Lukas 1:5-2:52

Het Boek

⁵ Mijn verhaal begint bij de Joodse priester Zacharias, die leefde in de tijd dat Herodes koning van Judea was. Hij behoorde tot de priesterafdeling van Abia. Zijn vrouw Elisabeth kwam net als hijzelf uit het priestergeslacht van Aäron. ⁶ Zacharias en Elisabeth waren goede mensen, die zich stipt aan Gods wetten hielden. ⁷ Zij hadden geen kinderen, omdat Elisabeth onvruchtbaar was. Op het moment dat dit verhaal begint, waren zij allebei al erg oud.

⁸ Op een dag had Zacharias dienst in de tempel, omdat zijn afdeling aan de beurt was. ⁹ Er werd altijd om geloot wie het heiligdom van God zou binnengaan om wierook te branden. Deze keer was het lot op Zacharias gevallen. ¹⁰ Terwijl hij in het heiligdom bezig was, stonden op het tempelplein vele mensen te bidden. ¹¹ Plotseling zag Zacharias een engel van de Here staan, rechts van het altaar waarop de wierook werd gebrand. ¹² Hij wist niet wat hem overkwam en werd bang. ¹³ De engel zei: ‘Wees niet bang, Zacharias. Ik ben gekomen om u te vertellen dat God uw gebed heeft verhoord. Uw vrouw Elisabeth zal een zoon krijgen en u moet hem Johannes noemen. ¹⁴ Hij zal u en vele andere mensen heel erg blij maken. ¹⁵ Uw zoon zal een groot man zijn in de ogen van de Here. Hij mag geen druppel wijn of sterke drank drinken en al voor zijn geboorte zal hij vol zijn van de Heilige Geest. ¹⁶ Hij zal vele Joden ervan overtuigen dat zij moeten terugkeren tot de Here, hun God. ¹⁷ Hij zal een bijzondere man zijn, een boodschapper met dezelfde geest en kracht als de profeet Elia. Hij zal ouders en kinderen verzoenen en de ongehoorzamen weer op het pad van de rechtvaardigheid brengen. Zo vormt hij een volk dat gereedstaat voor God.’ ¹⁸ Zacharias zei tegen de engel: ‘Moet ik dat zomaar geloven? Ik ben immers al oud en mijn vrouw ook!’

¹⁹ Toen zei de engel: ‘Ik ben Gabriël en leef heel dicht bij God. Hij heeft mij naar u toegestuurd om u dit te vertellen, maar u wilt mij niet geloven. ²⁰ Daarom zult u vanaf nu niet meer kunnen spreken. Pas als het kind geboren is, zult u weer kunnen spreken. Want wat ik heb gezegd, zal precies op tijd uitkomen.’ ²¹ Ondertussen stonden de mensen buiten op Zacharias te wachten. Zij vroegen zich af waarom hij zo lang in het heiligdom bleef. ²² Eindelijk kwam hij naar buiten, maar hij zei niets. Hij kon geen woord uitbrengen. Uit zijn gebaren konden zij opmaken dat hij in het heiligdom een engel had gezien. ²³ Zacharias bleef in de tempel tot zijn dienst voorbij was en ging toen naar huis terug. ²⁴ Kort daarna werd Elisabeth zwanger. Vijf maanden lang kwam zij niet onder de mensen. ²⁵ ‘Wat is de Here goed voor mij!’ juichte zij. ‘Hij heeft de schande van mij weggenomen dat ik geen kinderen had.’

De geboorte van Jezus aangekondigd

²⁶ Toen Elisabeth in haar zesde maand was, stuurde God de engel Gabriël naar Nazareth, een stad in Galilea. ²⁷ Hij moest bij Maria zijn, een jonge vrouw die verloofd was met een zekere Jozef, die nog van koning David afstamde. ²⁸ Gabriël kwam bij haar binnen en zei: ‘Ik wens u vrede toe! U bent een gelukkige vrouw. De Here zij met u!’ ²⁹ Maria raakte daardoor in de war en werd bang. Zij vroeg zich af wat hij bedoelde. ³⁰ ‘Wees niet bang, Maria,’ zei de engel, ‘want God heeft besloten u heel bijzonder te zegenen. ³¹ U zult zwanger worden en een zoon krijgen, die u de naam Jezus moet geven. ³² Hij zal een groot man zijn en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd. God, de Here, zal Hem de troon van zijn voorvader David geven. ³³ Hij zal voor altijd over het volk Israël regeren en aan zijn regering zal geen einde komen.’

