Bible in 90 Days

Nagpakita ang Dios kay Solomon^(A)

¹¹ Gani natapos ni Solomon ang pagpatindog sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo. Nahuman niya ang tanan niya nga ginplano para sa sini. ¹² Dayon isa ka gab-i, nagpakita ang Ginoo sa iya kag nagsiling, “Nabatian ko ang imo pangamuyo kag ginpili ko ini nga templo bilang lugar nga halaran sang mga halad.

¹³ “Halimbawa indi ko pagpaulanon, ukon padal-an ko sang mga apan ang duta sa pagkaon sang mga tanom sini, ukon padal-an ko ang akon katawhan sang kalalat-an, ¹⁴ kag kon ang akon katawhan nga akon gintawag^[a] magpaubos sang ila kaugalingon, magpangamuyo, magdangop sa akon, kag magbiya sa ila malaot nga mga ginahimo, pamatian ko sila sa langit kag patawaron ang ila mga sala, kag dayon pakamaayuhon ko liwat ang ila duta. ¹⁵ Talupangdon ko sila kag pamatian ang ila mga pangamuyo sa sini nga lugar, ¹⁶ kay ang ini nga templo ginpili ko kag ginseparar para sa akon agod mangin lugar nga sa diin padunggan ako hasta san-o. Bantayan ko ini kag atipanon permi.

¹⁷ “Kag ikaw, kon magsunod ka sa akon pareho sang imo amay nga si David, kag kon himuon mo ang tanan nga ginapahimo ko sa imo kag tumanon ang akon mga pagsulundan kag mga sugo, ¹⁸ paharion ko ang imo mga kaliwat hasta san-o. Amo man ini ang akon ginpromisa sa imo amay nga si David sang ginsilingan ko siya, ‘Indi ka madulaan sang kaliwat nga magahari sa Israel.’ ¹⁹ Pero kon magtalikod kamo kag indi magtuman sang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga ginhatag ko sa inyo, kag kon mag-alagad kamo kag magsimba sa iban nga mga dios, ²⁰ pahalinon ko kamo sa akon duta nga ginhatag sa inyo, kag sikwayon ko ining templo nga ginpili ko nga lugar nga sa diin padunggan ako. Dayon yagutaon kag kadlawan ini sang tanan nga tawo. ²¹ Kag bisan matahom kag bantog ining templo, gub-on ko ini. Makibot kag matingala gid ang tanan nga magaagi diri kag magasiling, ‘Ngaa ginhimo ini sang Ginoo sa sini nga duta kag sa sini nga templo?’ ²² Magasabat ang iban, ‘Tungod kay ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, nga nagpaguwa sa ila sa Egipto, kag nag-alagad sila kag nagsimba sa iban nga mga dios. Amo ina nga ginpadal-an sila sang Ginoo sang sina nga mga kalaglagan.’ ”

Ang Iban pa nga Nahuman ni Solomon^(B)

8 Pagkatapos sang 20 ka tuig nga pagpatindog ni Solomon sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo, ² ginpatindog niya liwat ang mga banwa nga ginhatag sa iya ni Hiram^[b] kag ginpaestaran sa mga Israelinhon. ³ Amo man ini ang tion nga ginsalakay ni Solomon kag gin-agaw ang Hamat Zoba. ⁴ Ginpatindog man niya liwat ang Tadmor nga ara sa kamingawan kag ang mga banwa sa Hamat nga bulutangan sang mga bodega. ⁵ Ginpabakod niya ang ibabaw kag idalom nga bahin sang Bet Horon. Ginpalibutan niya ini sang mga pader kag ginpabutangan sang mga puwertahan nga may mga trangka. ⁶ Amo man ang ginhimo niya sa Baalat kag sa iban pa nga mga banwa nga bulutangan sang iya mga bodega, mga karwahe kag mga kabayo. Ginpatindog niya ang tanan nga luyag niya patindugon sa Jerusalem, sa Lebanon, kag sa tanan nga duta nga sakop niya.

^7-8 May mga katawhan pa nga indi Israelinhon nga nabilin sa Israel. Sila amo ang mga kaliwat sang mga Hithanon, Amornon, Periznon, Hivhanon, kag mga Jebusnon, nga wala maubos pamatay sang mga Israelinhon sang pag-agaw nila sang duta sang Canaan. Ginhimo sila ni Solomon nga mga ulipon kag ginpilit nga mag-obra, kag nagpabilin sila nga ulipon hasta subong. ⁹ Pero wala paghimua ni Solomon nga ulipon ang bisan sin-o nga Israelinhon. Sa baylo, ginhimo niya sila nga iya mga soldado, mga opisyal, mga pangulo sang mga soldado, mga kumander sang iya mga karwahe, kag mga manugkabayo. ¹⁰ Ang 250 sa ila ginhimo ni Haring Solomon nga mga opisyal nga nagadumala sang mga nagaobra sa iya mga proyekto.

¹¹ Sang matapos na ang palasyo nga ginpahimo ni Solomon para sa iya asawa nga anak sang hari sang Egipto,^[c] ginsaylo niya ang iya asawa didto halin sa Banwa ni David.^[d] Kay siling niya, “Indi puwede nga mag-estar ang akon asawa sa palasyo ni Haring David, kay balaan ini nga lugar tungod didto anay ang Kahon sang Ginoo.”

¹² Dayon naghalad si Solomon sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog didto sa halaran nga iya ginpatindog sa atubangan sang balkon sang templo. ¹³ Gintuman niya ang sugo ni Moises nga maghalad suno sa kinahanglan nga ihalad kada adlaw kag sa mga Adlaw nga Inugpahuway, sa Piesta sang Pag-umpisa sang Bulan, kag sa sining tatlo ka piesta nga ginasaulog kada tuig: ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok, ang Piesta sang Pag-ani, kag ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag. ¹⁴ Kag suno sa pagsulundan sang iya amay nga si David, gin-grupo niya ang mga pari kag mga Levita para sa ila mga buluhaton. Ang mga Levita amo ang nagapanguna sa mga tawo sa pagdayaw sa Dios kag sila ang nagabulig sa mga pari sa ila buluhaton sa templo kada adlaw. Gin-grupo man niya ang mga guwardya sang tagsa ka puwertahan sang templo, kay amo ini ang sugo ni David nga alagad sang Dios. ¹⁵ Gintuman gid nila ni Solomon ang tanan nga sugo ni Haring David parte sa mga pari kag mga Levita kag sa mga bodega.

¹⁶ Natapos ang tanan nga ginpahimo ni Solomon sa templo halin sang pagbutang sang pundasyon hasta sang pagkahuman sini.

¹⁷ Dayon nagkadto si Solomon sa Ezion Geber kag sa Elat, sa baybayon sang Mapula nga Dagat, sa duta sang Edom. ¹⁸ Ginpadal-an siya ni Hiram sang mga barko nga ginadumalahan sang iya mismo mga opisyal nga mga hanas nga mga marinero. Ini sila nagpanakayon upod sa mga tinawo ni Solomon pakadto sa Ofir. Kag sang pagbalik nila may dala sila nga mga 16 ka tonelada nga bulawan, kag gindala nila ini kay Haring Solomon.

Nagbisita ang Rayna sang Sheba kay Haring Solomon^(C)

9 Sang mabatian sang rayna sang Sheba ang pagkabantog ni Solomon, nagkadto siya sa Jerusalem agod testingan ang kaalam ni Solomon paagi sa mabudlay nga mga pamangkot. Nag-abot siya sa Jerusalem nga may upod nga madamo nga mga tinawo, kag may dala siya nga mga kamelyo nga kargado sang mga regalo nga panakot, bulawan nga puwerte kadamo, kag malahalon nga mga bato. Pagkitaay nila ni Solomon, ginpamangkot niya siya sang tanan nga gusto niya nga ipamangkot. ² Ginsabat ni Solomon ang tanan niya nga pamangkot kag wala gid sing bisan ano nga butang nga indi niya mapaathag sa iya. ³ Sang mapamatud-an sang rayna sang Sheba ang kaalam ni Solomon, kag sang makita niya ang katahom sang palasyo nga iya ginpatindog, ⁴ daw indi siya makapati. Amo man sang makita niya ang pagkaon sa lamisa sang hari, ang pagdumala sang iya mga opisyal, ang pag-alagad sang iya mga suluguon kag mga manugserbi sang iya ilimnon nga may matahom nga mga uniporme, kag ang mga halad nga ginasunog nga iya ginhalad sa templo sang Ginoo.

⁵ Nagsiling siya sa hari, “Matuod gid man ang nabatian ko sa akon nasyon parte sa imo mga hinimuan kag kaalam. ⁶ Wala ako nagpati sini hasta nga nagkadto ako diri kag nakita ko ini mismo. Ang matuod, wala gani sa katunga sang akon nabatian parte sa imo ang akon nakita. Ang imo kaalam labaw pa sang sa akon nabatian. ⁷ Daw ano ka suwerte sang imo mga tinawo! Daw ano ka suwerte sang imo mga opisyal nga nagaalagad sa imo kay permi nila mabatian ang imo kaalam. ⁸ Dalayawon ang Ginoo nga imo Dios, nga nalipay sa imo kag nagbutang sa imo sa trono agod maghari para sa iya. Tungod sa gugma sang imo Dios sa Israel kag sa iya handom nga padayunon niya ini nga nasyon hasta san-o, ginhimo niya ikaw nga hari sini, agod himuon mo ang husto kag matarong sa mga tawo.”

⁹ Dayon ginhatagan niya si Haring Solomon sing mga lima ka tonelada nga bulawan, madamo nga mga panakot kag malahalon nga mga bato. Wala na gid sing may makatupong sa kadamuon sang panakot nga ginhatag sang rayna sang Sheba kay Haring Solomon.

¹⁰ May dala man ang mga tinawo ni Haring Solomon kag ang mga tinawo ni Hiram sang mga bulawan, mga kahoy nga almug, kag malahalon nga mga bato halin sa Ofir. ¹¹ Gin-gamit ni Haring Solomon ang mga kahoy nga almug nga mga hagdanan sa templo sang Ginoo kag sa palasyo, kag ang iban ginhimo nga mga arpa kag mga lira para sa mga musikero. Wala gid sing pareho sina^[e] nga nakita sang una sa Juda.

