Add parallel Print Page Options

TZOTIˈ CˈUL YET COLBANILE TZˈIBN̈EBILCANO YU NAJ SAN LUCAS

Tzet yuxin chitzˈibn̈elax carta tiˈ

1-2 Tinan̈ xin, chintzˈibn̈etojan huneˈ carta tiˈ tawet mam Teófilo, yin̈ huntekˈan tzet ye tuˈ xayu coxol tiˈ. Haˈ ebnaj chihalnicˈo Istzotiˈ Comam Jesucristo tinan̈ yil ebnaj yin̈ tzet yu yichicoj, lahwi tuˈ xin con̈iscuynicanojan̈ ebnaj yin̈ sunil tzet xayu tuˈ. Caw xin txˈiˈal mac xayaco yin̈ iscˈul istzˈibn̈encano tzet xayu tuˈ. Haquinpaxtuˈan mam Teófilo, lahwi inkˈambenan yin̈ nancˈulal yin̈ sunil caw yichebanil, yoc yin̈ innabalan intzˈibn̈entojan sunil tiˈ yin̈ istxolal tawet. Hac tuˈ xin caw cˈul chu hawohtan̈eniloj ta yel chal huntekˈan xahacuy tuˈ.

Yet yalni huneˈ yángel Comam Dios ta chipitzcˈa naj Juan

Hayet ayco naj Herodes yahawilo txˈotxˈ Judea, ay hun majan ebnaj xol anma Israel chˈakˈni xahanbal tet Comam Dios, chiyij isbi Abías. Xol ebnaj tuˈ ayco huneˈ icham chiyij Zacarías, Elizabet isbi yixal icham. Yichmam ixnam ye icham Aarón. Caw cˈul isbeybal icham yeb yixal yul sat Comam Dios, yeb xin caw yijem iscawan̈il yin̈ sunil ischejbanil Comam. Yuxin machi mac chu yalni tato mach yijemo icham yeb yixal sata Comam. Wal ixnam Elizabet tuˈ xin, maẍticˈa yunin, yuxin machi hunu yuninal icham yeb ixnam yet yichambicaniloj.

Haˈ hunel xin, ayilo istiempohal bay oc icham Zacarías yin̈ ismunil yin̈ sacerdotehal yeb ebnaj yetbi yul yatut Comam. Yilwen ebnaj mac yin̈ chˈoc isbi yocto isn̈usno pom yiban̈ ismeẍahil bay chin̈uslax pom yul yatut Comam hacaˈticˈa chute ebnaj. Cˈuxan xin yiban̈ icham Zacarías apni. 10 Yet lan̈an isn̈usni icham Zacarías pom tet Comam Dios yul yatut Comam tuˈ, aycanilto sunil anma txahloj. 11 Hayet ayicto icham Zacarías isn̈usno pom tuˈ, isyenican̈ isba huneˈ yángel Comam Dios tet icham, yoc lin̈no yin̈ iswatxˈkˈab ismeẍahil bay chin̈uslax pom tuˈ. 12 Yet yilni icham naj ángel tuˈ, isxiwcan̈ icham, iscˈaycanilo iscˈul icham. 13 Yalni naj ángel:

―Mam Zacarías, mach chaẍxiwcan̈, caw mayabe Comam Dios tzet maxawal yin̈ hatxah. Yu huneˈ tuˈ xin, chiyilaˈ hawixal Elizabet yin̈ huneˈ nichˈan hacˈahol, Juan chawaco isbihoj. 14 Caw chitzala hacˈul yin̈, caw niman anma chitzalapaxocan̈ yet chiyaben ispitzcˈa nichˈan heyuninal tuˈ. 15 Huneˈ heyuninal chipitzcˈa tuˈ, caw aycano yelapno chˈelico yul sat Comam Dios. Maẍticˈa chucˈuˈ vino nitam hunuxa nan uqˈuehal. Ayxaco Espíritu Santo yin̈ yet chipitzcˈahi. 16 Caw hanta ebnaj israelita chiswatxˈeˈco isba yul iskˈab Comam Dios yu huneˈ hacˈahol tuˈ. 17 Haˈ naj Juan tuˈ chibabito sata Comam Jahawil. Hacaˈ ishelanil yeb yip yanma naj Elías ischejab Comam Dios yet payat, hac tuˈ chˈelico naj. Yu cuybanile chal naj chimeltzoco yanma ebnaj mame yeb ebix miˈe yin̈ akˈancˈulal yeb yuninal. Yebpaxo anma man̈cˈom chimeltzoco isnabal cat isyijenpaxo tzet chal Comam Dios. Hac tuˈ chu iswatxˈen isba anma, cat ischahni Comam, ẍi naj ángel tuˈ.

18 Istakˈwican̈ icham Zacarías tuˈ:

―¿Tzet xin chu wanaytojan yul wanmahan huneˈ chawal tiˈ? Yuto hanintiˈan caw icham inxahan, caw xin ixnamxapaxo wixalan, ẍi icham. 19 Yalni naj ángel tuˈ:

―Hanintiˈan Gabriel inan. Haˈ Comam Dios maquinchejnitijan walnojan huneˈ chejbanile caw cˈul tiˈ tawet. 20 Wal tinan̈ xin, chimajicano hatiˈ. Matxa chiyu hatzotel tinan̈ masanto yet chijni isba yapni istiempohal ispitzcˈa nichˈan hacˈahol, yuto machi maxawayto yul hawanma yin̈ tzet mawaltiˈan, ẍi naj ángel tuˈ tet icham Zacarías.

21 Wal anma chiˈechman yelilo icham Zacarías tuˈ xin, caw chicˈay iscˈul yuto caw ecˈ istiempo icham yul yatut Comam Dios. 22 Haxa yet yelilo icham xol anma, caw matxa chu istzotel icham. Isnanilo anma tato ay huno tzet isye Comam Dios tet icham. Caw toxan̈e chisye icham yechel yu iskˈab yin̈ tzet yelax tet, wal istzotel icham, matxa chuhi.

23 Hayet islahwi istiempohal ismunil icham yul yatut Comam Dios, ispaxto icham yatut. 24 Hayet isbelwi istzˈayical tuˈ xin ispitzcˈati huneˈ nichˈan unin yin̈ ixnam Elizabet. Howeb ixahaw maẍticˈa bay elto ixnam yul yatut. Chistxumni ixnam hacaˈ tiˈ:

25 ―Yu ishelanil Comam Dios yuxin hac tiˈ wehan, yun̈e mach chiel inpixanan yuto maẍticˈa huno wuninan, ẍi ixnam ischuquil.

Yet yalni naj ángel ta chipitzcˈa Comam Jesús

26 Wajebxa ixahaw xin ischejniti Comam Dios naj ángel Gabriel bey con̈ob Nazaret ayco yul ismajul Galilea. 27 Yapni naj iscˈatan̈ huneˈ ix kˈopo, María isbi. Wal xin takˈwebilxa mohyilal yu ix tet huneˈ naj, José isbi, yichmam naj ye naj rey David. 28 Hayet yoc apno naj ángel yul n̈a bay ay ix, yalni naj tet ix:

―Tzalahan̈ yuto ayco Comam Dios hawetbihoj. Caw niman iscˈulchˈanil Comam tawin̈ yuto sicˈbilachilo xol hawet ixal, ẍi naj.

29 Hayet yaben ix tzet yal naj tuˈ xin, iscˈayilo iscˈul ix, yichico ix istxumnilo hacaˈ tiˈ:

―¿Tzet yelapno ye huneˈ tiˈ? ẍi ix. 30 Yalnipaxo naj ángel tet ix:

―María, mach chachxiwcan̈, yuto xaˈilcha iscˈulal hawu yul sat Comam Dios. 31 Wal tinan̈ xin, chipitzcˈahoti huneˈ nichˈan winaj unin tawin̈, haxa yet chipitzcˈahi Jesús chawaco isbihoj. 32 Caw ay yelapno chˈelico naj, cat xin yalni anma ta Iscˈahol Comam Dios ye naj. Haˈ Iscˈahol Comam Dios Jahawil tuˈ chiˈoco reyalil, hacaˈ yu yoc naj rey David, yichmam naj. 33 Haˈ naj tuˈ chiˈoc yahawilo anma Israel yin̈ sunilbal tiempo. Machi bakˈinal chilahwi huneˈ ismunil naj tuˈ, ẍi naj.

34 Iskˈamben ix María tet naj:

―¿Tzet chu yijno isba huneˈ chawal tiˈ? Hanintiˈan maẍto wichamilan, ẍi ix tet naj.

35 Yalni naj ángel tuˈ tet ix:

―Haˈ Comam Espíritu Santo chiˈayolo tawiban̈, yebpaxo yip Comam Dios caw ay ismay chiayilo tawiban̈ hacaˈ hunu moyan. Yuxin haˈ huneˈ unin chipitzcˈa tawin̈ tuˈ, yet Dios yehi cat yallaxpaxoj ta Iscˈahol Comam. 36 Hacaˈ ixnam Elizabet hanoh, caw ixnamxa ixnam, yajaˈ chiyilaˈ ixnam yin̈ huneˈ nichˈan yunin. Wal xin ohtabil tato maẍticˈa hunu unin xapitzcˈati yin̈ ixnam, yaj wal tinan̈ wajebxa ixahaw iscˈul ixnam. 37 Wal xin machi hunu tzet ye tuˈ mach chu iswatxˈen Comam, ẍi naj ángel tet ix.

38 Istakˈwican̈ ix María xin:

―Hanintiˈan ischejab Comam Dios Jahawil wehan, yubojab hacaˈ maxawal tiˈ, ẍi ix.

Lahwi tuˈ xin, ismeltzoto naj ángel.

Yet istuclelax ixnam Elizabet yu ix María

39 Yin̈ huneˈ tiempohal tuˈ xin, yin̈ hamataj to ix María bey huneˈ con̈ob chewal txˈotxˈ yul ismajul Judea. 40 Yapni ix bey yatut icham Zacarías, iskˈamben ix hanicˈ ye ixnam Elizabet. 41 Hayet yaben ixnam Elizabet istzotel ix María tuˈ, isbili nichˈan unin ijbilico yu ixnam. Hac tuˈ yu yoccano ixnam yalan̈ yip Comam Espíritu Santo. 42 Yuxinto yal ixnam hacaˈ tiˈ yin̈ caw ip:

―Hach tiˈ María, caw niman iscˈulal Comam Dios chakˈ tawet sata sunil ebix jet ixal. Nimanpaxo iscˈulal Comam chakˈ tet huneˈ hawunin chipitzcˈaho tiˈ. 43 ¿Tzet caw yelapno wehan yuxin mahul ismiˈ Comam Wahawilan quinistucleˈan? 44 Yet mawabenan hatzotelcan̈ mabili nichˈan unin tiˈ win̈an yu tzalahilal. 45 Sakˈal hawet yuto hawayto yul hawanma ta chij isba tzet yal Comam Dios, ẍi ixnam Elizabet.

46 Lahwi tuˈ xin, yalni ix María:
    Caw chitzala wanmahan chiwalnihan cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios Jahawil, Comam caw aycano yip.

47 Caw chitzalacano wanmahan yin̈ Comam Dios Incolomalan. 48 Waxan̈ca mach nimano welapnojan, yajaˈ Comam Dios chˈanayo iscˈulal wiban̈an. Yuxin chiyalaˈ anma yin̈ sunilbal tiempo ta caw sakˈal wetan yu ayayo iscˈulal Comam wiban̈an.

49 Yuto haˈ Comam Dios, caw aycano yip, haˈ chiyenilo cˈaybalcˈule win̈an. Caw niman yelapno isbi Comam, caw machi nichˈano istxˈojal ayco yin̈.
50 Sunilbal tiempo chitzˈay iscˈul Comam yin̈ sunil mac chixiw tet.
51 Isyelo Comam yip, yuchcˈanto Comam sunil tzet iswatxˈe ebnaj chal isba can̈yehal.
52 Xaˈel ebnaj yahaw con̈ob yul iscapil yu Comam, haxa ebnaj chewchotan̈e chute isba, yican̈ Comam.
53 Xayakˈnoho Comam iscˈul ebnaj chin̈ohchahi, haxa ebnaj kˈalom xin, occano ebnaj yin̈ man̈tzetal.
54 Xaˈoc Comam jetbiho han̈on̈ Israel hon̈ tiˈ, han̈on̈ ischejab Comam jehi, maẍticˈa to nahul yu Comam, istzˈay iscˈul jin̈.
55 Hac tuˈ yu yalnicano Comam tet ebnaj jichmam; tet icham Abraham, yeb xin tet huntekˈanxa ebnaj ichmame titna yin̈ naj, ẍi ix María.

56 Etza oxeb ixahaw beyicˈo ix María iscˈatan̈ ixnam Elizabet, ismeltzoto ix bey yatut hunelxa.

Yet ispitzcˈa naj Juan chˈanican̈ haˈ iswiˈ anma

57 Hayet yapni istiempohal, ispitzcˈa nichˈan iswinaj unin ixnam Elizabet tuˈ, 58 yapni ebix ay iscawilal yatut ixnam yeb yicˈal ixnam tzalaho yin̈ iscˈulchˈanil iscˈul Comam Dios yakˈ tet ixnam. 59 Yin̈xa iswaxajeb tzˈayic xin, yet yakˈlax circuncidar nichˈan tzˈul tuˈ, yalni anma ta Zacarías chij isbi hacaˈ isbi ismam. 60 Yalni ixnam miˈe tuˈ tet anma:

―Machoj, Juan chiyij isbi naj, ẍi ixnam.

61 Yalni anma tet ixnam:

―¿Tzet yuxin hac tuˈ cheyakˈ yijaˈ isbi? Wal xol heyicˈal machi hunu mac hac tuˈ isbi, ẍi anma.

62 Yuxin eqˈuiˈco iskˈab anma iskˈamben tet icham Zacarías yin̈ tzet biˈehal chiyakˈ yijaˈ iscˈahol. 63 Iskˈanni icham huneˈ nichˈan akˈinteˈ, istzˈibn̈enayo icham hacaˈ tiˈ:

―Juan chiyij isbi huneˈ nichˈan unin tiˈ, ẍiayoj. Toxan̈e cˈaycanocan̈ iscˈul sunil anma yet yabeni. 64 Lan̈antoticˈa xin istzotelcan̈ icham Zacarías, yichi yalni icham cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios. 65 Iscˈayilo iscˈul sunil anma ayayo iscawilal yatut icham, ispujbalaxicˈo huneˈ tiˈ bey sunil chewal txˈotxˈ yul ismajul Judea. 66 Sunil anma aben huntekˈan tiˈ chi‑la‑iskˈamben tet hunun:

―¿Tzettaxca caw chˈeloco huneˈ nichˈan unin tiˈ? ẍi anma.

Hac tuˈ yute yalni anma yuto ayco Comam Dios yetbiho nichˈan unin tuˈ.

Huntekˈan tzotiˈ yakˈ Comam Dios yalaˈ icham Zacarías

67 Wal icham Zacarías, ismam huneˈ nichˈan unin tuˈ, oc icham yalan̈ yip Comam Espíritu Santo, yalni icham tzotiˈ hacaˈ tiˈ:
68     Hallaxojab tzotiˈ cˈul yin̈ Comam, Comam coDiosal han̈on̈ Israel hon̈ tiˈ, yuto xahul Comam con̈iscoloˈ han̈on̈ iscon̈obon̈ tiˈ.
69     Yati Comam Dios huneˈ Cocolomal caw aycano yip, huneˈ Cocolomal tiˈ titna yin̈ yuninal jichmam rey David, naj ischejab Comam.
70     Huneˈ tiˈ halbilcano yu Comam Dios tet ebnaj ischejab sicˈbililo yu yet payat:
71     Chon̈iscolilo Comam tet macta ayco ishowal jin̈ yeb xin macta chichiwa iscˈul jin̈.
72     Yalnipaxoj ta chitzˈay iscˈul Comam yin̈ ebnaj jichmam, yeb maẍticˈa chito nahul yu isyijen tzetticˈa halbilcano tet ebnaj jichmam tuˈ.
73     Haˈ huneˈ tiˈ halbilcano yu Comam Dios tet jichmam Abraham yetax payat.
74     Yal Comam ta chon̈iscolilo yul iskˈab ebnaj chichiwaco iscˈul jin̈, haxinwal mach chon̈xiw jakˈni chejaˈ coba tet Comam Dios.
75     Cˈulojab chijute cobeybal sata Comam, han̈eˈojab yin̈ Comam ayco conabal sunilbal tiempo, ẍi icham.
76     Yalnipaxo icham Zacarías tuˈ yin̈ iscˈahol:
    Walach hach tiˈ cˈahol, chachoc ischejabo Comam Dios caw ay yip, yuto hach babel chaẍto sata Comam Jahawil. Yu hawatxˈen isbeh Comam, haˈ ton hacuyni yanico anma isnabal yin̈ Comam Dios.
77     Hach chawakˈa yabe anma yin̈ tzet chu ischahni iscolbanil yet chˈakˈlaxcano tan̈o ismul yu Comam.
78     Yu caw chitzˈay iscˈul Comam Dios jin̈, yuxin hacaˈ yahilo tzˈayic, cat comujli yu, hac tuˈ chu yul huneˈ Cocolomal chejbilti yu Comam.
79     Yu yiniti issajilkˈinal jet han̈on̈ ayico kˈejholo yin̈ janma, yeb han̈on̈ ayon̈xaco yul iskˈab naj camical. Haˈ xin chon̈ijban con̈yanico yin̈ akˈancˈulal yeb Comam Dios, ẍi icham Zacarías.

80 Wal huneˈ nichˈan unin tuˈ xin, hacaˈticˈa ischˈib isnimanil, hacpax tuˈ ischˈib yitzˈatil iswiˈ yin̈ Comam Dios. Haxa yet istzehbican̈ naj, isto naj bey huneˈ txˈotxˈ desierto, haˈ tuˈ ehayo naj masanto apni istiempohal yakˈni yohtan̈elo isba naj tet con̈ob Israel.

Yet ispitzcˈa Comam Jesús

Haˈ yin̈ huneˈ tiempohal tuˈ, yalni naj Augusto César, yahawil yeco yin̈ txˈotxˈ Roma, ta chˈilaxcan̈ isbisil sunil anma ayco yalan̈ yip txˈotxˈ Roma. Hayet yah huneˈ babel isbisil anma tiˈ haˈ naj Cirenio ayco gobernadoral yul ismajul Siria. Sunil anma to istzˈunuˈ isbi baytajtuˈwal con̈ob titna yicˈal. Yuxinto el naj José bey yul con̈ob Nazaret yul ismajul Galilea, isto naj bey Belén yul ismajul Judea, yuto haˈ tuˈ pitzcˈana naj rey David, yichmam naj José tuˈ. Yuxin to naj José yeb ix María, ix takˈwebilxa ismohyi yeb naj, istzˈunuˈ isbi bey con̈ob Belén. Wal ix María tuˈ, ayxa tzet ye ix.

Hayet ay naj yeb ix María bey Belén, yayilo istzˈayical iswatxˈi iscˈul ix. Yuxin haˈ ta bey tuˈ pitzcˈa nichˈan isbabel unin ix. Ispichnico ix istxow nichˈan yunin tuˈ, ishilbanayto ix yul ishucub no nokˈ, yuto matxa hamanil yul waybal.

Yet isyeni isba ebnaj yángel Comam Dios tet ebnaj tan̈em meˈ

Bey iscawilal con̈ob Belén, ay huntekˈan ebnaj tan̈en meˈ; chiwayn̈en ismeˈ sat chekˈan. Cˈuxan xin isyecan̈ isba huneˈ ángel tet ebnaj. Yaypaxo jopla iskˈakˈal yip Comam Dios yiban̈ ebnaj, isxiwcanocan̈ ebnaj xin. 10 Yalni naj ángel tet ebnaj:

―Mach chexxiwi yuto ay huneˈ tzotiˈ caw cˈul chinhulan walaˈan teyet. Haˈ huneˈ chiwaltiˈan istzalabal hecˈul yeb istzalabal sunil anma. 11 Bey yul con̈ob Belén, iscon̈ob naj rey David, haˈ tuˈ mapitzcˈa huneˈ Hecolomal, haˈ ton Comam Cristo, Comam Jahawil. 12 Haˈ tiˈ chˈakˈno hetxumuloj, pichbilico istxow yin̈, hilanayto yul teˈ hucub bay chalaxayto istelaj no nokˈ, ẍi naj tet ebnaj.

13 Lan̈antoticˈa xin, isyenican̈ isba hun bulanxa ebnaj ángel iscˈatan̈ naj babel tuˈ. Istzabnico ebnaj isbitn̈en isbi Comam, chi‑la‑yalni ebnaj:
14     Jalawe cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios ay yul satcan̈, ayojab akˈancˈulal sat txˈo txˈotxˈ xol anma ochebil yu Comam Dios, ẍi ebnaj.

15 Hayet ispaxto ebnaj satcan̈, yichico ebnaj tan̈em meˈ yalni tet hunun:

―Ton̈we bey Belén jilaˈ huneˈ mayu tuˈ, huneˈ mayakˈ Comam Dios Jahawil johtan̈elo tiˈ, ẍile ebnaj tet hunun.

16 Yin̈ an̈e xin, to ebnaj yilaˈ. Hayet yapni ebnaj xin, yilchayo ix María yeb naj José, yeb nichˈan neneˈ ayayto yul ishucub no nokˈ. 17 Yet yilnico ebnaj yin̈ nichˈan neneˈ tuˈ xin, istzabloco yalni ebnaj tet sunil anma tzet hallax tet ebnaj yu naj ángel yin̈ huneˈ nichˈan neneˈ tuˈ. 18 Sunil anma aben huntekˈan yal ebnaj tan̈em meˈ tuˈ, caw cˈaycanocan̈ iscˈul anma yabeni. 19 Wal ix María xin, ton̈e iscˈubacano ix yul yanma yin̈ huntekˈan tzet yal ebnaj, chi‑la‑ecˈ yin̈ isnabal ix yin̈ tzet caw yehi.

