Bible in 90 Days

Ang Pagkatawo ni Jesus^(A)

2 Sang sadto nga panahon nga natawo si Juan, naghimo ang Emperador sang Roma nga si Augustus sang kasuguan nga ang mga pumuluyo sang tanan nga nasyon sa iya ginharian dapat magpalista. ² (Amo ato ang una nga sensos sang si Quirinius ang gobernador sang probinsya sang Syria. ³ Gani nagpauli ang mga tawo sa ila kaugalingon nga banwa agod magpalista.)

⁴ Amo ini ang kabangdanan nga nagkadto si Jose sa Betlehem nga sakop sang Judea, ang lugar nga sa diin natawo si Haring David, tungod nga isa siya sang mga kaliwat ni David. Nagaestar sadto si Jose sa banwa sang Nazaret nga sakop sang Galilea sang nagkadto siya sa Betlehem. ⁵ Gindala ni Jose si Maria nga iya palangasaw-on agod magpalista man. Nagabusong na sadto si Maria. ⁶ Kag sang didto sila sa Betlehem, nag-abot ang tion nga inugbata na niya. ⁷ Nagbata siya sang lalaki nga amo ang iya kamagulangan nga bata. Ginputos niya sang lampin kag ginpahigda sa pasungan. Didto sila sa kamalig nga para sa mga sapat tungod nga wala gid sing lugar para sa ila sa mga balay nga dalayunan.

Nagpakita ang mga Anghel sa mga Manugbantay sang mga Karnero

⁸ Malapit sa banwa sang Betlehem may mga manugbantay sang mga karnero nga nagapulaw sa latagon sa pagbantay sang ila mga karnero. ⁹ Sa hinali lang nagpakita sa ila ang isa ka anghel sang Ginoo kag ginlikupan sila sang kasanag sang Ginoo. Hinadlukan gid sila, ¹⁰ pero naghambal ang anghel, “Indi kamo magkahadlok, kay nagkadto ako diri sa inyo agod sugiran ko kamo sang maayong balita nga magahatag sang dako nga kalipay sa tanan nga tawo. ¹¹ Kay subong nga adlaw sa banwa ni Haring David natawo ang inyo manluluwas. Siya amo ang Ginoo nga ginpili sang Dios nga magahari. ¹² Amo ini ang tanda sang akon ginasiling: makita ninyo ang bata nga naputos sang lampin kag nagahigda sa pasungan.”

¹³ Pagkatapos hambal sang anghel, hinali lang nga nagpakita ang madamo gid nga mga anghel kag nag-upod sa iya nga nagadayaw sa Dios. Siling nila,

¹⁵ Sang makahalin na ang mga anghel pabalik sa langit, naghambalanay ang mga manugbantay sang mga karnero, “Dali, malakat kita sa Betlehem kag tan-awon ta ang natabo nga ginpahayag sa aton sang Ginoo!”

¹⁶ Gani dali-dali sila nga nagkadto sa Betlehem kag nakita nila si Maria kag si Jose, kag ang bata nga nagahigda sa pasungan. ¹⁷ Dayon ginsugid nila ang ginhambal sang anghel parte sa bata. ¹⁸ Natingala gid ang tanan nga nakabati sa ginbalita sang mga manugbantay sang mga karnero. ¹⁹ Gintipigan ni Maria ini nga mga butang sa iya tagipusuon kag ginapamalandungan niya permi. ²⁰ Nagbalik ang mga manugbantay sang mga karnero nga dako ang ila pagdayaw sa Dios tungod sang tanan nga ila nabatian kag nakita, nga suno gid sa ginsugid sang anghel sa ila.

Gin-ngalanan ang Bata nga Jesus

²¹ Sang ikawalo nga adlaw nga natawo ang bata, gintuli nila siya kag gin-ngalanan Jesus. Amo ini ang ngalan nga ginsiling sang anghel sa wala pa siya ginbusong.

Ginhalad si Jesus sa Templo

²² Karon, nag-abot ang adlaw nga magahalad si Jose kag si Maria sa templo sa Jerusalem agod tumanon ang Kasuguan ni Moises parte sa babayi nga bag-o nagbata agod makabig siya nga matinlo. Kag gindala man nila ang bata sa Jerusalem agod ihalad sa Ginoo. ²³ Kay nasulat sa Kasuguan sang Ginoo, “Ang tagsa ka kamagulangan nga lalaki idedikar sa Ginoo.”^{[a] 24} Kag agod makabig si Maria nga matinlo, naghalad sila suno sa ginasiling sang Kasuguan sang Ginoo, “Duha ka pating ukon duha ka bataon nga tukmo.”^[b]

²⁵ Didto sa Jerusalem may tawo nga ang iya ngalan si Simeon. Ini nga tawo matarong kag diosnon kag nagahulat siya nga matuman ang tagna nga pagaluwason sang Dios ang Israel paagi sa hari nga iya ipadala. Ara sa iya ang Espiritu Santo ²⁶ nga nagpahayag sa iya nga indi siya mapatay sa wala pa niya makita ang hari^[c] nga ipadala sang Ginoo. ²⁷ Dayon, ginpasulod siya sang Espiritu Santo didto sa lagwerta sang templo. Didto man gindala si Jesus sang iya mga ginikanan sa pagtuman sang ginsiling sang Kasuguan. ²⁸ Pagkakita ni Simeon sa bata, ginkugos niya kag nagdayaw siya sa Dios nga nagasiling,

³³ Natingala gid ang amay kag iloy sang bata sa ginhambal ni Simeon parte sa bata. ³⁴ Pagkatapos nga mabendisyunan sila ni Simeon, nagsiling siya kay Maria nga iloy sang bata, “Ini nga bata ginpili sang Dios sa paglaglag kag sa pagluwas^[d] sang madamo sa Israel. Mangin tanda siya nga halin sa Dios. Madamo ang magahambal sang malain kontra sa iya. ³⁵ Gani ikaw mismo magabatyag sing kasubo nga daw ginabuno ang imo tagipusuon. Ipahayag man niya ang malaot nga mga hunahuna sang mga tawo.”

³⁶ May propeta man didto nga babayi nga ang iya ngalan si Ana. Anak siya ni Fanuel nga kaliwat ni Asher. Tigulang na gid siya kaayo. Pito lang ka tuig ang pag-upod nila sang iya bana ³⁷ kag nabalo siya. 84 na ka tuig ang iya edad^[e] kag permi gid siya didto sa templo, kay adlaw-gab-i nagasimba siya sa Dios nga nagapuasa kag nagapangamuyo. ³⁸ Sa sina mismo nga tion nagpalapit siya sa ila ni Jose kag nagpasalamat sa Dios tungod sa bata. Naghambal man siya parte kay Jesus sa mga tawo nga nagapaabot sang adlaw nga luwason sang Dios ang Jerusalem.^[f]

Ang Pagbalik sa Nazaret

³⁹ Sang natuman na ni Jose kag ni Maria ang tanan nga dapat nila tumanon suno sa Kasuguan sang Ginoo, nagpauli sila sa ila banwa, sa Nazaret nga sakop sang Galilea. ⁴⁰ Nagdako kag nagbakod ang bata, kag nangin maalam siya; kag ginpakamaayo siya sang Dios.

Sa Templo si Jesus

⁴¹ Kada tuig nagakadto ang mga ginikanan ni Jesus sa Jerusalem agod magpamiesta sa Piesta sang Paglabay sang Anghel. ⁴² Sang dose na ka tuig si Jesus, nagpamiesta sila pareho sang ila kinaandan nga ginahimo. ⁴³ Pagkatapos sang piesta, nagpauli sila, pero si Jesus iya nagpabilin sa Jerusalem. Wala ini nahibalui sang iya mga ginikanan. ⁴⁴ Ang hunahuna nila nga nagaupod si Jesus sa ila mga kaupdanan nga nagapauli man. Isa gid ka adlaw ang ila pagpanglakaton. Sang ulihi, ginpangita nila si Jesus sa ila mga paryente kag mga abyan. ⁴⁵ Nasapwan nila nga wala gali makaupod si Jesus sa ila. Gani nagbalik sila sa Jerusalem agod pangitaon siya. ⁴⁶ Sa ikatlo nga adlaw nakita nila si Jesus didto sa templo nga nagapungko kaupod sa mga manunudlo sang Kasuguan. Nagapamati siya kag nagapamangkot sa ila. ⁴⁷ Ang tanan nga nagapamati sa iya natingala gid sa iya mga nahibaluan kag mga pagsabat. ⁴⁸ Pagkakita sang iya mga ginikanan sa iya, natingala gid sila. Nagsiling ang iya iloy, “Anak, ngaa nga ginhimo mo ini sa amon? Ginkulbaan gid kami sa amon pagpangita sa imo!” ⁴⁹ Nagsabat si Jesus sa ila, “Ngaa bala ginapangita gid ninyo ako? Wala bala kamo nakahibalo nga dapat diri ako sa balay sang akon Amay?” ⁵⁰ Pero wala sila nakaintiendi sang iya buot silingon.

⁵¹ Nag-upod si Jesus sa iya mga ginikanan pauli sa Nazaret, kag padayon siya nga nangin matinumanon sa ila. Ini tanan nga butang gintipigan ni Maria sa iya tagipusuon. ⁵² Nagdugang pa gid ang kaalam ni Jesus kag padayon ang iya pagdako, kag nalipay gid sa iya ang Dios kag ang mga tawo.

Ang Pagwali ni Juan nga Manugbautiso^(B)

3 ^1-2 Pagkaligad sang pila ka tuig, may ginhambal ang Dios kay Juan nga anak ni Zacarias didto sa kamingawan. Natabo ini sang ika-15 nga tuig sang pagdumala ni Tiberius nga Emperador sang Roma. Sa sini man nga tion, si Poncio Pilato ang gobernador sang Judea, kag si Herodes ang pangulo sang Galilea. Si Felipe nga utod ni Herodes ang pangulo sang Iturea kag Traconitis; kag si Lysanias ang pangulo sang Abilene. Si Anas kag si Caifas ang pangulo nga mga pari. ³ Tungod sang ginhambal sang Dios kay Juan, nagkadto siya sa tanan nga lugar sa pihak kag pihak sang Suba sang Jordan kag nagwali. Nagsiling siya sa mga tawo, “Hinulsuli kag bayai ninyo ang inyo mga sala, kag magpabautiso kamo, agod patawaron kamo sang Dios.” ⁴ Sa sini nga iya ginahimo natuman ang ginsulat ni Propeta Isaias,

⁷ Madamo sang mga tawo ang nagkadto kay Juan agod magpabautiso. Nagsiling si Juan sa ila, “Kamo nga mga kaliwat sang mga man-og! Sin-o ang nagsiling sa inyo nga makapalagyo kamo sa palaabuton nga kaakig sang Dios? ⁸ Kon matuod nga naghinulsol kamo sa inyo mga sala, pamatud-i ninyo ini sa inyo mga binuhatan. Indi kamo magsiling nga indi kamo pagsilutan tungod kay kamo mga kaliwat ni Abraham. Kay bisan ang mga bato nga ini sarang mahimo sang Dios nga mga anak ni Abraham. ⁹ Tandai ninyo ini: ang wasay handa na sa pagtapas sa puno sang mga kahoy. Ang tagsa ka kahoy nga wala nagapamunga sang maayo nga bunga pagatapson kag ihaboy sa kalayo.”