¹² Ginhatag ni Haring Solomon sa rayna sang Sheba ang bisan ano nga ginpangayo niya. Mas sobra pa ang ginhatag ni Solomon sa iya sang sa gindala niya. Dayon nagpauli ang rayna sa iya lugar upod sang iya mga tinawo.

Ang Manggad ni Solomon^(D)

¹³ Kada tuig nagabaton si Solomon sing mga 23 ka tonelada nga bulawan, ¹⁴ wala labot sa mga buhis nga halin sa mga negosyante. Nagahatag man sa iya sang mga bulawan kag pilak ang tanan nga hari sang Arabia kag ang mga gobernador sang Israel.

¹⁵ Nagpahimo si Haring Solomon sang 200 ka dalagko nga mga taming nga ang kada taming nahaklapan sing mga pito^[f] ka kilo nga bulawan. ¹⁶ Nagpahimo man siya sang 300 ka magagmay nga mga taming nga ang kada taming nahaklapan sing mga tatlo kag tunga^[g] ka kilo nga bulawan. Ginpabutang niya ini tanan didto sa bahin sang palasyo nga ginatawag Kagulangan sang Lebanon.

¹⁷ Nagpahimo man ang hari sang isa ka dako nga trono nga halin sa mga bangkil sang mga elepante, kag ginhaklapan ini sang puro nga bulawan. ¹⁸ May anom ka halintang ang trono, kag may bulawan ini nga tulungtungan sang tiil. Sa kada kilid sang halambuyan sini may ara nga estatwa sang leon nga nagatindog. ¹⁹ Kag may ara man nga estatwa sang leon sa kada kilid sang halintang. Dose tanan ka estatwa sa anom ka halintang. Wala sing may makapareho sini nga trono sa bisan diin nga ginharian. ²⁰ Ang tanan nga ilimnan ni Haring Solomon puro bulawan, kag ang tanan nga kagamitan sa bahin sang palasyo nga ginatawag Kagulangan sang Lebanon puro man bulawan. Wala ini ginhimo sa pilak kay gamay lang ang bili sang pilak sang panahon ni Solomon. ²¹ May mga barko man si Solomon nga pangnegosyo,^[h] nga ginadala sang mga tinawo ni Hiram. Ini nga mga barko nagapauli isa ka bes sa kada tatlo ka tuig, nga may dala nga mga bulawan, pilak, bangkil sang elepante, kag dalagko kag magagmay nga klase sang mga amo.

²² Wala sing bisan sin-o nga hari sa kalibutan nga makatupong sa kaalam kag sa manggad ni Haring Solomon. ²³ Ang tanan nga hari sa kalibutan nagatinguha nga makita si Solomon agod makapamati sila sa kaalam nga ginhatag sang Dios sa iya. ²⁴ Kada tuig, ang kada isa nga nagabisita sa iya may dala nga mga regalo—mga butang nga hinimo halin sa pilak kag bulawan, mga bayo, mga armas, mga panakot, mga kabayo, kag mga mula.^[i]

²⁵ May 4,000 ka kuwadra si Solomon para sa iya mga kabayo kag mga karwahe. May 12,000 siya ka kabayo^[j] nga ginbutang niya sa mga banwa nga bulutangan sang iya mga karwahe, kag ang iban didto sa iya sa Jerusalem. ²⁶ Ginsakop niya ang tanan nga hari halin sa Suba sang Eufrates hasta sa duta sang mga Filistinhon kag sa dulunan sang Egipto. ²⁷ Sang panahon nga siya ang hari, ang pilak sa Jerusalem daw pareho lang ka ordinaryo sa mga bato, kag ang kahoy nga sedro daw pareho kabugana sa ordinaryo nga mga kahoy nga sikomoro sa mga bulobukid sa nakatundan. ²⁸ Ang mga kabayo ni Solomon naghalin pa sa Egipto kag sa iban pa nga mga nasyon.

Ang Katapusan sang Paghari ni Solomon^(E)

²⁹ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Solomon halin sa umpisa hasta sa katapusan nasulat sa Sinulatan ni Propeta Natan, sa Mensahi ni Ahia nga Taga-Shilo, kag sa Mga Palanan-awon ni Propeta Ido, nga nagasugid man parte sa paghari ni Jeroboam nga anak ni Nebat. ³⁰ Sa Jerusalem nag-estar si Solomon samtang nagahari siya sa bug-os nga Israel sa sulod sang 40 ka tuig. ³¹ Sang napatay siya, ginlubong siya sa banwa sang iya amay nga si David. Kag si Rehoboam nga iya anak ang nagbulos sa iya bilang hari.

Nagrebelde ang Israel kay Rehoboam^(F)

10 Nagkadto si Rehoboam sa Shekem, nga sa diin nagtipon ang mga Israelinhon sa pagproklamar sa iya nga hari. ² Pagkabati sini ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nagbalik siya sa Israel. (Kay sadto nga panahon didto siya nagaestar sa Egipto, nga sa diin nagpalagyo siya kay Haring Solomon.) ³ Ginpatawag sang mga Israelinhon si Jeroboam, kag tanan sila nagkadto kay Rehoboam kag nagsiling, ⁴ “Mabug-at ang mga ginpatuman sang imo amay sa amon. Pero kon pamag-anon mo, alagaran ka namon.”

⁵ Nagsabat si Rehoboam, “Hatagi ninyo ako anay sang tatlo ka adlaw sa paghunahuna sini, pagkatapos balik kamo sa akon.” Gani nagpauli ang mga tawo. ⁶ Nagpakigkita dayon si Haring Rehoboam sa mga manugdumala nga nakaalagad sa iya amay nga si Solomon sang buhi pa siya. Nagpamangkot si Rehoboam sa ila, “Ano bala ang inyo malaygay nga isabat ko sa ginapangabay sang sadto nga mga tawo?” ⁷ Nagsabat sila, “Kon ipakita mo ang imo kaayo sa ila, kag ihatag mo sa ila ang ila ginapangabay, magaalagad sila sa imo hasta san-o.”

⁸ Pero wala pagtumana ni Rehoboam ang ila laygay, sa baylo nagpakigkita siya sa iya katubo-tubo nga mga pamatan-on nga nagaalagad sa iya. ⁹ Nagpamangkot siya sa ila, “Ano bala ang inyo malaygay nga isabat ko sa ginapangabay sang sadto nga mga tawo? Nagapangabay sila sa akon nga pamag-anan ko ang mabug-at nga mga ginpatuman sang akon amay sa ila.” ¹⁰ Nagsabat ang mga pamatan-on, “Amo ini ang isabat mo sa sadto nga mga tawo nga nagapangabay sa imo: ‘Ang akon kamalingking mas dako pa sa hawak sang akon amay. ¹¹ Ang buot ko silingon nga mas mabug-at pa ang ipatuman ko sa inyo sang sa ginpatuman sang akon amay. Kon ginhanot kamo sang akon amay sang latigo, hanuton ko kamo sang putik nga may matalom nga mga metal.^[k]’ ”

¹² Pagkaligad sang tatlo ka adlaw, nagbalik si Jeroboam kag ang mga tawo kay Haring Rehoboam, suno sa ginsiling sang hari sa ila. ¹³ Pero wala pagtumana ni Rehoboam ang ginlaygay sa iya sang mga manugdumala. Sa baylo, ginhambalan niya sing masakit ang mga tawo ¹⁴ suno sa ginlaygay sang mga pamatan-on. Nagsiling siya sa ila, “Mabug-at ang ginpatuman sang akon amay sa inyo, pero mas mabug-at pa gid ang ipatuman ko sa inyo. Kon ginhanot kamo sang akon amay sang latigo, hanuton ko kamo sang putik nga may matalom nga mga metal.”

¹⁵ Gani wala magpamati ang hari sa pangabay sang mga tawo, kay ini pagbuot sang Dios agod matuman ang iya ginsiling kay Jeroboam nga anak ni Nebat paagi kay Ahia nga taga-Shilo. ¹⁶ Sang mareyalisar sang mga Israelinhon nga wala sila pagpamatii sang hari, nagsiling sila sa hari, “Wala kami labot sa imo nga kaliwat ni David! Bahala ka na sa imo ginharian! Dali kamo mga Israelinhon, mapauli kita!” Gani nagpalauli ang mga Israelinhon. ¹⁷ Ang mga Israelinhon lang nga nagaestar sa mga banwa sang Juda amo ang padayon nga gindumalahan ni Rehoboam.

¹⁸ Karon, ginpakadto ni Haring Rehoboam sa mga Israelinhon si Hadoram,^[l] ang manugdumala sang mga tawo nga ginapilit nga mag-obra. Pero ginbato siya sang mga Israelinhon hasta nga napatay. Dayon nagdali-dali sakay si Haring Rehoboam sa iya karwahe kag nagpalagyo sa Jerusalem. ¹⁹ Bisan hasta subong nagarebelde ang mga Israelinhon sa mga kaliwat ni David.

Ginpaandaman ni Shemaya si Rehoboam^(G)

11 Pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gintipon niya ang mga hanas nga mga soldado sang mga tribo sang Juda kag Benjamin. Nakatipon siya sang 180,000 ka soldado sa pagpakig-away kontra sa katawhan sang Israel kag sa pagbawi sang iya ginharian. ² Pero nagsiling ang Ginoo kay Shemaya nga iya alagad, ³ “Hambala si Haring Rehoboam sang Juda, nga anak ni Solomon, kag ang tanan nga Israelinhon sa Juda kag Benjamin ⁴ nga ako, ang Ginoo, nagasiling: ‘Indi kamo magpakig-away sa inyo kadugo. Magpauli kamo, kay pagbuot ko ini tanan.’ ” Gintuman nila ang Ginoo kag wala nila ginsalakay si Jeroboam.

