Bible in 90 Days

Ang Paghari ni Peka sa Israel

²⁷ Nangin hari sang Israel si Peka nga anak ni Remalia sang ika-52 ka tuig sang paghari ni Azaria sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Peka, kag naghari siya sa sulod sang 20 ka tuig. ²⁸ Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Wala siya nagbiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.

²⁹ Sang panahon sang paghari ni Peka, ginsalakay ni Haring Tiglat Piliser sang Asiria ang Israel, kag naagaw niya ang mga banwa sang Ion, Abel Bet Maaca, Janoa, Kedesh, kag Hazor. Naagaw man niya ang Gilead, Galilea, kag ang bug-os nga duta sang Naftali. Kag gindala niya ang mga pumuluyo sini sa Asiria bilang mga bihag.

³⁰ Dayon nagplano sing malain si Hoseas nga anak ni Elah kontra kay Peka nga anak ni Remalia. Ginpatay niya si Peka kag ginbuslan bilang hari. Natabo ini sang ika-20 nga tuig sang paghari ni Jotam, nga anak ni Uzia, sa Juda.

³¹ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Peka, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel.

Ang Paghari ni Jotam sa Juda^(A)

³² Nangin hari sang Juda si Jotam nga anak ni Uzia sang ikaduha nga tuig sang paghari ni Peka, nga anak ni Remalia, sa Israel. ³³ Nagaedad si Jotam sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jerusha nga anak ni Zadok. ³⁴ Maayo ang ginhimo ni Jotam sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Uzia. ³⁵ Pero wala niya ginpaguba ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, gani padayon didto ang mga tawo sa paghalad sang mga halad kag sa pagsunog sang mga insenso. Si Jotam ang nagpatindog sang Aminhan nga Puwertahan sang templo sang Ginoo.

³⁶ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jotam, kag ang iya mga ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ³⁷ Sang panahon sang iya paghari, nagsugod ang Ginoo sa paggamit kay Haring Rezin sang Aram kag kay Peka nga anak ni Remalia sa pagsalakay sa Juda. ³⁸ Sang napatay si Jotam, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David nga iya man katigulangan. Kag si Ahaz nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Ahaz sa Juda^(B)

16 Nangin hari sang Juda si Ahaz nga anak ni Jotam sang ika-17 nga tuig sang paghari ni Peka, nga anak ni Remalia, sa Israel. ² Nagaedad si Ahaz sang 20 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo nga iya Dios, indi pareho sa ginhimo sang iya katigulangan nga si David. ³ Nagsunod siya sa mga pagginawi sang mga hari sang Israel, kag bisan gani ang iya anak ginhalad niya sa kalayo. Ginsunod niya ang makangilil-ad nga mga ginahimo sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. ⁴ Naghalad siya sang mga halad kag nagsunog sang mga insenso sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sa ibabaw sang mga bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy.

⁵ Samtang nagahari si Ahaz sa Juda, nagsalakay sa Jerusalem si Haring Rezin sang Aram kag si Haring Peka sang Israel, nga anak ni Remalia, kag ginkibon nila ini. Pero wala nila madaog si Ahaz. ⁶ Sadto nga tion, nabawi ni Haring Rezin sang Aram^[a] ang Elat paagi sa pagtabog sa katawhan sang Juda. Nagsaylo dayon ang iban nga mga Arameanhon^[b] sa Elat kag didto sila nag-estar hasta subong.

⁷ Nagsugo si Ahaz sang mga mensahero sa pagdala sang sini nga mensahi kay Haring Tiglat Piliser sang Asiria: “Ako nga imo alagad luwasa sa mga kamot sang hari sang Aram kag sang hari sang Israel nga nagasalakay sa akon.” ⁸ Ginkuha ni Ahaz ang pilak kag bulawan sa templo sang Ginoo kag sa bodega sang palasyo kag ginpadala ini sa hari sang Asiria bilang regalo. ⁹ Nagsugot ang hari sang Asiria sa ginpangabay ni Ahaz, gani ginsalakay niya ang Damascus kag gin-agaw ini. Gindala niya ang mga pumuluyo sini sa Kir bilang mga bihag, kag ginpatay niya si Rezin.

¹⁰ Dayon nagkadto si Haring Ahaz sa Damascus sa pagpakigkita kay Haring Tiglat Piliser sang Asiria. Sang didto siya, may nakita siya nga halaran. Gani ginpadal-an niya ang pari nga si Uria sang modelo sang halaran lakip na ang mga detalye sa paghimo sini. ¹¹ Naghimo si Uria sang halaran nga suno gid sa modelo nga ginpadala sa iya ni Ahaz, kag natapos niya ang halaran sa wala pa nakabalik si Ahaz. ^12-13 Pag-abot ni Haring Ahaz halin sa Damascus, nakita niya ang halaran. Nagpalapit siya sa halaran kag naghalad^[c] sang halad nga ginasunog kag halad nga regalo. Kag ginbubuan niya ang halaran sang halad nga ilimnon kag ginwisikan sang dugo sang sapat nga iya ginhalad para sa maayo nga relasyon. ¹⁴ Dayon ginpakuha niya ang daan nga halaran nga saway. Ara ini sa presensya sang Ginoo didto sa tunga sang bag-o nga halaran kag sang templo sang Ginoo. Dayon ginpabutang niya ini sa aminhan sang bag-o nga halaran. ¹⁵ Nagmando siya dayon kay Uria nga pari, “Gamita ang bag-o nga halaran sa paghalad sang mga halad nga ginasunog kada aga kag sang mga halad nga regalo kada gab-i. Gamita man ini sa paghalad sang mga halad nga ginasunog kag mga halad nga regalo nga ginahalad sang hari kag sang mga tawo, kag pati man sa ila mga halad nga ilimnon. Iwisik mo sa bag-o nga halaran ang dugo sang halad nga ginasunog kag sang iban pa nga mga halad. Pero ang saway nga halaran himuon ko nga akon palangamuyuan.” ¹⁶ Kag ginhimo ni Uria nga pari ang ginsugo sa iya ni Haring Ahaz.

¹⁷ Dayon ginkuha ni Haring Ahaz ang mga dingding kag mga labador sang mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig sa templo. Ginkuha man niya ang dako nga suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat sa likod sang mga turo nga baka nga saway, kag ginbutang ini sa tulungtungan nga bato. ¹⁸ Kag agod malipay ang hari sang Asiria, ginkuha ni Ahaz sa palasyo ang ulu-atop nga ginagamit kon Adlaw nga Inugpahuway kag ginsira ang alagyan sang mga hari sang Juda pasulod sa templo.

¹⁹ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Ahaz, kag ang iya mga ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ²⁰ Sang napatay si Ahaz, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David. Kag si Hezekia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Hoseas sa Israel

17 Nangin hari sang Israel si Hoseas nga anak ni Elah sang ikadose nga tuig sang paghari ni Ahaz sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Hoseas, kag naghari siya sa sulod sang siyam ka tuig. ² Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pero indi gid pareho sa ginhimo sang mga hari sang Israel nga nauna sa iya.

³ Ginsalakay ni Haring Shalmaneser sang Asiria si Hoseas. Ginsakop niya siya kag ginpabayad sang buhis. ⁴ Pero sang ulihi wala na nagbayad si Hoseas sang buhis subong sang iya ginahimo kada tuig, kag nagpangayo siya sang bulig kay Haring So sang Egipto. Sang mahibaluan ni Shalmaneser nga nagtraidor si Hoseas, gindakop niya siya kag ginpriso.

⁵ Dayon ginsalakay sang hari sang Asiria ang bug-os nga Israel, kag sa sulod sang tatlo ka tuig ginkibon niya ang Samaria. ⁶ Kag sang ikasiyam nga tuig sang paghari ni Hoseas, gin-agaw sang hari sang Asiria ang Samaria, kag gindala niya ang mga taga-Israel sa Asiria bilang mga bihag. Ginpaestar niya sila sa banwa sang Hala, sa mga lugar malapit sa Suba sang Habor sa Gozan, kag sa mga banwa sang mga Medianhon.