¹⁰ Nagpamangkot ang mga tawo kay Juan, “Ti ano ang amon himuon?” ¹¹ Nagsabat si Juan, “Kon sin-o sa inyo ang may duha ka panid nga bayo, ihatag ang isa sa wala sing bayo. Kag kon sin-o sa inyo ang may pagkaon, hatagi ang wala.” ¹² May mga manugsukot sang buhis nga nagkadto man kay Juan agod magpabautiso. Nagsiling sila kay Juan, “Manunudlo, ano ang amon himuon?” ¹³ Nagsabat si Juan, “Kon nagasukot kamo sang buhis, indi kamo magsukot sing sobra sa ginapasukot sa inyo sang gobyerno.” ¹⁴ May mga soldado man nga nagpamangkot. Siling nila, “Ti, kami iya, ano man ang amon himuon?” Nagsabat si Juan sa ila, “Indi kamo magpamahog ukon magbutang-butang agod makapanguwarta. Magkontento kamo sa inyo suweldo.”

¹⁵ Pagkabati sang mga tawo sa mga pagpanudlo ni Juan, naghunahuna sila nga basi kon si Juan amo na ang Cristo nga ila ginapaabot. ¹⁶ Pero nagsiling si Juan sa ila, “Ako nagabautiso sa inyo sa tubig, pero may magaabot nga mas gamhanan pa sang sa akon kag indi gani ako takos nga mangin iya suluguon.^[h] Siya magabautiso sa inyo sa Espiritu Santo kag sa kalayo. ¹⁷ Pareho siya sa tawo nga nagapahangin sang iya inani agod painon ang tinggas sa upa. Ang tinggas ibutang niya sa bodega, pero ang upa sunugon niya sa kalayo nga indi gid mapatay.”

¹⁸ Samtang ginawali ni Juan ang Maayong Balita sa mga tawo, madamo pa siya sang mga ginpangtudlo nga nakapalig-on sa ila. ¹⁹ Pero si Herodes nga pangulo sang Galilea ginsaway ni Juan tungod nga ginhimo niya nga kerida ang iya bayaw nga si Herodias kag tungod sang madamo pa nga kalainan nga iya ginhimo. ²⁰ Sang ulihi nagdugang pa gid ang sala ni Herodes, kay ginpapriso niya si Juan.

Ang Pagbautiso kay Jesus^(C)

²¹ May adlaw sadto nga pagkatapos nga nabautisohan ni Juan ang mga tawo, si Jesus nagpabautiso man. Sang nagapangamuyo si Jesus, nag-abri ang langit ²² kag naghugpa sa iya ang Espiritu Santo sa dagway sang pating. Dayon may tingog nga nabatian halin sa langit nga nagasiling, “Ikaw ang akon hinigugma nga Anak. Nalipay gid ako sa imo.”

Ang mga Katigulangan ni Jesus^(D)

²³ Mga 30 na ang edad ni Jesus sang nagsugod siya sang iya buluhaton. Sa hunahuna sang mga tawo, anak siya ni Jose nga anak ni Eli. ²⁴ Si Eli anak ni Matat. Si Matat anak ni Levi. Si Levi anak ni Melki. Si Melki anak ni Janai. Si Janai anak ni Jose. ²⁵ Si Jose anak ni Matatias. Si Matatias anak ni Amos. Si Amos anak ni Nahum. Si Nahum anak ni Esli. Si Esli anak ni Nagai. ²⁶ Si Nagai anak ni Maat. Si Maat anak ni Matatias. Si Matatias anak ni Semin. Si Semin anak ni Josec. Si Josec anak ni Joda. ²⁷ Si Joda anak ni Joanan. Si Joanan anak ni Resa. Si Resa anak ni Zerubabel. Si Zerubabel anak ni Shealtiel. Si Shealtiel anak ni Neri. ²⁸ Si Neri anak ni Melki. Si Melki anak ni Adi. Si Adi anak ni Cosam. Si Cosam anak ni Elmadam. Si Elmadam anak ni Er. ²⁹ Si Er anak ni Josue. Si Josue anak ni Eliezer. Si Eliezer anak ni Jorim. Si Jorim anak ni Matat. Si Matat anak ni Levi. ³⁰ Si Levi anak ni Simeon. Si Simeon anak ni Juda. Si Juda anak ni Jose. Si Jose anak ni Jonam. Si Jonam anak ni Eliakim. ³¹ Si Eliakim anak ni Melea. Si Melea anak ni Mena. Si Mena anak ni Matata. Si Matata anak ni Natan. Si Natan anak ni David. ³² Si David anak ni Jesse. Si Jesse anak ni Obed. Si Obed anak ni Boaz. Si Boaz anak ni Salmon.^[i] Si Salmon anak ni Nashon. ³³ Si Nashon anak ni Aminadab. Si Aminadab anak ni Admin. Si Admin anak ni Arni. Si Arni anak ni Hezron. Si Hezron anak ni Perez. Si Perez anak ni Juda. ³⁴ Si Juda anak ni Jacob. Si Jacob anak ni Isaac. Si Isaac anak ni Abraham. Si Abraham anak ni Tera. Si Tera anak ni Nahor. ³⁵ Si Nahor anak ni Serug. Si Serug anak ni Reu.^[j] Si Reu anak ni Peleg. Si Peleg anak ni Eber. Si Eber anak ni Shela.^{[k] 36} Si Shela anak ni Cainan. Si Cainan anak ni Arfaxad. Si Arfaxad anak ni Shem. Si Shem anak ni Noe. Si Noe anak ni Lamec. ³⁷ Si Lamec anak ni Metusela. Si Metusela anak ni Enoc. Si Enoc anak ni Jared. Si Jared anak ni Mahalalel. Si Mahalalel anak ni Kenan.^{[l] 38} Si Kenan anak ni Enosh. Si Enosh anak ni Set. Si Set anak ni Adan. Si Adan anak sang Dios.

Ang Pagsulay kay Jesus^(E)

4 Si Jesus nga gin-gamhan sang Espiritu Santo naghalin sa Suba sang Jordan. Kag gindala siya sang Espiritu Santo sa kamingawan. ² Didto ginsulay siya ni Satanas sa sulod sang 40 ka adlaw. Sa sadtong mga inadlaw wala gid siya magkaon, gani gin-gutom siya.

³ Nagsiling si Satanas sa iya, “Kon ikaw ang Anak sang Dios, himua ini nga bato nga mangin tinapay.” ⁴ Pero nagsabat si Jesus sa iya, “Nagasiling ang Kasulatan, ‘Indi lang sa pagkaon mabuhi ang tawo.’ ”^[m]

⁵ Dayon gindala ni Satanas si Jesus sa mataas nga lugar, kag sa isa lang ka pamisok ginpakita niya kay Jesus ang tanan nga ginharian sang kalibutan. ⁶ Dayon nagsiling siya kay Jesus, “Ihatag ko sa imo ang tanan nga gahom kag manggad sang sini nga mga ginharian, tungod kay ini tanan ginhatag sa akon kag puwede ko man ihatag sa kay bisan sin-o nga gusto ko hatagan. ⁷ Gani ini tanan mangin imo kon magsimba ka sa akon.” ⁸ Ginsabat siya ni Jesus, “Nagasiling ang Kasulatan, ‘Simbahon mo ang Ginoo nga imo Dios kag siya gid lang ang imo alagaron.’^[n]”

⁹ Sa tapos sini gindala ni Satanas si Jesus didto sa Jerusalem kag ginpatindog sa pinakamataas nga parte sang templo. Dayon nagsiling siya kay Jesus, “Kon ikaw ang Anak sang Dios, lukso ka paidalom. ¹⁰ Kay nagasiling ang Kasulatan, ‘Suguon sang Dios ang iya mga anghel sa pagbantay sa imo. ¹¹ Saluon ka nila agod indi mapilas ang imo tiil sa bato.’ ”^{[o] 12} Pero ginsabat siya ni Jesus, “Nagasiling ang Kasulatan, ‘Indi pagtestingi ang Ginoo nga imo Dios.’ ”^{[p] 13} Pagkakita ni Satanas nga indi gid niya masulay si Jesus ginbayaan niya anay siya.

Ginsuguran ni Jesus ang Iya Buluhaton^(F)

¹⁴ Dayon nagbalik si Jesus sa Galilea nga ang gahom sang Espiritu Santo ara sa iya. Ang balita parte sa iya naglapnag sa bug-os nga Galilea kag sa tanan nga lugar sa palibot sini. ¹⁵ Nagpanudlo siya sa mga simbahan sang mga Judio kag gindayaw siya sang tanan.

