Bible in 90 Days
Bài Giảng Trên Núi(A)
5 Thấy đám đông, Đức Giê-su đi lên núi. Khi Ngài đã ngồi xuống, các môn đệ đến gần, 2 Ngài cất tiếng dạy dỗ họ:[a]
3 “Phước cho người nghèo khổ trong tâm linh,
Vì Nước Thiên Đàng thuộc về họ.
4 Phước cho người than khóc,
Vì sẽ được an ủi.
5 Phước cho người khiêm nhu,
Vì sẽ được thừa hưởng đất.
6 Phước cho người đói khát sự công chính,
Vì sẽ được no đủ.
7 Phước cho người đầy lòng thương,
Vì sẽ được thương xót.
8 Phước cho người có lòng trong sạch,
Vì sẽ thấy Đức Chúa Trời.
9 Phước cho người hòa giải,
Vì sẽ được gọi là con cái Đức Chúa Trời.
10 Phước cho người vì sự công chính mà bị bắt bớ,
Vì Nước Thiên Đàng thuộc về họ.
11 Phước cho các con khi bị người ta mắng nhiếc, ngược đãi và vu cáo đủ điều ác vì cớ Ta. 12 Hãy hân hoan, mừng rỡ, các con sẽ được trọng thưởng ở trên trời vì người ta cũng đã bắt bớ các tiên tri của Chúa trước các con như thế.”
Muối Và Ánh Sáng(B)
13 “Các con là muối của đất, nhưng nếu muối mất chất mặn đi, thì lấy gì làm cho mặn lại? Muối ấy thành vô ích, phải bỏ đi và bị người ta giẫm dưới chân.
14 Các con là ánh sáng của thế gian. Một thành xây trên ngọn đồi sẽ không bị che khuất. 15 Không ai thắp đèn rồi đặt trong[b] thùng nhưng đặt trên chân đèn để soi sáng mọi người trong nhà. 16 Vậy, hãy chiếu ánh sáng của các con trước mặt thiên hạ như thế, để họ thấy các công việc tốt đẹp của các con mà tôn vinh Cha các con ở trên trời.”[c]
Dạy Về Kinh Luật
17 “Đừng nghĩ rằng Ta đến để hủy bỏ Kinh Luật và Kinh Tiên Tri; Ta đến không phải để hủy bỏ mà để hoàn thành. 18 Vì thật, Ta bảo các con: Cho đến khi trời đất qua đi thì một chấm, một nét trong Kinh Luật cũng không qua đi[d] cho đến chừng tất cả được thành tựu. 19 Vì thế nếu ai hủy bỏ một điều nhỏ nhất trong các điều răn này và dạy người ta làm như thế, người ấy sẽ là[e] nhỏ nhất trong Nước Thiên Đàng. Nhưng hễ ai làm theo những điều răn ấy và dạy người khác làm nữa, sẽ được kể là lớn trong Nước Thiên Đàng. 20 Vì Ta nói cho các con biết: Nếu sự công chính của các con không hơn sự công chính của các giáo sư Kinh Luật và người Pha-ri-si, thì các con không thể vào Nước Thiên Đàng được.”
Sự Giận Dữ
21 “Các con nghe lời dạy cho người xưa rằng: ‘Chớ giết người.[f] Ai giết người sẽ bị trừng phạt.’ 22 Nhưng Ta bảo các con: ‘Ai giận anh em mình, người ấy đáng bị trừng phạt. Ai mắng anh em mình là ngu xuẩn,[g] người ấy đáng bị đưa ra tòa.[h] Ai mắng anh em mình là điên khùng người ấy đáng bị ném vào lửa hỏa ngục.’
23 Cho nên khi con dâng lễ vật trên bàn thờ mà nhớ lại rằng một anh em con có điều gì bất bình cùng con, 24 hãy để lễ vật ở trước bàn thờ, đi giải hòa cùng anh em mình trước đã, rồi hãy trở lại dâng lễ vật.
25 Hãy sớm thỏa thuận với người kiện cáo mình ngay khi còn trên đường đi với họ, kẻo kẻ đối nghịch nộp con trước tòa, quan tòa trao cho người dưới quyền tống giam con. 26 Thật, Ta bảo con, con không ra khỏi ngục cho đến khi trả hết đồng bạc cuối cùng.”
Vấn Đề Ngoại Tình
27 “Các con đã nghe lời dạy rằng: ‘Chớ ngoại tình.’[i] 28 Còn Ta dạy các con rằng: ‘Hễ ai nhìn đàn bà với lòng tham muốn người ấy đã ngoại tình trong lòng rồi. 29 Nếu con mắt bên phải gây cho con phạm tội, hãy móc mắt ấy ném xa khỏi con, vì thà một phần thân thể bị hủy hoại hơn là cả thân thể bị ném xuống hỏa ngục. 30 Nếu tay phải gây cho con phạm tội, hãy chặt bỏ đi, vì thà một phần thân thể bị hủy hoại còn hơn là toàn thân đi vào hỏa ngục.’ ”
Vấn Đề Ly Dị(C)
31 “Cũng có lời dạy: ‘Ai muốn bỏ vợ hãy cho nàng một giấy ly dị.’[j] 32 Nhưng Ta bảo các con: Ngoại trừ trường hợp gian dâm, ai bỏ vợ là làm cho nàng trở nên người ngoại tình; còn ai cưới người bị ly dị, thì cũng phạm tội ngoại tình.”
Sự Thề Nguyện
33 “Các con cũng nghe lời dạy cho người xưa rằng: ‘Đừng bội lời thề, nhưng hãy hoàn thành lời hứa nguyện của con với Chúa.’ 34 Nhưng Ta bảo các con: ‘Đừng thề gì cả. Đừng chỉ trời mà thề, vì là ngai của Đức Chúa Trời. 35 Đừng chỉ đất mà thề, vì là bệ chân của Ngài. Đừng chỉ Giê-ru-sa-lem mà thề, vì là kinh thành của Vua lớn. 36 Đừng chỉ đầu[k] con mà thề, vì con không thể làm cho một sợi tóc thành trắng hay đen được. 37 Nhưng phải thì nói phải, không thì nói không, thêm bớt[l] bất cứ điều gì đều từ quỷ mà đến.’ ”
Sự Trả Thù(D)
38 “Các con nghe lời dạy rằng: ‘Mắt đền mắt, răng đền răng.’[m] 39 Nhưng Ta bảo các con: ‘Đừng chống cự kẻ ác. Nếu ai vả má bên phải, hãy đưa luôn má bên kia cho họ. 40 Nếu ai muốn kiện con để lấy áo trong, hãy để họ lấy luôn áo ngoài. 41 Nếu ai bắt con đi một dặm, hãy đi với họ hai dặm. 42 Ai xin hãy cho; ai muốn mượn gì, đừng từ chối.’ ”
Yêu Kẻ Thù(E)
43 “Các con có nghe lời dạy: ‘Hãy thương người láng giềng[n] và ghét kẻ thù địch.’ 44 Nhưng Ta bảo các con: ‘Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ bắt bớ các con, 45 để các con trở nên con cái của Cha các con trên trời, vì Ngài cho mặt trời soi trên kẻ ác cũng như người thiện và ban mưa cho người công chính cũng như kẻ bất chính. 46 Nếu các con chỉ thương người thương mình, các con có gì đáng thưởng đâu. Ngay cả người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao? 47 Nếu các con chỉ chào đón anh em mình mà thôi, thì có gì hơn ai đâu, những người ngoại đạo cũng chẳng làm như thế sao? 48 Thế thì, các con hãy toàn hảo, như Cha các con ở trên trời là Đấng toàn hảo.’ ”
Việc Thiện
6 “Các con hãy thận trọng về việc công đức[o] của mình, đừng phô trương cho người ta thấy, nếu không, các con sẽ không được Cha các con ở trên trời ban thưởng.