⁷ Natabo ini sa mga taga-Israel tungod kay nakasala sila sa Ginoo nga ila Dios nga nagpaguwa sa ila sa Egipto kag naghilway sa ila sa mga kamot sang Faraon nga hari sang Egipto. Nagsimba sila sa iban nga mga dios ⁸ kag nagsunod sa mga pagginawi sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa ila. Nagsunod man sila sa mga pagginawi nga gintudlo sang mga hari sang Israel. ⁹ Naghimo sila sa tago sang mga butang nga kontra sa Ginoo nga ila Dios. Naghimo man sila sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar bisan diin sa Israel, halin sa magagmay nga mga baryo^[d] hasta sa dalagko nga mga banwa nga napaderan. ¹⁰ Nagpatindog sila sang handumanan nga mga bato kag mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera sa ibabaw sang tagsa ka bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy. ¹¹ Nagsunog sila sang mga insenso sa tagsa ka simbahan sa mataas nga mga lugar, pareho sang ginhimo sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa ila. Naghimo sila sang malaot nga mga butang nga nakapaakig sa Ginoo. ¹² Nagsimba sila sa mga dios-dios bisan nagsiling ang Ginoo, “Indi kamo magsimba sa mga dios-dios.” ¹³ Ginapaandaman permi sang Ginoo ang Israel kag Juda paagi sa mga propeta kag manalagna: “Magbiya na kamo sa inyo malaot nga mga pagginawi. Tumana ninyo ang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga ara sa bug-os nga Kasuguan nga ginpatuman ko sa inyo mga katigulangan kag ginhatag ko sa inyo paagi sa akon mga alagad nga mga propeta.” ¹⁴ Pero indi sila magtuman. Matig-a ang ila mga ulo pareho sa ila mga katigulangan nga wala nagsalig sa Ginoo nga ila Dios. ¹⁵ Ginsikway nila ang iya mga pagsulundan kag ang kasugtanan nga ginhimo niya sa ila mga katigulangan, kag ginbaliwala nila ang iya mga paandam sa ila. Ginsunod nila ang mga wala sing pulos nga mga dios-dios, kag sila nangin wala man sing pulos. Ginsunod nila ang mga nasyon sa ila palibot bisan ginmanduan sila sang Ginoo nga indi sila magsunod. Ginhimo gid nila ang mga butang nga gindilian sa ila sang Ginoo nga himuon. ¹⁶ Ginsikway nila ang tanan nga sugo sang Ginoo nga ila Dios, kag naghimo sila para sa ila kaugalingon sang imahen sang duha ka tinday nga baka, kag sang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Nagsimba sila sa tanan nga butang sa langit kag sa kay Baal. ¹⁷ Ginhalad nila ang ila mga bata sa kalayo; nagdangop sila sa mga manugpakot kag mga babaylan, kag gintugyan nila ang ila kaugalingon sa paghimo sang malain sa panulok sang Ginoo, kag nakapaakig ini sa Ginoo.

¹⁸ Naakig gid ang Ginoo sa mga taga-Israel kag ginpahalin niya sila sa ila lugar palayo sa iya presensya. Ang tribo lang ni Juda amo ang nabilin, ¹⁹ kag bisan gani ang Juda wala man nagtuman sa mga sugo sang Ginoo nga ila Dios. Ginsunod nila ang mga pagginawi nga gintudlo sa ila sang mga taga-Israel. ²⁰ Gani ginsikway sang Ginoo ang tanan nga katawhan sang Israel. Ginsilutan niya sila paagi sa pagtugyan sa ila sa mga nagsalakay sa ila hasta nga ginpahalin niya sila sa ila lugar palayo sa iya presensya.

²¹ Sang ginseparar sang Ginoo ang Israel sa ginharian ni David, ginhimo sang mga taga-Israel si Jeroboam nga anak ni Nebat nga ila hari. Gin-ganyat ni Jeroboam ang mga taga-Israel sa pagbiya sa Ginoo, kag gintulod niya sila sa paghimo sang dako nga sala. ²² Nagpadayon sa pagsunod ang mga taga-Israel sa mga sala ni Jeroboam, kag wala gid sila nagbiya sa sini, ²³ hasta nga ginpahalin sila sang Ginoo sa ila lugar palayo sa iya presensya, suno sa iya ginpaandam sa ila paagi sa iya mga alagad nga mga propeta. Gani ginbihag ang katawhan sang Israel sa Asiria, kag didto sila nagaestar hasta subong.

Nag-estar ang mga Taga-Asiria sa Israel

²⁴ Nagpadala ang hari sang Asiria sang mga tawo sa Samaria halin sa Babilonia, Cut, Ava, Hamat, kag Sefarvaim, kag ginpaestar niya sila sa mga banwa sang Samaria sa pagbulos sa mga taga-Israel. Gani ginsakop nila ang Samaria kag ang iban pa nga mga banwa sang Israel. ²⁵ Sang pagsugod nila estar didto, wala sila nagsimba sa Ginoo; gani ginpadal-an sila sang Ginoo sang mga leon kag ginpamatay ang iban sa ila. ²⁶ Ini nga hitabo ginbalita sa hari sang Asiria: “Ang mga tawo nga imo ginpadala kag ginpaestar sa mga banwa sang Samaria wala kahibalo sang kasuguan sang dios sa amo nga lugar. Gani ginpadal-an niya sila sang mga leon kag ginpamatay ang iban sa ila, kay wala gid sila kahibalo sang iya kasuguan.”

²⁷ Nagmando dayon ang hari sang Asiria, “Pabalika sa Samaria ang isa sa mga pari nga aton ginbihag, kag didto siya paestara agod makatudlo siya sa mga tawo kon ano ang kasuguan sang dios sa amo nga lugar.” ²⁸ Gani ang isa sa mga pari nga ginbihag nagbalik sa Samaria kag didto nag-estar sa Betel, kag gintudluan niya ang mga tawo kon paano magsimba sa Ginoo. ²⁹ Pero ining nagkalain-lain nga grupo sang mga tawo padayon nga naghimo sang ila mga dios-dios sa tagsa ka banwa nga ila ginaestaran. Ginbutang nila ang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar nga ginhimo sang mga taga-Samaria. ³⁰ Ang halin sa Babilonia naghimo sang imahen sang ila dios nga si Sucot Benot. Ang halin sa Cut naghimo sang imahen sang ila dios nga si Nergal. Ang halin sa Hamat naghimo sang imahen sang ila dios nga si Ashima. ³¹ Ang halin sa Ava naghimo sang imahen sang ila mga dios nga si Nibhaz kag si Tartak. Kag ang halin sa Sefarvaim ginsunog nila ang ila mga kabataan bilang halad sa ila mga dios nga si Adramelec kag si Anamelec. ³² Nagsimba sila sa Ginoo, pero nagpili sila sang mga pari halin mismo sa ila mga tawo sa pagpanguna sa ila sa paghalad sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar. ³³ Nagsimba sila sa Ginoo, pero nagsimba man sila sa ila kaugalingon nga mga dios suno sa kinabatasan sang mga nasyon nga ila ginhalinan. ³⁴ Hasta subong ginahimo gihapon nila ini. Indi matuod ang ila pagsimba sa Ginoo, kag wala sila nagatuman sa mga sugo, mga pagsulundan, mga pagpanudlo, kag mga kasuguan nga ginhatag sang Ginoo sa mga kaliwat ni Jacob, nga iya gin-ngalanan nga Israel. ³⁵ Sang naghimo ang Ginoo sang kasugtanan sa mga Israelinhon, nagmando siya sa ila: “Indi kamo magsimba ukon mag-alagad sa mga dios-dios, ukon maghalad sa ila. ³⁶ Ako lang ang inyo simbahon, ang Ginoo nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto paagi sa akon dako nga gahom. Ako lang ang dapat ninyo simbahon kag halaran. ³⁷ Dapat tumanon ninyo permi ang akon mga sugo, mga pagsulundan, mga pagpanudlo, kag mga kasuguan nga akon ginsulat para sa inyo. Indi gid kamo magsimba sa iban nga mga dios. ³⁸ Indi ninyo pagkalimtan ang akon kasugtanan sa inyo, kag indi kamo magsimba sa iban nga mga dios. ³⁹ Ako lang gid ang inyo simbahon, ang Ginoo nga inyo Dios, kay ako ang magaluwas sa inyo sa tanan ninyo nga kaaway.”

⁴⁰ Pero ato nga mga tawo wala nagpamati sa Ginoo, kundi nagpadayon sila sa paghimo sang ila daan nga mga kinabatasan. ⁴¹ Samtang nagasimba sila sa Ginoo, nagasimba man sila sa ila mga dios-dios. Kag hasta subong amo ina ang ginahimo sang ila mga kaliwat.

Ang Paghari ni Hezekia sa Juda^(C)

18 Nangin hari sang Juda si Hezekia nga anak ni Ahaz sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Hoseas, nga anak ni Elah, sa Israel. ² Nagaedad si Hezekia sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 29 ka tuig. Ang iya iloy amo si Abia nga anak ni Zacarias. ³ Maayo ang ginhimo ni Hezekia sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya katigulangan nga si David. ⁴ Ginpaguba niya ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, ginpadugmok ang mga handumanan nga bato, kag ginpautod ang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Ginpadugmok man niya ang saway nga man-og nga ginhimo ni Moises, kay hasta sadto nga tion ginasimba ato sang mga Israelinhon paagi sa pagsunog sang mga insenso. Ining saway nga man-og gintawag nga Nehushtan.