20 Wal ebnaj tan̈em meˈ, hayet ispaxto ebnaj yichico ebnaj yanico ismay Comam Dios, yakˈnipaxo ebnaj yuchˈandiosal tet Comam yin̈ tzet yabeˈ ebnaj, yeb xin yu tzet bey ebnaj yilaˈ, yuto hacaˈticˈa yu yallax tet ebnaj hac tuˈ elicoj.

Yet yilaxto nichˈan Jesús yelaxo yul yatut Comam Dios

21 Hujebxa tzˈayic ispitzcˈa nichˈan Jesús tuˈ, yalaxico yechel isnimanil, huneˈ chiyij circuncisión. Jesús yijcano isbi hacaˈ yu yalnicano naj ángel tet ix yet maẍto chipitzcˈati nichˈan unin yin̈ ix.

22 Yet yayilo istzˈayical bay chisajn̈e isba ebix hacaˈ yalni isley naj Moisés, yinito naj José yeb ix María nichˈan neneˈ tuˈ yelaxo tet Comam Dios bey Jerusalén. 23 Isyije naj yeb ix hacaˈ tuˈ yuto tzˈibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios hacaˈ tiˈ: “Haˈ niẍte winaj unin chibabel pitzcˈahi, chiˈakˈlax tet Comam Dios Jahawil,” ẍi yul Yum Comam. 24 Yinito naj yeb ix isxahanbal hacaˈ yalni isley naj Moisés bay chala: “Caw yilal yakˈni cacˈon̈ noˈ palamuch maca cacˈon̈ noˈ mucˈ,” ẍiayoj.

25 Yul con̈ob Jerusalén, yin̈ huneˈ tiempohal tuˈ, ay huneˈ icham chiyij isbi Simeón, caw cˈulcano isbeybal icham, han̈echˈan tet Comam Dios bay chiyiyo isba. Echmabiln̈eticˈa yul Iscolomal con̈ob Israel yu icham. Ayco Comam Espíritu Santo yin̈ ichmam. 26 Haˈ chˈakˈni nachaholo yu tato maẍto chicami masanto chiyilico yin̈ Comam Cristo, Comam chejbilti yu Comam Dios. 27 Ayxacto icham Simeón tuˈ yul yatut Comam Dios yu Comam Espíritu Santo yet yapni naj José yeb ix María yeb nichˈan Jesús. Apni iscawan̈il yul yatut Comam tuˈ yu isyijen tzet tzˈibn̈ebilcano yin̈ ischejbanil ebnaj Israel yu Comam Dios. 28 Ischelnilo icham Simeón nichˈan neneˈ tuˈ, yalni icham cˈulla tzotiˈ tet Comam Dios hacaˈ tiˈ:

Mamin, hachejab wehan. Wal tinan̈ xin, xayu incaman
29 yuto mayij isba tzet halbilcano hawu wetan.
30 Yuto mawilicojan yu insatan yin̈ Cocolomalan̈ tiˈ.
31 Haˈ huneˈ mac tiˈ chawacanico yin̈ sat sunil anma ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ.
32 Haˈ xin chˈakˈno sajbolo yanma hanta anma mach Israeloj, cat xin isbinahocano con̈ob Israel yu Cocolomalan̈ tiˈ, ẍi icham Simeón tet Comam Dios.

33 Caw xin, cˈaycan̈ iscˈul naj José yeb ix María yet yaben sunil tzotiˈ caw cˈul yal icham Simeón yin̈ naj neneˈ tet Comam Dios. 34 Lahwi tuˈ xin, iskˈannicano icham Simeón iscˈulal iscˈul Comam Dios yiban̈. Yalni naj tet ix María:

―Naj nichˈan tiˈ caw ixtan̈xa yehi ta caw hantan̈e anma Israel chicˈayoˈto yanma yu naj, yaj caw ixtan̈xa yepaxo tato caw hantan̈e anma Israel chiswatxˈeˈpaxo isbeybal yu naj. Haˈ naj chiyenolo tzet chiyub iscolchaho anma xol istxˈojal, yaj xin caw ay anma chiyahno naj. 35 Hac tuˈ xin chu yixtan̈wicanilo tzet chˈecˈ yul isnabal anma yeb tzet chˈecˈ yul yanma anma. Walach hach tiˈ, chˈayolo huneˈ tzˈayic yet caw chiˈoco biscˈulal yin̈ hawanma yu naj neneˈ tiˈ. Hacaˈ isyaˈil chispolto huno chˈen espada, hac tuˈ isyaˈil chˈelico hawanma, ẍicano icham Simeón tet ix María.

36 Bey yul yatut Comam Dios tuˈ xin, haˈ tuˈ ayicto huneˈ ixnam chitzotel yu yip Comam Dios. Huneˈ ixnam tuˈ, Ana isbi, iscutzˈin naj Fanuel, titna yin̈ yuninal naj Aser. Yet kˈopo ixnam yikˈni ixnam yichamil, yaj hujeb chˈan habil yikˈle isba naj yeb ix, iscam naj. 37 Caw xin ochenta y cuatro habilxa iscancano ixnam hunixal. Tzˈayic akˈbal ayn̈eticˈacto ixnam yul yatut Comam Dios yu istxahli yeb yu yinayo isba tet Comam. Caw xin chisyijepaxo ixnam huneˈ yet mach chon̈waˈi yu cotxahli tet Comam. 38 Yapni ixnam iscˈatan̈ naj José yeb ix María, yakˈni ixnam yuchˈandiosal tet Comam Dios. Lahwi tuˈ xin, istzabloco yalnicˈo ixnam cuybanil yin̈ naj neneˈ tuˈ tet sunil anma chˈechman yul iscolbanil con̈ob Jerusalén.

Meltzoto ix María yeb naj José bey con̈ob Nazaret

39 Hayet islahwi isyijencano naj José yeb ix María yin̈ tzet chal ischejbanil ebnaj Israel yu Comam Dios, ispaxto naj yeb ix bey iscon̈ob Nazaret yul ismajul Galilea. 40 Wal nichˈan unin tuˈ xin, caw sakˈal ischˈibi, caw chˈocpaxo yip isnimanil yeb yitzˈatil iswiˈ. Caw xin ayayo iscˈulchˈanil iscˈul Comam yiban̈.

Yet iscancano nichˈan Jesús yul yatut Comam Dios

41 Hunun habil isbeycˈo ismam ismiˈ nichˈan Jesús yul yatut Comam Dios bey con̈ob Jerusalén yin̈ kˈin̈ Pascua. 42 Haxa yet istzˈajna naj nichˈan Jesús yin̈ iscablahon̈eb habil, isto naj yinta ismam yeb ismiˈ yin̈ kˈin̈ hacaˈ chu isbeyicˈo anma yin̈ hunun habil. 43 Lahwin̈e kˈin̈ tuˈ xin, ismeltzoto naj José yeb ix María. Wal naj nichˈan Jesús, cancano naj bey yul con̈ob Jerusalén, yajaˈ mach yohtajo ismam naj yeb ismiˈ naj tato cancano naj. 44 Haˈ yalni ismam naj yeb ismiˈ naj ta paxto naj xol anma ilom kˈin̈. Huneˈ tzˈayicxa isbelwito ismam yeb ismiˈ naj, yoc ismam yeb ismiˈ naj issaynoyo naj xol yicˈal yeb xol mac ohtan̈e nichˈan Jesús tuˈ. 45 Yajaˈ maẍticˈa ilcha naj, yuxin meltzoto naj José yeb ix María saywal yin̈ naj bey yul con̈ob Jerusalén.

46 Haxa yet yox tzˈayic xin, yilchati naj nichˈan tuˈ yul yatut Comam Dios yu ismam yeb ismiˈ. Tzˈon̈anicto naj xol ebnaj ichamta winaj caw yahawil yin̈ iscuyni anma yin̈ isley naj Moisés. Caw ayco naj nichˈan Jesús tuˈ yaben tzet chal ebnaj, chiskˈambenpaxo naj tet ebnaj. 47 Wal xin, caw chicˈay iscˈul ebnaj chiˈaben tzet chiyal naj nichˈan Jesús tuˈ yuto caw helan naj, yeb xin caw cˈul ispaj istzotiˈ ebnaj chiyakˈ naj. 48 Haxa yet yilcha naj yu ismam yeb ismiˈ, caw cˈayilo iscˈul. Yalni ismiˈ naj tet:

―Wunin, ¿tzet yin̈ yuxinto hac tiˈ chon̈hawutehan̈? Haninan yeb hamam caw biscˈulal jehan̈ cachcosaynicˈojan̈, ẍi ix.

49 Istakˈwican̈ naj nichˈan Jesús:

―¿Tzet yin̈ nan bay chinhesayicˈojan? ¿Tom mach heyohtajo tato yul yatut Inmaman caw yilal incanan? ẍi naj tet ismiˈ tuˈ.

50 Wal xin machi txumchalo yu ismam yeb ismiˈ yin̈ tzet chalilo huneˈ yal naj tuˈ.

51 Lahwi tuˈ xin, ismeltzo naj yinta ismam yeb ismiˈ bey yul con̈ob Nazaret. Caw xin yijem naj tet ismam yeb tet ismiˈ. Ton̈e xin iscˈuba ismiˈ naj yin̈ yanma yin̈ huntekˈan tuˈ, chistxumni ix yin̈ tzet yelapno yehi. 52 Wal naj nichˈan Jesús tuˈ xin, hacaˈ ischˈib isnimanil, hac tuˈ ischˈibpaxo yitzˈatil iswiˈ naj. Caw chitzala yanma Comam Dios yin̈ naj, caw chitzalapaxo anma yin̈ naj.

Yet yalnicˈo naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma Istzotiˈ Comam Dios

Ayxaco yin̈ isholan̈eb habil yoc naj Tiberio yahawilo Roma, walpaxo naj Poncio Pilato, haˈ naj ayco gobernadoral yin̈ txˈotxˈ Judea, haxapaxo xin naj Herodes ayco gobernadoral yin̈ txˈotxˈ Galilea. Haxa yuẍta naj chiyij Felipe, haˈ naj ayco gobernadoral yin̈ huneˈxa txˈotxˈ chiyij Iturea yeb txˈotxˈ Traconite. Haxa naj Lisanias, ayco naj gobernadoral yin̈ txˈotxˈ Abilinia. Wal naj Anás yeb naj Caifás, haˈ ebnaj ayco yahawilo yin̈ sacerdote Israel. Hayet huneˈ tiempohal tuˈ xin, naj Juan iscˈahol icham Zacarías, ay naj bey huneˈ txˈotxˈ desierto. Haˈ tuˈ xin tzotel Comam Dios tet naj. Yu tzet yal Comam Dios tet naj, yuxin to naj bey sunilej txˈotxˈ ayco istila haˈ niman Jordán. Yalni naj tet anma tato caw yilal isbejnicano sunil ismachiswalilal, cat yahcano haˈ iswiˈ; hac tuˈ xin chu yakˈnicano nimancˈulal Comam Dios yin̈ ismul anma tuˈ. Hac tiˈ yu yijnicano isba tzet tzˈibn̈ebil yu naj Isaías, ischejab Comam Dios yet payat, bay chala:

Ay huneˈ naj chiawi yin̈ caw ip bey huneˈ txˈotxˈ desierto, chihalni hacaˈ tiˈ: “Watxˈeweco heyanma, yuto chihul Comam Dios Jahawil. Hacaˈ chu istoholban̈elax hunu beh yet chihul huno naj yahaw, hac tuˈ cheyute heyanma.
Hacaˈ isnohtzelax nimeta hocan, hacaˈ iskˈajlaxayo nimeta witz yun̈e yacˈalbiloj, yeb xin iswon̈quiẍtajil. Hacaˈ istoholban̈elaxico huntekˈan beh cótxquiltan̈e yeqˈui, hacaˈ chu yacˈaln̈elax huntekˈan beh hopquiẍtan̈e,
hac tuˈ cheyute heyanma haxinwal chiillax yu sunil anma ta ay huneˈ Hecolomal chejbilti yu Comam Dios,” ẍi naj, ẍiayoj.

Caw niman anma apni iscˈatan̈ naj Juan tuˈ yu yah haˈ iswiˈ, yalni naj tet anma:

―Walex hex tiˈ, caw hacaˈtan̈e heyicˈal heba yeb noˈ laba. ¿Mac chihalni teyet ta yu chˈah haˈ hewiˈ chexcolcha yalan̈ huneˈ niman isyaˈtajil chihul teyiban̈ yu ishowal Comam Dios? Wal xin bejwecano istxˈojal, yeb xin caw yilal cˈul cheyute heba, hac tuˈ chu heyeniloj ta xahelcha henabal. Tajca chetxum hacaˈ tiˈ: “Yin̈ icham Abraham titnajon̈, yuxin xacon̈colchahan̈ yalan̈ isyaˈtajil chati Comam Dios,” tajca quexchi. Wal xin chisje iswatxˈenico Comam huntekˈan chˈen chˈen tiˈ anmahil, cat xin yoc yuninalo icham Abraham heseleloj, ẍi naj Juan tuˈ. Yalnipaxo naj Juan:

―Haˈ huneˈ niman isyaˈtajil lan̈an yul teyiban̈, lahan hacaˈ huno te teˈ ayxaco chˈen eche yich xeˈ yu iskˈajlaxayoj. Yuto sunil te teˈ mach cˈulu sat chiyakˈa, chitzocˈlaxcan̈ teˈ, cat yocto teˈ yul kˈaˈ, ẍi naj Juan tet anma tuˈ.

10 Istakˈwi anma:

―¿Tzet wal juten cobahan̈, chal tuˈ? ẍi anma tet naj Juan.

11 Yalni naj xin:

―Ta ayex ay cabebo hecamiẍ, akˈwe hunu tet hunu mac machi yet, yebpaxo xin hacaˈ hex ay tzet chelo, akˈwe nichˈano tet mac machi yet, ẍi naj tet anma.

12 Aypaxo xin haywan̈ ebnaj ikˈomilo tohlabal chˈen chito bey Roma, apni ebnaj iscˈatan̈ naj Juan tuˈ yu yah haˈ iswiˈ. Yoc ebnaj iskˈambeno hacaˈ tiˈ:

―Mam cuywawom, ¿tzet wal juten cobahan̈ yun̈e cowatxˈicojan̈ yul sat Comam Dios? ẍi ebnaj.

13 Istakˈwi naj Juan tuˈ:

―Hayet chexecˈ heyikˈalo chˈen tohlabal yin̈ anma, hacaˈticˈa yalni ley, hac tuˈ cheyiloj, ẍi naj Juan tet ebnaj.

14 Yapnipaxo huntekˈan ebnaj soldado iskˈamben ebnaj:

―Haxapaxo han̈on̈tiˈan̈, ¿tzet wal juten cobahan̈? ẍi ebnaj. Istakˈwi naj Juan tuˈ xin:

―Mach chebalcan̈ tzotiˈ yiban̈ anma, mach cheyelkˈalo tzettaj ay yul iskˈab anma. Tzalahojab hecˈul yin̈ hetohol chˈakˈlaxi, ẍi naj Juan tuˈ.

15 Haˈ anma apni abeno tuˈ xin, ichico isnanonico iscˈul yin̈ naj Juan cˈuxan ta haˈ naj chiyij Cristo echmabil yu ebnaj. 16 Yalni naj tet sunil anma:

―Wal intiˈan, yin̈ caw yeli cachann̈e chiwacan̈an haˈ hewiˈ, yajaˈ wintajan chihul huneˈ naj chiyacan̈ naj haˈ hewiˈ yaj yu iskˈakˈal yip Comam Espíritu Santo. Caw xin ecˈbalcano yip naj insatajan, yuxin caw mach chu wocan inpuhnolojan istxˈan̈al isxan̈ab naj chiwabehan, ẍi naj Juan. 17 Yalnipaxo naj:

―Naj chihul tuˈ, lahan naj hacaˈ huno naj chixunilo iskˈal ixim trigo, nan chakˈcano naj yoj ixim, haxa ixim sat xin chiscˈubato naj ixim yul iscˈun̈a. Haxa ixim yoj trigo tuˈ xin, chiskˈojto naj ixim xol kˈa kˈaˈ mach istan̈bal, ẍi naj tet sunil anma tuˈ.

18 Caw txˈiˈal cuybanil yakˈcano naj Juan tet anma, hac tuˈ yu yalnicˈo naj Tzotiˈ cˈul yet colbanile. 19 Caw cachwa naj Juan yin̈ naj Herodes, ayco gobernadoral bey tuˈ yuto yikˈcan̈ naj ix Herodías, yixal yuẍtaj, haˈ ton naj Felipe, yebpaxo xin yu sunil istxˈojal iswatxˈe naj. 20 Yajaˈ maẍn̈etaj huntekˈan istxˈojal iswatxˈe naj Herodes tiˈ, to yapaxicto naj naj Juan yul preso.

Yet yah haˈ iswiˈ Comam Jesús

21 Hayet maẍto chˈocto naj Juan yul preso, yet yah haˈ iswiˈ anma yu naj ahpaxo haˈ iswiˈ Comam Jesús yu naj. Hayet lan̈an istxahli Comam tuˈ, ishajni isba satcan̈, 22 yayilo Comam Espíritu Santo yiban̈ Comam hacaˈ hunu noˈ palamuch. Lan̈antoticˈa xin yabelax huneˈ yul nukˈe satcan̈, yalni hacaˈ tiˈ:

―Hach tiˈ hach Incˈaholan, caw xahan ayach wuhan. Caw chintzalahan tawin̈, ẍiaytij.

Isbi ebnaj yichmam Comam Jesucristo

23 Lahon̈ebxa iscawinah habil Comam Jesús yet yichico ismunla yin̈ Istzotiˈ Comam Dios. Iscˈahol naj José ye Comam chute yalni anma. Hac tiˈ caw ye istxolal yichmam Comam hacaˈ tiˈ: naj José, naj Elí, 24 naj Matat, naj Leví, naj Melqui, naj Jana, naj José, 25 naj Matatías, naj Amós, naj Nahum, naj Esli, naj Nagai, 26 naj Maat, naj Matatías, naj Semei, naj José, naj Judá, 27 naj Joana, naj Resa, naj Zorobabel, naj Salatiel, naj Neri, 28 naj Melqui, naj Adí, naj Cosam, naj Elmodam, naj Er, 29 naj Josué, naj Eliezer, naj Jorim, naj Matat, 30 naj Leví, naj Simeón, naj Judá, naj José, naj Jonán, naj Eliaquim, 31 naj Melea, naj Mainán, naj Matata, naj Natán, 32 naj David, naj Isaí, naj Obed, naj Booz, naj Salomón, naj Naasón, 33 naj Aminadab, naj Admin, naj Aram, naj Esrom, naj Fares, naj Judá, 34 naj Jacob, naj Isaac, icham Abraham, naj Taré, naj Nacor, 35 naj Serug, naj Ragau, naj Peleg, naj Heber, naj Sala, 36 naj Cainán, naj Arfaxad, naj Sem, naj Noé, naj Lamec, 37 naj Matusalén, naj Enoc, naj Jared, naj Mahalaleel, naj Cainán, 38 naj Enós, naj Set, naj Adán. Haˈ naj Adán tuˈ xin, Comam Dios watxˈen̈e naj.

Ilwelax Comam Jesús yu naj matzwalil

Lahwi yah haˈ iswiˈ Comam Jesús, yel Comam istiˈ haˈ niman Jordán. Ayco Comam yalan̈ yip Comam Espíritu Santo yet isto Comam bey huneˈ txˈotxˈ desierto. Haˈ tuˈ ehayo Comam cawina tzˈayic, maẍticˈa xin waˈi. Lahwi tuˈ xin yoc naj matzwalil yilweno Comam yun̈e yanico ismul yuto caw xan̈ohcha Comam. Yalni naj matzwalil tet Comam:

―Tato Iscˈahol Comam Dios hawehi, hal tet huneˈ chˈen chˈen tiˈ meltzojabico chˈen wahil, ẍi naj. Istakˈwican̈ Comam tet naj matzwalil tuˈ xin:

―Yul Yum Comam Dios tzˈibn̈ebilcanoj: “Maẍn̈etaj yu tzet chicolo yuxin ay cokˈinal, to yupaxo Istzotiˈ Comam,” ẍiayoj, ẍi Comam tet naj.

Lahwi tuˈ xin, yilaxto Comam yu naj matzwalil bay caw nahat yecanocan̈, lembiln̈e xin isyeni naj sunilej txˈotxˈ nimeta con̈ob ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ yeb iskˈalomal txˈotxˈ tet Comam. Lahwi tuˈ xin yalni naj matzwalil tet Comam:

―Chachwakˈacojan yahawo sunil huntekˈan txˈotxˈ con̈ob tiˈ yeb yin̈ iskˈalomal. Haˈ huntekˈan tiˈ akˈbilico yul inkˈaban, yuxin chisje wakˈnihan tet mac bay choche incˈulan. Ta chachay jahno insatajan, cat hawinayo haba wetan, chiwakˈaˈan sunil huntekˈan tiˈ tawet, cat yoccano hawu, ẍi naj matzwalil tet Comam. Istakˈwican̈ Comam Jesús tet naj matzwalil tuˈ:

―Chal Comam Dios yul Yum hacaˈ tiˈ: “Han̈echˈan wetan chu heyinayo heba, yuto heyahawil yeb heDiosalpaxo wehan, yeb han̈echˈan wetan cheyije,” ẍiayoj, ẍi Comam tet naj.

Lahwi tuˈ xin, yilaxto Comam yul con̈ob Jerusalén yu naj matzwalil. Yinahto naj Comam yin̈ iswiˈ yatut Comam Dios, yalni naj:

Ta caw yeli Iscˈahol Comam Dios hawehi, kˈojayto haba bey tiˈ, 10 yuto chal Comam Dios yul Yum:
    Chiwakˈaˈtojan ebnaj ángel cachistan̈eˈ,
11     yun̈e mach chachischayo ebnaj sat txˈotxˈ yun̈e mach chilahwi hawoj yin̈ chˈen chˈen, ẍiayoj, ẍi naj tet Comam.