2 Vì thế, khi con bố thí, đừng thổi kèn trước mặt thiên hạ[p] như phường đạo đức giả thường làm trong hội đường và ngoài phố để được người ta khen ngợi. Thật, Ta bảo các con, họ đã nhận đủ phần thưởng của mình rồi. 3 Nhưng khi con bố thí, đừng cho tay trái biết tay phải làm gì, để việc từ thiện của con được giữ kín; 4 và Cha con là Đấng thấy trong nơi kín nhiệm, sẽ thưởng cho con.”
Sự Cầu Nguyện(F)
5 “Khi các con cầu nguyện, đừng như bọn đạo đức giả, vì họ thích đứng cầu nguyện trong hội đường hay nơi quảng trường[q] cho người ta thấy. Thật, Ta bảo các con, họ đã nhận đủ phần thưởng của mình rồi. 6 Riêng phần con, khi cầu nguyện, hãy vào phòng riêng đóng cửa lại, cầu nguyện với Cha con, là Đấng ở trong nơi kín nhiệm và Cha con, là Đấng thấy trong nơi kín nhiệm, sẽ thưởng cho con. 7 Khi cầu nguyện đừng lặp đi lặp lại như người ngoại, vì họ tưởng cầu nhiều lời sẽ được nhậm. 8 Vậy, đừng bắt chước họ, vì Cha biết các con cần gì trước khi các con cầu xin.
9 Các con hãy cầu nguyện như thế này:
‘Lạy Cha chúng con ở trên trời,
Danh Cha được tôn thánh,
10 Nước Cha được đến,
Ý Cha được nên,
Ở đất như ở trời.
11 Xin cho chúng con hôm nay thức ăn đủ ngày.[r]
12 Xin tha tội[s] cho chúng con,
Như chính chúng con cũng tha kẻ mắc tội với chúng con.
13 Xin đừng để chúng con sa vào chước cám dỗ
Nhưng cứu chúng con khỏi Kẻ Ác.’[t]
14 Nếu các con tha tội cho người ta, thì Cha các con ở trên trời cũng sẽ tha cho các con. 15 Nếu các con không tha tội cho người ta, Cha các con cũng sẽ không tha tội các con.”
Vấn Đề Kiêng Ăn
16 “Khi các con kiêng ăn, đừng để mặt mày bơ phờ như phường đạo đức giả, vì họ làm mặt buồn để người ta thấy họ kiêng ăn. Thật, Ta bảo các con, họ đã nhận đủ phần thưởng của mình rồi. 17 Nhưng khi kiêng ăn, hãy xức dầu trên đầu, rửa mặt, để không ai biết con đang kiêng ăn 18 chỉ riêng Cha con, là Đấng ở nơi kín nhiệm, sẽ thấy và thưởng cho con.”
Kho Báu Trên Trời(G)
19 “Các con đừng tích trữ của cải dưới đất là nơi mối mọt và gỉ sét làm hủy hoại và kẻ trộm khoét vách lấy đi. 20 Nhưng hãy tích trữ của cải các con ở trên trời là nơi mối mọt không thể hủy hoại và kẻ trộm cũng không khoét vách lấy được. 21 Vì của cải các con ở đâu, lòng các con cũng ở đó.”
Ánh Sáng Của Thân Thể(H)
22 “Mắt là đèn của thân thể. Vì thế, nếu mắt con tốt, thì cả thân thể sẽ sáng láng. 23 Nếu mắt con xấu, cả thân thể sẽ tối tăm. Vậy nếu ánh sáng ở trong con chỉ là tối tăm, thì sự tối tăm ấy còn lớn là dường nào!”
Chúa Và Tiền Tài(I)
24 “Không ai có thể làm tôi hai chủ, vì sẽ ghét chủ này mà thương chủ kia, hoặc sẽ trọng chủ này mà khinh chủ kia. Các con không thể phục vụ cả Đức Chúa Trời lẫn tiền tài.”[u]
Vấn Đề Lo Lắng(J)
25 “Vì thế Ta bảo các con: Đừng lo lắng cho cuộc sống, lo mình sẽ ăn gì, uống gì, hay thân thể mình sẽ mặc gì. Mạng sống chẳng quý hơn đồ ăn và thân thể chẳng quý hơn quần áo sao? 26 Hãy xem loài chim trời, chúng chẳng gieo, chẳng gặt, cũng chẳng tồn kho tích trữ, nhưng Cha các con ở trên trời vẫn nuôi chúng. Các con không quý hơn loài chim sao? 27 Có ai trong các con nhờ lo lắng mà có thể thêm cho đời mình một khoảnh khắc nào không?[v]
28 Còn việc ăn mặc, sao các con lo lắng mà làm chi? Hãy xem hoa huệ ngoài đồng mọc thế nào. Chúng không phải làm việc khổ nhọc, cũng chẳng kéo chỉ, 29 nhưng Ta bảo các con, dầu vua Sa-lô-môn sang trọng đến đâu, cũng không thể mặc đẹp bằng một trong các hoa huệ kia. 30 Một loài hoa dại ngoài đồng, nay còn, mai bị ném vào lò lửa, mà Đức Chúa Trời mặc cho chúng như thế, còn các con không quý hơn để Ngài chu cấp quần áo cho sao, hỡi những kẻ ít đức tin? 31 Vậy, đừng lo lắng mà hỏi rằng chúng ta sẽ ăn gì, uống gì hay là mặc gì? 32 Vì tất cả những điều này, người ngoại vẫn tìm kiếm và Cha các con ở trên trời biết các con cần tất cả những điều ấy. 33 Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công chính của Ngài, và Ngài sẽ ban thêm cho các con mọi điều ấy nữa. 34 Thế thì, đừng lo sợ cho ngày mai, vì ngày mai sẽ lo cho ngày mai. Nỗi lao phiền trong ngày cũng đủ quá rồi!”
Vấn Đề Lên Án(K)
7 “Các con đừng lên án ai để khỏi bị lên án. 2 Vì các con lên án người khác thể nào, các con sẽ bị lên án thể ấy. Các con lường cho người ta mực nào, các con sẽ được lường lại mực ấy.