Ginsikway si Jesus sa Nazaret^(G)

¹⁶ Dayon nagkadto si Jesus sa Nazaret. Amo ini ang lugar sa diin siya nagdako. Nagkadto siya sa simbahan sang mga Judio sang Adlaw nga Inugpahuway suno sa iya kinabatasan. Nagtindog siya agod magbasa sang Kasulatan. ¹⁷ Ginhatag sa iya ang sinulatan ni Propeta Isaias. Ginhumlad niya ini kag pagkakita niya sang bahin sang Kasulatan nga iya ginapangita, ginbasa niya dayon nga nagasiling:

²⁰ Dayon ginlukot ni Jesus ang iya ginbasa kag ginbalik sa manugbulig sang simbahan. Nagpungko siya dayon agod magsugod sa pagtudlo. Ang tanan nga tawo nagtulok gid sa iya. ²¹ Siling ni Jesus sa ila, “Ini nga bahin sang Kasulatan natuman na subong nga adlaw samtang ginapamatian ninyo ang pagbasa sini.” ²² Gindayaw siya sang tanan kag dako gid ang ila katingala sa iya matahom nga mga pulong. Siling nila, “Indi bala anak lang siya ni Jose?” ²³ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sigurado gid nga sambiton ninyo sa akon ang hulubaton nga nagasiling, ‘Manugbulong, bulunga anay ang imo kaugalingon, nga ang buot silingon, ang mga butang nga amon nabatian nga imo ginpanghimo sa banwa sang Capernaum dapat himuon mo man diri sa amon lugar.’ ” ²⁴ Dayon nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, wala sing propeta nga ginakilala sa iya kaugalingon nga banwa. ²⁵ Hunahunaa ninyo ang natabo sang una sang panahon ni Propeta Elias. Wala pagpaulana sang Dios sa sulod sang tatlo ka tuig kag tunga kag dako gid ang gutom nga naagihan sang mga tawo. Madamo ang mga balo nga babayi sa bug-os nga Israel sa sadto nga tion sang gutom. ²⁶ Pero wala gid pagsugua sang Dios si Elias agod buligan ang bisan sin-o sa ila; kundi ginpadala siya sa isa ka balo nga babayi nga indi Judio nga nagaestar sa banwa sang Zarefat nga sakop sang Sidon. ²⁷ Amo man ini ang natabo sang panahon ni Propeta Elisha. Madamo sang mga tawo didto sa Israel nga may delikado nga balatian sa panit,^[r] pero wala gid sing may gin-ayo sa ila. Si Naaman nga indi Judio nga taga-Syria amo ang gin-ayo.” ²⁸ Pagkabati sadto sang mga tawo sa simbahan naakig gid sila. ²⁹ Nagtilindog sila kag gin-guyod nila si Jesus paguwa sa banwa, didto sa may pil-as dampi (kay ang ila banwa sa ibabaw sang bukid). Gusto nila nga itiklod si Jesus didto sa pil-as. ³⁰ Pero naglusot si Jesus sa tunga nila kag ginbayaan sila.

Ang Tawo nga may Malaot nga Espiritu^(H)

³¹ Halin didto, nagdulhog si Jesus sa banwa sang Capernaum nga sakop sang Galilea. Sang Adlaw nga Inugpahuway nagtudlo siya sa simbahan sang mga Judio. ³² Natingala gid ang mga tawo sa iya pagpanudlo tungod nga may awtoridad siya kon maghambal. ³³ Didto sa simbahan may tawo nga ginsudlan sang malaot nga espiritu. Nagsinggit siya sing mabaskog, ³⁴ “Jesus nga taga-Nazaret, ano ang labot mo sa amon? Nagkadto ka bala diri sa paglaglag sa amon? Kilala ko ikaw. Ikaw ang Balaan nga ginpadala sang Dios.” ³⁵ Pero ginsabdong ni Jesus ang malaot nga espiritu. Siling niya, “Maghipos ka kag magguwa sa iya!” Sa tunga sang kadam-an gintumba sang malaot nga espiritu ang tawo kag nagguwa siya, pero wala siya makahalit sa tawo. ³⁶ Natingala gid ang mga tawo didto kag nagsiling sa isa kag isa, “Ano ining iya ginpanghambal? May awtoridad siya kag gahom sa pagmando sa malaot nga mga espiritu nga magguwa, kag nagatuman sila.” ³⁷ Dayon ang balita parte kay Jesus naglapnag sa tanan nga lugar sa palibot.

Gin-ayo ni Jesus ang mga Masakiton^(I)

³⁸ Nagguwa si Jesus sa simbahan sang mga Judio kag nagkadto sa balay ni Simon. Ang ugangan nga babayi ni Simon may mataas nga hilanat, gani ginpangabay nila si Jesus nga kon mahimo ayuhon niya siya. ³⁹ Nagpalapit si Jesus kag nagtindog sa kilid sang iya ginahigdaan kag ginsabdong ang hilanat, kag nag-ayo siya. Nagbangon siya dayon kag ginhimusan niya sang pagkaon sila ni Jesus.

⁴⁰ Sang nagasalop na ang adlaw, madamo gid nga mga tawo ang nagdala sang ila mga masakiton didto kay Jesus. Gintungtong ni Jesus ang iya kamot sa tagsa-tagsa sa ila kag nag-alayo sila tanan. ⁴¹ Pati ang malaot nga mga espiritu ginpaguwa niya sa madamo nga mga tawo. Samtang nagaguwa ang malaot nga mga espiritu, nagasinggit sila kay Jesus, “Ikaw ang Anak sang Dios!” Pero ginsaway sila ni Jesus nga indi sila maghambal tungod kay nahibaluan nila nga siya amo ang Cristo.

⁴² Sang nagapamanagbanag na, nagguwa si Jesus sa sadto nga banwa kag nagkadto sa kamingawan. Ginpangita siya sang mga tawo. Kag sang pagkakita nila sa iya, nagpakitluoy sila nga indi anay siya maghalin didto sa ila. ⁴³ Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Kinahanglan iwali ko man sa iban nga mga banwa ang Maayong Balita parte sa paghari sang Dios, kay amo ina ang rason kon ngaa ginpadala ako.” ⁴⁴ Gani nagpadayon si Jesus sa pagwali sa mga simbahan sang mga Judio didto sa Judea.

Gintawag ni Jesus ang Iya Nahauna nga mga Sumulunod^(J)

5 Isa sadto ka adlaw, nagatindog si Jesus sa higad sang Dagat^[s] sang Genesaret.^[t] Nagdinaguso sa iya ang madamo nga mga tawo tungod nga luyag nila magpamati sang pulong sang Dios. ² May nakita si Jesus nga duha ka sakayan nga ara sa higad kag ang mangingisda nakapanaog na sa paghugas sang ila mga pukot. ³ Ang isa ka sakayan iya ni Simon. Ginsakyan ini ni Jesus kag ginpangabay niya si Simon nga itulod diutay ang sakayan palayo sa higad. Nagpungko si Jesus kag nagpanudlo sa mga tawo.

⁴ Pagkatapos niya panudlo, nagsiling siya kay Simon, “Ipalawod ninyo ang inyo sakayan kag iladlad ang inyo mga pukot agod makakuha kamo sang mga isda.” ⁵ Nagsiling si Simon kay Jesus, “Manunudlo,^[u] isa gid ka gab-i ang amon pagpangisda pero wala gid kami sang may nakuha. Pero tungod kay nagsiling ka nga iladlad ang pukot, ti iladlad ko.” ⁶ Nagpalawod sila kag ginladlad nila ang ila mga pukot. Madamo gid nga mga isda ang ila nakuha kag daw magisi na ang ila mga pukot. ⁷ Gani ginpaypay nila ang ila mga kaupod sa isa ka sakayan agod buligan sila. Pag-abot sang ila mga kaupod ginpuno nila sang isda ang duha ka sakayan, kag daw malunod sila tungod sa kadamuon sang isda. ⁸ Pagkakita sadto ni Simon Pedro, nagluhod siya kay Jesus kag nagsiling, “Ginoo, palayo ka sa akon kay makasasala ako nga tawo.” ⁹ Kay natingala gid si Simon pati ang iya mga kaupdanan tungod sa kadamuon sang isda nga ila nakuha. ¹⁰ Natingala man ang mga kasusyo ni Simon nga si Santiago kag si Juan nga mga anak ni Zebedee. Dayon nagsiling si Jesus kay Simon, “Indi ka magkahadlok. Sugod subong indi na isda ang imo pangitaon kundi ang mga tawo agod madala sila sa Dios.” ¹¹ Sang napahigad na nila ang ila mga sakayan, ginbayaan nila ang tanan kag nagsunod kay Jesus.

Gin-ayo ni Jesus ang Tawo nga May Delikado nga Balatian sa Panit^(K)

¹² Sang didto si Jesus sa isa ka banwa, may tawo didto nga ang iya lawas puno sang delikado nga balatian sa panit.^[v] Pagkakita niya kay Jesus nagpalapit siya kag nagluhod nga nagapakitluoy, “Ginoo^[w] kon gusto mo, mapaayo mo ako sa akon balatian agod makabig ako nga matinlo.” ¹³ Dayon gintandog siya ni Jesus nga nagasiling, “Gusto ko. Magmatinlo ka!” Sa gilayon nadula ang iya balatian sa panit. ¹⁴ Pagkatapos ginmanduan siya ni Jesus, “Indi ka gid magpanugid bisan kay sin-o parte sini, kundi magderetso ka sa pari kag magpatan-aw sa iya.^[x] Dayon maghalad ka sang halad nga ginsugo ni Moises sa pagpamatuod sa mga tawo nga matinlo ka na.” ¹⁵ Bisan amo ato ang ginmando sa tawo naglapnag gihapon ang balita parte kay Jesus, kag madamo gid ang mga tawo nga nagtilipon sa pagpamati sa iya kag sa pagpabulong sang ila mga balatian. ¹⁶ Pero permi nagakadto si Jesus sa kamingawan kag nagapangamuyo didto.

Gin-ayo ni Jesus ang Tawo nga Paralitiko^(L)

¹⁷ Isa ka adlaw sang si Jesus nagapanudlo, may mga Pariseo kag mga manunudlo sang Kasuguan nga nagapungko malapit sa iya. Ini nga mga tawo naghalin pa sa nagkalain-lain nga mga baryo sang Galilea kag Judea, kag pati sa Jerusalem. Ara kay Jesus ang gahom sang Ginoo sa pag-ayo sang mga masakiton. ¹⁸ May mga tawo nga nag-abot nga nagatuwang sang isa ka tawo nga paralitiko. Ginhimulatan nila nga dal-on siya kay Jesus sa sulod sang balay. ¹⁹ Pero tungod sa kadamuon sang mga tawo wala gid sila sing may maagyan pasulod. Gani nagsaka sila sa atop sang balay kag gin-guhaban nila ang atop. Pagkatapos gintunton nila ang paralitiko nga ara sa higdaan sa atubangan ni Jesus. ²⁰ Pagkakita ni Jesus nga may pagtuo sila sa iya, nagsiling siya sa paralitiko, “Abyan,^[y] ginpatawad na ang imo mga sala.”