12 Istakˈwican̈ Comam tet naj:

―Yaj halbilpaxo yul Yum Comam Dios:
    Mach chinheyacojan yin̈ ilwebal yuto heyahawil wehan, yeb xin heDiosal wepaxojan, ẍiayoj, ẍi Comam.

13 Yet yilni naj matzwalil ta matxa hunuxa tzet bay chu issubcha Comam Jesús yu naj, isbejnicano naj Comam hanicˈ tiempohal.

Yul ismajul Galilea yicheco Comam Jesús ismunil

14 Lahwi tuˈ xin ismeltzopaxto Comam Jesús bey Galilea, ayco Comam yalan̈ yip Comam Espíritu Santo. Sunil yul ismajul Galilea tuˈ pujnacan̈ yabelaxilo Comam. 15 Iscuyni Comam anma yul hunun con̈ob yul iscapilla ebnaj Israel, caw sunil anma halni cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam.

Yet yapni Comam Jesús yul con̈ob Nazaret

16 Lahwi tuˈ xin, isto Comam Jesús bey con̈ob Nazaret bay chˈibcan̈. Hayet istzˈayical xewilal yocto Comam yul iscapilla ebnaj Israel hacaˈticˈa chu isbey Comam yin̈ hunun tzˈayic xewilal. Yah lin̈no Comam bay chˈoc lin̈no ebnaj ijbalon̈ chˈilni Yum Comam Dios. 17 Yakˈlax teˈ hum tet Comam, teˈ hum tzˈibn̈ebilcano yu naj Isaías, huneˈ ischejab Comam Dios yet payat. Isholnito Comam teˈ xin, yilchalo yu Comam bay chal hacaˈ tiˈ:

18 Ayco Yespíritu Comam Dios Jahawil win̈an, sicˈbil incan̈an yu walnihan tzotiˈ cˈul tet anma matzet ayco yipo yanma. Akˈbilintijan yu Comam yu walnihan colbanile tet macta ayicto yul preso, yeb yu wakˈnipaxojan issajilkˈinal yilaˈ macta mach chu yilni, yeb yu inbejtzonan mac ayco yalan̈ isyaˈtajil.
19 Quinyatijan walaˈan ta chˈayilo istiempohal iscolnilo Comam Dios iscon̈ob, ẍiayoj, ẍi Comam.

20 Lahwi tuˈ xin, ischulnipaxcanayo Comam Jesús teˈ hum tuˈ, yakˈni Comam teˈ tet naj ay ismunil yul iscapilla ebnaj Israel tuˈ, yay tzˈon̈no Comam. Sunil anma ayicto bey tuˈ, occano tˈan̈no yin̈ Comam. 21 Yichico Comam yalnilo tet anma hacaˈ tiˈ:

―Haˈ yin̈ huneˈ tzˈayic tiˈ, yin̈ hesat mayijcano isba tzet tzˈibn̈ebilcano yin̈ teˈ hum tiˈ, ẍi Comam.

22 Wal xin sunil anma caw cˈul istzotel yin̈ Comam Jesús. Caw cˈayilo iscˈul yuto cˈulchˈan istzoteli. Yichico anma yalni tet hunun:

―¡Yaj iscˈahol naj José ye naj tiˈ! ¿Tzet xin chu yalni naj hacaˈ ti? ẍi ebnaj yin̈ Comam. 23 Yuxin yal Comam tet anma:

―Hex tiˈ, ¿chimheyalaˈ wetan yin̈ huneˈ tzotiˈ chal anma?: “Hach an̈tem anma, an̈tecano haba,” ẍi. Chimheyalpaxoj: “Jabehan̈ tzettaj ye tuˈ hawatxˈe bey Capernaum, yuxin watxˈe huneˈ tuˈ yul hacon̈ob tiˈ,” quexchimi wetan, ẍi Comam. 24 Yalnipaxo Comam:

―Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet, machi huno ischejab Comam Dios xahan chiˈillax yu yet con̈ob. 25 Naweti yin̈ istiempohal naj Elías, ischejab Comam Dios payat. Caw yicta yox habil machi yakˈ n̈ab, yuxin hul huneˈ niman wahil yiban̈ anma sunil. Yet huneˈ tiempohal tuˈ, tzetcˈa ebix hunix jet Israelal, 26 yaj maẍtaj yin̈ ebix tuˈ alaxti naj Elías colwal yu Comam wal xin han̈echˈan yin̈ huneˈ ix mach Israeloj, huneˈ ix ay bey con̈ob Sarepta yul ismajul Sidón. 27 Nawepaxti yin̈ huneˈxa ischejab Comam Dios chiyij Eliseo. Yin̈ istiempohal naj, tzetcˈa jet con̈ob Israel tzabchati yu huneˈ yabil chiyij lepra; yaj machi hunu ebnaj tuˈ yakˈ cawxo naj Eliseo. Han̈echˈan huneˈ naj mach Israeloj chiyij Naamán ay yul ismajul Siria, han̈echˈan naj tuˈ yakˈ cawxo naj, ẍi Comam tet ebnaj.

28 Hayet yaben ebnaj ayicto yul capilla tuˈ yin̈ tzet yal Comam, caw tit ishowal ebnaj. 29 Yah lin̈no ebnaj, yoc tzabno ebnaj yin̈ Comam, yinito ebnaj Comam yin̈ istxam con̈ob yin̈ iswiˈ huneˈ witz bay ayco con̈ob tuˈ yu istennicanto ebnaj Comam sat huneˈ pahaw yalni. 30 Yaj wal Comam Jesús palan̈ yecˈto Comam xolbal ebnaj, isto Comam.

Yet yakˈni cawxo Comam Jesús huneˈ naj ayco ischejab naj matzwalil yin̈

31 Lahwi tuˈ xin, isto Comam Jesús yul con̈ob Capernaum yul ismajul Galilea. Iscuyni Comam anma yin̈ hunun tzˈayic xewilal yul iscapilla ebnaj Israel. 32 Caw xin chicˈay iscˈul anma yaben iscuywa Comam, yuto caw haban isyenilo isba ta caw akˈbil yip yu Comam Dios.

33 Yul capilla tuˈ ayicto huneˈ naj ayco ischejab naj matzwalil yin̈, yah yaw naj yin̈ caw ip, yalni naj tet Comam:

34 ―¿Tzet hawoc jin̈an̈ ach Jesús ah Nazaret? ¿Tom chaẍhul con̈hatan̈tzelojan̈ hawalni? Wohtajan mac anmahilach hach tiˈ, machi nino istxˈojal ayco tawin̈, ẍi naj tet Comam.

35 Iscachwa Comam yin̈ ischejab naj matzwalil tuˈ:

―¡Cach hatiˈ, elan̈ yin̈ naj! ẍi Comam.

Lahwi tuˈ xin, iskˈojlaxayo naj sat txˈotxˈ yu ischejab naj matzwalil sata sunil anma. Yel ischejab naj matzwalil yin̈ naj, yaj machi islahwilal naj oqui yet iskˈojlaxayo naj. 36 Caw cˈayilo iscˈul sunil anma yilni, yalob tan̈en anma tet hunun:

―¿Tzet tzotiˈal mayal naj tiˈ? ¡Caw aycano yip istzotiˈ naj! ¡Caw chiyijelax tzet chal naj, yet chalni naj ta chˈel ischejab naj matzwalil yin̈ anma, yin̈ an̈e chˈel ebnaj! ẍi anma yin̈ Comam.

37 Sunil yul ismajul huneˈ con̈ob tuˈ yeb ej ishoyanil, pujnacˈo isbi ta ay yip Comam.

Yakˈ cawxo Comam Jesús ismiˈ yixal naj Simón Pedro

38 Hayet yelti Comam Jesús yul capilla tuˈ, isto Comam yatut naj Simón. Caw ay kˈaˈ yin̈ ismiˈ yixal naj, yuxin kˈanlax tet Comam ta chakˈ cawxo Comam ixnam. 39 Ishitzico Comam iscˈatan̈ ixnam, yinilo Comam huneˈ kˈaˈ tuˈ yin̈ ixnam, iscawxican̈ ixnam. Hunepixto xin yahwano ixnam, iswatxˈen ixnam tzet chislo Comam yeb iscuywom.

Txˈiˈal anma cawxican̈ yu Comam Jesús

40 Hayet lan̈an isto tzˈayic xin, sunil anma beycˈo yakˈaˈcano isyawub tet Comam, tzitamlah yabilal ayco yin̈. Hayet chanayo Comam iskˈab yiban̈ anma yaˈay tuˈ, cat iscawxicanocan̈. 41 Tzetcˈa anma ayco ischejab naj matzwalil yin̈ cawxican̈, toxan̈e chˈel yaw ebnaj yet chˈelcano ebnaj yin̈ anma, chalni ebnaj hacaˈ tiˈ:

―Hach tiˈ, Iscˈahol Comam Dios hawehi, ẍi ebnaj.

Yaj cachlax ebnaj yu Comam. Machi chahlax tzotelo ebnaj yuto yohta ebnaj ta haˈ Comam Jesús tuˈ, haˈ ton Comam Cristo, echmabil yul yu ebnaj Israel.

Yet iscuywa Comam Jesús yul iscapilla ebnaj Israel

42 Hayet issajbilo hunxa tzˈayic xin, isto Comam Jesús istxam con̈ob bay machi anma chˈeqˈui. Istopaxo anma saywal yin̈ Comam. Hayet yapni anma bay ay Comam tuˈ xin, yelico yaw anma yin̈ Comam ta mach chito Comam hunuxa con̈ob. 43 Yalni Comam tet anma:

―Yilal wecˈan walnocˈojan Tzotiˈ cˈul yin̈ tzet chu yoc anma yul iskˈab Comam Dios yul huntekˈanxa con̈ob, yu huneˈ tuˈ yuxin Akˈbilintijan, ẍi Comam.

44 Hac tuˈ yu yecˈ Comam iscuyno anma yulajla con̈ob yul hunun iscapilla ebnaj Israel.

Caw tzetcˈa noˈ cay tzabcha yu ebnaj iscuywom Comam Jesús yu huneˈ cˈaybalcˈule isye Comam

Hayet hunel, yet isto Comam Jesús istiˈ haˈ lago Genesaret, tzetcˈa anma iscutxba isba iscˈatan̈ Comam bey tuˈ. Caw iswitzˈayo isba anma iscˈatan̈ Comam yuto yoche anma yabeˈ Istzotiˈ Comam Dios. Yilnito Comam cabeb teˈ barco istiˈ haˈ tuˈ. Machi mac ayicto yul teˈ yuto lan̈an istxˈahni ebnaj yahaw teˈ ishacˈ chiinahti noˈ cay. Yahto Comam yul isbarco naj Simón, yalni Comam tet naj tato chishitzto naj hanicˈoxa teˈ yiban̈ haˈ. Lahwi tuˈ xin, yay tzˈon̈no Comam yul teˈ, yichico Comam iscuywacˈti yin̈ anma ayayo istiˈ haˈ tuˈ.

Hayet lahwi iscuywa Comam yin̈ anma xin, yalni Comam tet naj Simón:

―Hitzweto teˈ bay caw nahat yehayto yich haˈ. Haˈ bey tuˈ cheyakˈayto hehacˈ ikˈomati cay, ẍi Comam tet naj.

Istakˈwi naj xin:

―Mam cuywawom, sunilbal akˈbal macon̈munlahan̈, yaj maẍticˈa noˈ matzabcha juhan̈. Yaj yu ach chawala, chijaytojan̈ txˈan̈ hacˈ tiˈ hunelxa, ẍi naj Simón tet Comam.

Haxa yet yanayto ebnaj ishacˈ tuˈ xol haˈ yin̈ noˈ, caw tzetcˈacano noˈ oc yul txˈan̈. Etza xin tˈijmoto iswaˈ txˈan̈ yu yalil noˈ. Yecˈ iskˈab ebnaj yawtenti huntekˈanxa ebnaj yetbi chimunla yul hunxa teˈ barco. Yul ebnaj colwal isn̈icˈnoti txˈan̈. Iscolwapaxo ebnaj isnohtzeno teˈ cabeb barco tuˈ yu noˈ. Etzaxan̈e xin to teˈ yich haˈ yu yalil noˈ. Hayet yilni naj Simón Pedro huneˈ tuˈ, yay jahno naj sata Comam Jesús, yalni naj:

―Mamin, hanintiˈan caw muluminan, yuxin hitzan̈ilo incˈatan̈an, ẍi naj tet Comam.

Yal naj hac tuˈ yuto caw xiw naj sicˈlebil yeb ebnaj aycˈo iscˈatan̈ tuˈ, caw cˈaycan̈ iscˈul ebnaj yilni noˈ cay ahti xol haˈ. 10 Hacpax tuˈ naj Jacobo yeb naj Juan, iscˈahol icham Zebedeo, ebnaj apni colwal yinta naj Simón, caw cˈaypaxocan̈ iscˈul ebnaj. Yalni Comam tet naj Simón Pedro tuˈ:

―Mach chachxiwi, yuto tinan̈ matxa chachmunla yin̈ ikˈoti cay, wal xin haxa anma chachoc hawikˈatij cat yoc yul inkˈaban, ẍi Comam tet naj.

11 Lahwi tuˈ xin, yinilo ebnaj isbarco yeb ismunlabal istiˈ haˈ, isbejnicano ebnaj sunil, yoccano tzujno ebnaj yinta Comam.

Yakˈ cawxo Comam Jesús huneˈ naj ayco lepra yin̈

12 Yet hunel yet ayicˈo Comam Jesús yul huneˈ con̈ob, yapni huneˈ naj ayco lepra yin̈ iscˈatan̈ Comam, caw xin yaˈay naj yu huneˈ yabil tuˈ. Hayet yilni naj Comam, yay jahno naj sata Comam, yay xulno naj sat txˈotxˈ, iskˈanni naj tet Comam:

―Mamin, ta chisje hacˈul chu hawinilo huneˈ yabil tiˈ win̈an, ẍi naj.

13 Yanayo Comam iskˈab yiban̈ naj, yalni hacaˈ tiˈ:

―Hoˈ, chiwochehan ta chiˈel huneˈ yabil tiˈ tawin̈, ẍi Comam tet naj.

Yin̈n̈ena tuˈ, yel huneˈ lepra tuˈ yin̈ naj. 14 Lahwi tuˈ xin, yalnipaxo Comam tet naj:

―Tajca ay bay chawalicˈo huneˈ tiˈ. As ye haba tet naj sacerdote Israel, cat hawakˈni haxahanbal tet Comam Dios hacaˈ yalnicano isley naj Moisés. Hac tuˈ xin chu hawilchaloj tato xacachsajbicanoj, ẍi Comam Jesús tet naj.

15 Haxa yet yabelaxilo huneˈ tuˈ, ispujnacan̈ iskˈumal Comam xol anma, yuxin caw tzetcˈa anma apni abeno tzet chal Comam, apnipaxo anma yun̈e iscawxicanocan̈. 16 Wal Comam xin, chibey Comam txahlo bay machi anma chieqˈui.

Yakˈ cawxo Comam Jesús huneˈ naj mach chibili isnimanil

17 Yet hunel, yet lan̈an iscuywa Comam Jesús yin̈ anma, ay huntekˈan ebnaj fariseo yeb huntekˈanxa ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés apni tzˈon̈no bay ay Comam. Sunil hunun con̈ob yul ismajul Galilea yebpaxo yul ismajul Judea tit ebnaj, aypaxo ebnaj tit bey yul con̈ob Jerusalén. Caw isyelo Comam Dios yip yin̈ Comam Jesús yet iscawxican̈ anma yu Comam.

18 Yapni xin huntekˈan ebnaj ikˈn̈e huneˈ naj camnajilo isnimanil sat batxteˈ. Yoche ebnaj ocoto iscˈatan̈ Comam yul n̈a yu yanayo ebnaj naj yaˈay tuˈ sata Comam. 19 Yajaˈ machi bay octo ebnaj yuto tenanicto anma iscˈatan̈ Comam. Yuxinto ahto ebnaj yiban̈ iswiˈ teˈ n̈a tuˈ, isholnican̈ ebnaj hayeb txˈotxˈ texa, yanayto ebnaj naj mach chibili isnimanil tuˈ sat teˈ batxteˈ sata Comam. 20 Hayet yilni Comam Jesús tato ayco yin̈ yanma ebnaj ta chicawxican̈ naj yaˈay tuˈ, yalni Comam tet naj yaˈay:

―Hach wet anmahil, tinan̈ maˈocna nimancˈulal yin̈ hamul, ẍi Comam tet naj.

21 Hayet yaben ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés yeb ebnaj fariseo huneˈ tuˈ, istxum ebnaj hacaˈ tiˈ: “¿Mac anmahil huneˈ naj tiˈ yuxinto chal naj yakˈaˈco isba selelo Comam Dios? Wal xin caw txˈoj istzotel naj yin̈ Comam. Machi hunu mac chu yakˈni nimancˈulal yin̈ mule yuto han̈echˈan Comam Dios chisje yu.” ẍi ebnaj yul yet ischuquil.

22 Istxumnilo Comam tzet chˈecˈ yin̈ isnabal ebnaj, yalni Comam:

―¿Tzet yin̈ xin chˈecˈ yin̈ henabal hacaˈ tuˈ? 23 ¿Baytet hunu caw subuta walnihan: “Maˈakˈlax nimancˈulal yin̈ hamul,” mato: “Ahan̈wanoj, cat hapaxtoj?” ẍi Comam tet ebnaj.

24 Yalnipaxo Comam:

―Tinan̈ xin chinyehan heyilaˈ Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios tato ay wipan wakˈni nimancˈulalan yin̈ ismul anma yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, ẍi Comam.

Lahwi tuˈ xin, yalni Comam tet naj yaˈay tuˈ:

―Hanintiˈan chiwalan tawet, ¡ahan̈wanoj! Ican̈ habatxteˈ tiˈ, paxan̈to hawatut, ẍi Comam tet naj.

25 Yin̈n̈ena tuˈ xin, yah lin̈no naj yin̈ sat anma, yoc naj yalno cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios. Yinican̈ naj isbatxteˈ, ispaxto naj yatut. 26 Caw xin cˈaycanilo iscˈul anma yilni huneˈ tuˈ, yalnipaxo anma cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios, yalni anma hacaˈ tiˈ:

―Yin̈ huneˈ tzˈayic tiˈ, caw hanta cˈaybalcˈule majila, ẍi anma.

Yet yawten Comam Jesús naj Leví iscuywomoj

27 Lahwi tuˈ xin, isto Comam Jesús, yilnito Comam huneˈ naj ikˈomilo tohlabal chito bey Roma, Leví isbi naj. Tzˈon̈anayo naj bay chiˈel chˈen tohlabal yin̈ anma. Yoc tˈan̈no Comam yin̈ naj, yalni Comam tet naj:

―Ocan̈ tzujno wintajan incuywomojan, ẍi Comam tet naj.

28 Yah lin̈no naj xin, isbejnicano naj ismunil, yoc tzujno naj yinta Comam.

29 Naj Leví tuˈ, yecˈtze naj huneˈ niman kˈin̈ bey yatut yuto caw chitzala naj yin̈ Comam. Txˈiˈal ebnaj ikˈomilo tohlabal yeb huntekˈanxa anma oc waˈoj sat meẍa yeb Comam. 30 Wal ebnaj fariseo yeb ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés ichico buchwal yin̈ ebnaj iscuywom Comam. Yalni ebnaj:

―¿Tzet yin̈ yuxin chexwaˈ xol ebnaj ikˈomilo tohlabal yeb huntekˈanxa ebnaj txˈoj isbeybal? ẍi ebnaj. 31 Istakˈwi Comam Jesús tet ebnaj:

―Haˈ anma mach yaˈo ay, matzet chˈocnico naj an̈lom yu, to haˈ anma yaˈay, haˈ ton chˈocnico naj an̈lom yu. 32 Mach hulnajojinan wawteˈan anma chalni ta caw cˈul yecoj, to haˈ anma mulum, haˈ hulnajinan wawteˈan yu isbejnicano iswatxˈen istxˈojal.

Mach chischah isba huneˈ payat beybale yeb huneˈ acˈ beybale

33 Lahwi tuˈ xin, yalni huntekˈan anma tet Comam Jesús:

―Haˈ ebnaj iscuywom naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma, yebpaxo ebnaj chicuywi yin̈ ebnaj fariseo, nawn̈e chisyijen ebnaj huneˈ yet mach chon̈waˈi yu cotxahli tet Comam Dios. Wal ebnaj chicuywi tawinta tiˈ, mach chisyije ebnaj huneˈ tuˈ, ẍi ebnaj.

34 Istakˈwi Comam tet ebnaj xin:

―Kˈinaloj ta ay huno mohyilal, ¿tom chu heyalni tet anma awtebil yin̈ mohyilal tuˈ ta chiyijle wahil yet ayco naj mohyom xol anma awtebil? ¡Machoj! 35 Wal xin, hato yet chiˈapni istiempohal yilaxilo naj mohyom tuˈ, cat yichico anma yijlen wahil yu istxahli, ẍi Comam.

36 Yalnipaxo Comam huneˈxa yechel tiˈ:

―Kˈinaloj ta chicobuj hunu camiẍe xilxa, yaj yin̈ hunu camiẍe acˈto chijilo isbujil kˈap xilxa tuˈ, mach cˈulu chˈelicoj, yuto mach chischah isba kˈap acˈto yeb kˈap xilxa, yeb xin nabn̈e chijetato kˈap acˈto tuˈ. 37 Ay hunxa yechel tiˈ, mach chu heyanayto vino acˈto yul hunu noˈ tzˈum xilxa, yuto chilin̈mo noˈ yet chihowbican̈ vino, cat yetaxto iscab majanil. 38 Yuxin haˈ yul noˈ acˈla tzˈum chialaxayto teˈ vino acˈto, hac tuˈ xin mach chietaxto iscab majanil. 39 Yebpaxo xin, haˈ mac xaucˈni vino payxa watxˈi, ¿tom chito yoche yucˈuˈ teˈ acˈ vino lan̈anto iswatxˈi? ¡Machoj! Yuto chal ebnaj: “Haˈ teˈ vino payxa watxˈi, ecˈna caw cˈul,” ẍi ebnaj, ẍi Comam Jesús.