3 Tại sao con thấy cái dằm trong mắt anh em, nhưng không nhận ra cây xà nhà trong mắt mình? 4 Làm sao con có thể nói với anh em mình rằng: ‘Để tôi lấy cái dằm ra khỏi mắt anh,’ trong khi cây xà vẫn ở trong mắt mình. 5 Hỡi kẻ đạo đức giả, hãy lấy cây xà ra khỏi mắt mình trước, rồi mới thấy rõ để lấy cái dằm ra khỏi mắt anh em mình.
6 Đừng cho chó vật thánh, chớ ném châu ngọc cho heo, e rằng chúng sẽ giẫm dưới chân và quay lại cắn xé các con.”
Tìm Kiếm(L)
7 “Hãy xin, sẽ được; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ, cửa sẽ mở cho các con. 8 Vì ai xin thì được, ai tìm thì gặp và ai gõ, cửa sẽ mở.
9 Có ai trong vòng các con, khi con mình xin bánh lại cho đá, 10 hay con xin cá, lại cho rắn chăng? 11 Nếu các con là người gian ác còn biết cho con cái mình quà tốt, huống chi Cha các con ở trên trời lại không ban điều tốt hơn cho những người cầu xin Ngài sao? 12 Vậy thì, bất cứ những gì con muốn người ta làm cho mình, hãy làm điều ấy cho họ, vì đó là Kinh Luật và Kinh Tiên Tri.”
Cổng Hẹp(M)
13 “Hãy vào cổng hẹp, vì cổng rộng và đường lớn dẫn đến hủy hoại, nhiều người đi vào đó. 14 Cổng hẹp và đường nhỏ dẫn đến sự sống, chỉ có ít người tìm thấy.”
Xem Trái Biết Cây(N)
15 “Hãy đề phòng tiên tri giả là những người đội lốt chiên đến với các con, nhưng bên trong là lang sói tham tàn. 16 Các con nhận biết người ta nhờ kết quả của họ. Không ai hái nho nơi bụi gai hay hái vả nơi bụi chà chôm. 17 Cũng vậy, cây lành sinh quả lành, cây độc sinh quả độc. 18 Cây lành không thể sinh quả độc, cây độc cũng không sinh quả lành. 19 Cây nào không sinh quả lành sẽ bị đốn và ném vào lửa. 20 Thế thì, các con nhận biết người ta là nhờ quả của họ.”
Chúa Biết Rõ(O)
21 “Không phải hễ ai nói với Ta: ‘Lạy Chúa, lạy Chúa’ đều sẽ vào Nước Thiên Đàng đâu, nhưng chỉ những người làm theo ý muốn của Cha Ta ở trên trời. 22 Vào ngày ấy, nhiều người sẽ nói với Ta rằng: ‘Lạy Chúa, lạy Chúa, chúng con đã nhân danh Ngài nói tiên tri, nhân danh Ngài trừ quỷ, nhân danh Ngài làm nhiều phép lạ.’ 23 Nhưng Ta sẽ phán cùng họ rằng: ‘Ta không biết các người, hỡi những kẻ gian ác, hãy lui ra khỏi Ta!’ ”
Hai Nền Tảng(P)
24 “Vậy, ai nghe lời Ta dạy và làm theo, sẽ giống như một người khôn ngoan xây nhà mình trên nền đá. 25 Khi mưa đổ xuống, nước lụt[w] dâng lên, cuồng phong ập đến, nhà ấy không sụp đổ vì đã được xây trên nền đá. 26 Còn ai nghe lời Ta dạy, nhưng không làm theo thì giống như một người ngu dại xây nhà mình trên cát. 27 Khi mưa đổ xuống, nước lụt dâng lên, gió bão ập đến, thì nhà ấy sụp đổ, hư hại nặng nề.”
28 Khi Đức Giê-su dứt lời, đoàn dân đông vô cùng ngạc nhiên về sự dạy dỗ của Ngài, 29 vì Ngài dạy dỗ đầy quyền uy chứ không như các giáo sư Kinh Luật của họ.
Chữa Lành Người Phung(Q)
8 Khi Đức Giê-su từ trên núi xuống, có rất đông người đi theo Ngài. 2 Kìa, một người phung đến quỳ gối xin: “Thưa Chúa, nếu Chúa muốn, Ngài có thể chữa lành cho con.”
3 Ngài đưa tay ra sờ người ấy và phán: “Ta muốn, hãy lành bệnh!” Lập tức người phung được lành. 4 Đức Giê-su dặn người ấy: “Này, đừng nói với ai cả, nhưng hãy đi trình diện cùng thầy tế lễ và dâng lễ vật theo như Môi-se đã dạy để làm chứng cho họ.”
Chữa Lành Người Đầy Tớ Của Đội Trưởng(R)
5 Khi Đức Giê-su vào thành Ca-pha-na-um, một đội trưởng đến xin Ngài: 6 “Thưa Thầy, người đầy tớ của tôi bị bệnh bại liệt đang nằm tại nhà đau đớn vô cùng.”
7 Ngài phán: “Ta sẽ đến chữa lành cho nó.”
8 Nhưng viên đội trưởng đáp: “Thưa Thầy, tôi không xứng đáng tiếp Thầy vào nhà. Xin Thầy chỉ truyền một lời, đầy tớ tôi sẽ được lành. 9 Vì tôi ở dưới quyền người khác, cũng có binh sĩ dưới quyền tôi. Tôi bảo người này: ‘Hãy đi,’ thì nó đi, và bảo người kia: ‘Hãy đến,’ thì nó đến; hoặc bảo đầy tớ của tôi: ‘Hãy làm việc này,’ thì nó làm.”
10 Nghe vậy, Đức Giê-su lấy làm ngạc nhiên; Ngài bảo những người theo mình: “Thật, Ta bảo các con, Ta không thấy ai trong dân Y-sơ-ra-ên có đức tin như thế này. 11 Ta cho các con biết: Nhiều người từ phương đông, phương tây sẽ đến và ngồi đồng bàn với Áp-ra-ham, Y-sác và Gia-cốp trong Nước Thiên Đàng. 12 Nhưng những người đáng lẽ thừa hưởng Nước Thiên Đàng sẽ bị ném ra nơi tối tăm, ở đó sẽ có than khóc và rên xiết.”[x]
13 Đức Giê-su phán bảo viên đội trưởng: “Hãy đi! Ngươi sẽ được như điều mình tin.” Ngay giờ đó người đầy tớ của ông được lành.
Chữa Lành Nhiều Người Khác(S)
14 Đức Giê-su vào nhà Phê-rơ, thấy bà gia của ông đang bị sốt nằm trên giường bệnh. 15 Ngài nắm tay bà, cơn sốt liền dứt. Bà ngồi dậy và lo tiếp đãi Ngài.