³⁴ ‘Maar hoe kan ik een kind krijgen?’ vroeg Maria. ‘Ik ben nog maagd.’ ³⁵ De engel antwoordde: ‘De Heilige Geest zal over u komen. U zult zwanger worden door de kracht van God. Daarom zal uw Kind heilig zijn en de Zoon van God worden genoemd. ³⁶ Ik heb nog meer nieuws. Het is over uw oude tante Elisabeth. U weet dat zij geen kinderen kon krijgen, maar nu verwacht zij een zoon. Zij is al in haar zesde maand. ³⁷ Voor God is niets onmogelijk. Wat Hij zegt, gebeurt.’

³⁸ ‘Goed,’ zei Maria, ‘de Here mag met mij doen wat Hij wil. Ik hoop dat het zo zal gaan als u mij hebt gezegd.’ Daarop ging de engel weg.

³⁹ Kort daarop reisde Maria zo vlug zij kon naar het bergland van Judea om Elisabeth te bezoeken. ⁴⁰ Zij ging het huis van Zacharias binnen en groette Elisabeth. ⁴¹ Toen Elisabeth de groet van Maria hoorde, begon het kind in haar buik te trappelen. En Elisabeth zelf werd vol van de Heilige Geest. ⁴² Zij jubelde het uit en zei tegen Maria: ‘Jij bent de meest gezegende vrouw van de hele wereld en jouw kind draagt Gods zegen.

⁴³ Wat een eer dat de moeder van mijn Here bij mij op bezoek komt. ⁴⁴ Want toen je binnenkwam en ik je stem hoorde, begon het kind in mijn buik te trappelen van blijdschap. ⁴⁵ Jij hebt geloofd dat God zou doen wat Hij zei. Wat een geluk!’

⁴⁶ Maria antwoordde: ‘Ik prijs de Here met mijn hele hart! ⁴⁷ Ik kan mijn blijdschap niet op! ⁴⁸ God, mijn Redder, heeft aan mij gedacht. En ik ben maar een gewone vrouw. Nu zullen de mensen altijd en overal zeggen dat ik bevoorrecht ben, ⁴⁹ want de machtige, heilige God heeft grote dingen voor mij gedaan. ⁵⁰ Hij is altijd goed voor mensen, die ontzag voor Hem hebben. ⁵¹ Hij heeft laten zien hoe groot en machtig Hij is. Hij heeft hoogmoedige mensen in verwarring gebracht ⁵² en vorsten van hun troon gestoten. Maar gewone mensen zijn door Hem op een voetstuk gezet. ⁵³ Hij heeft hongerigen overladen met het goede en rijken met lege handen weggestuurd. ⁵⁴ Hij heeft zijn knecht Israël geholpen. ⁵⁵ Hij is zijn belofte niet vergeten, want hij had Abraham en zijn kinderen beloofd altijd goed voor hen te zijn.’

⁵⁶ Maria bleef ongeveer drie maanden bij Elisabeth. Toen ging zij terug naar huis. ⁵⁷ De dag kwam dat Elisabeths kind geboren werd en het was een jongen. ⁵⁸ Natuurlijk kwamen haar buren en familieleden het al gauw te weten. Iedereen was blij omdat de Here zo goed voor haar was geweest. ⁵⁹ Toen het kind acht dagen oud was, werd naar Joods gebruik zijn voorhuid weggesneden en kreeg hij zijn naam. Ieder die bij deze plechtigheid aanwezig was, dacht dat het kind net als zijn vader Zacharias zou heten. ⁶⁰ Maar Elisabeth zei: ‘Nee! Hij moet Johannes heten.’ ⁶¹ ‘Johannes? Er is toch niemand in de hele familie die zo heet!’ zei men. ⁶² Ze vroegen de vader wat hij ervan vond. ⁶³ Hij maakte hun duidelijk dat hij iets wilde hebben om op te schrijven. ⁶⁴ Tot ieders verbazing schreef hij: ‘Zijn naam is Johannes.’ Op hetzelfde moment kon hij weer spreken en begon hij God te prijzen. ⁶⁵ Dit maakte diepe indruk op de mensen. Overal in het bergland van Judea werd erover gesproken. ⁶⁶ Ieder die het nieuws hoorde, nam het ter harte en zei: ‘Wat zal er van dat kind worden?’ Want het was duidelijk dat de Here iets bijzonders met hem voorhad. ⁶⁷ Zacharias werd vol van de Heilige Geest, die hem liet zeggen: ⁶⁸ ‘Prijs de Here, de God van Israël. Hij heeft zijn volk bezocht en gered. ⁶⁹ Hij heeft ons een machtige Redder gestuurd uit het geslacht van zijn dienaar David, ⁷⁰ zoals Hij lang geleden door zijn heilige profeten had beloofd. ⁷¹ Hij heeft ons iemand gestuurd die ons zal redden uit de handen van onze vijanden, van allen die ons haten. ⁷² Hij is goed voor onze voorouders geweest. ⁷³ Hij heeft zijn plechtige belofte aan Abraham niet vergeten. ⁷⁴ Hij heeft ons het voorrecht gegeven Hem te dienen zonder angst, bevrijd uit de handen van onze vijanden. ⁷⁵ Wij mogen bij Hem horen en doen wat Hij zegt, heel ons leven lang.