⁵ Nagsalig si Hezekia sa Ginoo, ang Dios sang Israel. Wala gid sing hari sa Juda nga pareho sa iya, bisan ang mga nauna sa iya kag ang mga sunod sa iya. ⁶ Matutom gid siya sa pagsunod sa Ginoo, kag wala gid siya nag-untat sa pagsunod sa iya. Kag gintuman niya ang mga sugo nga ginhatag sang Ginoo kay Moises. ⁷ Gin-updan siya sang Ginoo, kag madinalag-on siya sa tanan niya nga ginahimo. Nagrebelde siya sa hari sang Asiria kag wala nag-alagad sa iya. ⁸ Halin sa magagmay nga mga baryo^[e] hasta sa dalagko nga mga banwa nga napaderan, ginpierdi niya ang mga Filistinhon hasta sa Gaza kag sa mga lugar nga sakop sini.

⁹ Sang ikaapat nga tuig sang paghari ni Hezekia, nga amo ang ikapito nga tuig sang paghari ni Hoseas sa Israel, nagsalakay si Haring Shalmaneser sang Asiria sa Samaria kag ginkibon ini. ¹⁰ Pagkaligad sang tatlo ka tuig, sang ikaanom nga tuig sang paghari ni Hezekia kag sang ikasiyam nga tuig sang paghari ni Hoseas, naagaw sang Asiria ang Samaria. ¹¹ Gindala sang hari sang Asiria ang mga taga-Israel sa Asiria bilang mga bihag, kag ginpaestar sila sa banwa sang Hala, sa mga lugar nga malapit sa Suba sang Habor sa Gozan, kag sa mga banwa sang mga Medianhon. ¹² Natabo ini sa mga taga-Israel tungod kay wala sila nagtuman sa Ginoo nga ila Dios, kundi ginlapas nila ang kasugtanan sang Ginoo sa ila—ang tanan nga sugo nga ginhatag sang Ginoo paagi sa iya alagad nga si Moises. Wala sila nagpamati ukon nagtuman sini.

Ginsalakay sang Asiria ang Juda^(D)

¹³ Sang ika-14 nga tuig sang paghari ni Hezekia, ginsalakay ni Haring Senakerib sang Asiria ang tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda kag gin-agaw niya ini. ¹⁴ Gani nagpadala sang sini nga mensahi si Haring Hezekia sa hari sang Asiria sa Lakish: “Nakasala ako sa akon pagrebelde sa imo. Pero hatagan ko ikaw sang bisan ano nga imo pangayuon, basta maghalin lang kamo sa amon.” Gani nangayo ang hari sang Asiria kay Haring Hezekia sing mga napulo ka tonelada nga pilak kag isa ka tonelada nga bulawan. ¹⁵ Ginhatag ni Hezekia sa iya ang tanan nga pilak sa templo sang Ginoo kag sa bodega sang palasyo. ¹⁶ Ginpanguha ni Hezekia pati ang mga bulawan nga iya ginhaklap sa mga puwertahan sang templo sang Ginoo kag sa mga hamba^[f] sini, kag ginhatag ini sa hari sang Asiria.

¹⁷ Pero samtang didto si Senakerib sa Lakish, ginsugo niya ang iya pangulo nga kumander, ang pangulo nga opisyal, kag ang iya kumander nga may madamo nga mga soldado, nga magkadto sa Jerusalem sa pagpakigkita kay Haring Hezekia. Sang didto na sila sa guwa sang Jerusalem, nagpundo sila malapit sa ililigan sang ibabaw nga punong, didto dampi sa dalan pakadto sa lugar nga ginapanglabhan. ¹⁸ Ginpatawag nila si Haring Hezekia, pero ang ginpakadto sang hari amo si Eliakim nga anak ni Hilkia, nga administrador sang palasyo, si Shebna nga sekretaryo, kag si Joa nga anak ni Asaf, nga manugdumala sang mga kasulatan sang ginharian. ¹⁹ Nagsiling sa ila ang kumander, “Hambala ninyo si Hezekia nga amo ini ang ginasiling sang gamhanan nga hari sang Asiria:

“ ‘Ano ang imo ginasaligan? ²⁰ Nagahunahuna ka bala nga madaog mo ang inaway sa pulong lamang kag indi sa abilidad kag kusog sang imo mga soldado? Sin-o bala ang imo ginasaligan nga nagrebelde ka sa akon? ²¹ Ang Egipto bala? Ini nga nasyon kag ang iya hari pareho lang sa bali nga baston nga kon gamiton mo nga panukod makapilas sang imo kamot. ²² Pero basi kon magsiling kamo sa akon nga nagasalig kamo sa Ginoo nga inyo Dios. Pero indi bala nga ginpaguba mo gani ang iya mga simbahan sa mataas nga mga lugar pati ang mga halaran sini, kag ginhambalan mo ang mga taga-Juda kag taga-Jerusalem nga dapat magsimba sila sa isa lang ka halaran didto sa Jerusalem?’

²³ “Karon may ginatanyag sa imo ang akon agalon, ang hari sang Asiria. Hatagan ka namon sang 2,000 ka kabayo, ina kon may 2,000 ka man ka manugkabayo! ²⁴ Wala ka gid padaog bisan sa pinakanubo nga opisyal sang akon agalon. Nagasalig ka man lang sa Egipto nga maghatag sa imo sang mga karwahe kag mga manugkabayo. ²⁵ Nagahunahuna ka bala nga wala ako pagsugua sang Ginoo sa pagkadto diri sa paglaglag sang sini nga nasyon? Ang Ginoo mismo ang nagsugo sa akon sa pagsalakay kag sa paglaglag sang sini nga nasyon.”

²⁶ Nagsiling si Eliakim, Shebna, kag Joa sa kumander, “Palihog maghambal ka sa amon sa lingguahe nga Aramico, kay naintiendihan namon ini. Indi ka maghambal sa Hebreo kay mabatian ka sang mga tawo nga ara sa mga pader sang siyudad.” ²⁷ Pero nagsabat ang kumander, “Ginsugo ako sang akon agalon nga ipahibalo ini nga mga butang sa tanan nga pumuluyo sang Jerusalem, indi lang sa inyo kag sa inyo hari. Kamo tanan gutumon kag uhawon sa tion nga salakayon namon kamo. Gani kaunon ninyo ang inyo tai kag imnon ninyo ang inyo ihi.”

²⁸ Dayon nagtindog ang kumander kag nagsinggit sa lingguahe nga Hebreo, “Pamatii ninyo ang mensahi sang gamhanan nga hari sang Asiria! ²⁹ Amo ini ang iya ginasiling: Indi kamo magpatunto kay Hezekia. Indi siya makaluwas sa inyo sa akon mga kamot! ³⁰ Indi kamo magpahaylo sa iya nga magsalig sa Ginoo kon magsiling siya, ‘Sigurado gid nga luwason kita sang Ginoo; ini nga siyudad indi pag-itugyan sa kamot sang hari sang Asiria.’

³¹ “Indi kamo magpamati kay Hezekia! Amo ini ang ginasiling sang hari sang Asiria: ‘Indi na kamo magkontra sa akon; magsurender na lang kamo! Dayon tugutan ko kamo nga makakaon sang bunga sang inyo ubas kag higera, kag makainom sa inyo mga pulunduhan sang tubig, ³² hasta nga magabalik ako kag dal-on ko kamo sa duta nga pareho sang inyo duta—ang duta nga may mga talamnan sang ubas nga makahatag sa inyo sang duga sang ubas kag may mga uyas nga mahimo ninyo nga tinapay, kag may ara man sang mga kahoy nga olibo kag mga dugos. Tumana ninyo ang akon ginasiling agod mabuhi kamo kag indi mapatay. Indi kamo magpamati kay Hezekia kay ginapatalang lang niya kamo sa iya ginasiling nga luwason kamo sang Ginoo. ³³ May mga dios bala sa bisan diin nga nasyon nga nakaluwas sa ila nasyon sa kamot sang hari sang Asiria? ³⁴ May nahimo bala ang mga dios sang Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, kag Iva? Naluwas bala sang mga dios sang Samaria ang ila duta sa akon mga kamot? ³⁵ Sin-o sa mga dios sang sini nga mga nasyon ang nakaluwas sa ila nasyon sa akon? Gani paano maluwas sang Ginoo ang Jerusalem sa akon mga kamot?’ ” ³⁶ Pero wala nagsabat ang mga tawo kay nagmando si Haring Hezekia nga indi sila magsabat. ³⁷ Dayon gin-gisi ni Eliakim, Shebna, kag Joa ang ila mga bayo tungod sa kasubo, kag nagkadto sila kay Hezekia kag ginsugid nila ang mga ginsiling sang kumander.