16 Buổi chiều, người ta đem đến cho Ngài nhiều người bị quỷ ám. Ngài chỉ phán một tiếng, đuổi tà linh và chữa lành tất cả những người bệnh tật. 17 Điều này làm ứng nghiệm lời tiên tri I-sa:
“Ngài mang lấy sự đau ốm của chúng ta
Và cất đi bệnh tật của chúng ta.”[y]
Làm Môn Đệ Chúa(T)
18 Thấy đám đông chung quanh mình, Đức Giê-su ra lệnh đi qua bờ bên kia. 19 Có một giáo sư Kinh Luật đến xin Ngài: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu tôi sẽ theo đó.”
20 Đức Giê-su bảo người ấy: “Con cáo có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ gối đầu.”
21 Một môn đệ của Chúa đến thưa cùng Ngài: “Thưa Thầy, cho con về chôn cất cha con trước đã.”
22 Nhưng Đức Giê-su đáp: “Con hãy theo Ta, để người chết chôn kẻ chết của họ.”
Khiến Bão Yên Lặng(U)
23 Đức Giê-su xuống thuyền và các môn đệ đi theo. 24 Bỗng nhiên biển động mạnh, đến nỗi thuyền bị sóng đánh gần chìm. Nhưng Ngài đang ngủ. 25 Các môn đệ đến đánh thức Ngài dậy và cầu cứu: “Chúa ơi, xin cứu chúng con! Chúng con sắp chết chìm!” 26 Ngài bảo: “Sao các con sợ, hỡi những kẻ ít đức tin?” Rồi Ngài đứng dậy quở gió và biển, biển cả hoàn toàn yên lặng. 27 Các môn đệ ngạc nhiên bảo nhau: “Người này là ai mà gió và biển cũng vâng lời Người?”
Chữa Lành Người Bị Quỷ Ám(V)
28 Sau khi đã qua bên kia bờ, Ngài vào khu vực người Ga-đa-ra. Có hai người bị quỷ ám từ các nhà mồ đi ra gặp Ngài. Hai người này rất hung dữ, đến nỗi không ai dám đi qua con đường đó. 29 Thấy Ngài họ liền kêu la: “Con Đức Chúa Trời ơi! Chúng tôi có làm gì liên can đến Ngài đâu? Ngài đến để hình phạt chúng tôi trước hạn định sao?”
30 Xa xa có một bầy heo rất đông đương ăn. 31 Các quỷ cầu xin Ngài: “Nếu Ngài đuổi chúng tôi ra, xin cho chúng tôi nhập vào bầy heo.” 32 Ngài phán: “Hãy xuất đi!” Khi xuất khỏi hai người, chúng nhập vào bầy heo. Lập tức bầy heo lao đầu từ bờ vực xuống biển chết chìm hết. 33 Mấy người chăn heo bỏ chạy vào thành và loan báo mọi sự cùng với việc đã xảy ra cho hai người bị quỷ ám. 34 Thế là cả dân thành ra gặp Đức Giê-su. Thấy Ngài, họ yêu cầu Ngài rời khỏi địa bàn của họ.
Chữa Lành Người Bệnh Bại Liệt(W)
9 Đức Giê-su xuống thuyền trở về bờ bên kia, về thành phố của Ngài. 2 Người ta đem đến cho Ngài một người bại liệt nằm trên cáng. Thấy đức tin những người ấy, Đức Giê-su bảo người bệnh: “Con ơi, hãy yên tâm, tội lỗi con đã được tha.”
3 Mấy giáo sư Kinh Luật nói với nhau: “Người này phạm thượng!”
4 Đức Giê-su biết ý tưởng họ, Ngài phán: “Tại sao các ông có ác ý trong lòng như thế? 5 Bảo: ‘Tội lỗi con đã được tha,’ hay bảo: ‘Đứng dậy bước đi,’ điều nào dễ hơn? 6 Để các ông biết rằng Con Người khi ở trần thế có quyền tha tội.” Ngài phán bảo người bại liệt: “Hãy đứng dậy, vác cáng đi về nhà.” 7 Người ấy đứng dậy đi về nhà. 8 Dân chúng chứng kiến việc này đều kính sợ và tôn vinh Đức Chúa Trời, Đấng đã ban cho loài người quyền uy như thế.
Chúa Gọi Ma-thi-ơ(X)
9 Ra khỏi đó Đức Giê-su thấy một người tên Ma-thi-ơ đang ngồi tại trạm thu thuế. Ngài bảo: “Hãy theo Ta.” Người đứng dậy đi theo Ngài.
10 Sau đó, khi Đức Giê-su đang ăn tại nhà, có nhiều người thu thuế và kẻ tội lỗi đến cùng ăn với Ngài và các môn đệ. 11 Thấy thế, những người Pha-ri-si nói với môn đệ Ngài: “Tại sao Thầy các anh ăn uống chung với phường thu thuế và đám người tội lỗi?”
12 Nghe thế, Ngài đáp: “Người lành mạnh không cần bác sĩ, chỉ có người bệnh mới cần. 13 Hãy đi và học cho biết ý nghĩa câu này: ‘Ta chuộng lòng thương xót hơn vật tế lễ!’[z] Vì Ta đến không phải để kêu gọi người công chính, nhưng gọi người tội lỗi.”
Hỏi Về Việc Kiêng Ăn(Y)
14 Lúc ấy, các môn đệ của Giăng đến hỏi Ngài: “Tại sao chúng tôi và người Pha-ri-si kiêng ăn, còn môn đệ của Thầy không kiêng ăn?”
15 Đức Giê-su đáp: “Các chàng phụ rể không thể buồn rầu đang khi chàng rể còn ở với mình. Khi chàng rể bị đem đi khỏi, lúc bấy giờ họ mới kiêng ăn.
16 Không ai vá miếng vải mới[aa] vào áo cũ, vì miếng vá sẽ co lại làm rách áo và chỗ rách sẽ tệ hơn. 17 Không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ; nếu làm như thế, bầu da sẽ nứt, rượu chảy hết mà bầu cũng hư; nhưng người ta đổ rượu mới vào bầu da mới, thế là giữ được cả hai.”
Con Gái Người Quản Lý Hội Đường Và Người Đàn Bà Sờ Gấu Áo(Z)
18 Đức Giê-su còn đang nói, một viên quản lý hội đường đến quỳ gối thưa: “Con gái tôi vừa mới chết, nhưng xin Thầy đến đặt tay trên nó thì nó sẽ sống.” 19 Ngài đứng dậy đi với ông ta, các môn đệ cùng đi theo.
20 Bấy giờ, có một người đàn bà bị bệnh xuất huyết đã mười hai năm, đến phía sau sờ gấu áo Ngài, 21 vì tự nghĩ rằng: “Nếu ta chỉ sờ gấu áo Ngài, thì sẽ được lành bệnh.”
22 Đức Giê-su quay lại, thấy người đàn bà, và bảo: “Con ơi,[ab] hãy vững tâm, đức tin con đã chữa lành cho con.” Ngay lúc ấy, người đàn bà hết bệnh.
23 Đức Giê-su vào nhà người quản lý; Ngài thấy mấy người thổi sáo nhà đám và đám đông đang xôn xao. 24 Ngài bảo: “Ra ngoài đi! Đứa bé này không chết đâu, nhưng nó đang ngủ.” Họ chế nhạo Ngài. 25 Khi đám đông bị đuổi ra ngoài, Ngài đến cầm tay em bé, thì nó ngồi dậy. 26 Tin này đồn ra khắp vùng đó.