⁷⁶ En jij, kind, jij zult een profeet van de Allerhoogste God worden genoemd. Jij zult voor de Redder uitgaan om zijn volk voor te bereiden op zijn komst. ⁷⁷ Jij zult hun vertellen dat zij gered kunnen worden door de vergeving van hun zonden. ⁷⁸ Want het hart van onze God loopt over van liefde en goedheid. Een hemels licht zal op ons schijnen, ⁷⁹ zodat de mensen die in het donker en de schaduw van de dood zitten, weer kunnen zien en wij op de weg van de vrede worden gebracht.’

⁸⁰ De jonge Johannes groeide op en werd sterk gemaakt door de Heilige Geest. Hij hield zich op in dorre streken en bleef daar tot de dag dat hij in het openbaar in Israël optrad.

De geboorte van Jezus

2 Omstreeks deze tijd gaf de Romeinse keizer Augustus bevel dat in zijn hele rijk een volkstelling moest worden gehouden. ² Quirinius was toen gouverneur van Syrië. ³ Iedereen moest naar de stad of het dorp van zijn voorouders gaan om zich te laten inschrijven. ⁴ En omdat Jozef van David afstamde, moest hij naar Bethlehem in Judea, want daar had David vroeger gewoond. ⁵ Samen met Maria, zijn zwangere vrouw, verliet hij Nazareth in Galilea om zich te laten inschrijven. ⁶ Toen zij in Bethlehem waren, moest Maria bevallen. ⁷ Zij bracht haar eerste kind ter wereld, een jongen. Zij wikkelde hem in doeken en legde hem in een voerbak, want in de herberg van het dorp hadden Jozef en Maria geen onderdak kunnen vinden.

⁸ Die nacht kwam een engel van God bij enkele herders die buiten in het veld overnachtten en op wacht zaten bij hun kudde. ⁹ Door de verschijning van de engel werd de omgeving in een helder licht gezet. De herders beefden van angst, maar de engel stelde hen gerust. ¹⁰ ‘Wees niet bang,’ zei hij, ‘want ik breng u het mooiste nieuws dat u ooit hebt gehoord. Het is groot nieuws voor het hele volk. ¹¹ Vandaag is in Bethlehem de Redder geboren: Christus, de Here. ¹² Ik zal u vertellen hoe u Hem kunt herkennen: het kind ligt in doeken gewikkeld in een voerbak.’ ¹³ Plotseling kwam bij de engel een menigte andere engelen die God loofden. Een hemels leger was het. ¹⁴ ‘Ere zij God in de hoge,’ zongen zij. ‘Vrede op aarde bij de mensen die naar zijn wil leven.’

¹⁵ Zodra de engelen naar de hemel waren teruggekeerd, zeiden de herders tegen elkaar: ‘Kom! We gaan vlug naar Bethlehem. Nu de Here ons dit verteld heeft, moeten wij zien wat daar gebeurd is.’ ¹⁶ Zij liepen snel naar het stadje, vonden Maria en Jozef en zagen het kind! Het lag in een voerbak. ¹⁷ Nadat zij het hadden gezien, gingen de herders overal vertellen wat er was gebeurd en wat de engel over het kind had gezegd. ¹⁸ Ieder die hun verhaal hoorde, was verbaasd. ¹⁹ Maria nam deze dingen stil in zich op en dacht er veel over na. ²⁰ Later gingen de herders weer terug naar hun kudde in het veld. Zij prezen God voor wat zij hadden gehoord en gezien. Het was precies zoals de engel had verteld.

²¹ Acht dagen later werd de voorhuid van het kind weggesneden. Het kreeg de naam Jezus, zoals de engel had gezegd toen hij Maria kwam vertellen dat zij zwanger zou worden. ²² Na de bevalling was Maria volgens de Joodse wet veertig dagen onrein. Toen die tijd voorbij was, ging zij met haar man naar Jeruzalem om het kind aan de Here op te dragen. ²³ In de wet stond namelijk: ‘Elk eerste kind dat een jongen is, moet aan de Here worden opgedragen.’ ²⁴ Op diezelfde dag brachten zij ook het verplichte offer. Volgens de wet hoefden arme mensen maar twee tortelduiven of twee jonge duiven te geven.

