Bible in 90 Days

Con Cháu Gia-cốp Hưng Thịnh

1 Ðây là tên các con trai của I-sơ-ra-ên đã đến Ai-cập với Gia-cốp, mỗi người đi với gia đình mình: ² Ru-bên, Si-mê-ôn, Lê-vi, Giu-đa, ³ I-sa-ca, Xê-bu-lun, Bên-gia-min, ⁴ Ðan, Náp-ta-li, Gát, và A-se. ⁵ Tổng số những người trong dòng dõi của Gia-cốp là bảy mươi người; còn Giô-sép thì đã sống tại Ai-cập. ⁶ Giô-sép qua đời, tất cả anh em ông và mọi người trong thế hệ đó đều cũng qua đời. ⁷ Nhưng con cháu I-sơ-ra-ên vẫn cứ tiếp tục sinh sôi nảy nở rất nhiều. Họ trở nên đông đúc và hùng mạnh. Khắp nước, nơi nào cũng có họ.

Dân I-sơ-ra-ên Bị Áp Bức

⁸ Bấy giờ một vua mới lên ngôi trị vì tại Ai-cập; vua ấy không biết Giô-sép. ⁹ Vua ấy nói với dân của ông, “Này, dân I-sơ-ra-ên đã thành một dân đông đúc và mạnh hơn chúng ta. ¹⁰ Hãy đến, chúng ta hãy dùng những biện pháp khôn ngoan để đối phó với chúng, kẻo chúng cứ tiếp tục gia tăng; rồi khi đất nước có chiến tranh, chúng hiệp tác với quân thù, đánh lại chúng ta, và rời khỏi xứ.” ¹¹ Vậy chúng lập các cai nô trên họ, để đàn áp họ bằng lao động khổ sai. Họ bị bắt xây cất các thành dự trữ lương thực cho Pha-ra-ôn; đó là các thành Pi-thom và Ram-se. ¹² Nhưng càng bị áp bức bao nhiêu, họ càng gia tăng dân số và tràn ra bấy nhiêu. Vì thế dân Ai-cập đâm ra lo sợ dân I-sơ-ra-ên. ¹³ Dân Ai-cập bèn bắt dân I-sơ-ra-ên làm những việc khắc nghiệt hơn. ¹⁴ Chúng làm cho đời sống họ trở nên trăm bề cay đắng, vì họ phải lao động khổ sai trong việc nhồi đất làm gạch và mọi công việc đồng áng. Hễ việc gì chúng bắt họ làm, chúng đều dùng đó như một phương tiện để hành hạ họ.

Chính Sách Diệt Chủng

¹⁵ Bấy giờ vua Ai-cập ra lịnh cho các bà mụ Hê-bơ-rơ, một bà tên Síp-ra và bà kia tên Pu-a, ¹⁶ “Khi các ngươi đến giúp các sản phụ Hê-bơ-rơ lúc họ lâm bồn, hãy xem đứa trẻ là trai hay gái. Hễ con trai, hãy giết đi; còn con gái, hãy để cho sống.” ¹⁷ Nhưng các bà mụ kính sợ Ðức Chúa Trời. Họ không làm theo lệnh vua Ai-cập đã truyền cho họ, mà họ cứ để cho các bé trai sống. ¹⁸ Vua Ai-cập cho gọi các bà mụ vào và hỏi, “Tại sao các ngươi làm như thế, mà để cho các trẻ trai sống?”

¹⁹ Các bà mụ trả lời với Pha-ra-ôn, “Bởi vì các sản phụ Hê-bơ-rơ không giống như các sản phụ Ai-cập; họ rất khỏe mạnh. Trước khi cô mụ đến, thì họ đã sinh rồi.” ²⁰ Ðức Chúa Trời ban phước cho các bà mụ. Dân I-sơ-ra-ên cứ gia tăng đông đúc và trở nên rất hùng mạnh. ²¹ Vì các bà mụ kính sợ Ðức Chúa Trời, nên Ngài ban phước cho gia đình họ. ²² Bấy giờ Pha-ra-ôn truyền lịnh cho toàn dân của ông, “Tất cả con trai do người Hê-bơ-rơ sinh ra đều phải đem ném xuống Sông Nin cho chết; chỉ để các con gái sống mà thôi.”

Môi-se Ðược Sinh Ra

2 Thuở ấy có một người thuộc dòng họ Lê-vi lập gia đình với một thiếu nữ cùng dòng họ Lê-vi. ² Vợ ông có thai và sinh một con trai. Bà thấy đứa con quá dễ thương nên giấu và nuôi nó được ba tháng. ³ Ðến khi thấy không thể giấu được nữa, bà lấy một cái thúng đan bằng sậy, dùng nhựa chai và hắc ín trét cả trong lẫn ngoài. Kế đó bà để đứa bé trong thúng, rồi đem thúng ấy đặt vào giữa đám sậy nơi bờ sông. ⁴ Chị của đứa bé đứng xa xa trông chừng em, xem có chuyện gì xảy đến cho đứa bé chăng.

⁵ Bấy giờ công chúa của Pha-ra-ôn xuống tắm nơi bờ sông trong khi các nữ tỳ của nàng đi dạo trên bờ. Nàng thấy một cái thúng giữa đám sậy, nên sai một nữ tỳ của nàng đến bưng nó ra. ⁶ Khi mở nắp ra nàng thấy có một đứa bé. Nhìn thấy đứa bé khóc, nàng động lòng thương xót và bảo, “Ðây chắc là một đứa bé của người Hê-bơ-rơ.”

⁷ Chị của đứa bé lại gần thưa với công chúa Pha-ra-ôn, “Em có thể đi kiếm một bà vú người Hê-bơ-rơ để giúp công chúa cho nó bú không?”

⁸ Công chúa Pha-ra-ôn đáp, “Hãy đi đi.” Vậy cô bé ấy chạy đi kêu mẹ của đứa bé đến. ⁹ Công chúa Pha-ra-ôn nói với bà, “Hãy đem đứa bé nầy về và nuôi nó cho tôi. Tôi sẽ chu cấp cho bà.” Thế là bà ấy đem đứa bé về nhà nuôi. ¹⁰ Khi đứa bé đã khôn lớn, bà đem nó vào cho công chúa Pha-ra-ôn. Công chúa nhận nó làm con nàng. Nàng đặt tên nó là Môi-se; nàng bảo, “Vì ta đã cứu nó ra khỏi nước.”

Môi-se Trốn Ðến Xứ Mi-đi-an

¹¹ Khi Môi-se đã trưởng thành, một ngày kia ông đi ra thăm đồng bào ông và trông thấy cảnh họ làm lao động khổ sai. Ông thấy một người Ai-cập đang đánh một người Hê-bơ-rơ, tức một người cùng dòng giống với ông. ¹² Ông nhìn tới nhìn lui và chẳng thấy ai, ông giết người Ai-cập, rồi vùi thây hắn dưới cát. ¹³ Hôm sau ông cũng ra thăm đồng bào ông; khi thấy hai người Hê-bơ-rơ đánh nhau, ông nói với người có lỗi, “Tại sao anh đánh đồng bào của mình?”

¹⁴ Người ấy đáp, “Ai lập ông làm người cai trị chúng tôi và làm quan để xét xử chúng tôi? Ông định giết tôi như đã giết người Ai-cập kia phải không?”

Bấy giờ Môi-se phát sợ và nghĩ, “Chắc chắn việc nầy đã bị lộ rồi.”

¹⁵ Khi Pha-ra-ôn nghe việc đó, ông cho tìm bắt để giết Môi-se. Nhưng Môi-se trốn thoát được cuộc lùng bắt^[a] của Pha-ra-ôn và đến ẩn cư trong xứ Mi-đi-an. Bấy giờ ông ngồi nghỉ cạnh một giếng nước.

¹⁶ Thuở ấy vị tế sư của dân Mi-đi-an có bảy cô con gái. Các cô ấy đến giếng kéo nước và đổ vào máng cho đàn chiên của cha họ uống. ¹⁷ Bấy giờ có mấy cậu chăn chiên đến sau nhưng lại bắt họ phải tránh ra để nhường chỗ. Thấy vậy Môi-se đứng dậy, binh vực các cô ấy, và cho đàn chiên của họ được tiếp tục uống nước. ¹⁸ Khi họ về đến nhà, Rê-u-ên cha họ hỏi, “Sao hôm nay các con về sớm thế?”

¹⁹ Họ đáp, “Một người Ai-cập kia binh vực chúng con, chống cự với bọn chăn chiên. Người ấy còn phụ kéo nước với chúng con và cho đàn chiên chúng con uống nước.”

²⁰ Rê-u-ên nói với các con gái ông, “Người ấy đâu rồi? Tại sao các con bỏ người ta ngoài đó? Hãy ra mời người ấy về dùng bữa.”

²¹ Sau đó Môi-se đồng ý sống với gia đình của Rê-u-ên. Rê-u-ên gả Xíp-pô-ra con gái ông làm vợ Môi-se. ²² Nàng sinh cho Môi-se một con trai. Ông đặt tên nó là Ghẹt-sôm,^[b] vì ông nói, “Tôi là một kiều dân nơi đất khách quê người.”

²³ Sau một thời gian khá lâu, vua Ai-cập băng hà. Dân I-sơ-ra-ên rên siết dưới gánh nặng làm nô lệ, và họ kêu cứu. Tiếng kêu cứu của họ vì bị áp bức dưới ách nô lệ thấu đến Ðức Chúa Trời. ²⁴ Ðức Chúa Trời nghe tiếng rên siết của họ, và Ðức Chúa Trời nhớ lại giao ước Ngài đã lập với Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp. ²⁵ Ðức Chúa Trời đoái xem dân I-sơ-ra-ên, và Ðức Chúa Trời quan tâm đặc biệt đến họ.

Môi-se và Bụi Gai Cháy

3 Môi-se chăn bầy chiên của Giê-trô^[c] nhạc phụ ông, tế sư của dân Mi-đi-an. Ông dẫn bầy chiên qua bên kia đồng hoang, đến Núi Hô-rếp, tức núi của Ðức Chúa Trời. ² Tại đó Thiên Sứ của Chúa hiện ra với ông trong ngọn lửa giữa một bụi gai cháy. Ông nhìn bụi gai cháy, và kìa, nó không tàn. ³ Môi-se tự nhủ, “Ta phải tẽ bước lại xem cảnh lạ kỳ nầy, và coi thử tại sao bụi gai lại không tàn.” ⁴ Khi Chúa thấy ông tẽ bước lại xem, Ðức Chúa Trời từ trong bụi gai gọi ông, “Hỡi Môi-se! Môi-se!”

Ông đáp, “Thưa, có tôi đây.”

⁵ Ðức Chúa Trời phán, “Chớ lại gần nữa. Hãy cởi giày của ngươi ra, vì chỗ ngươi đứng là đất thánh.” ⁶ Ngài lại phán, “Ta là Ðức Chúa Trời của tổ tiên ngươi, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Ðức Chúa Trời của I-sác, và Ðức Chúa Trời của Gia-cốp.” Nghe thế Môi-se liền che mặt ông vì ông sợ nhìn thấy Ðức Chúa Trời.