Chữa Lành Hai Người Mù
27 Khi Đức Giê-su rời khỏi chỗ đó, có hai người mù theo sau kêu lớn: “Con Vua Đa-vít, xin thương xót chúng con!”
28 Khi vào nhà, hai người mù đến gần Ngài. Ngài hỏi: “Các ngươi có tin rằng Ta làm được việc này không?” Họ trả lời: “Thưa Chúa, chúng con tin.”
29 Ngài sờ mắt họ và phán: “Hãy sáng mắt như các ngươi đã tin.” 30 Mắt họ được sáng. Đức Giê-su nghiêm nghị dặn: “Này, đừng cho ai biết việc này.” 31 Nhưng họ đi ra và đồn về Ngài khắp vùng đó.
Chữa Lành Người Câm
32 Khi họ vừa đi khỏi, người ta đem cho Ngài một người câm bị quỷ ám. 33 Khi quỷ bị đuổi ra, người câm nói được. Dân chúng ngạc nhiên kêu lên: “Chưa bao giờ có việc như thế này xảy ra trong Y-sơ-ra-ên.”
34 Nhưng người Pha-ri-si lại bảo: “Ông ta nhờ chúa quỷ để trừ quỷ.”
35 Đức Giê-su đi khắp các thành thị và làng mạc, dạy dỗ trong các hội đường, truyền bá Phúc Âm Nước Đức Chúa Trời và chữa lành mọi thứ bệnh tật, đau yếu. 36 Nhìn thấy đoàn dân đông đảo, Ngài động lòng thương xót, vì họ bị hà hiếp và khốn đốn như đàn chiên không người chăn. 37 Ngài bảo các môn đệ: “Mùa gặt thật trúng, nhưng thợ gặt thì ít. 38 Vậy, hãy cầu xin Chúa mùa gặt sai thêm thợ gặt vào đồng lúa của Ngài.”
Chúa Chọn Mười Hai Môn Đệ(AA)
10 Đức Giê-su gọi mười hai môn đệ đến và ban cho quyền uy để đuổi tà linh và chữa lành mọi bệnh tật.
2 Tên của mười hai sứ đồ như sau: Trước hết[ac] là Si-môn, cũng gọi là Phê-rơ và An-rê, em người; Gia-cơ con của Xê-bê-đê và Giăng em người; 3 Phi-líp và Ba-thê-lê-mi; Thô-ma và Ma-thi-ơ, người thu thuế; Gia-cơ con của A-phê và Tha-đê; 4 Si-môn người thuộc đảng Quá Khích và Giu-đa Ích-ca-ri-ốt là người phản Chúa.
Chúa Sai Mười Hai Sứ Đồ(AB)
5 Đó là mười hai sứ đồ Đức Giê-su sai đi và dặn bảo: “Đừng đi vào vùng dân ngoại quốc hay thành phố người Sa-ma-ri. 6 Nhưng hãy đến cùng bầy chiên[ad] lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên. 7 Hãy đi, truyền giảng rằng: ‘Nước Thiên Đàng đã đến gần.’ 8 Hãy chữa lành kẻ đau yếu, khiến người chết sống lại, chữa sạch người phung, và đuổi quỷ trừ tà. Các con đã nhận lãnh miễn phí, hãy tặng miễn phí.[ae] 9 Đừng mang theo vàng, bạc hay tiền của[af] trong lưng. 10 Đừng mang theo túi đi đường, không cần hai áo, giày hoặc gậy, bởi vì công nhân được hưởng tiền công mình.
11 Khi vào một thành phố hay làng xã nào, hãy tìm người xứng đáng mà trọ cho đến khi đi. 12 Khi vào nhà ai, hãy chúc bình an cho nhà ấy. 13 Nếu nhà đó xứng đáng, sự bình an của các con sẽ ở với họ. Nếu không xứng đáng, lời chúc bình an sẽ trở về với các con. 14 Nếu ai không tiếp nhận, hoặc không nghe lời các con, hãy phủi sạch bụi dính chân các con khi ra khỏi nhà hay thành phố đó. 15 Thật, Ta bảo các con, vào ngày phán xét, dân thành Sô-đôm và Gô-mô-rơ sẽ bị đoán phạt nhẹ hơn dân thành phố đó.”
Những Sự Bắt Bớ(AC)
16 “Này, Ta sai các con đi như đàn chiên giữa muông sói. Vì thế, hãy khôn khéo như rắn và đơn sơ như chim bồ câu.
17 Hãy coi chừng người đời, họ sẽ nộp các con cho các hội đồng và đánh đòn các con tại các hội đường. 18 Các con sẽ bị điệu đến trước mặt các thống đốc và vua chúa vì cớ Ta, để làm chứng cho họ và cho các dân ngoại quốc. 19 Khi bị bắt, các con đừng lo cách nói thế nào hay sẽ nói gì, vì lúc ấy các con sẽ được ban cho lời phải đáp. 20 Vì không phải tự các con nói ra, nhưng Đức Thánh Linh của Cha các con sẽ nói qua các con.
21 Anh em sẽ tố cáo nhau để giết nhau. Cha tố con, ngay cả con cũng chống lại cha và gây cho cha bị giết. 22 Các con sẽ bị mọi người ghen ghét vì danh Ta, nhưng ai kiên trì cho đến cuối cùng sẽ được cứu rỗi. 23 Khi các con bị bắt bớ ở thành phố này, hãy trốn sang thành phố khác. Vì thật, Ta bảo các con, các con chưa đi hết các thành phố Y-sơ-ra-ên thì Con Người đã đến.
24 Trò không hơn thầy, tớ cũng không hơn chủ. 25 Trò bằng thầy và tớ bằng chủ cũng đủ rồi. Nếu họ gọi chủ nhà là quỷ Bê-ên-xê-bun, thì họ sẽ còn mắng nhiếc người nhà thậm tệ đến đâu nữa!”
Sợ Ai(AD)
26 “Vậy, các con đừng sợ chúng, vì không gì che giấu mà không bị phô bày ra, không gì bí mật mà không bị tiết lộ. 27 Những gì Ta bảo các con trong bóng tối, hãy nói ra giữa ban ngày; những gì các con nghe được, hãy công bố trên sân thượng. 28 Đừng sợ kẻ giết thân thể mà không giết được linh hồn. Thà sợ Đấng có thể hủy diệt cả linh hồn lẫn thân thể nơi hỏa ngục. 29 Có phải hai con chim sẻ chỉ bán được một đồng? Thế nhưng không một con nào rơi xuống đất ngoài ý Cha các con. 30 Ngay cả tóc trên đầu các con cũng đã đếm rồi. 31 Thế thì đừng sợ. Các con quý hơn những con chim sẻ nhiều.”