Yet yinilo ebnaj iscuywom Comam Jesús iswiˈ ixim trigo

Yet huneˈ tzˈayical xewilal ecˈ Comam Jesús yeb ebnaj iscuywom yul huneˈ nichˈan beh xol ixim trigo. Yinilo ebnaj hayeb iswiˈ ixim, ischilnilo ebnaj ixim iscˈuxuˈ. Iskˈamben huntekˈan ebnaj fariseo tet ebnaj:

―¿Tzet yin̈ xin chexmunlahi, cheyinilo tzet chelo yin̈ huneˈ tzˈayic xewilal tiˈ? ẍi ebnaj. Yalni Comam Jesús tet ebnaj fariseo tuˈ:

―¿Tom maẍto cheyil yul Yum Comam Dios yin̈ tzet yakˈle naj rey David hunel yu n̈ohchahilal yeb ebnaj tzujan yinta naj tuˈ? Octo naj yul yatut Comam Dios, yinican̈ naj ixim pan akˈbilxa tet Comam. Yoc naj iswahno ixim, yakˈnipaxo naj ixim tet ebnaj tzujan yintaj. Yaj wal isley naj Moisés chala ta han̈cˈan̈e ebnaj sacerdote Israel chu iswahni ixim pan tuˈ. Wal xin Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, chu walnihan yin̈ tzet cheyu yin̈ istzˈayical xewilal, ẍi Comam tet ebnaj fariseo tuˈ.

Yakˈ cawxo Comam Jesús huneˈ naj camnajilo isnimanil

Yin̈ hunxa tzˈayic xewilal, octo Comam Jesús yul iscapilla ebnaj Israel, yichico Comam iscuyni anma tuˈ. Ay xin huneˈ naj camnajilo iswatxˈkˈab ayicto xol anma tuˈ. Wal ebnaj cuywom yin̈ isley naj Moisés yeb ebnaj fariseo, ayco ebnaj yechmani ta chakˈ cawxo Comam iskˈab naj yin̈ huneˈ tzˈayical xewilal tuˈ, yuto choche ebnaj ta chiˈilchalo hunu tzet ye tuˈ chiˈoc ismulo Comam, cat yoc ebnaj akˈocˈule yin̈. Yaj xin yohtaxa Comam tzet chˈecˈ yin̈ isnabal ebnaj, yuxin yal Comam tet naj camnajilo iskˈab tuˈ:

―Ahan̈wanoj, cat xin hawoc lin̈no coxoltiˈan̈, ẍi Comam tet naj.

Yah lin̈no naj. Lahwi tuˈ xin, yalni Comam Jesús tet ebnaj:

―Ay huneˈ tzet chinkˈambehan teyet, ¿baytet hunu chisje cowatxˈen yin̈ istzˈayic xewilal cheyabe, ham iscˈulal mato istxˈojal? ¿Chimyu jakˈni cawxo anma mato jakˈni camoj? ẍi Comam tet ebnaj.

10 Hayet lan̈an yecˈ tˈan̈tˈon Comam yin̈ sat sunil anma tuˈ, yalni Comam tet naj camnajilo iskˈab tuˈ:

―Toholban̈elto hakˈab, ẍi Comam. Istoholban̈enilto naj iskˈab, iswatxˈicaniloj. 11 Yaj caw tit ishowal ebnaj cuywawom yin̈ ley yeb ebnaj fariseo tuˈ yin̈ Comam. Yichico ebnaj iskˈamben tet hunun tzet wal yuten ebnaj Comam Jesús.

Issicˈlelo Comam Jesús cablahon̈wan̈ ebnaj oc ischejaboj

12 Yet hunel tuˈ, to Comam Jesús yin̈ istzalanil huneˈ won̈an txahloj, sunilbal akˈbal txahli Comam tet Comam Dios. 13 Haxa yet issajbilo yin̈ hunxa tzˈayic xin, yawtenti Comam ebnaj iscuywom iscˈatan̈. Xol ebnaj tuˈ issiqˈuilo Comam cablahon̈wan̈ ebnaj yu yoc ebnaj ischejabo Comam yin̈ ismunil. 14 Hac tiˈ isbi hunun ebnaj hacaˈ tiˈ: naj Simón, Pedro yijcano isbi naj yu Comam, naj Andrés, yuẍta naj Simón, naj Jacobo yeb naj Juan, naj Felipe yeb naj Bartolomé. 15 Naj Mateo yeb naj Tomás, yeb naj Jacobo, iscˈahol icham Alfeo, naj Simón ayico yin̈ huneˈ partido Cananista, 16 yeb naj Judas, iscˈahol icham Jacobo yeb xin naj Judas Iscariote, naj anico Comam yul iskˈab camical.

Cuywa Comam Jesús yin̈ anma sat huneˈ chekˈan̈

17-18 Yet ispaxayti Comam Jesús yin̈ huneˈ won̈an yeb ebnaj chicuywi yintaj, yayilo Comam sat huneˈ chekˈan̈. Caw tzetcˈacano anma chi‑ticˈa‑cuywi yinta Comam cutxico bey tuˈ. Ay anma ispeto ismajul Judea yeb yul con̈ob Jerusalén, yebpaxo anma ispeto istila haˈ mar Mediterráneo yul ismajul Tiro, yeb yul ismajul Sidón. Apni anma yabeˈ cuybanile chal Comam yeb xin apni yun̈e yakˈni cawxo Comam macta ayco yabil yin̈, yeb xin macta chˈecˈyaˈ yu naj matzwalil, yu iscawxicanocan̈ yu Comam. 19 Sunil anma choche tzabno Comam, yuto hayet chistzabni anma Comam chicawxicanocan̈, yuto ay yip Comam.

Anma cˈul yet yeb anma mach cˈulo yet

20 Istˈan̈xito Comam Jesús yin̈ ebnaj chicuywi yinta tuˈ, yalni Comam hacaˈ tiˈ:

―Sakˈal heyet hex mebaˈ hex tiˈ, yuto ayco Comam Dios yipo heyanma, yuxin heyet heyoc yul iskˈab Comam.

21 Sakˈal heyet hex chexn̈ohchahi, yuto chˈakˈlaxo noho hecˈul. Sakˈal heyet hex chexokˈi, yuto chechab tzalahilal.

22 Caw sakˈal heyet, yet chexisyahni anma wuhan, yebpaxo yet chexistzumbenilo anma xol, yeb yet chexbuchlax yu anma, yeb yet chexhallax machiswalilal yuto tzujanex wintajan, Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios. 23 Ta hac tuˈ chexutelaxi tzalahan̈we sicˈlebil yuto chˈakˈlax ispaj teyet bey satcan̈. Hacaˈ chexutelax tuˈ, hac tuˈ utelax ebnaj ischejab Comam Dios yet payat yu yichmam anma tiˈ.

24 Walex kˈalomex tiˈ, ¡caw cˈanchˈanex! yuto xaquextzalahi.

25 Walex nohna hecˈul tinan̈, ¡caw cˈanchˈanex! yuto chul huneˈ tiempohal bay cheyakˈle wahil. Haxa hex chextzebi tinan̈, ¡caw cˈanchˈanex! yuto chexokˈo yu biscˈulal.

26 ¡Cˈanchˈanex! hex chˈalaxico hewinajil, yuto cˈul chihallax teyin̈ tinan̈; hac tuˈ hallax yin̈ ebnaj lekˈtiˈwom isbalico isba ischejabo Comam Dios yet payat, ẍi Comam.

Xahan chijil macta chichiwa iscˈul jin̈

27 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Chiwalan teyet maquex lan̈an heyaben tzet chiwaltiˈan, cˈulchˈan cheyute heyanma yin̈ anma chichiwa iscˈul teyin̈. Cˈul cheyute heba yin̈ mac chˈutenico ecˈnajilal teyin̈. 28 Kˈanwe iscˈulal Comam Dios yiban̈ macta chextzˈactiˈn̈eni, cat hetxahlipaxo yin̈ anma chibuchwa teyin̈. 29 Ta ay mac chipakˈnilto hesat, meltzopaxto kˈaxepxa tet. Ta ay mac chitzicnilo hechumpa, matzet cheyala ta chipaxto hecamiẍ. 30 Ta ay mac chikˈanni hunu tzet ye tuˈ teyet, akˈwe tet. Ta ay mac chiˈinilo hunu tzet ye tuˈ teyet, mach chekˈan meltzoho tet. 31 Ta cheyoche cˈulchˈan chute isba anma teyin̈, hex babel cˈul cheyute heba yin̈ anma tuˈ.

32 Tato han̈cˈan̈e anma xahan chexilni, haˈn̈e xahan cheyilpaxoj, ¿chimilchalo iscˈulal Comam teyin̈ hacaˈ tuˈ? ¡Machoj! Yuto haˈ anma txˈoj yecoj, hac tuˈ chisbeybaln̈e. 33 Ta han̈cˈan̈e anma cˈul iscˈul teyin̈, haˈ bay cˈul cheyutepaxo heba, ¿baytet iscˈulal hecˈul hacaˈ tuˈ? Yuto hac tuˈ chute isba anma mach tˈin̈ano yecoj. 34 Ta han̈echˈan tet anma chˈakˈni ispaj selel teyet cheyabe, han̈echˈan bay cheyakˈa, ¿bay ay iscˈulal hecˈul hacaˈ tuˈ? Yuto hac tuˈ chutepaxo anma mach ohtan̈eho Comam Dios, chechma ispaj selel. 35 Yajaˈ chiwalan teyet, xahan cheyil anma mach xahano chexilni. Cˈul cheyute hecˈul yeb xin cheyakˈ tzet ye tuˈ cˈamil tet anma tuˈ, yajaˈ mach cheyechma yakˈlax iscˈambanil teyet. Ta hac tuˈ cheyute, caw tzetcˈa ispaj chechah tet Comam Dios, hac tuˈ xin chu heyenilo tato lahan iscˈulal hecˈul yeb Comam Dios caw aycano yip, yuto cˈul iscˈul Comam yin̈ anma mulum yeb xin yin̈ anma mach chˈakˈni yuchˈandios tet. 36 Tzˈayojab hecˈul yin̈ heyet anmahil, hacaˈ istzˈay iscˈul Comam ay yul satcan̈ jin̈, ẍi Comam.

Mach comono chon̈oc jilaˈ tzet ye hunu jet anmahil

37 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Mach comono chexoc heyilaˈ tzet ye hunu heyet anmahil, haxinwal mach chiocpaxo Comam Dios yilaˈ tzet heyehi. Mach chetzˈactiˈn̈e anma, haxinwal mach chexistzˈactiˈn̈epaxo Comam. Akˈwe nimancˈulal yin̈ ismul heyet anmahil haxinwal chakˈpaxo Comam Dios nimancˈulal yin̈ hemul. 38 Akˈwe tet heyet anmahil. Ta hac tuˈ cheyute, chakˈpaxo Comam Dios huneˈ ismalil caw cˈul teyet, caw nohnaj, caw chitin̈laxi masan chimaltoj. Ta hac tuˈ cheyute heyakˈni tet heyet anmahil, hac tuˈ chiyute yakˈnipaxo Comam Dios teyet, ẍi Comam.

39 Yanipaxico Comam huneˈ yechel tiˈ:

―Kˈinalo ta ay hunu naj mach chu yilni, ¿tom chu isxecnicˈo naj hunuxa naj mach chu yilni? ¡Machoj! Chisn̈icˈleto isba ebnaj iscawan̈il yul xab.

40 Hac tuˈ xin machi hunu naj lan̈anto iscuywi chipalcˈonna yiban̈ naj chicuywa tuˈ. Hayet xalahwi iscuywi naj, wal tuˈ lahanxa chˈelico naj yeb naj chicuywa tuˈ.

41 Yebpaxo kˈinalo ta ay hunu hawuẍta ayicto iskˈal teˈ chˈim yul sat, walachpaxo xin, aypaxicto hunu teˈ patzab yul hasat, ta mach chawilti te teˈ ayicto yul hasat tuˈ, ¿haˈ tom xin huneˈ iskˈal teˈ chˈim ayicto yul sat huneˈ hawuẍta tuˈ, chu hawiniltij? ¡Machoj! 42 Yaj ta mach chawilti teˈ patzab ayicto yul isbakˈ hasat, chimyu hawalni tet hawuẍtaj: “Wikˈacaniltijan iskˈal teˈ chˈim ayicto yul isbakˈ hasat,” ta cachi. Ta hac tuˈ chawute ¡lekˈtiˈ hach! Wal xin, icanilti teˈ patzab yul hasat babel, haxinwal chu hawinilti iskˈalemal teˈ chˈim ayicto yul isbakˈsat hawuẍta tuˈ, ẍi Comam.

Haˈ sat te teˈ chalniloj tzet teˈal teˈ, ta cˈul teˈ maca machoj

43 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Haˈ te teˈ caw cˈul, machi hunu sat teˈ machiswalil chakˈa. Hacpax tuˈ te teˈ maẍticˈa cˈuluj, machi hunu sat teˈ cˈul chakˈa. 44 Yu sat te teˈ chiyakˈa, yuxinto chicotxumilo tzet teˈal teˈ. Kˈinalo teˈ txˈix tinan̈, ¿tom higo sat teˈ chakˈa? ¡Machoj! Hacaˈpaxo teˈ uva, mach chu yakˈni teˈ sat teˈ txˈix. 45 Haˈ anma cˈul, cˈul cˈuwan yul yanma yuxin cˈul tzet chala. Walpaxo anma txˈoj, txˈoj cˈuwan yul yanma, yuxin txˈoj tzet chala. Hac tuˈ xin, haˈ tzet cˈuwan yul yanma haˈ chiyala, ẍi Comam.

Yechel xeˈ cabeb teˈ n̈a

46 Yalnipaxo Comam Jesús tet anma tuˈ:

―¿Tzet yin̈ cheyal win̈an, “Mamin, Mamin,” quexchi, yajaˈ mach cheyijepaxo tzet chiwalan? 47 Tinan̈ xin chiwalan teyet yin̈ mac chˈaben tzet chiwalan, cat isyijeni. 48 Lahan mac tuˈ hacaˈ huneˈ naj iswatxˈecan̈ yatut, iskˈajahti naj txˈotxˈ masanto chaloti chˈen chˈen yu naj, yanayo naj xeˈ teˈ n̈a tuˈ. Lahwi yah teˈ xin, istit huneˈ niman n̈ab, yapni elomaˈ yich teˈ, yajaˈ maẍticˈa lowto yich teˈ yu haˈ, yeb xin maẍticˈa bili teˈ, yuto caw cˈul yehayto xeˈ teˈ yiban̈ chˈen. 49 Yajaˈ mac chˈaben tzet chiwalan, mach chisyijepaxoj, lahan hacaˈ huneˈ naj yiban̈n̈e txˈotxˈ yichecan̈ islocˈal yatut, mach nahato yayto isxeˈal yatut yul txˈotxˈ. Haxa yakˈni huneˈ niman n̈ab xin, yapni haˈ elomaˈ ismakˈnoco isba yich teˈ, yaycˈay teˈ, yuchcˈacanto teˈ xin, ẍi Comam tet anma tuˈ.

Yakˈ cawxo Comam Jesús ischejab naj capitán romano

Hayet lahwi istzotel Comam Jesús tet anma tuˈ isto Comam bey con̈ob Capernaum. Haˈ bey tuˈ, ay huneˈ naj capitán, ah con̈ob Roma. Ay huneˈ ischejab naj caw xahan ay yu, caw txˈoj ye iscˈul, lan̈anxa iscami. Yabe naj capitán tuˈ iskˈumal Comam, yuxin yato naj huntekˈan ebnaj iswiˈehal yin̈ ebnaj Israel iskˈanno tet Comam ta chitit Comam yakˈaˈ cawxo ischejab naj capitán tuˈ. Hayet yapni ebnaj iscˈatan̈ Comam tuˈ, yalni ebnaj tet Comam:

―Ay huneˈ naj capitán caw cˈul iscˈul, yilal hato nino colwal yin̈ naj. Wal xin caw xahan ayon̈ han̈on̈ Israel hon̈ tiˈ yu naj. Yacan̈ naj huneˈ cocapillahan̈, ẍi ebnaj tet Comam.

Yuxin to Comam Jesús yinta ebnaj. Yajaˈ haxa yet hanicˈxan̈e yapni ebnaj yeb Comam bey yatut naj, ischejnipaxti naj capitán haywan̈xa yamigo yalno tet Comam:

―Chal naj capitán tawet hacaˈ tiˈ: “Mamin, mach chaweta hacˈul hatit watuttiˈan, yuto mach intzanojan hawocto yul watutan chiwabehan. Yeb xin mach intzanojan intohan cachwilnojan. Wal xin tzotelan̈tij, cat iscawxican̈ naj inchejabtiˈan hawu. Wohtajan huneˈ tiˈ yuto ay ebnaj wahawan chinchejnihan, aypaxo ebnaj insoldadohan chinchejpaxojan. Ta chiwalan tet hunu naj: ‘Asiˈ,’ ta quinchiyan, cat isto naj. ‘Cata bey tiˈ,’ ta quinchiyan, cat istit naj. Chiwalnipaxojan tet hunxa naj: ‘Ocan̈ hawatxˈe huneˈ tiˈ,’ ta quinchiyan, cat yoc naj iswatxˈeni,” ẍi naj capitán, ẍi ebnaj tet Comam.

Hayet yaben Comam hacaˈ tuˈ, caw cˈaycan̈ iscˈul yabeni. Istˈan̈xito Comam yin̈ anma tzujan yinta tuˈ, yalni Comam:

―Caw chiwalan yin̈ isyelal teyet, maẍto hunu mac ay bey Israel xawilan yanico yanma yin̈ Comam Dios hacaˈ huneˈ naj tiˈ, ẍi Comam.

10 Ispaxto ebnaj yamigo naj capitán bey yatut naj. Hayet yapni ebnaj yilni ebnaj tato xacawxinacan̈ ischejab naj yu Comam.

Yakˈ itzitzbican̈ Comam Jesús yunin huneˈ ix hunix

11 Lahwi tuˈ xin, isto Comam Jesús bey huneˈ con̈ob chiyij Naín yeb ebnaj chicuywi yinta Comam tuˈ. Caw tzetcˈa anma oc tzujnu yinta Comam. 12 Hayet yapni Comam istiˈ ispultahil con̈ob tuˈ, yilnito Comam lan̈an yilaxto huneˈ camom mujlaxoj, yunin huneˈ ix hunix; caw xin han̈cˈan̈e huneˈ yunin ix tuˈ. Caw hanta anma tzujan yinta ix yeb iscamom tuˈ.

13 Hayet yilnito Comam ix hunix tuˈ, istzˈaycan̈ iscˈul Comam yin̈ ix, yalni Comam:

―Mach chaẍokˈi, ẍi Comam.

14 Ishitzico Comam iscˈatan̈ naj camom tuˈ, yanico Comam iskˈab yin̈ teˈ batxteˈ, islin̈ban isba ebnaj ikˈn̈e naj. Yalni Comam tet naj camom tuˈ:

―Ach nichˈan tzeh, chiwalan tawet, ahan̈wanoj, ẍi Comam.

15 Lahwi tuˈ xin, yah tzˈon̈no naj camom tuˈ, yichico naj istzotelcan̈, yanico Comam naj tet ismiˈ.

16 Hayet yilni anma huneˈ tuˈ, caw xiwcan̈ anma sunil. Yalni anma cˈulla tzotiˈ yin̈ Comam Dios hacaˈ tiˈ:

―Haˈ huneˈ ischejab Comam Dios ischejti coxol tiˈ, caw niman yelapno yehi, ẍi anma. Yalnipaxo anma:

―Caw mahul Comam Dios colwal jin̈, han̈on̈ iscon̈obon̈ tiˈ, ẍi anma.

17 Huneˈ iswatxˈe Comam Jesús bey tuˈ, caw ecˈ isbi sunil yul ismajul Judea yebpaxo huntekˈanxa con̈ob hoyanico yin̈ iscawilal tuˈ.

Yato naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma iscuywom yakˈaˈ iskˈambebal tet Comam Jesús

18 Yapni iskˈumal huntekˈan tiˈ tet naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma, yeb ebnaj cuywina yinta naj Juan tuˈ. Yawtenti naj cawan̈ ebnaj iscuywom tuˈ iscˈatan̈. 19 Yalni naj tet ebnaj ta chito ebnaj iskˈambe tet Comam Jesús hacaˈ tiˈ:

―¿Tom hach tiˈ bay tzˈibn̈ebilcanoj ta chaẍhuli, mato ayto hununxa naj chijechmahan̈ yuli? quexchi, ẍi naj Juan tet ebnaj.

20 Yapni ebnaj ischejab naj Juan tuˈ, ishitzico ebnaj iscˈatan̈ Comam, yalni ebnaj:

―Macon̈ischejtijan̈ naj Juan cokˈambehan̈ tawet, ¿ham hach tiˈ Cristo tzˈibn̈ebilcanoj tato chihuli, mato chijechmahan̈ yul hunuxa maca? ẍi ebnaj tet Comam.

21 Hayet yapni ebnaj, cˈuxan lan̈an yakˈni cawxo Comam anma chˈecˈyaˈ yanma yu yabil, yeb xin macta ayco ebnaj ischejab naj matzwalil yin̈. Ishajnipaxo Comam isbakˈsat macta mach chu yilni. 22 Istakˈwi Comam tet ebnaj xin:

―As halwe tet naj Juan tzet maquexhul heyilaˈ, yeb tzet maxeyabe. Cheyal tet naj tato mahajlocano sat mac mach chu yilni, mabelwican̈ mac maẍticˈa chu yeqˈui. Haˈ mac ayco lepra yin̈, maan̈chacanoj. Mac majanticˈa istxiquin, mahajlohi, ay camom anma mahulcanocan̈ iscˈul, cat yallaxpaxo Tzotiˈ cˈul yet colbanile tet anma matzet ayco yipo yanma. 23 Sakˈal yet mac mach chicabcon yanma win̈an, quexchi tet naj Juan tuˈ, ẍi Comam tet ebnaj.