Nagpalaygay si Haring Hezekia kay Isaias^(E)

19 Sang pagkabati ni Haring Hezekia sa ginbalita sa iya, gin-gisi niya ang iya bayo kag nagsuksok sang sako sa pagpakita sang iya pagpangasubo, kag nagkadto siya sa templo sang Ginoo. ² Ginpakadto niya kay Isaias, nga anak ni Amoz, sila ni Eliakim nga administrador sang palasyo, si Shebna nga sekretaryo, kag ang mga nagapangulo nga mga pari. Tanan sila nagasuksok sang sako.

³ Pag-abot nila kay Isaias, nagsiling sila sa iya, “Amo ini ang ginasiling ni Hezekia: ‘Nagaantos kita sa sini nga tion; ginasilutan kag ginapakahuy-an kita. Pareho kita sa manugbata nga wala na sing kusog sa pagbun-a sang iya bata. ⁴ Ginsugo sang hari sang Asiria ang iya kumander sa pagyaguta sa buhi nga Dios. Basi pa lang talupangdon sang Ginoo, nga imo Dios, ang ginsiling sang kumander kag silutan siya sa iya mga ginhambal. Gani magpangamuyo ka para sa aton nga nagkalabilin.’ ”

⁵ Pagkatapos hambal sang mga opisyal nga ginpadala ni Haring Hezekia, ⁶ nagsiling si Isaias sa ila, “Hambali ninyo ang inyo agalon nga si Haring Hezekia nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Indi ka magkahadlok sa imo nabatian nga pagyaguta sa akon sang mga bata-bata sang hari sang Asiria. ⁷ Pamati! Patalangon ko^[g] ang hari sang Asiria. Makabati siya sang balita nga makapabalik sa iya sa iya nasyon. Kag didto ipapatay ko siya paagi sa espada.’ ”

Nagpamahog Liwat ang Asiria^(F)

⁸ Karon sang mabatian sang kumander sang mga soldado sang Asiria nga naghalin na sa Lakish ang ila hari kag nagpakig-away sa Libna, nagkadto siya didto. ⁹ Nabalitaan ni Haring Senakerib sang Asiria nga si Haring Tirhaka sang Etiopia^[h] nagapadulong sa pagpakig-away sa iya. Pagkabati niya sini, nagpadala siya sang mga mensahero kay Hezekia sa pagsiling sini: ¹⁰ “Indi ka magpatunto sa dios nga imo ginasaligan kon magsiling siya, ‘Ang Jerusalem indi pag-itugyan sa kamot sang hari sang Asiria.’ ¹¹ Pamati! Ikaw mismo ang nakabati kon ano ang ginhimo sang mga hari sang Asiria sa halos tanan nga nasyon. Ginlaglag nila sila sing bug-os. Kag ikaw, nagahunahuna ka bala nga makaluwas ka? ¹² Ginpanglaglag sang akon mga katigulangan ang mga banwa sang Gozan, Haran, Rezef, kag ang katawhan sang Eden nga ara sa Telasar. Naluwas bala sila sang ila mga dios? ¹³ May nahimo bala ang mga hari sang Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, kag Iva?”

Ang Pangamuyo ni Hezekia

¹⁴ Pagkatapos basa ni Hezekia sa sulat nga ginhatag sa iya sang mga mensahero, nagkadto siya sa templo sang Ginoo kag ginhumlad ang sulat sa presensya sang Ginoo. ¹⁵ Dayon nagpangamuyo siya, “Ginoo, Dios sang Israel nga nagapungko sa trono sa tunga-tunga sang mga kerubin, ikaw lang ang Dios nga nagadumala sa tanan nga ginharian diri sa kalibutan. Ginhimo mo ang kalangitan kag ang kalibutan. ¹⁶ Ginoo, pamatii kag tan-awa ang nagakalatabo. Pamatii ang tanan nga ginsiling ni Senakerib sa pagyaguta sa imo, O buhi nga Dios. ¹⁷ Matuod, Ginoo, nga ginpanglaglag sang mga hari sang Asiria ang madamo nga mga nasyon ¹⁸ pati ang ila sini nga mga dios-dios paagi sa paghaboy sini sa kalayo. Kay indi ini matuod nga mga dios kundi mga bato lang kag mga kahoy nga ginhimo sang tawo. ¹⁹ Gani karon, Ginoo nga amon Dios, luwasa kami sa kamot sang Asiria, agod ang tanan nga ginharian diri sa kalibutan makahibalo nga ikaw lang, Ginoo, ang Dios.”

Ang Pagkalaglag ni Haring Senakerib sang Asiria^(G)

²⁰ Dayon nagpadala si Isaias nga anak ni Amoz sang sini nga mensahi kay Hezekia: “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Nabatian ko ang imo pangamuyo parte kay Haring Senakerib sang Asiria. ²¹ Kag amo ini ang ginasiling ko kontra sa iya:

²⁹ Dayon nagsiling si Isaias kay Hezekia, “Amo ini ang tanda nga proteksyunan sang Ginoo ang Jerusalem sa mga taga-Asiria: Karon nga tuig ang inyo kaunon amo ang mga bunga sang mga tanom nga nagtubo lang, kag sa sunod nga tuig ang mga bunga naman sang mga tanom nga nagtubo sa gintubuan man sadto. Pero sa ikatatlo nga tuig makatanom na kamo sang uyas kag makaani. Makatanom man kamo sang mga ubas kag makakaon sang bunga sini. ³⁰ Sa liwat, ang mga nagkalabilin nga buhi sa Juda magauswag pareho sa tanom nga nagapanggamot sing madalom kag nagapamunga. ³¹ Kay may magakalabilin nga buhi nga magalalapta halin sa Jerusalem, sa Bukid sang Zion. Siguraduhon gid sang Ginoo nga Makagagahom nga matuman ini.

³² “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo parte sa hari sang Asiria: ‘Indi siya makasulod sa siyudad sang Jerusalem ukon makapana sini. Indi siya makapalapit nga may taming ukon makapalibot sa mga pader sang siyudad sa pagkibon sini. ³³ Magabalik siya sa iya ginhalinan, sa dalan nga iya gin-agyan. Ako, ang Ginoo, nagasiling nga indi gid siya makasulod sa sini nga siyudad. ³⁴ Protektaran kag luwason ko ini nga siyudad para sa akon kadungganan kag tungod sa akon promisa kay David nga akon alagad.’ ”

³⁵ Pagkagab-i, nagkadto ang anghel sang Ginoo sa kampo sang mga taga-Asiria kag ginpatay niya ang 185,000 ka soldado. Pagkaaga, pagbugtaw sang mga nagkalabilin nga buhi, nakita nila ang madamo nga mga bangkay. ³⁶ Tungod sini, nagpauli si Senakerib sa Nineve kag didto nagtiner.

³⁷ Isa ka adlaw, samtang nagasimba si Senakerib sa templo sang iya dios nga si Nisroc, ginpatay siya sa espada sang iya duha ka anak nga lalaki nga sila ni Adramelec kag Sharezer, kag dayon nagpalagyo sila sa Ararat. Ang isa niya ka anak nga si Esarhadon amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Pagmasakit ni Hezekia^(H)

20 Sadto nga tion, nagmasakit si Hezekia kag daw mapatay na siya. Nagkadto sa iya si Propeta Isaias nga anak ni Amoz kag nagsiling, “Nagasiling ang Ginoo nga himuon mo na ang nagakadapat mo nga himuon kay indi ka na mag-ayo kundi mapatay ka.” ² Pagkabati sini ni Hezekia, nag-atubang siya sa dingding kag nagpangamuyo sa Ginoo. ³ Siling niya, “Ginoo, dumduma kon paano ako nagkabuhi nga matutom sa imo kag nag-alagad sing tinagipusuon, kag kon paano ako naghimo sing maayo sa imo panulok.” Kag naghilibion siya sing tudo.

⁴ Sa wala pa makahalin si Isaias sa tunga nga lagwerta sang palasyo, nagsiling ang Ginoo sa iya, ⁵ “Magbalik ka kay Hezekia, nga pangulo sang akon katawhan, kag ihambal ini: ‘Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang imo katigulangan nga si David: Nabatian ko ang imo pangamuyo kag nakita ko ang imo mga luha. Ayuhon ko ikaw. Sa ikatatlo nga adlaw sugod subong makabangon ka na, kag magakadto ka sa templo sang Ginoo. ⁶ Dugangan ko pa sang 15 ka tuig ang imo kabuhi. Luwason ko ikaw kag ang ini nga siyudad sa kamot sang hari sang Asiria. Protektaran ko ini nga siyudad para sa akon kadungganan kag tungod kay David nga akon alagad.’ ”

⁷ Ginsilingan ni Isaias ang mga suluguon ni Hezekia nga hampulan nila ang iya hubag sang gindunot nga higos. Gintuman nila ini, kag nag-ayo siya.