Xưng Nhận Chúa Cứu Thế(AE)
32 “Vì thế, ai xưng nhận Ta trước mặt người đời, chính Ta sẽ xưng nhận người ấy trước mặt Cha Ta ở trên trời. 33 Còn ai chối Ta trước mặt người đời, chính Ta sẽ chối người ấy trước mặt Cha Ta ở trên trời.
34 Đừng nghĩ rằng Ta đến để đem hòa bình trên đất. Ta đến không phải để đem hòa bình nhưng đem gươm giáo. 35 Vì Ta đến để phân rẽ, khiến con trai nghịch với cha, con gái với mẹ và nàng dâu cùng bà gia. 36 Kẻ thù của người ta chính là người nhà mình.
37 Ai yêu cha mẹ hơn Ta, người ấy không xứng đáng cho Ta. Ai yêu con trai, con gái hơn Ta cũng không xứng đáng cho Ta. 38 Ai không vác thập tự giá mình mà theo Ta cũng không xứng đáng cho Ta. 39 Ai cố giữ sự sống mình thì sẽ mất, nhưng ai vì Ta hy sinh sự sống mình thì sẽ tìm lại được.”
Phần Thưởng(AF)
40 “Ai đón tiếp các con, tức là đón tiếp Ta. Ai đón tiếp Ta tức là đón tiếp Đấng sai Ta. 41 Ai đón tiếp một tiên tri của Chúa vì người ấy là tiên tri, người ấy sẽ nhận phần thưởng của tiên tri. Ai đón tiếp một người công chính vì người ấy là công chính, thì sẽ nhận được phần thưởng của người công chính. 42 Ai cho một trong những người bé mọn này chỉ một ly nước lạnh vì người đó là môn đệ Ta, thật, Ta bảo các con, người ấy sẽ không mất phần thưởng của mình đâu.”
11 Khi Đức Giê-su dặn bảo mười hai môn đệ xong, Ngài đi ra dạy dỗ và truyền giảng trong các thành phố của họ.
Các Sứ Giả Của Giăng Báp-tít(AG)
2 Giăng ở trong ngục nghe về các việc làm của Chúa Cứu Thế, 3 bèn sai môn đệ mình đến hỏi Ngài: “Có phải Thầy là Đấng sẽ đến hay chúng tôi phải đợi Đấng khác?”
4 Đức Giê-su đáp: “Hãy đi nói cho Giăng những gì các anh em nghe và thấy. 5 Người mù được thấy, kẻ què được đi, người phung được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết sống lại và kẻ nghèo được nghe giảng Phúc Âm. 6 Phước cho ai không vấp phạm vì Ta.”
7 Khi môn đệ Giăng ra về, Đức Giê-su bắt đầu phán với đám đông về Giăng: “Các con vào đồng hoang để xem gì? Có phải xem cây sậy bị gió lay không? 8 Thế các con đi xem gì nữa? Người mặc nhung lụa gấm vóc ư? Người mặc nhung lụa gấm vóc thường ở trong cung vua. 9 Thế các con đi xem gì nữa? Một vị tiên tri ư? Phải, Ta bảo các con, có một vị cao trọng hơn tiên tri nữa, 10 đây là lời viết về người:
‘Này chính Ta sai sứ giả Ta đi trước mặt con;
Người sẽ dọn đường sẵn cho con.’[ag]
11 Thật Ta bảo các con, giữa vòng những kẻ do đàn bà sinh ra không ai lớn hơn Giăng Báp-tít, nhưng người nhỏ nhất trong Nước Thiên Đàng còn lớn hơn ông ta. 12 Từ ngày Giăng Báp-tít giảng dạy cho đến nay, Nước Thiên Đàng bị cưỡng ép dữ dội và những kẻ hung bạo muốn chiếm đoạt nước ấy. 13 Vì tất cả tiên tri và Kinh Luật đã báo trước cho đến thời Giăng. 14 Nếu các con muốn nhận biết, thì ông là hiện thân của tiên tri Ê-li, nhân vật phải đến. 15 Ai có tai để nghe, hãy lắng nghe.
16 Ta sẽ ví thế hệ này với gì? Họ giống như trẻ con ngồi nơi phố chợ réo gọi nhau:
17 ‘Bọn tao thổi sáo,
Mà sao bay không nhảy múa?
Bọn tao hát nhạc buồn
Mà sao bay không khóc lóc kêu than?’
18 Vì Giăng đã đến, kiêng ăn cữ rượu, thì người ta nói ‘ông bị quỷ ám.’ 19 Con Người đến ăn uống, người ta lại bảo: ‘Ông ta ham ăn mê uống, say sưa, kết bạn với phường thu thuế và người tội lỗi.’ Nhưng sự khôn ngoan được biện minh bằng việc làm.”
Dân Các Thành Phố Vô Tín(AH)
20 Sau đó, Đức Giê-su bắt đầu quở trách dân những thành đã chứng kiến rất nhiều phép lạ của Ngài, nhưng vẫn không ăn năn tội: 21 “Khốn cho ngươi, thành Cô-ra-xin! Khốn cho ngươi, thành Bết-sai-đa! Vì nếu những phép lạ đã thực hiện nơi các ngươi được làm tại thành Ty-rơ và Si-đôn, thì họ đã mặc áo gai, rắc tro lên đầu, bày tỏ lòng ăn năn hối cải từ lâu rồi. 22 Vậy nên Ta bảo các ngươi, đến ngày phán xét, hai thành Ty-rơ và Si-đôn sẽ bị phạt nhẹ hơn các ngươi. 23 Còn ngươi, thành Ca-pha-na-um, ngươi không được nâng lên tận trời đâu, nhưng sẽ bị hạ xuống Âm Phủ. Vì nếu các phép lạ thực hiện nơi ngươi được làm tại thành Sô-đôm, thì nó vẫn còn đến ngày nay. 24 Vậy nên Ta bảo các ngươi, đến ngày phán xét vùng Sô-đôm sẽ bị phạt nhẹ hơn các ngươi.”
Hãy Đến Với Ta Và Yên Nghỉ(AI)
25 Lúc ấy, Đức Giê-su cầu nguyện: “Thưa Cha, con cảm ơn Cha là Chúa tể trời đất, vì Cha đã giấu những điều này đối với những người khôn ngoan, thông thái, nhưng bày tỏ cho những kẻ bé mọn. 26 Vâng, thưa Cha vì điều này đẹp ý Cha.
27 Cha Ta đã ban mọi sự cho Ta. Không ai biết Con ngoại trừ Cha, cũng không ai biết Cha ngoại trừ Con và những kẻ mà Con muốn bày tỏ cho họ.
28 Hỡi những kẻ mệt mỏi và nặng gánh ưu tư, hãy đến cùng Ta. Ta sẽ cho các con được yên nghỉ. 29 Hãy mang ách của Ta và học theo Ta, thì tâm hồn các con sẽ tìm được yên nghỉ, vì Ta có lòng dịu hiền và khiêm tốn, 30 vì ách Ta dễ chịu và gánh Ta nhẹ nhàng.”