⁷ Chúa phán, “Ta đã thấy nỗi khổ của dân Ta ở Ai-cập. Ta đã nghe tiếng kêu van của chúng vì bọn cai nô của chúng. Phải, Ta đã biết nỗi khốn khổ của chúng, ⁸ vì thế Ta ngự xuống để cứu chúng khỏi tay dân Ai-cập và đem chúng ra khỏi xứ ấy, để đưa chúng vào một xứ tốt đẹp và rộng rãi, một xứ đượm sữa và mật, xứ của dân Ca-na-an, dân Hít-ti, dân A-mô-ri, dân Pê-ri-xi, dân Hi-vi, và dân Giê-bu-si. ⁹ Nầy, tiếng kêu van của dân I-sơ-ra-ên đã thấu đến Ta, và Ta đã thấy cảnh dân Ai-cập áp bức chúng như thế nào. ¹⁰ Vậy bây giờ hãy đi. Ta sai ngươi đến gặp Pha-ra-ôn để đem dân Ta, tức dân I-sơ-ra-ên, ra khỏi Ai-cập.”

¹¹ Nhưng Môi-se thưa với Ðức Chúa Trời, “Con là ai mà dám đến với Pha-ra-ôn và đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập?”

¹² Ðức Chúa Trời phán, “Ta sẽ ở với ngươi. Ðây là dấu hiệu để ngươi biết rằng chính Ta đã sai ngươi: Khi ngươi đem dân ra khỏi Ai-cập, các ngươi sẽ thờ phượng Ðức Chúa Trời trên núi nầy.”

¹³ Môi-se thưa với Ðức Chúa Trời, “Nếu con đến với dân I-sơ-ra-ên và nói với họ, ‘Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em đã sai tôi đến với anh chị em,’ mà họ hỏi, ‘Danh của Ðấng ấy là gì?’ thì con sẽ nói với họ làm sao?”

¹⁴ Ðức Chúa Trời phán với Môi-se, “Ta là Ðấng Tự Hữu Hằng Hữu.”^[d] Ngài lại phán, “Ngươi hãy nói với dân I-sơ-ra-ên như thế nầy, ‘Ðấng Tự Hữu đã sai tôi đến với anh chị em.’”

¹⁵ Ðức Chúa Trời lại phán với Môi-se, “Ngươi cứ nói với dân I-sơ-ra-ên như thế nầy, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Ðức Chúa Trời của I-sác, và Ðức Chúa Trời của Gia-cốp, đã sai tôi đến với anh chị em.’

¹⁶ Hãy đi, triệu tập các trưởng lão của I-sơ-ra-ên lại, và nói với chúng, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên quý vị, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, của I-sác, và của Gia-cốp, đã hiện ra với tôi và bảo rằng, “Ta đã đoái thăm các ngươi và biết rõ các ngươi đang bị bạc đãi tại Ai-cập. ¹⁷ Ta đã phán, Ta sẽ đem các ngươi ra khỏi nỗi đau khổ ở Ai-cập, để lên xứ của dân Ca-na-an, dân Hít-ti, dân A-mô-ri, dân Pê-ri-xi, dân Hi-vi, và dân Giê-bu-si, một xứ đượm sữa và mật.”’ ¹⁸ Chúng sẽ nghe lời ngươi. Ngươi và các trưởng lão của I-sơ-ra-ên sẽ đến với vua Ai-cập, và các ngươi sẽ nói với hắn, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của người Hê-bơ-rơ, đã gặp chúng tôi. Bây giờ xin bệ hạ cho chúng tôi đi ba ngày vào đồng hoang, để chúng tôi dâng tế lễ lên Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi.’ ¹⁹ Ta biết trước vua Ai-cập sẽ không cho các ngươi đi, trừ phi có một bàn tay mạnh mẽ can thiệp. ²⁰ Vì thế Ta sẽ đưa tay ra đánh Ai-cập. Ta sẽ thể hiện các phép lạ giữa xứ ấy, cuối cùng nó sẽ để các ngươi ra đi. ²¹ Ta sẽ làm cho dân nầy được lòng người Ai-cập, đến nỗi khi các ngươi ra đi, các ngươi sẽ không ra đi tay không. ²² Mỗi phụ nữ sẽ hỏi xin người lân cận mình và những phụ nữ sống chung nhà với mình các món đồ bằng bạc, các vật quý bằng vàng, và các y phục đắt tiền dành để mặc trong các dịp lễ hội, rồi chất trên các con trai và các con gái các ngươi để mang đi. Các ngươi sẽ tước đoạt của cải dân Ai-cập như vậy.”

Chúa Ban Quyền Năng Cho Môi-se

4 Bấy giờ Môi-se thưa, “Nhưng nếu dân ấy không tin con và không nghe lời con, mà còn nói, ‘Chúa không hề hiện ra với ông,’ thì con phải làm sao?”

² Chúa phán với ông, “Ngươi đang cầm gì trong tay?”

Ông đáp, “Thưa, một cây gậy”

³ Ngài phán, “Hãy quăng nó xuống đất.” Ông quăng cây gậy xuống đất. Nó liền biến thành một con rắn. Môi-se vọt chạy để tránh con rắn. ⁴ Nhưng Chúa bảo Môi-se, “Hãy đưa tay ra và nắm đuôi nó.” Ông đưa tay ra và chộp đuôi nó. Nó liền biến thành cây gậy trở lại trong tay ông. ⁵ “Nhờ dấu lạ nầy chúng có thể tin rằng Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên chúng, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Ðức Chúa Trời của I-sác, và Ðức Chúa Trời của Gia-cốp, đã hiện ra với ngươi.”

⁶ Chúa lại phán với ông, “Hãy đút tay ngươi vào trong vạt áo.”^[e] Ông đút tay vào trong vạt áo, rồi rút tay ra. Này, tay ông bị phung, trắng như tuyết. ⁷ Ðức Chúa Trời phán, “Hãy đút tay ngươi vào vạt áo lại.” Ông đút tay ông vào trong vạt áo lại rồi rút ra, và này, tay ông lành lặn trở lại, giống như da thịt ông. ⁸ “Như vậy, nếu chúng không tin ngươi và không phục phép lạ thứ nhất, chúng có thể tin vào phép lạ thứ hai. ⁹ Nếu với cả hai phép lạ ấy mà chúng vẫn không tin và nghe lời ngươi, hãy múc nước của Sông Nin đổ ra trên đất khô. Nước ngươi múc từ Sông Nin và đổ ra trên đất khô sẽ biến thành máu.”

¹⁰ Môi-se thưa với Chúa, “Ôi lạy Chúa,^[f] lâu nay con không phải là một người có khả năng ăn nói, trước kia hay bây giờ cũng vậy. Từ lúc Ngài phán với tôi tớ Ngài đến giờ, con chỉ là một người nói năng lọng cọng, miệng lưỡi líu quýu.”

¹¹ Chúa hỏi ông, “Ai ban cho loài người khả năng ăn nói? Ai làm câm, làm điếc, làm sáng, làm mù? Há chẳng phải Ta là Chúa hay sao? ¹² Bây giờ hãy đi, Ta sẽ ở cùng miệng ngươi và dạy ngươi những lời phải nói.”

¹³ Nhưng ông đáp, “Ôi lạy Chúa, xin Ngài sai người khác đi.”

¹⁴ Bấy giờ Chúa nổi giận với Môi-se; Ngài phán, “Có phải A-rôn người Lê-vi là anh ngươi chăng? Ta biết nó có khẩu tài. Kìa nó đang đến thăm ngươi. Khi nó gặp ngươi, lòng nó sẽ vui mừng. ¹⁵ Ngươi sẽ nói chuyện với nó và đặt lời vào miệng nó. Ta sẽ ở cùng miệng ngươi và miệng nó. Ta sẽ chỉ dạy ngươi những gì ngươi phải làm. ¹⁶ Nó sẽ thay ngươi nói với dân. Nó sẽ làm phát ngôn viên của ngươi, còn ngươi, ngươi sẽ như Ðức Chúa Trời của nó. ¹⁷ Hãy cầm lấy cây gậy nầy trong tay và dùng nó để làm phép lạ.”

Môi-se Trở Lại Ai-cập

¹⁸ Môi-se trở về gặp Giê-trô nhạc phụ của ông và thưa, “Xin cha cho con về Ai-cập thăm anh chị em con, xem họ còn sống chăng.”

Giê-trô trả lời Môi-se, “Con hãy đi bình an.”

¹⁹ Khi Môi-se còn ở Mi-đi-an, Chúa phán với ông, “Hãy trở về Ai-cập, vì những kẻ muốn giết ngươi đã chết.” ²⁰ Vậy Môi-se dẫn vợ và các con trai ông ra đi. Ông đỡ họ cỡi trên lưng lừa trở về xứ Ai-cập; còn Môi-se thì cầm cây gậy của Ðức Chúa Trời trong tay.

²¹ Chúa phán với Môi-se, “Khi ngươi trở về tới Ai-cập, hãy làm những phép lạ Ta cho tay ngươi có quyền làm, trước mặt Pha-ra-ôn, nhưng Ta sẽ để cho nó cứng lòng, hầu nó sẽ không cho dân đi. ²² Bấy giờ ngươi sẽ nói với Pha-ra-ôn, ‘Chúa phán thế nầy: I-sơ-ra-ên là con đầu lòng của Ta. ²³ Ta truyền cho ngươi: Hãy để con Ta đi, để nó thờ phượng Ta. Nếu ngươi từ chối không để con Ta đi, này, Ta sẽ giết con đầu lòng của ngươi.’”

Con Trai Môi-se Ðược Cắt Bì

²⁴ Dọc đường, tại một chỗ họ dừng lại nghỉ đêm, Chúa gặp Môi-se và định giết ông. ²⁵ Nhưng bà Xíp-pô-ra lấy một mảnh đá lửa bén cắt đứt phần da quy đầu của con trai bà, rồi lấy nó chạm vào đôi chân Môi-se, và nói, “Anh quả thật là người chồng có duyên nợ máu với em.” ²⁶ Nhờ vậy Chúa tha mạng ông. Lúc ấy bà nói, “Duyên nợ máu với chồng” để chỉ về phép cắt bì.

Môi-se Gặp A-rôn

²⁷ Chúa phán với A-rôn, “Hãy vào đồng hoang để gặp Môi-se.” Vậy A-rôn đi và gặp Môi-se ở núi của Ðức Chúa Trời, và ôm hôn ông ấy. ²⁸ Môi-se thuật lại cho A-rôn mọi lời Chúa đã sai ông và mọi phép lạ Ngài ban cho ông để thực hiện. ²⁹ Ðoạn Môi-se và A-rôn đi và triệu tập tất cả các trưởng lão của I-sơ-ra-ên. ³⁰ A-rôn thuật cho họ nghe tất cả những lời Chúa đã phán với Môi-se, và Môi-se làm các phép lạ trước mặt dân. ³¹ Bấy giờ dân tin. Khi họ biết rằng Chúa đang đoái đến dân I-sơ-ra-ên và đã thấy nỗi khốn khổ của họ, họ sấp mình xuống và thờ lạy Ngài.