⁸ Sang wala pa mag-ayo si Hezekia, nagpamangkot siya kay Isaias, “Ano bala ang tanda nga magapamatuod nga magaayo ako kag makakadto sa templo sang Ginoo sa ikatatlo nga adlaw halin subong?” ⁹ Nagsabat si Isaias, “Amo ini ang tanda nga ihatag sang Ginoo sa pagpamatuod nga tumanon niya ining iya promisa. Magpili ka sa sining duha: magaabanse sing napulo ka gutlo ang landong sang adlaw sa orasan^[j] ukon magaisol sing napulo ka gutlo?” ¹⁰ Nagsabat si Hezekia, “Mas mahapos mag-abanse sing napulo ka gutlo ang landong. Paisula na lang ini sing napulo ka gutlo!” ¹¹ Gani nagpangamuyo si Propeta Isaias sa Ginoo, kag ginpaisol sang Ginoo sing napulo ka gutlo ang landong sang adlaw sa orasan nga ginpahimo ni Ahaz.

Ang mga Mensahero Halin sa Babilonia

¹² Sang sadto nga tion, ang hari sang Babilonia nga si Merodac Baladan, nga anak ni Baladan, nakabalita nga nagmasakit si Hezekia. Gani nagpadala siya sang mga sulat kag regalo kay Hezekia paagi sa mga mensahero. ¹³ Gin-abiabi ni Hezekia ang mga mensahero kag ginpakita niya sa ila ang tanan nga butang sa iya talaguan sang manggad—ang mga pilak, mga bulawan, mga panakot, mga maayo nga klase sang lana, ang iya mga armas kag ang iban pa niya nga mga manggad. Wala sing bisan ano nga ara sa iya palasyo ukon ginharian nga wala niya ginpakita sa ila.

¹⁴ Karon, nagkadto si Propeta Isaias kay Haring Hezekia kag nagpamangkot, “Diin bala naghalin ina nga mga tawo, kag ano ang ila kinahanglan?” Nagsabat si Hezekia, “Halin sila sa malayo nga lugar, sa Babilonia.” ¹⁵ Nagpamangkot pa gid ang propeta, “Ano ang ila nakita sa imo palasyo?” Nagsabat si Hezekia, “Nakita nila ang tanan sa akon palasyo. Wala gid sing bisan ano sa akon manggad nga wala ko ginpakita sa ila.” ¹⁶ Dayon nagsiling si Isaias kay Hezekia, “Pamatii ining mensahi sang Ginoo: ¹⁷ Magaabot gid ang tion nga dal-on sa Babilonia ang tanan nga pagkabutang sa imo palasyo, ang tanan nga natipon sang imo mga katigulangan nga ara pa hasta subong. Wala gid sing may mabilin, siling sang Ginoo. ¹⁸ Kag ang iban sa imo palaabuton nga mga kaliwat pagabihagon, kag mangin mga alagad sila sa palasyo sang hari sang Babilonia.” ¹⁹ Naghunahuna si Hezekia nga indi ina matabo sa iya tiyempo kundi may kalinong kag wala sing katalagman samtang buhi pa siya. Gani nagsiling siya kay Isaias, “Maayo inang mensahi sang Ginoo nga ginhambal mo sa akon.”

Ang Katapusan sang Paghari ni Hezekia^(I)

²⁰ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Hezekia, kag ang tanan niya nga bantog nga binuhatan kag ang iya pagpahimo sang punong kag sang ginailigan sini pakadto sa siyudad, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ²¹ Sang napatay si Hezekia, si Manase nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Manase sa Juda^(J)

21 Nagaedad si Manase sang dose ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 55 ka tuig. Ang iya iloy amo si Hefziba. ² Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Nagsunod siya sa makangilil-ad nga mga buluhaton sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. ³ Ginpatindog niya liwat ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar nga ginpaguba sadto sang iya amay nga si Hezekia. Nagpatindog man siya sang mga halaran para kay Baal kag nagpahimo sang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, pareho sang ginhimo ni Haring Ahab sang Israel. Nagluhod siya kag nagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. ⁴ Nagpahimo pa gid siya sang mga halaran sa templo sang Ginoo, nga suno sa Ginoo, ang templo sa Jerusalem amo ang lugar nga sa diin padunggan siya. ⁵ Ginbutang niya ini nga mga halaran sa duha ka lagwerta sang templo sang Ginoo sa pagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. ⁶ Ginhalad niya ang iya kaugalingon nga bata sa kalayo. Ginhimo man niya ang mga ginahimo sang mga babaylan kag mga manugpakot, kag nagpamangkot siya sa mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang patay. Puwerte gid ang iya pagpakasala sa Ginoo, kag nakapaakig ini sa Ginoo. ⁷ Ginbutang niya sa templo ang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera nga iya ginpahimo. Kon parte sa sini nga templo nagsiling ang Ginoo kay David kag sa iya anak nga si Solomon, “Padunggan ako hasta san-o sa sini nga templo kag sa Jerusalem, ang lugar nga akon ginpili sa tanan nga tribo sang Israel. ⁸ Kon tumanon lang sang katawhan sang Israel ang tanan ko nga kasuguan nga ginhatag sa ila sang akon alagad nga si Moises, indi ko pagtugutan nga pahalinon sila sa sini nga duta nga ginhatag ko sa ila mga katigulangan.” ⁹ Pero wala nagpamati ang mga tawo. Ginhaylo sila ni Manase sa paghimo sang malaot, kag ang ila ginhimo mas malaot pa sang sa ginhimo sang mga nasyon nga ginpalaglag sang Ginoo sa mga Israelinhon.

¹⁰ Nagsiling ang Ginoo paagi sa iya mga alagad nga mga propeta: ¹¹ “Naghimo si Haring Manase sang Juda sining makangilil-ad nga mga buluhaton, nga mas malaot pa sang sa ginhimo sang mga Amornon nga nag-estar sa sini nga duta antes mag-abot ang mga Israelinhon. Gintulod niya ang mga taga-Juda sa pagpakasala paagi sa pagsimba sa iya mga dios-dios. ¹² Gani ako, ang Ginoo nga Dios sang Israel, magapadala sang kalaglagan sa Jerusalem kag Juda, nga ang tagsa-tagsa nga makabati sini mahadlukan gid. ¹³ Hukman ko ang Jerusalem pareho sa paghukom ko sa Samaria kag sa panimalay ni Haring Ahab. Limpyuhan ko ang Jerusalem pareho sa pinggan nga ginpahiran kag ginpakulob. ¹⁴ Pagasikwayon ko bisan pa ang nabilin sa akon katawhan kag itugyan ko sila sa ila mga kaaway nga magaagaw sang ila mga pagkabutang. ¹⁵ Matabo ini sa ila kay malain ang ila ginhimo sa akon panulok kag ginpaakig nila ako, halin pa sang pagguwa sang ila mga katigulangan sa Egipto hasta subong.”

¹⁶ Madamo gid ang ginpamatay ni Manase nga inosente nga mga tawo hasta nga nag-ilig ang dugo sa mga karsada sang Jerusalem. Ini wala labot sa sala nga ginhimo niya nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Juda sa panulok sang Ginoo.

¹⁷ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Manase, kag ang tanan nga iya ginhimo, pati ang mga sala nga iya nahimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ¹⁸ Sang napatay si Manase, ginlubong siya sa hardin sang iya palasyo, ang hardin nga ginatawag Uza. Kag si Amon nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Amon sa Juda^(K)

¹⁹ Nagaedad si Amon sang 22 ka tuig sang nangin hari siya sa Juda. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. Ang iya iloy amo si Meshulemet nga anak ni Haruz nga taga-Jotba. ²⁰ Malain ang ginhimo ni Amon sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Manase. ²¹ Ginsunod niya ang pagginawi sang iya amay. Ginsimba niya ang mga dios-dios nga ginsimba sang iya amay, ²² kag ginsikway niya ang Ginoo, ang Dios sang iya mga katigulangan. Wala siya nagsunod sa pamaagi sang Ginoo.

²³ Karon, nagplano sing malain ang mga opisyal ni Amon kontra sa iya, kag ginpatay nila siya sa iya palasyo. ²⁴ Pero ginpamatay sang katawhan sang Juda ang tanan nga nagpatay kay Haring Amon. Kag ginbulos nila si Josia nga anak ni Amon bilang hari.

²⁵ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Amon, kag ang iya mga ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ²⁶ Ginlubong si Amon sa iya lulubngan didto sa hardin nga ginatawag Uza. Kag si Josia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Josia sa Juda^(L)

22 Nagaedad si Josia sang walo ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 31 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jedida nga anak ni Adaya nga taga-Bozkat. ² Maayo ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo kag nagsunod siya sa pagginawi sang iya katigulangan nga si David. Ginsunod gid niya ang husto.