24 Lahwi ismeltzoto ebnaj ischejab naj Juan tuˈ, yichico Comam istzotel tet anma yin̈ naj Juan, yalni Comam hacaˈ tiˈ:

―¿Tzet quexbey heyilaˈ bey txˈotxˈ desierto, tom hacaˈ huneˈ teˈ ah machi yip chiˈecˈ yu jakˈekˈ? 25 ¿Mato haˈ huneˈ naj nime winaj caw nanxa islow yeco xil iskˈap? Hex tiˈ heyohtaj macta caw chiskˈaptze isba, yeb chakˈ tzet choche iscˈul, yuln̈e yatut ebnaj rey chijil huntekˈan anma tuˈ. 26 Wal xin ¿mac quexbey heyilaˈ? ¿Ham huneˈ ischejab Comam Dios quexbey heyilaˈ? Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet, huneˈ naj quexbey heyilaˈ tuˈ, caw ecˈbalto ismunil naj sata sunil ischejab Comam Dios ecˈlena yet payat. 27 Yin̈ naj Juan tuˈ tzˈibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios bay chal hacaˈ tiˈ:

Chinchejtojan huneˈ inchejaban babel tasataj yun̈e iswatxˈen habeh yalan̈to maẍto chaẍapni, ẍiayoj. 28 Chiwalan teyet tato xol anma yul sat yiban̈kˈinal tiˈ maẍto hunu mac ecˈbal yelapno yiban̈ naj Juan tuˈ, yaj wal xol anma ayxaco yul iskˈab Comam Dios tinan̈, waxan̈ca machi yelapno yehi, ecˈbalto iscˈulal chil sata naj Juan, ẍi Comam.

29 Haˈ comon anma, yebpaxo ebnaj ikˈomilo tohlabal yin̈ anma, chˈen chito bey Roma, yet yalan̈tocanoj yabe ebnaj tzet yal naj Juan, yahcano haˈ iswiˈ, haˈ ebnaj tuˈ chitxumcha yu ta caw cˈul Comam Dios. 30 Yaj wal ebnaj fariseo yeb ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés, mach chisje ebnaj yah haˈ iswiˈ yu naj Juan, haˈ xin halniloj tato isyah ebnaj huneˈ iscˈulal Comam Dios yoche yakˈaˈ tet ebnaj.

31 Yalnipaxo Comam Jesús tet anma:

―¿Mac yeb lahan anma yin̈ huneˈ tiempohal tiˈ? 32 Wal xin lahan anma hacaˈ niẍte unin chiay tzˈon̈no yul txon̈bal, cat issajchi. Chawtenti yetbi iscˈatan̈ hacaˈ tiˈ: “Naban̈e majeta cobahan̈ jokˈtzenan̈ teˈ suˈ, machi xin maquexcan̈alwi. Yebpaxo xin, naban̈e macobitn̈ehan̈ huntekˈan bit tzˈabalcˈule tan̈e yoqui, maẍticˈa xin maquexokˈpaxoj,” ẍi niẍte unin tuˈ. 33 Yet yulicˈo naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma, mach waˈ naj yeb anma, yuxin yal anma tato ayco huneˈ ischejab naj matzwalil yin̈ naj. 34 Lahwi tuˈ xin, wulan Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, yaj hanintiˈan chinwaˈan xol anma yuxin cheyalpaxo hacaˈ tiˈ win̈an: “Wal naj Jesús tuˈ, waˈon̈eticˈa chu naj, yeb ucˈu‑vino‑n̈eticˈa chu naj. Yamigopaxo isba naj yeb ebnaj ikˈomilo tohlabal chˈen chito bey Roma, yebpaxo ebnaj txˈoj chiswatxˈe,” quexchi win̈an. 35 Yaj wal anma ayco ishelanil Comam Dios yin̈, haban isyenilo isba yin̈ tzettaj cˈul chi‑la‑iswatxˈe, ẍi Comam.

Beycˈo Comam Jesús bey yatut huneˈ naj fariseo Simón isbi

36 Hayet hunel, apni huneˈ naj fariseo, Simón isbi, awtelo yin̈ Comam Jesús ta chito Comam waˈo yatut naj. Hayet yapni Comam xin, yoc tzˈon̈no Comam waˈo sat meẍa. 37 Haˈticˈa yul huneˈ con̈ob tuˈ xin, ay huneˈ ix caw mulum. Hayet yaben ix tato apni Comam waˈo bey yatut naj fariseo tuˈ, yapni ix yeb huneˈ islimeta, alabastro isbi, caw nohna yu aceite caw xukˈ sam sicˈlebil. 38 Yet yapni ix iscˈatan̈ Comam Jesús yichi yokˈ ix. Yay jahno ix yich yoj Comam, istxˈahni ix yoj Comam yu yal sat. Lahwi tuˈ xin, issunni tajo ix yoj Comam yu xil iswiˈ, istzˈohnipaxo ix yoj Comam. Tzujan tuˈ xin, istobnico ix huneˈ an̈ caw xukˈ sam tuˈ yin̈ yoj Comam. 39 Hayet yilni naj fariseo huneˈ tuˈ, istxumni naj hacaˈ tiˈ: “Ta yelticˈa ischejab Comam Dios ye huneˈ naj tiˈ, chimtxumchalo yu naj tzet ixal huneˈ ix chitzabni yoj naj tiˈ. Chimtxumcha yu naj ta caw mulum ix,” ẍi naj ischuquil. 40 Yalni Comam tet naj:

―Simón, ay hanicˈ tzet chiwoche walaˈan tawet, ẍi Comam. Istakˈwi naj:

―Hal mam cuywawom tzet chawoche chawal wetan, ẍi naj.

41 Yalni Comam tet naj:

―Kˈinalo ta ay hunu naj chˈanilto chˈen melyu cˈamil tet cawan̈o ebnaj. Ta quiniento denario chiscˈamn̈e huneˈ naj, haxa hunxa naj xin, cincuenta denarion̈e chiscˈamn̈e. 42 Yajaˈ ta machi bay chito ebnaj yikˈati selel chˈen, chisbutni tan̈o naj iscˈas ebnaj, ¿tzet xin chawute hawalni yin̈ ebnaj cawan̈ tuˈ? ¿Mac xin ecˈna chitzalahi yin̈ naj chibutnitan̈o iscˈas ebnaj? ẍi Comam tet naj.

43 Istakˈwican̈ naj Simón:

―Haˈ yul wetan, ham naj tzetcˈa iscˈas tan̈tzelax yiban̈, ẍi naj. Istakˈwi Comam xin:

―Hoˈ, caw yel chawala, ẍi Comam.

44 Lahwi tuˈ xin istˈan̈xito Comam yin̈ ix, yalni Comam tet naj Simón tuˈ:

―¿Mamxawil huneˈ maswatxˈe ix tiˈ? Hayet maquinoctijan yul hawatut tiˈ, machi maxatxˈah wojan, yaj wal ix tiˈ xin, mastxˈahilo ix wojan yu yal sat. Malahwi tuˈ xin, massuni tajo ix wojan yu xil iswiˈ. 45 Machi maxatzˈoh inkˈotxan, yajaˈ huneˈ ix tiˈ, hataxticˈa yet manoquilojan yul hawatut tiˈ maˈichico ix istzˈohni wojan. 46 Machi nichˈan yan̈al xil inwiˈan maxawahtoj, yaj wal ix tiˈ, mastobayo ix huneˈ an̈ caw xukˈ sam sicˈlebil yiban̈ wojtiˈan. 47 Yuxin chiwalan tawet, huneˈ ix tiˈ caw chitzala ix win̈an yuto caw maakˈlaxcano tan̈o sunil ismul ix. Walpaxo mac hanicˈchˈan nimancˈulal chˈakˈlax yin̈, caw hanicˈchˈanpaxo tzalahilal chisye, ẍi Comam tet naj Simón tuˈ.

48 Lahwi tuˈ, yalni Comam tet ix:

―Tinan̈ xin chitan̈cano hamul tawiban̈, ẍi Comam tet ix. 49 Wal ebnaj awtebil waˈo yeb Comam tuˈ xin, yalle ebnaj tet hunun hacaˈ tiˈ:

―¿Mac anmahil huneˈ naj tiˈ yuxin chisje isbutni tan̈o naj mule? ẍi ebnaj.

50 Yalnipaxo Comam tet ix:

―Macachcolcha tinan̈ yuto maquinhawaytojan yul hawanma, paxan̈to yin̈ akˈancˈulal, ẍi Comam tet ix.

Ebix colwa yin̈ Comam Jesús

Lahwi tuˈ xin yecˈ Comam Jesús yulaj con̈ob yeb yulaj aldea yalnicˈo tzotiˈ cˈul yin̈ tzet chu yoc anma yul iskˈab Comam Dios. Haˈ hun ebnaj ischejab Comam tuˈ tzujan yintaj. Tzujanpaxo huntekˈan ebix ix bay yilo Comam ischejab naj matzwalil, yeb huntekˈanxa ebix nan yabilal ayticˈaco yin̈, cawxican̈ yu Comam. Xol ebix tuˈ ayco ix María ah Magdala, ix bay yilo Comam hujwan̈ ischejab naj matzwalil. Yeb ix Juana, yixal naj Chuza, naj yahaw yeco yin̈ ismunil naj Herodes, yebpaxo ix Susana, yeb huntekˈanxa ebix, colwa ebix yin̈ Comam Jesús yeb yin̈ ebnaj ischejab Comam, yin̈ tzet ay yul iskˈab.

Yechel yin̈ huneˈ naj txihom trigo

Tzetcˈa anma yul hunun con̈ob hul ilno Comam Jesús. Lahwi iscutxban isba anma xin, yalni Comam huneˈ yechel tet anma:

―Ay huneˈ naj to txiho trigo. Hayet lan̈an istxihni naj ixim trigo tuˈ, ay ixim apni cˈatna yul beh. Haˈ ixim tuˈ ton̈e xan̈laxto ixim yu anma. Haxa xin noˈ chˈic hul sicˈnocan̈ ixim. Aypaxo ixim apni cˈatna xolaj chˈen chˈen. Hayet yahilo ixim yin̈ an̈e tajilo ixim yuto mach ischacˈanil sat txˈotxˈ. Aypaxo xin ixim aycˈay xol yin̈atil teˈ txˈix. Hayet ischˈibcan̈ ixim, ischˈibpaxocan̈ teˈ. Hac tuˈ xin yu istzˈonbayo ixim. Haxa hunmajanxa ixim ay xol txˈo txˈotxˈ caw cˈul. Hayet ischˈibcan̈ ixim, caw cˈul yul ixim yakˈa, ay ixim huneˈ ciento yuteco sat yin̈ hunun iswiˈ, ẍi Comam.

Lahwi tuˈ, yalni Comam yin̈ caw ip:

―Maquex cheyabe huneˈ tiˈ, akˈwe heyanma hetxumniloj, ẍi Comam tet anma.

Tzet yin̈ xin yecheln̈e yaco Comam Jesús yet iscuywahi

Iskˈamben ebnaj chicuywi yinta Comam tuˈ yin̈ tzet chal yelapno huneˈ yechel yakˈ Comam tet anma. 10 Yalni Comam tet ebnaj:

―Teyetn̈e chakˈ Comam Dios heyohtan̈elo tzet ewan yehi yu heyoc yul iskˈab Comam, yaj tet anma comon yecheln̈e bay tzotel Comam tet. Waxan̈ca hajan isbakˈsat, mach chu yilni, waxan̈ca chabe, yaj mach chitxumcha yu, ẍi Comam.

Yal Comam Jesús yin̈ tzet chal yelapno naj txihom trigo

11 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Wal xin, chiwalan teyet yin̈ tzet chalilo huneˈ yechel mawaltiˈan. Haˈ ixim hin̈at trigo, yechel Istzotiˈ Comam Dios ye ixim. 12 Haˈ ixim hin̈at apni cˈatna yul beh chitzotel yin̈ huntekˈan anma, hayet chilahwi yaben Istzotiˈ Comam Dios, cat yul naj matzwalil yin̈, cat yinilo naj Istzotiˈ Comam Dios yul yanma yun̈e mach chaco yanma anma yin̈, hac tuˈ xin mach chicolcha anma yu. 13 Haˈ ixim apni cˈatna xolaj chˈen chˈen, chitzotel huneˈ tiˈ yin̈ anma caw chitzala yaben Istzotiˈ Comam Dios, yaj mach huneln̈eho chucanico Istzotiˈ Comam yul yanma. Hanicˈn̈e tiempohal chistzˈun yul yanma, yuxin hayet chul ilwebal yin̈, cat yinilo isba yin̈ tzet chal Comam. 14 Haˈ ixim apni xol teˈ hin̈at txˈix, yechel huneˈ tuˈ yin̈ anma chiˈaben Istzotiˈ Comam Dios, yaj hayet chibelwito tiempo yiban̈ xin, cat ismajayto ishakˈo anma yin̈ Comam, yu ecˈna chaco tzet ye tuˈ ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ yin̈ yanma, maca yu yochento kˈalomal, maca yu yochen tzet ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ. Hac tuˈ xin chu yinilo Istzotiˈ Comam Dios yin̈ yanma. Yuxin lahan anma tuˈ yeb ixim trigo machi satni.

15 Walpaxo ixim txihlaxayo sat txˈotxˈ caw kˈej, yeb yax yalan̈, yechel anma chichahni yabe Istzotiˈ Comam Dios yin̈ sunil yanma, yeb xin chakˈ yanma yohtan̈eniloj cat isyijeni, mach chicabcon yanma, hac tuˈ xin chitecha yu, lahan anma tuˈ yeb ixim caw tzetcˈa sat chakˈa, ẍi Comam.

Yechel yin̈ huneˈ cantil chimujli

16 Hayet chicotzujbanico kˈaˈ yin̈ hunu cantil, mach chicon̈ohbaco hunu tzet ye tuˈ yiban̈, mach chijapaxicto yalan̈ txˈat, wal xin nahat chijacan̈ yun̈e yilni anma chiˈocto yul n̈a tuˈ. 17 Hacpax tuˈ xin sunil tzet ewan yehi chiixtan̈wiloj, yeb xin sunil tzet ye tuˈ mach ohtabiloj chiohtan̈elaxiloj.

18 Yuxin chi‑cam‑walan heyabeˈ, haˈ mac choche istxumuloj, caw chiˈakˈlax yohtan̈eloj. Walpaxo mac mach chiyoche istxumulo huntekˈan tiˈ, haˈ nichˈan tzet etza chinachalo yu, chiˈilaxilo tet, ẍi Comam.

Ismiˈ Comam Jesús yeb ebnaj yuẍta Comam

19 Apni ismiˈ Comam Jesús yeb ebnaj yuẍta Comam bay aycˈo Comam tuˈ, yajaˈ machi yu yocto ebnaj yeb ismiˈ Comam tuˈ iscˈatan̈, yuto caw witzˈan yehico anma yin̈ Comam. 20 Yuxin hallax tet Comam yu anma ayco iscˈatan̈ tuˈ:

―Mamin, aycˈo hamiˈ yeb ebnaj hawuẍta istin̈a, tolab choche cachyilaˈ, ẍi anma tet Comam.

21 Istakˈwi Comam tet anma:

―Macn̈eticˈa chiˈaben Istzotiˈ Comam Dios cat isyijeni, haˈ ton huntekˈan tuˈ hacaˈ inmiˈan yehi, haˈ hacaˈ wuẍtajan yepaxoj, ẍi Comam tet anma tuˈ.

Yet islin̈ban Comam Jesús huneˈ jakˈekˈ yiban̈ ha haˈ

22 Ay huneˈ tzˈayic xin octo Comam Jesús yul teˈ barco yeb ebnaj chicuywi yinta Comam. Yalni Comam tet ebnaj:

―Ton̈we bey iskˈaxepicˈto haˈ lago tiˈ, ẍi Comam. Isto ebnaj yeb Comam xin. 23 Hayet lan̈an yecˈto ebnaj yiban̈ ha haˈ yul teˈ barco tuˈ, iswaycan̈ Comam yul teˈ. Istit huneˈ niman jakˈekˈ sicˈlebil, ismakˈnicto jakˈekˈ ha haˈ yul teˈ. Etza xin tocano teˈ yich haˈ. 24 Yuxin oc ebnaj yikˈalo iswayan̈ Comam. Yalni ebnaj tet Comam:

―Mam cuywawom, Mam cuywawom, lan̈anxa coto yich haˈ, ẍi ebnaj tet Comam. Yaben̈e Comam tzet yal ebnaj xin, yahwano Comam, yalni Comam tet jakˈekˈ yeb tet ha haˈ ta chislin̈ba isba, ispaxtzˈin̈na xin. 25 Yalni Comam tet ebnaj:

―¿Tzet yin̈ xin mach cheyaco Comam Dios yipo heyanma? ẍi Comam. Caw xiw ebnaj, iscˈayilo iscˈul ebnaj, yallen ebnaj tet hunun:

―¿Tzet yelapno ye huneˈ naj winaj tiˈ? Caw chisyije jakˈekˈ yeb ha haˈ tzet chal naj, ẍi ebnaj yin̈ Comam.

Huneˈ naj ayco ischejab naj matzwalil yin̈ ay bey ismajul Gadara

26 Lahwi tuˈ xin yecˈ apno ebnaj iskˈaxepicˈto haˈ lago yul ismajul Gadara yetcˈulal Galilea. 27 Hayet yel Comam Jesús yul teˈ barco istiˈ haˈ tuˈ, yapni huneˈ naj ay yul con̈ob tuˈ iscˈatan̈ Comam, ayco ischejab naj matzwalil yin̈ naj. Txˈiˈalxa tiempo istzabchati naj, matxaticˈa chaco naj xil iskˈap, matxa xin choche naj chicancano naj yul hunu n̈a, haxan̈e xolaj panteón yul camposanto chˈecˈ naj. 28 Hayet yilnito naj Comam Jesús, yah yaw naj, isjahbanoyo isba naj sata Comam, yalni naj yin̈ caw ip:

―¿Tzet hawoc win̈an Jesús, Iscˈahol Comam Dios caw aycano yip? Chinkˈanan tawet mach chawakˈ ecˈoyaˈ wanmahan, ẍi naj tet Comam.

29 Yal naj huneˈ tuˈ yuto ischejilo Comam ebnaj ischejab naj matzwalil yin̈ naj. Txˈiˈalxa el chietalax naj yu ebnaj ischejab naj matzwalil tuˈ. Chˈalaxico chˈen cadena yin̈ iskˈab naj yu anma, cat iscˈalbalax yoj naj yu chˈen cadena tuˈ yun̈e machi bay chito naj, yaj chislin̈to naj chˈen, cat yijbalaxto naj yu ischejab naj matzwalil bey txˈotxˈ desierto. 30 Iskˈamben Comam tet naj:

―¿Tzet habi? ẍi Comam. Istakˈwican̈ naj tet Comam:

―Legión inbihan, ẍi naj tet Comam.

Hac tuˈ yute yalni naj tet Comam yuto caw tzetcˈa ebnaj ischejab naj matzwalil ayco yin̈ naj. 31 Yalni ebnaj ischejab naj matzwalil tet Comam ta machi chalaxto ebnaj yu Comam bey yul huneˈ niman xab. 32 Cˈuxan xin tzetcˈa noˈ txitam lan̈an islo yin̈ iscˈul witz iscawilal istiˈ haˈ lago tuˈ. Yalni ebnaj ischejab naj matzwalil tet Comam ta chichejlaxto ebnaj yin̈ noˈ txitam tuˈ. Ishehla Comam tet ebnaj xin. 33 Hac tuˈ xin yu yel ebnaj ischejab naj matzwalil yin̈ naj, yapnicano ebnaj yin̈ noˈ txitam. Iskˈojnito isba noˈ sat pahaw, yay apno noˈ yul haˈ lago tuˈ, ishikˈnito noˈ haˈ.

34 Hayet yilni ebnaj tan̈em txitam huneˈ tuˈ, yelcan̈ ebnaj yin̈ an̈e, yalnicˈo ebnaj yul con̈ob yeb xin tet macta pujanto yatut xolaj telaj. 35 Yuxin sunil anma apni ilno tzet yu tuˈ. Hayet yapni anma bay ay Comam, yilni anma naj ayticˈaco ischejab naj matzwalil yin̈, tzˈon̈anayo naj yich yoj Comam. Ayxaco xil iskˈap naj, caw tohol anmaxa naj, yuxin sunil anma tuˈ caw xiwcan̈. 36 Haˈ ebnaj ilni huntekˈan tzet iswatxˈe Comam Jesús tuˈ, haˈ ebnaj halni tet huntekˈanxa anma apni ilno yin̈ tzet yu iscawxican̈ naj bay ayico ischejab naj matzwalil. 37 Yu huneˈ tzet yu tuˈ yuxin sunil anma ay bey yul ismajul Gadara tuˈ oc halno tet Comam ta chiˈel Comam yul ismajul Gadara tuˈ, yuto caw xiw ebnaj yin̈ tzet yuhi. Yocto Comam yul teˈ barco, ispaxto Comam. 38 Iskˈanto isba naj bay el ischejab naj matzwalil tuˈ yinta Comam. Yalni Comam tet naj ta chican naj bayticˈa ay tuˈ.

39 Yalnicano Comam tet naj:

―Meltzan̈to hawatut, cat hawalnicˈo iscˈulal mayu Comam Dios tawin̈, ẍi Comam tet naj. Isto naj xin, ispujbanicˈo naj yul con̈ob tzet yu iscawxican̈ naj yu Comam.

Iscutzˈin naj Jairo yeb xin huneˈ ix pitni Comam Jesús

40 Lahwi tuˈ xin ispaxto Comam Jesús bey iskˈaxepicˈto haˈ lago. Hayet yapni Comam, caw chitzala anma sunil yuto caw echmabil Comam yu anma. 41 Ay huneˈ naj iswiˈehal yeco yijbali yin̈ iscapilla ebnaj Israel, Jairo isbi naj. Apni naj iscˈatan̈ Comam Jesús, yay jahno naj yich yoj Comam. Iskˈanni naj tet Comam tato chito Comam bey yatut naj, 42 yuto ay hunpilan iscutzˈin naj caw lan̈anxa iscami, cablahon̈ebxa habil ix. Hayet isto Comam Jesús yinta naj, caw chiswitz isba anma isto bulbon yinta Comam.