²¹ Ang mga Pariseo kag ang mga manunudlo sang Kasuguan nagsiling sa ila kaugalingon, “Sin-o gid bala ang ini nga tawo nga nagapasipala sa Dios? Wala sing bisan sin-o nga makapatawad sang mga sala kundi ang Dios lang.” ²² Nahibaluan ni Jesus ang ila ginahunahuna, gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa bala nagahunahuna kamo sang subong sina? ²³ Diin bala ang mas mahapos, ang magsiling, ‘Ginpatawad na ang imo mga sala,’ ukon ang magsiling, ‘Magtindog ka kag maglakat’? ²⁴ Karon pamatud-an ko sa inyo paagi sa pag-ayo sa sini nga paralitiko nga ako nga Anak sang Tawo may gahom diri sa duta sa pagpatawad sang mga sala.” Dayon nagsiling siya sa paralitiko, “Magtindog ka, dal-a ang imo hiligdaan kag magpauli!” ²⁵ Sa gilayon nagbangon ang paralitiko sa atubangan nila. Dayon gindala niya ang iya hiligdaan kag nagpauli nga nagadayaw sa Dios. ²⁶ Natingala gid ang tanan nga tawo didto. Gindayaw nila ang Dios nga may kahadlok. Siling nila, “Makatilingala nga mga butang ang aton nakita subong.”

Gintawag ni Jesus si Levi^(M)

²⁷ Pagkatapos sadto, naghalin si Jesus didto kag nakita niya ang manugsukot sang buhis nga si Levi nga nagapungko sa balayaran sang buhis. Nagsiling si Jesus sa iya, “Dali, sunod ka sa akon.” ²⁸ Nagtindog si Levi, ginbayaan niya ang tanan kag nagsunod kay Jesus.

²⁹ Dayon naghiwat si Levi sang dako nga punsyon para kay Jesus didto sa iya balay. Madamo nga mga manugsukot sang buhis kag iban pa nga mga tawo ang nagtambong nga nangin kaupod nila sa pagkaon. ³⁰ Pagkakita sini sang mga Pariseo kag sang ila mga kaupod nga mga manunudlo sang Kasuguan nagreklamo sila sa mga sumulunod ni Jesus. Siling nila, “Ngaa nagaupod kamo kaon kag inom sa mga manugsukot sang buhis kag sa iban pa nga mga makasasala?” ³¹ Si Jesus ang nagsabat sa ila, “Ang tawo nga maayo ang lawas wala nagakinahanglan sang doktor, kundi ang nagamasakit lang. ³² Wala ako nagkadto diri sa pagtawag sa mga nagakilala nga sila matarong, kundi sa mga makasasala agod maghinulsol sila.”

Ang Pamangkot Parte sa Pagpuasa^(N)

³³ May mga tawo didto nga nagsiling kay Jesus, “Ang mga sumulunod ni Juan nga manugbautiso kag ang mga sumulunod sang mga Pariseo masami nga nagapuasa kag nagapangamuyo, pero ang imo mga sumulunod sige lang ang kaon kag inom.” ³⁴ Nagsabat si Jesus sa ila, “Mahimo ninyo bala nga indi pagpakaunon ang mga bisita sa kasal samtang kaupod pa nila ang nobyo? Siyempre, indi! ³⁵ Pero magaabot ang tion nga ang nobyo kuhaon sa ila, kag amo na ina ang ila pagpuasa.”

³⁶ Ginsugiran pa gid sila ni Jesus sang mga paanggid, “Indi maayo nga maggisi sang bag-o nga bayo agod itukap sa daan nga bayo. Kon himuon ini, luwas nga magisi ang bag-o, ang gintukap indi magbagay sa daan nga bayo. ³⁷ Indi man maayo nga isulod ang bag-o nga bino sa daan nga suludlan nga panit. Kay mabusdik ang suludlan kag mausik ang bino, kag ang suludlan indi na mapuslan. ³⁸ Sa baylo, ginasulod ang bag-o nga bino sa bag-o nga suludlan nga panit.”^{[z] 39} Nagdugang pa gid si Jesus sang isa pa ka paanggid, “Wala sing tawo nga anad na sa daan nga bino nga magpangita sang bag-o, kay suno sa iya, mas manami ang daan nga bino.”

Ang Pamangkot Parte sa Adlaw nga Inugpahuway^(O)

6 Sang isa ka Adlaw nga Inugpahuway, samtang nagaagi sila ni Jesus sa kaumahan sang trigo, nagpangutol ang iya mga sumulunod sang mga uhay sang trigo, kag ginpiripis nila ini kag ginkaon. ² Pero may mga Pariseo nga nagsiling kay Jesus, “Ngaa ginahimo ninyo ang ginadilian nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway?” ³ Ginsabat sila ni Jesus, “Wala bala ninyo mabasahi sa Kasulatan ang ginhimo ni David sang siya kag ang iya mga kaupod gin-gutom? ⁴ Nagsulod siya sa balay sang Dios kag nagkuha sang tinapay nga ginhalad sa Dios kag ginkaon niya. Ginpakaon man niya ang iya mga kaupod, bisan pa nga ginadilian sang Kasuguan ang magkaon sadto luwas lang sa mga pari.” ⁵ Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Ako nga Anak sang Tawo may gahom sa pagsiling kon ano ang husto nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway.”

Ang Tawo nga Pingkaw ang Kamot^(P)

⁶ Sang isa naman ka Adlaw nga Inugpahuway, nagsulod si Jesus sa simbahan sang mga Judio sa pagpanudlo. May tawo didto nga pingkaw^[aa] ang tuo niya nga kamot. ⁷ Tungod nga ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagapangita gid sang kabangdanan nga maakusar nila si Jesus, ginabantayan nila kon bala ayuhon niya ang ato nga tawo sa Adlaw nga Inugpahuway. ⁸ Pero nahibaluan ni Jesus kon ano ang ara sa ila hunahuna. Gani nagsiling siya sa tawo nga pingkaw, “Tindog ka kag magpalapit diri sa atubangan.” Kag nagtindog siya kag nagkadto kay Jesus. ⁹ Dayon siling ni Jesus sa mga manunudlo sang Kasuguan kag sa mga Pariseo, “Ano bala ang ginatugot sang aton Kasuguan sa Adlaw nga Inugpahuway: ang paghimo sang maayo sa mga tawo, ukon ang paghimo sang malain? Ang pagluwas sang ila kabuhi, ukon ang pagpatay?” ¹⁰ Nagtulok si Jesus sa ila tanan pero wala gid sing may nagsabat. Dayon naghambal siya sa tawo nga pingkaw, “Untaya ang imo kamot.” Gin-untay niya, kag nag-ayo ini. ¹¹ Pero naakig gid ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo, gani nagsugilanon sila kon ano ang himuon nila kay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dose ka Apostoles^(Q)

¹² Sang sadto nga panahon, nagtaklad si Jesus sa bukid agod magpangamuyo. Kag nagpangamuyo siya didto sa sulod sang isa gid ka gab-i. ¹³ Pagkaaga gintawag niya ang iya mga sumulunod, kag nagpili siya sa ila sang dose, kag gintawag niya sila nga mga apostoles. ¹⁴ Ang ila mga ngalan amo si Simon (nga gin-ngalanan ni Jesus nga Pedro), si Andres nga iya utod, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolome, ¹⁵ si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeus, si Simon (nga sang una rebelde sa gobyerno sang Roma), ¹⁶ si Judas nga anak sang isa pa ka Santiago, kag si Judas Iscariote^[ab] nga amo ang nagtraidor kay Jesus.

Nagpanudlo si Jesus kag Nagpang-ayo^(R)

¹⁷ Pagkatapos sadto, nagdulhog sila sa patag. Nagtilipon didto ang iya mga sumulunod kag ang madamo nga mga tawo nga halin sa mga banwa sang Judea kag sa siyudad sang Jerusalem. May mga tawo man didto nga halin pa sa mga siyudad sang Tyre kag Sidon nga malapit sa dagat. ¹⁸ Nagkadto sila didto agod magpamati sa mga ginatudlo ni Jesus kag magpabulong sang ila mga masakit. Ang mga tawo nga ginapaantos sang malaot nga mga espiritu gin-ayo man niya. ¹⁹ Kag ang tanan nga tawo didto nagatinguha gid nga makatandog sa iya, kay may gahom nga nagaguwa sa iya nga nagaayo sa ila tanan.

Ang Bulahan kag ang Kaluluoy^(S)

²⁰ Dayon nagtulok si Jesus sa iya mga sumulunod kag nagsiling,

Higugmaa Ninyo ang Inyo mga Kaaway^(T)

²⁷ “Pero kamo nga nagapamati sa akon, nagasiling ako sa inyo nga higugmaa ninyo ang inyo mga kaaway kag maghimo sang maayo sa mga wala nagahigugma sa inyo. ²⁸ Pakamaayuha ang mga nagapakamalaot sa inyo, kag pangamuyui ang mga nagapasipala sa inyo. ²⁹ Kon tampaon ka sa isa ka guya, itaya mo pa gid ang pihak mo nga guya. Kon may magkuha sang imo bayo, ihatag. Kag kon pati ang imo kamisita ginakuha pa gid, ihatag man. ³⁰ Hatagi ang bisan sin-o nga nagapangayo sa imo; kag kon may magkuha sang imo pagkabutang indi na pagbawia. ³¹ Himua ninyo sa inyo isigkatawo ang bisan ano nga gusto ninyo nga himuon man nila sa inyo.

³² “Kon ang nagahigugma sa inyo amo lang ang inyo ginahigugma, makabaton bala kamo sang balos halin sa Dios? Indi gid! Kay bisan pa ang mga makasasala nagahigugma man sa mga nagahigugma sa ila. ³³ Kag kon nagahimo kamo sing maayo sa mga tawo lang nga maayo sa inyo, makabaton bala kamo sing balos halin sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagahimo man sina. ³⁴ Kon nagapahulam kamo sa mga tawo nga nahibaluan ninyo nga makabayad, makabaton bala kamo sang balos halin sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagapahulam man sa ila kapareho nga mga makasasala basta nahibaluan nila nga makabayad sila. ³⁵ Amo ini ang inyo himuon: Higugmaa ninyo ang inyo mga kaaway kag himua ang maayo sa ila. Kon magpahulam kamo, pahulamon ninyo nga wala nagapaabot nga bayaran kamo. Kon amo ini ang inyo ginahimo, mabaton ninyo ang dako nga balos kag takos kamo nga tawgon nga mga anak sang Labing Mataas nga Dios. Kay siya maayo gid bisan pa sa mga tawo nga malaot kag wala sing kabalaslan. ³⁶ Magmaluluy-on kamo pareho sang inyo Amay.”

Indi Ninyo Paghukman ang Iban^(U)

³⁷ “Indi ninyo paghukman ang iban agod indi man kamo paghukman sang Dios. Indi kamo magsiling nga dapat sila silutan, agod indi man kamo pagsilutan sang Dios. Patawara ninyo ang mga nakasala sa inyo agod patawaron man kamo sang Dios. ³⁸ Maghatag kamo agod pagahatagan man kamo sang Dios. Kon maghatag ang Dios sa inyo, ginasukob gid niya sing maayo, ginauyog, ginadasok, kag nagaawas pa antes ibubo sa inyo suludlan. Kay kon paano ang inyo paghatag sa iban amo man ina ang paghatag sang Dios sa inyo.”