Nakita ang Libro sang Kasuguan sa Templo^(M)

³ Sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Josia, ginpakadto niya sa templo sang Ginoo ang iya sekretaryo nga si Shafan, nga anak ni Azalia kag apo ni Meshulam. Nagsiling siya kay Shafan, ⁴ “Magkadto ka kay Hilkia, ang pangulo nga pari, kag ipatipon sa iya ang kuwarta nga gindala sang mga tawo sa templo sang Ginoo, nga ginkolekta sang mga pari nga nagabantay sa puwertahan sang templo. ⁵ Hambali siya nga ihatag niya ini sa mga tawo nga gintugyanan nga magdumala sa pagpakay-o sang templo, agod sila ang magsuhol sa mga nagaulobra sa templo sang Ginoo— ⁶ sa mga nagapreparar sang mga kahoy kag sa mga nagakay-o sang templo kag sang mga pader sini. Ang iban nga kuwarta ibakal nila sang mga kahoy kag mga bato nga nabasbasan na, nga kinahanglan sa pagkay-o sang templo. ⁷ Pero indi na kinahanglan nga pangitaan pa sila sang lista sang mga gastos kay masaligan sila.”

⁸ Nagsiling si Hilkia nga pangulo nga pari kay Shafan nga sekretaryo, “Nakita ko ang Libro sang Kasuguan sa templo sang Ginoo.” Ginhatag ni Hilkia ang libro kay Shafan kag ginbasa niya ini. ⁹ Dayon nagkadto si Shafan sa hari kag nagsiling, “Ginkuha na sang imo mga opisyal ang kuwarta sa templo kag ginhatag sa mga gintugyanan sa pagpakay-o sang templo.” ¹⁰ Nagsiling pa gid siya sa hari, “May ginhatag sa akon nga libro si Hilkia nga pari.” Kag ginbasa niya ini sa atubangan sang hari.

¹¹ Pagkabati sang hari sa nasulat sa Libro sang Kasuguan, gin-gisi niya ang iya bayo sa kasubo. ¹² Nagmando siya kay Hilkia nga pari, kay Ahikam nga anak ni Shafan, kay Acbor nga anak ni Micaya, kay Shafan nga sekretaryo, kag kay Asaya nga iya personal nga alagad. Siling niya, ¹³ “Magpamangkot kamo sa Ginoo para sa akon kag para sa katawhan sang Juda parte sining nasulat sa libro nga nakita. Puwerte gid ang kaakig sang Ginoo sa aton tungod kay wala nagtuman ang aton mga katigulangan sa nasulat sa sini nga libro, nga ginapatuman man sa aton.”

¹⁴ Gani nagkadto sila ni Hilkia nga pari, Ahikam, Acbor, Shafan, kag Asaya sa isa ka propeta nga babayi nga si Hulda sa pagpamangkot sa iya. Ining si Hulda nagaestar sa bag-o nga bahin sang Jerusalem kag asawa siya ni Shalum nga anak ni Tikva kag apo ni Harhas. Si Shalum amo ang nagaatipan sang mga bayo sa templo.

^15-16 Nagsiling si Hulda sa ila, “Silinga ninyo ang tawo nga nagpadala sa inyo sa akon nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ‘Laglagon ko ang ini nga lugar kag ang mga pumuluyo sini, suno sa nasulat sa libro nga ginbasa mo. ¹⁷ Ipakita ko gid ang akon kaakig sa sini nga lugar kag indi ini mauntat, kay ginsikway ako sang akon katawhan kag nagsunog sila sang insenso sa pagsimba sa iban nga mga dios. Ginpaakig gid nila ako sa ila mga ginhimo.^[k]’

¹⁸ “Pero silinga ninyo ang hari sang Juda, nga nagpadala sa inyo sa pagpamangkot sa Ginoo, nga indi siya matublag sa ato nga mensahi, kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ¹⁹ Ginpamatian ko ang imo pangamuyo, kay naghinulsol ka kag nagpaubos sang imo kaugalingon sa akon atubangan sang mabatian mo ang akon ginsiling kontra sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini, nga pakamalauton kag laglagon ini nga lugar. Gin-gisi mo pa gani ang imo bayo kag naghibi sa akon atubangan sa paghinulsol. Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga ²⁰ samtang buhi ka pa, indi mag-abot ang kalaglagan nga ipadala ko sa sini nga lugar. Mapatay ka nga may kalinong.”

Kag ginsugiran nila ang hari sang sabat ni Hulda.

Ang mga Pagbag-o nga Ginhimo ni Josia^(N)

23 Dayon ginpatawag ni Haring Josia ang tanan nga manugdumala sang Juda kag Jerusalem. ² Nagkadto siya sa templo sang Ginoo upod ang tanan nga katawhan sang Juda kag Jerusalem halin sa pinakadungganon hasta sa pinakakubos. Nag-upod man ang mga pari kag mga propeta. Ginbasa ni Josia sa ila ang tanan nga nasulat sa Libro sang Kasugtanan, nga nakita sa templo sang Ginoo. ³ Dayon nagtindog si Josia sa kilid sang haligi^[l]. Kag naghimo siya sang kasugtanan sa presensya sang Ginoo nga magsunod siya sa Ginoo paagi sa pagtuman sa iya mga sugo, pagpanudlo, kag pagsulundan sa bug-os niya nga tagipusuon kag kalag. Sa sini nga paagi matuman ang mga ginapatuman sang kasugtanan sang Dios nga nasulat sa sini nga libro. Kag nagpromisa man ang mga tawo nga magtuman sa kasugtanan sang Dios.

⁴ Dayon ginsugo ni Haring Josia si Hilkia nga pangulo nga pari, ang mga pari nga sunod sa rangko ni Hilkia, kag ang mga pari nga nagabantay sa puwertahan sang templo, sa pagkuha sa templo sang Ginoo sang tanan nga kagamitan nga ginagamit sa pagsimba kay Baal, kay Ashera, kag sa tanan nga butang sa langit. Ginpasunog niya ini sa guwa sang Jerusalem, sa uma sang Kidron, kag gindala dayon ang abo sa Betel. ⁵ Ginpahalin niya sa ila katungdanan ang mga pari nga nagaalagad sa mga dios-dios. Ini nga mga pari gintugyanan sang mga hari sang Juda sa pagsunog sang mga insenso sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar didto sa mga banwa sang Juda kag sa palibot sang Jerusalem. Nagsunog sila sang mga insenso kay Baal kag sa mga ara sa langit—sa adlaw, sa bulan, kag sa mga bituon. ⁶ Ginpakuha man ni Haring Josia ang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera sa templo sang Ginoo kag gindala sa guwa sang Jerusalem, sa Kidron nga ililigan sang tubig, kag ginsunog didto. Dayon ginpapudpod niya ini sing mapino kag ginsabwag ang abo sa patyo. ⁷ Ginpaguba man niya ang mga balay sang mga lalaki kag babayi nga nagabaligya sang ila lawas, nga ara sa templo sang Ginoo. Didto nagatahi ang mga babayi sang mga bayo nga ginagamit sa pagsimba kay Ashera.^[m]

⁸ Ginpabalik ni Josia sa Jerusalem ang tanan nga pari nga nagaestar sa iban nga mga banwa sang Juda. Gindagtaan niya ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, halin sa Geba hasta sa Beersheba, sa diin nagasunog ang mga pari sang mga insenso. Ginpaguba niya ang mga simbahan sa Puwertahan ni Josue, ang manugdumala sang Jerusalem. Ini nga puwertahan ara sa wala dampi sang puwertahan sang siyudad. ⁹ Ang mga pari nga nag-alagad sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar wala gintugutan nga mag-alagad sa halaran sang Ginoo sa Jerusalem, pero gintugutan sila nga magkaon sang tinapay nga wala sing inugpahabok upod sa iban nga mga pari.

¹⁰ Gindagtaan man ni Josia ang halaran sang Tofet, sa Pulopatag sang Ben Hinom, agod wala sing may maghalad didto sang iya bata sa kalayo para kay Molec. ¹¹ Ginkuha man niya sa puwertahan sang templo sang Ginoo ang mga kabayo^[n] nga gindedikar sang mga hari sang Juda sa adlaw. Ini nga mga kabayo ara dampi sa lagwerta sang templo, malapit sa kuwarto sang opisyal nga si Natan Melec. Ginsunog man ni Josia ang mga karwahe nga ginhalad sa adlaw.