Môi-se Hội Kiến với Pha-ra-ôn

5 Sau đó Môi-se và A-rôn đến ra mắt Pha-ra-ôn và nói, “Chúa, Ðức Chúa Trời, của dân I-sơ-ra-ên phán thế nầy, ‘Hãy để dân Ta đi, để chúng cử hành một thánh lễ thờ phượng Ta trong đồng hoang.’”

² Nhưng Pha-ra-ôn đáp, “Chúa là ai mà ta phải vâng lời và để dân I-sơ-ra-ên ra đi? Ta chẳng biết Chúa nào cả, và ta sẽ không cho dân I-sơ-ra-ên đi đâu cả.”

³ Họ thưa, “Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên đã hiện ra với chúng tôi. Xin bệ hạ cho chúng tôi đi ba ngày vào đồng hoang để dâng tế lễ lên Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi; nếu không, Ngài sẽ giáng ôn dịch hoặc gươm đao trên chúng tôi.”

⁴ Nhưng vua Ai-cập trả lời họ, “Môi-se và A-rôn, tại sao các ngươi xúi dân bỏ việc lao động? Hãy làm việc đi!” ⁵ Pha-ra-ôn nói tiếp, “Dân trong xứ bây giờ quá đông đúc, thế mà các ngươi lại muốn họ ngưng lao động!” ⁶ Ngày hôm đó Pha-ra-ôn ra lịnh cho các cai nô của dân và các giám thị của họ, ⁷ “Các ngươi chớ phát rơm cho dân để làm gạch như lâu nay nữa. Hãy để chúng tự đi kiếm rơm lấy. ⁸ Nhưng các ngươi phải bắt chúng nộp đủ số gạch y như đã nộp bấy lâu nay. Ðừng giảm bớt chi cả, vì chúng biếng nhác nên đã lấy cớ và kêu nài, ‘Chúng tôi phải đi dâng tế lễ lên Ðức Chúa Trời của chúng tôi.’ ⁹ Hãy gán những lao dịch nặng nhọc trên chúng, để chúng phải lo làm việc mà không chú tâm vào những lời dối trá.”

¹⁰ Vậy các cai nô của dân và các giám thị của họ đi ra và nói với dân, “Pha-ra-ôn phán thế nầy, ‘Ta sẽ không cung cấp rơm cho các ngươi nữa. ¹¹ Các ngươi hãy tự kiếm rơm lấy cho mình; kiếm ở đâu được thì kiếm, nhưng số gạch các ngươi phải sản xuất để nộp không giảm bớt.’” ¹² Vậy dân đi tản mác khắp nước Ai-cập để kiếm rạ thay rơm. ¹³ Các cai nô thúc giục họ, “Hãy hoàn tất công việc và nộp cho đủ số gạch mỗi ngày như khi các ngươi còn được cung cấp rơm.”

¹⁴ Các giám thị của dân I-sơ-ra-ên, tức những người được các cai nô của Pha-ra-ôn lập lên, bị đánh đập và hạch sách, “Tại sao các ngươi không hoàn tất số gạch đã được giao phó cho ngày hôm qua và hôm nay giống như trước?”

¹⁵ Các giám thị của dân I-sơ-ra-ên đến gặp Pha-ra-ôn và kêu nài, “Tại sao bệ hạ đối với bầy tôi của bệ hạ như vậy? ¹⁶ Người ta không cung cấp rơm cho bầy tôi của bệ hạ, mà lại bảo, ‘Hãy đúc gạch đi!’ Xin bệ hạ xem, bầy tôi của bệ hạ bị đánh đập như thể dân của bệ hạ có lỗi vậy.”

¹⁷ Nhưng ông quát tháo, “Các ngươi là quân lười biếng, quân biếng nhác; thế nên các ngươi đã nói, ‘Chúng tôi phải đi dâng tế lễ lên Chúa chúng tôi.’ ¹⁸ Bây giờ hãy đi ra và làm việc. Các ngươi sẽ không được phát rơm, nhưng các ngươi phải nộp đủ số gạch như trước.”

¹⁹ Các giám thị của dân I-sơ-ra-ên nhận biết họ đã gặp phải oan khiên khi bị bảo, “Các ngươi phải nộp đủ số gạch mỗi ngày.”

²⁰ Vừa khi họ rời khỏi Pha-ra-ôn, họ gặp Môi-se và A-rôn đang chờ họ. ²¹ Họ nói với hai ông, “Cầu xin Chúa chứng giám và đoán phạt các ông. Các ông đã làm cho chúng tôi trở nên hôi hám trước mặt Pha-ra-ôn và triều thần của ông ấy. Các ông đã trao thanh gươm vào tay họ, để họ giết chúng tôi.”

²² Môi-se trở về với Chúa và thưa, “Lạy Chúa, tại sao Ngài lại bạc đãi dân nầy? Tại sao Ngài sai phái con làm chi? ²³ Vì từ khi con đến gặp Pha-ra-ôn để nhân danh Ngài mà nói thì ông ấy đã bạc đãi dân nầy, còn Ngài thì không làm gì cả để giải cứu dân Ngài.”

Chúa Xác Quyết Sẽ Giải Cứu Dân I-sơ-ra-ên

6 Chúa phán với Môi-se, “Bây giờ ngươi hãy chờ xem những gì Ta sẽ làm cho Pha-ra-ôn. Ðúng là chỉ khi bị áp lực bởi một bàn tay mạnh mẽ thì nó mới chịu để họ ra đi, và chỉ với một bàn tay mạnh mẽ thì nó sẽ đuổi họ ra khỏi nước nó.”

² Ðức Chúa Trời phán với Môi-se và nói với ông, “Ta là Chúa. ³ Ta đã hiện ra với Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp với tư cách Ðức Chúa Trời Toàn Năng,^[g] nhưng Ta đã không cho chúng biết danh Ta là Chúa. ⁴ Ta đã lập giao ước giữa Ta với chúng, để ban xứ Ca-na-an cho chúng, xứ chúng đã cư ngụ như kiều dân. ⁵ Ta đã nghe những lời kêu van của dân I-sơ-ra-ên, những kẻ bị dân Ai-cập buộc làm nô lệ, và Ta đã nhớ lại giao ước của Ta. ⁶ Vậy hãy nói với dân I-sơ-ra-ên, ‘Ta là Chúa. Ta sẽ giải cứu các ngươi khỏi những gánh nặng của người Ai-cập. Ta sẽ giải thoát các ngươi khỏi ách nô lệ. Ta sẽ đưa tay ra cứu chuộc các ngươi và đoán phạt chúng bằng những đại họa. ⁷ Ta sẽ nhận các ngươi là dân Ta, và Ta sẽ là Ðức Chúa Trời^[h] của các ngươi. Các ngươi sẽ biết rằng Ta là Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, Ðấng giải cứu các ngươi khỏi những gánh nặng của người Ai-cập. ⁸ Ta sẽ đem các ngươi về xứ Ta đã thề ban cho Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp. Ta sẽ ban xứ ấy cho các ngươi làm sản nghiệp. Ta là Chúa.”

⁹ Môi-se thuật lại những lời ấy cho dân I-sơ-ra-ên, nhưng họ không nghe Môi-se nữa, vì tinh thần của họ đã tan vỡ, và cảnh nô lệ họ chịu quá ác nghiệt.

¹⁰ Chúa lại phán với Môi-se, ¹¹ “Hãy đi, nói với Pha-ra-ôn vua Ai-cập phải để cho dân I-sơ-ra-ên rời khỏi nước của nó.”

¹² Nhưng Môi-se thưa lại với Chúa, “Ngay cả người I-sơ-ra-ên mà còn không thèm nghe lời con, làm sao Pha-ra-ôn có thể nghe lời một kẻ ăn nói vụng về như con?”

¹³ Nhưng Chúa phán với Môi-se và A-rôn và ra lịnh cho họ phải đến với dân I-sơ-ra-ên và với Pha-ra-ôn vua Ai-cập để đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi đất Ai-cập.

Gia Phả của Môi-se và A-rôn

¹⁴ Ðây là những trưởng tộc trong dòng họ của họ: Các con trai của Ru-bên, con đầu lòng của I-sơ-ra-ên, là Ha-nóc, Pan-lu, Hê-xơ-rôn, và Cạt-mi. Ðó là các gia tộc của Ru-bên.

¹⁵ Các con trai của Si-mê-ôn là Giê-mu-ên, Gia-min, Ô-hát, Gia-kin, Xô-ha, và Sa-un con trai của người phụ nữ Ca-na-an. Ðó là các gia tộc của Si-mê-ôn.

¹⁶ Ðây là tên các con trai của Lê-vi, theo gia phả của họ: Ghẹt-sôn, Kê-hát, và Mê-ra-ri. Lê-vi hưởng thọ được một trăm ba mươi bảy tuổi.

¹⁷ Các con trai của Ghẹt-sôn là Líp-ni, Si-mê-i, theo gia tộc của họ.

¹⁸ Các con trai của Kê-hát là Am-ram, Ít-ha, Hếp-rôn, U-xi-ên. Kê-hát hưởng thọ được một trăm ba mươi ba tuổi.

¹⁹ Các con trai của Mê-ra-ri là Mác-li và Mu-si. Ðây là gia tộc của Lê-vi theo gia phả của họ.

²⁰ Am-ram cưới Giô-kê-bết cô của ông làm vợ. Bà sinh cho ông A-rôn và Môi-se. Am-ram hưởng thọ được một trăm ba mươi bảy tuổi.

²¹ Các con trai của Ít-ha là Cô-ra, Nê-phéc, và Xích-ri.

²² Các con trai của U-xi-ên là Mi-sa-ên, Ên-xa-phan, và Sít-ri.

²³ A-rôn cưới Ê-li-sê-ba làm vợ, bà là con gái của Am-man-na-đáp và là em gái của Nác-sôn; bà sinh cho ông Na-đáp, A-bi-hu, Ê-lê-a-xa, và I-tha-ma.

²⁴ Các con trai của Cô-ra là Át-xia, Ên-ca-na, và A-bi-a-sáp. Ðó là những gia tộc của dòng họ Cô-ra.

²⁵ Ê-lê-a-xa con trai A-rôn cưới một người trong các con gái của Pu-ti-ên làm vợ; bà sinh cho ông Phi-nê-a. Ðó là các tộc trưởng trong dòng họ Lê-vi, theo từng gia tộc của họ.

²⁶ Chính hai ông A-rôn và Môi-se nầy là những người Chúa đã phán, “Hãy đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi xứ Ai-cập theo từng đội ngũ của họ.” ²⁷ Hai ông là những người đã nói với Pha-ra-ôn vua Ai-cập để đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập; chính là hai ông Môi-se và A-rôn nầy.