²⁵ In Jeruzalem woonde een zekere Simeon. Hij was een eerlijk mens die leefde volgens Gods wil en hij was vol van de Heilige Geest. Hij leefde in de stellige verwachting dat God zich over Israël zou ontfermen. ²⁶ Want de Heilige Geest had hem duidelijk gemaakt dat hij pas zou sterven als hij de Christus had gezien. ²⁷ De Heilige Geest had hem ertoe gedrongen die dag naar de tempel te gaan. Terwijl hij daar was, zag hij Jozef en Maria komen om, in gehoorzaamheid aan de wet, het kind Jezus aan God op te dragen. ²⁸ Simeon nam het kind in zijn armen en begon God te prijzen. ²⁹ ‘Here,’ juichte hij, ‘het wachten is voorbij! Nu ben ik gerust. U hebt uw woord gehouden. ³⁰ Met eigen ogen heb ik de Redder gezien ³¹ die U aan de wereld gaat geven. ³² Hij is een licht voor alle volken, de roem en eer voor uw volk Israël.’ ³³ Verwonderd luisterden Jozef en Maria naar wat Simeon over hun kind zei.

³⁴ Simeon noemde hen bevoorrechte mensen. ‘Maar,’ waarschuwde hij Maria, ‘er zal een zwaard door uw ziel gaan. Want velen in Israël zullen zich aan dit kind ergeren, tot hun eigen ongeluk. ³⁵ Maar vele anderen zal Hij de grootste vreugde geven. Hij zal de diepste gedachten van de mensen aan het licht brengen.’

³⁶ Er was in de tempel ook een profetes, Anna, een dochter van Fanuël. Ze hoorde bij de stam van Aser en was vierentachtig jaar oud. Zeven jaar na haar huwelijk was haar man gestorven. ³⁷ En nu kwam ze nooit buiten de tempel. Dag en nacht bleef zij daar om God te dienen met vasten en bidden. ³⁸ Zij kwam er net aan terwijl Simeon met Jozef en Maria stond te praten. Ook zij begon God te danken. Aan iedereen die uitkeek naar de bevrijding van Jeruzalem, vertelde zij dat de Christus was gekomen. ³⁹ Nadat Jezusʼ ouders alles hadden gedaan wat zij volgens de wet van God moesten doen, gingen zij terug naar huis, naar Nazareth in Galilea.

Jezus groeit op

⁴⁰ Daar groeide het kind op tot een flinke, sterke jongen. Hij bleek een bijzondere wijsheid te hebben. De genade van God was op Hem.

⁴¹ Het was de gewoonte van Jezusʼ ouders elk jaar naar Jeruzalem te gaan voor de viering van Pesach, het Joodse Paasfeest. ⁴² Toen Jezus twaalf jaar oud was, mocht Hij voor het eerst mee. ⁴³ Na de feestdagen gingen zij weer terug naar Nazareth, maar Jezus bleef in Jeruzalem achter. ⁴⁴ Zijn ouders misten Hem eerst niet eens, want zij dachten dat Hij ergens tussen de andere reizigers liep. Maar ʼs avonds werden zij toch ongerust en gingen Hem zoeken tussen hun familie en vrienden. ⁴⁵ Hij was echter nergens te vinden. Daarom liepen ze terug naar Jeruzalem. ⁴⁶ Na drie dagen zoeken vonden ze Hem eindelijk. Hij zat in de tempel tussen de bijbelgeleerden en was heel serieus met hen aan het praten. ⁴⁷ Ieder die Hem hoorde, verbaasde zich over zijn verstand en zijn antwoorden. ⁴⁸ Zijn ouders wisten niet wat zij moesten denken toen zij Hem daar zo zagen zitten. ‘Jongen toch,’ zei zijn moeder. ‘Waarom heb je ons dit aangedaan? Vader en ik hebben je overal gezocht. Wij wisten ons gewoon geen raad.’ ⁴⁹ ‘Dat hoefde toch niet?’ antwoordde Hij. ‘Wist u niet dat Ik bezig moet zijn met de dingen van mijn Vader?’ ⁵⁰ Maar zij begrepen niet wat Hij bedoelde. ⁵¹ Hij ging met hen naar Nazareth terug en was gehoorzaam. Zijn moeder dacht veel over deze dingen na en nam alles goed in zich op. ⁵² Hoe ouder Jezus werd, hoe meer wijsheid Hij kreeg. Hij stond in de gunst bij God en de mensen.