Ngắt Bông Lúa Vào Ngày Sa-bát(AJ)
12 Lúc ấy Đức Giê-su đi ngang qua một đồng lúa, vào ngày Sa-bát,[ah] các môn đệ Ngài đói, nên ngắt bông lúa ăn. 2 Những người Pha-ri-si thấy vậy, nói với Ngài: “Coi kìa! Môn đệ của Thầy làm điều trái luật trong ngày Sa-bát.”
3 Nhưng Ngài đáp: “Các ông chưa đọc về việc làm của Đa-vít và những người theo ông khi họ bị đói sao? 4 Thế nào Đa-vít đã vào nhà thờ Đức Chúa Trời và ăn bánh trưng bày trên bàn thờ,[ai] mặc dầu ông và những người theo ông không được phép ăn, mà chỉ có các thầy tế lễ mới được phép ăn? 5 Hay là các ông chưa đọc trong Kinh Luật rằng vào ngày Sa-bát, các thầy tế lễ vi phạm luật ngày Sa-bát[aj] trong đền thờ nhưng vẫn vô tội sao? 6 Ta cho các ông biết: Đấng cao trọng hơn cả đền thờ đang ở đây. 7 Nếu các ông hiểu ý nghĩa của lời dạy: ‘Ta chuộng lòng thương xót hơn vật tế lễ!’[ak] thì các ông đã không lên án người vô tội. 8 Vì Con Người là Chúa của ngày Sa-bát.”
Người Bị Liệt Tay(AK)
9 Từ đó Ngài đi vào một hội đường của người Do Thái. 10 Ở đó có một người bị liệt bàn tay. Một số người hỏi Đức Giê-su để tìm dịp tố cáo Ngài: “Người ta được phép chữa bệnh trong ngày Sa-bát không?”
11 Ngài đáp: “Ai trong vòng các ông có một con chiên bị rơi xuống hố trong ngày Sa-bát mà không kéo nó lên sao? 12 Người còn quý hơn chiên biết bao! Thế thì người ta có quyền làm điều lành trong ngày Sa-bát.”
13 Rồi Ngài phán cùng người ấy: “Hãy đưa tay ra!” Người ấy đưa tay ra, thì tay liệt được lành lặn như tay kia. 14 Tuy nhiên, những người Pha-ri-si đi ra bàn mưu giết Ngài.
15 Đức Giê-su biết thế, nên lánh khỏi chỗ đó. Có nhiều người theo Ngài và Ngài chữa lành tất cả những người bệnh. 16 Nhưng Ngài dặn họ không nên nói cho ai biết về Ngài. 17 Như thế để ứng nghiệm lời tiên tri I-sa đã chép:
18 “Đây là tôi tớ Ta đã chọn,
Người mà Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta mọi đàng;
Ta sẽ ban Thần Linh Ta trên Người
Và Người sẽ công bố công lý cho các dân ngoại quốc.
19 Người sẽ không cãi cọ hay la lối,
Cũng không ai nghe tiếng Người ngoài phố chợ.
20 Người sẽ không bẻ cây sậy sắp gãy,
Cũng không dập tắt ngọn đèn gần tàn,
Cho đến khi công lý được toàn thắng,
21 Và các dân ngoại quốc sẽ đặt hy vọng nơi Người.”[al]
Đức Giê-su Và Quỷ Bê-ên-xê-bun(AL)
22 Thế rồi, người ta đem đến cho Đức Giê-su một người bị quỷ ám, mù và câm. Ngài chữa cho người ấy thấy và nói được. 23 Cả đám đông kinh ngạc nói rằng: “Đây có phải là con vua Đa-vít không?”
24 Nhưng các người Pha-ri-si nghe thế lại nói: “Người này không thể nào đuổi quỷ nếu không nhờ Bê-ên-xê-bun, thủ lãnh loài quỷ.”
25 Ngài biết ý tưởng họ, nên phán: “Nước nào tự chia rẽ sẽ bị hủy diệt. Thành nào hay nhà nào chia rẽ cũng không thể đứng vững. 26 Nếu Sa-tan trừ Sa-tan, chúng nó chia rẽ lẫn nhau, làm thế nào nước nó đứng vững được? 27 Nếu Ta nhờ Bê-ên-xê-bun đuổi quỷ, thì con cái các ông nhờ ai để đuổi quỷ? Vì thế, chúng sẽ là người đoán xét các ông. 28 Nếu Ta nhờ Thánh Linh của Đức Chúa Trời đuổi quỷ, thì Nước Đức Chúa Trời đã đến cùng các ông.
29 Hoặc là làm sao vào nhà một người mạnh để cướp của, mà trước hết lại không trói người mạnh ấy rồi mới cướp?
30 Ai không thuận với Ta là nghịch với Ta, ai không hiệp với Ta sẽ bị tan rã. 31 Vì thế Ta bảo các ông: Mọi tội lỗi và lời phạm thượng đều được tha cho loài người, nhưng tội phạm thượng Đức Thánh Linh sẽ không được tha thứ. 32 Nếu ai nói phạm Con Người, người ấy sẽ được tha; nhưng nếu ai nói phạm Đức Thánh Linh sẽ không được tha, cả đời này lẫn đời sau.”
Kết Quả(AM)
33 “Trồng cây lành thì được quả lành, trồng cây độc thì được quả độc. Nhờ xem quả mà biết cây. 34 Hỡi loài rắn độc, làm thế nào các người ăn nói hiền lành khi chính các người độc ác? Vì lòng dạ có đầy tràn môi miệng mới nói ra. 35 Người lành do thiện tâm tích lũy, làm lành. Kẻ ác do ác tâm tích lũy, làm ác. 36 Nhưng Ta bảo các ngươi: Vào ngày phán xét mỗi người sẽ phải khai trình mọi lời nhảm nhí mình đã nói ra. 37 Vì do lời nói, các ngươi được xưng là công chính và cũng do lời nói, các ngươi bị hình phạt.”
Xin Dấu Lạ(AN)
38 Bấy giờ, mấy giáo sư Kinh Luật và người Pha-ri-si nói cùng Đức Giê-su: “Thưa Thầy, chúng tôi muốn xem Thầy làm dấu lạ.”
39 Nhưng Ngài đáp cùng họ: “Dòng dõi gian ác bất trung này xin một dấu lạ, nhưng sẽ không được dấu lạ nào ngoại trừ dấu lạ của tiên tri Giô-na. 40 Vì như Giô-na đã ở trong bụng cá ba ngày ba đêm, Con Người cũng sẽ ở trong lòng đất ba ngày ba đêm. 41 Trong ngày phán xét, người Ni-ni-ve sẽ đứng dậy, lên án dân này, vì họ đã ăn năn hối cải khi nghe Giô-na rao giảng, và này ở đây có Đấng cao trọng hơn Giô-na nữa. 42 Trong ngày phán xét nữ hoàng nam phương cũng sẽ đứng dậy, lên án dân này, vì bà đã đến từ đầu cùng trái đất để nghe lời khôn ngoan của vua Sa-lô-môn, và này ở đây có Đấng vĩ đại hơn Sa-lô-môn.