³⁹ Pagkatapos sadto ginsugiran sila ni Jesus sini nga paanggid, “Wala sing bulag nga sarang makatuytoy sa iya kapareho nga bulag, kay sila nga duha mahulog sa kanal. ⁴⁰ Wala sing estudyante nga labaw pa sa iya maestro, pero kon natudluan gid siya sing maayo kag nakatapos sang iya pagtuon, magapareho man siya sa iya maestro.

⁴¹ “Ngaa ginahimutaran mo gid ang gamay nga puling sa mata sang imo isigkatawo, pero wala mo gani ginasapak ang imo puling nga daw troso kadako? ⁴² Paano ka makasiling sa iya, ‘Abi, kuhaon ko ang imo puling,’ kon indi mo gani makita ang imo puling nga daw troso kadako? Hipokrito! Kuhaa anay ang puling nga daw troso kadako sa imo mata, agod masanag ang imo pagkuha sang gamay nga puling sa mata sang imo isigkatawo.”

Makilala ang Tawo sa Iya Binuhatan^(V)

⁴³ “Ang maayo nga kahoy wala nagapamunga sang malain, kag ang malain nga kahoy wala nagapamunga sang maayo. ⁴⁴ Ang tagsa ka kahoy makilala mo sa iya bunga. Ang tunukon nga kahoy-kahoy wala nagapamunga sang higos^[ac] ukon ubas. ⁴⁵ Ang tawo pareho sina. Ang maayo nga tawo nagahambal sang maayo kay maayo ang iya tagipusuon. Pero ang malain nga tawo nagahambal sang malain kay malain ang iya tagipusuon. Kon ano ang sa tagipusuon sang tawo amo man ang nagaguwa sa iya baba.”

Ang Matuod nga Sumulunod^(W)

⁴⁶ “Ngaa nagatawag kamo sa akon, ‘Ginoo’? Wala man kamo nagatuman sang ginasiling ko sa inyo. ⁴⁷ Ipakita ko sa inyo ang halimbawa sang tawo nga nagapalapit sa akon, kag nagapamati kag nagatuman sang akon mga ginatudlo. ⁴⁸ Pareho siya sang isa ka tawo nga nagkutkot sing madalom kag nagpatindog sang balay sa pundasyon nga bato. Sang nag-awas ang suba kag nagbaha, gin-agyan sang tubig ang balay, pero wala gid ini maano tungod kay mapag-on ang iya pundasyon. ⁴⁹ Pero ang tawo nga nakabati sang akon mga ginatudlo pero wala nagatuman, pareho siya sa isa ka tawo nga nagpatindog sang balay nga wala sing mapag-on nga pundasyon. Pag-awas sang suba, gin-agyan sang tubig ang balay. Natumba dayon ini kag nawasak.”

Gin-ayo ni Jesus ang Suluguon sang Kapitan^(X)

7 Pagkatapos panudlo ni Jesus sa mga tawo, nagkadto siya sa Capernaum. ² May kapitan didto sang mga soldado nga Romanhon nga may ulipon nga nagamasakit kag daw mapatay na. Palangga gid niya ang iya ulipon. ³ Gani pagkabati sang kapitan parte kay Jesus, ginsugo niya ang pila ka manugdumala sang mga Judio sa pagpangabay kay Jesus nga magkadto didto sa iya balay kag ayuhon ang iya ulipon. ⁴ Pag-abot nila kay Jesus nagpakitluoy gid sila sa iya. Nagsiling sila, “Kon mahimo buligi ang kapitan, kay maayo gid siya nga tawo. ⁵ Palangga niya kita nga mga Judio kag nagpatindog pa gani siya sang simbahan para sa aton.”

⁶ Gani nag-upod si Jesus sa ila. Sang malapit na sila sa balay sang kapitan, ginsugo sang kapitan ang pila ka amigo niya agod sugataon si Jesus kag silingon, “Ginoo, indi na pagpabudlayi ang imo kaugalingon. Indi ako takos nga magpasulod sa imo sa akon balay. ⁷ Amo gani nga indi ako ang nagkadto sa imo kay indi ako takos nga magpalapit sa imo. Maghambal ka lang kag magaayo ang akon suluguon. ⁸ Nahibaluan ko ini tungod kay ako sa idalom man sang mga opisyal, kag may mga soldado man sa idalom ko. Gani kon magmando ako sa isa, ‘lakat,’ nagalakat siya, kag kon magmando ako sa isa, ‘kadto diri,’ nagakadto siya. Kag kon ano ang akon ginasugo sa akon ulipon, ginahimo niya.” ⁹ Pagkabati sadto ni Jesus natingala gid siya. Nag-atubang siya sa mga tawo nga nagaupod sa iya kag nagsiling, “Wala pa gid ako nakakita sang tawo sa Israel nga may pagtuo nga pareho sini.” ¹⁰ Ang mga ginpadala sang kapitan nagbalik sa iya balay kag pag-abot nila, nakita nila nga maayo na ang ulipon.

Ginbanhaw ni Jesus ang Anak sang Balo nga Babayi

¹¹ Sang wala madugay nagkadto si Jesus sa banwa sang Nain. Nag-upod sa iya ang iya mga sumulunod kag ang madamo nga mga tawo. ¹² Sang malapit na sila sa puwertahan sang banwa sang Nain, nasugata nila ang madamo nga mga tawo nga nagakumpanyar. Ang napatay bugtong nga anak sang balo nga babayi. ¹³ Pagkakita ni Ginoong Jesus sa iloy sang napatay, naluoy gid siya. Siling niya, “Indi ka maghibi.” ¹⁴ Dayon nagpalapit si Jesus sa ginakargahan sang patay kag gintandog niya agod magpundo ang mga nagadala sini. Nagsiling si Jesus sa patay, “Noy, magbangon ka!” ¹⁵ Nagbangon ang patay, nagpungko kag naghambal. Dayon ginhatag siya ni Jesus sa iya iloy. ¹⁶ Sang makita ato sang mga tawo natingala gid sila, kag gindayaw nila ang Dios. Nagsiling sila, “Gindumdom sang Dios ang iya katawhan. Ginhatagan niya kita sang gamhanan nga propeta.” ¹⁷ Ang balita parte sa ginhimo ni Jesus naglapnag sa bug-os nga Judea kag sa tanan nga lugar sa palibot sini.

Si Jesus kag si Juan nga Manugbautiso^(Y)

¹⁸ Ini tanan nga hitabo ginbalita kay Juan sang iya mga sumulunod. ¹⁹ Gani gintawag ni Juan ang duha sang iya mga sumulunod kag ginsugo niya nga magkadto sa Ginoo sa pagpamangkot, “Ikaw bala ang amon ginapaabot ukon mahulat pa kami sang iban?” ^20-21 Gani nagkadto sila kay Jesus. Pag-abot nila didto madamo ang ginapang-ayo ni Jesus nga mga masakiton, bisan ang mga grabe gid nga mga balatian, kag ang mga ginagamhan sang malaot nga espiritu. Madamo man nga mga bulag ang iya ginpang-ayo. Karon, nagpamangkot kay Jesus ang duha ka sumulunod ni Juan. Siling nila, “Ginsugo kami ni Juan nga manugbautiso sa pagpamangkot sa imo kon ikaw bala ang amon ginapaabot ukon mahulat pa kami sang iban?” ²² Ginsabat sila ni Jesus, “Magbalik kamo kay Juan kag sugiri ninyo siya sang inyo nakita kag nabatian. Sugiri ninyo siya nga ang mga bulag nakakita, ang mga piang nakalakat, ang mga may delikado nga balatian sa panit^[ad] nag-ayo kag nakabig na nga matinlo, ang mga bungol nakabati, ang mga patay nabanhaw, kag ang Maayong Balita ginawali sa mga imol. ²³ Bulahan ang mga tawo nga wala nagaduhaduha sa akon.”^[ae]

²⁴ Sang makahalin na ang mga ginsugo ni Juan, nagpamangkot si Jesus sa mga tawo, “Sang pagkadto ninyo kay Juan sa kamingawan, ano ang inyo ginapaabot nga makita? Nagkadto bala kamo didto agod makita ninyo ang tawo nga nagapaayon-ayon lang pareho sang kugon nga ginahapay-hapay sang hangin? ²⁵ Ukon nagkadto bala kamo didto agod makita ninyo ang tawo nga nagabayo sang malahalon? Pero ang mga nagabayo sang malahalon kag nagapagusto sang ila pangabuhi nagaestar sa mga palasyo. ²⁶ Abi sugiri ninyo ako kon ngaa nagkadto kamo didto. Indi bala para makita ninyo ang isa ka propeta? Huo, kag labaw pa gani siya sa propeta. ²⁷ Kay siya amo ang ginasiling sang Dios sa Kasulatan, ‘Ipadala ko ang akon mensahero una sa imo sa pagpreparar sang imo alagyan.’ ”^{[af] 28} Nagsiling pa gid si Jesus, “Sa pagkamatuod, hasta subong wala pa gid sing may natawo nga maglabaw pa kay Juan. Pero karon ang bisan sin-o nga labing kubos sa mga nagapasakop sa paghari sang Dios mas labaw pa kay Juan.”

²⁹ Pagkabati sang mga tawo, pati sang mga manugsukot sang buhis sa mga pagpanudlo ni Jesus, nagkomporme sila sa ginapahimo sang Dios, kay ini sila nagpabautiso na kay Juan. ³⁰ Pero ang mga Pariseo kag ang mga manunudlo sang Kasuguan wala nagkomporme sa katuyuan sang Dios para sa ila, kay ini sila wala magpabautiso kay Juan.