⁵ Nagpabilin si Rehoboam sa Jerusalem kag ginpabakod niya ang ini nga mga banwa sa pagprotektar sang Juda: ⁶ Betlehem, Etam, Tekoa, ⁷ Bet Zur, Soco, Adulam, ⁸ Gat, Maresha, Zif, ⁹ Adoraim, Lakish, Azeka, ¹⁰ Zora, Ayalon, kag Hebron. Amo ini ang napaderan nga mga banwa sa Juda kag Benjamin. ¹¹ Ginpapag-on niya ang mga pader sini kag nagbutang siya sang mga kumander sa sini nga mga banwa. Ini sila ginhatagan niya sang mga pagkaon, lana sang olibo kag bino. ¹² Ginpabutangan niya ini nga mga banwa sang mga taming kag mga bangkaw bilang dugang nga depensa. Gani ang Juda kag ang Benjamin padayon nga nangin sakop niya.

¹³ Ang mga pari kag mga Levita nga nagaestar sa iban nga mga tribo sang Israel nagdampig kay Rehoboam. ¹⁴ Ini nga mga kaliwat ni Levi naghalin sa ila balay kag duta kag nagsaylo sa Juda kag Jerusalem tungod kay ginsikway sila ni Jeroboam kag sang iya mga anak bilang mga pari sang Ginoo. ¹⁵ Nagbutang si Jeroboam sang iya kaugalingon nga mga pari sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, nga sa diin nagasimba sila sa ila mga dios-dios nga kanding kag baka nga ginpahimo ni Jeroboam. ¹⁶ Ang mga Israelinhon sa iban nga mga tribo sang Israel nga gusto gid magdangop sa Ginoo, ang Dios sang Israel, nagsunod sa mga kaliwat ni Levi sa Jerusalem, agod makahalad sila sang mga halad sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. ¹⁷ Ginpalig-on nila ang ginharian sang Juda, kag sa sulod sang tatlo ka tuig ginsuportaran nila si Rehoboam nga anak ni Solomon. Nagsunod sila sa Ginoo pareho sang ila ginhimo sang paghari ni David kag ni Solomon.

Ang Pamilya ni Rehoboam

¹⁸ Ginpangasawa ni Rehoboam si Mahalat, nga ang iya amay si Jerimot nga anak ni David kag ang iya iloy si Abihail nga anak ni Eliab kag apo ni Jesse. ¹⁹ Si Rehoboam kag si Mahalat may tatlo ka anak nga lalaki nga sila ni Jeush, Shemaria, kag Zaham. ²⁰ Ginpangasawa man ni Rehoboam si Maaca nga anak ni Absalom. Ang ila mga anak nga lalaki amo sila ni Abia, Atai, Ziza, kag Shelomit. ²¹ Mas palangga ni Rehoboam si Maaca sang sa iban niya nga mga asawa. May 18 ka asawa si Rehoboam kag may 60 pa gid siya ka asawa nga suluguon. Kag ang iya mga anak 28 ka lalaki kag 60 ka babayi. ²² Ang anak niya kay Maaca nga si Abia amo ang ginpili niya nga pangulo sang iya mga anak nga prinsipe, nga nagakahulugan nga siya ang magabulos sa iya bilang hari. ²³ Mainalamon nga ginhatagan ni Rehoboam sang katungdanan ang iban pa niya nga mga anak. Ginpadumala niya sila sa tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda kag Benjamin. Ginhatagan niya sila sang ila mga kinahanglanon kag sang madamo nga mga asawa.

Ginsalakay ni Haring Shishak sang Egipto ang Jerusalem^(H)

12 Sang malig-on na ang paghari ni Rehoboam kag gamhanan na siya, ginsikway niya kag sang bug-os nga Israel ang kasuguan sang Ginoo. ² Tungod nga indi sila matutom sa Ginoo, ginsalakay ni Haring Shishak sang Egipto ang Jerusalem sang ikalima nga tuig sang paghari ni Rehoboam. ³ May dala si Shishak nga 1,200 ka karwahe, 60,000 ka manugkabayo, kag puwerte kadamo nga mga soldado, nga ang iban sa ila halin pa sa Libya, Sukot, kag Etiopia.^{[m] 4} Ginsakop ni Shishak ang napaderan nga mga banwa sang Juda kag nagpadayon sila sa pagsalakay pakadto sa Jerusalem.

⁵ Dayon nagkadto si Propeta Shemaya kay Rehoboam kag sa mga pangulo sang Juda, nga nagpalalagyo sa Jerusalem tungod sa kahadlok kay Shishak. Nagsiling si Shemaya sa ila, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Ginsikway ninyo ako, gani karon pabay-an ko kamo kay Shishak.”

⁶ Nagpaubos sang ila kaugalingon ang hari kag ang mga pangulo sang Israel. Nagsiling sila, “Matarong ang Ginoo!”

⁷ Sang makita sang Ginoo nga nagpaubos sila sang ila kaugalingon, nagsiling ang Ginoo paagi kay Shemaya, “Tungod nga nagpaubos sila sang ila kaugalingon, indi ko sila paglaglagon kundi hilwayon ko sila sa indi madugay. Indi ko pag-ipaagom ang akon kaakig sa Jerusalem paagi kay Shishak. ⁸ Pero ipasakop ko sila sa iya agod makatuon sila nga mas maayo ang mag-alagad sa akon sang sa mag-alagad sa mga dutan-on nga mga hari.”

⁹ Sang ginsalakay ni Haring Shishak sang Egipto ang Jerusalem, ginpanguha niya ang mga manggad sa templo sang Ginoo kag sa palasyo. Ginkuha niya ang tanan, pati na ang mga taming nga bulawan nga ginpahimo ni Solomon. ¹⁰ Gani nagpahimo si Haring Rehoboam sang mga taming nga saway sa pag-ilis sadto nga mga taming, kag gin-intrigar niya ini sa mga opisyal sang mga guwardya nga nagabantay sa puwertahan sang palasyo. ¹¹ Kag kon magkadto ang hari sa templo sang Ginoo, nagaupod sa iya ang mga guwardya nga nagadala sang sini nga mga taming, kag pagkatapos ginabalik man nila ini sa ila kuwarto.

¹² Tungod nga nagpaubos si Rehoboam sang iya kaugalingon, nadula ang kaakig sang Ginoo sa iya, kag wala siya malaglag sing bug-os. Sa matuod lang, may ara pa gid man nga kaayuhan sa Juda.

¹³ Naglig-on ang pagdumala ni Haring Rehoboam kag nagpadayon siya sa paghari didto sa Jerusalem. Nagaedad siya sing 41 sang nangin hari siya, kag naghari siya sing 17 ka tuig sa Jerusalem, ang siyudad nga ginpili sang Ginoo sa tanan nga tribo sang Israel nga sa diin padunggan siya. Ang ngalan sang iloy ni Rehoboam amo si Naama, nga isa ka Ammonhon. ¹⁴ Naghimo sing malaot si Rehoboam tungod nga wala siya naghandom sa pagdangop sa Ginoo.

¹⁵ Ang estorya parte sa paghari ni Rehoboam halin sa umpisa hasta sa katapusan nasulat sa Libro ni Propeta Shemaya kag Libro ni Propeta Ido, nga listahan sang mga kaliwat. Permi lang sadto nagainaway si Rehoboam kag si Jeroboam. ¹⁶ Sang napatay si Rehoboam, ginlubong siya sa Banwa ni David. Kag si Abia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Abia sa Juda^(I)

13 Nangin hari sang Juda si Abia sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Jeroboam sa Israel. ² Sa Jerusalem nag-estar si Abia, kag naghari siya sa sulod sang tatlo ka tuig. Ang iya iloy amo si Maaca^[n] nga anak ni Uriel nga taga-Gibeah.

Nag-inaway si Abia kag si Jeroboam. ³ Nagsalakay si Abia upod ang 400,000 ka maisog nga mga soldado, kag nagpreparar si Jeroboam sang 800,000 ka maisog nga mga soldado sa pagpakig-away. ⁴ Pag-abot nila ni Abia sa kabukiran sang Efraim, nagtindog si Abia sa Bukid sang Zemaraim kag nagsinggit kay Jeroboam kag sa mga taga-Israel, “Pamati kamo sa akon. ⁵ Wala bala kamo kahibalo nga ang Ginoo, ang Dios sang Israel, naghimo sang wala sing katapusan nga kasugtanan kay David nga siya kag ang iya mga kaliwat amo ang maghari sa Israel hasta san-o? ⁶ Pero ikaw Jeroboam nga anak ni Nebat nagrebelde sa imo agalon nga si Solomon nga anak ni David. ⁷ Nag-upod sa imo ang dungol kag wala sing pulos nga mga tawo, kag nagkontra kay Rehoboam nga anak ni Solomon sang bata pa sadto si Rehoboam kag wala pa sing eksperiensya kag wala sing ikasarang sa pagbato sa inyo. ⁸ Kag karon gusto ninyo nga kontrahon ang ginharian sang Ginoo nga gintugyan sa kaliwat ni David. Nagapabugal kamo nga madamo ang inyo mga soldado kag dala ninyo ang bulawan nga mga baka nga ginpahimo ni Jeroboam bilang inyo mga dios. ⁹ Ginpalayas ninyo ang mga pari sang Ginoo, nga mga kaliwat ni Aaron, kag ang mga Levita. Kag nagpili kamo sang inyo kaugalingon nga mga pari pareho sang ginahimo sang iban nga mga nasyon. Ang bisan sin-o nga may turo nga baka kag pito ka karnero puwede na idedikar bilang pari sang inyo indi matuod nga mga dios.

¹⁰ “Pero kami iya, ang Ginoo amo ang amon Dios, kag wala namon siya ginsikway. Ang amon mga pari nga nagaalagad sa Ginoo mga kaliwat ni Aaron, kag ginabuligan sila sang mga Levita. ¹¹ Kada aga kag gab-i nagahalad sila sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog kag sang mahamot nga insenso. Nagabutang sila sang tinapay sa lamisa nga ginakabig nga matinlo. Kag kada gab-i ginasindihan nila ang mga suga nga ara sa bulawan nga mga tulungtungan. Ginatuman namon ang mga sugo sang Ginoo nga amon Dios. Pero kamo iya ginsikway ninyo siya. ¹² Ang Dios kaupod namon; siya ang amon pangulo. Magapatunog ang iya mga pari sang mga trumpeta sa pagpanguna sa amon sa pagpakig-away sa inyo. Mga katawhan sang Israel, indi kamo magkontra kontra sa Ginoo, ang Dios sang inyo mga katigulangan, kay indi gid kamo magmadinalag-on.”

¹³ Samtang nagahambal si Abia, sekreto nga nagpadala si Jeroboam sang mga soldado sa likod sang mga taga-Juda sa pag-ambus sa ila. ¹⁴ Sang makita sang mga taga-Juda nga ginasalakay sila sa likod kag sa atubang, nagpangayo sila sang bulig sa Ginoo. Ginpatunog dayon sang mga pari ang mga trumpeta, ¹⁵ kag nagsinggit sing tudo ang mga taga-Juda sa pagsalakay. Sa ila pagsinggit, ginpierdi sang Dios si Jeroboam kag ang mga soldado sang Israel. Ginlagas sila ni Abia kag sang mga soldado sang Juda. ¹⁶ Nagpalagyo sila, kag gintugyan sila sang Dios sa mga taga-Juda. ¹⁷ Madamo gid ang napatay ni Abia kag sang iya mga tinawo—500,000 ka maayo nga mga soldado sang Israel. ¹⁸ Gani napierdi sang mga taga-Juda ang mga taga-Israel sa sina nga inaway, tungod kay nagsalig sila sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan.

¹⁹ Ginlagas ni Abia si Jeroboam kag naagaw niya sa iya ang mga banwa sang Betel, Jeshana, kag Efron, kag pati ang mga baryo sa ila palibot. ²⁰ Wala na gid mabawi ni Jeroboam ang iya gahom sang panahon ni Abia, kag sang ulihi ginsilutan siya sang Ginoo kag napatay siya. ²¹ Si Abia iya naggamhanan pa gid. May 14 siya ka asawa kag 22 ka anak nga lalaki kag 16 ka anak nga babayi. ²² Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Abia, ang iya mga ginsiling kag mga ginhimo, nasulat sa Estorya ni Propeta Ido.

14 Sang ulihi, napatay si Abia kag ginlubong sa Banwa ni David. Si Asa nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari. Kag sang si Asa ang hari, may kalinong sa Juda sa sulod sang napulo ka tuig.

Ang Paghari ni Asa sa Juda

² Matarong ang ginhimo ni Asa sa panulok sang Ginoo nga iya Dios. ³ Ginpaguba niya ang mga halaran para sa mga dios-dios kag ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar. Ginpaguba man niya ang handumanan nga mga bato kag ginpautod ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. ⁴ Ginsugo niya ang katawhan sang Juda sa pagdangop sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, kag sa pagtuman sang iya mga kasuguan. ⁵ Ginpaguba niya ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag ang mga halaran nga ginasunugan sang mga insenso sa tanan nga banwa sang Juda. Gani may kalinong ang ginharian sang Juda sang tion sang paghari ni Asa. ⁶ Kag samtang malinong, ginpabutangan ni Asa sang mga pader ang mga banwa sang Juda. Wala sing may nagpakig-away sa iya sa sina nga tion, kay ginhatagan siya sang Ginoo sang kalinong.

⁷ Nagsiling si Asa sa mga taga-Juda, “Pabakuron ta ini nga mga banwa paagi sa pagbutang sang mga pader sa palibot sini nga may mga tore, mga puwertahan kag mga trangka. Kita gihapon ang nagapanag-iya sang sini nga duta, tungod kay nagdangop kita sa Ginoo nga aton Dios. Kag ginhatagan niya kita sang kalinong sa aton mga kaaway sa palibot.” Gani ginpabakod nila ang mga banwa kag nagmainuswagon sila.

⁸ May 300,000 ka soldado si Asa nga mga taga-Juda, nga armado sang dalagko nga mga taming kag mga bangkaw. Kag may ara man siya sang 280,000 ka soldado nga taga-Benjamin, nga armado sang magagmay nga mga taming kag mga pana. Ini sila tanan mga maayo nga mga soldado.

⁹ Naglakat si Zera nga taga-Etiopia^[o] upod ang madamo gid nga mga soldado kag 300 ka karwahe sa pagsalakay sa Juda. Nakaabot sila sa Maresha. ¹⁰ Naglakat man sila ni Asa sa pagpakig-away kay Zera. Nagplastar sila sa pulopatag sang Zefata malapit sa Maresha. ¹¹ Dayon nagpangamuyo si Asa sa Ginoo nga iya Dios, “O Ginoo, wala na sing iban pa nga makabulig sa mga tawo nga wala sing ikasarang kontra sa mga gamhanan kundi ikaw lang. Buligi kami, O Ginoo nga amon Dios, kay nagasalig kami sa imo, kag sa imo ngalan nagkadto kami diri kontra sa sining madamo gid nga mga soldado. O Ginoo, ikaw ang amon Dios; indi pag-itugot nga magdaog ang tawo kontra sa imo.”

¹² Gani ginpierdi sang Ginoo ang mga taga-Etiopia sa atubangan ni Asa kag sang mga taga-Juda. Nagpalalagyo ang mga taga-Etiopia, ¹³ kag ginlagas sila ni Asa kag sang iya mga soldado hasta sa Gerar. Madamo gid ang nagkalamatay sa mga taga-Etiopia sa bagay nga indi na sila makapakig-away pa. Ginpierdi sila sang Ginoo kag sang iya mga soldado. Madamo gid nga pagkabutang ang nakuha sang mga soldado sang Juda. ¹⁴ Nalaglag nila ang mga baryo sa palibot sang Gerar, tungod nga ang mga pumuluyo sini ginpahadlok sa Ginoo. Ginpanguha nila ang mga pagkabutang sang sini nga mga baryo tungod kay madamo gid ang ila mga pagkabutang. ¹⁵ Ginsalakay man nila ang mga kampo sang mga manugbantay sang mga kasapatan, kag ginpanguha ang madamo nga mga karnero kag mga kanding, kag mga kamelyo. Dayon nagbalik sila sa Jerusalem.

Ang Mga Pagbag-o nga Ginhimo ni Asa

15 Karon, gin-gamhan sang Espiritu sang Dios si Azaria nga anak ni Oded. ² Nagpakigkita siya kay Asa kag nagsiling sa iya, “Pamatii ninyo ako Haring Asa, kag tanan kamo nga taga-Juda kag taga-Benjamin. Magapabilin ang Ginoo sa inyo samtang nagapabilin kamo sa iya. Kon magdangop kamo sa iya, makita ninyo ang iya kaayo. Pero kon talikdan ninyo siya, talikdan man niya kamo. ³ Sa malawig nga panahon nagkabuhi ang mga Israelinhon nga wala sing matuod nga Dios, wala sing mga pari nga nagatudlo sa ila, kag wala sing kasuguan. ⁴ Pero sa ila kalisod, nagdangop sila sa Ginoo, ang Dios sang Israel, kag ginbuligan niya sila. ⁵ Sadto nga tion, delikado ang pagbiyahe tungod kay nagaginamo ang mga tawo. ⁶ Nagailinaway ang mga nasyon kag ang mga siyudad, tungod ginpagamo sila sang Dios paagi sa nagkalain-lain nga mga kalisod. ⁷ Pero kamo iya, magpakaisog kamo kag indi magkaluya, kay ang inyo mga binuhatan pagabalusan.”

⁸ Pagkabati ni Asa sa mensahi ni Azaria nga anak ni Oded, nagpakaisog siya. Ginpakuha niya ang makangilil-ad nga mga dios-dios sa bug-os nga Juda kag Benjamin, kag sa mga banwa nga iya naagaw sa kabukiran sang Efraim. Ginpakay-o niya ang halaran sang Ginoo nga ara sa atubangan sang balkon sang templo sang Ginoo.

⁹ Dayon ginpatipon niya ang tanan nga katawhan sang Juda kag Benjamin, kag ang mga katawhan halin sa Efraim, Manase, kag Simeon nga nag-estar upod sa ila. Madamo ang nagsaylo sa Juda halin sa Israel sang makita nila nga si Asa ginaupdan sang Ginoo nga iya Dios.

¹⁰ Nagtipon sila sa Jerusalem sang ikatatlo nga bulan sang ika-15 nga tuig sang paghari ni Asa. ¹¹ Kag sa sina nga tion naghalad sila sa Ginoo sang mga sapat halin sa ila naagaw sa inaway—700 ka baka kag 7,000 ka karnero kag kanding. ¹² Naghimo sila sang kasugtanan nga magdangop sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, sa bug-os nila nga tagipusuon kag kalag. ¹³ Ang bisan sin-o nga indi magdangop sa Ginoo, ang Dios sang Israel, pagapatyon, bata man ukon tigulang, lalaki man ukon babayi. ¹⁴ Nagsumpa sila sa Ginoo sa mabaskog nga tingog, nga may paghinugyaw kag pagpatunog sang mga trumpeta kag mga budyong. ¹⁵ Nagkalipay gid ang tanan nga taga-Juda tungod kay nagsumpa sila sing tinagipusuon. Nagdangop sila sa Dios nga hugot gid sa ila tagipusuon, kag nakita nila ang iya kaayo. Kag ginhatagan sila sang Ginoo sang kalinong sa ila mga kaaway sa palibot.

¹⁶ Ginpahalin man ni Haring Asa ang iya lola nga si Maaca sa iya pagkarayna tungod kay naghimo siya sang makangilil-ad nga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Ginpautod ni Asa ini nga hulohaligi kag ginpabis-ak, kag ginpasunog sa Kidron nga ililigan sang tubig. ¹⁷ Bisan wala madula ang tanan nga simbahan sa mataas nga mga lugar sa Israel, nagpabilin nga matutom si Asa sa Ginoo sa bug-os niya nga kabuhi. ¹⁸ Gindala niya sa templo sang Dios ang mga pilak, mga bulawan, kag ang iban pa nga mga butang nga gindedikar niya kag sang iya amay sa Dios.

¹⁹ Wala gid sing inaway hasta sa ika-35 nga tuig sang paghari ni Asa.

Ang Katapusan nga Tuig ni Asa^(J)

16 Sang ika-36 nga tuig sang paghari ni Asa, ginsalakay ni Haring Baasha sang Israel ang Juda. Kag ginsuguran ni Haring Baasha ang pagpabakod sang banwa sang Rama agod wala sing may makaguwa ukon makasulod sa teritoryo ni Haring Asa sang Juda.

² Ginpanguha ni Asa ang mga pilak kag mga bulawan sa mga bodega sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo. Dayon ginhatag niya ini kay Haring Ben Hadad sang Aram^[p] didto sa Damascus nga sa diin siya nagaestar. Amo ini ang mensahi ni Asa kay Ben Hadad: ³ “Maghimo kita sang kasugtanan nga magdampiganay kita, pareho sang ginhimo sang aton mga amay. Batuna ang ginahatag ko sa imo nga pilak kag bulawan, kag ginapangabay ko ikaw nga untaton mo na ang imo pagpakigdampig kay Haring Baasha sang Israel agod pabay-an na niya ako.”

⁴ Nagsugot si Ben Hadad sa ginpangabay ni Haring Asa, kag ginsugo niya ang mga kumander sang iya mga soldado nga salakayon ang mga banwa sang Israel. Naagaw nila ang Ion, Dan, Abel Maim, kag ang tanan nga banwa sang Naftali nga bulutangan sang mga bodega. ⁵ Sang mabatian ini ni Baasha, ginpauntat niya ang pagpabakod sang Rama. ⁶ Dayon nagmando si Haring Asa sa tanan nga lalaki sang Juda nga kuhaon nila ang mga bato kag mga troso nga gin-gamit ni Baasha sa pagpabakod sang Rama. Kag gin-gamit ini ni Haring Asa sa pagpabakod sang Geba kag sang Mizpa.

⁷ Sadto nga tion, nagkadto si Propeta Hanani kay Haring Asa sang Juda kag nagsiling sa iya, “Tungod nagsalig ka sa hari sang Aram kag indi sa Ginoo nga imo Dios, nadula ang inyo tsansa sa paglaglag sa mga soldado sang hari sang Aram. ⁸ Nadumduman mo bala kon ano ang natabo sa mga taga-Etiopia^[q] kag taga-Libya, nga ang ila mga soldado, mga karwahe, kag mga manugkabayo puwerte kadamo? Sadto nga tion nagsalig ka sa Ginoo, kag ginpapierdi niya sila sa inyo. ⁹ Kay nagatan-aw gid ang Ginoo sa bug-os nga kalibutan agod pabaskugon ang mga tawo nga matutom gid sa iya. Binuang ang imo ginhimo! Gani sugod subong permi ka na magapakig-away.”

¹⁰ Tungod sini, naakig gid si Asa sa propeta, gani ginpapriso niya siya. Kag sa sina man nga tion, nagsugod sa pagpamigos si Asa sa iban niya nga mga katawhan.

¹¹ Ang estorya parte sa paghari ni Asa halin sa umpisa hasta sa katapusan nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda kag sang Israel. ¹² Sang ika-39 nga tuig sang paghari ni Asa, nag-antos siya sang balatian sa tiil. Bisan grabe na ang iya balatian, wala siya nagpangayo sang bulig sa Ginoo kundi sa mga doktor. ¹³ Kag sang ika-41 nga tuig sang iya paghari, napatay siya. ¹⁴ Ginlubong siya sa lulubngan nga iya ginpahimo para sa iya kaugalingon didto sa Banwa ni David. Ginhamyang nila siya sa isa ka hiligdaan nga may nagkalain-lain nga mga pahamot, kag nagdabok ang mga tawo sang dako gid nga kalayo sa pagpadungog sa iya.

Si Jehoshafat nga Hari sang Juda

17 Ang nagbulos kay Asa bilang hari amo ang iya anak nga si Jehoshafat. Ginpalig-on ni Jehoshafat ang iya ginharian agod makabato siya sa Israel. ² Ginbutangan niya sang mga soldado ang tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda, kag ginbutangan niya sang mga kampo sang mga soldado ang Juda kag ang mga banwa sang Efraim nga naagaw sang iya amay nga si Asa. ³ Ginaupdan sang Ginoo si Jehoshafat tungod kay sa una nga mga tinuig sang iya paghari ginsunod niya ang pagkabuhi sang iya katigulangan nga si David. Wala siya magdangop sa mga imahen ni Baal ⁴ kundi nagdangop siya sa Dios sang iya amay kag nagsunod sa iya kasuguan sa baylo nga magsunod sa pagginawi sang mga taga-Israel. ⁵ Ginpalig-on sang Ginoo ang ginharian sa idalom sang iya paghari. Nagdala sang mga regalo ang tanan nga taga-Juda sa iya, gani nagmanggaranon gid siya kag nagdungganon. ⁶ Matutom siya sa pagsunod sa mga pamaagi sang Ginoo. Ginpaguba niya sa Juda ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera.

⁷ Sang ikatatlo nga tuig sang iya paghari, ginpadala niya ang iya mga opisyal nga sila ni Ben Hail, Obadias, Zacarias, Netanel, kag Micaya sa pagtudlo sa mga banwa sang Juda. ⁸ Kaupod nila ang iban nga mga Levita nga sila ni Shemaya, Netania, Zebadia, Asahel, Shemiramot, Jehonatan, Adonia, Tobia, Tob Adonia, kag ang mga pari nga sila ni Elishama kag Jehoram. ⁹ Gindala nila ang Libro sang Kasuguan sang Ginoo kag naglibot sila sa tanan nga banwa sang Juda kag nagpanudlo sa mga tawo.

¹⁰ Ginpahadlok sang Ginoo ang tanan nga ginharian sa palibot sang Juda, gani wala sa ila sing may nagpakig-away kay Jehoshafat. ¹¹ Ang iban nga mga Filistinhon nagdala kay Jehoshafat sang mga regalo kag pilak bilang buhis, kag ang mga Arabo nagdala man sa iya sang 7,700 ka karnero kag 7,700 ka kanding. ¹² Gani naggamhanan pa gid si Jehoshafat. Nagpatindog siya sa Juda sang mabakod nga mga kuta kag sang mga banwa nga bulutangan sang mga bodega. ¹³ Madamo nga mga kinahanglanon ang gintipon niya sa mga banwa sang Juda. Nagbutang man siya sang maayo nga mga soldado sa Jerusalem. ¹⁴ Ang iya mga soldado nalista suno sa ila mga pamilya. Si Adnah amo ang kumander sang 300,000 ka maayo nga mga soldado nga taga-Juda, nga gin-grupo sa tag-1,000. ¹⁵ Ang sunod sa iya amo si Jehohanan nga kumander sang 280,000 ka soldado. ¹⁶ Sunod amo si Amasia nga anak ni Zicri, nga kumander sang 200,000 ka maayo nga mga soldado. Nagbuluntad siya para sa buluhaton sang Ginoo.

¹⁷ Si Eliada, nga isa ka maayo nga soldado, amo ang kumander sang 200,000 ka soldado nga taga-Benjamin. Ini nga mga soldado may mga taming kag mga pana. ¹⁸ Ang sunod sa iya amo si Jehozabad nga kumander sang 180,000 ka armado nga mga soldado.

¹⁹ Amo ini sila ang mga nag-alagad kay Haring Jehoshafat luwas sa mga soldado nga iya ginbutang sa napaderan nga mga banwa sa bug-os nga Juda.

Ginpaandaman ni Micaya si Ahab^(K)

18 Karon, nagmanggaranon kag nagdungganon na gid si Jehoshafat, kag nangin maayo ang iya relasyon kay Haring Ahab sang Israel tungod sa pag-asawahay sang miyembro sang ila pamilya. ² Pagkaligad sang pila ka tuig, nagbisita si Jehoshafat kay Ahab sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab sang madamo nga mga karnero kag baka sa pagpapunsyon para kay Jehoshafat kag sa iya mga tinawo. Dayon ginhagad niya si Jehoshafat sa pagsalakay sa Ramot Gilead. ³ Nagsiling siya kay Jehoshafat, “Maupod ka bala sa amon sa pagpakig-away sa Ramot Gilead?” Nagsabat si Jehoshafat, “Handa ako nga mag-upod sa imo, kag handa ako nga ipagamit sa imo ang akon mga soldado. Huo, maupod kami sa inyo sa pagpakig-away. ⁴ Pero pamangkuton ta anay ang Ginoo kon ano ang iya masiling.”

⁵ Gani ginpatawag ni Ahab^[r] ang mga propeta—400 sila tanan, kag ginpamangkot, “Malakat bala kami sa pagpakig-away sa Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat sila, “Lakat, kay padaugon ka sang Dios!” ⁶ Pero nagpamangkot si Jehoshafat, “Wala na bala diri sang iban pa nga propeta sang Ginoo nga aton mapamangkutan?” ⁷ Nagsabat si Ahab kay Jehoshafat, “May isa pa nga puwede naton mapamangkutan kon ano ang isiling sang Ginoo—si Micaya nga anak ni Imla. Pero akig ako sa iya kay wala gid siya sing ginatagna nga maayo parte sa akon kundi puro lang malain.” Nagsabat si Jehoshafat, “Indi ka dapat maghambal sang subong sina.” ⁸ Gani ginpatawag ni Ahab ang isa sa iya mga opisyal kag ginsilingan, “Dal-a ninyo diri gilayon si Micaya nga anak ni Imla.”

⁹ Karon, si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda, nga nagabayo sang ila harianon nga mga bayo, nagapungko sa ila tagsa ka trono sa atubangan sang linasan nga ara dampi sa puwertahan sang Samaria. Kag nagapamati sila sa ginasiling sang mga propeta. ¹⁰ Si Zedekia nga isa sa mga propeta, nga anak ni Kenaana, may ginhimo nga sulosungay nga salsalon. Nagsiling siya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Paagi sa sini nga sungay, laglagon mo, Haring Ahab, ang mga Arameanhon hasta nga maubos sila.’ ” ¹¹ Amo man ang ginsiling sang tanan nga propeta. Siling nila, “Salakaya ang Ramot Gilead, Haring Ahab, kag magadaog ka, kay itugyan ini sang Ginoo sa imo.”

¹² Sa pihak nga bahin, ang ginsugo sa pagkuha kay Micaya nagsiling sa iya, “Ang tanan nga propeta palareho nga nagsiling nga magadaog ang hari, gani amo man dapat ang imo isiling.” ¹³ Pero nagsiling si Micaya, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga akon Dios nga ihambal ko lang ang ginapahambal niya sa akon.”

¹⁴ Pag-abot ni Micaya kay Haring Ahab nagpamangkot ang hari sa iya, “Micaya, salakayon bala namon ang Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat si Micaya, “Salakaya ninyo kag magadaog kamo, kay itugyan ini sa inyo.” ¹⁵ Pero nagsiling ang hari kay Micaya, “Pila gid bala ka beses nga pasumpaon ko ikaw nga sugiran mo ako sing matuod sa ngalan sang Ginoo?” ¹⁶ Gani nagsiling si Micaya, “Nakita ko sa palanan-awon nga naglalapta ang mga Israelinhon sa mga kabukiran pareho sa mga karnero nga wala sing manugbantay, kag nagsiling ang Ginoo, ‘Ini nga mga tawo wala na sing pangulo. Papaulia sila nga may kalinong.’ ” ¹⁷ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Indi bala ginsilingan ko na ikaw nga wala gid siya sing maayo nga ginatagna parte sa akon kundi puro lang malain?”

¹⁸ Nagsiling pa si Micaya, “Pamatii ang mensahi sang Ginoo! Nakita ko ang Ginoo nga nagapungko sa iya trono, kag may nagatindog nga mga langitnon nga mga tinuga sa iya tuo kag wala. ¹⁹ Kag nagsiling ang Ginoo, ‘Sin-o ang magahaylo kay Haring Ahab nga magsalakay sa Ramot Gilead agod mapatay siya didto?’ Lain-lain ang sabat sang langitnon nga mga tinuga. ²⁰ Sang ulihi may espiritu nga nagpalapit sa Ginoo kag nagsiling, ‘Ako ang magahaylo sa iya.’ Nagpamangkot ang Ginoo, ‘Sa ano nga paagi?’ ²¹ Nagsabat siya, ‘Malakat ako kag pahambalon ko sing binutig ang mga propeta ni Ahab.’ Nagsiling ang Ginoo, ‘Lakat kag himua ina. Magamadinalag-on ka sa paghaylo sa iya.’ ”

²² Nagsiling dayon si Micaya, “Amo ato ang natabo. Ginpadal-an sang Ginoo ang imo mga propeta sang espiritu nga nagpahambal sa ila sing binutig. Ginbuot sang Ginoo nga malaglag ka.” ²³ Nagpalapit si Zedekia kay Micaya kag gintampa siya. Kag nagsiling si Zedekia, “Paano ka makasiling nga ang Espiritu sang Ginoo naghalin sa akon kag nagpakighambal sa imo?” ²⁴ Nagsabat si Micaya, “Mahibaluan mo ini sa adlaw nga mapierdi kamo sa inaway kag manago ka sa pinakasulod nga kuwarto sang balay.”

²⁵ Nagmando dayon si Ahab, “Dakpa ninyo si Micaya kag dal-a pabalik kay Amon nga pangulo sang banwa kag kay Joash nga akon anak. ²⁶ Kag silinga ninyo sila nga nagmando ako nga prisohon ini nga tawo kag hatagan siya sang tinapay lang kag tubig hasta makabalik ako halin sa inaway nga wala maano.”

²⁷ Nagsiling si Micaya, “Kon makabalik ka pa nga wala maano, ti, ang Ginoo wala naghambal paagi sa akon.” Dayon nagsiling si Micaya sa tanan nga tawo didto, “Tandai ninyo ang akon ginsiling!”

Napatay si Ahab^(L)

²⁸ Gani nagsalakay sa Ramot Gilead si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda. ²⁹ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Sa tion sang inaway indi ako magpakilala nga ako ang hari, pero ikaw iya magsuksok sang imo harianon nga bayo.” Gani nagpakuno-kuno si Ahab, kag nagpakig-away sila.

³⁰ Karon, nagmando ang hari sang Aram^[s] sa mga kumander sang iya mga karwahe, “Indi ninyo pagsalakayon si bisan sin-o, kundi ang hari lang sang Israel.” ³¹ Pagkakita sang mga kumander sang mga karwahe kay Jehoshafat, naghunahuna sila nga siya ang hari sang Israel, gani ginsalakay nila siya. Pero nagpangayo sang bulig sa Ginoo si Jehoshafat, kag ginbuligan niya siya paagi sa pagpalikaw sang iya mga kaaway sa iya. ³² Kay sang matalupangdan sang mga kumander sang mga karwahe nga indi gali siya ang hari sang Israel, nag-untat sila sa paglagas sa iya.

³³ Pero sang nagapamana ang isa ka Arameanhon nga soldado sa mga soldado sang Israel, nalagpatan nga naigo niya si Haring Ahab sang Israel sa tinabuan sang iya panagang sa dughan. Nagsiling si Haring Ahab sa nagadala sang iya karwahe, “Ipalayo ako sa inaway! Kay napilasan ako.” ³⁴ Puwerte na gid ang inaway sadto nga adlaw, kag ang hari sang Israel nagasandig na lang sa iya karwahe nga nagaatubang sa mga Arameanhon hasta maghapon. Kag sang nagasalop na ang adlaw, napatay siya.

19 Sang pagbalik ni Jehoshafat sa iya palasyo sa Jerusalem nga wala maano, ² ginsugata siya ni Propeta Jehu nga anak ni Hanani kag ginsilingan, “Ngaa ginbuligan mo ang malaot kag ginhigugma ang nagakontra sa Ginoo? Tungod sini, naakig ang Ginoo sa imo. ³ Pero may ara man nga maayo sa imo. Ginpakuha mo sa Juda ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera kag ginhandom mo ang pagdangop sa Dios.”

Nagpili si Jehoshafat sang mga Manughukom

⁴ Nag-estar si Jehoshafat sa Jerusalem, pero nagalibot-libot siya sa mga tawo halin sa Beersheba pakadto sa kabukiran sang Efraim sa pagpabalik sa ila sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. ⁵ Nagbutang siya sang mga manughukom sa kada napaderan nga banwa sang Juda. ⁶ Ginsilingan niya sila, “Hunahunaa gid ninyo sing maayo antes kamo maghukom kay wala kamo nagahukom para sa tawo kundi para sa Ginoo. Kag magaupod ang Ginoo sa inyo sa inyo paghukom. ⁷ Magtahod kamo sa Ginoo, kag maghukom sing maayo kay indi gusto sang Ginoo nga aton Dios ang pagpatiko sang hustisya, ang paghukom nga may pinilian, kag ang pagbaton sang lagay.”

⁸ Nagbutang man sa Jerusalem si Jehoshafat sang mga Levita, mga pari, kag mga pangulo sang mga pamilya sang mga Israelinhon sa paghusay sang mga kaso nga may kaangtanan sa kasuguan sang Ginoo kag sa paghusay sang mga pag-ilinaway. Kag didto sila nag-estar sa Jerusalem. ⁹ Amo ini ang iya mando sa ila: “Kinahanglan nga mag-alagad kamo nga matutom kag tinagipusuon, nga may pagtahod sa Ginoo. ¹⁰ Kon may kaso nga mag-abot sa inyo halin sa inyo mga kasimanwa sa bisan diin nga banwa nga may kaangtanan sa pagpatay ukon sa iban pa nga klase sang pagsupak sa mga sugo kag mga pagsulundan, paandami ninyo sila nga indi magpakasala sa Ginoo, kay kon indi, ipaagom niya ang iya kaakig sa inyo kag sa ila. Himua ninyo ini agod indi kamo makasala. ¹¹ Kon may mga kaso parte sa Ginoo nga indi ninyo mahusay, si Amaria nga pangulo nga pari amo ang maghusay sina. Kag kon may kaso parte sa gobyerno nga indi ninyo mahusay, si Zebadia nga anak ni Ishmael kag pangulo sang tribo sang Juda amo ang maghusay sina. Ang mga Levita magabulig sa inyo agod masiguro nga mapaluntad ang hustisya. Magpakaisog kamo sa paghimo sang inyo obligasyon. Kabay pa nga updan sang Ginoo ang mga tawo nga nagahimo sing husto.”

Ginpierdi ni Jehoshafat ang Moab kag Ammon

20 Sang ulihi, naglakat ang mga Moabnon kag mga Ammonhon, kaupod sang iban nga Meunhon^[t] sa pagpakig-away kay Jehoshafat. ² May mga tawo nga nagkadto kay Jehoshafat kag nagsiling, “May nagapadulong nga madamo gid nga mga soldado nga magasalakay sa imo. Ini sila halin sa Edom^[u] sa pihak nga bahin sang Patay nga Dagat. Ara na sila sa Hazazon Tamar” (nga amo ang En Gedi). ³ Hinadlukan si Jehoshafat, kag nagdangop siya sa Ginoo. Dayon nagmando siya nga magpuasa ang tanan nga taga-Juda. ⁴ Gani nagtipon ang mga tawo halin sa tanan nga banwa sang Juda sa pagpangayo sang bulig sa Ginoo. ⁵ Nagtindog si Jehoshafat sa atubangan sang katilingban sang Juda kag Jerusalem didto sa atubangan sang bag-o nga lagwerta sang templo sang Ginoo ⁶ kag nagsiling, “O Ginoo, Dios sang amon mga katigulangan, indi bala ikaw ang Dios nga ara sa langit? Ikaw ang nagagahom sa tanan nga ginharian sa kalibutan. Gamhanan ka gid kag wala sing may makabato sa imo. ⁷ O Dios namon, indi bala nga ginpatabog mo ang mga pumuluyo sang sini nga duta sa imo katawhan nga mga Israelinhon? Kag indi bala nga ginhatag mo ini sa ila, nga mga kaliwat ni Abraham nga imo abyan, agod mangin ila hasta san-o? ⁸ Gin-estaran nila ini kag ginpatindugan sang templo para sa imo kadungganan. Nagsiling sila, ⁹ ‘Kon may kalamidad nga mag-abot sa amon pareho sang inaway, baha,^[v] kalalat-an, ukon gutom, magatindog kami sa imo presensya sa atubangan sang sini nga templo nga sa diin ginapadunggan ka. Magapangayo kami sa imo sang bulig sa amon kalisod, kag pamatian mo kami kag luwason.’