Môi-se và A-rôn Vâng Lịnh CHÚA

²⁸ Một ngày kia Chúa phán với Môi-se trong xứ Ai-cập, ²⁹ Chúa phán với ông, “Ta là Chúa; hãy đi nói với Pha-ra-ôn vua Ai-cập tất cả những gì Ta đã truyền cho ngươi.”

³⁰ Nhưng Môi-se thưa lại trước mặt Chúa, “Con là người ăn nói vụng về, làm sao Pha-ra-ôn chịu nghe lời con?”

Chúa Lập A-rôn Làm Phát Ngôn Viên cho Môi-se

7 Chúa phán với Môi-se, “Nầy, Ta đã lập ngươi như một vị thần^[i] đối với Pha-ra-ôn, và A-rôn anh ngươi sẽ là tiên tri của ngươi. ² Ngươi sẽ nói tất cả những gì Ta truyền cho ngươi, rồi A-rôn anh ngươi sẽ nói lại với Pha-ra-ôn, để dân I-sơ-ra-ên rời khỏi nước của nó. ³ Nhưng Ta sẽ để cho Pha-ra-ôn cứng lòng, rồi Ta sẽ thực hiện nhiều dấu kỳ và phép lạ trong đất Ai-cập. ⁴ Pha-ra-ôn sẽ không nghe ngươi, nên Ta sẽ áp đặt tay Ta trên Ai-cập, để đem các đội ngũ của Ta, tức dân I-sơ-ra-ên của Ta, ra khỏi xứ Ai-cập bằng những cơn đoán phạt nặng nề. ⁵ Bấy giờ dân Ai-cập sẽ biết rằng Ta là Chúa, khi Ta đưa tay ra chống lại Ai-cập và đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi xứ của chúng.”

⁶ Môi-se và A-rôn làm y như vậy. Họ làm đúng như những gì Chúa đã truyền cho họ. ⁷ Môi-se được tám mươi tuổi và A-rôn được tám mươi ba tuổi khi họ đến nói với Pha-ra-ôn.

Cây Gậy của A-rôn

⁸ Chúa phán với Môi-se và A-rôn, ⁹ “Khi Pha-ra-ôn bảo các ngươi, ‘Hãy làm một phép lạ,’ ngươi hãy nói với A-rôn, ‘Lấy cây gậy của anh và thảy xuống đất trước mặt Pha-ra-ôn,’ và nó sẽ biến thành con rắn.”

¹⁰ Vậy Môi-se và A-rôn đến gặp Pha-ra-ôn và làm y như Chúa đã truyền. A-rôn thảy cây gậy của ông xuống trước mặt Pha-ra-ôn và quần thần của ông ấy; cây gậy liền biến thành con rắn.

¹¹ Pha-ra-ôn cho triệu các pháp sư và các thuật sĩ đến; các phù thủy Ai-cập cũng dùng pháp thuật của họ mà làm phép lạ như vậy. ¹² Mỗi người đều thảy cây gậy của họ xuống đất, và chúng đều biến thành rắn. Nhưng cây gậy của A-rôn nuốt tất cả các cây gậy của họ. ¹³ Tuy nhiên Pha-ra-ôn vẫn cứng lòng; ông không chịu nghe lời họ, như Chúa đã phán trước.

Tai Họa Thứ Nhất: Nước Biến Thành Máu

¹⁴ Chúa phán với Môi-se, “Lòng của Pha-ra-ôn đã cứng cỏi; nó từ chối không để dân đi. ¹⁵ Sáng mai ngươi hãy đến gặp Pha-ra-ôn khi nó đi ra bờ sông. Ngươi hãy đứng sẵn ở bờ sông đợi nó. Hãy cầm cây gậy đã biến thành con rắn trong tay ngươi. ¹⁶ Ngươi hãy nói với nó, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của người Hê-bơ-rơ, sai tôi đến nói với ngài, “Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta trong đồng hoang,” nhưng cho đến nay ngươi vẫn không chịu nghe. ¹⁷ Chúa phán thế nầy, “Bởi điều nầy ngươi sẽ biết rằng Ta là Chúa.” Hãy xem, tôi sẽ đập cây gậy trong tay tôi vào nước Sông Nin, và nước sẽ biến thành máu. ¹⁸ Cá trong sông sẽ chết, sông sẽ trở nên hôi thối, và người Ai-cập sẽ không thể uống nước Sông Nin.’”

¹⁹ Chúa phán với Môi-se, “Hãy nói với A-rôn, ‘Hãy lấy cây gậy của anh giơ trên các mặt nước của Ai-cập, trên các sông ngòi, các kinh rạch, các hồ ao, và tất cả các vũng nước, để chúng sẽ biến thành máu; rồi nước trong cả xứ Ai-cập sẽ biến thành máu, ngay cả nước trong các thùng gỗ hay các vại đá cũng vậy.’”

²⁰ Môi-se và A-rôn làm như Chúa đã truyền cho họ. Trước mặt Pha-ra-ôn và quần thần của ông ấy, ông giơ cây gậy lên và đập vào nước sông; tất cả nước dưới sông đều biến thành máu. ²¹ Cá dưới sông đều chết. Sông trở nên hôi thối đến nỗi dân Ai-cập không thể uống nước sông. Nước trong cả xứ Ai-cập đều cũng biến thành máu.

²² Các phù thủy Ai-cập cũng dùng các pháp thuật của họ và làm được như vậy. Vì thế lòng của Pha-ra-ôn vẫn cứng cỏi; ông không chịu nghe lời họ, như Chúa đã phán trước.

²³ Pha-ra-ôn quay về, đi vào cung điện của ông, và không bận tâm gì đến việc ấy. ²⁴ Người Ai-cập phải đào lỗ dọc hai bên bờ Sông Nin để kiếm nước uống, bởi vì họ không thể uống nước sông.

²⁵ Bảy ngày trôi qua sau khi Chúa giáng họa trên Sông Nin.

Tai Họa Thứ Nhì: Ếch Nhái

8 Chúa phán với Môi-se, “Hãy đến gặp Pha-ra-ôn và nói với nó, ‘Chúa phán thế nầy: Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta. ² Nếu ngươi từ chối không cho chúng đi, Ta sẽ giáng họa để cả nước ngươi bị nạn ếch nhái. ³ Sông sẽ đầy nhung nhúc ếch nhái; chúng sẽ vào trong cung điện ngươi, vô trong phòng ngủ ngươi, ở trên giường ngươi, vào trong nhà quần thần ngươi và nhà dân ngươi, vào ngay cả các lò nướng bánh và các chậu nhồi bột làm bánh của các ngươi. ⁴ Ếch nhái sẽ nhảy trên mình ngươi, trên mình các quần thần ngươi, và trên mình dân ngươi.’”

⁵ Chúa lại phán với Môi-se, “Hãy nói với A-rôn anh ngươi, ‘Hãy cầm cây gậy của anh, rồi đưa tay anh ra trên các sông ngòi, các kinh rạch, các hồ ao, khiến cho ếch nhái ngoi lên trên xứ Ai-cập.’” ⁶ Vậy A-rôn đưa tay ông ra trên những nơi có nước ở Ai-cập; ếch nhái bèn ngoi lên và phủ khắp xứ Ai-cập. ⁷ Các phù thủy cũng dùng các pháp thuật của họ làm được như vậy; họ khiến ếch nhái ngoi lên trên đất Ai-cập.

⁸ Bấy giờ Pha-ra-ôn gọi Môi-se và A-rôn vào và nói, “Hãy cầu nguyện xin Chúa khiến ếch nhái rời khỏi ta và dân ta, thì ta sẽ để dân đi, để dâng tế lễ lên Chúa.”

⁹ Môi-se nói với Pha-ra-ôn, “Xin bệ hạ cho tôi biết khi nào bệ hạ muốn tôi cầu nguyện cho bệ hạ, cho quần thần bệ hạ, và cho dân bệ hạ, để ếch nhái rời khỏi bệ hạ và các cung điện của bệ hạ, mà chỉ ở dưới Sông Nin thôi.”

¹⁰ Ông nói, “Ngày mai.”

Môi-se đáp, “Sự việc sẽ xảy ra y như lời bệ hạ nói, để bệ hạ biết rằng không có một vị thần nào giống như Chúa là Ðức Chúa Trời của chúng tôi cả. ¹¹ Ếch nhái sẽ rời khỏi bệ hạ, các cung điện của bệ hạ, quần thần bệ hạ, và dân bệ hạ. Chúng sẽ chỉ còn dưới Sông Nin mà thôi.”

¹² Sau đó Môi-se và A-rôn rời khỏi Pha-ra-ôn. Môi-se kêu cầu Chúa về họa ếch nhái Ngài đã giáng trên Pha-ra-ôn. ¹³ Chúa nhậm lời cầu nguyện của Môi-se. Các ếch nhái ngã ra chết khắp nơi trong nhà, ngoài sân, và ngoài đồng. ¹⁴ Người ta dồn chúng lại từng đống, và cả xứ nặc mùi hôi thối. ¹⁵ Nhưng khi Pha-ra-ôn thấy tai qua nạn khỏi, ông cứng lòng trở lại và không nghe lời họ, như Chúa đã phán trước.

Tai Họa Thứ Ba: Muỗi

¹⁶ Chúa phán với Môi-se, “Hãy nói với A-rôn, ‘Hãy đưa tay anh ra đập vào bụi đất, để chúng biến thành muỗi khắp xứ Ai-cập.’” ¹⁷ Họ làm y như vậy. A-rôn cầm cây gậy, đưa tay ra, và đập xuống bụi đất, muỗi bèn bu chích người ta và súc vật. Tất cả bụi đất đều biến thành muỗi trong khắp đất Ai-cập. ¹⁸ Các phù thủy cố gắng dùng các pháp thuật của họ để làm ra muỗi, nhưng họ không làm được. Muỗi xuất hiện khắp nơi, bu chích người ta và súc vật. ¹⁹ Các phù thủy tâu với Pha-ra-ôn, “Ðây đúng là ngón tay Ðức Chúa Trời hành động.” Nhưng lòng của Pha-ra-ôn đã cứng; ông không nghe lời họ, như Chúa đã phán trước.

Tai Họa Thứ Tư: Ruồi Nhặng

²⁰ Chúa phán với Môi-se, “Sáng mai, ngươi hãy dậy sớm, đi đón gặp Pha-ra-ôn, khi nó ra bờ sông. Ngươi hãy nói với nó, ‘Chúa phán thế nầy: Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta. ²¹ Vì nếu ngươi không để dân Ta đi, Ta sẽ sai vô số ruồi nhặng đến trên ngươi, trên quần thần ngươi, và trên dân ngươi. Chúng sẽ vào trong các cung điện ngươi, rồi nhà của người Ai-cập sẽ đầy ruồi nhặng, và hễ nơi nào có người ở, nơi đó sẽ có đầy ruồi nhặng. ²² Nhưng trong ngày ấy, Ta sẽ biệt riêng vùng Gô-sen, nơi dân Ta ở, để nơi ấy không có ruồi nhặng, hầu ngươi có thể biết rằng Ta là Chúa trong xứ nầy. ²³ Ta sẽ làm như thế để phân biệt giữa dân Ta và dân ngươi. Dấu lạ nầy sẽ xảy ra ngày mai.’”