³¹ Nagsiling pa gid si Jesus, “Sa ano ko bala ipaanggid ang mga tawo sa sini nga henerasyon? ³² Pareho sila sa mga bata nga nagapungko sa plasa nga nagahampang. Ang isa ka grupo nagasiling sa isa, ‘Gintukaran namon kamo sang sunata nga para sa kasal, pero wala kamo magsaot. Ginkantahan namon kamo sang kanta nga para sa patay, pero wala man kamo maghibi!’ ³³ Kamo pareho man sa ila, kay sang pag-abot ni Juan, nakita ninyo nga nagapuasa siya kag wala nagainom sang bino, gani nagasiling kamo nga may malaot siya nga espiritu. ³⁴ Kag ako nga Anak sang Tawo, pag-abot ko, nakita ninyo nga nagakaon kag nagainom, gani nagasiling kamo nga palakaon ako kag palainom. Nagasiling man kamo nga abyan ako sang mga manugsukot sang buhis kag sang iban pa nga mga makasasala. ³⁵ Pero indi bali, ang mga tawo nga nagasunod sa kabubut-on sang Dios nagakomporme nga husto ang ginapahimo sang Dios sa amon.”^[ag]

Si Jesus sa Balay ni Simon nga Pariseo

³⁶ Karon, may isa ka Pariseo nga nag-agda kay Jesus nga magkaon sa iya balay. Gani nagkadto si Jesus kag nagkaon didto. ³⁷ Sa sina nga banwa may isa ka babayi nga kilala gid nga makasasala. Pagkabati niya nga didto si Jesus sa balay sang Pariseo nagkadto man siya didto. May dala siya nga pahamot nga nasulod sa tibod-tibod nga hinimo halin sa bato nga alabastro. ³⁸ Nagpalapit siya sa likod ni Jesus, sa may tiilan dampi.^[ah] Kag didto nagahibi siya nga nagatulo ang iya mga luha sa tiil ni Jesus. Ginpahiran niya ini sang iya buhok kag ginhalukan. Pagkatapos ginbubuan niya sang pahamot ang tiil ni Jesus.

³⁹ Sang pagkakita sadto sang Pariseo nga nag-agda kay Jesus, nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Kon ini nga tawo matuod nga propeta, kuntani nahibaluan niya kon sin-o kag kon ano nga klase sang babayi ang nagatandog sa iya, kay ang babayi nga ina makasasala.” ⁴⁰ Pero nahibaluan ni Jesus kon ano ang ara sa iya hunahuna, gani nagsiling siya, “Simon, may isugid ako sa imo.” Nagsabat si Simon, “Ano ina, manunudlo?” ⁴¹ Nagsiling si Jesus, “May duha ka tawo nga nag-utang sang kuwarta sa manugpautang. Ang isa nag-utang 500, kag ang isa 50. ⁴² Sang ulihi, tungod nga indi sila makabayad, wala na lang sila pagpabayara sang nagpautang sa ila. Ti, sin-o ayhan sa ila nga duha ang magahigugma sing labi sa ila nautangan?” ⁴³ Nagsabat si Simon, “Siguro ang may dako nga utang.” Nagsiling si Jesus, “Husto ang imo sabat.” ⁴⁴ Dayon ginbalikid niya ang babayi kag nagsiling kay Simon, “Nakita mo bala ang ginhimo sang babayi nga ini? Pagsulod ko diri sa imo balay wala mo ako paghatagi sang tubig nga inughugas sa akon tiil. Pero ang babayi nga ini, ginhugasan niya ang akon tiil paagi sa iya luha, kag ang iya buhok amo pa ang ginhimo niya nga inugpahid. ⁴⁵ Wala mo ako paghaluki bilang pag-abiabi. Pero ini nga babayi, halin pa sang akon pag-abot diri wala untat ang iya paghalok sa akon tiil. ⁴⁶ Wala mo pagpatului sang lana ang akon ulo bilang pagbaton mo sa akon, pero ini nga babayi, ang malahalon gid nga pahamot ang iya ginbubo sa akon tiil. ⁴⁷ Gani sugiran ko ikaw, nga ang dako nga gugma nga ginpakita niya sa akon nagapamatuod nga ang iya madamo nga sala ginpatawad na; pero sa tawo nga diutay lang ang sala nga ginpatawad, diutay lang ang paghigugma nga iya ginapakita.” ⁴⁸ Naghambal dayon si Jesus sa babayi, “Ginpatawad na ang imo mga sala.” ⁴⁹ Ang mga nagakaon kaupod ni Jesus nagsiling sa ila kaugalingon, “Sin-o bala ini nga bisan ang mga sala mapatawad niya?” ⁵⁰ Dayon nagsiling si Jesus sa babayi, “Ang imo pagtuo nagluwas sa imo. Magpauli ka nga may kalinong.”

Ang mga Babayi nga Nagabulig kay Jesus

8 Pagkatapos sadto, naglibot si Jesus sa mga banwa kag mga baryo nga nagawali sang Maayong Balita parte sa paghari sang Dios. Upod sa iya ang dose ka apostoles, ² kag ang iban nga mga babayi nga iya gin-ayo sa malaot nga mga espiritu kag mga balatian. Ang isa sa ila amo si Maria nga taga-Magdala nga pito gid ka malaot nga mga espiritu ang ginpaguwa sa iya. ³ Upod man nila amo si Juana nga asawa ni Cuza nga amo ang ginasaligan ni Herodes sa iya palasyo. Si Susana isa man sa ila kag may madamo pa gid nga mga babayi. Amo ini sila ang nagahatag sang mga kinahanglanon nila ni Jesus halin sa ila pagkabutang.

Ang Paanggid Parte sa Manugsab-og^(Z)

⁴ May adlaw nga madamo gid nga mga tawo halin sa mga banwa ang padayon nga nag-inabot kag nagtilipon kay Jesus. Ginsugiran sila ni Jesus sini nga paanggid:

⁵ “May isa ka mangunguma nga nagsab-og sang binhi. Sa iya pagsab-og, ang iban nagtupa sa higad sang dalan, kag natapakan ini sang mga nagaalagi kag gintuka sang mga pispis. ⁶ Ang iban nagtupa sa kabatuhan. Nagtubo ini pero nalaya dayon kay mala ang duta. ⁷ Ang iban nagtupa sa duta nga may mga tunukon nga hilamon, kag dungan nga nagtubo ining hilamon kag ang binhi. Gani sang ulihi nalumos sang hilamon ang nagtubo nga binhi. ⁸ Ang iban nagtupa sa maayo nga duta, nagtubo kag nagpatubas sing madamo gid.”^[ai] Nagsiling pa si Jesus sa ila, “Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”

Ang Katuyuan sang mga Paanggid^(AA)

⁹ Ginpamangkot siya sang iya mga sumulunod kon ano ang kahulugan sang sadto nga paanggid. ¹⁰ Nagsabat siya, “Ang mga tinago nga kamatuoran parte sa paghari sang Dios ginasugid sa inyo nga maintiendihan ninyo, pero sa iban ginasugid ini paagi sa mga paanggid agod nga ‘bisan sige lang sila tulok indi sila makakita, kag bisan sige lang sila pamati indi sila makaintiendi.’ ”^[aj]

Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parte sa Manugsab-og^(AB)

¹¹ Dayon ginsaysay ni Jesus ang kahulugan sang paanggid. Nagsiling siya, “Ang binhi amo ang pulong sang Dios. ¹² Ang higad sang dalan nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nakabati sang pulong sang Dios, pero nag-abot si Satanas kag ginkuha niya ang pulong sa ila mga tagipusuon, agod indi sila magtuo kag maluwas. ¹³ Ang kabatuhan nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nakabati man sang pulong sang Dios kag ginbaton nila nga may kalipay, pero indi hugot sa ila mga tagipusuon. Gani wala magdugay ang ila pagtuo, kay sang pag-abot sang mga pagtilaw nagtalikod sila dayon. ¹⁴ Ang duta nga may mga tunukon nga hilamon nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nakabati sang pulong sang Dios, pero nadaog sila sang ila mga palaligban, mga manggad, kag mga kalipayan sa sini nga kalibutan, gani wala sila nagpamunga. ¹⁵ Pero ang maayo nga duta nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nagpamati sang pulong sang Dios, kag ginatipigan nila ini sa ila maayo kag sinsero nga mga tagipusuon kag nagatinguha sila sa pagtuman sini hasta nga nagpamunga ini sa ila kabuhi.”

Ang Paanggid Parte sa Suga^(AC)

¹⁶ Nagsiling pa gid si Jesus, “Wala sing may nagasindi sang suga kag takluban lang dayon sang suludlan ukon ibutang lang sa idalom sang katre, kundi ginabutang ini sa tulungtungan agod masanagan ang mga nagasulod sa balay. ¹⁷ Amo man ina nga wala sing tinago nga indi magguwa sa ulihi, kag wala sing sekreto nga indi mahibaluan kag mabuyagyag.^[ak]

¹⁸ “Gani pamatii ninyo ako sing maayo, kay ang tawo nga nagatuman sang iya nabatian nga kamatuoran pagahatagan pa gid sang pag-intiendi. Pero ang tawo nga wala nagatuman sa kamatuoran, bisan ang ginahunahuna niya nga iya naintiendihan, kuhaon pa sa iya.”

Ang Iloy kag ang mga Utod ni Jesus^(AD)

¹⁹ Karon, nag-abot ang iloy kag ang mga utod ni Jesus. Tungod sa kadamuon sang mga tawo indi sila makapalapit sa iya. ²⁰ Gani may nagsugid kay Jesus, “Ang imo iloy kag mga utod nagahulat sa guwa. Gusto nila nga magpakigkita sa imo.” ²¹ Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga nagapamati kag nagatuman sang pulong sang Dios amo ang akon iloy kag mga utod.”

Ginpauntat ni Jesus ang Hangin kag Balod^(AE)

²² Isa sadto ka adlaw nagsakay si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa sakayan. Nagsiling siya sa ila, “Dali, matabok kita sa pihak sang dagat.”^[al] Kag nagpanakayon sila. ²³ Samtang nagapanakayon sila natulugan si Jesus. Hinali lang nga nagbaskog ang hangin kag sige sulod ang tubig sa ila sakayan. Tama na gid ka delikado ang ila kahimtangan. ²⁴ Gani ginpalapitan nila si Jesus kag ginpukaw, “Manunudlo!^[am] Manunudlo! Malunod na kita!” Nagbangon si Jesus kag ginmanduan niya ang hangin kag ang mga balod nga mag-untat. Kag sa gilayon naglinaw. ²⁵ Dayon nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Diin bala ang inyo pagtuo?” Natingala gid ang iya mga sumulunod nga may kakulba. Siling nila sa isa kag isa, “Sin-o gid ayhan ini nga bisan ang hangin kag ang mga balod ginamanduan niya kag nagatuman sa iya?”

Gin-ayo ni Jesus ang Tawo nga May Malaot nga mga Espiritu^(AF)

²⁶ Nagpadayon sila sa pagpanakayon hasta nakaabot sila sa lugar sang mga Gerasenhon^[an] nga nagaatubang sa Galilea. ²⁷ Pagtakas ni Jesus, ginsugata siya sang isa ka tawo nga may malaot nga mga espiritu. Ini nga tawo permi lang nagauba kag wala nagapauli sa iya balay sa banwa. Didto siya nagaestar sa mga kuweba nga lulubngan. ²⁸ Sang makita niya si Jesus nagsinggit siya kag nagluhod sa atubangan niya. Dayon naghambal siya sa mabaskog nga tingog, “Jesus, Anak sang Labing Mataas nga Dios, ano ang imo labot sa akon? Nagapakitluoy ako sa imo nga indi mo ako pagsilutan.” ²⁹ Amo ini ang ginsiling niya tungod kay ginsugo na ni Jesus ang malaot nga espiritu nga magguwa sa iya. Madugay na nga ginagamhan siya sang malaot nga espiritu. Kag bisan ginagapos sang mga tawo ang iya mga kamot kag tiil sang mga kadena, kag ginabantayan gid siya, ginapamugto lang niya ini, kag ginadala siya sang malaot nga espiritu sa kamingawan. ³⁰ Ginpamangkot siya ni Jesus, “Sin-o ang imo ngalan?” Nagsabat siya, “Ako si Panong.” Amo ina ang sabat niya tungod kay madamo ang malaot nga mga espiritu nga nagsulod sa iya. ³¹ Kag nagpakitluoy ang malaot nga mga espiritu nga indi lang sila pagtabugon sa kadadalman nga sa diin sila silutan.

³² Malapit didto, may madamo nga mga baboy nga nagakaon sa banglid. Nagpakitluoy kay Jesus ang malaot nga mga espiritu nga tugutan na lang sila nga magsulod sa mga baboy. Kag gintugutan sila ni Jesus. ³³ Gani nagguwa ang malaot nga mga espiritu sa tawo kag nagsulod sa mga baboy. Dayon nagdinaguso ang mga baboy padulhog sa banglid deretso sa tubig kag nagkalalumos.

³⁴ Sang makita sang mga manugsagod sang mga baboy ang natabo, nagdinalagan sila, kag ginpanugid nila ini sa mga tawo sa banwa kag sa kaumahan. ³⁵ Gani nagkadto ang mga tawo kay Jesus kay gusto nila nga makita ang natabo. Pag-abot nila didto nakita nila ang tawo nga sadto anay may malaot nga mga espiritu nga nagapungko sa tiilan ni Jesus nga may bayo kag husto na ang iya paminsaron. Gani hinadlukan sila. ³⁶ Ang mga nakakita sa natabo nagsugid sa mga tawo kon paano nag-ayo ang tawo nga gin-gamhan anay sang malaot nga mga espiritu. ³⁷ Dayon ang tanan nga Gerasenhon^[ao] kag ang mga tawo nga nagaestar sa palibot nila nagpangabay kay Jesus nga maghalin siya didto sa ila, kay dako gid ang ila kahadlok. Gani nagsakay si Jesus sa sakayan kag nagbalik sa iya ginhalinan. ³⁸ Ang tawo nga gin-gamhan anay sang malaot nga mga espiritu nagpakitluoy kay Jesus nga mag-upod sa iya. Pero nagsiling si Jesus sa iya, ³⁹ “Magpauli ka sa inyo kag isugid mo ang mga ginhimo sang Dios sa imo.” Gani nagpauli ang tawo, kag naglibot siya sa bug-os nga banwa nga nagapanugid sang tanan nga ginhimo ni Jesus sa iya.

Ang Babayi nga Bata ni Jairus kag ang Babayi nga Ginapangguwaan sang Dugo^(AG)

⁴⁰ Sang pagdungka ni Jesus sa tabok sang dagat, nalipay gid ang mga tawo sa pag-abiabi sa iya tungod kay tanan sila nagapaabot sa iya. ⁴¹ Dugay-dugay may nag-abot nga tawo nga ang iya ngalan si Jairus. Isa siya ka manugdumala sang simbahan sang mga Judio. Sang pagpalapit niya kay Jesus nagluhod siya kag nagpakitluoy nga magkadto siya didto sa iya balay, ⁴² tungod kay daw mapatay na ang iya bugtong nga bata. Ining babayi nga bata nagaedad sang dose ka tuig. Sang nagapakadto sila ni Jesus sa balay ni Jairus, nagadinugok ang madamo nga mga tawo sa iya. ⁴³ Karon, may babayi didto nga ginapangguwaan sang dugo sa sulod sang dose na ka tuig. [Naubos na niya gasto ang tanan niya nga pagkabutang sa pagpabulong.] Pero wala gid sang may nakaayo sa iya. ⁴⁴ Nagpanagil-ot siya sa mga tawo hasta nakapalapit siya sa likod ni Jesus. Dayon gintandog niya ang gaway-gaway^[ap] sang bayo ni Jesus, kag sa gilayon nag-untat ang pagpangguwa sang dugo sa iya. ⁴⁵ Dayon nagsiling si Jesus, “Sin-o ang nagtandog sa akon?” Tanan sila naghambal nga wala sila makatandog sa iya. Gani nagsiling si Pedro, “Manunudlo, nahibaluan mo man nga kadamo sang mga tawo nga nagadinas-ukanay sa imo palibot.” ⁴⁶ Pero nagsabat si Jesus, “May nagtandog gid sa akon, tungod nga nabatyagan ko nga may gahom nga nagguwa sa akon.” ⁴⁷ Sang matalupangdan sang babayi nga nahibaluan ni Jesus ang ginhimo niya, nagpalapit siya nga nagakurog kag nagluhod kay Jesus. Sa atubangan sang tanan ginsugid niya kay Jesus kon ngaa gintandog niya siya kag kon paano siya nag-ayo dayon. ⁴⁸ Nagsiling si Jesus sa iya, “Anak, ang imo pagtuo nag-ayo^[aq] sa imo. Magpauli ka nga may kalinong.”

⁴⁹ Samtang nagahambal pa siya sa babayi may nag-abot halin sa balay ni Jairus. Siling niya kay Jairus, “Patay na ang imo bata. Indi na pagdisturbuha ang manunudlo.” ⁵⁰ Pero pagkabati sadto ni Jesus nagsiling siya kay Jairus, “Indi ka magkahadlok, magtuo ka lang kag magaayo siya.” ⁵¹ Pag-abot nila sa balay ni Jairus wala niya pagtuguti ang iban nga mag-upod sa iya sa sulod luwas lang sa ila ni Pedro, Juan, kag Santiago, kag ang amay kag iloy sang bata. ⁵² Sige ang hinibi sang mga tawo didto. Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Indi kamo maghibi, kay indi patay ang bata kundi nagakatulog lang.” ⁵³ Ginkadlawan nila si Jesus tungod kay nahibaluan nila nga patay na gid ang bata. ⁵⁴ Nagpalapit si Jesus sa bata kag gin-uyatan niya ang kamot kag nagsiling, “’Day, magbangon ka!” ⁵⁵ Kag dayon nagbalik ang iya espiritu kag nagbangon siya gilayon. Nagsugo si Jesus nga pakan-on ang bata. ⁵⁶ Natingala gid ang iya mga ginikanan, pero ginmanduan sila ni Jesus nga indi gid magpanugid sa bisan kay sin-o parte sa natabo.

Ginpadala ni Jesus ang Iya Dose ka Apostoles^(AH)

9 Sang isa ka adlaw gintipon ni Jesus ang dose niya ka apostoles. Ginhatagan niya sila sang awtoridad kag gahom sa pagtabog sang tanan nga malaot nga mga espiritu kag sa pagpang-ayo sang mga balatian. ² Dayon ginsugo niya sila nga magpangwali parte sa paghari sang Dios kag magpang-ayo sang mga masakiton. ³ Ginsilingan niya sila, “Indi kamo magbalon sang bisan ano sa inyo pagpanglakaton: bisan baston, bag, pagkaon, kuwarta, ukon ilislan nga bayo. ⁴ Kon padayunon kamo sa isa ka balay, dira gid lang kamo magdayon hasta maghalin kamo sa sina nga lugar. ⁵ Pero kon ang mga tawo sa isa ka lugar indi magbaton sa inyo, bayai ninyo ina nga lugar; kag sa paghalin ninyo, taktaka ninyo ang yab-ok sa inyo tiil bilang paandam kontra sa ila.” ⁶ Dayon naglakat ang iya mga apostoles kag naglibot sa mga baryo nga nagawali sang Maayong Balita kag nagapang-ayo sang mga masakiton.

Naglibog ang Ulo ni Herodes Parte kay Jesus^(AI)

⁷ Ang balita parte sa ginahimo nila ni Jesus nakaabot kay Herodes nga pangulo sang Galilea. Naglibog gid ang ulo ni Herodes kay may mga tawo nga nagasiling, “Nabanhaw si Juan nga manugbautiso.” ⁸ May iban man nga nagasiling, “Siya si Propeta Elias sang una nga nag-abot subong.” Kag may iban pa gid nga nagasiling, “Nabanhaw ang isa sa mga propeta.” ⁹ Nagsiling si Herodes, “Ginpapugutan ko sing ulo si Juan. Pero sin-o ayhan ini nga tawo? Kay makatilingala nga mga butang ang akon nabatian parte sa iya.” Gani nagtinguha gid si Herodes nga makita niya si Jesus.

Ginpakaon ni Jesus ang 5,000 ka Tawo^(AJ)

¹⁰ Pagbalik sang mga apostoles ni Jesus, ginsugid nila sa iya kon ano ang ila mga nahimo. Dayon gindala sila ni Jesus sa banwa sang Betsaida. Wala siya sing may ginpaupod nga iban. ¹¹ Pero pagkahibalo sang mga tawo nga nakahalin na sila ni Jesus, nagsunod sila. Pag-abot nila didto, ginbaton sila ni Jesus kag ginhambalan parte sa paghari sang Dios. Kag ginpang-ayo man niya ang mga masakiton.

¹² Sang lapit na lang magsalop ang adlaw, nagpalapit sa iya ang iya dose ka apostoles kag nagsiling, “Palakta na ang mga tawo sa mga baryo kag sa mga sityo sa palibot agod makapangita sila sang ila pagkaon kag tululugan, kay ari kita diri sa kamingawan.” ¹³ Pero nagsiling si Jesus, “Kamo mismo ang maghatag sang pagkaon sa ila.” Nagsabat sila, “Lima gid lang ka bilog ang aton tinapay kag duha ka isda. Indi ini makaigo, luwas kon magbakal kita sang pagkaon para sa ila tanan.” ¹⁴ (Ang kadamuon sang mga lalaki lang mga 5,000.) Gani nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Papungkua ninyo ang mga tawo sing grupo-grupo, tag-50 kada grupo.” ¹⁵ Gintuman nila ang sugo ni Jesus kag ginpapungko nila ang tanan nga tawo. ¹⁶ Dayon ginkuha ni Jesus ang lima ka tinapay kag duha ka isda, kag nagtangla siya sa langit kag nagpasalamat sa Dios. Pagkatapos ginpamihak-pihak niya ang tinapay kag ginhatag sa iya mga sumulunod agod ipanagtag sa mga tawo. ¹⁷ Nakakaon sila tanan kag nagkalabusog. Pagkatapos kaon, gintipon nila ang mga nabilin, kag dose pa ka alat ang napuno.