¹² Ginpaguba niya ang mga halaran nga ginpatindog sang mga hari sang Juda sa matapan nga atop sang ibabaw nga kuwarto ni Ahaz, pati ang mga halaran nga ginpahimo ni Manase sa duha ka lagwerta sang templo sang Ginoo. Ginpangdugmok niya ini sing mapino kag ginsabwag ang abo sa Kidron nga ililigan sang tubig. ¹³ Gindagtaan man niya ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa sidlangan sang Jerusalem kag sa bagatnan sang Bukid sang Kalautan. Ini nga mga simbahan ginpatindog ni Haring Solomon sang Israel para kay Ashtoret, ang makangilil-ad nga diosa sang mga Sidonhon, kag para kay Kemosh, ang makangilil-ad nga dios sang mga Moabnon, kag para man kay Molec, ang makangilil-ad nga dios sang mga Ammonhon. ¹⁴ Ginpangdugmok ni Josia ang handumanan nga mga bato kag ginpang-utod ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Dayon gindagtaan niya ato nga mga lugar paagi sa paglapta didto sang tul-an sang mga tawo. ¹⁵ Bisan ang halaran sa simbahan sa mataas nga lugar didto sa Betel gin-guba ni Josia. Ini nga simbahan ginpahimo ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga amo ang nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel. Gindugmok ini ni Josia sing mapino kag ginsunog, pati ang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. ¹⁶ Kag samtang nagatulok siya sa palibot, nakita niya ang mga lulubngan sa kilid sang bukid. Ginpakuha niya ang mga tul-an sa mga lulubngan kag ginsunog niya didto sa halaran sa Betel sa pagdagta sini. Natabo ini suno sa ginsiling sang Ginoo paagi sa iya alagad nga nagtagna sini nga mga butang. ¹⁷ Nagpamangkot si Haring Josia parte sa isa pa ka lulubngan nga iya nakita, “Kay sin-o ina lulubngan?” Nagsabat ang mga tawo sang siyudad, “Lulubngan ina sang alagad sang Dios nga taga-Juda. Siya ang nagtagna sining imo ginhimo subong sa halaran sa Betel.” ¹⁸ Nagsiling ang hari, “Pabay-i lang ninyo ang iya lulubngan. Indi ninyo pagkuhaa ang iya mga tul-an.” Gani wala nila pagkuhaa ang iya mga tul-an kag pati ang mga tul-an sang propeta nga taga-Samaria.

¹⁹ Dayon gin-guba ni Josia ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa Samaria, pareho sa ginhimo niya sa Betel. Ini nga mga simbahan nga ginpahimo sang mga hari sang Israel nakapaakig gid sa Ginoo. ²⁰ Ginpamatay ni Josia ang tanan nga pari sang sadto nga mga simbahan didto mismo sa mga halaran sini. Kag nagsunog siya sang mga tul-an sang tawo sa sadto nga mga halaran sa pagdagta sini. Dayon nagbalik siya sa Jerusalem.

Ginselebrar ni Josia ang Piesta sang Paglabay sang Anghel^(O)

²¹ Nagmando si Josia sa tanan nga tawo, “Magsaulog kita sang Piesta sang Paglabay sang Anghel sa pagpadungog sa Ginoo nga aton Dios, suno sa nasulat diri sa Libro sang Kasugtanan.” ²² Kay wala sing pareho sina nga klase sang pagselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel sang panahon sang mga pangulo nga nagdumala sa Israel kag sang panahon sang mga hari sang Israel kag Juda. ²³ Ginsaulog ini nga piesta sa Jerusalem sa pagpadungog sa Ginoo sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Josia.

²⁴ Gindula man ni Josia sa Juda kag Jerusalem ang mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang patay, ang mga dios sang mga panimalay, ang iban pa nga mga dios-dios, kag ang tanan nga makangilil-ad nga ginasimba sang mga tawo. Ginhimo ini ni Josia sa pagtuman sa mga sugo nga nasulat sa libro nga nakita ni Hilkia nga pari sa templo sang Ginoo. ²⁵ Wala pa gid sing hari nga pareho kay Josia nga nagsunod sa Ginoo sa bug-os niya nga tagipusuon, sa bug-os niya nga kalag, kag sa bug-os niya nga kusog. Gintuman gid niya ang tanan nga Kasuguan ni Moises. Kag wala na sing pareho sa iya sa masunod nga mga hari.

²⁶ Pero bisan pa sining tanan, wala gihapon nakuha ang puwerte nga kaakig sang Ginoo sa Juda, tungod sa tanan nga ginhimo ni Manase nga nakapaakig sa iya. ²⁷ Gani nagsiling ang Ginoo, “Pahalinon ko ang mga taga-Juda sa ila lugar palayo sa akon presensya pareho sa ginhimo ko sa mga taga-Israel. Kag sikwayon ko ang Jerusalem, ang siyudad nga akon ginpili, pati ang ini nga templo nga ginsiling ko nga diri ako padunggan.”

Ang Katapusan sang Paghari ni Josia^(P)

²⁸ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Josia, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda.

²⁹ Sang nagahari pa si Josia, si Faraon Neco nga hari sang Egipto nagkadto sa Suba sang Eufrates sa pagbulig sa hari sang Asiria. Naglakat si Haring Josia kag ang iya mga soldado sa pagpakig-away kay Neco, pero ginpatay siya ni Neco sang magkitaay sila sa Megido. ³⁰ Ginkarga sang iya mga alagad ang iya bangkay sa karwahe kag gindala balik sa Jerusalem kag ginlubong sa iya kaugalingon nga lulubngan. Ang iya anak nga si Jehoahaz amo ang ginbulos sang katawhan sang Juda nga hari paagi sa paghaplas sa iya sang lana.

Ang Paghari ni Jehoahaz sa Juda^(Q)

³¹ Nagaedad si Jehoahaz sang 23 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang tatlo ka bulan. Ang iya iloy amo si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. ³² Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya mga katigulangan. ³³ Ginpriso siya ni Faraon Neco sa Ribla nga sakop sang duta sang Hamat, agod indi siya maghari sa Jerusalem. Ginpabayad ni Neco ang Juda sang buhis nga mga 3,500 ka kilo nga pilak kag 35 ka kilo nga bulawan. ³⁴ Si Eliakim nga isa pa ka anak ni Josia amo ang ginbulos ni Neco nga hari. Gin-ilisan ni Neco ang ngalan ni Eliakim nga Jehoyakim. Si Jehoahaz iya gindala ni Neco sa Egipto kag didto siya napatay. ³⁵ Ginpabayad ni Haring Jehoyakim sang buhis ang mga taga-Juda suno sa ila manggad, agod makabayad siya sang buhis nga ginapabayad ni Faraon Neco.

Ang Paghari ni Jehoyakim sa Juda^(R)

³⁶ Nagaedad si Jehoyakim sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 11 ka tuig. Ang iya iloy amo si Zebida nga anak ni Pedaya nga taga-Ruma. ³⁷ Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya mga katigulangan.

24 Sang panahon sang paghari ni Jehoyakim, ginsalakay ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia ang Juda kag nangin sakop niya si Jehoyakim sa sulod sang tatlo ka tuig. Pero sang ulihi nagrebelde si Jehoyakim kay Nebucadnezar. ² Nagpadala ang Ginoo sang mga taga-Babilonia,^[o] taga-Aram, taga-Moab, kag taga-Ammon sa pagsalakay sa Juda, suno sa ginsiling sang Ginoo paagi sa iya mga alagad nga mga propeta. ³ Natabo gid man ini sa Juda suno sa ginsugo sang Ginoo, agod mapahalin niya sila sa ila lugar palayo sa iya presensya, tungod sa mga sala nga ginhimo ni Manase, ⁴ pati ang iya pagpamatay sang mga inosente nga mga tawo. Ginpaagay niya ang ila dugo sa Jerusalem, kag indi ini mapatawad sang Ginoo.

⁵ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jehoyakim, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. ⁶ Sang napatay si Jehoyakim, si Jehoyakin nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

⁷ Wala na nagsalakay liwat ang hari sang Egipto, kay gin-agaw sang hari sang Babilonia ang tanan niya nga teritoryo, halin sa ililigan sang tubig sang Egipto hasta sa Suba sang Eufrates.

Ang Paghari ni Jehoyakin sa Juda^(S)

⁸ Nagaedad si Jehoyakin sang 18 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang tatlo ka bulan. Ang iya iloy amo si Nehusta nga anak ni Elnatan nga taga-Jerusalem. ⁹ Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Jehoyakim.

¹⁰ Sang panahon sang iya paghari, ang mga opisyal ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia nagsalakay sa Jerusalem, kag ginkibon nila ini. ¹¹ Nagkadto mismo si Nebucadnezar sa Jerusalem samtang ginakibon ini sang iya mga tinawo. ¹² Kag nagsurender sa iya si Haring Jehoyakin, upod ang iya iloy, ang iya mga alagad, ang iya dungganon nga mga tawo, kag ang iya mga opisyal.