43 Xol anma tuˈ xin, ayco huneˈ ix yaˈay, cablahon̈ebxa habil mach chilin̈i yay istxˈahwobal ix. Wal xin xaˈiscˈaytzelo ix sunil tzet aya yu yan̈chahi, yaj maẍticˈa huno mac kˈoji yan̈ten ix. 44 Tzujanico ix xol anma ayco yinta Comam, ishitzico ix iscˈatan̈ Comam, ispitni ix istiˈ xil iskˈap Comam. Lan̈antoticˈa xin islin̈ina yay istxˈahwobal ix.

45 Iskˈambenilo Comam tet anma:

―¿Mac anmahil huneˈ manpitnihan? ẍi Comam. Yaj yal anma sunil ta machi mac pitni Comam. Yalni naj Pedro tet Comam:

―Mamin, ¿tom mach chawila ta witzˈan yehico anma tawin̈? Tzetcˈa mac chistenico isba tawin̈, cat xin hakˈambenpaxoj, ¿mac maquinpitnihan? cachi, ẍi naj tet Comam.

46 Yalni Comam xin:

―Tzicˈanab yin̈ machi mac heyalni, wal xin ay mac maquinpitnihan yuto mawabehan ta ay huneˈ anma macawxinacan̈ yu wipan, ẍi Comam.

47 Hayet yilni ix ta mach chu yebanayo ix huneˈ tuˈ, toxan̈e chicˈarla yah ix, yay jahno ix sata Comam. Yalnilo ix yin̈ sat sunil anma tuˈ tzet yin̈ yuxin ispit ix Comam, yeb tzet yu yan̈cha ix yin̈ an̈e. 48 Yalni Comam tet ix:

―Miyay, macachcawxican̈ yuto maxawayto yul hawanma win̈an. ¡Paxan̈toj! Maˈoc hawanma yul yehobal, ẍi Comam tet ix.

49 Lan̈antoticˈa istzotel Comam tet ix xin, yapni huneˈ naj ispeto bey yatut naj Jairo, yalni tet naj:

―Wal ix hacutzˈin, macamna ix. Nabxan̈e chito Comam cuywawom tiˈ, ẍi naj tet naj Jairo.

50 Hayet yaben Comam huneˈ tuˈ, yalni Comam tet naj Jairo:

―Mach cachxiwi. Haˈ huneˈ wal hawuteni, ayto Comam Dios yul hawanma haxinwal chicawxocan̈ hacutzˈin, ẍi Comam tet naj.

51 Hayet yapni Comam bey yatut naj Jairo tuˈ, machi huno mac ischacto Comam yul n̈a, han̈cˈan̈e naj Pedro, yeb naj Juan, yeb naj Jacobo yebpaxo ismam yeb ismiˈ ix nichˈan tuˈ. 52 Toxan̈e chihan̈cha anma yokˈ yin̈ ix nichˈan tuˈ, caw chitzay iscˈul anma yin̈ ix. Yalni Comam xin:

―Mach chexokˈi. Mach camnajo ix nichˈan tiˈ, wal xin ton̈e chiway ix, ẍi Comam.

53 Toxan̈e chitzebi anma yin̈ Comam yuto yohtaxa anma tacamnaxa ix. 54 Yoc tzabno Comam yin̈ iskˈab ix. Yalni Comam yin̈ caw ip:

―Ahan̈wano tzˈul, ẍi Comam.

55 Lan̈antoticˈa xin yulcan̈ iscˈul ix yu Comam, yahwano ix. Yalni Comam ta chiˈakˈlax waˈo ix. 56 Caw cˈayilo iscˈul ismam yeb ismiˈ ix yin̈ tzet iswatxˈe Comam Jesús. Yalnicano Comam xin ta machi bay chihallaxicˈo tzet yu yulcan̈ iscˈul ix.

Yet ischejnito Comam Jesús ebnaj iscuywom yalnocˈo Istzotiˈ

Yet hunel, yawte Comam Jesús ebnaj cablahon̈wan̈ iscuywom iscˈatan̈. Yakˈnicano Comam ishelanil yeb yip ebnaj yinilo sunil ischejab naj matzwalil yin̈ anma, yebpaxo xin yakˈni cawxo ebnaj anma yin̈ tzettaj yabil ayco yin̈. Ischejlaxto ebnaj yu Comam yu ispujbanicˈo ebnaj yin̈ tzet chu yoc anma yul iskˈab Comam Dios, cat yakˈnipaxcano cawxo ebnaj anma yaˈay. Yalni Comam tet ebnaj:

―Matzet cheyito yin̈ hebel; mach cheyikˈ hekˈojoch, mach cheyikˈ hetzˈispa, mach cheyikˈpaxo heyoch yeb hemelyu, mach cheyipaxto hehelbal. Haˈ teˈ n̈a bay chexapni wayoj, han̈e bey tuˈ xin chexcancanoj, mach chehel bay chexwayi masanto yet chexto hunuxa con̈ob. Yaj ta ay hunu con̈ob bay mach chexchahlaxi, chexel yul huneˈ con̈ob tuˈ cat hetzicnicanilo pojoj yin̈ heyoj, hac tuˈ xin chu heyeniloj ta matxa heyoc yin̈ anma tuˈ, ta txˈoj chˈelico yul sat Comam Dios, ẍi Comam Jesús tet ebnaj ischejab tuˈ.

Lahwi tuˈ xin isto ebnaj sunil yulajla con̈ob yeb yulajla aldea. Yecˈ ebnaj ispujbanicˈo Tzotiˈ yet colbanile tet anma. Yakˈnipaxo cawxo ebnaj macta yaˈay.

Cˈayilo iscˈul naj Herodes yaben iskˈumal Comam Jesús

Naj Herodes, naj yahaw yeco yin̈ ismajul Galilea, yabe naj iskˈumal sunil tzettaj ye tuˈ iswatxˈe Comam Jesús, issomchacan̈ yul iswiˈ naj yuto ay anma chalni hacaˈ tiˈ:

―Haˈ huneˈ naj chiwatxˈen huntekˈan tzet yetu tuˈ, haˈ ton naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma, hulcan̈ iscˈul xol camom, ẍi anma. Aypaxo anma chihalni:

―Haˈ naj Elías chihul isyeb isba hunelxa, ẍi anma. Ay xin anma chalnipaxoj:

―Etza haˈ huno ebnaj ischejab Comam Dios ecˈlena yet payat, haˈ hulcan̈ iscˈul xol camom, ẍi ebnaj. Yalni naj Herodes tuˈ:

―Yaj hanintiˈan, walan yuxin tzocˈlaxilto iswiˈ naj Juan tuˈ. ¿Mac xin anmahil huneˈ naj chal ebnaj iskˈumal tuˈ? ẍi naj.

Wal xin caw yoche naj Herodes tuˈ yilaˈ Comam Jesús.

Yet yakˈni waˈo Comam Jesús howeb mil ebnaj winaj

10 Lahwi ismeltzo ebnaj ischejab Comam Jesús, yoc ebnaj yalno tet Comam yin̈ej tzet ye tuˈ iswatxˈe ebnaj. Lahwi tuˈ isto Comam iscawilal con̈ob Betsaida, han̈cˈan̈e xin ebnaj iscuywom Comam tuˈ yito yintaj. 11 Hayet yaben anma ta to Comam bey tuˈ, istopaxo anma iscˈatan̈ Comam. Caw cˈul yu ischahlax anma yu Comam, yoc Comam iscuyno anma yin̈ tzet chu yoc anma yul iskˈab Comam Dios. Yakˈnipaxo cawxo Comam macta yaˈay.

12 Hayet lan̈anxa isto tzˈayic xin, ishitzico ebnaj cablahon̈wan̈ iscˈatan̈ Comam, yalni ebnaj xin:

―Chejto anma tiˈ issayaˈ tzet chislo yeb xin bay chiwayi, tojab yulaj aldea yeb xin xolaj wayan̈bal yuto machi teˈ n̈a iscawilal bay ayon̈ tiˈ, ẍi ebnaj.

13 Yalni Comam tet ebnaj:

―Akˈwe waˈo anma hex tiˈ, ẍi Comam. Yalnipaxo ebnaj xin:

―Yaj han̈echˈan howeb pan yeb cacˈon̈ noˈ cay coxol tiˈ. ¿Tom xin chon̈tohan̈ colokˈoˈan̈ tzet chislo sunil anma tiˈ? ẍi ebnaj tet Comam.

14 Wal xin aymi howebo mil isbisil ebnaj winaj ayicˈo bey tuˈ, yalni xin Comam Jesús tet ebnaj ischejab:

―Halwe tet anma ayojab tzˈon̈no yin̈ hunta bulan, cincuenta isbisil yin̈ hunun bulan, ẍi Comam tet ebnaj.

15 Hac tuˈ xin yute ebnaj ischejab Comam tuˈ, yal ebnaj tet sunil anma ta chiay tzˈon̈noj. 16 Lahwi tuˈ xin, yinican̈ Comam ixim howeb pan yeb noˈ cacˈon̈ cay, istˈan̈xican̈ Comam satcan̈, yakˈni Comam yuchˈandiosal tet Comam Dios. Iskˈaxponayo Comam ixim, yakˈni Comam ixim yeb noˈ cay tet ebnaj ischejab tuˈ. Yoc ebnaj yitxkˈanto ixim yeb noˈ cay tuˈ yin̈ anma. 17 Sunil anma waˈi hantaticˈa yoche iscˈul. Lahwi tuˈ xin yoc ebnaj ischejab Comam tuˈ iscˈutxbanocan̈ ixim matxa lahwi yu anma, caw xin cablahon̈ebto motx ixim matxa lahwi yu anma tuˈ.

Yal naj Pedro ta Comam Jesús haˈ ton Comam Cristo

18 Yet hunel xin isheqˈuilo isba Comam Jesús yu istxahli, yet ischuquil Comam yeb ebnaj iscuywom tuˈ xin, iskˈamben Comam tet ebnaj:

―¿Mac anmahilinan yalni anma? ẍi Comam tet ebnaj.

19 Istakˈwi ebnaj tet Comam:

―Ay mac chalni ta hach tiˈ haˈ ton naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma, aypaxo mac chalni tato Elías hach. Aypaxo mac xin chalni tato cˈuxan ta hach tiˈ ischejab Comam Dios ecˈlena yet payat tiempo xahulcan̈ iscˈul xol camom, ẍi ebnaj tet Comam.

20 Lahwi tuˈ xin, iskˈamben Comam tet ebnaj:

―Haxaca hex tiˈ, ¿mac anmahilinan heyalni? ẍi Comam. Istakˈwi naj Pedro:

―Hach tiˈ, Cristo hach, akˈbil hamunil yu Comam Dios, ẍi naj.

21 Yaj caw cam yalcano Comam Jesús tet ebnaj ta machi hunu mac bay challax huneˈ tzet yal naj Pedro tuˈ.

Yal Comam Jesús yin̈ tzet chu yakˈlax camoj

22 Yalnipaxo Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:

―Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, caw yilal chiwilaˈan isyaˈtajil, cat quinyintan̈encaniltojan ebnaj ichamta winaj ijbalom yul con̈ob, yeb xin yu ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote, yebpaxo xin ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés. Haˈ ebnaj tuˈ xin, chinakˈni camojan, yajaˈ yin̈ yet yoxeb tzˈayic, cat witzitzbican̈an, ẍi Comam tet ebnaj.

23 Lahwi tuˈ xin, yalni Comam tet sunil anma:

―Ta ay hunu mac chiyoche chioc tzujno wintajan, caw yilal ta matxa yeto isba ischuquil. Hinanojab yaben isyaˈtajil yin̈ sunilbal tiempo, waxan̈ca chiˈalaxico yin̈ camical. Ta hinan yetan yanma hacaˈ tuˈ, ecˈojab tzujtzun cuywo wintajan. 24 Yuto haˈ mac mach hinano iscam wintajan yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, chiscˈayto iskˈinal mach istan̈bal. Wal mac hinan iscam wintajan xin chischah iskˈinal mach istan̈bal. 25 Kˈinalo ta ay mac chikˈoji ismajnicˈo sunil tzet ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, yajaˈ ta chitocano yanma huneˈ mac tuˈ yin̈ isyaˈtajil yin̈ huneln̈e, ¿aymi iscˈulal chischab huneˈ mac tuˈ? ¡Machoj! 26 Ta ay mac chitxˈixwi quinischahnihan yul yanma yeb yin̈ tzet chiwalan, Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, chintxˈixwipaxojan yin̈ anma tuˈ yet chinhulan Yahawoj yeb iskˈakˈal wipan, yeb iskˈakˈal yip Inmaman, yeb xin yip ebnaj yángel Comam Dios. 27 Caw chiwalcanojan yin̈ isyelal teyet, ay haywan̈ mac texol hex tiˈ maẍto chicami, haˈ chiˈilni yoccano Comam Dios Yahawiloj, ẍi Comam Jesús.

Ishel isba yillax yin̈ Comam Jesús

28 Waxajebxa tzˈayic yalni Comam Jesús huntekˈan tuˈ xin, yijbanahto Comam naj Pedro yeb naj Jacobo yeb naj Juan iswiˈ huneˈ witz yu istxahli tet Comam Dios. 29 Hayet lan̈an istxahli Comam tuˈ, ishelni isba yillax sat Comam, wal xil iskˈap Comam xin, caw sajhopon̈e elicoj, toxan̈e chitzejtzoni. 30 Yin̈ hamataj isyecan̈ isba naj Moisés yeb naj Elías, yoc ebnaj tzotelo yeb Comam. 31 Hoyanico iskˈakˈal yip Comam Dios yin̈ ebnaj yet chitzotel ebnaj yeb Comam yin̈ tzet chiyu yijni isba iscamical Comam bey Jerusalén. 32 Wal naj Pedro yeb ebnaj cawan̈xa yetbi, caw tit iswayan̈ ebnaj, yaj yilo ebnaj iswayan̈, yilni ebnaj iskˈakˈal yip Comam yeb cawan̈ ebnaj ayico iscˈatan̈ Comam tuˈ. 33 Hayet lan̈anxa ishecˈnilo isba cawan̈ ebnaj iscˈatan̈ Comam tuˈ, yalni naj Pedro tet Comam:

―Mam cuywawom, caw sakˈal ta wal je bey tiˈ. Etza cˈul ta chicowatxˈecan̈an̈ oxebo pat. Hunu hawet, hunu yet naj Moisés, yeb xin hunu yet naj Elías, ẍi naj tet Comam. Yal naj huneˈ tuˈ yuto mach chitxumcha yu naj tzet chala. 34 Lan̈antoticˈa yalni naj Pedro huneˈ tiˈ, yul huneˈ moyan yen̈elo ebnaj. Caw xiwcan̈ ebnaj iscuywom Comam tuˈ yet yoc hoyno huneˈ moyan yin̈ ebnaj. 35 Haˈ xol huneˈ moyan tuˈ yabe ebnaj huntekˈan tzotiˈ hacaˈ tiˈ:

―Haˈ naj tiˈ Incˈaholan sicˈbililo wuhan, abewe tzet chal naj, ẍi.

36 Lahwi yallax huneˈ tzotiˈ tuˈ, yilni ebnaj ta ischuquilxan̈e Comam Jesús aycˈoj. Yin̈ huneˈ tiempohal tuˈ, machi mac tet yalilo ebnaj yin̈ huneˈ tzet yil tuˈ.

Yilo Comam Jesús ischejab naj matzwalil yin̈ huneˈ naj nichˈan tzeh

37 Hayet huneˈxa tzˈayical yet ispaxayti ebnaj bey yin̈ iswiˈ huneˈ witz tuˈ, caw tzetcˈa anma apni chahno Comam Jesús. 38 Haˈ xol anma tuˈ xin, elcan̈ yaw huneˈ naj yin̈ caw ip, yalni naj tet Comam:

―Mamin, chinkˈanan tawet, chawil nino tzet ye huneˈ nichˈan incˈaholtiˈan, caw hunpilanchˈan naj. 39 Yuto ay huneˈ naj ischejab naj matzwalil chˈetan naj. Caw chiˈel yaw naj yet chˈoc naj matzwalil yetano naj. Caw chitzicobtan̈elax naj, cat istit hujuy yul istiˈ naj. Caw chichacˈobtan̈elax isnimanil naj, cat ispaxlona naj xin, caw lan̈oxan̈e chisbejtzocano naj matzwalil tuˈ naj. 40 Mawakˈle walnihan tet ebnaj hacuywom tiˈ ta chiyilo ebnaj ischejab naj matzwalil yin̈ naj, yajaˈ machi yu yu ebnaj, ẍi naj tet Comam.

41 Yalni Comam Jesús tet anma:

―Haˈ ta hex tiˈ chijala, caw mach cheyaco heyanma yin̈ Comam Dios. Caw hipexcano sicˈlebil. ¡Caw nimanxa tiempo yichi wecˈan yeb hex! ¿Bakˈincˈanab chexcuychahi? Caw chiwabehan isyaˈil yul wanmahan, ẍi Comam. Yalni Comam tet naj ay iscˈahol tuˈ:

―Iti naj hacˈahol tuˈ, ẍi Comam tet naj.

42 Yaj hayet ishitzico naj nichˈan tuˈ iscˈatan̈ Comam, iskˈojlaxayo naj sat txˈotxˈ yu naj matzwalil ayco yin̈ naj. Yichico islow huneˈ yaxcamic yin̈ naj, yajaˈ haxa Comam Jesús, cachwa yin̈ naj matzwalil tuˈ, iscawxican̈ naj nichˈan tuˈ yu Comam. Yalaxcanico naj yul iskˈab ismam yu Comam. 43 Sunil anma tuˈ cˈayilo iscˈul yilni tato caw niman yelapno yip Comam Dios.

Yal Comam Jesús iscamical yin̈ iscayel

Hayet cˈayna iscˈul anma yilni yin̈ tzet iswatxˈe Comam Jesús, yalni Comam tet ebnaj iscuywom:

44 ―Caw cheyabecano yin̈ tzet chiwalcanojan teyet, tajca chicˈayto heyu, yuto Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, chinalaxicojan yul iskˈab anma, ẍi Comam tet ebnaj.

45 Yajaˈ machi nachalo yu ebnaj yin̈ tzet yal Comam tet ebnaj yuto machi akˈlax istxumuˈ ebnaj, xiwpaxo ebnaj iskˈambenilo tet Comam yin̈ tzet chal yelapnoj.

Yal Comam Jesús yin̈ mac ecˈbal yelapno yehi

46 Lahwi tuˈ xin, yoc ebnaj iscuywom Comam tzotelo yin̈ mac caw niman yelapno ye xol ebnaj. 47 Yajaˈ xin yohta Comam Jesús tzet chiecˈ yin̈ isnabal ebnaj, yuxin isxectiˈ Comam huneˈ nichˈan unin iscˈatan̈. 48 Yalni Comam tet ebnaj:

―Haˈ mac chichahni hunu nichˈan unin yuto wetan yehi, Haninan chinischahan. Hac tuˈ xin mac chinchahnihan, chischahpaxo Mac an̈eintijan. Haˈ mac chiyo isba texol, haˈ ecˈbal yelapno ye yul insatan, ẍi Comam.

Haˈ mac mach ayoco ishowal jin̈ jetbi coba yebi

49 Yalni naj Juan tet Comam Jesús:

―Mam cuywawom, jilan̈ yinilo huneˈ naj ischejab naj matzwalil yin̈ anma, habi yawte naj yin̈, yajaˈ cocachan̈ naj yuto mach jetbiho naj, ẍi naj Juan tuˈ. 50 Istakˈwi Comam:

―Mach checach naj, yuto haˈ mac mach ayoco ishowal jin̈ jetbi coba yebi, ẍi Comam.

Cachlax naj Jacobo yeb naj Juan yu Comam

51 Hayet lan̈anxa yapni istiempohal ispaxto Comam Jesús satcan̈, yanico Comam yin̈ iscˈul isto bey con̈ob Jerusalén. 52 Yulxa beh ayco Comam xin, yanito Comam ischejab yul huneˈ aldea yul ismajul Samaria iskˈanno bay chiway Comam. 53 Yajaˈ machi chahlax ebnaj yu anma ay bey Samaria tuˈ, yuto yohta anma tato bey Jerusalén chito Comam. 54 Hayet yilni naj Jacobo yeb naj Juan huneˈ tuˈ, yalni ebnaj tet Comam:

―Mam cuywawom, ¿chimisje hacˈul chicokˈanayti kˈa kˈakˈ satcan̈, cat istan̈tzelaxilo huntekˈan anma tiˈ hacaˈ iswatxˈe naj Elías yet payat? ẍi ebnaj tet Comam.

55 Yajaˈ tˈan̈xico Comam yin̈ ebnaj, iscachlax ebnaj yu Comam. 56 Lahwi tuˈ xin, isto Comam yeb ebnaj bey yul huneˈxa aldea.

Huntekˈan mac yoche oco tzujno yinta Comam Jesús

57 Hayet lan̈an isbelwito ebnaj yul beh, ay huneˈ naj halni tet Comam Jesús:

―Mamin, bajxan̈etuˈwal chaẍtohi, chinoc tzujnojan tawintaj, ẍi naj.

58 Yalni Comam tet naj hacaˈ tiˈ:

―Noˈ wech, ay isn̈achˈen noˈ bay chiwayi, yeb xin noˈ chˈic, ay yatut noˈ, yajaˈ wal Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, caw machi watutan bay chinxewninojan, ẍi Comam tet naj.

59 Lahwi tuˈ xin, yalni Comam tet hunxa naj: Ecˈan̈ tzujtzun wintajan cat hacuywi, ẍi Comam tet naj. Istakˈwi naj tet Comam:

―Mamin, estam chawakˈ inhamanilan, chito inmujcanto Inmaman babelal, ẍi naj tet Comam.

60 Yalni Comam tet naj xin:

―Haˈ mac camom yul sat Comam Dios haˈ chimujni yet camomal tuˈ, walach hach tiˈ as halicˈo yin̈ tzet chu yoc anma yalan̈ ischejbanil Comam Dios, ẍi Comam tet naj.

61 Lahwi tuˈ xin, yalni hunxa naj tet Comam:

―Mamin, chinoc tzujnojan tawintaj, yaj chiwochehan ta chawakˈ inhamanilan chintohan takˈlocano tet mac ay bey watutan babel, lahwi tuˈ xin cat woc tzujnojan tawintaj, ẍi naj tet Comam. 62 Yalni Comam tet naj:

―Kˈinalo ta ay hunun mac chimunla yeb noˈ wacax, cat yoc tzabno yin̈ te teˈ n̈icˈbil yu noˈ bay ayco chˈen tˈocom txˈotxˈ, tzujan tuˈ cat istopaxo tˈan̈no naj yintaj. Ta ay mac hac tuˈ, mach chu yoc munil yin̈ yet Comam Dios, ẍi Comam tet naj.

Ischejto Comam Jesús setenta ebnaj iscuywom

10  Lahwi tuˈ xin, issicˈlenilo Comam Jesús setentaxa ebnaj iscuywom. Catawan̈ xin yu yanito Comam ebnaj yul hunun con̈ob yeb xol wayan̈bal bayejtuˈal bay chi‑caw‑yecˈpaxo Comam.

Hayet maẍto chito ebnaj, yalni Comam tet ebnaj:

―Lahan anma yeb ixim trigo xakˈanbiloj. Yeli caw txˈiˈal anma tuˈ, yajaˈ haywan̈n̈e mac chalni Istzotiˈ Comam Dios xol anma. Yuxin txahlan̈we tet Comam Yahaw munil tiˈ, hac tuˈ xin chischejti Comam ismunlawom chul inocan̈ anma, cat yanico isba yul inkˈaban. Asiˈwe xin, hacaˈ noˈ meˈ chito xol noˈ oj, hac tuˈ chexwute wanitojan xol anma. Machica xin cheyito hetzˈispa yeb xin hetxˈuy bay ayayto hemelyu, yebpaxo hehelbal xan̈ab. Mach chexocpaxo lin̈no tzotelo yeb huno mac anmahil yulaj beh.

Hayet chexapni bey hunu n̈a, halwe yin̈ babelal hacaˈ tiˈ: “Yakˈabayo Comam Dios akˈancˈulal tet huneˈ n̈ahil anma tiˈ,” quexchi. Ta ay anma chˈochen huneˈ akˈancˈulal tuˈ, chˈakˈlax tet hacaˈ cheyute hekˈanni tet Comam Dios. Ta ay mac mach chiochenpaxo xin, mach chu ischahni. Haˈticˈa bey huneˈ n̈a bay chˈochelax akˈancˈulal tuˈ, haˈ tuˈ chexcancanoj. Mach chehecˈ bay chexwayi. Sunil tzet chˈakˈlax helob, chelo cat heyucˈnipaxo tzet chˈakˈlax yiban̈ heyoch, yuto haˈ naj munlawom chˈakˈlax tzet chislo naj. Hayet chexapni yul hunun con̈ob bay chexchahlaxi, chelo tzet chaˈkˈlax teyet. Cheyakˈnipaxo cawxo anma yaˈay, cat heyalni tet sunil anma hacaˈ tiˈ: “Istiempohalxa heyanico heba yalan̈ yip Comam Dios tinan̈,” quexchi.

10 Ta ay hunu con̈ob bay mach chexchahlaxi hayet chexpaxtij cheyalnicano yulaj iscallehal con̈ob tuˈ hacaˈ tiˈ: 11 “¡Wal ispojojal hecon̈ob maˈoc yin̈ jojan̈ chicomakˈilojan̈ yin̈ hesat! Haˈ xin chalniloj tato matxa jocan̈ teyin̈ tan̈e xin chijalcanojan̈ teyet, ta ayxaco yip Comam Dios hecawilal,” quexchi. 12 Chiwalpaxojan teyet tato hayet chˈapni istzˈayical bay chul Comam Dios, cat yilni tzet chˈelico anma, haˈ huneˈ con̈ob tuˈ ecˈbal isyaˈtajil chischah sata con̈ob Sodoma, ẍi Comam Jesús tet ebnaj ischejab tuˈ.

Huntekˈan con̈ob mach yijemo yin̈ tzet chal Comam Jesús

13 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Hex ay bey con̈ob Corazín, ¡cˈanchˈanex! ¡Cˈanchˈanexpaxo ay bey con̈ob Betsaida! Ta haˈ yul con̈ob Tiro yeb con̈ob Sidón yelax huntekˈan cˈaybalcˈule hacaˈ chu texol tiˈ, caw yin̈ an̈emi isbejcano anma istxˈojal, yamahto anma tan̈ yin̈ iswiˈ, yamipaxico xil iskˈap chiyenilo biscˈulal tet Comam Dios. 14 Hayet chiˈayilo istzˈayical bay chil Comam Dios yin̈ tzet chielico anma, caw ecˈnaxa niman isyaˈtajil chechah sata con̈ob Tiro yebpaxo con̈ob Sidón. 15 Haxa hex ah Capernaum, ¿ham heyalni ta chexilaxcan̈ satcan̈? ¡Machoj! Wal xin chexkˈojlaxto xol camom, ẍi Comam. 16 Yalni Comam tet ebnaj ischejab tuˈ:

―Haˈ mac chˈaben tzet cheyala, chabepaxo tzet chiwalan. Yajaˈ haˈ mac chiyahni tzet cheyala chinisyahpaxojan. Haˈ mac chinyahnituˈan, haˈ yin̈ Comam Dios chiyahwahi yuto Comam an̈eintijan, ẍi Comam Jesús.

Yet ismeltzo ebnaj setenta ischejab Comam Jesús

17 Caw yin̈ tzalahilal meltzo ebnaj setenta ischejab Comam Jesús, yalni ebnaj tet Comam:

―Mamin, sunil ischejab naj matzwalil yijen tzet jalan̈ yet jakˈni binahojan̈ habi, ẍi ebnaj. 18 Istakˈwi Comam tet ebnaj:

―Caw yel cheyala, wilan istitcˈay naj matzwalil satcan̈ hacaˈ isjebla hunu cˈuh. 19 Yajaˈ Haninan wakˈan heyip hebelwicˈo yiban̈ noˈ laba yeb xin yiban̈ noˈ cˈolotx. Wakˈnipaxojan heyip hekˈoji yin̈ naj matzwalil, naj chichiwaco iscˈul jin̈. Hac tuˈ xin mach chu quexyetan naj. 20 Chiwalan teyet mach chextzalahi yuto chiˈel ischejab naj matzwalil yin̈ anma heyu, tzalahan̈wej yuto tzˈibn̈ebilxa hebi yul satcan̈, ẍi Comam tet ebnaj.

Caw tzala yanma Comam Jesús

21 Caw tzala yanma Comam Jesús yu yip Comam Espíritu Santo, yalni Comam:

―Mam, Yahaw hach satcan̈, Yahaw hachpaxo yin̈ huneˈ sat yiban̈kˈinal tiˈ, chiwalan cˈulla tzotiˈ tawin̈ yuto chayelo tet ebnaj mach iscuyu huntekˈan ewan ye hawu tet ebnaj caw ay iscuyu yeb caw ay tzet yohtaj. Hawute hac tuˈ Mamin, yuto hac tuˈ el yin̈ hacˈul, ẍi Comam.

22 Lahwi tuˈ xin, yalni Comam tet anma:

―Sunil akˈbilxa yul inkˈaban yu Inmaman. Machi mac ohtan̈e hanin Cˈahole intiˈan, cachann̈e Comam ohtan̈e hinan. Machi mac ohtan̈e Inmaman, haninn̈ehan Iscˈahol intiˈan wohtajan. Chiwakˈpaxojan ohtan̈elaxo Inmaman tet mac chiwochehan.

23 Lahwi tuˈ xin yalni Comam tet ebnaj iscuywom ischuquil:

―Sakˈal yet mac chˈilni huntekˈan cheyil tiˈ, 24 yuto caw txˈiˈal ebnaj ischejab Comam yet payat yeb ebnaj rey ecˈlena payxa tuˈ, yoche yilaˈ huntekˈan cheyil tiˈ, yaj mach yil ebnaj. Yoche yabeˈpaxo ebnaj hacaˈ hex tiˈ, yaj machi yabe ebnaj, ẍi Comam.

Yechel yin̈ huneˈ naj ah Samaria caw cˈul iscˈul

25 Ay huneˈ naj cuywawom yin̈ isley naj Moisés apni tzotelo tet Comam Jesús, yaj yun̈e yilwen naj Comam, yuxin yal naj hacaˈ tiˈ:

―Mam cuywawom, ¿tzet wal wuten inbahan yun̈e inchahnihan huneˈ kˈinal mach istan̈bal? ẍi naj.

26 Istakˈwican̈ Comam tet naj:

―¿Hawohtami tzet tzˈibn̈ebilcano yin̈ isley naj Moisés? ¿Tzet cuybanilehal chawikˈa yet chawilni? ẍi Comam. 27 Istakˈwi naj:

―Oche Comam Dios Jahawil yeb sunil hawanma yeb sunil hacˈul yeb sunil hanabal, yebpaxo sunil hawip. Xahan chawil hawet anmahil hacaˈ chu hayaˈiln̈en haba, ẍiayoj, ẍi naj.

28 Yalni Comam tet naj:

―Caw cˈul mayu hawalni. Ta chayije tzet chala, ay hakˈinal mach istan̈bal, ẍi Comam tet naj.

29 Yajaˈ huneˈ naj cuywawom tuˈ, yoche naj challax naj cˈulal yin̈ sat anma, yuxin yal naj tet Comam Jesús:

―¿Mac xin wet anmahilan hawalni? ẍi naj.

30 Yalni Comam tet naj:

―Yet hunel ay huneˈ naj winaj lan̈an isto yul isbelal Jerusalén chiˈapni bey con̈ob Jericó, ay huntekˈan ebnaj elkˈom elilo yin̈ naj yul beh tuˈ. Yinilo ebnaj sunil tzet ikˈbil yu naj, yinipaxilo ebnaj xil iskˈap naj. Ismakˈni taho ebnaj naj, etza cam naj yu ebnaj, lahwi tuˈ yelcan̈ ebnaj.

31 Cˈuxan xin yecˈto huneˈ naj sacerdote Israel yul huneˈ beh tuˈ, hayet yilnico naj naj, ishecˈnilo isba naj tet naj, isto naj yin̈ isbel. 32 Yecˈpaxto huneˈ naj levita yul huneˈ beh tuˈ, ton̈e yilpaxico naj yin̈ naj, ishecˈnipaxo isba naj, isto naj xin.

33 Yaj ay huneˈ naj ah Samaria ecˈpaxo yul huneˈ beh tuˈ. Hayet yilnico naj yin̈ naj etza cam tuˈ, caw tzˈaycan̈ iscˈul naj yin̈ naj. 34 Ishitzico naj iscˈatan̈ naj, yan̈ten naj islahwilal naj tuˈ yu aceite yeb vino. Ispichnico naj kˈap yin̈ islahwilal naj tuˈ. Yanahto naj naj yiban̈ ischeh. Yinito naj naj bey huneˈ waybal, yoc naj yilno naj. 35 Haxa yin̈ hunxa tzˈayic yet ispaxto naj, yakˈni naj cabeb chˈen melyu denario tet naj yahaw waybal tuˈ, yalni naj xin:

―Chawilcano huneˈ naj tiˈ inkˈanaˈan. Ta ayto tzet chacˈay yin̈ naj, chintohlahan yet chinhulan hunelxa, ẍi naj.

36 Iskˈamben Comam Jesús tet naj cuywawom yin̈ isley naj Moisés hacaˈ tiˈ:

―Xol ebnaj oxwan̈ tuˈ, ¿mac caw yet anmahil naj etza cam yu ebnaj elkˈom tuˈ chute hawalni? ẍi Comam tet naj.

37 Istakˈwican̈ naj cuywawom tuˈ:

―Haˈ naj tzˈay iscˈul yoc colwal yin̈ naj, ẍi naj. Yalni Comam Jesús:

―Wal tinan̈ xin, haˈ tzet iswatxˈe naj tuˈ, hacojab tuˈ chawute, ẍi Comam tet naj.

Apni Comam Jesús yatut ix Marta yeb ix María

38 Isto Comam Jesús yin̈ isbel, yapni Comam bey huneˈ aldea. Haˈ bey tuˈ xin ay huneˈ ix, Marta isbi. Ischahni ix Comam yul yatut. 39 Aypaxo huneˈ isnoh ix, María isbi. Ix María tuˈ, ay tzˈon̈no ix yich yoj Comam Jesús yu yaben ix tzet chal Comam. 40 Walpaxo ix Marta, caw haˈ iswatxˈen ix ismunil ayco yin̈ iscˈul. Yuxin hitzico ix iscˈatan̈ Comam Jesús, yalni ix:

―Mamin, ¿tzet yin̈ ton̈e chawila chinisbejnicanojan ix innohtiˈan munil inchuquilan? Hal tet ix colwaojab nino ix win̈an, ẍi ix Marta tet Comam.

41 Istakˈwican̈ Comam xin:

―Marta, Marta, caw yin̈n̈e hamunil ayco hanabal. Caw machi akˈancˈulal yul hawanma. 42 Yaj huneˈn̈e tzet caw yilal yehi, haˈ ton bay ayco yanma ix María tiˈ, yuxin machi mac chu yinilo tet ix, ẍi Comam.

Cuybanile yakˈ Comam Jesús yin̈ txah

11  Ay hunel xin txahli Comam Jesús bey huneˈ txˈotxˈ, yet lahwi istxahli Comam tuˈ, yalni huneˈ iscuywom Comam tet:

―Mamin, cuyon̈an̈ cotxahlihan̈ hacaˈ yu iscuyni naj Juan ebnaj iscuywom istxahli tet Comam Dios, ẍi naj.

Yalni Comam tet ebnaj:

―Hayet chextxahli, hac tiˈ cheyute heyalni:
    Hach Comam, hach coDios, ayach yul satcan̈, nimanojab yelapno habi yul sat anma. Hulan̈ cat hawoc Yahawilo yul sat yiban̈kˈinal tiˈ. Yijab isba tzet chawoche sat txˈo txˈotxˈ tiˈ, hacaˈ yijni isba tzet chawoche yul satcan̈.
    Mamin, chicokˈanan̈ tawet, akˈ tzet chicolohan̈ hunun tzˈayic.
    Akˈ nimancˈulal yin̈ sunil cotxˈojalan̈, hacaˈ chiyu jakˈnihan̈ nimancˈulal yin̈ anma chiwatxˈen istxˈojal jin̈an̈. Mach chon̈hachayojan̈ xol ilwebal, caw cólon̈ilojan̈ yul iskˈab naj matzwalil, quexchi, ẍi Comam.

Yalnipaxo Comam tet ebnaj iscuywom tuˈ:

―Kˈinalo ta ay hunujex hex tiˈ chexto yet chuman akˈbal bey yatut hunu heyamigo cat heyalni: “Hach wamigo, akˈ hanicˈo tzet chalo inhelaˈan. To ay huneˈ wamigohan lan̈anto yapni yin̈ isbel bey watutan, yaj matzet wal wakˈnihan tet naj,” ta quexchi. Yaj ta chiyal naj yulicto yatut tuˈ hacaˈ tiˈ: “Ayxaco istel inpultahan, mach chaẍhul hawikˈalo inwayan̈an tinan̈. Lan̈an inwayan yeb niẍte wuninalan sat txˈat, yuxin mach chu wahwanojan wakˈnojan tzet chakˈanaˈ,” ẍi naj.

Wal xin chiwalan teyet, chiahwano naj yakˈaˈ tzet chekˈana, yaj maẍtaj yu caw heyamigo ye naj, wal xin chiahwano naj yuto caw huneˈn̈e haˈ yelicˈto heyaw, cat yakˈni naj tzet chekˈanaˈ. Yuxin chiwalan teyet: Kˈanwe tet Comam Dios, cat yakˈni Comam teyet. Saywej, cat yilchaho heyu, elojabico heyaw yin̈ sat pulta cat ishajlax teyet. 10 Yuto haˈ mac chikˈanni chischah, haˈ mac chisayni chiˈilcha yu. Haˈ mac chiˈelico yaw sat pulta, chihajlax tet.

11 Hacaˈ hex mame hex tiˈ, ta chiskˈan heyuninal hunu noˈ cay teyet, ¿tom cheyakˈ huno noˈ laba tet? 12 Maca, ta chiskˈan huno noˈ hos teyet, ¿tom cheyakˈ huno noˈ cˈolotx tet? 13 Waxan̈ca txˈojex, yaj heyohta heyakˈni iscˈulal tet heyuninal, hajxam Comam Dios ay yul satcan̈, to chakˈ Comam Comam Espíritu Santo tet mac chikˈanni, ẍi Comam.

Hallaxi tato naj matzwalil chiakˈni yip Comam Jesús

14 Ay huneˈ naj ayco ischejab naj matzwalil yin̈, yuxin mach chu istzotel naj. Haxa yet yapni Comam Jesús, yinilo Comam ischejab naj matzwalil yin̈ naj, istzotelcan̈ naj. Yuxin caw cˈaycanocan̈ iscˈul anma yilni. 15 Yajaˈ ay mac halni:

―Haˈ naj Beelzebú, naj yahawil yeco yin̈ ebnaj ischejab naj matzwalil, haˈ chiˈakˈni yip naj tiˈ yinilo ischejab naj matzwalil yin̈ anma, ẍi anma tuˈ.

16 Ay huntekˈanxa ebnaj ton̈e yoche yilweˈ ta yip Comam Dios ayco yin̈ Comam Jesús, yuxin iskˈan ebnaj yilaˈ hunu cˈaybalcˈule tet Comam. 17 Yaj yohtan̈elo Comam tzet chˈecˈ yin̈ isnabal ebnaj, yuxin yal Comam hacaˈ tiˈ:

―Kˈinaloj ta ay hunu niman con̈ob ay ebnaj yahawil howal chispohle isba, cat ispaqˈuico ebnaj yin̈ hunun, yin̈ hamataj chitan̈ilo huneˈ niman con̈ob tuˈ. Hac‑ticˈa‑pax tuˈ ta ay hunu n̈ahil anma chispohle isba yu howal, chitan̈paxilo huneˈ n̈ahil anma tuˈ. 18 Hacmi tuˈ chˈelico naj matzwalil, ta chispoh isba naj yeb ischejab, cat ispaqˈuico ebnaj yin̈ hunun. ¿Tzicˈanab chu yoc yip naj chiyute heyalni? Chiwalan huneˈ tiˈ teyet yuto hex tiˈ cheyala ta hanintiˈan chiwilojan ischejab naj matzwalil yin̈ anma yu yip naj Beelzebú. 19 Wal xin ¡machoj! Ta hac tuˈ, ¿mac xin chˈakˈni yip ebnaj chicuywi teyintaj yinilo ischejab naj matzwalil heyalni? Yuxin haˈ hun ebnaj tuˈ chiyenilo ta hex tiˈ caw cˈaynajexto yin̈ tzet cheyal win̈an. 20 Wal hanintiˈan chiwilojan ischejab naj matzwalil yu yip Comam Dios, haˈ hun tiˈ chihalniloj ta xaˈapni istiempohal heyoc yul iskˈab Comam Dios.

21 Kˈinalo ta ay hunu naj winaj caw ay yip ayco chˈen yet howal yul iskˈab, cat istan̈en naj yatut, machi mac chu yelkˈanoti tzet ay naj. 22 Yaj ta ay hunuxa mac chuli, ecˈnaxapaxo yip sata naj, chiˈaycˈay naj yu naj, cat yilaxilo chˈen yet howal tet naj bay ayco yanma naj tuˈ; yeb sunil tzet ayco yul iskˈab naj chˈoccano yu naj chikˈoji yin̈ naj tuˈ.

23 Haˈ mac mach ayoco yin̈ tzet chiwalan, chichiwa iscˈul win̈an. Yeb xin, haˈ mac mach chicolwa win̈an iscutxbanti anma wetan, haˈ ton chitzumbenilo anma yul inkˈaban, ẍi Comam.

Ischejab naj matzwalil meltzo yul yehobal hunelxa

24 Kˈinalo ta ay hunu ischejab naj matzwalil chˈel yin̈ hunu naj winaj, lahwi tuˈ cat isto ischejab naj matzwalil tuˈ bey txˈotxˈ desierto issayno bay chixewi. Yaj ta mach chiˈilcha yu naj bay chixew tuˈ, cat yalni naj hacaˈ tiˈ:

―Caw cˈulmi inmeltzohan bayticˈa titnajinan, ẍi naj. 25 Haxa yet ismeltzo ischejab naj matzwalil tuˈ xin, yilni naj ta hacaˈ hunu n̈a caw tzˈisbilxalto kˈalem yul yeb watxˈebil, hac tuˈ ye yul yanma naj tuˈ. 26 Yuxin yin̈ an̈e chito naj ischejab naj matzwalil tuˈ yawteti hujwan̈oxa yetbi caw ecˈnaxa istxˈojal sata naj, cat yocto ebnaj yul yanma huneˈ naj winaj tuˈ. Caw xin ecˈbalxa istxˈojal chielico naj sata yet yalan̈tocanoj, ẍi Comam.

Anma caw sakˈal yet

27 Hayet lan̈an yalni Comam Jesús huntekˈan tuˈ, yah yaw huneˈ ix xol anma, yalni ix tet Comam:

―Caw sakˈal yet ix ix cachuninn̈eni, yeb cachakˈni chˈiboj, ẍi ix. 28 Istakˈwi Comam:

―Ecˈbalto sakˈal yet anma chiˈaben Istzotiˈ Comam Dios cat isyijeni, ẍi Comam.