²⁴ Chúa làm y như vậy. Một đám ruồi nhặng rất lớn đen nghịt cả vùng trời bay vào cung điện của Pha-ra-ôn và các tư dinh của quần thần ông. Cả xứ Ai-cập đều bị tàn phá vì nạn ruồi nhặng ấy.

²⁵ Pha-ra-ôn bèn cho triệu Môi-se và A-rôn vào và nói, “Hãy đi, dâng tế lễ lên Ðức Chúa Trời của các ngươi ở trong nước nầy.”

²⁶ Nhưng Môi-se đáp, “Chúng tôi không làm như vậy được, vì của tế lễ chúng tôi dâng lên Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, sẽ làm mích lòng người Ai-cập. Nếu chúng tôi dâng của tế lễ trước mắt người Ai-cập, mà làm cho họ tức giận, há họ chẳng ném đá chúng tôi sao? ²⁷ Chúng tôi phải đi ba ngày vào đồng hoang để dâng tế lễ lên Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, như Ngài đã truyền.”

²⁸ Pha-ra-ôn nói, “Ta sẽ để các ngươi đi dâng tế lễ lên Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, trong đồng hoang, miễn là các ngươi không được đi quá xa. Hãy cầu nguyện cho ta.”

²⁹ Môi-se đáp, “Khi tôi rời khỏi bệ hạ, tôi sẽ cầu xin Chúa khiến ruồi nhặng ngày mai rời khỏi Pha-ra-ôn, khỏi quần thần bệ hạ, và khỏi dân bệ hạ, chỉ mong rằng Pha-ra-ôn đừng gạt mà không để cho dân đi dâng tế lễ lên Chúa thôi.”

³⁰ Sau đó Môi-se rời khỏi Pha-ra-ôn và cầu xin Chúa. ³¹ Chúa làm theo điều Môi-se cầu xin. Ngài khiến ruồi nhặng rời khỏi Pha-ra-ôn, khỏi quần thần ông, và khỏi dân ông; không còn lại một con ruồi nhặng nào. ³² Nhưng lần nầy Pha-ra-ôn vẫn cứng lòng và không chịu để dân ra đi.

Tai Họa Thứ Năm: Súc Vật Bị Ôn Dịch

9 Chúa phán với Môi-se, “Hãy đến gặp Pha-ra-ôn và nói với nó, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của người Hê-bơ-rơ, phán thế nầy: Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta. ² Vì nếu ngươi từ chối không để chúng đi mà cứ giữ chúng lại, ³ tay Chúa sẽ giáng ôn dịch trên các súc vật của ngươi ở ngoài đồng: ngựa, lừa, lạc đà, các đàn bò, và các đàn chiên dê sẽ chết. ⁴ Nhưng Chúa sẽ phân biệt giữa các súc vật của người I-sơ-ra-ên và các súc vật của người Ai-cập, để không một con nào trong các súc vật của người I-sơ-ra-ên bị chết.’” ⁵ Chúa ấn định thời gian và bảo rằng, “Ngày mai Chúa sẽ làm điều ấy trên cả nước.”

⁶ Ngày hôm sau Chúa làm y như vậy. Tất cả các súc vật của người Ai-cập đều chết, nhưng các súc vật của người I-sơ-ra-ên không chết một con nào. ⁷ Pha-ra-ôn ra lịnh điều tra, và nầy, không một con nào trong các súc vật của người I-sơ-ra-ên bị chết. Dù vậy lòng của Pha-ra-ôn vẫn cứng cỏi; ông không chịu để dân ra đi.

Tai Họa Thứ Sáu: Ung Nhọt

⁸ Chúa phán với Môi-se và A-rôn, “Hãy hốt hai nắm tro trong lò, để Môi-se tung tro ấy trong không khí trước mặt Pha-ra-ôn. ⁹ Tro ấy sẽ biến thành bụi trên khắp xứ Ai-cập, và chúng sẽ làm cho ung nhọt nổi lên và mưng mủ trên cơ thể loài người và loài thú trong khắp xứ Ai-cập.”

¹⁰ Vậy họ lấy tro trong lò và đứng trước mặt Pha-ra-ôn; Môi-se tung nó lên trong không khí. Tro ấy làm cho cơ thể loài người và loài thú nổi ung nhọt và mưng mủ. ¹¹ Các phù thủy không thể đứng nổi trước mặt Môi-se, vì họ bị ung nhọt, bởi ung nhọt cũng nổi trên mình các phù thủy giống như mọi người dân Ai-cập. ¹² Nhưng Chúa để cho lòng Pha-ra-ôn cứ cứng cỏi; ông không nghe lời họ, như Chúa đã phán trước với Môi-se.

Tai Họa Thứ Bảy: Sấm Sét và Mưa Ðá

¹³ Chúa phán với Môi-se, “Sáng mai ngươi hãy dậy sớm và đến gặp Pha-ra-ôn. Ngươi hãy nói với nó, ‘Chúa, Ðức Chúa Trời của người Hê-bơ-rơ, phán thế nầy: Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta. ¹⁴ Vì lần nầy Ta sẽ giáng các tai họa xuống trên ngươi, trên quần thần ngươi, và trên dân ngươi, để ngươi biết rằng không có thần nào như Ta trên cả thế gian. ¹⁵ Vì ngay bây giờ Ta có thể đưa tay Ta đánh hạ ngươi và dân ngươi bằng bịnh dịch, và các ngươi sẽ bị biến mất khỏi mặt đất. ¹⁶ Nhưng đây là lý do tại sao Ta để cho ngươi sống: ấy là để quyền năng của Ta được bày tỏ và danh Ta được vang ra khắp đất. ¹⁷ Nếu ngươi vẫn chống đối dân Ta và không để chúng ra đi, ¹⁸ thì ngày mai, vào giờ nầy, Ta sẽ khiến mưa đá lớn đổ xuống trên đất Ai-cập, đến nỗi từ ngày lập quốc cho đến bây giờ chưa hề có như vậy. ¹⁹ Vậy hãy thông báo để các súc vật và mọi thứ chi ngoài đồng trống phải được đem vào những nơi an toàn. Người nào hay súc vật nào ở ngoài đồng trống và không ẩn núp dưới nơi an toàn sẽ chết khi mưa đá rơi trên chúng.’”

²⁰ Những triều thần nào của Pha-ra-ôn kính sợ lời Chúa đều hối thúc các tôi tớ và súc vật của họ vào trú ẩn ở những nơi an toàn. ²¹ Nhưng những kẻ không coi lời Chúa ra gì vẫn cứ để các tôi tớ và súc vật của chúng ngoài đồng trống.

²² Chúa phán với Môi-se, “Hãy đưa tay ngươi lên trời để khiến mưa đá rơi xuống trên khắp đất Ai-cập, trên người ta, trên thú vật, và trên mọi cây cối ngoài đồng trong đất Ai-cập.”

²³ Khi Môi-se đưa cây gậy ông lên trời, Chúa khiến sấm sét, mưa đá, và lửa giáng xuống đất. Chúa tuôn đổ mưa đá trên đất Ai-cập. ²⁴ Mưa đá và chớp loé lên liên tục giữa trận mưa đá. Mưa đá lớn khủng khiếp trút xuống trên đất Ai-cập đến nỗi kể từ khi lập quốc đến bấy giờ chưa hề có như vậy. ²⁵ Mưa đá tàn phá tất cả những gì ở ngoài đồng trống trong khắp đất Ai-cập, cả loài người lẫn loài thú. Mưa đá cũng tàn phá tất cả những hoa màu ngoài đồng và làm gãy nát mọi cây cối ngoài đồng. ²⁶ Duy chỉ xứ Gô-sen, nơi người I-sơ-ra-ên sống, là không bị mưa đá.

²⁷ Bấy giờ Pha-ra-ôn cho gọi Môi-se và A-rôn vào và nói với họ, “Lần nầy ta đã có tội. Chúa thật đúng. Ta và dân ta đều có lỗi. ²⁸ Hai ngươi hãy cầu nguyện với Chúa. Sấm sét và mưa đá lớn kinh thần^[j] như thế thật quá đủ để ta phục. Ta để cho các ngươi đi. Các ngươi không cần phải ở đây thêm nữa.”

²⁹ Môi-se nói với ông, “Khi tôi ra khỏi kinh thành, tôi sẽ đưa hai tay lên hướng về Chúa; sấm sét sẽ ngừng, mưa đá sẽ dứt, để bệ hạ biết rằng thế gian nầy thuộc về Chúa. ³⁰ Nhưng tôi biết bệ hạ và quần thần của bệ hạ vẫn chưa kính sợ Chúa là Ðức Chúa Trời^[k] đâu.”

³¹ Vả, lúc ấy chỉ có cây lanh và lúa mạch bị tàn phá, vì lúa mạch đã trổ bông và cây lanh đã có nụ. ³² Nhưng lúa mì và lúa miến không bị thiệt hại, vì chúng mọc lên muộn hơn.

³³ Môi-se rời Pha-ra-ôn và ra khỏi kinh thành. Ông đưa hai tay lên hướng về Chúa, sấm sét và mưa đá ngưng lại, mưa cũng ngừng tuôn đổ xuống đất. ³⁴ Nhưng khi Pha-ra-ôn thấy mưa đã tạnh, mưa đá và sấm sét đã ngưng, ông phạm tội nữa, lòng ông và lòng của quần thần ông cứng trở lại. ³⁵ Vậy lòng của Pha-ra-ôn cứ cứng cỏi; ông không để cho dân I-sơ-ra-ên đi, như Chúa đã phán trước với Môi-se.

Tai Họa Thứ Tám: Châu Chấu

10 Chúa phán với Môi-se, “Hãy đến gặp Pha-ra-ôn, vì Ta đã để cho nó và quần thần của nó cứng lòng, hầu Ta có thể bày tỏ các quyền năng phép lạ của Ta ở giữa chúng, ² và để ngươi có thể thuật lại cho con cháu các ngươi và con cháu chúng những gì Ta đã làm cho người Ai-cập, những phép lạ Ta đã biểu dương giữa chúng ra làm sao, để các ngươi sẽ biết rằng Ta là Chúa.”

³ Vậy Môi-se và A-rôn đến ra mắt Pha-ra-ôn và nói với ông ấy, “Chúa, Ðức Chúa Trời của người Hê-bơ-rơ, phán thế nầy, ‘Ngươi cứ từ chối không chịu hạ mình xuống trước mặt Ta cho đến bao lâu nữa? Hãy để dân Ta đi, để chúng thờ phượng Ta. ⁴ Vì nếu ngươi từ chối không cho dân Ta đi, ngày mai Ta sẽ đem châu chấu vào trong đất nước ngươi. ⁵ Chúng sẽ bao phủ mặt đất, đến nỗi không ai có thể thấy mặt đất nữa. Chúng sẽ cắn phá những gì mưa đá còn chừa lại. Chúng sẽ cắn phá mọi cây cối mọc lên ngoài đồng của các ngươi. ⁶ Chúng sẽ tràn ngập trong cung điện ngươi, dinh thự của quần thần ngươi, và nhà cửa của toàn dân Ai-cập. Ðó là điều cha ông ngươi, hoặc cha ông của tổ tiên ngươi chưa hề thấy, kể từ khi họ có mặt trên đất cho đến ngày nay.’” Nói xong ông quay gót ra đi, lìa khỏi Pha-ra-ôn.

