The Daily Audio Bible
Today's audio is from the GNT. Switch to the GNT to read along with the audio.
Giô-suê lên kế vị Mô-se
31 Rồi Mô-se đi đến nói như sau với toàn dân Ít-ra-en: 2 “Nay ta đã được một trăm hai mươi tuổi, ta không thể nào hướng dẫn các ngươi được nữa. CHÚA đã nói cùng ta rằng ta sẽ không được băng qua sông Giô-đanh, 3 chính CHÚA là Thượng Đế các ngươi sẽ dẫn các ngươi. Ngài sẽ tiêu diệt các dân tộc đó cho các ngươi, và các ngươi sẽ chiếm xứ. Giô-suê sẽ dẫn các ngươi đi qua như Ngài đã phán.
4 CHÚA sẽ làm cho các dân tộc đó như Ngài đã làm cho Xi-hôn, và Óc, tức các vua A-mô-rít, khi Ngài tiêu diệt chúng và đất đai chúng. 5 CHÚA sẽ ban các quốc gia đó cho ngươi; hãy làm cho chúng y theo mọi điều ta đã dặn bảo ngươi. 6 Hãy mạnh dạn và can đảm. Đừng sợ cũng đừng kinh hãi chúng vì CHÚA là Thượng Đế ngươi sẽ đi với ngươi. Ngài sẽ không bỏ hay quên ngươi đâu.”
7 Rồi Mô-se gọi Giô-suê và nói cùng ông trước mặt toàn dân, “Hãy mạnh bạo và can đảm, vì ngươi sẽ dẫn dân nầy đi vào xứ mà CHÚA đã hứa ban cho tổ tiên họ, giúp họ chiếm lấy nó làm sản nghiệp. 8 Chính CHÚA sẽ đi trước các ngươi. Ngài sẽ ở cùng các ngươi; Ngài sẽ không bỏ hay quên ngươi. Đừng lo sợ.”
Mô-se viết các lời Giáo Huấn
9 Vậy Mô-se viết các luật lệ nầy và trao cho các thầy tế lễ, và các bô lão của Ít-ra-en. Các thầy tế lễ là con trai của Lê-vi, là những người mang Rương Giao Ước của CHÚA. 10 Rồi Mô-se truyền dặn họ: “Hãy đọc những luật lệ nầy cho toàn thể Ít-ra-en nghe cuối mỗi bảy năm, tức năm ngươi tha nợ cho mọi người. Đọc nó trong Lễ Lều Tạm, khi toàn dân Ít-ra-en sẽ ra mắt CHÚA là Thượng Đế và đứng nơi Ngài sẽ chọn. 11-12 Hãy nhóm họp toàn dân lại: đàn ông, đàn bà, trẻ con, và người ngoại quốc sống trong các thị trấn ngươi để họ nghe và học kính sợ CHÚA là Thượng Đế ngươi và cẩn thận vâng theo mọi điều trong luật lệ nầy. 13 Vì con cháu các ngươi chưa hiểu biết luật lệ nầy, cho nên phải đọc cho chúng nghe. Chúng phải học cách kính sợ CHÚA là Thượng Đế ngươi bao lâu mà chúng còn sống trong xứ mà ngươi sẽ vào chiếm lấy làm sản nghiệp sau khi băng qua sông Giô-đanh.”
Thượng Đế gọi Mô-se và Giô-suê
14 CHÚA bảo Mô-se, “Ngươi sắp phải qua đời. Hãy đi cùng Giô-suê và đến Lều Họp để ta truyền dặn người.” Vậy Mô-se và Giô-suê đi đến Lều Họp.
15 CHÚA hiện ra ở Lều Họp trong đám mây; đám mây tụ nơi cửa lều. 16 CHÚA bảo Mô-se, “Ngươi sắp phải qua đời. Lúc đó dân nầy sẽ không còn trung thành với ta nữa nhưng sẽ bái lạy các thần ngoại quốc của xứ mà chúng nó sẽ vào. Chúng nó sẽ lìa bỏ ta, phản bội Giao Ước ta lập cùng chúng. 17 Rồi ta sẽ nổi giận cùng chúng và bỏ chúng. Ta sẽ quay mặt khỏi chúng, rồi chúng sẽ bị tiêu diệt. Nhiều điều khủng khiếp sẽ xảy đến cho chúng. Lúc đó chúng sẽ nói: ‘Tại vì Thượng Đế không còn ở với chúng ta cho nên những điều khủng khiếp nầy xảy ra cho chúng ta.’ 18 Chắc hẳn lúc đó ta sẽ ẩn mặt khỏi chúng, vì chúng đã phạm tội, đi theo các thần khác.
19 Bây giờ hãy viết bài ca nầy và dạy cho dân Ít-ra-en. Rồi hát bài đó lên vì nó sẽ là nhân chứng của ta nghịch lại chúng. 20 Khi ta mang chúng vào xứ mà ta đã hứa cùng tổ tiên chúng, một xứ phì nhiêu, chúng sẽ ăn uống và mập mạp rồi chúng sẽ quay theo các thần khác và phục vụ chúng nó. Chúng sẽ từ bỏ ta và phá Giao Ước ta. 21 Rồi những đại nạn và chuyện kinh khủng sẽ xảy đến cho chúng thì bài ca nầy sẽ làm chứng nghịch lại chúng vì con cháu chúng sẽ không quên bài ca nầy. Ta biết chúng nó sẽ dự định làm gì trước khi ta đưa chúng vào xứ mà ta hứa cùng chúng.”
22 Vậy hôm đó Mô-se viết bài ca sau đây và dạy cho dân Ít-ra-en.
23 Sau đó CHÚA truyền lệnh nầy cho Giô-suê con trai của Nun: “Hãy mạnh dạn và can đảm, vì ngươi sẽ dẫn dân Ít-ra-en vào xứ ta hứa cùng họ, ta sẽ ở cùng ngươi.”
Mô-se cảnh cáo dân Ít-ra-en
24 Sau khi viết xong các luật lệ và sách, 25 thì Mô-se truyền cho người Lê-vi, là những kẻ khiêng Rương Giao Ước của CHÚA. 26 Ông bảo, “Hãy lấy Sách Luật Lệ nầy để bên cạnh Rương Giao Ước với CHÚA là Thượng Đế ngươi. Quyển sách phải nằm đó để làm chứng nghịch các ngươi. 27 Ta biết các ngươi ương ngạnh và bất vâng phục. Các ngươi đã không vâng lời CHÚA trong khi ta còn sống với các ngươi, thì khi ta chết đi các ngươi sẽ ương ngạnh đến mức nào! 28 Hãy nhóm họp các bô lão lãnh tụ của mọi chi tộc cùng các sĩ quan ngươi lại để ta nói cho họ nghe những lời nầy, để ta bắt trời và đất làm chứng nghịch họ. 29 Ta biết sau khi ta qua đời các ngươi sẽ trở nên gian ác. Các ngươi sẽ quay khỏi các mệnh lệnh ta ban cho các ngươi. Những việc kinh khủng sẽ xảy đến cho các ngươi trong tương lai khi các ngươi làm những điều CHÚA cho là ác. Các ngươi sẽ chọc giận Ngài bằng những tượng chạm các ngươi làm.”
Bài ca của Mô-se
30 Mô-se đọc hết bài ca nầy cho toàn dân Ít-ra-en nghe:
32 Hỡi trời, hãy nghe ta nói.
Hỡi đất, hãy lắng tai nghe lời ta.
2 Lời giáo huấn của ta rơi xuống như mưa;
lời ta rớt xuống như sương.
Chúng giống như mưa rào trên cỏ;
và đổ xuống như mưa trên cây non.
3 Ta sẽ loan báo danh của CHÚA.
Hãy ca ngợi Thượng Đế vì Ngài cao cả!
4 Ngài như khối đá; mọi điều Ngài làm đều hoàn hảo,
Ngài luôn luôn công bằng.
Ngài là Thượng Đế thành tín, không bao giờ làm quấy,
Ngài là Đấng chính trực công bình.
5 Chúng đã làm điều ác chống nghịch Ngài.
Chúng không trung thành với Ngài;
Chúng quanh quẹo và dối trá.
6 Các ngươi trả ơn CHÚA như thế sao,
hỡi dân ngu dại và thiếu hiểu biết?
Ngài là Cha và là Đấng Tạo Hoá ngươi,
Đấng đã dựng nên và tạo thành ngươi.
7 Hãy nhớ lại ngày xưa.
Hãy suy nghĩ lại những năm qua.
Hãy bảo cha ngươi kể cho ngươi nghe;
Hỏi các bô lão, họ sẽ thuật cho ngươi biết;
8 Đấng Chí Cao đã ban đất cho các dân tộc,
phân chia các chủng tộc.
Ngài định ranh giới cho các dân theo số của dân tộc Ít-ra-en.
9 CHÚA chọn dân Ngài làm phần mình,
và chọn dân tộc Gia-cốp làm của riêng Ngài.
10 Ngài tìm thấy họ trong một sa mạc
đầy giông gió và hoang vu.
Ngài đùm bọc họ và nuôi dưỡng họ,
Bảo vệ họ như người yêu dấu.
11 Ngài như chim ưng xây tổ và vỗ cánh trên các chim con.
Nó giương cánh ra đỡ các chim con
và mang chúng trên cánh mình.
12 Chỉ một mình CHÚA dẫn dắt họ,
không có thần ngoại quốc nào giúp đỡ Ngài.
13 CHÚA mang họ lên các đỉnh cao của xứ
và dùng trái cây trong đồng nuôi dưỡng họ.
Ngài cho họ ăn mật ong nơi tảng đá,
Lấy dầu ra từ tảng đá cứng.
14 Họ có sữa đông do bò cái sản xuất
và sữa ra từ bầy gia súc;
có chiên và dê mập béo.
Có chiên và dê từ Ba-san cùng lúa mì tốt nhất.
Các ngươi uống rượu nho.
15 Ít-ra-en trở nên mập béo và đạp đá lung tung;
chúng mập mạp và rắn chắc.
Chúng rời bỏ Thượng Đế là Đấng dựng nên mình
và từ bỏ Tảng Đá đã cứu mình.
16 Chúng dùng các thần ngoại quốc để khiến Thượng Đế ghen tức
và nổi giận với những tượng chạm đáng ghê tởm.
17 Chúng dâng sinh tế cho yêu quỉ,
không phải cho Thượng Đế,
cho những thần chúng không hề biết,
những thần từ các xứ quanh đó,
thần mà tổ tiên chúng nó không sợ.
18 Các ngươi đã bỏ Thượng Đế là Khối Đá, Cha các ngươi,
và quên Thượng Đế Đấng đã sinh các ngươi ra.
19 CHÚA thấy điều nầy và từ bỏ chúng;
các con trai con gái Ngài đã chọc giận Ngài.
20 Ngài bảo, “Ta sẽ quay mặt khỏi chúng nó để xem chúng nó ra sao.
Chúng nó là dân gian ác,
là con cái phản nghịch.
21 Chúng dùng những vật không phải là thần để làm ta ganh tức,
dùng những tượng chạm không ra gì để chọc giận ta.
Cho nên ta sẽ dùng những người không phải là dân ta
để khiến chúng nó ganh tức;
Ta sẽ dùng một dân không hiểu biết
đế khiến chúng tức giận.
22 Cơn giận ta đã bốc lửa,
cháy phừng xuống đến tận chỗ kẻ chết ở.
Ta sẽ thiêu đốt đất đai và mùa màng,
Ta sẽ đốt chân núi.
23 Ta sẽ chồng chất khốn khổ lên trên đầu chúng
và bắn các mũi tên vào chúng.
24 Chúng sẽ chết đói và bệnh hoạn,
bị các dịch lệ tiêu diệt.
Ta sẽ sai ác thú đến với chúng
và rắn độc cũng lướt tới.
25 Trong phố sẽ có gươm giáo;
trong nhà chúng sẽ có sự kinh hoàng.
Thanh niên, thiếu nữ sẽ chết,
Hài nhi và người già cả cũng đồng chung số phận.
26 Ta sẽ phân tán chúng ra như ta nói,
sẽ không còn ai nhớ tới chúng nữa.
27 Nhưng ta không muốn kẻ thù chúng huênh hoang;
vì kẻ thù chúng sẽ lầm tưởng và khoe khoang rằng,
‘Chúng ta đã thắng rồi!
CHÚA không có đóng vai trò gì trong việc nầy cả.’
Đừng xấu hổ về Chúa Giê-xu(A)
8 Ta cho các con biết, hễ ai đứng trước mặt người khác mà nhận rằng mình tin theo ta thì ta đây, là Con Người, sẽ xác nhận trước mặt thiên sứ của Thượng Đế, là người ấy thuộc về ta. 9 Còn ai đứng trước mặt người khác mà chối bỏ ta thì ta cũng chối bỏ họ trước các thiên sứ của Thượng Đế. 10 Ai nói phạm đến Con Người có thể được tha thứ nhưng ai nói phạm đến Thánh Linh sẽ không được tha đâu.
11 Khi các con bị đưa vào các hội đường để trình diện với các lãnh tụ và các nhà cầm quyền thì đừng lo không biết phải tự bênh vực hoặc ăn nói làm sao. 12 Lúc đó Thánh Linh sẽ dạy các con những lời gì phải nói.”
Chúa Giê-xu răn dạy về tính tham lam
13 Có người trong đám quần chúng thưa với Ngài, “Thưa thầy, xin bảo anh tôi chia cho tôi phần gia sản mà cha chúng tôi đã để lại.”
14 Nhưng Chúa Giê-xu nói với anh, “Ai giao cho ta nhiệm vụ phân xử giữa hai anh em của anh?” 15 Rồi Chúa Giê-xu dạy dân chúng, “Phải thận trọng và đề phòng mọi hình thức tham lam. Đời sống không phải được đo lường bằng của cải mình nhiều hay ít đâu.”
16 Sau đó Ngài kể chuyện nầy: “Người nhà giàu nọ có một số đất đai. Đất đó sinh lợi nhiều lắm. 17 Ông ta tự nhủ, ‘Bây giờ ta phải làm sao đây? Vì ta không có đủ chỗ chứa hết hoa màu.’ 18 Rồi ông bảo, ‘Bây giờ ta sẽ làm thế nầy: Ta sẽ phá hết các kho, xây nhiều cái khác lớn hơn để chứa hết hoa màu và của cải.’ 19 Rồi ta sẽ tự nhủ rằng, ‘Ta đã trữ đủ mọi vật tốt đủ dùng nhiều năm rồi. Thôi bây giờ hãy nghỉ ngơi, ăn uống và hưởng thụ đi!’ 20 Nhưng Thượng Đế hỏi người ấy rằng, ‘Anh khờ kia ơi! Nếu đêm nay mạng sống anh sẽ bị cất đi thì ai sẽ hưởng những gì anh đã dành cho mình?’
21 Ai tích trữ của cải riêng cho mình mà không giàu có trong Thượng Đế cũng giống như thế.”
Đừng lo lắng(B)
22 Chúa Giê-xu dạy các môn đệ, “Ta bảo các con, đừng lo phải ăn gì để sống hay mặc gì để che thân. 23 Mạng sống quí trọng hơn thức ăn, thân thể quí trọng hơn quần áo. 24 Hãy nhìn loài chim trời. Chúng nó không trồng trọt, chẳng gặt hái, cũng không có vựa kho gì, nhưng Thượng Đế còn nuôi chúng nó. Các con đáng giá hơn chim chóc nhiều. 25 Các con không thể lo âu mà làm cho đời mình dài thêm được giây phút nào. 26 Nếu ngay trong những việc rất nhỏ các con còn làm không được, thì tại sao lo âu đến những việc lớn? 27 Hãy xem loài hoa huệ; chúng nó chẳng vất vả cũng không may mặc gì, nhưng ta cho các con biết là dù vua Sô-lô-môn giàu sang đến đâu đi nữa cũng chưa được mặc đẹp bằng một trong những đóa hoa huệ ấy. 28 Hoa cỏ ngoài đồng là loài nay sống mai bị ném vào lửa để chụm mà Thượng Đế còn cho chúng mặc đẹp như thế, thì Ngài lại không mặc đẹp cho các con sao? Đừng quá ít đức tin. 29 Đừng luôn bận tâm lo nghĩ phải ăn gì, uống gì, đừng quá lo âu. 30 Ai trên đời nầy cũng đều tìm kiếm những thứ ấy, mà Cha các con đã biết các con cần những thứ ấy rồi. 31 Nhưng hãy tìm kiếm Nước Trời thì những thứ khác mà các con cần sẽ được ban cho các con.
Đừng trông cậy vào tiền bạc
32 Bầy trẻ thơ của ta ơi, đừng sợ, vì Cha các con muốn ban Nước Trời cho các con. 33 Hãy bán của cải các con mà phân phát cho người nghèo. Hãy kiếm cho mình ví không mòn, của cải trên thiên đàng không bao giờ cạn, nơi mà kẻ trộm không đánh cắp và mối mọt không hủy hoại. 34 Của đâu thì lòng đó.
32 Nhưng họ vẫn cứ phạm tội.
Dù đã trông thấy các việc diệu kỳ,
họ vẫn cứ không chịu tin.
33 Cho nên Ngài chấm dứt chuỗi ngày vô nghĩa
và những năm tháng kinh hoàng của họ [a].
34 Khi Ngài đánh giết họ,
họ liền kêu cứu cùng Ngài;
họ trở lại cùng Thượng Đế và tìm kiếm Ngài.
35 Họ nhớ lại rằng Thượng Đế là Khối Đá mình
và Đấng Tối Cao là Đấng đã giải cứu mình.
36 Nhưng lời nói họ không thành thật,
lưỡi họ dối trá.
37 Lòng họ không trung thành cùng Thượng Đế;
chẳng giữ giao ước với Ngài.
38 Tuy vậy Thượng Đế vẫn nhân từ.
Ngài tha thứ và không tiêu diệt họ.
Nhiều lần Ngài nén giận,
không tuôn ra cơn thịnh nộ Ngài.
39 Ngài nhớ lại rằng họ chẳng qua chỉ là con người,
như gió thoảng qua, không bao giờ trở lại.
40 Trong sa mạc họ chống nghịch Ngài
và làm Ngài buồn lòng nhiều lần.
41 Họ cứ thách thức Ngài,
làm đau lòng Đấng Thánh của Ít-ra-en.
42 Họ không hề nhớ lại quyền năng Ngài
hoặc lúc Ngài giải cứu họ khỏi tay kẻ thù.
43 Họ quên những dấu kỳ Ngài làm ở Ai-cập
và phép lạ trong cánh đồng Xô-an.
44 Ngài biến các sông ra máu
để không ai uống nước sông được.
45 Ngài sai ruồi mòng chích người Ai-cập,
sai ếch nhái tàn hại họ.
46 Ngài cho cào cào ăn nuốt mùa màng họ,
và ném nông sản họ cho châu chấu ăn.
47 Ngài sai mưa đá hủy phá vườn nho họ,
và tàn hại các cây sung.
48 Ngài cho mưa đá tiêu diệt các súc vật,
và sét đánh giết gia súc.
49 Ngài đổ cơn thịnh nộ Ngài ra trên họ.
Ngài phát cơn thịnh nộ và sai thiên sứ hủy diệt đến với họ.
50 Ngài tìm cách tỏ ra cơn giận Ngài.
Ngài không tha chết cho họ,
nhưng giết họ bằng dịch hạch.
51 Thượng Đế giết các con đầu lòng xứ Ai-cập,
các con trưởng nam của Cham [b].
52 Rồi Ngài dẫn dân Ngài ra như đàn chiên,
dắt họ như bầy chiên băng qua sa mạc.
53 Ngài đưa họ đến nơi an toàn không sợ hãi gì,
còn kẻ thù họ bị chết đuối trong biển sâu.
54 Thượng Đế đưa dân Ngài vào đất thánh Ngài,
đến hòn núi Ngài đã chiếm lấy bằng quyền năng Ngài.
55 Ngài đánh đuổi các dân tộc khác,
cho dân Ngài thừa hưởng đất đai họ.
Ngài cho các chi tộc Ít-ra-en định cư tại đó,
trong các lều trại.
21 Người nhân đức không gặp tổn hại gì,
còn đời kẻ ác đầy dẫy khốn khó.
22 Chúa ghét những kẻ nói dối,
nhưng Ngài thích những người thật thà.
23 Người khôn khéo giữ điều mình biết trong lòng,
còn kẻ ngu dại phơi bày sự ngu dại mình.
© 2010 Bible League International