Ang Ginpabutyag ni Pedro Parte kay Jesus^(AK)

¹⁸ Isa ka adlaw nagapangamuyo si Jesus nga siya lang. Ang iya mga sumulunod ara sa iya tupad. Nagpamangkot si Jesus sa ila, “Suno sa mga tawo, sin-o bala ako?” ¹⁹ Nagsabat sila, “May nagasiling nga ikaw si Juan nga manugbautiso. Ang iban nagasiling nga ikaw si Elias, kag ang iban pa gid nagasiling nga ikaw isa sa mga propeta sang una nga nabanhaw.” ²⁰ Nagsiling si Jesus sa ila, “Pero suno sa inyo sin-o bala ako?” Nagsabat si Pedro, “Ikaw ang Cristo nga ginpromisa sang Dios nga magahari.”

Naghambal si Jesus Parte sa Iya Palaabuton nga Pag-antos kag Kamatayon^(AL)

²¹ Dayon ginmanduan sila ni Jesus nga indi gid sila magpanugid bisan kay sin-o nga siya amo ang Cristo. ²² Nagsiling siya, “Ako nga Anak sang Tawo kinahanglan gid nga mag-antos sa pagahimuon sa akon sang mga manugdumala sang mga Judio, sang manugdumala nga mga pari, kag sang mga manunudlo sang Kasuguan. Sikwayon nila ako kag patyon, pero sa ikatlo nga adlaw mabanhaw ako.”

²³ Dayon nagsiling si Jesus sa tanan nga tawo didto, “Kon may tawo nga gusto magsunod sa akon, indi niya dapat pagpasulabihon ang iya kaugalingon. Kag dapat handa siya sa pag-atubang sa kamatayon^[ar] sa iya nga pagsunod sa akon adlaw-adlaw. ²⁴ Kay ang bisan sin-o nga luyag magluwas sang iya kabuhi madula niya ini. Pero ang bisan sin-o nga maghalad sang iya kabuhi tungod sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan. ²⁵ Ano gid bala ang makuha sang tawo kon maangkon niya ang tanan nga butang diri sa kalibutan, pero mawala ang iya kabuhi? Wala gid! ²⁶ Kay ang bisan sin-o nga nagakahuya sa akon kag sa akon mga ginatudlo, igakahuya ko man kon ako nga Anak sang Tawo magbalik na nga nagasilak sa gahom nga halin sa akon kag sa Amay kag sa mga anghel. ²⁷ Sa pagkamatuod, may mga tawo diri nga indi pa mapatay hasta makita nila ang paghari sang Dios.”

Ang Pagbalhin sang Dagway ni Jesus^(AM)

²⁸ Mga walo ka adlaw pagkatapos nga ginhambal ni Jesus ini, gindala niya si Pedro, si Juan, kag si Santiago pataklad sa bukid agod magpangamuyo. ²⁹ Sang nagapangamuyo si Jesus nagbalhin ang iya dagway, kag ang iya bayo nagputi gid kag masilaw. ³⁰ Hinali lang may nagpakita nga duha ka tawo nga nagapakighambal sa iya. Sila amo si Moises kag si Elias. ³¹ Nagasilak man sila kag nagapakighambal sila kay Jesus parte sa iya kamatayon nga madali na lang matuman sa Jerusalem. ³² Nagakatulog sila ni Pedro sing mahamuok. Pero nakamata sila, kag nakita nila si Jesus nga nagasilak kag ang duha ka tawo nga nagatindog sa iya tupad. ³³ Sang manughalin na ang duha ka tawo kay Jesus, nagsiling si Pedro sa iya, “Manunudlo,^[as] maayo nga ari kami^[at] diri. Mahimo kami sing tatlo ka payag, ang isa para sa imo, ang isa para kay Moises, kag ang isa para kay Elias.” (Ang matuod, wala nakahibalo si Pedro kon ano ang iya ginahambal.) ³⁴ Wala pa makatapos hambal si Pedro ginlikupan sila sang panganod. Hinadlukan sila ni Pedro sang magtabon sa ila ang panganod. ³⁵ Dayon may nabatian sila nga tingog halin sa panganod nga nagasiling, “Amo ini ang akon pinili nga Anak. Pamatii ninyo siya!” ³⁶ Sang nag-untat na ang tingog, nakita nila nga si Jesus na lang ang nabilin. Ginhipsan lang anay nila ni Pedro ang ila nakita pagkasunod nga mga inadlaw.

Gin-ayo ni Jesus ang Bata nga May Malaot nga Espiritu^(AN)

³⁷ Sang madason nga adlaw, nagdulhog sila halin sa bukid. Madamo nga mga tawo ang nagsugata kay Jesus. ³⁸ Didto sa kadam-an may isa ka tawo nga nagsinggit, “Manunudlo, kon mahimo tan-awa anay ang akon bugtong nga bata nga lalaki. ³⁹ Permi siya ginasudlan sang malaot nga espiritu. Kon mag-abot gani, gulpi lang siya nagasiagit, nagakurog, kag nagabura ang iya baba. Indi maghalin sa iya ang malaot nga espiritu kon indi niya anay masakit sing tudo gid ang akon bata. ⁴⁰ Ginpangabay ko ang imo mga sumulunod nga tabugon ini, pero indi sila makasarang.” ⁴¹ Dayon nagsiling si Jesus, “Kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon wala gid sing pagtuo kag mga balingag. Hasta san-o pa bala ang akon pag-antos sa inyo? Dal-a diri ang imo bata.” ⁴² Sang nagapalapit kay Jesus ang bata, ginlampos siya sang malaot nga espiritu sa duta kag ginpakurog. Pero gintabog ni Jesus ang malaot nga espiritu kag gin-ayo niya ang bata. Dayon ginbalik niya siya sa iya amay. ⁴³ Natingala gid ang tanan nga tawo sa dako nga gahom sang Dios.

Naghambal Liwat si Jesus Parte sa Iya Kamatayon^(AO)

Sang nagakatingala pa ang mga tawo sa tanan nga ginhimo ni Jesus, nagsiling siya sa iya mga sumulunod, ⁴⁴ “Tandaan gid ninyo ini: Ako nga Anak sang Tawo kinahanglan na^[au] nga itugyan sa mga tawo nga nagakontra sa akon.” ⁴⁵ Pero wala sila makaintiendi sini kay ginlipod ini sa ila hunahuna agod indi nila maintiendihan. Kag natahap sila magpamangkot sa iya parte sa sini nga butang.

Sin-o gid ang Labaw sa Tanan?^(AP)

⁴⁶ May isa ka tion nga nagbinaisay ang iya mga sumulunod kon sin-o gid sa ila ang labaw sa tanan. ⁴⁷ Pero nahibaluan ni Jesus ang ila ginahunahuna. Gani nagkuha siya sang gamay nga bata kag ginpatindog sa iya kilid. ⁴⁸ Dayon nagsiling siya, “Ang bisan sin-o nga nagabaton sa bata nga pareho sini tungod sa akon,^[av] nagabaton man sa akon. Kag ang nagabaton sa akon nagabaton man sa nagpadala sa akon. Kay ang labing kubos sa inyo amo ang labaw sa tanan.”

Ang Indi Kontra sa Inyo Kadampig Ninyo^(AQ)

⁴⁹ Nagsiling si Juan kay Jesus, “Manunudlo, nakakita kami sang isa ka tawo nga nagatabog sang malaot nga mga espiritu sa imo ngalan.^[aw] Ginpauntat namon siya kay indi naton siya kaupod.” ⁵⁰ Pero nagsiling si Jesus sa iya, “Pabay-i lang ninyo siya, kay ang bisan sin-o nga wala nagakontra sa inyo nagadampig sa inyo.”

Wala Pagbatuna si Jesus sa isa ka Baryo sa Samaria

⁵¹ Sang madali na lang ang adlaw nga si Jesus dal-on pa-langit, nagdesisyon siya nga magkadto na sa Jerusalem. ⁵² Gani may ginpauna siya nga mga tawo sa isa ka baryo sa Samaria agod magpreparar sang iya dalayunan. ⁵³ Pero ang mga tawo sa sadto nga baryo wala magbaton sa iya kay nahibaluan nila nga makadto siya sa Jerusalem. ⁵⁴ Pagkahibalo sini sang iya mga sumulunod nga si Santiago kag si Juan, nagsiling sila kay Jesus, “Ginoo, luyag mo bala nga mangayo kami sang kalayo halin sa langit agod sunugon sila?” ⁵⁵ Pero ginbalikid sila ni Jesus kag ginsaway.^{[ax] 56} Kag nagderetso na lang sila sa iban nga baryo.

Ang mga Sumulunod ni Jesus^(AR)

⁵⁷ Sang nagapadayon sila sa ila pagpanglakaton, may isa ka tawo nga nagsiling kay Jesus, “Maupod ako sa imo bisan diin ka makadto.” ⁵⁸ Nagsiling si Jesus sa iya, “Ang maila nga mga ido^[ay] may mga buho nga ginapaulian kag ang mga pispis may mga pugad, pero ako nga Anak sang Tawo wala sing kaugalingon nga balay nga akon mapahuwayan.” ⁵⁹ Dayon nagsiling si Jesus sa isa, “Upod ka sa akon!” Nagsabat ang tawo, “Ginoo, mapauli anay ako sa paglubong sang akon amay.”^{[az] 60} Nagsabat si Jesus sa iya, “Pabay-i ang mga patay^[ba] sa paglubong sang ila mga patay. Pero ikaw iya maglakat kag iwali ang parte sa paghari sang Dios.” ⁶¹ May isa pa gid nga nagsiling kay Jesus, “Ginoo, maupod ako sa imo; pero tuguti ako anay nga magpauli kag maglisensya sa akon pamilya.” ⁶² Nagsabat si Jesus sa iya, “Ang tawo nga nagaarado nga nagabulobalikid indi mapuslan ang iya pagpangalagad sa idalom sang paghari sang Dios.”^[bb]