⁷ Quần thần của Pha-ra-ôn tâu với ông, “Người ấy sẽ còn là mối họa cho chúng ta đến bao lâu nữa? Xin hãy để dân ông ấy ra đi, để họ có thể thờ phượng Chúa, Ðức Chúa Trời của họ; chẳng lẽ bệ hạ không biết Ai-cập sắp bị diệt vong rồi sao?”

⁸ Vậy người ta đưa Môi-se và A-rôn trở lại gặp Pha-ra-ôn. Pha-ra-ôn nói với hai ông, “Hãy đi thờ phượng Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi. Nhưng ai sẽ đi?”

⁹ Môi-se đáp, “Tất cả chúng tôi sẽ đi, già cũng như trẻ, con trai và con gái chúng tôi, luôn cả đàn chiên và đàn bò của chúng tôi, tất cả đều sẽ đi hết, vì chúng tôi sẽ cử hành một đại lễ trọng thể cho Chúa.”

¹⁰ Ông đáp, “Thế thì nguyện Chúa ở với các ngươi, vì ta không để cho các ngươi và những con nhỏ của các ngươi đi đâu. Rõ ràng trong đầu các ngươi đang có âm mưu đen tối. ¹¹ Không! Không bao giờ! Nếu đi thì chỉ đàn ông các ngươi đi, để thờ phượng Chúa mà thôi, vì đó là điều các ngươi yêu cầu.” Rồi họ đuổi hai ông ra cho khuất mắt Pha-ra-ôn.

¹² Chúa phán với Môi-se, “Hãy đưa tay ngươi ra trên đất Ai-cập, để châu chấu đến trên nó và cắn phá tất cả cây cối trong nước, tức tất cả những gì mưa đá còn chừa lại.”

¹³ Vậy Môi-se đưa cây gậy của ông ra trên đất Ai-cập. Chúa khiến một trận gió đông thổi qua trên xứ suốt ngày và suốt đêm đó. Ðến sáng hôm sau trận gió đông ấy đã mang châu chấu vào xứ rồi. ¹⁴ Châu chấu đến bao phủ trên cả đất Ai-cập, đậu đầy trên toàn cõi Ai-cập, đông vô số kể, đông đến nỗi trước đó chưa hề có như thế, và sau nầy cũng không bao giờ có như vậy. ¹⁵ Chúng bao phủ cả mặt đất, khiến mặt đất biến thành một màu đen. Chúng cắn phá tất cả những cây cỏ trong xứ; chúng ăn sạch những hoa quả mưa đá còn chừa lại. Bấy giờ không một cây nào còn xanh, bất kỳ cây gì hay hoa màu gì ngoài đồng, trong cả đất Ai-cập.

¹⁶ Pha-ra-ôn vội vàng cho triệu Môi-se và A-rôn vào và nói, “Ta đã phạm tội với Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi và có lỗi với các ngươi. ¹⁷ Hãy tha lỗi cho ta một lần nầy nữa, và hãy cầu nguyện với Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, để ít nữa Ngài cũng cất đi khỏi ta tai họa chết người nầy.”

¹⁸ Vậy Môi-se rời khỏi Pha-ra-ôn và cầu nguyện với Chúa. ¹⁹ Chúa đổi luồng gió thành một trận gió tây cực mạnh, cuốn tất cả châu chấu và quăng chúng vào Hồng Hải;^[l] không một con châu chấu nào còn sót lại trên toàn cõi Ai-cập. ²⁰ Nhưng Chúa để cho lòng Pha-ra-ôn cứ cứng cỏi; ông không để dân I-sơ-ra-ên ra đi.

Tai Họa Thứ Chín: Bóng Tối

²¹ Chúa phán với Môi-se, “Hãy đưa tay ngươi lên trời, để bóng tối bao trùm cả đất Ai-cập; bóng tối ấy có thể cảm nhận như sờ được.” ²² Môi-se đưa tay lên trời, bóng tối dày đặc bao trùm cả đất Ai-cập suốt ba ngày. ²³ Người ta không thể nhìn thấy nhau. Trong ba ngày đó họ không thể rời khỏi chỗ của họ, nhưng nơi ở của toàn dân I-sơ-ra-ên đều có ánh sáng.

²⁴ Bấy giờ Pha-ra-ôn cho gọi Môi-se vào và nói, “Hãy đi và thờ phượng Chúa, chỉ các đàn chiên dê và đàn bò của các ngươi là phải ở lại. Các con nhỏ của các ngươi cũng được phép ra đi chung với các ngươi.”

²⁵ Nhưng Môi-se đáp, “Xin bệ hạ cho chúng tôi mang các con vật hiến tế và các của lễ thiêu của chúng tôi theo để chúng tôi dâng của tế lễ lên Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi. ²⁶ Các đàn súc vật của chúng tôi phải đi với chúng tôi; không một móng nào sẽ bị bỏ lại, vì chúng tôi phải chọn một số trong chúng để dâng làm của lễ thờ phượng Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi. Chúng tôi chưa biết sẽ dùng những con nào để dâng làm của lễ thờ phượng Chúa cho đến khi chúng tôi đến nơi ấy.” ²⁷ Nhưng Chúa để cho lòng Pha-ra-ôn cứng cỏi; ông không để họ đi.

²⁸ Pha-ra-ôn nói với Môi-se, “Hãy đi ra khỏi đây. Hãy liệu hồn mà đừng đến gặp mặt ta nữa, vì ngày nào ngươi thấy mặt ta, ngày ấy ngươi sẽ chết.”

²⁹ Môi-se đáp, “Xin cứ y như lời bệ hạ nói. Tôi sẽ không bao giờ muốn đến triều kiến trước mặt bệ hạ nữa.”

Cảnh Cáo về Tai Họa Cuối Cùng

11 Chúa phán với Môi-se, “Ta sẽ giáng một tai họa xuống trên Pha-ra-ôn và trên cả đất Ai-cập; sau đó nó sẽ để các ngươi đi khỏi đây. Thật vậy khi nó để các ngươi đi, nó sẽ đuổi các ngươi ra đi. ² Hãy nói với dân rằng mỗi người nam hãy hỏi xin người hàng xóm mình, và mỗi người nữ cũng hỏi xin người láng giềng mình những vật bằng bạc và bằng vàng.”

³ Chúa làm cho dân được lòng người Ai-cập. Hơn nữa chính Môi-se là một nhân vật rất được tôn trọng trong nước Ai-cập trước mặt các triều thần của Pha-ra-ôn và trước mặt dân chúng.

⁴ Môi-se nói, “Chúa phán thế nầy: Vào khoảng nửa đêm, Ta sẽ đi qua khắp đất Ai-cập. ⁵ Mọi con đầu lòng trong đất Ai-cập sẽ qua đời, từ con đầu lòng của Pha-ra-ôn đang ngồi trên ngai, cho đến con đầu lòng của người nữ nô lệ đang ngồi sau cối xay, cho đến tất cả con đầu lòng của các súc vật. ⁶ Bấy giờ trong toàn cõi Ai-cập sẽ có tiếng gào khóc thảm thiết như chưa từng có và sẽ không bao giờ có như vậy. ⁷ Nhưng trong nơi người I-sơ-ra-ên ở sẽ không có một tiếng chó sủa, dù là sủa người hay sủa thú vật, để các ngươi có thể biết rằng Chúa có phân biệt giữa người Ai-cập và người I-sơ-ra-ên.’ ⁸ Khi ấy tất cả quần thần của bệ hạ sẽ đến gặp tôi, sấp mình trước mặt tôi, mà nói rằng, ‘Xin ông và mọi người theo ông hãy rời khỏi chúng tôi.’ Bấy giờ tôi sẽ ra đi.” Rồi Môi-se giận bừng bừng lìa khỏi Pha-ra-ôn.

⁹ Chúa phán với Môi-se, “Pha-ra-ôn sẽ không nghe ngươi đâu, để các phép lạ của Ta sẽ gia tăng trong xứ Ai-cập.” ¹⁰ Môi-se và A-rôn đã làm tất cả các phép lạ ấy trước mặt Pha-ra-ôn, nhưng Chúa để cho lòng Pha-ra-ôn cứng cỏi; ông không để dân I-sơ-ra-ên rời khỏi đất nước của ông.

Thiết Lập Lễ Vượt Qua

12 Chúa phán với Môi-se và A-rôn trong xứ Ai-cập, ² “Tháng nầy sẽ thành tháng đầu của các tháng trong năm; nó sẽ là tháng giêng của các ngươi. ³ Hãy nói cho toàn thể hội chúng I-sơ-ra-ên rằng ngày mười tháng nầy, mỗi gia đình sẽ bắt một con chiên, mỗi nhà một con chiên. ⁴ Nếu gia đình nào ít người, ăn không hết một con chiên, hãy hiệp chung với gia đình láng giềng gần nhất để cùng ăn thịt một con chiên. Thịt chiên sẽ được chia đều theo số người ăn. ⁵ Con chiên của các ngươi phải là con chiên đực, một tuổi, lành mạnh vẹn toàn. Các ngươi có thể chọn một con trong đàn chiên hay đàn dê cũng được. ⁶ Các ngươi phải giữ nó cho đến ngày mười bốn tháng ấy, rồi toàn thể hội chúng I-sơ-ra-ên sẽ giết con vật đó vào lúc chạng vạng tối. ⁷ Chúng phải lấy một ít máu của con vật bôi lên hai thanh dọc và thanh ngang của khung cửa căn nhà chúng sẽ dùng bữa với nhau trong đó. ⁸ Chúng sẽ ăn thịt con chiên nội trong đêm đó. Chúng sẽ ăn thịt chiên nướng trên lửa, cùng với bánh không men và rau đắng. ⁹ Chúng không được ăn thịt tái hoặc thịt luộc trong nước, nhưng phải nướng trên lửa; nướng cả đầu, chân, và bộ lòng. ¹⁰ Các ngươi không được để phần thịt nào còn lại cho đến sáng. Hễ phần thịt nào còn lại đến sáng hôm sau, hãy đem thiêu nó đi. ¹¹ Ðây là cách các ngươi sẽ ăn thịt con vật đó: lưng nai nịt, chân mang giày, tay cầm gậy, và các ngươi sẽ ăn cách hối hả. Ðó là Lễ Vượt Qua của Chúa. ¹² Ta sẽ đi qua xứ Ai-cập trong đêm ấy. Ta sẽ đánh chết mọi con đầu lòng trong đất Ai-cập, cả loài người lẫn loài thú. Ta sẽ đoán phạt tất cả các thần của Ai-cập. Ta là Chúa. ¹³ Máu sẽ là dấu hiệu cho biết các ngươi đang ở trong nhà ấy. Khi Ta thấy máu, Ta sẽ vượt qua các ngươi, và không tai họa gì sẽ xảy đến tiêu diệt các ngươi khi Ta đánh phạt xứ Ai-cập.