Sang ikawalo nga tuig sang paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, ginbihag niya si Jehoyakin. ¹³ Suno sa ginsiling sadto sang Ginoo, ginpanguha ni Nebucadnezar ang tanan nga manggad sa templo sang Ginoo kag sa palasyo, kag ang tanan nga bulawan nga kagamitan nga ginpahimo ni Haring Solomon sang Israel para sa templo sang Ginoo. ¹⁴ Kag ginbihag niya ang 10,000 ka pumuluyo sang Jerusalem, lakip na ang tanan nga opisyal kag pinakamaayo nga mga soldado, kag ang tanan nga hanas nga mga trabahador kag mga platero. Ang mga pinakaimol lang ang nabilin.

¹⁵ Ginbihag ni Nebucadnezar si Jehoyakin sa Babilonia, pati ang iya iloy, mga asawa, mga opisyal kag ang mga dungganon nga mga tawo sa Juda. ¹⁶ Ginbihag man ni Nebucadnezar ang 7,000 ka maisog nga mga soldado kag 1,000 ka hanas nga mga trabahador kag mga platero nga mga soldado man. ¹⁷ Ang ginbulos niya nga hari amo si Matania nga tiyo ni Jehoyakin. Kag gin-islan niya ang ngalan ni Matania nga Zedekia.

Ang Paghari ni Zedekia sa Juda^(T)

¹⁸ Nagaedad si Zedekia sang 21 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 11 ka tuig. Ang iya iloy amo si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. ¹⁹ Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo ni Jehoyakim. ²⁰ Gani sang ulihi ginpahalin sang Ginoo ang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa ila lugar palayo sa iya presensya. Natabo ini tungod sa kaakig sang Ginoo sa ila.

Ang Pagkalaglag sang Jerusalem^(U)

Karon, nagrebelde si Zedekia sa hari sang Babilonia.

25 Gani sang ikasiyam nga tuig sang paghari ni Zedekia, sang ikanapulo nga adlaw sang ikanapulo nga bulan, nagsalakay si Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag ang iya bug-os nga soldado sa Jerusalem. Nagkampo sila sa guwa sang siyudad kag naghimo sang mga tore-tore sa palibot sini. ² Ginkibon nila ang siyudad hasta sang ikaonse nga tuig sang paghari ni Zedekia. ³ Sang ikasiyam nga adlaw sang ikaapat nga bulan sang amo nga tuig, puwerte na gid ang gutom sa siyudad kag wala na sing pagkaon ang mga tawo.

⁴ Karon, ginrumpag sang mga taga-Babilonia ang isa ka bahin sang pader sang siyudad, gani nagplano si Zedekia kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagpalagyo. Pero tungod nga napalibutan sang mga taga-Babilonia^[p] ang siyudad, naghulat anay sila hasta maggab-i. Dayon nag-agi sila sa puwertahan, sa tunga sang duha ka pader malapit sa hardin sang hari. Nagpalagyo sila pakadto sa Kapatagan sang Jordan,^{[q] 5} pero ginlagas sila sang mga taga-Babilonia kag naabtan sila sa kapatagan sang Jerico. Nagbululag kay Zedekia ang tanan niya nga soldado, ⁶ kag nadakpan siya. Gindala siya sa hari sang Babilonia sa Ribla kag didto ginsentensyahan. ⁷ Ginpamatay sa iya atubangan ang iya mga anak nga lalaki. Dayon ginlukat ang iya mga mata, ginkadenahan siya, kag gindala sa Babilonia.

Gin-guba ang Templo kag Ginbihag ang Katawhan sang Juda^(V)

⁸ Sang ikapito nga adlaw sang ikalima nga bulan, sadtong ika-19 nga tuig sang paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, nagkadto sa Jerusalem si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari sang Babilonia. ⁹ Ginsunog niya ang templo sang Ginoo, ang palasyo, ang tanan nga balay sa Jerusalem, kag ang tanan nga importante nga mga bilding. ¹⁰ Sa iya nga pagdumala gin-guba sang mga soldado sang Babilonia ang mga pader nga nagapalibot sa Jerusalem. ¹¹ Kag ginbihag niya ang nabilin nga mga tawo sa siyudad, pati ang mga tawo nga nagdampig sa hari sang Babilonia. ¹² Pero ginbilin niya ang iban sa pinakaimol nga mga tawo agod mag-atipan sa talamnan sang mga ubas kag sa mga uma.

¹³ Gin-guba sang mga taga-Babilonia ang ini nga mga butang sa templo sang Ginoo: ang saway nga mga haligi, ang mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig, kag ang dako nga suludlan sang tubig nga saway nga ginatawag Dagat. Kag gindala nila ang mga saway sa Babilonia. ¹⁴ Ginkuha man nila ang mga kalaha, mga pala, mga pang-utod sa pabilo, mga tasa,^[r] kag ang iban pa nga saway nga mga kagamitan sa templo. ¹⁵ Ginkuha man ni Nebuzaradan ang mga bulutangan sang baga, ang mga yahong, kag ang iban pa nga bulawan kag pilak nga mga kagamitan. ¹⁶ Daw halos indi makilo ang mga saway nga halin sa duha ka haligi, sa dako nga suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat, kag sa mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig. Ini nga mga butang ginpahimo sadto ni Solomon para sa templo sang Ginoo. ¹⁷ Ang kataason sang kada haligi 27 ka tapak. Ang kataason sang saway nga ulo-ulo sang kada haligi apat kag tunga ka tapak. Ini nga mga ulo-ulo nadekorasyunan sang mga kulokadena nga nagatinabid kag napalibutan sang mga puloprutas nga pomegranata nga saway.

¹⁸ Ginbihag man ni Nebuzaradan si Seraya nga pangulo nga pari, si Zefanias nga sunod sa rangko ni Seraya, kag ang tatlo ka manugbantay sa puwertahan sang templo. ¹⁹ Kag amo pa gid ini ang iya mga nakita kag ginbihag sa siyudad: ang opisyal sang mga soldado sang Juda, ang lima sa mga manugdumala sang hari, ang kumander nga nagapanguha sa mga tawo nga mangin soldado, kag ang 60 pa ka pumuluyo didto. ²⁰ Gindala sila tanan ni Nebuzaradan sa hari sang Babilonia didto sa Ribla, ²¹ nga sakop sang Hamat. Kag didto ginpapatay sila sang hari.

Gani ang katawhan sang Juda gindala palayo sa ila duta bilang mga bihag.

Si Gedalia nga Gobernador sang Juda^(W)

²² Ginpili ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia si Gedalia nga anak ni Ahikam kag apo ni Shafan bilang gobernador sang mga tawo nga nabilin sa Juda. ²³ Sang mabatian ini sang mga opisyal sang Juda kag sang ila mga tinawo, nagkadto sila kay Gedalia didto sa Mizpa. Sila amo si Ishmael nga anak ni Netania, si Johanan nga anak ni Karea, si Seraya nga anak ni Tanhumet nga taga-Netofa, si Jaazania nga taga-Maaca, kag ang ila mga tinawo. ²⁴ Nagsumpa si Gedalia sa ila kag sa ila mga tinawo, “Indi kamo magkahadlok sa mga opisyal sang Babilonia. Mag-estar lang kamo sa sini nga duta kag mag-alagad sa hari sang Babilonia, kag mangin maayo ang tanan sa inyo.”

²⁵ Pero sang ikapito nga bulan sang sadto nga tuig, si Ishmael nga anak ni Netania kag apo ni Elishama, nga miyembro sang harianon nga pamilya, nagkadto sa Mizpa upod sa napulo ka tawo kag ginpatay nila si Gedalia kag ang iya mga kaupod nga mga taga-Juda kag mga taga-Babilonia. ²⁶ Tungod sini, ang tanan nga tawo halin sa pinakadungganon hasta sa pinakakubos, pati ang mga opisyal sang mga soldado, nagpalagyo sa Egipto kay nahadlok sila kon ano ang himuon sang mga taga-Babilonia.

Ginbuy-an si Jehoyakin^(X)

²⁷ Sang ika-37 nga tuig sang pagkabihag ni Haring Jehoyakin sang Juda, nangin hari sang Babilonia si Evil Merodac. Ginbuy-an niya si Jehoyakin sang ika-27 nga adlaw sang ika-12 nga bulan sadto nga tuig. ²⁸ Maayo siya kay Jehoyakin kag ginpadunggan niya siya labaw sang sa iban nga mga hari nga ginbihag man didto sa Babilonia. ²⁹ Gani wala na nagbayo si Jehoyakin sang bayo nga iya sang priso, kag halin sadto nagakaon siya upod sa hari. ³⁰ Kag kada adlaw ginahatagan siya sang hari sang iya mga kinahanglanon samtang buhi pa siya.