là luật mà Thượng Đế trao cho Mô-se để dạy dân Ít-ra-en.
- I-sai-a 6:1 Vào năm … qua đời Đây là khoảng năm 740 trước Công nguyên.
- I-sai-a 6:4 khói Chứng tỏ rằng Thượng Đế đang ngự trong đền thờ. Xem Xuất 40:34-35.
- I-sai-a 6:5 Tôi không tinh sạch … tinh sạch Nguyên văn, “Tôi là người có môi miệng dơ dáy ở giữa những người có môi miệng dơ dáy.”
- I-sai-a 6:7 xóa bỏ Hay “được chuộc” hoặc “được che dấu.”
- I-sai-a 7:1 Bê-ca, con Rê-ma-lia Một vua của xứ Ít-ra-en miền Bắc.
- I-sai-a 7:3 Sê-a Gia-súp Tên nầy nghĩa là “chỉ có một ít người trở về.”
- I-sai-a 7:3 hồ trên Có thể là hồ Xi-lôm nằm ở cuối thành Đa-vít, ngay phía trên hồ cũ mà nay gọi là Hồ Đỏ.
- I-sai-a 7:4 con Rê-ma-lia Tức Bê-ca, vua của xứ Ít-ra-en miền Bắc. Ông cai trị khoảng năm 740–731 trước Công nguyên.
- I-sai-a 7:9 Nếu ngươi … tồn tại lâu Đây là một lối chơi chữ có nghĩa là “Nếu ngươi không tin, thì cũng không ai tin ngươi.”
- I-sai-a 7:11 dấu hiệu dưới âm phủ Hay “Hãy làm cho lời thỉnh cầu của ngươi thật sâu.” Từ ngữ “thỉnh cầu” trong tiếng Hê-bơ-rơ nghe như “âm phủ.”
- I-sai-a 7:11 dấu hiệu … trên trời cao kia Nguyên văn, “Hãy làm cho lời thỉnh cầu ngươi thật cao.”
- I-sai-a 7:14 Một thiếu nữ sẽ mang thai Hay “Hãy nhìn thiếu nữ đang mang thai.” Bản cổ Hi-lạp (mà sách Ma 1:23 trích dẫn) dịch là “trinh nữ” cho nên câu nầy đọc như sau, “Nầy một trinh nữ sẽ mang thai.”
- I-sai-a 7:14 Em-ma-nu-ên Nghĩa là “Thượng Đế ở với chúng ta.”
- I-sai-a 7:15 sữa đông và mật ong Đây muốn nói đến đồ ăn cứng lần đầu tiên cho em bé ăn. Đây cũng là loại đồ ăn mà người nghèo có thể ăn được. Xem câu 22.
- I-sai-a 7:20 cạo trọc đầu, cạo lông Nghĩa là dân Giu-đa sẽ bị sỉ nhục và bị đối xử như tôi mọi.
- I-sai-a 8:1 bảng viết Hay “cuộn giấy.”
- I-sai-a 8:1 cây viết thường Nguyên văn, “cây viết loài người dùng.” Có thể là loại viết dùng để khắc vào đất sét.
- I-sai-a 8:1 Ma-hê Sa-lanh Hát-Bát Nghĩa là “Sắp có việc cướp bóc và đánh cắp.”
- I-sai-a 8:4 Đa-mách Một thành phố trong xứ A-ram (nay là Xy-ri).
- I-sai-a 8:6 Những người nầy Có thể là những người Giu-đa muốn theo Rê-xin và Bê-va. Xem câu 11.
- I-sai-a 8:6 Xi-lôm Một đường dẫn nước từ suối Ghi-hôn đến một hồ nằm về phía Nam thành Đa-vít (Giê-ru-sa-lem). Đó là nơi những người thuộc gia đình Đa-vít được xức dầu để làm vua.
- I-sai-a 8:8 Hỡi Em-ma-nu-ên Hay “Hỡi Em-ma-nu-ên, chúng sẽ tràn ra khắp xứ ngươi.” Đây có thể là lời hứa của Thượng Đế để bảo vệ dân chúng của Ngài, hoặc là một lời cảnh cáo về quyền lực của A-xy-ri.
- I-sai-a 8:11 cảnh cáo Hay “ngăn cản.”
- I-sai-a 8:13 kính nể Hay “hãy xem là thánh.”
- I-sai-a 8:14 trú ẩn an toàn Hay “nơi thánh.”
- I-sai-a 8:16 Hãy lập giao ước Hay “Hãy viết giao ước.” Đây có thể là cuộn giấy lớn trong câu 1 hay lời hứa theo sau trong câu 17.
- I-sai-a 8:20 giao ước Thường có nghĩa là giao ước Thượng Đế lập với dân Ít-ra-en qua Mô-se. Ở đây có thể nghĩa là giao ước nói đến trong câu 17.
- I-sai-a 9:4 Giống như … Mi-đi-an Xem Quan 7:15-25.
- I-sai-a 9:7 lòng sốt sắng Ngài Trong tiếng Hê-bơ-rơ từ ngữ “sốt sắng” hay “mãnh liệt” thường chỉ những danh từ mạnh về tình cảm như yêu, ghét, hăng say, hay ghen tương.
- I-sai-a 9:8 CHÚA phán … Ít-ra-en Có thể dịch “CHÚA gởi mệnh lệnh cho Gia-cốp nhưng mệnh lệnh ấy lại dành cho Ít-ra-en.”
- I-sai-a 10:17 Ánh Sáng của Ít-ra-en Đây là một danh xưng của Thượng Đế như “Đấng Thánh” trong câu kế tiếp. Xem từ ngữ “Ít-ra-en” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
- I-sai-a 10:21 Thượng Đế Toàn Năng Xem Ê-sai 9:6.
- I-sai-a 10:26 Mi-đi-an ở tảng đá Ô-rép Xem Quan 7:25.
- I-sai-a 10:26 Ngài sẽ giơ gậy lên trên biển Xem Xuất 14:1-15:21.
- I-sai-a 10:28 Đạo quân … Giê-ru-sa-lem Ê-sai dùng các tên có hai ba nghĩa để mô tả những phương cách mà đạo quân A-xy-ri dùng để đánh Giu-đa.
- I-sai-a 10:29 Ghê-ba, Ra-ma … Ghi-bê-a của Sau-lơ Đây là tên các thị trấn nằm về phía Bắc thành Giê-ru-sa-lem.
- I-sai-a 10:30 Bát-Ga-lim Ga-lim là một thành phía Nam thành Giê-ru-sa-lem. Tên thành nầy nghĩa là “con gái của các lượn sóng,” và có thể ám chỉ các con chim hót lớn tiếng nơi bờ biển hay bờ sông.
- I-sai-a 10:31 Ghê-bim Một thị trấn không rõ ở đâu. Trong tiếng Hê-bơ-rơ thì từ nầy có nghĩa là “cái hố” hay “cái bồn,” tức là một cái lỗ lớn dưới đất để chứa nước.
- I-sai-a 11:1 nhánh Nghĩa là một vua mới sẽ xuất thân từ gia đình Đa-vít.
- I-sai-a 11:1 Gie-xê Cha của vua Đa-vít.
- I-sai-a 11:8 rắn hổ mang Một loại rắn rất độc.
- I-sai-a 11:14 phương Đông Thường dùng để chỉ vùng quanh Ba-by-lôn.
- I-sai-a 11:14 Ê-đôm, Mô-áp, Am-môn Ba quốc gia nằm về phía Đông xứ Ít-ra-en. Đó là ba quốc gia thù nghịch với Ít-ra-en trong nhiều năm.
- I-sai-a 11:15 CHÚA sẽ … khô cạn Hay “CHÚA sẽ làm cho lưỡi của biển Ai-cập khô cạn.”
- I-sai-a 12:2 CHÚA, CHÚA … cứu tôi Trong tiếng Hê-bơ-rơ là “Gia, Gia-vê là sức mạnh và là lời ca ngợi của tôi. Ngài trở nên sự cứu rỗi tôi.” Câu nầy trích trong bài ca thắng trận của Mô-se trong Xuất 15:2.
- I-sai-a 13:1 sứ điệp Hay “gánh nặng.”
- I-sai-a 13:2 núi trọi Đây có lẽ ám chỉ Ba-by-lôn.
- I-sai-a 13:6 Đấng Toàn Năng … đến Đây là một lối chơi chữ trong tiếng Hê-bơ-rơ. Cụm từ “những chiến lợi phẩm” đọc lên nghe như “Thượng Đế Toàn Năng.”
- I-sai-a 13:19 dân Ba-by-lôn Nguyên văn, “dân Canh-đê.”
- I-sai-a 13:21 dê rừng Trong tiếng Hê-bơ-rơ thì từ ngữ nầy nghe như “có nhiều lông,” “con dê.”
- I-sai-a 14:1 ngoại quốc Những người không phải dân Ít-ra-en. Thường đây là những người sống trong xứ nhưng chưa phải là công dân. Trong câu nầy, những người ngoại quốc là những người không phải Ít-ra-en nhưng quyết định đi theo Thượng Đế.
- I-sai-a 14:13 Xa-phông Tiếng Hê-bơ-rơ nghĩa là “phương Bắc,” hay “kín giấu.”
- I-sai-a 14:23 thú vật Nguyên văn, “con nhím.”
- I-sai-a 14:28 sứ điệp Hay “gánh nặng.” Xem 15:1.
- I-sai-a 14:28 năm vua A-cha qua đời Khoảng 727 trước Công nguyên.
- I-sai-a 14:31 đạo quân sẵn sàng chiến đấu Hay “không có một người nào lôi thôi trong nhóm ấy.”
- I-sai-a 15:2 Đi-bôn Một thành phố trong xứ Mô-áp. Từ ngữ nầy trong tiếng Hê-bơ-rơ nghĩa là “đau buồn.”
- I-sai-a 15:2 nơi thờ phụng Hay “các đồi cao.” Xem “đồi cao” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
- I-sai-a 15:2 Nê-bô Một thành trong xứ Mô-áp đồng thời là tên của một thần giả.
- I-sai-a 15:2 Mê-đê-ba Một thành trong xứ Mô-áp, cũng có nghĩa là “sầu não.”
- I-sai-a 15:9 Đi-môn Rất có thể là thành Đi-bôn nói ở câu 2 trên đây. Từ ngữ nầy trong tiếng Hê-bơ-rơ nghĩa là “máu.”
- I-sai-a 16:1 Con gái Xi-ôn Ám chỉ thành Giê-ru-sa-lem. Xem từ ngữ “Xi-ôn” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
- I-sai-a 16:5 nhà Đa-vít Hoàng gia của Giu-đa. Thượng Đế hứa rằng lúc nào cũng sẽ có người trong dòng họ Đa-vít làm vua Giu-đa.
- I-sai-a 16:7 Kiệt Ha-rê-sết Một thành trong xứ Mô-áp. Tên thành nầy nghĩa là “thành được chọn để bị tiêu diệt.” Có khi gọi là Kiệt Hê-re.
- I-sai-a 16:8 Kẻ thù … tận biển Hay “Những trái nho đã khiến nhiều lãnh tụ ngoại quốc say sưa. Cây nho đã trải ra đến thành Gia-xe, rồi vào sa mạc và xuống đến tận biển.”
- I-sai-a 17:1 sứ điệp Hay tuyên ngôn, có nghĩa là “gánh nặng.”
- I-sai-a 17:1 Đa-mách Một thành phố lớn trong xứ A-ram (nay là Xy-ri).
- I-sai-a 17:2 A-rô-e Một địa danh trong xứ A-ram (nay là Xy-ri).
- I-sai-a 17:5 thung lũng Rê-pha-im Một thung lũng nằm phía Tây Nam Giê-ru-sa-lem.
- I-sai-a 17:8 bàn thờ Đây có thể là những bàn thờ xông hương hay là bàn thờ để cúng thần giả.
- I-sai-a 17:9 thành của dân Hê-vít và A-mô-rít Hay “đồi núi và rừng rú.”
- I-sai-a 18:2 thuyền bằng lau sậy Thuyền làm bằng những que sậy buộc với nhau.
- I-sai-a 18:4 từ nơi ta ở Từ nơi đã chuẩn bị cho ta. Có lẽ là đền thờ trong thành Giê-ru-sa-lem.
- I-sai-a 18:7 Lúc đó … phân nhánh Hay “Lúc đó những dân tộc cao lớn, da mịn mà khắp nơi ai cũng sợ, đó là dân tộc hùng mạnh đã chiến thắng các quốc gia khác có đất đai được các sông phân chia ra. Những dân ấy sẽ được mang đến làm của lễ cho CHÚA Toàn Năng.”
- I-sai-a 19:1 tuyên ngôn Hay “sứ điệp” hoặc “gánh nặng.”
- I-sai-a 19:2 vương quốc đánh vương quốc Hay “quốc gia đánh quốc gia.” Nghĩa là người Ai-cập sẽ đánh người Ai-cập.
- I-sai-a 19:6 hôi thúi Trong tiếng Hê-bơ-rơ từ ngữ nầy đọc lên nghe như sông Nin.
- I-sai-a 19:11 Xoan Một thành trong xứ Ai-cập. Xem câu 13.
- I-sai-a 19:13 Mem-phít Hay “Nóp,” một thành lớn trong xứ Ai-cập.
- I-sai-a 19:18 Thành Hủy Diệt Đây là một lối chơi chữ trong danh từ “Thành Mặt Trời,” cũng gọi là thành On hay Hê-li-bô-lít.
- I-sai-a 19:21 hứa nguyện Một lời cam kết đặc biệt cùng Thượng Đế. Xem Lê-vi 22:18-24.
- I-sai-a 19:23 Cả người Ai-cập … Thượng Đế Hay “Ai-cập sẽ phục vụ A-xy-ri.”
- I-sai-a 20:1 Sạt-gôn Vua A-xy-ri, trị vì khoảng năm 721–705 trước Công nguyên.
- I-sai-a 21:1 tuyên ngôn Hay “sứ điệp” hoặc “gánh nặng.” Xem thêm câu 11, 13.
- I-sai-a 21:1 xứ sa mạc gần biển Có lẽ là Ba-by-lôn.
- I-sai-a 21:7 Nếu nó … đặc biệt “Nếu nó thấy toán quân cỡi ngựa, đoàn lừa, hay đoàn lạc đà thì phải nghe ngóng cho thật kỹ.”
- I-sai-a 21:8 người lính canh Hay “người tiên kiến.” Một danh từ xưa dùng để chỉ nhà tiên tri. Bản Hê-bơ-rơ tiêu chuẩn ở chỗ nầy dùng chữ “sư tử.”
- I-sai-a 21:8 vọng canh Hay “tháp canh.”
- I-sai-a 21:9 một người cỡi quân xa … ngựa kéo Hay “một đoàn lính cỡi ngựa.” Đây có thể là một đoàn ngựa kéo một quân xa hay các lính bắn cung cỡi ngựa trong đạo quân A-xy-ri. Họ thường đi từng đôi.
- I-sai-a 21:11 Đu-ma Từ ngữ nầy trong tiếng Hê-bơ-rơ có nghĩa là “im lặng.” Có thể ám chỉ Ê-đôm hay một thành phố trong xứ Á-rập.
- I-sai-a 21:11 Ê-đôm Hay “Sê-ia,” tên một ngọn núi trong xứ Ê-đôm hay một thành phố trong xứ Á-rập.
- I-sai-a 21:12 lát nữa hãy đến Đây cũng có nghĩa là “ăn năn.”
- I-sai-a 22:1 tuyên ngôn Hay “sứ điệp” hoặc “gánh nặng.”