¹⁴ Ngày ấy sẽ thành một ngày lễ tưởng niệm của các ngươi. Các ngươi sẽ ăn mừng trong ngày ấy để nhớ ơn Chúa. Trải qua mọi thế hệ các ngươi phải giữ lễ ấy như một quy luật đời đời.

¹⁵ Các ngươi sẽ ăn bánh không men bảy ngày. Ngay từ ngày thứ nhất các ngươi phải cất bỏ men ra khỏi nhà mình; vì từ ngày thứ nhất đến ngày thứ bảy ai ăn bánh có men sẽ bị khai trừ khỏi dân I-sơ-ra-ên. ¹⁶ Vào ngày thứ nhất các ngươi sẽ có một lễ nhóm họp thánh, và ngày thứ bảy các ngươi cũng sẽ có một lễ nhóm họp thánh. Không ai được làm việc trong mấy ngày ấy, ngoài việc nấu nướng cho mọi người ăn uống; ấy là việc duy nhất các ngươi được phép làm. ¹⁷ Các ngươi sẽ giữ Lễ Bánh Không Men, vì trong chính ngày ấy Ta đem các đội ngũ các ngươi ra khỏi xứ Ai-cập. Các ngươi sẽ giữ ngày lễ ấy qua mọi thế hệ, như giữ một quy luật đời đời.

¹⁸ Từ chiều tối ngày mười bốn đến chiều tối ngày hai mươi mốt tháng giêng các ngươi sẽ ăn bánh không men. ¹⁹ Trong bảy ngày, trong nhà các ngươi sẽ không có men; ai ăn món gì có men sẽ bị khai trừ khỏi cộng đồng dân I-sơ-ra-ên, bất kể người ngoại kiều hay người bản xứ. ²⁰ Các ngươi sẽ không được ăn những gì có men. Trong bất cứ nơi nào các ngươi sống, các ngươi sẽ ăn bánh không men.”

²¹ Môi-se gọi các vị trưởng lão của dân I-sơ-ra-ên đến và nói với họ, “Hãy đi, chọn con chiên cho mỗi gia đình anh chị em để giết cho Lễ Vượt Qua. ²² Hãy lấy một bó cây bài hương, nhúng vào chậu máu, rồi phết máu trong chậu ấy vào thanh ngang và hai thanh dọc của khung cửa nhà mình. Không ai trong anh chị em được ra khỏi nhà mình cho đến sáng, ²³ vì Chúa sẽ đi ngang qua để đánh phạt người Ai-cập. Khi Ngài thấy máu bôi nơi thanh ngang và hai thanh dọc của khung cửa, Chúa sẽ vượt qua cửa nhà ấy và không cho thần hủy diệt vào trong nhà để đánh giết anh chị em. ²⁴ Anh chị em hãy giữ lễ nầy như một quy luật đời đời cho mình và cho con cháu mình. ²⁵ Khi anh chị em vào trong đất Chúa sẽ ban cho anh chị em như Ngài đã hứa, anh chị em phải giữ lễ nầy. ²⁶ Khi con cháu anh chị em hỏi, ‘Lễ nầy có ý nghĩa gì?’ ²⁷ Anh chị em hãy bảo, ‘Ðó là con vật hiến tế của Lễ Vượt Qua dâng lên Chúa, vì Ngài đã vượt qua nhà người I-sơ-ra-ên ở Ai-cập khi Ngài đánh phạt người Ai-cập, nhưng chừa nhà chúng ta lại.’” Dân bèn sấp mình xuống và thờ phượng. ²⁸ Dân I-sơ-ra-ên đi và làm y những gì Chúa đã truyền cho Môi-se và A-rôn.

Tai Họa Thứ Mười: Con Ðầu Lòng Bị Giết

²⁹ Ðến nửa đêm Chúa đánh chết tất cả con đầu lòng trong đất Ai-cập, từ con đầu lòng của Pha-ra-ôn đang ngồi trên ngai cho đến con đầu lòng của người tù bị giam trong ngục tối, cùng tất cả con đầu lòng của mọi súc vật. ³⁰ Ðêm ấy Pha-ra-ôn thức dậy; ông, quần thần của ông, và tất cả người Ai-cập đều thức dậy. Có tiếng kêu la khóc lóc thảm thiết trong khắp đất Ai-cập, vì không nhà nào không có người chết. ³¹ Ðang đêm, ông cho triệu Môi-se và A-rôn vào và nói, “Hãy đứng dậy và đi khỏi dân ta, các ngươi và dân I-sơ-ra-ên. Hãy đi đi. Hãy thờ phượng Chúa như các ngươi đã nói. ³² Hãy đem các đàn chiên dê và các đàn bò đi như các ngươi đã nói. Hãy đi và cầu phúc cho ta.”

³³ Dân Ai-cập hối thúc dân I-sơ-ra-ên phải vội vã ra khỏi xứ sở của họ, vì họ bảo, “Chúng ta sẽ chết hết.” ³⁴ Vì thế dân phải lấy bột đã nhào nhưng chưa kịp dậy men, rồi lấy áo choàng bọc chậu bột lại, và vác lên vai ra đi.

Tước Ðoạt Của Cải Dân Ai-cập

³⁵ Dân I-sơ-ra-ên đã làm như Môi-se đã dặn họ. Họ hỏi xin người Ai-cập những bảo vật bằng bạc và bằng vàng, cùng với những y phục đắt tiền dành để mặc trong những dịp lễ hội. ³⁶ Chúa làm cho người I-sơ-ra-ên được lòng người Ai-cập, nên chúng ban cho người I-sơ-ra-ên những gì họ hỏi xin. Thế là họ đã tước lấy của cải của người Ai-cập.

Hành Trình từ Ram-se đến Su-cốt

³⁷ Dân I-sơ-ra-ên ra đi từ Ram-se đến Su-cốt. Có khoảng sáu trăm ngàn người đàn ông đi bộ, không kể trẻ con. ³⁸ Cũng có những dân tạp chủng đi lên với họ. Ai nấy dẫn theo các đàn súc vật của mình, nào chiên, dê, bò, lừa, thật đông đúc. ³⁹ Họ lấy bột đã nhồi nhưng chưa kịp dậy men mang ra khỏi Ai-cập làm bánh và nướng ăn. Bột ấy chưa kịp dậy men, vì họ bị đuổi ra khỏi Ai-cập, và không thể đợi cho men dậy. Ngay cả thực phẩm, họ cũng không kịp chuẩn bị để mang theo.

⁴⁰ Thời gian dân I-sơ-ra-ên ở tại Ai-cập là bốn trăm ba mươi năm. ⁴¹ Vào cuối bốn trăm ba mươi năm, trong chính ngày đó, tất cả các đội ngũ của Chúa đã ra khỏi xứ Ai-cập. ⁴² Ðó là đêm Chúa đã quan tâm đặc biệt để đem họ ra khỏi xứ Ai-cập. Ðêm đó là đêm toàn dân I-sơ-ra-ên phải giữ, trải qua mọi thế hệ, để nhớ ơn Chúa đã giải cứu họ.

Chỉ Thị về Lễ Vượt Qua

⁴³ Chúa phán với Môi-se và A-rôn, “Ðây là quy luật về Lễ Vượt Qua: Không người ngoại bang nào được ăn lễ ấy. ⁴⁴ Chỉ những nô lệ được mua về và đã được cắt bì mới được phép ăn. ⁴⁵ Không một du khách ngoại quốc hay một người nào trong dân ngoại đến làm thuê được ăn. ⁴⁶ Khi cử hành lễ ấy, các ngươi phải ăn trong nhà; không ai được đem thịt ra khỏi nhà mà ăn. Các ngươi không được làm gãy xương nào của con vật. ⁴⁷ Toàn thể hội chúng I-sơ-ra-ên sẽ ăn lễ ấy. ⁴⁸ Nếu một người ngoại quốc sống ở giữa các ngươi muốn được ăn lễ ấy thì tất cả người nam trong gia đình người ấy phải được cắt bì; bấy giờ người ấy mới được đến gần để ăn thánh lễ. Người ấy sẽ được xem như người bản quốc. Nhưng bất cứ người nam nào không được cắt bì sẽ không được phép ăn lễ ấy. ⁴⁹ Ðó là quy luật chung cho người bản quốc và người ngoại quốc sống giữa các ngươi.”

⁵⁰ Toàn dân I-sơ-ra-ên làm y như lịnh Chúa đã truyền cho Môi-se và A-rôn. ⁵¹ Chính ngày đó Chúa đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi xứ Ai-cập, theo từng đội ngũ của họ.

13 Chúa phán với Môi-se, ² “Hãy biệt riêng ra thánh cho Ta tất cả con đầu lòng. Tất cả con đầu lòng của người ta hay của súc vật trong I-sơ-ra-ên đều thuộc về Ta.”

Lễ Bánh Không Men

³ Môi-se nói với dân, “Xin anh chị em hãy ghi nhớ, hôm nay là ngày anh chị em ra khỏi Ai-cập, nhà nô lệ, vì Chúa đã dùng quyền năng của tay Ngài đem anh chị em ra khỏi nơi đó; đừng ăn bánh có men. ⁴ Hôm nay anh chị em ra đi là một ngày trong tháng giêng. ⁵ Khi Chúa đem anh chị em vào xứ của dân Ca-na-an, dân Hít-ti, dân A-mô-ri, dân Hi-vi, và dân Giê-bu-si, xứ Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em để ban cho anh chị em, một xứ đượm sữa và mật, thì cứ vào tháng nầy anh chị em phải cử hành lễ nầy.

⁶ Anh chị em^[m] sẽ ăn bánh không men bảy ngày; vào ngày thứ bảy anh chị em hãy cử hành thánh lễ để tôn thờ Chúa. ⁷ Trong bảy ngày đó mọi người sẽ ăn bánh không men; không bánh có men nào được thấy nơi anh chị em, và men cũng không được thấy ở giữa anh chị em trong toàn lãnh thổ của anh chị em. ⁸ Trong ngày ấy anh chị em hãy giải thích cho con cái mình biết rằng, ‘Cha mẹ làm như vậy để nhớ ơn Chúa đã đem cha mẹ ra khỏi Ai-cập.’^{[n] 9} Ðiều đó sẽ như một dấu nơi tay anh chị em, một vật nhắc nhở giữa hai mắt anh chị em, để miệng anh chị em sẽ dạy dỗ luật pháp của Chúa, vì Chúa đã đem anh chị em ra khỏi Ai-cập bằng cánh tay quyền năng của Ngài. ¹⁰ Hằng năm cứ đến ngày giờ đã định, anh chị em phải thi hành mạng lịnh nầy, từ năm nầy qua năm khác.”

