Bible in 90 Days

Nagpangayo sang Milagro ang mga Pariseo kag mga Saduceo^(A)

16 May mga Pariseo kag mga Saduceo nga nagpalapit kay Jesus sa pagtilaw sa iya. Nagpangabay sila sa iya nga magpakita siya sang milagro halin sa Dios^[a] bilang pamatuod nga ginpadala siya sang Dios. ² Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon nagasalop ang adlaw kag ang langit mapula, nagasiling kamo nga ‘Maayo ang tiyempo buwas.’ ³ Kag kon aga pa kag ang langit magal-om, nagasiling kamo nga ‘Maulan subong nga adlaw.’ Nahibaluan ninyo kon magaulan ukon indi paagi sa pagtan-aw sa langit, pero indi kamo kahibalo sang kahulugan sang mga nagakalatabo subong. ⁴ Kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon, tama kalaot kag indi matutom sa pagsunod sa Dios. Nagapangayo kamo sing milagro, pero wala sing milagro nga ipakita sa inyo luwas sa milagro nga pareho sang natabo kay Jonas.” Dayon naghalin siya.

Ang Paandam ni Jesus Parte sa mga Pariseo kag mga Saduceo^(B)

⁵ Nagtabok si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa pihak sang dagat, pero ang iya mga sumulunod nalipat magbalon sang pagkaon. ⁶ Nagsiling si Jesus sa ila, “Mag-andam gid kamo sa inugpahabok^[b] sa tinapay sang mga Pariseo kag mga Saduceo.” ⁷ Pagkabati sadto sang iya mga sumulunod nagsiling sila, “Siguro ginhambal niya ato tungod kay wala kita nakadala sang tinapay.” ⁸ Pero nahibaluan ni Jesus kon ano ang ila ginahunahuna. Gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa nagabinaisay kamo nga wala kamo nakadala sang tinapay? Kadiutay sang inyo pagtuo! ⁹ Wala pa bala ninyo maintiendihi nga indi kita dapat magpalibog parte sa tinapay? Wala bala ninyo madumdumi ang lima ka bilog nga tinapay nga akon ginpamihak-pihak agod makakaon ang 5,000 ka tawo? Nalipatan bala ninyo kon pila ka alat ang inyo napuno sa mga nabilin nga tinapay? ¹⁰ Wala bala ninyo madumdumi nga sa pito ka bilog nga tinapay ginpakaon ko ang 4,000 ka tawo, kag pila pa ka alat ang sobra? ¹¹ Ti ngaa wala kamo makaintiendi nga indi tinapay ang akon buot hambalon sang pagsiling ko nga, ‘Mag-andam kamo sa inugpahabok sa tinapay sang mga Pariseo kag mga Saduceo’?” ¹² Gani naintiendihan nila nga indi gali ang inugpahabok sa tinapay ang ila dapat likawan kundi ang pagpanudlo sang mga Pariseo kag mga Saduceo.

Sin-o si Jesus Suno kay Pedro^(C)

¹³ Karon, sang didto na sila ni Jesus sa lugar sang Cesarea Filipos nagpamangkot siya sa iya mga sumulunod, “Suno sa mga tawo, sin-o bala ako nga Anak sang Tawo?” ¹⁴ Nagsabat sila, “May nagasiling nga ikaw si Juan nga manugbautiso. Ang iban nagasiling nga ikaw si Elias. May iban pa gid nga nagasiling nga ikaw si Jeremias, kag kon indi, basta isa sa mga propeta.” ¹⁵ Nagsiling si Jesus sa ila, “Pero suno sa inyo, sin-o bala ako?” ¹⁶ Nagsabat si Pedro, “Ikaw ang Cristo,^[c] ang Anak sang Dios nga buhi!” ¹⁷ Nagsiling si Jesus sa iya, “Simon nga anak ni Jonas, bulahan ka, tungod kay ang nagsugid sa imo sini nga butang indi tawo kundi ang akon Amay sa langit. ¹⁸ Kag tungod sini ginatawag ko ikaw nga Pedro, nga kon sayuron ‘bato.’ Kag sa sini nga bato pagatukuron ko ang akon iglesya,^[d] kag bisan ang gahom sang kamatayon^[e] indi makadaog sa iya. ¹⁹ Sa imo ko ihatag ang awtoridad para pangunahan mo ang pagpaluntad sang paghari sang Dios.^[f] Ang bisan ano nga indi mo pagtugutan diri sa kalibutan amo man ang indi pagtugutan sang Dios, kag ang bisan ano nga tugutan mo amo man ang tugutan sang Dios.”^{[g] 20} Dayon ginpaandaman ni Jesus ang iya mga sumulunod nga indi gid sila magpanugid bisan kay sin-o nga siya amo ang Cristo.

Ginsugid ni Jesus nga Magaantos Siya kag Patyon^(D)

²¹ Halin sadto ginpaathag ni Jesus sa iya mga sumulunod kon ano ang matabo sa iya. Nagsiling siya, “Kinahanglan gid nga magkadto ako sa Jerusalem. Didto magaantos gid ako sa himuon sa akon sang mga manugdumala sang mga Judio, sang manugdumala nga mga pari, kag sang mga manunudlo sang Kasuguan.^[h] Ipapatay nila ako, pero sa ikatlo nga adlaw mabanhaw ako.” ²² Sang pagsiling niya sadto gindala siya ni Pedro sa ulo-unhan kag ginsaway, “Ginoo, ipalayo lang sa imo ang ginhambal mo nga ina. Indi pag-itugot sang Dios nga matabo ina sa imo.” ²³ Nagliso si Jesus kag nagsiling sa iya, “Palayo ka sa akon, Satanas! Ginabalabagan mo ako nga maghimo sang kabubut-on sang Dios tungod kay ang imo hunahuna indi iya sang Dios kundi iya sang tawo!”

²⁴ Dayon nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Kon may tawo nga gusto magsunod sa akon, indi niya dapat pagpasulabihon ang iya kaugalingon. Kag dapat handa siya sa pag-atubang sa kamatayon^[i] sa iya nga pagsunod sa akon. ²⁵ Kay ang bisan sin-o nga luyag magluwas sang iya kabuhi madula niya ini. Pero ang bisan sin-o nga maghalad sang iya kabuhi tungod sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan. ²⁶ Ano gid bala ang makuha sang tawo kon maangkon niya ang tanan nga butang diri sa kalibutan, pero mawala ang iya kabuhi? Wala gid! Kay wala gid sing butang nga sarang niya mahatag agod mapabalik niya ang iya kabuhi. ²⁷ Kay ako nga Anak sang Tawo magabalik diri sa kalibutan nga nagasilak sa gahom sang akon Amay, kag kaupod ko ang iya mga anghel. Dayon balusan ko ang tagsa-tagsa suno sa iya mga binuhatan. ²⁸ Sa pagkamatuod, may mga tawo diri nga indi pa mapatay hasta makita nila ako nga Anak sang Tawo nga nagabalik diri bilang Hari.”

Ang Pagbalhin Sang Dagway ni Jesus^(E)

17 Pagligad sang anom ka adlaw gindala ni Jesus si Pedro kag ang mag-utod nga si Santiago kag si Juan sa mataas nga bukid nga silahanon lang. ² Samtang nagatulok sila kay Jesus, nagbalhin ang iya dagway. Ang iya guya nagsilak pareho sang adlaw, kag ang iya bayo nagputi nga nagasilak. ³ Hinali lang nakita nila si Moises kag si Elias nga nagapakigsugilanon sa iya. ⁴ Dayon nagsiling si Pedro kay Jesus, “Ginoo, maayo nga ari kami^[j] diri. Kon luyag mo, mahimo ako diri sing tatlo ka payag, ang isa para sa imo, ang isa para kay Moises, kag ang isa pa gid para kay Elias.” ⁵ Wala pa siya makatapos hambal ginlikupan sila sang masilaw nga panganod. Kag may nabatian sila nga tingog halin sa panganod nga nagasiling, “Amo ini ang akon hinigugma nga Anak. Nalipay gid ako sa iya. Pamatii ninyo siya!” ⁶ Pagkabati sadto sang mga sumulunod, nagluhod sila sa tuman nga kahadlok. ⁷ Ginpalapitan sila ni Jesus kag gintandog nga nagasiling, “Tindog kamo! Indi kamo magkahadlok!” ⁸ Sang pagtangla nila wala sila sing iban nga nakita didto kundi si Jesus gid lang.

⁹ Sang nagapadulhog na sila sa bukid, ginmanduan sila ni Jesus, “Indi gid kamo magpanugid bisan kay sin-o parte sa inyo nakita samtang ako nga Anak sang Tawo wala pa mabanhaw.” ¹⁰ Pagkatapos nagpamangkot sa iya ang iya mga sumulunod, “Ngaa bala nagasiling ang mga manunudlo sang Kasuguan nga kinahanglan mag-abot anay si Elias sa wala pa mag-abot ang Cristo?” ¹¹ Nagsabat si Jesus, “Husto ina, kinahanglan nga mag-abot anay si Elias agod ipreparar niya ang tanan nga butang. ¹² Pero sugiran ko kamo, si Elias nag-abot na. Ugaling wala lang siya nakilala sang mga tawo kag ginhimo nila ang ila gusto sa iya. Kag amo man ang ila himuon sa akon nga Anak sang Tawo. Paantuson man nila ako.” ¹³ Dayon nahangpan sang iya mga sumulunod nga si Juan nga manugbautiso amo ang iya ginatumod.

Gin-ayo ni Jesus ang Bata nga may Malaot nga Espiritu^(F)

¹⁴ Sang pag-abot nila sa madamo nga mga tawo may isa ka lalaki nga nagpalapit kay Jesus kag nagluhod nga nagasiling, ¹⁵ “Ginoo,^[k] kaluoyi man ang akon bata nga lalaki. Kuyapon siya kag kon abuton siya gani grabe gid ang iya pag-antos. Permi siya nagakatumba sa kalayo kag permi nagakahulog sa tubig. ¹⁶ Gindala ko siya sa imo mga sumulunod, pero indi sila makapaayo sa iya.” ¹⁷ Dayon nagsiling si Jesus, “Kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon wala gid sing pagtuo kag mga balingag. Hasta san-o pa bala ang akon pag-antos sa inyo? Dal-a ninyo diri sa akon ang bata!” ¹⁸ Ginsabdong dayon ni Jesus ang malaot nga espiritu sa bata kag sa gilayon nagguwa ini. Sa sadto gid nga tion nag-ayo ang bata.

¹⁹ Sang silahanon na lang nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Ngaa bala indi namon matabog ang malaot nga espiritu sa bata?” ²⁰ Nagsabat si Jesus sa ila, “Tungod kay kulang ang inyo pagtuo. Sa pagkamatuod, kon may pagtuo kamo nga bisan pareho lang kagamay sa binhi sang mustasa, sarang kamo makasiling sa sini nga bukid, ‘Saylo ka didto!’ Kag ang bukid masaylo. Wala gid sang butang nga indi ninyo mahimo.” [²¹ Pero ini nga klase sang malaot nga espiritu indi ninyo matabog kon indi kamo magpangamuyo kag magpuasa.]

Ginsambit Liwat ni Jesus ang Parte sa Iya Kamatayon^(G)

²² Samtang nagatilipon ang iya mga sumulunod didto sa Galilea, nagsiling si Jesus sa ila, “Ako nga Anak sang Tawo kinahanglan na^[l] nga itugyan sa mga tawo ²³ nga magapatay sa akon. Pero sa ikatlo nga adlaw mabanhaw ako.” Nagkasubo gid ang mga sumulunod ni Jesus sa iya ginsiling.

Ang Pagbayad sang Buhis para sa Templo

²⁴ Sang pag-abot nila ni Jesus sa Capernaum, ginpalapitan si Pedro sang mga manugsukot sang buhis sa templo kag ginpamangkot, “Nagabayad bala ang inyo manunudlo sang buhis para sa templo?” ²⁵ Nagsabat si Pedro sa iya, “Huo, nagabayad siya.”

Pagsulod ni Pedro sa balay ginpamangkot siya dayon ni Jesus, “Simon, kon sa imo abi, sin-o bala ang ginapabayad sang mga hari diri sa kalibutan sang buhis, ang ila bala mga anak ukon ang iban?” ²⁶ Nagsabat si Pedro, “Siyempre ang iban.” Dayon nagsiling si Jesus, “Kon amo sina, nagakahulugan nga ang mga anak indi kinahanglan nga magbayad.^{[m] 27} Ugaling kon indi kita magbayad basi kon maglain ang ila buot sa aton, gani magkadto ka sa dagat kag magpamunit. Abrihan mo ang baba sang una nga isda nga imo makuha kag makita mo didto ang kuwarta nga sarang naton ibayad para sa aton buhis nga duha. Kuhaon mo ang kuwarta kag ibayad dayon sa mga nagasukot sang buhis para sa templo.”

Sin-o gid ang Labaw sa Tanan?^(H)

18 Sang sadto nga tion, nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Sin-o gid bala ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios?”^{[n] 2} Gintawag ni Jesus ang bata nga gamay kag ginpatindog niya sa ila tunga. ³ Dayon nagsiling siya, “Sa pagkamatuod, kon indi kamo magbag-o kag mangin pareho sa magagmay nga mga bata, indi gid kamo masakop sa paghari sang Dios. ⁴ Kay ang tawo nga nagapaubos pareho sa sini nga bata, amo ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios.

⁵ “Kag ang bisan sin-o nga nagabaton sa bata nga pareho sini tungod sa akon,^[o] nagabaton man sa akon. ⁶ Pero ang bisan sin-o nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sining magagmay nga mga kabataan nga nagatuo sa akon, maayo pa sa iya nga higtan ang iya liog sang galingan nga bato kag itagbong siya sa lawod.”

Mga Kabangdanan sang Pagpakasala^(I)

⁷ “Kaluluoy ang mga tawo diri sa kalibutan tungod sa mga butang nga mangin kabangdanan sang ila pagpakasala. Kon sa bagay ini nga mga butang nagaabot gid man. Pero kaluluoy gid ang tawo nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sang iya isigkatawo.

⁸ “Kon ang imo kamot ukon tiil amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, utda ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo kamot ukon tiil pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo kamot ukon tiil pero ipilak ka man lang sa kalayo nga wala sing katapusan. ⁹ Kag kon ang imo mata amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, lukata ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo mata pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo mata pero ipilak ka man lang sa kalayo sa impyerno.”

Ang Paanggid Parte sa Karnero nga Nadula^(J)

¹⁰ “Mag-andam kamo nga indi gid ninyo pagtamayon bisan ang isa sa sining magagmay nga mga bata. Kay ang matuod, ang mga anghel sang Dios nga nagabantay sa ila ara permi sa atubangan sang akon Amay sa langit. [¹¹ Kay ako nga Anak sang Tawo nagkadto diri sa kalibutan sa pagluwas sa mga tawo nga nagkaladula tungod sa ila mga sala.]

¹² “Kon ang isa ka tawo may 100 ka karnero kag nadula ang isa, ano bala ang iya himuon? Sigurado gid nga bayaan niya ang 99 nga nagahalab sa mga bukid kag pangitaon niya ang karnero nga nadula. ¹³ Kag kon iya ini makita malipay gid siya. Sa pagkamatuod, mas dako ang iya kalipay sa isa nga nadula nga iya nakita sang sa 99 nga wala nadula. ¹⁴ Amo man ina ang balatyagon sang inyo Amay sa langit. Indi gid niya luyag nga madula ang bisan isa lang ka gamay nga bata.”

Kon Nakasala sa Imo ang Kapareho Mo nga Tumuluo

¹⁵ “Kon ang imo kapareho nga tumuluo nakasala sa imo, kadtuan mo siya kag sugiran mo dayon sang iya ginhimo nga sala. Pero ini himuon mo nga kamohanon lang. Kon magpamati siya sa imo, magaayuhay kamo liwat, kag mapabalik mo siya sa Dios. ¹⁶ Pero kon indi siya magpamati sa imo, magdala ka sang isa ukon duha man ka tumuluo agod ‘ang akusasyon mapamatud-an sang duha ukon tatlo ka saksi,’^[p] suno sa Kasulatan. ¹⁷ Pero kon indi pa gid siya magpamati sa ila, isugid ini sa iglesya. Kag kon indi pa gid siya magpamati sa ila, indi na ninyo siya pagsapaka kundi kabiga ninyo siya nga pareho sang mga tawo nga wala nakakilala sa Dios ukon pareho sang mga manugsukot sang buhis.”^[q]

Ang Ginadumilian kag ang Ginatugutan

¹⁸ “Sa pagkamatuod, ang bisan ano nga indi ninyo pagtugutan diri sa kalibutan amo man ang indi pagtugutan sang Dios, kag ang bisan ano nga tugutan ninyo amo man ang tugutan sang Dios.^[r]

¹⁹ “Kag luyag ko nga mahibaluan ninyo nga kon ang duha sa inyo diri sa kalibutan magkasugot parte sa bisan ano nga inyo pangayuon sa pangamuyo, himuon ina sa inyo sang akon Amay sa langit. ²⁰ Kay kon diin ang duha ukon tatlo nga nagatipon tungod sa akon,^[s] ako kaupod nila.”

Ang Paanggid Parte sa Suluguon nga Indi Magpatawad

²¹ Nagpalapit si Pedro kay Jesus kag nagpamangkot, “Ginoo, kon ang akon utod^[t] permi lang makasala sa akon, kapila ko gid bala siya patawaron? Kapito gid bala?” ²² Nagsabat si Jesus sa iya, “Indi lang kapito, kundi ka-77.^{[u] 23} Kay ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka hari nga nagahusay sang mga utang sang iya mga suluguon. ²⁴ Samtang nagahusay siya sang ila mga utang, may gindala sa iya nga suluguon nga ang iya utang minilyon. ²⁵ Tungod nga indi siya makabayad nagsugo ang hari nga ibaligya siya bilang ulipon pati ang iya asawa kag ang iya mga bata. Kag ibaligya man ang tanan niya nga pagkabutang agod mabayaran niya ang iya utang. ²⁶ Ang ginhimo sang suluguon, nagluhod siya sa hari kag nagpakitluoy nga nagasiling, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw sang tanan!’ ²⁷ Naluoy ang hari sa iya, gani ginpatawad siya kag wala na pagpabayara sang iya utang, kag ginpapauli siya.^[v]

²⁸ “Pagpauli sang ato nga suluguon, nasugata niya ang kapareho niya nga suluguon nga may utang sa iya nga gamay gid lang. Gindakop niya siya kag ginkuga dayon nga nagasiling, ‘Bayari ako sang imo utang!’ ²⁹ Nagluhod sa iya ang iya kapareho nga suluguon nga nagapakitluoy, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw!’ ³⁰ Pero wala gid siya nagpasugot. Ginpapriso gid niya ang suluguon nga ato hasta makabayad. ³¹ Pagkakita sadto sang iban pa gid nga mga suluguon naglain ang ila buot, gani nagkadto sila sa ila hari kag ginsugid ang parte sa natabo. ³² Ginpatawag sang hari ang suluguon kag nagsiling, ‘Masyado ka kalain nga suluguon. Ginpatawad ko ikaw sa imo utang sa akon tungod kay nagpakitluoy ka sa akon. ³³ Ngaa bala wala mo pagkaluoyi ang imo kapareho nga suluguon pareho sang akon pagkaluoy sa imo?’ ³⁴ Naakig gid ang hari sa iya, gani ginpapriso siya kag ginpasilutan hasta mabayaran ang tanan niya nga utang.” ³⁵ Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Amo man ini ang himuon sa inyo sang akon Amay sa langit kon indi kamo magpatawad sa inyo kapareho sing tinagipusuon.”

Ang Pagpanudlo ni Jesus Parte sa Pagbulagay sang Mag-asawa^(K)

19 Pagkatapos sang pagpanudlo ni Jesus sadto nga mga butang, naghalin siya sa Galilea kag nagkadto sa mga lugar nga sakop sang Judea sa tabok sang Suba sang Jordan. ² Madamo nga mga tawo ang nagsunod sa iya, kag ginpang-ayo niya sila sa ila mga masakit.

³ Karon, may mga Pariseo nga nagkadto man didto sa iya sa pagtilaw^[w] sa iya. Gani nagpamangkot sila, “Tugot bala sa Kasuguan nga bulagan sang lalaki ang iya asawa sa bisan ano nga kabangdanan?” ⁴ Nagsabat si Jesus, “Wala bala kamo nakabasa sa Kasulatan nga sang ginsuguran ‘ginhimo sang Dios ang tawo nga lalaki kag babayi’?^{[x] 5} Pagkatapos nagsiling ang Dios, ‘Amo ina ang rason nga bayaan sang lalaki ang iya amay kag iloy kag mag-upod sa iya asawa, kag sila nga duha mangin isa.’^{[y] 6} Indi na sila duha kundi isa. Gani indi dapat bulagon sang tawo ang gin-isa sang Dios.” ⁷ Liwat nagsiling ang mga Pariseo sa iya, “Ngaa nagsiling si Moises nga puwede bulagan sang lalaki ang iya asawa, basta hatagan lang niya sang kasulatan sang pagbulagay?”^{[z] 8} Nagsiling si Jesus sa ila, “Gintugutan kamo ni Moises nga bulagan ninyo ang inyo asawa tungod kay matig-a ang inyo ulo. Pero indi amo ina ang plano sang Dios halin sang ginsuguran. ⁹ Amo ina nga nagasiling ako sa inyo nga kon bulagan sang lalaki ang iya asawa nga wala man lang naghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon,^[aa] kag pagkatapos magpangasawa siya sang iban, nagapanginbabayi siya. [Kag ang magpangasawa sa babayi nga ginbulagan nagapanginbabayi man.]”

¹⁰ Dayon nagsiling ang mga sumulunod ni Jesus, “Kon amo ina ang pagsulundan sa mag-asawa, maayo pa nga indi na lang magpangasawa.” ¹¹ Nagsabat si Jesus, “Ini nga pagtulun-an indi mabaton sang tanan luwas sang mga tawo nga ginhatagan sini sang Dios. ¹² May madamo nga kabangdanan kon ngaa may mga lalaki nga indi makapangasawa: ang iban natawo nga indi makapangasawa; ang iban indi makapangasawa tungod nga ginkapon sila; kag ang iban pa gid indi magpangasawa tungod sa ila pagpasulabi sa paghari sang Dios.^[ab] Gani, ang makasarang nga indi magpangasawa, indi magpangasawa.”

Ginbendisyunan ni Jesus ang Magagmay nga mga Bata^(L)

¹³ Karon, may mga tawo nga nagdala sang magagmay nga mga bata kay Jesus agod tungtungan niya sang iya kamot kag pangamuyuan. Pero ginsaway sila sang mga sumulunod ni Jesus. ¹⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Pabay-i lang ninyo ang mga bata nga magpalapit sa akon. Indi ninyo sila pagpunggi, kay ang mga pareho sa ila nasakop sa paghari sang Dios.” ¹⁵ Dayon gintungtong ni Jesus ang iya kamot sa mga bata kag ginbendisyunan niya sila. Pagkatapos sadto naglakat siya.

Ang Tawo nga Manggaranon^(M)

¹⁶ May isa ka tawo nga nagpalapit kay Jesus kag nagpamangkot, “Manunudlo, ano bala ang maayo nga dapat ko himuon agod maangkon ko ang kabuhi nga wala sing katapusan?” ¹⁷ Nagsabat si Jesus sa iya, “Ngaa nagpamangkot ka sa akon kon ano ang maayo? Isa lang ang maayo, kag wala sing iban kundi ang Dios. Kon gusto mo nga makabaton sang kabuhi nga wala sing katapusan tumanon mo ang mga sugo.” ¹⁸ Nagpamangkot siya liwat, “Ano nga mga sugo?” Nagsiling si Jesus sa iya, “Indi ka magpatay, indi ka magpanginbabayi ukon magpanginlalaki, indi ka magpangawat, indi ka magsaksi sing butig, ¹⁹ tahuron mo ang imo amay kag iloy,^[ac] kag higugmaon mo ang imo isigkatawo pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.”^{[ad] 20} Nagsabat ang pamatan-on, “Ina tanan ginatuman ko. Ano pa bala ang kulang sa akon?” ²¹ Nagsabat si Jesus, “Kon gusto mo nga wala ka na gid sing kakulangan sa panulok sang Dios, magpauli ka kag ibaligya ang imo mga pagkabutang, kag ang kuwarta ipanagtag mo sa mga imol. Sa sini nga paagi mangin manggaranon ka sa langit. Dayon, magbalik ka kag magsunod sa akon.” ²² Pagkabati sadto sang pamatan-on naghalin siya nga masinulub-on kay madamo ang iya manggad.

²³ Gani nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Sa pagkamatuod, mabudlay gid para sa isa ka manggaranon nga magpasakop sa paghari sang Dios. ²⁴ Mas mahapos pa nga mag-agi ang sapat nga kamelyo sa buho sang dagom sang sa magpasakop ang manggaranon sa paghari sang Dios.” ²⁵ Pagkabati sadto sang iya mga sumulunod, natingala gid sila. Gani nagpamangkot sila, “Ti kon amo sina, sin-o na lang ang maluwas?” ²⁶ Gintulok sila ni Jesus kag ginsilingan, “Kon sa tawo lang indi gid ini mahimo, pero kon sa Dios ang tanan nga butang mahimo.”

²⁷ Dayon nagsiling si Pedro sa iya, “Ti kami, ginbayaan namon ang tanan kag nagsunod sa imo. Karon, ano bala ang amon mabaton nga balos?” ²⁸ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, magaabot ang adlaw nga bag-uhon sang Dios ang kalibutan, kag ako nga Anak sang Tawo magapungko sa akon trono agod maghari. Sa sina nga adlaw, kamo nga nagsunod sa akon magapungko sa dose ka trono agod hukman ninyo ang dose ka tribo sang Israel. ²⁹ Kag ang bisan sin-o nga nagbiya sa iya balay, mga utod, amay, iloy, mga bata, ukon mga duta tungod sa akon magabaton sang madamo pa gid nga balos, kag magapanubli sang kabuhi nga wala sing katapusan. ³⁰ Madamo nga dungganon subong nga sa ulihi mangin kubos, kag madamo nga kubos subong nga sa ulihi mangin dungganon.”

Ang mga Nagaobra sa Talamnan sang Ubas

20 Nagsiling si Jesus sa ila, “Ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka tawo nga may talamnan sang ubas. Naglakat siya aga pa gid sa pagpangita sang mga tawo nga maobra sa iya talamnan. ² Sang makakita siya sang mga trabahador, nagkasugot sila nga ang ibayad sa ila suno man sa inadlaw nga suhol. Dayon ginpakadto niya sila sa iya talamnan. ³ Sang mga alas nuwebe na sang aga, naglakat naman ang tag-iya kag may nakita siya nga mga tawo nga nagaistambay lang sa merkado tungod nga wala sila sing obra. ⁴ Nagsiling siya sa ila, ‘Mag-obra kamo didto sa akon talamnan, kay suhulan ko kamo sing husto.’ ⁵ Gani nagkadto sila didto kag nag-obra. Sang udto na, naglakat naman ang tag-iya, kag nakakita naman siya sang mga trabahador. Amo man ang iya ginhimo pag-abot sang mga alas tres sang hapon. ⁶ Pag-abot sang alas singko, naglakat naman siya, kag may nakita naman siya nga mga nagaistambay. Nagsiling siya sa ila, ‘Ngaa bala nagaistambay lang kamo diri sa bilog nga adlaw?’ ⁷ Nagsabat sila, ‘Ti ano man ang amon himuon, kay wala sing may nagapaobra sa amon.’ Gani ginsilingan niya sila nga magkadto sa iya talamnan kag mag-obra.

⁸ “Sang sirom na, nagsiling ang tag-iya sa iya engkargado, ‘Tawga ang mga nagaulobra kag suwelduhan. Unahon mo bayad ang naulihi gid nga nag-obra kag pasunod hasta sa mga nahauna nga nag-obra.’ ⁹ Ang mga nag-obra sugod sang mga alas singko ginhatagan sang suweldo para sa isa ka adlaw nga obra. ¹⁰ Sang suhulan na ang mga aga pa gid nag-umpisa obra, naghunahuna sila nga dako ang ila mabaton sang sa mga tawo nga naulihi nga nag-obra. Pero ang kada isa sa ila ginsuhulan man sang para sa isa ka adlaw nga obra. ¹¹ Pagkabaton nila sadto, nagreklamo sila sa tag-iya. ¹² Siling nila, ‘Ang mga naulihi isa ka oras lang ang ila obra, pero kami iya isa ka adlaw gid ang amon pagpabalhas kag pagpainit, pero palareho lang ang imo suhol sa amon!’ ¹³ Nagsiling siya sa isa sa ila, ‘Amigo, wala ko ikaw pagdayai. Indi bala nagkasugot kita nga bayaran ko ikaw suno sa inadlaw nga suhol? ¹⁴ Batuna ang kantidad nga para sa imo inobrahan kag magpauli. Kay akon ini gusto nga hatagan ang naulihi nga nag-obra pareho sa akon ginhatag sa imo. ¹⁵ Indi bala makapagusto ako sang akon himuon sa akon kuwarta kay akon ini? Ayhan nahisa ka lang tungod kay maayo ako sa ila.’ ” ¹⁶ Dayon nagsiling si Jesus, “Amo man ina ang matabo sa katapusan nga mga inadlaw. Ang mga kubos subong amo ang mangin dungganon sa ulihi, kag ang mga dungganon subong amo ang mangin kubos sa ulihi.”

Ang Ikatlo nga Paghambal ni Jesus Parte sa iya Kamatayon^(N)

¹⁷ Sang nagapakadto na sila ni Jesus sa Jerusalem, ginpain niya ang dose ka apostoles sa mga tawo kay may inugsugid siya sa ila. ¹⁸ Nagsiling siya, “Pamati kamo! Nagapataklad kita sa Jerusalem kag ako nga Anak sang Tawo itugyan didto sa manugdumala nga mga pari kag mga manunudlo sang Kasuguan, kag sentensyahan nila ako nga patyon. ¹⁹ Dayon itugyan nila ako sa mga indi Judio agod yagutaon, hanuton, kag ilansang sa krus. Pero sa ikatlo nga adlaw mabanhaw ako.”

Ang Pangabay sang Asawa ni Zebedee^(O)

²⁰ Nagpalapit kay Jesus ang asawa ni Zebedee upod ang iya duha ka anak nga lalaki. Nagluhod siya kay Jesus kay may ipangabay siya. ²¹ Gani nagsiling si Jesus sa iya, “Ano ang imo gusto?” Nagsabat ang asawa ni Zebedee, “Kon mahimo, kon maghari ka na, papungkuon mo ang akon duha ka anak sa imo tupad; ang isa sa tuo kag ang isa sa wala.” ²² Pero ginsabat sila ni Jesus, “Wala kamo makahibalo kon ano ang inyo ginapangayo. Masarangan bala ninyo ang mga pag-antos nga antuson ko?”^[ae] Nagsiling sila, “Huo, masarangan namon.” ²³ Nagsiling si Jesus sa ila, “Masarangan ninyo gani, pero indi ako ang nagapili kon sin-o ang mapungko sa akon tuo kag sa akon wala. Kay may ara na nga gintigan-an sini ang akon Amay.”

²⁴ Pagkabati sang napulo ka sumulunod kon ano ang ila ginpangayo, naakig gid sila sa mag-utod. ²⁵ Gani gintawag sila tanan ni Jesus kag ginsilingan, “Nahibaluan ninyo nga ang mga manugdumala sang mga nasyon may gahom sa ila mga sakop kag pagusto lang sila kon ano ang ila himuon sa ila. ²⁶ Pero indi amo ini ang sa inyo. Kay kon sin-o sa inyo ang gusto nga mangin gamhanan, dapat mangin suluguon siya ninyo. ²⁷ Kag kon sin-o sa inyo ang gusto nga mangin pangulo, dapat mangin ulipon siya sang tanan. ²⁸ Bisan pa gani ako nga Anak sang Tawo wala nagkadto diri sa kalibutan agod alagaran kundi mag-alagad kag maghatag sang akon kabuhi agod matubos ang madamo nga mga tawo.”

Gin-ayo ni Jesus ang Duha ka Bulag^(P)

²⁹ Sang nagapaguwa na sila ni Jesus sa Jerico madamo nga mga tawo ang nagsunod sa iya. ³⁰ Karon, may duha didto ka bulag nga nagapungko sa higad sang dalan. Nabatian nila nga nagaagi si Jesus, gani nagsinggit sila, “Ginoo,^[af] kaliwat ni David,^[ag] kaluoyi kami!” ³¹ Ginsaway sila sang mga tawo nga maghipos. Pero gintuduhan pa gid gani nila singgit, “Ginoo, kaliwat ni David, kaluoyi kami!” ³² Nagpundo si Jesus, gintawag niya sila kag ginpamangkot, “Ano ang inyo gusto nga himuon ko sa inyo?” ³³ Nagsabat sila, “Ginoo, gusto namon nga makakita!” ³⁴ Naluoy si Jesus sa ila, gani gintandog niya ang ila mga mata, kag sa gilayon nakakita sila. Dayon nagsunod sila sa iya.