Anma txˈoj chiskˈan cˈaybalcˈule yilaˈ

29 Yet iscˈutxban isba anma iscˈatan̈ Comam Jesús, yalni Comam xin:

―Haˈ anma yin̈ huneˈ tiempohal tiˈ machiswalil isnabal yuto chiskˈan yilaˈ cˈaybalcˈule chiyeni yip Comam Dios, yajaˈ huneˈchˈan chˈakˈlax yilaˈ; huneˈ hacaˈ isye Comam Dios yin̈ naj Jonás, naj ischejab Comam yet payat. 30 Huneˈ isye Comam Dios yin̈ naj Jonás tuˈ, yechel yip Comam isye tet anma yul con̈ob Nínive yet payat. Hac tuˈ wehan, Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios. yechel yip Comam Dios wehan xol anma yin̈ huneˈ tiempohal tiˈ.

31 Hayet chˈapni istzˈayical yilni Comam Dios yin̈ tzet chˈelico sunil anma, chitakˈwican̈ ix reina ay bey Sabá, cat yalni ix istxˈojal anma yin̈ huneˈ tiempohal tiˈ yuto caw nahat txˈotxˈ bay tit ix yabeno hanta yitzˈatil iswiˈ naj rey Salomón. Yaj xin hanintiˈan, ecˈbal welapnojan sata naj rey Salomón tuˈ, yajaˈ mach chabeto anma tiˈ tzet chiwalan.

32 Yin̈ huneˈ tzˈayical tuˈ, chitakˈwipaxocan̈ anma ah Nínive, cat yalnipaxo istxˈojal anma yin̈ huneˈ tiempo tiˈ, yuto hayet yecˈ naj Jonás yalno Istzotiˈ Comam Dios tet anma tuˈ, isbejnicano anma istxˈojal, iswatxˈenico isba sata Comam. Yaj wal hanintiˈan ecˈbal welapnojan sata naj Jonás tuˈ, yaj machi mac tiˈ chˈaben tzet chiwalan, ẍi Comam.

Isbakˈ cosat hacaˈ cantil yeco yin̈ conimanil

33 Machi huno mac chaco kˈaˈ yin̈ iscantil cat yebanto yalan̈ hunu teˈ almuh maca yalan̈ hunuxa tzet ye tuˈ, machoj, to nahat chˈahi haxinwal cˈul yilni anma chˈoc apno yul n̈a. 34 Isbakˈ cosat, cantil yeco yin̈ conimanil. Yuxin ta han̈cˈan̈e iscˈulal choche yilaˈ cosat tiˈ, sunil conimanil ayco yin̈ issajilkˈinal. Yajaˈ ta yin̈n̈e istxˈojal bay ayco cosat xin, sunil conimanil ayco yin̈ kˈejholo. 35 Yuxin nann̈eojab heyu, haxinwal haˈ huneˈ issajilkˈinal ayco teyin̈, machojab chˈoc kˈejholohal. 36 Yuxin tato ayco issajilkˈinal yul heyanma, yebpaxo machi nichˈano kˈejholo ayco teyin̈, hacaˈ xol issajilkˈinal ayexxacoj. Yuxin lahanex hacaˈ hunu cantil nahat chiapni ismujli iskˈakˈal, ẍi Comam.

Yalico Comam Jesús istxˈojal ebnaj fariseo yin̈ sat

37 Hayet lahwi istzotel Comam Jesús yeb anma tuˈ, yawtento huneˈ naj fariseo Comam waˈo bey yatut. Yapni Comam yul yatut naj, yoc tzˈon̈no Comam yin̈ meẍa. 38 Yet lan̈an yoc Comam waˈoj, cˈayilo iscˈul naj fariseo yet yilni naj ta mach istxˈah iskˈab Comam hacaˈ iscuybanil ebnaj fariseo yet chˈoc ebnaj waˈoj. 39 Yuxin yal Comam tet naj:

―Hex fariseo hex tiˈ, caw cˈul chu hetxˈahni yinta hevaso yeb hesecˈ hacaˈ yalni hecuybanil, wal yul henabal han̈cˈan̈e elekˈ nabil yu, haxapaxo yul heyanma xin, nohna yu sunil istxˈojal chewatxˈe. 40 ¡Caw wiˈe excanoj! ¿Tom mach heyohtajoj tato haˈ Comam watxˈen̈e sunil tzettaj chijilico yin̈, yebpaxo sunil mach chijilico yin̈? 41 Yuxin haˈ wal heyuten heba, aweco heyanma yul iskˈab Comam, ta hac tuˈ chisajbicano heyanma yu Comam, haxinwal cheyakˈ tet mac matzet aya yin̈ tzalahilal.

42 ¡Cˈanchˈanex fariseo hex tiˈ! cheyakˈ isdiezmohal teˈ alawena yeb teˈ ruda yeb sunil teˈ niẍte itah tet Comam Dios, yajaˈ mach chewatxˈe istoholal yin̈ heyet anmahil, yebpaxo xin machi iscˈulchˈanil iscˈul Comam Dios yul heyanma. Haˈ huntekˈan tuˈ caw yilal heyijeni, machi xin chebej heyakˈni hediezmo tet Comam Dios.

43 ¡Cˈanchˈanex hex fariseo, hex tiˈ! Hexn̈e cheyoche hemajalo huntekˈan chˈem caw ay yelapno yul capilla. Ay heyalaˈ ta nanxa yoc chute istioẍli anma teyet yet chexecˈ yulaj beh.

44 ¡Cˈanchˈanex hex fariseo, hex tiˈ! Caw txˈoj heyanma, lahanex hacaˈ bay mujan camom matxa ixtan̈o jilni yecˈlenal; chˈecˈ xan̈xon anma yiban̈, mach xin yohtajo tzet ayayto yalan̈ txˈotxˈ, ẍi Comam.

45 Yalni huneˈ naj cuywawom yin̈ isley naj Moisés tet Comam:

―Mamin, hayet chawalni huntekˈan tiˈ, han̈‑hun‑on̈an̈ chawakˈpaxo taco cocˈulan̈, ẍi naj.

46 Istakˈwi Comam tet naj:

―¡Cˈanchˈanexpaxo, hex cuywawom yin̈ isley naj Moisés! Yuto caw ay huntekˈan chejbanile caw yaˈta cheyakˈ tet anma hacaˈ hunu ijatz caw al, machi mac chikˈoji yinican̈. Walexpaxo xin, maẍticˈa nichˈano yiximal hekˈab chehitzico yin̈.

47 Cˈanchˈanex yuto checayen̈e hewatxˈencan̈ bay mujan ebnaj ischejab Comam Dios potxˈbil yu heyichmam yet payat. 48 Hac tuˈ xin chu heyenilo yin̈ tzet chewatxˈe tiˈ tato chextzala yin̈ tzet iswatxˈe heyichmam tuˈ. Haˈ ebnaj potxˈni ebnaj ischejab Comam Dios, walexpaxo xin, chewatxˈecan̈ bay mujan ebnaj.

49 Yuxin halbilcano yu Comam Dios yu ishelanil: “Chiwakˈatojan ebnaj inchejaban yeb huntekˈanxa ebnaj chihalnocˈo Intzotiˈan texol. Ay ebnaj chemakˈ camoj, ay ebnaj chetzumbelo yul con̈ob,” ẍi Comam. 50 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Huntekˈan anma tiˈ chitohlano sunil isyaˈtajil iswatxˈecano yichmam yin̈ ebnaj ischejab Comam Dios makˈbil camo yettax yichico yul yiban̈kˈinal tiˈ. 51 Caw tzetcˈa ebnaj ischejab Comam makˈbil camoj, chiˈichicanti yin̈ iscamical naj Abel masanta yin̈ iscamical naj Zacarías, yet ismakˈlax camo naj xolbal bay chin̈uslax xahanbal yeb yatut Comam Dios. Yaj haninan chiwalan teyet ta Comam Dios chiˈaniti isyaˈtajil yiban̈ anma tiˈ yu iscamical ebnaj tuˈ, ẍi Comam Jesús tet ebnaj.

52 Yalnipaxo Comam Jesús:

―¡Cˈanchˈanex hex checuy isley naj Moisés! Caw yahaw hex heyakˈni isnabal anma yin̈ Istzotiˈ Comam Dios, yajaˈ mach cheyaco henabal yin̈, yebpaxo ta ay mac choche chaco isnabal yin̈, mach chechacto anma yul ispultahil, ẍi Comam tet ebnaj.

53 Yin̈ huneˈ tiempohal tuˈ xin caw oc ishowal ebnaj fariseo yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés yin̈ Comam Jesús. Yichico ebnaj buchwal yin̈ Comam, caw txˈiˈal tzet iskˈambelo ebnaj tet Comam, 54 yun̈e yaycˈay Comam yin̈ hunu lekˈtiˈal, cat yoc ebnaj akˈocˈule yin̈ Comam yalni.

Sunil tzet ewan yehi chiabchaloj

12  Wal xin caw ismilalxa anma iscutxba isba yaben tzet chal Comam Jesús, toxan̈e chistenle isba anma. Yalni Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:

―Cheyil heba tet ebnaj fariseo, yuto chal isba ebnaj cˈulal. Wal xin haˈ iscuybanil ebnaj lahan hacaˈ nichˈan yan̈al ixim pan chˈoc xol ixim harina, sunil ixim chisipcˈa yu. Yuto sunil tzet ebabil chˈelo yen̈el, yebpaxo sunil tzet ewan yehi chˈixtan̈wilo sata anma. Yuxin yin̈ caw yel chiwalan teyet, sunil tzet cheyal xol kˈejholo chiˈabelaxo yu anma yet tzˈayical, yebpaxo sunil tzotiˈ chihallax yin̈ nancˈulal yul hunu n̈a, chihallaxo yin̈ caw ip istin̈a.

Han̈cˈan̈ehojab tet Comam Dios chon̈xiwi

Walex wamigo hextiˈan, chiwalan teyet mach chexxiw tet ebnaj chu ispotxˈni camo henimanil, yuto matxa hunuxa tzet wal quexyuten ebnaj. Yaj chiwalan teyet, mac tet bay wal hexiwi, haˈ ton tet Comam Dios, Comam chu quexyakˈni camoj, chilahwi tuˈ aypaxo yip quexyanito xol kˈa kˈaˈ mach istan̈bal. Haˈ ton tet Comam tuˈ chexiwi.

Chisje hetxumnilo yin̈ noˈ niẍte chˈic, hocˈon̈ noˈ yin̈ cab centavo, yaj machi hunu noˈ chito nahul yu Comam. Hajxamex hex tiˈ, caw niman hayelapno sata noˈ. ¿Tom mach cheyohtajoj ta sunil xil hewiˈ bisbil yin̈ hununtajil yu Comam? Yuxin chiwalan teyet, mach chexxiwi.

Mac mach chitxˈixwi yin̈ Comam Jesús sata anma

Chiwalan teyet, macn̈eticˈa mach chitxˈixwi yalnilo isba sata anma ta wetan yehi, Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, chiwalan ta wetan anma tuˈ sata ebnaj yángel Comam ay bey satcan̈. Yajaˈ mac chitxˈixwi yalni sata anma ta wetan yehi, chiwalpaxojan sata ebnaj yángel Comam Dios tato mach wetojan ye anma tuˈ. 10 Macta chibuchwahi cat yalni hunu tzotiˈ txˈoj win̈an, Haninan Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, ayto nimancˈulal yin̈, yaj mac chihalni txˈoj tzotiˈ yin̈ Comam Espíritu Santo, matxa nimancˈulal yin̈.

11 Hayet chexilaxto sata ebnaj yahawil yeco yin̈ iscapilla ebnaj Israel, maca sata ebnaj juez, maca satapaxo ebnaj alcal, mach chˈoc yin̈ hecˈul yin̈ tzet chu hecolni heba, yeb tzet chu hepajtzen istzotiˈ ebnaj. 12 Yuto hayet chiˈapni istiempohal heyilaxto sata ebnaj, haˈ Comam Espíritu Santo chakˈni hehelanil hetzoteli, ẍi Comam tet anma.

Caw ay ismay ta chijaco janma yin̈ kˈalomal

13 Xol anma tuˈ, ay huneˈ naj halni tet Comam Jesús hacaˈ tiˈ:

―Mam cuywawom, hal tet wuẍtatiˈan inkˈanaˈan yakˈaˈab naj inmajulan yin̈ tzet akˈbilcano jetan̈ yu comaman̈, ẍi naj.

14 Yaj yal Comam tet naj:

―Hach wet anmahil, hanintiˈan mach alcalo wecojan texol, cat inpohnitojan tzet ye tuˈ teyin̈, ẍi Comam.

15 Yalni Comam tet anma xin:

―Nann̈e heyu, caw cheyil heba, mach chetzˈunico heyanma yin̈ kˈalomal, yuto iskˈinal anma mach chipitzcˈati yin̈ tzettaj ay yul iskˈab, ẍi Comam.

16 Yalni Comam huneˈ yechel tiˈ tet anma:

―Ay huneˈ naj winaj caw kˈalom, caw niman sat istzˈunub yakˈa. 17 Yuxinto yal naj kˈalom tuˈ ischuquil hacaˈ tiˈ: “¿Tzet wal wuten inbahan? Caw matxa chabe bay chincˈubahan sat intzˈunubtiˈan,” ẍi naj. 18 Istit yin̈ isnabal naj, yalni naj hacaˈ tiˈ: “Wohtaxahan tzet chinwatxˈeˈan. Chiwuchcˈayojan huntekˈan incˈun̈atiˈan, cat inwatxˈenojan huntekˈanxa caw nimej chu, haxinwal cˈuxan yocto sunil sat intzˈunubtiˈan yul yeb sunil tzet ayinan. 19 Chilahwi tuˈ xin cat inxewan yuto ay tzet ayinan yin̈ sunilbal tiempo. Chinxewan yeb chinwaˈan, cat wakˈnihan tzet choche wanmahan, cat wakˈni tzalaho incˈulan,” ẍi naj tet yanma.

20 Tzujan tuˈ xin, yalni Comam Dios tet naj: “¡Caw machi hawiˈ! Yin̈ huneˈ akˈbal tiˈ chaẍcamoj. ¿Mac tet xin chicanocano huntekˈan cˈubabil hawu tiˈ hawalni?” ẍi Comam Dios tet naj.

21 Hacaˈ ton huneˈ naj winaj tiˈ, hac tuˈ ye anma yin̈n̈eticˈa kˈalomal chaco yanma, yuxin yul sat Comam Dios caw mebaˈ huntekˈan anma tuˈ, ẍi Comam.

Anma chˈanico Comam Dios yipo yanma Comam chitan̈eni

22 Lahwi tuˈ xin, yalni Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:

―Chiwalan teyet, mach cheyaco yin̈ hecˈul yin̈ tzet chelo yebpaxo yin̈ bay chitit istohol xil hekˈap cheyacoj. 23 Heyohtaj tato haˈ Comam Dios chˈakˈni cocawil, ¿hatocˈanab tzet chicolo mach chakˈ Comam heyalni? Haˈ Comam akˈnipaxo huneˈ conimanil tiˈ ¿tom mach chakˈapaxo Comam xil cokˈap heyalni? 24 Chisje hetxumni yin̈ noˈ hoh, machi yawal noˈ chacoj, mach chihatxˈwipaxo noˈ, machipaxo iscˈun̈a noˈ, yajaˈ Comam Dios chiˈakˈni tzet chislo noˈ. Hajexxam hex tiˈ, to caw ecˈbal heyelapno sata noˈ. 25 ¿Aymi hunujex tiˈ yu caw cheyaco yin̈ hecˈul chihitzto nichˈanoxa hecawil yul sat yiban̈kˈinal tiˈ? ¡Machoj! 26 Yuxin ta mach chexkˈoji hewatxˈen tzet ye tuˈ niẍchˈan, ¿tzet yin̈ xin cheyaco yin̈ hecˈul?

27 Ilwecˈanab teˈ caj, mach chimunla teˈ, mach chichemlipaxo teˈ, yaj chiwalan teyet naj rey Salomón yet payat, waxan̈ca caw kˈalom naj, yajaˈ machi apni iskˈaptzen isba naj hacaˈ iscˈulchˈanil teˈ caj tuˈ. 28 Walca caw cˈulchˈan jilni isxumaquil teˈ caj tuˈ tinan̈, yaj wal yet hecal cabe chin̈uslaxto teˈ yul horno. Ta chakˈ Comam iscˈulchˈanil teˈ caj, ¿hatocˈanab xil hekˈab mach chakˈ Comam? hex tiˈ machi caw chicawxi hecˈul yin̈ Comam. 29 Wal xin mach cheyaco yin̈ hecˈul bay chi‑caw‑istit tzet chelo. 30 Wal anma mach ohtan̈e Comam Dios, caw chaco huntekˈan tzet ye tuˈ tiˈ yin̈ iscˈul, yajaˈ walex hex tiˈ, ay huneˈ Hemam yohtaxa tzet chˈocnico heyu. 31 Yuxin aweco heyanma heyijen yin̈ tzet chal Comam Dios babel, haxa huntekˈanxa chˈocnico heyu, chiˈakˈlaxo teyet, ẍi Comam Jesús tet ebnaj iscuywom.

Jakˈaweto cokˈalomal bey satcan̈

32 Yalnipaxo Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:

―Mach chexxiw hex xahan ay wutiˈan. Caw haywan̈exchˈan, yajaˈ xaˈel yin̈ iscˈul Comam ay bey satcan̈ quexyanico yuninaloj. 33 Txon̈weto tzet ayex, cat heyakˈni istohol tet anma matzet aya, hac tuˈ chu hewatxˈen huneˈ istxˈuyal hekˈalomal mach chikˈato bey satcan̈. Huntekˈan kˈalomal tuˈ machi bakˈinal chitan̈iloj yuto haˈ bey tuˈ machi elkˈom, machipaxo noˈ ih chiˈetanotoj. 34 Wal xin haˈ bay ay hekˈalomal haˈ tuˈ ayco heyanma, ẍi Comam.

Helan chijute coba

35 Yalnipaxo Comam:

―Caw helanojab cheyute heba hacaˈ hunu naj soldado caw watxˈebilico xil iskˈap, yeb aypaxico kˈaˈ yin̈ iscantil. 36 Lahanojab cheyute heba hacaˈ ebnaj chejab chismaj yul ispatrón chibey yin̈ hunu mohyilal. Hayet chˈapni naj bey yatut cat yahwi naj. Caw yin̈ an̈e xin chishaj ebnaj pulta tet naj patrón tuˈ. 37 Caw sakˈal yet ebnaj chejab elna iswayan̈ yet chˈapni ispatrón tuˈ. Chiwalan teyet, caw yin̈ an̈e chishelilo xil iskˈap naj patrón, cat yawten naj ebnaj waˈo sat meẍa; haˈ caw naj chibatxnicˈo tzet chislo ebnaj tuˈ. 38 Yuxin waxan̈ca yin̈ chuman akˈbal, maca yet lan̈anxa issajbiloj, cat yapni naj patrón tuˈ, caw sakˈal yet ebnaj chejab ta elna iswayan̈ ebnaj.

39 Nachaojabilo heyu huntekˈan tzet chiwaltiˈan teyet: Hacaˈ hunu naj yahaw n̈a, kˈinalo ta yohta naj tzet orahil chˈapni naj elkˈom yin̈ yatut, caw chimmajwa naj, machim chischacto naj naj yul yatut. 40 Haˈ quexpax tuˈ hex tiˈ, helan cheyute heba. Haˈ taxca yet mach nano heyu, cat wulan, Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, ẍi Comam tet ebnaj iscuywom tuˈ.

Naj chejab yijem yeb naj chejab mach yijemoj

41 Iskˈamben naj Pedro tet Comam:

―Mamin, ¿han̈em jetan̈ chawal huneˈ yechel tiˈ, mato tet sunil anma? ẍi naj.

42 Yalni Comam:

―Huneˈ tiˈ chiwalan yin̈ huneˈ naj ilom munil caw yijem yeb caw ay isnabal, akˈbilico yu naj yahaw munil yul yatut yu yakˈni tzet chislo ebnaj munlawom hacaˈ yalni naj yahaw tuˈ. 43 Caw sakˈal yet naj ta lan̈an isyijen naj hacaˈ tzet halbilcano tet yet chˈapni naj yahaw munil. 44 Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet: Naj yahaw munil tuˈ chaco naj naj yijem tuˈ yahawo yin̈ sunil tzet aya. 45 Yaj ta chal naj ischuquil: “Wal yaˈ wahawan, ¿bakˈin tam chul yaˈ?” ta ẍi naj, cat yoc naj ismakˈni ebnaj chejab yeb ebix chejab, yeb xin han̈cˈan̈e yin̈ waˈo chaco yanma naj, yeb xin yin̈ tzet chucˈ naj, cat yoccano naj ucˈu teˈ. 46 Haxa yet istzˈayical mach echmabilo yahaw naj yu caw tona nahul ay naj, cat yul lemna naj yahaw tuˈ, hac tuˈ xin caw chˈakˈlax ecˈoyaˈ yanma naj xol isyaˈtajil cat yalaxto naj xol ebnaj mach yijemo chute isba.

47 Kˈinalo ta ay hunu naj chejab yohta tzet choche yahaw, yajaˈ mach chaco naj yin̈ iscˈul iswatxˈeni, yeb xin mach chisyijepaxo naj tzet chal naj yahaw tuˈ, haˈ huneˈ naj chejab tuˈ niman isyaˈtajil chischah naj. 48 Walpaxo naj chejab, mach yohtajo ta txˈoj tzet chiswatxˈe, haˈ naj tuˈ hanicˈn̈echˈan tzˈum chˈakˈlax yijaˈ. Haˈ mac niman tzet akˈbilcano tet, nimanpaxo chikˈanlax tet, yebpaxo mac niman tzet akˈbilico yul iskˈab, ecˈbalxa niman chu iskˈanlaxayo tet, ẍi Comam.

Chiscajlecan̈ isba anma yu Comam Jesús

49 Yalnipaxo Comam Jesús:

―Hanintiˈan hulnajinan wakˈacojan huneˈ hacaˈ kˈaˈ yul yiban̈kˈinal tiˈ. Ay walaˈan ta chiah xaj huneˈ kˈaˈ tuˈ tinan̈. 50 Ay huneˈ niman isyaˈtajil chihul wiban̈an, haˈ ton huneˈ tuˈ ayco yin̈ wanmahan, caw xin chˈecˈyaˈ wanmahan masanto chijaˈ isba huneˈ tuˈ.