¹⁰ “Karon ginasalakay kami sang mga tawo halin sa Ammon, Moab, kag Bukid sang Seir. Sadto anay ang ila mga teritoryo wala mo gintugot nga sakupon sang mga Israelinhon sang pagguwa nila sa Egipto. Gani naglikaw ang mga Israelinhon sa ila kag wala nila sila paglaglaga. ¹¹ Pero karon, tan-awa kon ano ang ila ginabalos sa amon. Ginasalakay nila kami agod palayason kami sa duta nga imo ginhatag sa amon bilang palanublion. ¹² O Dios namon, indi mo bala sila pagsilutan? Kay wala kami sang ikasarang sa pag-atubang sa sinang madamo nga mga soldado nga nagasalakay sa amon. Indi kami kahibalo kon ano ang amon himuon, pero nagasalig kami sa imo.”

¹³ Samtang nagatindog didto ang tanan nga lalaki sang Juda upod sang ila mga asawa kag mga anak, pati ang ila magagmay nga kabataan, ¹⁴ gin-gamhan sang Espiritu sang Ginoo si Jahaziel nga nagatindog didto sa katilingban. Si Jahaziel anak ni Zacarias. Si Zacarias anak ni Benaya. Si Benaya anak ni Jiel. Kag si Jiel anak ni Matania nga Levita kag kaliwat ni Asaf.

¹⁵ Nagsiling si Jahaziel, “Haring Jehoshafat, kag tanan kamo nga nagaestar sa Juda kag Jerusalem, pamati kamo! Amo ini ang ginasiling sang Ginoo sa inyo, ‘Indi kamo magkahadlok ukon magkaluya tungod sa sining madamo nga mga soldado, kay indi kamo ang magapakig-away kundi ang Dios. ¹⁶ Buwas magdulhog kamo pakadto sa ila. Makita ninyo sila nga nagataklad sa taklaran sang Ziz, sa punta sang ililigan sang tubig nga nagapakadto sa kamingawan sang Jeruel. ¹⁷ Indi kinahanglan nga magpakig-away kamo. Magpreparar lang kamo kag magpakalig-on, kag tan-awa ninyo ang kadalag-an nga himuon sang Ginoo para sa inyo. Kamo nga mga taga-Juda kag taga-Jerusalem, indi kamo magkahadlok ukon magkaluya. Atubanga ninyo sila buwas kag ang Ginoo magaupod sa inyo.’ ” ¹⁸ Nagluhod si Jehoshafat kag ang tanan nga taga-Juda kag taga-Jerusalem sa pagsimba sa Ginoo. ¹⁹ Dayon nagtindog ang iban nga mga Levita nga halin sa mga pamilya ni Kohat kag ni Kora kag nagdayaw sa Ginoo, ang Dios sang Israel, sa mabaskog gid nga tingog.

²⁰ Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagkadto sila ni Jehoshafat sa kamingawan sang Tekoa. Samtang nagalakat sila, nagpundo si Jehoshafat kag nagsiling, “Pamatii ninyo ako, kamo nga taga-Juda kag taga-Jerusalem! Magtuo kamo sa Ginoo nga inyo Dios, kag mangin malig-on kamo. Magtuo kamo sa iya mga propeta, kag mangin madinalag-on kamo.” ²¹ Pagkatapos nagpangayo siya sang laygay sa mga tawo. Dayon nagpili siya sang mga manugkanta nga magauna sa ila kag magkanta sang mga pagdayaw sa Ginoo tungod sa iya makatilingala nga pagkabalaan. Amo ini ang ila ginakanta: “Pasalamati ang Ginoo kay ang iya gugma wala sing katapusan.” ²² Kag sang pagsugod nila kanta sang mga pagdayaw, ginpaaway sang Ginoo ang mga Ammonhon, mga Moabnon, kag mga taga-Bukid sang Seir nga nagasalakay sa Juda. Nagkalalaglag sila ²³ kay ginsalakay sang mga Ammonhon kag Moabnon ang mga soldado sang mga taga-Bukid sang Seir kag ginlaglag sila sing bug-os. Pagkatapos nila pamatay, sila naman ang nagpinatyanay. ²⁴ Pag-abot sang mga soldado sang Juda sa mataas nga lugar nga sa diin makita ang kamingawan sa ubos, nakita nila ang mga bangkay sang ila mga kaaway nga nagahamyang sa duta. Wala sing bisan isa nga buhi. ²⁵ Gani ginkadtuan ini ni Jehoshafat kag sang iya mga tinawo kag ginpanguha ang ila mga pagkabutang. Madamo ang ila nakuha nga mga kagamitan, mga bayo,^[w] kag iban pa nga malahalon nga mga butang nga indi na nila masarangan sa pagdala. Tatlo ka adlaw gid ang ila pagpanipon tungod sa puwerte kadamo nga mga pagkabutang. ²⁶ Sang ikaapat nga adlaw nagtipon sila sa Kapatagan sang Beraca kag nagdayaw sila didto sa Ginoo. Amo ina kon ngaa ginatawag ini nga Kapatagan sang Beraca^[x] hasta subong.

²⁷ Dayon nagbalik sila sa Jerusalem nga ginapangunahan ni Jehoshafat. Malipayon gid sila tungod ginpadaog sila sang Ginoo sa ila mga kaaway. ²⁸ Pag-abot nila sa Jerusalem, nagderetso sila sa templo sang Ginoo, nga nagatukar sang mga arpa, lira, kag mga trumpeta.

²⁹ Sang mabatian sang tanan nga ginharian kon paano nagpakig-away ang Ginoo sa mga kaaway sang Israel, hinadlukan sila sa Dios.^{[y] 30} Gani may kalinong ang ginharian ni Jehoshafat kay ginhatagan siya sang iya Dios sang kalinong sa iya mga kaaway sa palibot.

Ang Katapusan sang Paghari ni Jehoshafat^(M)

³¹ Amo ato ang paghari ni Jehoshafat sa Juda. Nagaedad siya sang 35 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 25 ka tuig. Ang iya iloy amo si Azuba nga anak ni Shilhi. ³² Ginsunod niya ang pagginawi sang iya amay nga si Asa kag wala siya nagtalikod sa sini nga pagginawi. Matarong ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. ³³ Pero wala niya pagkuhaa ang tanan nga mga simbahan sa mataas nga mga lugar, kag ang mga tawo wala gihapon nagmatutom sa pagsunod sa Dios sang ila mga katigulangan.

³⁴ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jehoshafat, halin sa umpisa hasta sa katapusan, nasulat sa Kasaysayan ni Jehu nga Anak ni Hanani, nga nalakip sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda.

³⁵ Pero sang ulihi nga bahin sang paghari ni Jehoshafat sa Juda, nagpakigdampig siya kay Haring Ahazia sang Israel, nga isa ka malaot nga tawo. ³⁶ Nagsugtanay sila nga magpahimo sang mga barko nga pangnegosyo.^[z] Ginpahimo nila ini sa Ezion Geber. ³⁷ Pero nagsiling si Eliezer nga anak ni Dodavahu nga taga-Maresha sa kay Jehoshafat, “Tungod nga nagpakigdampig ka kay Ahazia, gub-on sang Ginoo ang inyo ginpaobra.” Gani naguba ang mga barko kag wala ini makabiyahe agod magnegosyo.^[aa]

21 Sang napatay si Jehoshafat, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David. Kag si Jehoram nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari. ² Ang mga utod ni Jehoram amo sila ni Azaria, Jehiel, Zacarias, Azariahu, Micael, kag Shefatia. Ini sila tanan mga anak ni Haring Jehoshafat sang Juda.^{[ab] 3} Ginhatagan sila ni Jehoshafat sang madamo nga mga regalo nga pilak kag bulawan, malahalon nga mga pagkabutang, kag napaderan nga mga banwa sa Juda. Pero si Jehoram ang iya ginpabulos bilang hari kay siya ang kamagulangan.

Ang Paghari ni Jehoram sa Juda^(N)

⁴ Sang malig-on na gid ang paghari ni Jehoram sa ginharian sang iya amay, ginpapatay niya ang tanan niya nga mga utod, pati ang iban nga mga opisyal sang Juda.^{[ac] 5} Nagaedad si Jehoram sing 32 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang walo ka tuig. ⁶ Nagsunod siya sa pagginawi sang mga hari sang Israel, pareho sa ginhimo sang panimalay ni Ahab, kay ang iya napangasawa anak ni Ahab. Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. ⁷ Pero tungod sa kasugtanan sang Ginoo kay David, wala niya paglaglaga ang mga kaliwat ni David. Kay nagpromisa ang Ginoo kay David nga hasta san-o indi siya madulaan sang kaliwat nga magahari.^[ad]

⁸ Sang panahon sang paghari ni Jehoram, nagrebelde ang Edom sa Juda, kag nagpili sila sang ila kaugalingon nga hari. ⁹ Gani nagkadto si Jehoram kag ang iya mga opisyal sa Edom dala ang tanan niya nga mga karwahe. Ginlibutan siya kag ang mga kumander sang iya mga karwahe sang mga Edomnon. Pero pagkagab-i ginsalakay nila ang mga Edomnon, kag nakapalagyo sila. ¹⁰ Hasta subong nagarebelde pa ang Edom sa Juda.

Sa amo man sadto nga tion, nagrebelde man ang Libna sa Juda, tungod kay ginsikway ni Jehoram ang Ginoo, ang Dios sang iya mga katigulangan. ¹¹ Nagpatindog siya sang mga simbahan sa mga kabukiran sang Juda nga amo ang kabangdanan sang pagsimba sang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa mga dios-dios.

¹² Ginpadal-an ni Propeta Elias si Jehoram sang sulat nga nagasiling:

“Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang imo katigulangan nga si David: Wala mo ginsunod ang pagkabuhi sang imo amay nga si Jehoshafat ukon sang imo lolo nga si Asa nga nangin hari man sang Juda. ¹³ Sa baylo, ginsunod mo ang pagkabuhi sang mga hari sang Israel. Gin-ganyat mo ang mga taga-Juda kag mga taga-Jerusalem sa pagsimba sa mga dios-dios pareho sa ginhimo ni Ahab. Ginpamatay mo man ang imo mismo mga utod nga mas maayo pa sang sa imo. ¹⁴ Gani karon laglagon sang Ginoo ang imo katawhan, mga anak, mga asawa, kag ang tanan mo nga pagkabutang. Puwerte gid nga kalaglagan ang ipadala niya sa inyo. ¹⁵ Ikaw mismo magaantos sa grabe nga balatian sa tiyan hasta nga magguluwa ang imo tinai.”

¹⁶ Dayon ginpaakig sang Ginoo kontra kay Jehoram ang mga Filistinhon kag ang mga Arabo, nga nagaestar malapit sa mga taga-Etiopia.^{[ae] 17} Ginsalakay nila ang Juda, kag ginpanguha ang mga pagkabutang sa palasyo sang hari, pati ang iya mga asawa kag mga anak. Ang kamanghuran lang niya nga anak nga si Ahazia^[af] ang wala madala.

¹⁸ Pagkatapos sadto, ginpaantos sang Ginoo si Jehoram sang balatian sa tiyan nga wala sing kaayuhan. ¹⁹ Pagkaligad sang mga duha ka tuig, nagguwa ang iya tinai tungod sa balatian, kag napatay siya sa puwerte nga kasakit. Wala nagdabok sang kalayo ang iya katawhan sa pagpadungog sa iya, subong sa ila ginhimo sa iya mga katigulangan.

²⁰ Nagaedad si Jehoram sang 32 ka tuig sang naghari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang walo ka tuig. Wala gid sang may nasubuan sang napatay siya. Ginlubong siya sa Banwa ni David, pero indi sa lulubngan sang mga hari.

Ang Paghari ni Ahazia sa Juda^(O)

22 Si Ahazia nga kamanghuran nga anak ni Jehoram amo ang ginhimo sang katawhan sang Jerusalem nga ila hari. Kay ang iban nga mga anak ni Jehoram ginpamatay sang mga Arabo nga nagsalakay sa Juda. Gani naghari sa Juda si Ahazia nga anak ni Haring Jehoram. ² Nagaedad si Ahazia sang 22^[ag] ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang isa ka tuig. Ang iya iloy amo si Atalia nga apo ni Omri.

³ Nagsunod man si Ahazia sa pagginawi sang pamilya ni Ahab, kay gin-ganyat siya sang iya iloy sa paghimo sang malain. ⁴ Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo pareho sang ginhimo sang pamilya ni Ahab, kay pagkatapos nga napatay ang iya amay, nangin manuglaygay niya ang mga miyembro sang pamilya ni Ahab. ^5-6 Ginsunod niya ang ila laygay sa pagpakigdampig kay Joram nga anak ni Haring Ahab sang Israel. Nag-upod siya kay Joram sa pagpakig-away kay Haring Hazael sang Aram. Nag-inaway sila sa Ramot Gilead, kag napilasan si Joram. Gani nagpauli si Joram sa banwa sang Jezreel sa pagpaayo sang iya mga pilas. Kag sang didto siya, nagbisita sa iya si Haring Ahazia sang Juda.

⁷ Ini nga pagbisita ni Ahazia kay Joram gin-gamit sang Dios sa paglaglag kay Ahazia. Sang didto si Ahazia sa Jezreel, ginbuligan niya si Joram sa pagpakig-away kay Jehu nga anak ni Nimshi. Si Jehu ang ginpili sang Ginoo sa paglaglag sa panimalay ni Ahab.

⁸ Samtang ginalaglag ni Jehu ang pamilya ni Ahab, nakita niya ang mga opisyal sang Juda kag ang mga anak sang mga paryente^[ah] ni Ahazia nga nag-upod kay Ahazia. Kag ginpamatay niya sila. ⁹ Dayon ginpapangita ni Jehu sa iya mga tinawo si Ahazia, kag nakita nila siya nga nagapanago sa siyudad sang Samaria. Gindala nila siya kay Jehu kag ginpatay. Pero ginlubong nila ang iya bangkay tungod sang ila pagtahod sa iya lolo nga si Jehoshafat, kay siling nila, “Apo siya ni Jehoshafat, ang tawo nga nagdangop sa Ginoo sa bug-os niya nga tagipusuon.”

Karon wala gid sing bisan isa sa mga nabilin nga miyembro sang pamilya ni Ahazia nga makasarang maghari.

Si Atalia kag si Joash^(P)

¹⁰ Sang pagkahibalo^[ai] ni Atalia nga patay na ang iya anak nga si Ahazia, nagdesisyon siya nga pamatyon niya ang tanan nga miyembro sang pamilya sang hari sang Juda. ¹¹ Pero ginluwas ni Jehosheba^[aj] ang anak ni Ahazia nga si Joash sang palatyon na siya kag ang iban pa nga mga anak sang hari. Ining si Jehosheba utod ni Ahazia kag anak nga babayi ni Haring Jehoram, kag asawa sang pari nga si Jehoyada. Gintago niya si Joash kag ang iya yaya sa isa ka kuwarto sa templo, gani wala siya napatay ni Atalia. ¹² Sa sulod sang anom ka tuig, didto nagpanago sa templo sang Dios si Joash samtang si Atalia ang nagagahom bilang rayna sa Juda.

23 Sang ikapito nga tuig, naghimo na sang tikang si Jehoyada. Naghimo siya sang kasugtanan sa lima ka kumander sang ginatos nga mga soldado. Sila amo si Azaria nga anak ni Jeroham, Ishmael nga anak ni Jehonanan, Azaria nga anak ni Obed, Maasea nga anak ni Adaya, kag Elishafat nga anak ni Zicri. ² Ini sila naglibot sa tanan nga banwa sang Juda sa pagtipon sa mga Levita kag sa mga pangulo sang mga pamilya.

Pag-abot nila tanan sa Jerusalem, ³ nagkadto sila sa templo sang Dios kag naghimo sang kasugtanan kay Joash nga anak sang hari. Nagsiling si Jehoyada sa mga tawo, “Amo na ini ang tion nga magahari ang anak sang hari, suno sa ginpromisa sang Ginoo nga may ara permi sang kaliwat si David nga magahari. ⁴ Karon amo ini ang inyo himuon: Ang isa sa tatlo ka bahin sang mga pari kag mga Levita, nga nagaguwardya kon Adlaw nga Inugpahuway, magguwardya sa mga puwertahan sang templo. ⁵ Ang isa pa sa tatlo ka bahin magguwardya sa palasyo sang hari. Kag ang isa pa gid sa tatlo ka bahin magguwardya sa Puwertahan sang Pundasyon. Ang iban nga mga tawo didto sa mga lagwerta sang templo sang Ginoo. ⁶ Wala sing may magsulod sa templo sang Ginoo, luwas lang sa mga pari kag mga Levita nga nagaalagad sa sina nga tion. Puwede sila makasulod tungod gindedikar sila para sa sini nga buluhaton. Pero ang iban kinahanglan didto lang magguwardya sa guwa suno sa sugo sang Ginoo. ⁷ Dapat guwardyahan maayo sang mga Levita ang hari, nga preparado ang ila mga armas, kag sundan nila siya bisan diin siya magkadto. Ang bisan sin-o nga magsulod sa templo nga indi pari ukon Levita dapat patyon.”

⁸ Ginhimo sang mga Levita kag sang tanan nga taga-Juda ang ginsugo ni Jehoyada nga pari. Gintipon sang mga kumander ang ila mga tinawo nga nagaguwardya kon Adlaw nga Inugpahuway, pati man ang wala nagaguwardya sa sina nga adlaw. Wala anay ginpapauli ni Jehoyada ang mga Levita bisan natapos na ang ila turno. ⁹ Dayon ginhatagan ni Jehoyada ang mga kumander sang mga bangkaw kag sang dalagko kag magagmay nga mga taming nga iya sadto ni Haring David, nga gintago didto sa templo sang Dios. ¹⁰ Ginpaplastar niya ang mga armado nga mga lalaki sa palibot sang templo kag sang halaran, sa pagprotektar sa hari.

¹¹ Dayon ginpaguwa ni Jehoyada kag sang iya mga anak si Joash nga anak sang hari kag ginkoronahan. Ginhatagan niya siya sang kopya sang mga pagsulundan parte sa pagdumala sang hari,^[ak] kag ginproklamar niya siya nga hari. Ginhaplasan niya siya sang lana bilang pagkilala sa iya nga hari, kag nagsininggit dayon ang mga tawo, “Mabuhay ang hari!”

¹² Sang pagkabati ni Atalia sang ginahod sang mga tawo nga nagadinalagan kag nagasininggit sa pagdayaw sa hari, nagkadto siya sa ila didto sa templo sang Ginoo. ¹³ Kag nakita niya didto ang bag-o nga hari nga nagatindog malapit sa haligi nga masami nga ginatindugan sang mga hari sa may puwertahan sang templo. Ara sa tupad sang hari ang mga kumander kag ang mga manugtrumpeta, kag ang tanan nga tawo nagahinugyaw kag nagapatunog sang mga trumpeta. Ang mga manugkanta nga may mga instrumento nagapanguna sa pagdayaw sa Dios. Sang makita ini tanan ni Atalia, gin-gisi niya ang iya bayo sa kalain sang iya buot, kag nagsinggit, “Mga traidor! Mga traidor!”

¹⁴ Ginmanduan ni Jehoyada ang mga kumander sang mga soldado, “Dal-a ninyo sa guwa si Atalia. Indi ninyo siya pagpatya diri sa sulod sang templo sang Ginoo. Kag patya ninyo ang bisan sin-o nga gusto magluwas sa iya.” ¹⁵ Gani gindakop nila siya kag gindala sa samputan sang Puwertahan sang mga Kabayo nga pasulod sa palasyo, kag didto ginpatay nila siya.