Ang Madinalag-on nga Pagsulod ni Jesus sa Jerusalem^(Q)

21 Sang malapit na sila ni Jesus sa Jerusalem kag nakaabot na sa baryo sang Betfage, sa Bukid sang mga Olibo, ginpauna ni Jesus ang duha niya ka sumulunod. ² Nagsiling siya sa ila, “Mag-una kamo didto sa sunod nga baryo. Pagsulod ninyo, may makita kamo nga asno^[ah] nga nahigot kag ara man ang iya tinday. Hubari ninyo kag dal-a diri sa akon. ³ Kon may magpamangkot sa inyo, sabta ninyo, ‘Kinahanglan ini sang Ginoo,’ kag ipadala niya dayon sa inyo.”

⁴ Ini natabo agod matuman ang ginhambal sang propeta:

⁶ Gani naglakat ang duha ka sumulunod kag gintuman nila ang sugo ni Jesus. ⁷ Gindala nila ang asno upod ang tinday didto kay Jesus. Ginhapinan nila ini sang ila mga panapton kag ginsakyan dayon ni Jesus. ⁸ Madamo gid nga mga tawo ang naghumlad sang ila mga panapton sa dalan, kag ang iban nagtapas sang mga sanga sang mga kahoy kag ginladlad ini sa dalan bilang pagpadungog kay Jesus. ⁹ Nagsinggit ang mga tawo nga nagauna kag ang nagasunod sa iya, “Dayawon ta ang kaliwat ni David!^[ak] Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala!^{[al] [am]} Dayawon ta ang Dios!”

¹⁰ Sang pagsulod ni Jesus sa Jerusalem nagkinagula ang mga tawo didto. Nagsiling sila, “Sin-o bala ang tawo nga ina?” ¹¹ Nagsabat ang mga tawo nga kaupod ni Jesus, “Amo ini ang propeta nga si Jesus nga taga-Nazaret nga sakop sang Galilea.”

Nagkadto si Jesus sa Templo^(R)

¹² Nagkadto si Jesus sa templo kag gintabog niya ang mga tawo nga nagapamakal kag nagabaligya didto. Ginpamaliskad niya ang mga lamisa sang mga manugbaylo sang kuwarta kag ang mga pulungkuan sang mga manugbaligya sang mga pating nga inughalad. ¹³ Nagsiling siya sa ila, “Nagasiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Ang akon balay tawgon nga balay nga palangamuyuan.’^[an] Pero ginhimo ninyo nga palanaguan sang mga tulisan!”^[ao]

¹⁴ May mga bulag kag mga lupog nga nagpalapit sa iya didto sa templo kag gin-ayo niya sila. ¹⁵ Naakig ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manunudlo sang Kasuguan sang makita nila ang makatilingala nga mga butang nga iya ginahimo kag sang mabatian nila ang mga kabataan didto sa templo nga nagasinggit, “Dayawon ta ang kaliwat ni David!” ¹⁶ Gani nagsiling sila kay Jesus, “Nabatian mo man bala ang ila ginasiling?” Nagsabat si Jesus, “Huo. Ngaa, wala bala kamo kabasa sa sining ginasiling sang Kasulatan: ‘Bisan gani ang magagmay nga mga bata gintudluan mo, O Dios, nga magdayaw sa imo’^[ap]?” ¹⁷ Dayon ginbayaan sila ni Jesus. Nagguwa siya sa siyudad sang Jerusalem kag nagpa-Betania kag didto nagtulog.

Ginpakamalaot ni Jesus ang Kahoy nga Higera^(S)

¹⁸ Pagkaaga, sang nagapabalik na si Jesus sa siyudad sang Jerusalem gin-gutom siya. ¹⁹ Karon, may nakita siya nga kahoy nga higera sa higad sang dalan. Gani ginpalapitan niya ini, pero wala siya sing may nakita nga bunga kundi mga dahon lang. Nagsiling siya dayon sa kahoy, “Halin subong indi ka na gid makapamunga!” Kag sa gilayon nalaya ang higera. ²⁰ Sang makita ini sang iya mga sumulunod natingala gid sila. Nagsiling sila, “Ngaa nalaya gilayon ang higera?” ²¹ Nagsabat si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, kon may pagtuo kamo kag wala nagaduhaduha, mahimo man ninyo ang ginhimo ko sa kahoy nga higera. Kag indi lang ina kundi makasiling kamo bisan pa sa sini nga bukid, ‘Maghalin ka kag magsaylo sa dagat,’ kag matabo ina. ²² Ang bisan ano nga inyo pangayuon sa Dios sa pangamuyo mabaton gid ninyo, kon nagatuo kamo.”

Ang Pamangkot Parte sa Awtoridad ni Jesus^(T)

²³ Nagkadto liwat si Jesus sa templo. Kag samtang nagatudlo siya didto, nagpalapit sa iya ang mga manugdumala nga mga pari kag mga manugdumala sang mga Judio kag nagpamangkot, “Ano bala ang imo awtoridad sa paghimo sang mga butang nga imo ginahimo diri sa templo? Sin-o ang naghatag sa imo sang sini nga awtoridad?” ²⁴ Nagsabat si Jesus sa ila, “Mamangkot man ako sa inyo. Kag kon masabat ninyo ini, sabton ko man kamo kon ano ang akon awtoridad sa paghimo sini nga mga butang. ²⁵ Kay sin-o bala naghalin ang awtoridad ni Juan sa pagbautiso, sa Dios^[aq] bala ukon sa tawo?” Nagbinaisay sila kon ano ang ila isabat. Siling nila, “Kon magsiling kita nga halin sa Dios, masiling siya, ‘Ti ngaa wala kamo nagpati kay Juan?’ ²⁶ Pero kon magsiling kita nga halin sa tawo, delikado kita sa mga tawo kay nagapati sila nga si Juan propeta sang Dios.” ²⁷ Gani nagsabat sila kay Jesus, “Wala kami makahibalo.” Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Ti indi ko man kamo pagsugiran kon kay sin-o awtoridad ginahimo ko ini nga mga butang.”

Ang Paanggid Parte sa Duha Ka Mag-utod nga Lalaki

²⁸ Nagsiling liwat si Jesus sa ila, “Suno sa inyo hunahuna, ano ang buot silingon sini? May isa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. Ginkadtuan niya ang magulang kag ginsilingan, ‘Toto, magkadto ka subong sa aton talamnan sang ubas kag mag-obra.’ ²⁹ Nagsabat siya, ‘Indi ko!’ Pero sang ulihi nagbaylo ang iya hunahuna kag nagkadto siya sa ila talamnan kag nag-obra. ³⁰ Nagkadto man ang amay sa manghod kag ginsilingan man niya siya pareho sang iya ginsiling sa magulang. Nagsabat ang manghod, ‘Huo, tay,’ pero wala siya nagtuman. ³¹ Ti, diin sa duha ang nagtuman sang sugo sang iya amay?” Nagsabat sila, “Ang magulang.” Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, nauna pa sa inyo nga nagapasakop sa paghari sang Dios ang mga manugsukot sang buhis kag ang mga babayi nga nagbaligya sang ila lawas. ³² Kay si Juan nga manugbautiso nagkadto diri kag nagtudlo sa inyo sang husto nga paagi agod mangin matarong kamo sa atubangan sang Dios, pero wala kamo nagpati sa iya. Ang mga manugsukot sang buhis kag ang mga babayi nga nagbaligya sang ila lawas nagpati sa iya. Kag bisan nakita ninyo ini, wala gid kamo nagbag-o sang inyo hunahuna kag nagpati sa iya.”

Ang Paanggid Parte sa mga Agsador^(U)

³³ Nagsiling si Jesus sa ila, “Pamatii ninyo ang isa pa gid ka paanggid. May isa ka tawo nga may duta nga ginpatamnan niya sang ubas. Ginpakudalan niya ini, kag nagpahimo siya sang buho sa dako nga bato para pulugaan sang ubas. Nagpatindog man siya sang isa ka balantayan. Pagkatapos ginpaagsahan niya ang iya talamnan kag naglakat sa malayo nga lugar. ³⁴ Sang tion na sang pagpamupo sang ubas, ginsugo niya ang iya mga suluguon sa mga agsador sa pagkuha sang iya parte. ³⁵ Pero pag-abot didto sang mga suluguon, ginpangdakop sila sang mga agsador. Ginbunal nila ang isa, ginpatay ang isa, kag ginbato pa gid nila ang isa. ³⁶ Pagkatapos sadto nagsugo ang tag-iya sang madamo pa gid nga mga suluguon sang sa nauna. Pero amo man gihapon ang ginhimo sa ila. ³⁷ Sang ulihi ginpadala niya ang iya anak. Naghunahuna siya nga tahuron nila ang iya anak. ³⁸ Pero pagkakita sang mga agsador sa iya anak, nagsiling sila, ‘Ari na ang manunubli. Dali, patyon ta siya agod mangin aton ang iya palanublion.’ ³⁹ Gani gindakop nila siya kag gindala didto sa guwa sang talamnan kag ginpatay.”

⁴⁰ Dayon nagpamangkot si Jesus, “Kon magbalik ang tag-iya sang talamnan, ano bala ang iya himuon sa sadto nga mga agsador?” ⁴¹ Nagsabat sila, “Pamatyon niya atong malain nga mga agsador kag indi gid niya pagkaluoyan. Dayon paagsahan niya ang iya talamnan sa mga agsador nga magahatag sang iya parte sa kada patubas.” ⁴² Nagsiling pa si Jesus sa ila, “Wala bala ninyo ini mabasahi sa Kasulatan?

⁴³ Dayon nagsiling si Jesus, “Amo ina nga indi na kamo ang pagaharian sang Dios kundi ang mga tawo nga nagatuman sang iya mga ginapahimo. [⁴⁴ Ang bisan sin-o nga mahulog sa sini nga bato mabali, pero ang mahulugan sang amo nga bato madugmok gid.]”

⁴⁵ Pagkabati sang manugdumala nga mga pari kag mga Pariseo sang mga paanggid ni Jesus, nahangpan nila nga sila ang iya ginatumod. ⁴⁶ Gani gusto na gid nila nga dakpon si Jesus, pero nahadlok sila sa mga tawo tungod kay ginakilala nila nga propeta si Jesus.

Ang Paanggid Parte sa Punsyon^(V)

22 Nagtudlo liwat si Jesus sa ila paagi sa paanggid. ² Nagsiling siya, “Ang paghari sang Dios^[as] mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka hari nga nagpreparar sang punsyon para sa kasal sang iya anak nga lalaki. ³ Ginsugo niya ang iya mga suluguon nga tawgon na ang mga tawo nga iya ginpang-imbitar. Pero ang mga inimbitar indi magtambong. ⁴ Ginsugo naman niya ang iban pa gid nga mga suluguon. Siling niya, ‘Silingon ninyo ang mga ginpang-imbitar nga naihaw ko na ang mga baka kag ang iban nga mga sapat nga akon ginpatambok kag preparado na ang pagkaon. Gani magkadto na sila diri kag magpamunsyon.’ ⁵ Pero ang mga tawo nga ginpang-imbitar wala nagsapak. Ang isa nagkadto sa iya uma, kag ang isa sa iya negosyo. ⁶ Ang iban iya, gindakop nila ang mga ginsugo sang hari, ginpasipalahan nila kag ginpatay. ⁷ Gani naakig gid ang hari. Ginsugo niya ang iya mga soldado nga pamatyon ang nagpamatay sang iya mga suluguon kag sunugon ang ila banwa. ⁸ Dayon gintawag niya ang iya mga suluguon kag nagsiling, ‘Preparado na ang punsyon sa kasal sang akon anak, ugaling ang mga ginpang-imbitar indi takos. ⁹ Gani kadto na lang kamo sa mga karsada nga may madamo nga nagaagi kag imbitara ninyo ang tanan nga inyo masugata.’ ¹⁰ Naglakat ang mga suluguon kag nagkadto sa mga karsada, kag ang tanan nga ila nasugata, maayo ukon malain man, ginpang-imbitar nila. Kag napuno sang tawo ang kalan-an sa punsyon.

¹¹ “Sang ulihi nagsulod ang hari kay gusto niya nga makita ang mga bisita. May nakita siya didto nga isa ka tawo nga wala nakailis sang bayo nga para sa punsyon. ¹² Gani nagsiling ang hari sa iya, ‘Amigo, ngaa nakasulod ka diri nga wala nakasuksok sang bayo nga para sa punsyon?’ Pero ang tawo wala gid nagtingog kay wala siya sang isabat. ¹³ Dayon nagsiling ang hari sa iya mga suluguon, ‘Gapusa ninyo ang iya kamot kag tiil kag ihaboy didto sa guwa sa madulom. Didto magahibi siya kag magabagrot ang iya ngipon.^[at]’ ” ¹⁴ Pagkatapos nagsiling si Jesus, “Madamo ang ginaimbitar nga magpasakop sa paghari sang Dios, pero diutay lang ang mga ginapili nga masakop.”

Ang Pamangkot Parte sa Pagbayad sang Buhis^(W)

¹⁵ Naghalin ang mga Pariseo kag nagplano sila kon paano nila madakop si Jesus paagi sa iya ginapanghambal. ¹⁶ Dayon ginsugo nila ang iban sang ila mga sumulunod kag ang pila ka miyembro sang partido ni Herodes. Nagpamangkot sila kay Jesus, “Manunudlo, nahibaluan namon nga matuod ang imo ginasugid. Ginatudlo mo ang kamatuoran parte sa kabubut-on sang Dios sa mga tawo. Kag wala ka nagapadala-dala sa mga tawo bisan sin-o pa sila. ¹⁷ Ano bala sa imo, husto bala nga kita nga mga Judio magbayad sang buhis sa Emperador sang Roma^[au] ukon indi?” ¹⁸ Pero nahibaluan ni Jesus ang ila malain nga tinutuyo, gani nagsiling siya sa ila, “Mga hipokrito! Ngaa bala ginatilawan ninyo ako nga dakpon paagi sa sini nga pamangkot? ¹⁹ Abi pakitai ninyo ako sang kuwarta nga ginagamit sa pagbayad sang buhis.” Kag ginpakita nila ang kuwarta.^{[av] 20} Nagsiling si Jesus sa ila, “Kay sin-o bala ini hitsura kag ngalan?” ²¹ Nagsabat sila, “Iya sang Emperador.” Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ti kundi ihatag ninyo sa Emperador ang iya sang Emperador, kag sa Dios ang iya sang Dios.” ²² Pagkabati nila sang sabat ni Jesus natingala gid sila. Gani ginbayaan na lang nila siya.

Ang Pamangkot Parte sa Pagkabanhaw^(X)

²³ Sa amo man nga adlaw may mga Saduceo nga nagpalapit kay Jesus. (Ini nga mga tawo wala nagapati nga may pagkabanhaw.) Nagpamangkot sila, ²⁴ “Manunudlo, nagsiling si Moises nga kon mapatay ang lalaki nga wala sila bata sang iya asawa, dapat ang iya utod ang magpangasawa sa nabalo agod makapabata siya para sa iya utod nga napatay.^{[aw] 25} Karon, may pito diri anay ka mag-ulutod nga lalaki. Ang kamagulangan nagpangasawa, kag napatay nga wala sing bata. Gani ang balo ginpangasawa sang madason nga utod. ²⁶ Ini siya napatay man nga wala sila sang bata. Gani ang balo ginpangasawa naman sang ikatlo kag amo man ang natabo sa iya kag sa tanan nga mag-ulutod hasta sa ikapito. ²⁷ Sang ulihi ang babayi napatay man. ²⁸ Karon, kon mag-abot na ang pagkabanhaw, kay sin-o gid siya asawa sang pito ka mag-ulutod, kay sila tanan nagpangasawa sa iya?”

²⁹ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sala gid kamo, tungod nga wala kamo nakaintiendi sang Kasulatan kag sang gahom sang Dios. ³⁰ Sa adlaw sang pagkabanhaw, ang mga tawo indi na mag-asawahay tungod nga pareho na sila sang mga anghel sa langit. ³¹ Kon parte sa pagkabanhaw, wala bala ninyo mabasahi sa Kasulatan ang ginsiling sang Dios sa inyo nga ³² ‘Ako ang Dios ni Abraham, Isaac, kag Jacob’?^[ax] Ti buhi sila, kay ang Dios indi Dios sang mga patay kundi Dios sang mga buhi.” ³³ Pagkabati sadto sang mga tawo natingala gid sila sang iya pagpanudlo.

Ang Labing Importante nga Sugo^(Y)

³⁴ Pagkabati sang mga Pariseo nga ang mga Saduceo wala gid sing may mahimo kay Jesus, nagtipon sila liwat kag nagpalapit sa iya. ³⁵ Isa sang mga manunudlo sang Kasuguan ang nagpamangkot kay Jesus sa pagtilaw^[ay] sa iya. ³⁶ Siling niya, “Manunudlo, ano gid bala ang labing importante nga sugo sa Kasuguan?” ³⁷ Nagsabat si Jesus sa iya, “ ‘Higugmaon mo ang Ginoo nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon, sa bug-os mo nga kalag, kag sa bug-os mo nga hunahuna.’^{[az] 38} Amo ini ang labing importante nga sugo sa tanan. ³⁹ Kag ang ikaduha nga labing importante pareho man sini, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.’^{[ba] 40} Ang bug-os nga Kasuguan ni Moises kag ang mga sinulatan sang mga propeta napasad sa sining duha ka sugo.”

Ang Pamangkot Parte sa Cristo^(Z)

⁴¹ Sa wala pa nagbululag ang mga Pariseo, nagpamangkot si Jesus sa ila, ⁴² “Ano bala ang inyo pagkilala sa Cristo? Kay sin-o bala siya kaliwat?” Nagsabat sila, “Kay David.” ⁴³ Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Kon kaliwat lang siya ni David, ngaa si David nga gintuytuyan sang Espiritu Santo nagtawag sa iya nga Ginoo? Kay nagsiling siya,

⁴⁵ Kon gintawag siya ni David nga iya Ginoo, paano bala nga siya kaliwat lang ni David?” ⁴⁶ Wala gid sing may nakasabat kay Jesus sa iya pamangkot. Halin sadto wala na gid sing may nangahas nga magpamangkot sa iya.

Mag-andam sa mga Pariseo kag sa mga Manunudlo sang Kasuguan^(AA)

23 Dayon naghambal si Jesus sa mga tawo kag sa iya mga sumulunod. ² Siling niya, “Ang mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo amo ang ginsaligan nga magsaysay sang Kasuguan ni Moises. ³ Gani tumana ninyo ang ila ginatudlo sa inyo, pero indi kamo magsunod sang ila ginahimo tungod kay lain ang ila ginahimo sang sa ila ginahambal. ⁴ Nagahimo sila sang mga mabudlay nga mga pagsulundan para sa mga tawo, pero wala sila nagabulig bisan diutay lang agod matuman ang ila ginsugo.^{[bc] 5} Ang tanan nga ginahimo nila pakita-kita lang sa mga tawo. Ginapalapad nila ang mga kahon-kahon nga bulutangan sang mga ginpili nga mga pulong halin sa Kasulatan nga ila ginabugkos sa ila agtang kag sa ila butkon. Kag ginapalaba pa nila ang mga gaway-gaway^[bd] sa punta sang ila mga bayo agod silingon nga mga diosnon gid sila. ⁶ Sa mga punsyon kag sa mga simbahan, gusto gid nila nga magpungko sa mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. ⁷ Sa mga lugar nga madamo sang tawo,^[be] gusto nila nga tahuron sila kag tawgon nga mga ‘Manunudlo.’ ⁸ Pero kamo inyo, indi dapat magpatawag nga ‘Manunudlo,’ kay mag-ulutod kamo kag isa lang ang inyo manunudlo. ⁹ Indi man kamo magtawag ‘Amay’ sa bisan kay sin-o diri sa duta, kay isa lang gid ang inyo Amay, ang Amay nga ara sa langit. ¹⁰ Kag indi kamo magpatawag, ‘Agalon,’^[bf] kay isa lang ang inyo agalon kag siya amo ang Cristo. ¹¹ Kon sin-o sa inyo ang nagaalagad sa iya kaupod amo ang labaw sa tanan. ¹² Ang nagapakataas sang iya kaugalingon paubuson sang Dios. Pero ang nagapaubos sang iya kaugalingon pataason sang Dios.”

Ginapakamalaot sang Dios ang Ila Pagkahipokrito^(AB)

¹³ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito!^[bg] Ginabalabagan ninyo ang mga tawo nga magpasakop sa paghari sang Dios. Kamo mismo indi magpasakop, kag ginapunggan pa ninyo ang mga tawo nga nagatinguha nga magpasakop.

[¹⁴ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Ang inyo pagtuo sa Dios pakita-kita lang. Ginaubos ninyo kuha ang mga pagkabutang sang mga balo nga babayi, kag ginatabon-tabunan lang ninyo ang inyo ginahimo paagi sa malawig nga mga pagpangamuyo. Gani mas dako ang silot nga inyo pagabatunon!]

¹⁵ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Nagakadto kamo sa bisan diin nga lugar kag nagatabok pa sa mga dagat agod makomberter ninyo ang bisan isa lang ka tawo sa inyo relihiyon. Pero kon makomberter na ninyo ginahimo ninyo siya nga sobra pa sa inyo kalain kag bagay gid sa impyerno. ¹⁶ Kaluluoy kamo nga mga bulag nga manugtuytoy. Nagatudlo kamo nga, ‘Kon ang tawo magsumpa sa templo, indi kinahanglan nga tumanon niya ang iya ginsumpa. Pero kon magsumpa siya sa bulawan didto sa templo, kinahanglan tumanon gid niya ang iya ginsumpa.’ ¹⁷ Buang-buang kag bulag kamo. Diin ang mas importante, ang bulawan ukon ang templo nga nagapabalaan sa bulawan? ¹⁸ Nagatudlo man kamo nga ‘kon ang tawo magsumpa sa halaran, indi kinahanglan nga tumanon niya ang iya ginsumpa. Pero kon magsumpa siya sa halad nga ara sa halaran kinahanglan tumanon gid niya ang iya ginsumpa.’ ¹⁹ Mga bulag gid kamo! Diin ang mas importante, ang halad ukon ang halaran nga nagapabalaan sa halad? ²⁰ Amo ina nga kon ang tawo magsumpa sa halaran, nagasumpa siya sa halaran kag sa tanan nga halad sa halaran. ²¹ Kag kon ang tawo magsumpa sa templo, nagasumpa siya sa templo kag sa Dios nga nagapuyo didto. ²² Kag kon ang tawo magsumpa sa langit, nagasumpa siya sa trono sang Dios, kag sa Dios nga nagapungko didto.

²³ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Nagahatag kamo sa Dios sang inyo ikanapulo bisan sa mga panakot sa pagkaon, pero ginabaliwala ninyo ang mas importante nga mga sugo parte sa matarong nga pagkabuhi, pagkamaluluy-on, kag pagkamasaligan. Maghatag kamo sang inyo ikanapulo pero indi ninyo pag-ibaliwala ang mas importante nga mga sugo. ²⁴ Bulag gid kamo nga mga manunudlo. Sa sining ginahimo ninyo pareho lang nga nagasala kamo sang sapat-sapat sa inyo ilimnon, pero ginatulon ninyo ang mas dako pa nga sapat pareho sa kamelyo.^[bh]

²⁵ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Kay ginahugasan ninyo ang sa guwa lang nga bahin sang tasa kag pinggan bilang ritual, pero ang sa sulod ninyo puno sang kadalok kag kaibog.^{[bi] 26} Bulag kamo nga mga Pariseo! Tinlui ninyo anay ang sa sulod nga bahin sang tasa kag pinggan, kag ang sa guwa mangin matinlo man.^[bj]

²⁷ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Pareho kamo sa mga lulubngan nga ginpintahan sang puti kag matahom tulukon sa guwa, pero sa sulod puro lang tul-an sang patay kag iban pa nga mahigko nga mga butang. ²⁸ Pareho gid kamo sina kay kon tulukon kamo sang mga tawo daw husto man ang inyo ginahimo pero ang matuod, puro pakita-kita lang, kay sa sulod sang inyo tagipusuon malaot gid kamo.”

Gintagna ni Jesus nga Silutan Sila^(AC)

²⁹ “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Ginapakay-o ninyo sing maayo kag ginapatahom ang lulubngan sang mga matarong kag mga propeta, ³⁰ kag nagasiling kamo, ‘Kon buhi kami sang tiyempo sang amon mga katigulangan, wala kami magpatay sang mga propeta pareho sang ila ginhimo.’ ³¹ Gani, ginaako ninyo nga mga kaliwat kamo sang mga tawo nga nagpamatay sang mga propeta.^{[bk] 32} Sige, tapusa ninyo ang ginsuguran sang inyo mga katigulangan! ³³ Pareho kamo sa mga man-og, mga kaliwat kamo sang mga dalitan nga mga man-og. Indi gid kamo makapalagyo sa silot sa impyerno. ³⁴ Gani pamati kamo! Magapadala ako sa inyo sang mga propeta kag maalam nga mga tawo kag mga manunudlo. Ang iban sa ila pamatyon ninyo. Ipalansang ninyo sila sa krus. Kag ang iban hanuton ninyo sa inyo mga simbahan. Kag kon bisan diin nga lugar sila magpalagyo lagson ninyo. ³⁵ Amo ina nga silutan kamo sa inyo pagpamatay sa tanan nga tawo nga matarong halin kay Abel hasta kay Zacarias nga anak ni Barakia, nga inyo ginpatay sa tunga sang templo kag sang halaran. ³⁶ Sa pagkamatuod, kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon amo ang manabat sa sining tanan nga sala.”

Nagkasubo si Jesus sa mga Taga-Jerusalem^(AD)

³⁷ “Kamo nga mga taga-Jerusalem, ngaa ginabato ninyo kag ginapamatay ang mga propeta nga ginpadala sang Dios sa inyo? Permi ko ginahandom nga tipunon kamo kag atipanon pareho sang munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak, pero indi kamo gusto sini! ³⁸ Karon, bahala kamo sa inyo kaugalingon. ³⁹ Kay indi na gid ninyo ako makita hasta sa pag-abot sang adlaw nga magasiling kamo, ‘Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala.’ ”^{[bl] [bm]}

Gintagna ni Jesus nga Maguba ang Templo^(AE)

24 Nagguwa si Jesus sa templo kag samtang nagalakat siya nagpalapit sa iya ang iya mga sumulunod kag gintudlo nila sa iya ang templo. ² Nagsiling si Jesus sa ila, “Tan-awa ninyo ini tanan. Sa pagkamatuod, magakalaguba ini kag wala gid sing may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw.”

Mga Kagamo kag mga Paghingabot^(AF)

³ Sang nagapungko si Jesus didto sa Bukid sang mga Olibo, nagpalapit sa iya ang iya mga sumulunod nga silahanon lang. Nagsiling sila, “Sugiri kami kon san-o matabo ang mga butang nga imo ginsiling. Kag ano bala ang tanda sang imo pagbalik diri kag sang katapusan sang kalibutan?”

⁴ Nagsabat si Jesus sa ila, “Mag-andam kamo nga wala sing may makapatalang sa inyo. ⁵ Kay madamo ang magaabot kag magasiling nga sila amo ako, ang Cristo, kag madamo ang ila mapatalang. ⁶ Makabati kamo sang mga gira nga malapit sa inyo kag makabalita kamo nga didto sa malayo nagagira man. Pero indi kamo magkahadlok. Kinahanglan gid nga matabo ini, pero indi pa ini ang katapusan. ⁷ Magailinaway ang mga nasyon kag magailinaway ang mga ginharian. May magaabot nga mga gutom kag mga linog sa nagkalain-lain nga mga lugar. ⁸ Ini tanan umpisa pa lang sang mga kabudlayan nga magaabot.

⁹ “Sa sina nga mga inadlaw dumtan kamo sang mga tawo sa tanan nga nasyon tungod sang inyo pagsunod sa akon. Dakpon nila kamo kag itugyan sa mga tawo nga magasilot sa inyo, kag ang iban sa inyo pagapatyon. ¹⁰ Kag kon mag-abot na ang mga paghingabot, madamo ang magatalikod sa ila pagtuo. Dumtan nila kag traiduran ang ila kapareho nga mga tumuluo. ¹¹ Magaguwa ang indi matuod nga mga propeta kag madamo ang ila patalangon. ¹² Kag tungod sang pagdugang sang kalautan, ang gugma sang madamo nga mga tumuluo magalas-ay. ¹³ Pero ang nagapadayon sa pagsunod sa akon hasta sa katapusan amo ang maluwas. ¹⁴ Kag sa wala pa magaabot ang katapusan, iwali sa bug-os nga kalibutan ang Maayong Balita parte sa paghari sang Dios agod mahibaluan ini sang tanan nga katawhan.”

Ang Makangilil-ad nga Butang^(AG)

¹⁵ Nagtagna si Propeta Daniel parte sa makangilil-ad nga butang nga mangin kabangdanan nga pabay-an ang templo. (Kamo nga nagabasa, intiendihon ninyo kon ano ang kahulugan sini!) Kon makita ninyo ini nga ara na sa templo,^{[bn] 16} kamo nga ara sa Judea dapat magpalagyo sa kabukiran. ¹⁷ Ang tawo nga matabuan nga ara sa guwa sang iya balay indi na magsulod pa sa pagkuha sang iya mga pagkabutang. ¹⁸ Ang matabuan nga ara sa iya uma indi na magpauli pa sa pagkuha sang iya bayo. ¹⁹ Makaluluoy ang mga nagabulusong kag ang mga nagapatiti sa sina nga mga inadlaw tungod nga mabudlayan sila sa pagpalagyo. ²⁰ Magpangamuyo kamo nga ang inyo pagpalagyo indi matabo sa tigtulugnaw ukon sa Adlaw nga Inugpahuway. ²¹ Kay sa sina nga tiyempo magaabot ang puwerte nga pag-antos nga wala pa gid matabo halin sang una kag wala sing may matabo pa nga pareho sina hasta san-o. ²² Kon ina nga mga inadlaw wala ginpalip-ot sang Ginoo, wala gid sing may mabilin nga tawo. Pero tungod sang iya kaluoy sa iya mga pinili, palip-uton niya ina nga mga inadlaw.

²³ “Gani kon may magsiling sa inyo, ‘Ari na ang Cristo!’ ukon ‘Didto siya!’ indi kamo magpati. ²⁴ Kay magaguwa ang indi matuod nga mga Cristo kag ang indi matuod nga mga propeta. Magahimo sila sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang sa katuyuan nga patalangon, kon mahimo, bisan pa ang mga pinili sang Dios. ²⁵ Gani tandai gid ninyo ini! Ginasugid ko na sa inyo nga daan ini nga mga butang sa wala pa matabo.

²⁶ “Gani kon may mga tawo nga magsiling sa inyo, ‘Si Cristo ato sa kamingawan,’ indi kamo magkadto didto. Kag kon may magsiling, ‘Ara siya sa sulod,’^[bo] indi gid kamo magpati. ²⁷ Kay kon ako nga Anak sang Tawo magbalik na, makakita ang tanan tungod kay mangin pareho ini sa kilat nga sa diin ang iya kirab makita halin sa sidlangan hasta sa nakatundan.

²⁸ “May hulubaton nga nagasiling, ‘Kon diin may patay nga lawas, didto man nagatilipon ang mga uwak.’ ”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(AH)

²⁹ “Pagkatapos sang pag-antos sa sina nga tiyempo, ang adlaw magadulom, ang bulan indi na magsanag, kag ang mga bituon magakalahulog. Ang mga butang^[bp] sa langit pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan.^{[bq] 30} Dayon makita sa langit ang tanda sang akon pagbalik, kag magahibi ang tanan nga katawhan sa kalibutan. Kag makita nila ako nga Anak sang Tawo sa mga panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may gahom kag puwerte nga kadungganan.^{[br] 31} Sa mabaskog nga tunog sang trumpeta suguon ko ang akon mga anghel sa pagtipon sang akon mga pinili halin sa tanan nga lugar sang kalibutan.”

Ang Kahoy nga Higera^(AI)

³² “Magtuon kamo sang leksyon sa kahoy nga higera. Kon ang iya mga sanga nagapanalingsing na, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang tig-ilinit. ³³ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini tanan nga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga madali na lang ako mag-abot. ³⁴ Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³⁵ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Wala sing may Nakahibalo kon San-o gid Mabalik si Jesus^(AJ)

³⁶ “Kon parte sa adlaw ukon oras sang akon pag-abot, wala gid sing may nakahibalo bisan ang mga anghel sa langit ukon ako nga Anak sang Dios, kundi ang Amay gid lang. ³⁷ Kon ano ang ginhimo sang mga tawo sang tiyempo ni Noe amo man ang himuon sang mga tawo kon mag-abot na ako nga Anak sang Tawo. ³⁸ Kay sa wala pa mag-abot ang grabe gid nga baha ang mga tawo wala na sing iban pa nga ginapinsar kundi magpangalipay. Sige lang ang ila kaon, inom, kag inasawahay hasta sa adlaw nga nagsulod si Noe sa barko. ³⁹ Wala gid sila kahibalo kon ano ang matabo hasta nag-abot ang baha kag nagkalalumos sila tanan. Pareho man sini ang matabo kon ako nga Anak sang Tawo mag-abot na. ⁴⁰ Sa sina nga mga inadlaw, kon matabuan nga may duha ka lalaki nga nagaobra sa talamnan, ang isa kuhaon kag ang isa ibilin. ⁴¹ Kag kon may duha ka babayi nga nagagaling; ang isa kuhaon kag ang isa ibilin. ⁴² Gani magbantay kamo, kay wala kamo kahibalo kon san-o magaabot ang inyo Ginoo. ⁴³ Tandai ninyo ini: kon nahibaluan sang tagbalay kon ano nga oras sa gab-i maabot ang makawat, sigurado nga magbantay siya agod indi makasulod ang makawat sa iya balay. ⁴⁴ Gani magbantay gid kamo, kay sa oras nga wala ninyo ginapaabot, ako nga Anak sang Tawo magaabot.”