Biệt Riêng Con Ðầu Lòng Ra Thánh

¹¹ “Khi Chúa đã đem anh chị em vào xứ của dân Ca-na-an, như Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em để ban cho anh chị em, ¹² anh chị em hãy biệt riêng ra cho Chúa tất cả các con đầu lòng. Tất cả các con đực đầu lòng của bầy súc vật của anh chị em sẽ thuộc về Chúa. ¹³ Riêng mỗi con lừa đầu lòng, anh chị em có thể dùng một con chiên để chuộc lại; nếu không chuộc nó lại, anh chị em phải bẻ gãy cổ nó đi. Ðối với con cái của loài người, anh chị em hãy chuộc lại mọi con trai đầu lòng của mình. ¹⁴ Trong tương lai, nếu con anh chị em hỏi anh chị em, ‘Ðiều ấy có ý nghĩa gì?’ Anh chị em phải giải thích cho nó hiểu rằng, ‘Chúa đã dùng cánh tay quyền năng của Ngài đem chúng ta ra khỏi Ai-cập, tức khỏi nhà nô lệ. ¹⁵ Khi Pha-ra-ôn ương ngạnh không để chúng ta ra đi, Chúa đã giết tất cả các con đầu lòng trong đất Ai-cập, từ con đầu lòng của loài người đến con đầu lòng của súc vật. Vì thế cha mẹ dâng lên Chúa tất cả các con đực đầu lòng, nhưng con trai đầu lòng của cha mẹ, cha mẹ chuộc lại.’ ¹⁶ Ðiều ấy sẽ làm một dấu ấn nơi tay anh chị em, một biểu tượng giữa hai mắt anh chị em, để nhắc rằng Chúa đã dùng cánh tay quyền năng của Ngài đem chúng ta ra khỏi Ai-cập.”

Trụ Mây và Trụ Lửa

¹⁷ Khi Pha-ra-ôn để dân ra đi, Ðức Chúa Trời không dẫn họ đi ngang qua xứ của dân Phi-li-tin, dù đó là đường gần, vì Ðức Chúa Trời nói, “Nếu dân thấy phải đối phó với chiến tranh, chúng có thể đổi ý và trở về lại Ai-cập.” ¹⁸ Vì thế Ðức Chúa Trời dẫn họ đi đường vòng vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải.^[o] Dân I-sơ-ra-ên trang bị vũ khí sẵn sàng khi rời Ai-cập đi lên.

¹⁹ Môi-se đem hài cốt của Giô-sép theo, vì ông ấy có bắt dân I-sơ-ra-ên long trọng thề rằng, “Chắc chắn Ðức Chúa Trời sẽ đoái thăm anh chị em, bấy giờ anh chị em sẽ mang hài cốt tôi rời khỏi đây lên theo với anh chị em.”Sáng 50:25

²⁰ Họ rời Su-cốt ra đi và đến Ê-tam, nơi sắp sửa vào đồng hoang, họ hạ trại. ²¹ Chúa đi trước họ; ban ngày Ngài ngự trong một trụ mây để dẫn đường, và ban đêm trong một trụ lửa để soi sáng, hầu họ có thể đi cả ngày lẫn đêm. ²² Ngài không cất trụ mây ban ngày và trụ lửa ban đêm khỏi vị trí ở phía trước đoàn dân.

Vượt Hồng Hải

14 Khi ấy Chúa phán với Môi-se, ² “Hãy bảo dân I-sơ-ra-ên quay lại và đóng trại đối diện với Pi Ha-hi-rốt, giữa Mích-đôn và biển, đối diện với Ba-anh Xê-phôn. Các ngươi sẽ đóng trại đối ngang với nó, cạnh bờ biển. ³ Bấy giờ Pha-ra-ôn sẽ nói về dân I-sơ-ra-ên rằng, ‘Chúng nó đang đi lẩn quẩn trong vùng, vì sa mạc đã chận hết các hướng đi của chúng rồi.’ ⁴ Ta sẽ để Pha-ra-ôn cứ cứng lòng, nó sẽ đuổi theo họ. Bấy giờ Ta sẽ được tôn trọng vì Pha-ra-ôn và vì toàn thể đạo quân nó; rồi dân Ai-cập sẽ biết rằng Ta là Chúa.” Dân I-sơ-ra-ên làm y như vậy.

⁵ Khi vua Ai-cập được báo rằng dân I-sơ-ra-ên đã bỏ trốn, Pha-ra-ôn và quần thần của ông đều đổi ý và nói, “Chúng ta đã làm gì vậy? Chúng ta đã thả dân I-sơ-ra-ên ra đi, để chúng không làm nô lệ cho chúng ta nữa sao?” ⁶ Vậy ông truyền lịnh thắng xe và kéo quân xuất chinh. ⁷ Ông đích thân dẫn sáu trăm xe thiện chiến, và kéo theo tất cả các xe chiến mã khác trong đất Ai-cập, cùng các sĩ quan chỉ huy chúng. ⁸ Chúa để cho Pha-ra-ôn vua Ai-cập cứng lòng và đuổi theo dân I-sơ-ra-ên trong khi họ ra đi cách hiên ngang. ⁹ Dân Ai-cập đuổi theo họ; tất cả ngựa, các xe chiến mã, các kỵ binh, và quân đội của Pha-ra-ôn. Chúng đuổi kịp họ giữa lúc họ hạ trại bên bờ biển, gần Pi Ha-hi-rốt, đối ngang Ba-anh Xê-phôn.

¹⁰ Khi Pha-ra-ôn đến gần, dân I-sơ-ra-ên nhìn lại, và kìa, dân Ai-cập đang truy đuổi họ gần kịp rồi. Dân I-sơ-ra-ên sợ hãi quá đỗi; họ cất tiếng kêu cầu Chúa. ¹¹ Họ nói với Môi-se, “Bộ ở Ai-cập không đủ mộ để chôn hay sao mà ông đem chúng tôi vào đây để chết trong sa mạc? Ông đem chúng tôi ra khỏi Ai-cập để làm gì? ¹² Há chẳng phải khi còn ở Ai-cập chúng tôi đã nói với ông, ‘Mặc kệ chúng tôi, cứ để chúng tôi làm nô lệ cho người Ai-cập’ hay sao? Vì thà làm nô lệ cho dân Ai-cập còn hơn bỏ thây trong sa mạc.”

¹³ Nhưng Môi-se nói với dân, “Ðừng sợ, hãy đứng yên đó, và nhìn xem ơn giải cứu Chúa thực hiện cho anh chị em hôm nay, vì những người Ai-cập anh chị em thấy hôm nay, anh chị em sẽ không bao giờ thấy họ nữa. ¹⁴ Chúa sẽ chiến đấu cho anh chị em, anh chị em chỉ có việc đứng yên mà nhìn.”

¹⁵ Bấy giờ Chúa phán với Môi-se, “Tại sao ngươi kêu cầu Ta? Hãy bảo dân I-sơ-ra-ên tiếp tục tiến tới. ¹⁶ Phần ngươi, hãy cầm cây gậy của ngươi đưa lên, và hãy đưa tay ngươi ra trên biển để rẽ nước ra, hầu dân I-sơ-ra-ên có thể đi trên đất khô băng qua biển. ¹⁷ Bấy giờ Ta sẽ để cho dân Ai-cập cứng lòng hầu chúng đuổi theo họ vào lòng biển, rồi Ta sẽ được tôn trọng vì cớ Pha-ra-ôn cùng tất cả quân đội của nó, các xe chiến mã, và các kỵ binh của nó. ¹⁸ Khi Ta đã đánh hạ Pha-ra-ôn, cùng các xe chiến mã, và các kỵ binh của nó rồi, Ta sẽ được tôn trọng, và dân Ai-cập sẽ biết rằng Ta là Chúa.”

¹⁹ Thiên sứ của Ðức Chúa Trời vốn ở trước đội ngũ I-sơ-ra-ên di chuyển về phía sau họ, và trụ mây vốn ở phía trước họ bây giờ cũng di chuyển về phía sau họ. ²⁰ Trụ mây án ngữ giữa đội quân Ai-cập và đội ngũ I-sơ-ra-ên. Cùng một trụ mây ấy mà bóng tối bao phủ mịt mù bên nầy và ánh sáng tỏa rạng thâu đêm bên kia. Vì thế suốt đêm không ai bên nầy xáp lại gần bên kia được.

²¹ Bấy giờ Môi-se đưa tay ra trên biển. Chúa khiến một cơn gió đông cực mạnh thổi trên biển suốt đêm, rẽ biển ra, và dồn nước lại, khiến biển lộ đất khô. ²² Dân I-sơ-ra-ên đi trên đất khô vào lòng biển; nước biển biến thành hai bức tường hai bên, một ở bên phải và một ở bên trái. ²³ Quân Ai-cập đuổi theo họ. Tất cả ngựa, các xe chiến mã, và các kỵ binh của Pha-ra-ôn rượt theo họ mà vào lòng biển. ²⁴ Ðến canh sáng, Chúa từ trong trụ lửa và trụ mây nhìn xuống đạo quân Ai-cập; Ngài làm đạo quân ấy bị hỗn loạn ²⁵ bằng cách khiến các bánh xe của chúng sút ra, nên chúng phải di chuyển rất khó khăn. Quân Ai-cập nói với nhau, “Chúng ta hãy chạy trốn khỏi người I-sơ-ra-ên, vì Chúa đánh người Ai-cập thay cho họ.”

²⁶ Bấy giờ Chúa phán với Môi-se, “Hãy đưa tay ngươi ra trên biển, để nước trở lại phủ trên quân Ai-cập, trên các xe chiến mã và các kỵ binh của chúng.” ²⁷ Vậy Môi-se đưa tay ông ra trên biển. Khi bình minh ló dạng, biển đã phủ nước lại như cũ. Quân Ai-cập ùa nhau chạy trốn, nhưng Chúa đã chôn người Ai-cập dưới lòng biển. ²⁸ Nước ập trở lại và phủ lấp các xe chiến mã và các kỵ binh, tức toàn thể đạo quân của Pha-ra-ôn đã đuổi theo họ vào lòng biển; không một người sống sót. ²⁹ Nhưng dân I-sơ-ra-ên đã đi trên đất khô ở giữa lòng biển mà vượt qua biển; nước biến thành hai bức tường hai bên họ, một ở bên phải và một ở bên trái.

³⁰ Như vậy ngày hôm đó Chúa đã cứu dân I-sơ-ra-ên khỏi tay dân Ai-cập. Dân I-sơ-ra-ên thấy quân Ai-cập chết, xác nổi tấp vào bờ. ³¹ Dân I-sơ-ra-ên đã chứng kiến việc lớn lao mà Chúa đã làm đối với dân Ai-cập, vì thế họ kính sợ Chúa và tin Chúa, cùng tin Môi-se tôi tớ Ngài.

Bài Ca của Môi-se

15 Bấy giờ Môi-se và dân I-sơ-ra-ên hát bài ca nầy dâng lên Chúa: