The Daily Audio Bible
Today's audio is from the GW. Switch to the GW to read along with the audio.
Dân Ít-ra-en lang thang trong sa mạc
2 Rồi chúng ta quay lại, đi theo đường vào sa mạc, về hướng Hồng hải như CHÚA dặn ta. Chúng ta băng qua vùng núi Ê-đôm [a] trong nhiều ngày. 2 Sau đó CHÚA bảo ta, 3 “Các ngươi đã đi qua vùng núi nầy khá lâu rồi. Thôi bây giờ hãy quay sang hướng Bắc, 4 và ra chỉ thị nầy cho dân chúng: ‘Nay mai đây các ngươi sẽ đi qua xứ của thân nhân các ngươi, tức con cháu Ê-sau đang sống ở Ê-đôm. Họ sẽ sợ các ngươi nhưng các ngươi phải thận trọng. 5 Chớ nên gây chiến với họ. Ta sẽ không cho các ngươi miếng đất nào của họ dù miếng đất lớn bằng bàn chân đi nữa, vì ta đã cấp núi Ê-đôm cho Ê-sau làm sản nghiệp. 6 Khi các ngươi dùng thức ăn hay nước uống của họ, nhớ phải trả tiền.’” 7 CHÚA đã ban phước cho các ngươi rất nhiều. Ngài đã gìn giữ các ngươi trong khi đi qua sa mạc bao la nầy. CHÚA là Thượng Đế đã ở với các ngươi trong bốn mươi năm qua, cấp cho các ngươi mọi thứ cần dùng.
8 Cho nên chúng ta đi qua xứ của thân nhân chúng ta tức con cháu Ê-sau đang sinh sống ở Ê-đôm. Chúng ta rẽ qua con đường thung lũng sông Giô-đanh chạy từ các thị trấn Ê-lát và Ê-xi-ôn Ghê-be rồi đi dọc theo đường đến Mô-áp.
Dân Ít-ra-en đến vùng đất A-rơ
9 Sau đó CHÚA bảo ta, “Đừng đụng chạm đến dân Mô-áp. Đừng gây chiến với họ vì ta sẽ không cho các ngươi mảnh đất nào của họ. Ta đã cấp vùng đất A-rơ cho con cháu Lót [b] làm tài sản.”
10 Người Ê-mít trước kia sống ở A-rơ là những người hùng mạnh và rất đông đảo. Họ cao lớn như dân A-nác. 11 Dân Ê-mít có lẽ thuộc gốc dân Rê-pha-ít, giống như người A-nác nhưng dân Mô-áp gọi họ là dân Ê-mít. 12 Người Hô-rít trước kia cũng sống ở Ê-đôm nhưng con cháu Ê-sau đánh đuổi họ đi và tiêu diệt họ, lấy đất họ như dân Ít-ra-en đã chiếm đất mà CHÚA cấp cho họ.
13 Rồi CHÚA bảo ta, “Bây giờ hãy lên đường băng qua thung lũng Xê-rết.” Nên chúng ta băng qua thung lũng đó. 14 Từ khi chúng ta rời Ca-đe Ba-nê-a cho đến khi băng qua thung lũng Giê-rết là ba mươi tám năm. Đến lúc đó thì các chiến sĩ trong các ngươi đều đã qua đời theo như CHÚA báo trước. 15 CHÚA tiếp tục tiêu diệt họ khỏi doanh trại cho đến khi tất cả đều chết hết.
16 Khi người chiến sĩ cuối cùng trong đám họ đã chết, 17 thì CHÚA bảo ta, 18 “Hôm nay các ngươi sẽ đi băng qua biên giới Mô-áp ở A-rơ. 19 Khi các ngươi đến gần dân A-môn đừng khiêu khích hay gây chiến với họ vì ta sẽ không cấp mảnh đất nào của họ cho các ngươi đâu. Ta đã cấp đất ấy cho con cháu Lót làm tài sản.”
20 Đất đó trước kia người ta đoán là của dân Rê-pha-ít vì dân nầy trước đây sống ở đó nhưng dân Am-môn gọi họ là dân Giam-gium. 21 Họ rất mạnh bạo và đông đảo. Người nào cũng cao lớn như dân A-nác. CHÚA tiêu diệt dân Giam-gium, rồi dân Am-môn đánh đuổi họ ra để chiếm lấy đất. 22 CHÚA cũng làm như thế cho dòng dõi Ê-sau sống ở Ê-đôm, khi Ngài tiêu diệt dân Hô-rít. Người Ê-đôm đánh đuổi và chiếm lấy đất của họ và sinh sống ở đó cho đến ngày nay. 23 Người Cơ-rết đến từ đảo Cơ-rết, tiêu diệt dân A-vít vốn sống ở những thị trấn chạy dài đến tận Ga-xa; người Cơ-rết tiêu diệt họ và chiếm lấy đất của họ.
Chiến đấu với dân A-mô-rít
24 CHÚA bảo, “Hãy ngồi dậy băng qua hố Ạc-nôn. Nầy, ta ban cho các ngươi sức mạnh để đánh bại Si-hôn, người A-mô-rít, vua Hết-bôn, và ta ban cho các ngươi đất ấy. Vậy hãy đánh chiếm đất của người. 25 Hôm nay, ta sẽ làm cho mọi dân trên đất đều sợ các ngươi. Khi nghe nói về các ngươi, họ sẽ run rẩy và kinh hoàng.”
26 Ta đã sai sứ giả từ sa mạc Kê-đê-mốt tới Si-hôn vua Hết-bôn để nghị hòa rằng: 27 “Nếu vua cho chúng tôi đi ngang qua xứ, chúng tôi chỉ đi trên đường chính, không quẹo phải hay trái. 28 Khi dùng thức ăn hay nước uống chúng tôi sẽ trả tiền. Chúng tôi chỉ muốn đi ngang qua xứ vua mà thôi. 29 Con cháu Ê-sau ở Ê-đôm và người Mô-áp ở A-rơ đã cho chúng tôi đi ngang qua xứ họ. Chúng tôi chỉ muốn băng qua sông Giô-đanh để vào xứ mà CHÚA là Thượng Đế đã ban cho chúng tôi mà thôi.”
30 Nhưng vua Si-hôn không chịu, vì CHÚA là Thượng Đế đã làm vua ngoan cố. CHÚA muốn các ngươi đánh bại Si-hôn, và việc đó đã xảy ra.
31 CHÚA bảo ta rằng, “Nầy, ta đã bắt đầu trao Si-hôn và xứ người cho các ngươi. Hãy chiếm lấy đất cho mình.”
32 Si-hôn kéo toàn quân ra đánh chúng ta tại Gia-hát, 33 nhưng CHÚA là Thượng Đế trao họ vào tay chúng ta. Chúng ta đánh bại vua, các con trai cùng cả đoàn quân của vua. 34 Chúng ta chiếm lấy, tận diệt các thành và giết hết mọi người, kể cả đàn ông, đàn bà và con nít, không chừa một ai. 35 Nhưng chúng ta giữ lại các gia súc và những vật quí giá cho mình. 36 Chúng ta đánh bại thành A-rô-e gần ven hố Ạc-nôn, và chúng ta đánh bại thị trấn trong hố, cho đến tận Ghi-lê-át. Không thị trấn nào quá mạnh đối với chúng ta, vì CHÚA trao cho chúng ta tất cả các thành đó. 37 Nhưng các ngươi không đến gần vùng đất dân Am-môn, dọc bờ sông Gia-bốc, hay các thành trên núi, theo như CHÚA là Thượng Đế truyền dặn.
Chiến trận tại Ba-san
3 Khi chúng ta rẽ sang và lên đường tiến về Ba-san, thì vua Ba-san là Óc kéo toàn quân ra nghênh chiến tại Ết-rê-i. 2 CHÚA bảo ta, “Đừng sợ vua Óc, vì ta sẽ giao người, toàn quân cùng cả xứ vào tay ngươi. Hãy làm cho hắn như các ngươi đã làm cho Si-hôn, vua dân A-mô-rít cai trị tại Hết-bôn.”
3 CHÚA là Thượng Đế trao Óc, vua của Ba-san, cùng toàn quân cho chúng ta. Chúng ta tiêu diệt tất cả không chừa một ai sống sót. 4 Rồi chúng ta chiếm của vua Óc tất cả sáu mươi thành, cả vùng Ạc-gốp thuộc xứ Ba-san. 5 Những thành nầy rất kiên cố, có tường cao và cổng gài then, cùng nhiều thôn làng nhỏ khác không có tường bao bọc. 6 Chúng ta tận diệt họ như chúng ta đã làm cho các thành của Si-hôn, vua Hết-bôn. Chúng ta giết hết đàn ông, đàn bà và con trẻ, 7 nhưng giữ lại gia súc và các vật quý giá cho mình.
8 Lúc ấy, chúng ta đã chiếm phần đất của hai vua A-mô-rít, phía Đông sông Giô-đanh, từ hố Ạc-nôn đến núi Hẹt-môn. 9 Người Xi-đôn gọi núi Hẹt-môn là Si-ri-ôn, nhưng người A-mô-rít gọi là Xê-nia. 10 Chúng ta chiếm các thành trên miền cao nguyên, toàn vùng Ghi-lê-át, cả xứ Ba-san cho đến Xa-lê-ca và Ết-rê-i, các thị trấn trong nước của vua Óc xứ Ba-san.
11 Chỉ có một vài người Rê-pha-im là còn sót lại cho vua Óc xứ Ba-san. Giường của vua làm bằng sắt dài hơn mười ba bộ, rộng sáu bộ, hiện nay vẫn còn tại Ráp-ba, thành của dân Am-môn.
Chia đất
12 Lúc ấy chúng ta chiếm xứ đó làm sản nghiệp. Ta cấp cho chi tộc Ru-bên và Gát vùng đất từ A-rô-e bên bờ hố Ạc-nôn và phân nửa vùng núi Ghi-lê-át cùng những thành phố trong đó. 13 Ta chia cho phân nửa chi tộc Ma-na-xe phần đất còn lại của Ghi-lê-át và cả vùng Ba-san, vương quốc vua Óc. Miền Ạc-gốp trong Ba-san, được gọi là đất của người Rê-pha-im. 14 Giai-rơ, con cháu Ma-na-xe, chiếm cả vùng Ạc-gốp cho đến biên giới của dân Ghê-su-rít và Ma-ca-thít. Vì thế, đất nầy được đặt tên là Giai-rơ và cho đến ngày nay vùng Ba-san vẫn được gọi là thị trấn Giai-rơ.
15 Ta cấp xứ Ga-la-át cho Ma-kia. 16 Hai chi tộc Ru-bên và Gát được phần đất chạy từ Ghi-lê-át cho đến hố Ạc-nôn. Ranh giới là lằn giữa hố Ạc-nôn cho đến sông Gia-bốc, cũng là ranh giới của người Am-môn. 17 Ranh giới phía Tây là sông Giô-đanh, chạy từ hồ Ga-li-lê [c] đến Biển Chết [d], phía tây núi Phích-ga.
18 Lúc đó ta truyền lệnh sau đây cho các ngươi: “CHÚA là Thượng Đế đã ban cho các ngươi xứ nầy làm sản nghiệp. Bây giờ, các chiến sĩ trong các ngươi phải cầm vũ khí và hướng dẫn dân Ít-ra-en băng qua sông. 19 Vợ, con cái cùng bầy gia súc các ngươi sẽ ở lại. Ta biết các ngươi có nhiều gia súc, hãy để hết lại trong các thành phố mà ta đã cấp cho các ngươi, 20 cho đến chừng nào CHÚA cũng ban cho các anh em Ít-ra-en sự an nghỉ sau khi họ nhận được phần đất mà CHÚA là Thượng Đế đã ban cho họ bên kia sông Giô-đanh. Sau đó, các ngươi có thể trở về đất đai ta đã cấp cho các ngươi.
21 Rồi ta truyền cho Giô-suê rằng:
Ngươi đã nhìn thấy mọi điều CHÚA là Thượng Đế ngươi đã làm cho hai vua nầy. CHÚA sẽ làm y như vậy cho các nước mà ngươi sẽ đi qua. 22 Đừng sợ chúng vì CHÚA là Thượng Đế sẽ chiến đấu cho ngươi.”
Mô-se không được vào đất hứa
23 Rồi ta van xin CHÚA: 24 “Lạy CHÚA, Ngài đã tỏ cho con, kẻ tôi tớ CHÚA, thấy rằng Ngài vô cùng cao cả. Ngài có sức mạnh lớn lao, không thần nào ở trên trời cao hay dưới đất thấp có quyền năng làm được những việc Ngài đã làm. Cũng chẳng có thần nào giống như Ngài. 25 Xin cho phép con băng qua sông Giô-đanh để con có thể thấy được vùng đất tốt đẹp ven sông. Con muốn được nhìn ngắm vẻ đẹp của các núi đồi và xứ Li-băng.”
26 Nhưng CHÚA nổi giận cùng ta do lỗi các ngươi, Ngài chẳng chịu nghe lời van xin của ta. CHÚA bảo ta, “Thôi, đủ rồi. Đừng nói chuyện nầy với ta nữa. 27 Hãy leo lên đỉnh núi Phích-ga, nhìn Đông Tây Nam Bắc. Ngươi có thể nhìn thấy vùng đất hứa nhưng ngươi sẽ không được phép băng qua sông Giô-đanh. 28 Hãy bổ nhiệm Giô-suê và giúp cho người can đảm và mạnh mẽ. Người sẽ hướng dẫn dân chúng băng qua sông và cấp đất cho họ làm sản nghiệp, còn ngươi chỉ được nhìn thấy đất hứa mà thôi.”
29 Vậy chúng ta ở lại thung lũng đối diện Bết-phê-ô.
Chúa Giê-xu chọn các sứ đồ(A)
12 Lúc ấy, Chúa Giê-xu đi lên núi kia để cầu nguyện. Ngài cầu nguyện cả đêm cùng Thượng Đế. 13 Sáng hôm sau, Ngài gọi các môn đệ đến và chọn mười hai người mà Ngài gọi là sứ đồ: 14 Xi-môn thì Ngài đặt tên là Phia-rơ, em ông là Anh-rê; Gia-cơ, Giăng, Phi-líp, Ba-thê-lê-mi, 15 Ma-thi-ơ, Thô-ma, Gia-cơ con của A-phê, Xi-môn còn gọi là Xê-lốt, 16 Giu-đa con của Gia-cơ và Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, người về sau trao Chúa Giê-xu cho các kẻ thù của Ngài.
Chúa Giê-xu dạy dỗ và chữa bệnh(B)
17 Rồi Chúa Giê-xu cùng các môn đệ đi xuống núi. Ngài đứng nơi chỗ đất bằng phẳng. Một số đông các môn đệ Ngài cùng dân chúng từ khắp miền Giu-đia, Giê-ru-sa-lem, các thành phố miền duyên hải như Tia và Xi-đôn cũng có mặt tại đó. 18 Họ đến để nghe Ngài dạy dỗ và được chữa lành bệnh tật. Ngài chữa lành nhiều người bị ác quỉ quấy nhiễu. 19 Ai nấy đều tìm cách rờ Ngài vì có quyền lực phát ra từ Ngài khiến mọi người được lành bệnh.
20 Chúa Giê-xu nhìn các môn đệ và nói,
“Các con là những người nghèo khó,
sẽ được hạnh phúc,
Vì Nước Trời thuộc về các con.
21 Các con là những người đang đói, sẽ vui mừng,
Vì các con sẽ được no đủ.
Các con là những người hiện đang khóc lóc, sẽ hớn hở,
Vì các con sẽ vui cười sung sướng.
22 Người ta sẽ ghét các con, cắt đứt liên lạc với các con, phỉ nhổ các con và xem các con là đồ gian ác, vì các con theo Con Người. Nhưng khi họ làm như thế, các con sẽ vui mừng. 23 Lúc ấy hãy hớn hở lên, vì có một phần thưởng rất lớn đang dành cho các con trên thiên đàng. Tổ tiên của họ cũng đối xử với các nhà tiên tri như vậy.
24 Nhưng khốn cho các ngươi là người hiện đang giàu có,
vì các ngươi có cuộc sống quá thoải mái.
25 Khốn cho các ngươi là người hiện đang no đủ,
vì các ngươi sẽ đói.
Khốn cho các ngươi là người hiện đang vui cười,
vì các ngươi sẽ buồn bã khóc than.
26 Khốn cho các ngươi, khi người ta chỉ nói tốt về các ngươi, vì tổ tiên họ cũng nói với các nhà tiên tri giả y như thế.
Yêu thương kẻ thù mình(C)
27 Nhưng ta bảo các ngươi là người đang nghe, hãy yêu kẻ thù mình. Hãy đối tốt với kẻ ghét mình, 28 chúc lành cho kẻ nguyền rủa mình và cầu nguyện cho kẻ độc ác với mình. 29 Nếu ai tát má nầy, hãy đưa luôn má kia. Nếu ai muốn lấy áo ngoài của các ngươi, cho họ lấy luôn áo trong, nếu họ muốn. 30 Người nào xin, hãy cho, còn ai giật đồ các ngươi, thì đừng đòi lại. 31 Điều gì mình muốn người khác làm cho mình, thì hãy làm điều ấy cho họ. 32 Nếu các ngươi chỉ yêu người yêu mình thì có gì đáng khen đâu? Vì tội nhân cũng yêu kẻ yêu mình. 33 Nếu các ngươi chỉ đối tốt với người đối tốt với mình, thì có gì đáng khen? Tội nhân cũng làm được như thế! 34 Nếu các ngươi cho người khác mượn mà lúc nào cũng trông mong được trả lại, thì có gì đáng nói? Ngay cả tội nhân cũng cho mượn và mong thu lại đủ số! 35 Nhưng các ngươi hãy yêu kẻ thù mình, đối tốt với họ, hãy cho mượn mà đừng mong trả lại. Như thế các ngươi mới nhận được phần thưởng lớn, và được làm con của Đấng Tối Cao, vì Ngài tỏ lòng nhân từ ngay cả cho những kẻ vô ơn và đầy tội lỗi. 36 Hãy tỏ lòng nhân ái như Cha các ngươi đã tỏ lòng nhân ái.
Hãy xét mình(D)
37 Đừng phê phán người khác, thì các ngươi sẽ không bị phê phán. Đừng cáo tội người khác, thì mình sẽ không bị cáo tội. Hãy tha thứ, mình sẽ được tha thứ. 38 Hãy cho, các ngươi sẽ nhận. Các ngươi sẽ được ban cho nhiều. Người ta sẽ nén chặt, lắc cho thật đầy tràn, đổ vào lòng các ngươi. Các ngươi cho người khác ra sao thì Thượng Đế cũng sẽ cho các ngươi như thế.”
Mọi người nên ca ngợi Thượng Đế
Soạn cho nhạc trưởng. Dùng với nhạc khí bằng dây. Bài ca ngợi.
67 Lạy Chúa, xin thương xót chúng tôi,
xin ban phước và tỏ lòng nhân từ Ngài với chúng tôi, Xê-la
2 để thế gian học biết đường lối Ngài
và muôn dân sẽ biết quyền năng cứu chuộc của Ngài.
3 Lạy Thượng Đế, muôn dân phải ca ngợi Ngài;
mọi người hãy tôn vinh Ngài.
4 Các dân hãy vui vẻ
và hát khen Ngài vì Ngài phân xử các dân một cách công minh.
Ngài hướng dẫn các dân trên đất. Xê-la
5 Lạy Thượng Đế, muôn dân nên ca ngợi Ngài;
mọi người phải tôn vinh Chúa.
6 Đất đã sinh sản hoa màu.
Thượng Đế chúng tôi ban phúc cho chúng tôi.
7 Ngài ban phúc lành cho chúng tôi
để mọi người trên đất kính sợ Ngài.
27 Người nào tìm điều tốt lành sẽ nhận được ân phúc,
còn kẻ tìm điều ác sẽ gặp điều ác.
© 2010 Bible League International