Ang Suluguon nga Masaligan^(AK)

⁴⁵ “Ang masaligan kag maalam nga suluguon amo ang ginapili sang agalon nga magdumala sa iya kaupod nga mga suluguon. Siya ang nagahatag sa ila sang ila pagkaon sa husto nga oras. ⁴⁶ Bulahan ato nga suluguon nga sa pagbalik sang iya agalon maabtan siya nga nagahimo sang iya buluhaton. ⁴⁷ Sa pagkamatuod, padumalahon siya sa tanan nga pagkabutang sang iya agalon. ⁴⁸ Pero kaluluoy ang indi maayo nga suluguon nga sa paglakat sang iya agalon magahunahuna siya nga madugay pa siya magbalik, ⁴⁹ gani magasugod siya sa pagpamintas sa iya kaupod nga mga suluguon kag magaupod kaon kag inom sa mga palahubog. ⁵⁰ Magaabot ang iya agalon sa oras nga wala gid niya ginahunahuna ⁵¹ kag grabe ang silot nga iya agumon.^[bs] Ibutang siya sa isa ka lugar upod sa mga hipokrito. Didto may paghinibi kag pagbinagrot sang mga ngipon.”

Ang Paanggid Parte sa Napulo ka Dalaga

25 “Pag-abot sang sina nga adlaw,^[bt] ang paghari sang Dios^[bu] mapaanggid sa sini nga estorya: May napulo ka dalaga nga nagdala sang ila mga suga kay masugata sila sa nobyo nga kalaslon. ² Ang lima sa ila maalamon kag ang lima indi maalamon.^{[bv] 3} Ang lima ka indi maalamon nagdala sang ila mga suga, ugaling wala sila nagdala sang reserba nga lana agod nga kon maubos ang lana sa ila suga may inugtughong pa sila. ⁴ Ang mga dalaga nga maalamon nagdala man sang ila mga suga kag nagdala pa gid sang reserba nga lana. ⁵ Kag tungod nga madugay mag-abot ang nobyo gintuyo sila kag natulugan sila tanan.

⁶ “Sang tungang gab-i na may nagsinggit, ‘Ari na ang nobyo! Dali kamo, sugataa ninyo siya.’ ⁷ Ang napulo ka dalaga nagbugtaw kag ginpreparar nila ang ila mga suga. ⁸ Dayon ang mga dalaga nga indi maalamon nagsiling sa mga maalamon, ‘Hatagi kami sang inyo lana kay nagapiraw na ang amon suga.’ ⁹ Nagsabat sila, ‘Indi mahimo, kay kon hatagan namon kamo pareho kita nga kulangon. Magkadto na lang kamo sa mga tindahan kag magbakal sang para sa inyo.’ ¹⁰ Paghalin nila agod magbakal sang lana amo man ang pag-abot sang nobyo. Ang lima nga nakapreparar nag-upod sa iya sa punsyon. Pagsulod nila, ginsiradhan dayon ang puwertahan.

¹¹ “Dugay-dugay nag-abot man ang lima ka dalaga nga nagbakal sang lana, kag nagpanawag, ‘Sir, sir, pasudla kami.’ ¹² Pero nagsabat ang nobyo, ‘Sa pagkamatuod, wala ako makakilala sa inyo.’ ” ¹³ Dayon nagsiling si Jesus, “Amo ina nga kinahanglan nga magbantay kamo kay wala kamo kahibalo kon san-o nga adlaw ukon oras ako maabot.”

Ang Paanggid Parte sa Tatlo ka Suluguon^(AL)

¹⁴ Nagsiling pa gid si Jesus, “Ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka tawo nga manuglakat sa iban nga lugar. Gani gintawag niya ang iya mga suluguon kag gintugyan sa ila ang iya kuwarta agod inegosyo nila. ¹⁵ Ang kada isa sa ila ginhatagan niya suno sa ila masarangan sa pagnegosyo. Ang isa ginhatagan niya sing 5,000, ang isa 2,000, kag ang isa pa gid ginhatagan niya sing 1,000. Dayon naglakat siya. ¹⁶ Ang suluguon nga nakabaton sang 5,000 nagnegosyo dayon kag nakaganansya siya sing 5,000. ¹⁷ Amo man ang ginhimo sang nakabaton sang 2,000, kag nakaganansya siya sing 2,000. ¹⁸ Pero ang nakabaton sang 1,000 naglakat kag nagkutkot sa duta, kag ginlubong niya ang kuwarta nga ginhatag sang iya agalon agod inegosyo.

¹⁹ “Sang ulihi nagbalik ang ila agalon kag gintawag niya ang iya mga suluguon agod magsuma sila sang iya kuwarta nga ginpanegosyo sa ila. ²⁰ Ang suluguon nga nakabaton sing 5,000 nagpalapit kag ginhatag niya sa iya agalon ang 5,000 nga kapital pati ang 5,000 nga iya ganansya. Nagsiling siya, ‘Indi bala ginhatagan mo ako sang 5,000? Ti ari ang sa akon. Nakaganansya pa gid ako sing 5,000.’ ²¹ Kag nagsiling ang iya agalon, ‘Maayo ka nga suluguon! Masaligan ka! Kag tungod nga masaligan ka kag maayo magpatikang sang diutay nga kantidad, karon itugyan ko sa imo ang mas dako pa gid nga kantidad. Dali, magkalipay ka upod sa akon!’ ²² Ang suluguon nga nakabaton sing 2,000 nagpalapit man. Nagsiling siya sa iya agalon, ‘Indi bala nga ginhatagan mo ako sing 2,000? Ari, nakaganansya man ako sing 2,000!’ ²³ Nagsiling ang iya agalon sa iya, ‘Maayo ka nga suluguon! Masaligan ka! Kag tungod nga masaligan ka kag maayo magpatikang sang diutay nga kantidad, karon itugyan ko sa imo ang mas dako pa gid nga kantidad. Dali, magkalipay ka upod sa akon!’ ²⁴ Nagpalapit man ang suluguon nga nakabaton sing 1,000. Nagsiling siya, ‘Sir, nahibaluan ko nga masyado ka kaestrikto kag wala kaluoy nga tawo, kay ginakuha mo ang patubas bisan indi ikaw ang nagtanom, kag ginakuha mo ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban. ²⁵ Gani ginhadlukan ako. Amo ina nga ginlubong ko na lang sa duta ang imo kuwarta. Ari ang imo kuwarta.’ ²⁶ Nagsiling ang iya agalon, ‘Malain ka kag matamad nga suluguon! Nahibaluan mo gali nga ginakuha ko ang patubas bisan indi ako ang nagtanom, kag ginakuha ko ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban. ²⁷ Ti ngaa wala mo pag-ibutang sa bangko ang akon kuwarta agod sa akon pagbalik makuha ko ang akon kuwarta nga may saka pa?’ ²⁸ Nagsiling siya dayon sa iban pa nga mga suluguon, ‘Sige kuhaa ninyo ang iya kuwarta kag ihatag sa suluguon nga may kantidad nga 10,000. ²⁹ Kay ang bisan sin-o nga may ara hatagan pa. Pero ang wala iya, bisan ang diutay nga ara sa iya kuhaon pa. ³⁰ Ang suluguon nga wala sing pulos ihaboy ninyo sa kadudulman didto sa guwa. Didto magahibi siya kag magabagrot ang iya mga ngipon.^[bw]’ ”

Ang Katapusan nga Paghukom

³¹ “Kon ako nga Anak sang Tawo mag-abot na bilang Hari, nga ginaupdan sang tanan nga anghel, magapungko ako dayon sa akon trono nga harianon. ³² Ang tanan nga tawo sa kalibutan pagatipunon agod mag-atubang sa akon. Dayon tungaon ko sila sa duha ka grupo pareho sang pagseparar sang manugbantay sang sapat sa mga karnero kag mga kanding. ³³ Ang mga karnero, nga amo ang mga matarong, ibutang ko sa akon tuo, kag ang mga kanding, nga amo ang mga malaot, ibutang ko sa akon wala. ³⁴ Kag bilang Hari, magasiling ako sa mga tawo sa akon tuo, ‘Kamo nga ginpakamaayo sang Dios nga akon Amay, batuna ninyo ang inyo bahin sa paghari sang Dios, nga ginpreparar para sa inyo halin pa sang pagtuga sang kalibutan. ³⁵ Kay sang gin-gutom ako ginpakaon ninyo ako, kag sang gin-uhaw ako ginpainom ninyo ako. Sang nangin dumuluong ako ginpadayon ninyo ako sa inyo balay; ³⁶ sang wala ako sang bayo ginpabayuan ninyo ako; sang nagmasakit ako gin-atipan ninyo ako; kag sang ginpriso ako ginbisitahan ninyo ako.’ ³⁷ Dayon magasabat ang mga matarong sa akon tuo, ‘Ginoo, san-o ka bala namon nakita nga gutom kag ginpakaon namon, ukon nauhaw kag ginpainom namon? ³⁸ San-o ka bala namon nakita nga nangin dumuluong kag ginpadayon ka namon sa amon balay, ukon wala sing bayo kag ginpabayuan namon? ³⁹ San-o ka bala namon nakita nga nagmasakit ukon napriso kag ginbisitahan namon?’ ⁴⁰ Ako nga Hari magasabat, ‘Sa pagkamatuod, kon ginhimo ninyo ini sa isa sang akon labing kubos nga mga utod, pareho man nga ginhimo ninyo ini sa akon.’

⁴¹ “Dayon magasiling ako sa mga tawo sa akon wala, ‘Halin kamo diri sa akon, kamo nga ginpakamalaot sang Dios! Didto kamo sa kalayo nga nagadabadaba sa wala sing katapusan nga ginpreparar para kay Satanas kag sa iya mga anghel. ⁴² Kay gin-gutom ako pero wala ninyo ako ginpakaon, gin-uhaw ako pero wala ninyo ako ginpainom. ⁴³ Sang dumuluong ako wala ninyo ako pagpadayuna sa inyo balay; sang wala ako bayo wala ninyo ako pagpabayui; pagmasakit ko kag sang pagkapriso ko wala ninyo ako pag-atipana.’ ⁴⁴ Dayon magasabat sila, ‘Ginoo, san-o ka namon nakita nga gin-gutom ukon gin-uhaw, ukon wala dalayunan, ukon wala bayo, ukon nagmasakit, ukon napriso nga wala kami nagbulig sa imo?’ ⁴⁵ Kag ako nga Hari magasabat, ‘Sa pagkamatuod, kon wala ninyo pagbuligi ang isa sang akon labing kubos nga mga utod, pareho lang ina nga wala ninyo ako pagbuligi.’ ⁴⁶ Kag ini sila pahalinon kag silutan sa wala sing katapusan. Pero ang mga matarong hatagan sang kabuhi nga wala sing katapusan.”

Ang Plano nga Patyon si Jesus^(AM)

26 Pagkatapos sang pagpanudlo ni Jesus sang sini nga mga butang, nagsiling siya sa iya mga sumulunod, ² “Nahibaluan ninyo nga duha na lang ka adlaw antes mag-abot ang Piesta sang Paglabay sang Anghel,^[bx] kag ako nga Anak sang Tawo itugyan sa mga tawo agod ilansang sa krus.”

³ Kag sa amo man nga oras didto sa palasyo ni Caifas nga pangulo nga pari, nagtilipon ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manugdumala sang mga Judio. ⁴ Ginmitingan nila kon paano nila madakop si Jesus nga indi mahibaluan sang mga tawo, kag pagkatapos patyon dayon. ⁵ Nagsiling sila, “Indi ta lang pagtabuon sa piesta kay basi kon magkinagamo ang mga tawo.”

Ginbubuan si Jesus sang Pahamot sa Betania^(AN)

⁶ Sang didto si Jesus sa Betania, sa balay ni Simon nga sadto anay may delikado nga balatian sa panit,^{[by] 7} may nagpalapit sa iya nga isa ka babayi. May dala siya nga tibod-tibod nga may sulod nga malahalon gid nga pahamot. Samtang nagakaon si Jesus ginbubuan niya sang pahamot ang ulo ni Jesus.^{[bz] 8} Pagkakita sadto sang iya mga sumulunod naakig sila kag nagsiling, “Ngaa ginausikan lang niya ina? ⁹ Sarang kuntani mabaligya ina sa dako nga kantidad kag ang iya bili ihatag sa mga imol!” ¹⁰ Nahibaluan ni Jesus kon ano ang ila ginhambal, gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa ginatublag ninyo siya? Maayo ining iya ginhimo sa akon. ¹¹ Ang mga imol permi ninyo makaupod, pero ako indi ninyo permi makaupod. ¹² Ginbubuan niya sang pahamot ang akon lawas bilang pagpreparar sa akon lubong. ¹³ Sa pagkamatuod, bisan diin iwali ang Maayong Balita sa bug-os nga kalibutan, ang iya ginhimo sa akon isugid man bilang handumanan sa iya.”

Nagsugot si Judas nga Itugyan si Jesus^(AO)

¹⁴ Karon, ang isa sang dose ka apostoles nga ginatawag Judas Iscariote^[ca] nagkadto sa manugdumala nga mga pari. ¹⁵ Nagsiling siya sa ila, “Pila ang inyo ibayad sa akon kon itugyan ko sa inyo si Jesus?” Ginhatagan nila dayon si Judas sing 30 ka bilog nga pilak. ¹⁶ Kag halin sadto nagpangita siya sing kahigayunan kon paano niya matugyan si Jesus sa ila.

Nagsugid si Jesus nga Itugyan Siya^(AP)

¹⁷ Sang nahauna nga adlaw sang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok, nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Sa diin ang imo gusto nga magpreparar kami sang panihapon sa Piesta sang Paglabay sang Anghel?” ¹⁸ Nagsabat si Jesus sa ila, “Kadto kamo sa siyudad sang Jerusalem, didto sa tawo nga akon ginsugid sa inyo, kag silingon ninyo siya, ‘Nagsiling ang Manunudlo nga nag-abot na ang oras nga pagapatyon siya, kag gusto niya nga magselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel diri sa imo balay kaupod sang iya mga sumulunod.’ ” ¹⁹ Gintuman ini sang iya mga sumulunod, kag ginpreparar nila didto ang panihapon para sa piesta.

²⁰ Sang sirom na, nagpanihapon si Jesus kag ang dose ka apostoles. ²¹ Samtang nagakaon sila, nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ang isa sa inyo magatraidor sa akon.”^{[cb] 22} Pagkabati sadto sang mga apostoles, nagkasubo gid sila kag nagbulos-bulos sila pamangkot sa iya, “Ginoo, indi ako, di bala?” ²³ Nagsabat si Jesus sa ila, “Ang isa nga nagsawsaw sang tinapay sa yahong upod sa akon amo ang magatraidor sa akon. ²⁴ Ako nga Anak sang Tawo pagapatyon suno sa tagna sang Kasulatan, pero kaluluoy ang tawo nga magatraidor sa akon. Maayo pa para sa iya nga wala siya natawo.” ²⁵ Dayon nagsiling si Judas nga traidor, “Manunudlo, indi ako, di bala?” Nagsabat si Jesus sa iya, “Ikaw ang nagsiling sina.”

Ang Balaan nga Panihapon^(AQ)

²⁶ Samtang nagakaon sila, nagkuha si Jesus sang tinapay. Ginpasalamatan niya ini sa Dios kag ginpamihak-pihak. Dayon ginhatag niya sa iya mga sumulunod kag nagsiling, “Kuha kamo kag magkaon, amo ini ang akon lawas.” ²⁷ Pagkatapos nagkuha siya sang ilimnon, nagpasalamat sa Dios, kag ginhatag sa ila nga nagasiling, “Tanan kamo mag-inom sini, ²⁸ tungod nga amo ini ang akon dugo nga iula agod mapatawad ang mga sala sang madamo nga mga tawo. Ini nagapamatuod nga may bag-o na nga kasugtanan ang Dios sa mga tawo. ²⁹ Sugiran ko kamo, indi na ako mag-inom liwat sang ilimnon nga halin sa ubas hasta sa adlaw nga magainom ako sang bag-o nga klase sang ilimnon kaupod ninyo sa paghari sang akon Amay.” ³⁰ Dayon nagkanta sila sang mga pagdayaw sa Dios, kag pagkatapos nagkadto sila sa Bukid sang mga Olibo.

Gintagna ni Jesus nga Ipanginwala Siya ni Pedro^(AR)

³¹ Nagsiling si Jesus sa ila, “Karon sa gab-i tanan kamo magabiya sa akon, kay nagsiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Patyon ko ang manugbantay sang mga karnero, kag magaalaplaag ang mga karnero.’^{[cc] 32} Pero sa tapos nga mabanhaw ako, mauna ako sa inyo didto sa Galilea.” ³³ Nagsiling si Pedro kay Jesus, “Bisan sila tanan magbiya sa imo, ako indi gid!” ³⁴ Nagsiling si Jesus sa iya, “Sa pagkamatuod, sa sini nga gab-i, sa wala pa makapamalo ang manok, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” ³⁵ Nagsabat si Pedro, “Indi ko gid ikaw ipanginwala bisan patyon pa nila ako upod sa imo!” Amo man ang ginsiling sang tanan nga sumulunod.

Nagpangamuyo si Jesus sa Getsemane^(AS)

³⁶ Dayon nagkadto sila sa lugar nga ginatawag Getsemane. Pag-abot nila didto, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Magpungko kamo diri samtang nagapangamuyo ako didto sa ulo-unhan.” ³⁷ Gindala niya si Pedro kag ang duha ka anak ni Zebedee. Nagpangalisod gid si Jesus. ³⁸ Kag nagsiling siya sa ila, “Daw sa mapatay ako sa kalisod. Pabilin kamo diri kag magpulaw upod sa akon.” ³⁹ Dayon nagkadto pa gid siya sa ulo-unhan; nagluhod siya kag nagpangamuyo. Siling niya, “Amay, kon mahimo ilikaw ang pag-antos nga nagaabot sa akon. Pero indi ang akon luyag ang dapat matuman kundi ang imo.”

⁴⁰ Pagbalik niya sa iya tatlo ka sumulunod naabtan niya sila nga nagakatulog. Nagsiling siya kay Pedro, “Indi gid bala kamo makapulaw upod sa akon bisan isa lang ka oras? ⁴¹ Magpulaw kamo kag magpangamuyo nga indi kamo madaog sang pagsulay. Luyag sang inyo espiritu nga maghimo sang husto ugaling maluya ang inyo lawas.”

⁴² Naglakat liwat si Jesus sa ulo-unhan kag nagpangamuyo, “Amay, kon kinahanglan nga atubangon ko ang pag-antos nga ini, ang imo kabubut-on amo ang matuman.” ⁴³ Nagbalik siya liwat sa iya mga sumulunod kag naabtan naman niya sila nga nagakatulog, kay natuyo gid sila.

⁴⁴ Sa liwat ginbayaan sila ni Jesus, naglakat siya sa ulo-unhan kag nagpangamuyo. Ikatlo na niya ini nga pagpangamuyo kag amo man gihapon nga pangamuyo. ⁴⁵ Dayon nagbalik siya sa iya mga sumulunod kag nagsiling, “Nagakatulog pa bala kamo gihapon kag nagapahuway-huway? Pamati! Amo na ini ang tion nga ako nga Anak sang Tawo itugyan sa mga makasasala! ⁴⁶ Dali na! Ari na ang tawo nga magatraidor sa akon!”

Ang Pagdakop kay Jesus^(AT)

⁴⁷ Samtang nagahambal pa si Jesus, nag-abot si Judas nga isa sang dose ka apostoles. Kaupod niya ang madamo nga mga tawo nga may dala nga mga espada kag mga inuglampos. Ginsugo sila sang manugdumala nga mga pari kag mga manugdumala sang mga Judio. ⁴⁸ Nakasiling na nga daan ang traidor nga si Judas sa mga manugdakop kon ano ang iya senyales: “Ang tawo nga akon halukan amo ang inyo ginapangita. Dakpa ninyo siya.” ⁴⁹ Gani pag-abot ni Judas, nagderetso siya kay Jesus kag nagsiling, “Manunudlo, maayong gab-i.” Kag ginhalukan niya siya. ⁵⁰ Nagsiling si Jesus sa iya, “Amigo, sige, himua na kon ano ang imo ginkadto diri.” Ginpalapitan nila si Jesus kag gindakop. ⁵¹ Ang isa sang mga kaupod ni Jesus naggabot sang iya espada kag ginlabo niya ang suluguon sang pangulo nga pari kag nautod ang dulunggan sini. ⁵² Nagsiling si Jesus sa iya, “Ibalik sa tagob ang imo espada! Ang nagagamit sang espada sa espada man mapatay. ⁵³ Wala ka siguro kahibalo nga sarang ako makapangayo sing bulig sa akon Amay kag sa gilayon padal-an niya ako sing dose ka batalyon nga mga anghel? ⁵⁴ Ugaling kon himuon ko ina, paano matuman ang Kasulatan nga amo ini ang kinahanglan matabo?”

⁵⁵ Dayon nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Ano, tulisan bala ako nga kinahanglan gid nga magdala pa kamo sang mga espada kag mga inuglampos sa pagdakop sa akon? Adlaw-adlaw didto ako sa templo nga nagatudlo. Ti ngaa wala ninyo ako pagdakpa? ⁵⁶ Pero ini tanan nagakalatabo agod matuman ang ginsulat sang mga propeta sa Kasulatan.” Dayon ginbayaan siya sang iya mga sumulunod kag nagpalagyo sila tanan.