- I-sai-a 22:1 Thung lũng Hiện thấy Có lẽ là một trong những thung lũng gần thành Giê-ru-sa-lem. Xem câu 5.
- I-sai-a 22:3 bị bắt dù … mũi tên nào Hay “nhưng các lính bắn cung bắt được chúng.”
- I-sai-a 22:8 Các vách thành bảo vệ Giu-đa Đây có thể là vách thành Giê-ru-sa-lem. Xem thêm Ê-sai 4:4.
- I-sai-a 22:8 Cung điện trong Rừng Một phần của cung điện Sô-lô-môn nơi ông cất giữ vũ khí và của cải.
- I-sai-a 22:11 hồ nước giữa hai vách Đây có thể là Hồ Trên (hồ Xi-lôm).
- I-sai-a 22:11 hồ cũ Hay Hồ Dưới Một hồ nước nằm ở cuối thành Đa-vít, ngay bên dưới Hồ Trên (hồ Xi-lôm). Có thể là hồ ở suối Ghi-hôn nằm trên sườn đồi phía Đông của thành phố.
- I-sai-a 22:21 dân Giê-ru-sa-lem và gia đình Giu-đa Hay “vua ngự trên ngôi tại Giê-ru-sa-lem, thuộc gia đình Giu-đa.”
- I-sai-a 23:1 tàu buôn Tạt-si Đây có thể là một loại thương thuyền đặc biệt. Xem câu 14.
- I-sai-a 23:4 Đồn của Biển Một tên khác của thành Tia.
- I-sai-a 23:7 đi định cư nơi xa Hay “từ xa đến để định cư ở đây.”
- I-sai-a 23:12 Xi-đôn Nguyên văn, “Con gái Xi-đôn.”
- I-sai-a 23:12 Chíp Nguyên văn, “Kít-tim.” Đây cũng có thể nghĩa là đảo “Cơ-rết.”
- I-sai-a 24:1 xứ nầy Hay “đất.”
- I-sai-a 24:22 ngục tối; … vào ngục Đây có thể nghĩa là “Sê-ôn,” mồ mả, hay nơi người chết ở.
- I-sai-a 25:8 Ngài sẽ … đời đời Một vài bản Hi-lạp ghi “Nhưng sự chết sẽ bị sự đắc thắng nuốt mất.”
- I-sai-a 25:10 Mô-áp Hay “kẻ thù.” Từ ngữ nầy trong tiếng Hê-bơ-rơ nghe như “kẻ thù.”
- I-sai-a 26:1 Chúng ta … vững chắc Hay “Chúng ta có một thành vững chắc là sự cứu rỗi của chúng ta. Thành ấy có vách và hàng rào bảo vệ chắc chắn.”
- I-sai-a 26:11 tình yêu lớn lao Tiếng Hê-bơ-rơ dùng từ ngữ nầy để mô tả những tình cảm mạnh như yêu, ghét, giận, hăng hái, hay ganh tị.
- I-sai-a 26:13 trước kia chúng tôi … một mình Ngài Đây là một lối chơi chữ. Có thể dịch, “Chúng tôi đã kết hôn với những người chồng khác.” Một trong những từ ngữ trong câu nầy nghe như “Ba-anh,” từ ngữ kia nghe như Thượng Đế.
- I-sai-a 26:15 Ngài đã gia tăng … biên giới họ Hay “Ngài đã thu nhóm lại dân tộc mà Ngài yêu, dân tộc mà Ngài đã đuổi đi ra các xứ xa xăm.”
- I-sai-a 26:21 nơi ở Ngài Có thể là đền thờ ở Giê-ru-sa-lem.
- I-sai-a 27:1 Lê-vi-a-than Con Rồng hay con rắn khổng lồ. Vài câu truyện đời xưa nói rằng Con Rồng là kẻ thù của Thượng Đế.
- I-sai-a 27:1 con quái vật của biển Đây có thể là Ra-háp. Vài truyện đời xưa kể lại Ra-háp đánh nhau với Thượng Đế.
© 2010 Bible League International