Tà Linh Trở Về(AO)
43 Khi tà linh ra khỏi một người, nó rảo qua nơi khô khan tìm chỗ nghỉ ngơi, nhưng không được. 44 Nó tự nhủ: ‘Ta hãy trở lại nhà cũ mình vừa ra khỏi.’ Khi trở về, nó thấy nhà trống, quét dọn sạch sẽ, ngăn nắp. 45 Nó đi rủ thêm bảy quỷ khác dữ hơn về ở đó. Như vậy, tình trạng sau này của người ấy còn tệ hại hơn trước. Thế hệ gian ác này cũng sẽ như vậy.”
Mẹ Và Em Chúa(AP)
46 Khi Đức Giê-su còn đang dạy đám đông, mẹ và các em Ngài đến đứng ở ngoài, muốn nói chuyện với Ngài. 47 Có người nói: “Thưa Thầy, mẹ và các em Thầy đứng ở ngoài, muốn nói chuyện với Thầy.”
48 Ngài trả lời: “Ai là mẹ Ta, ai là anh em Ta?” 49 Ngài chỉ tay về phía các môn đệ bảo: “Đây là mẹ Ta và anh em Ta. 50 Vì ai làm theo ý Cha Ta ở trên trời, người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta.”
Chuyện Ngụ Ngôn Về Người Gieo Giống(AQ)
13 Cũng trong ngày đó Đức Giê-su rời khỏi nhà, ra ngồi bên bờ biển. 2 Nhiều đoàn người đến với Ngài, đến nỗi Ngài phải xuống ngồi trên một chiếc thuyền, còn tất cả dân chúng đứng trên bờ. 3 Ngài dùng ngụ ngôn dạy dỗ dân chúng nhiều điều. Ngài kể: “Một người kia đi ra gieo giống. 4 Đang khi gieo giống, một số hạt rơi trên đường đi, chim đến ăn hết. 5 Một số khác rơi nhằm chỗ có đá, không có nhiều đất nên mọc lên ngay vì đất không sâu. 6 Nhưng khi mặt trời mọc lên, bị sém nắng và vì không có rễ nên chết khô. 7 Một số khác rơi nhằm bụi gai, gai mọc lên làm lúa bị nghẹt. 8 Nhưng một số rơi vào chỗ đất tốt nên kết quả, hạt ra một trăm, hạt ra sáu chục, hạt ra ba chục. 9 Ai có tai, hãy lắng nghe.”
10 Các môn đệ đến hỏi Ngài: “Sao Thầy dùng ngụ ngôn để dạy dân chúng?”
11 Ngài đáp: “Vì các con được ban cho hiểu biết sự huyền nhiệm về Nước Thiên Đàng, nhưng họ thì không. 12 Vì người có lại được cho thêm và đầy dẫy. Nhưng người không có, ngay cả điều họ có cũng bị cất đi. 13 Lý do Ta kể chuyện ngụ ngôn vì họ nhìn nhưng không thấy, lắng tai mà chẳng nghe, chẳng hiểu được. 14 Lời tiên tri I-sa nói về họ đã được ứng nghiệm:
‘Các ngươi cứ nghe nhưng không hiểu,
Cứ nhìn nhưng không thấy.
15 Vì lòng dân này đã chai lì,
Tai đã nặng,
Mắt nhắm kín,
Nếu không, mắt họ đã thấy
Tai đã nghe
Và tâm trí họ hiểu rõ,
Để quay trở lại và Ta sẽ chữa lành cho.’ ”[am]
16 “Nhưng phước cho các con có mắt thấy được, có tai nghe được. 17 Vì thật, Ta bảo các con, nhiều tiên tri và người công chính mong ước được thấy những điều các con thấy, nghe lời các con nghe, mà không được.
18 Thế thì, các con hãy nghe ý nghĩa chuyện ngụ ngôn về người gieo giống. 19 Tất cả những ai nghe đạo Nước Đức Chúa Trời mà không hiểu thì quỷ dữ đến cướp mất hạt giống đã gieo trong lòng họ, đây là hạt giống rơi xuống đường. 20 Hạt giống rơi nhằm chỗ đất có đá chỉ về người nghe đạo liền vui mừng tiếp nhận, 21 nhưng không đâm rễ trong lòng, chỉ tạm thời nên khi gặp khó khăn hay bị bắt bớ vì đạo, họ bỏ đạo ngay. 22 Hạt giống rơi nhằm bụi gai chỉ về người nghe đạo nhưng lòng lo lắng về đời này, ham mê giàu sang, làm đạo chết nghẹt, không kết quả được. 23 Hạt giống rơi nhằm đất tốt chỉ về người nghe, hiểu đạo và kết quả, một thành trăm, một thành sáu chục, một thành ba chục.”
Ngụ Ngôn Về Cỏ Lùng Lẫn Trong Lúa
24 Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. 25 Nhưng đang khi mọi người ngủ, kẻ thù đến gieo cỏ lùng vào ruộng lúa của ông rồi bỏ đi. 26 Thế là lúa lớn lên và kết hạt, nhưng đồng thời cỏ lùng cũng xuất hiện.
27 Đầy tớ của chủ nhà đến nói với người: ‘Thưa chủ, chủ không gieo giống lúa tốt trong ruộng sao? Tại sao lại có cỏ lùng mọc trong ruộng?’
28 Chủ trả lời: ‘Kẻ thù đã làm đấy.’ Các đầy tớ thưa: ‘Chủ muốn chúng tôi đi nhổ cỏ không?’
29 Chủ đáp: ‘Không nên, e rằng khi nhổ cỏ các anh sẽ nhổ cả gốc lúa đi chăng. 30 Cứ để cả lúa lẫn cỏ mọc lên cho đến mùa gặt. Lúc ấy ta sẽ bảo thợ gặt nhổ cỏ trước, bó lại rồi đốt, sau đó sẽ gặt lúa đem trữ trong kho của ta.’ ”
Ngụ Ngôn Về Hạt Cải Và Men(AR)
31 Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một hạt cải người ta gieo trong vườn. 32 Hạt cải vốn nhỏ nhất trong tất cả các loại hạt nhưng khi lớn lại to hơn hết các loại rau khác, trở thành cây, chim trời đến làm tổ trên cành.”
33 Ngài cũng kể thêm một ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như chất men một phụ nữ lấy trộn với ba thùng[an] bột cho đến khi tất cả bột dậy lên.”
Mục Đích Của Ngụ Ngôn(AS)
34 Đức Giê-su dùng ngụ ngôn để dạy tất cả những điều này cho đám đông, không một điều gì Ngài dạy họ mà không dùng ngụ ngôn. 35 Điều này để ứng nghiệm lời tiên tri rằng:
“Ta sẽ mở miệng dạy dỗ bằng ngụ ngôn.
Ta sẽ bày tỏ những điều bí ẩn từ khi sáng tạo thế giới.”[ao]
Chúa Giải Thích Ngụ Ngôn Cỏ Lùng
36 Sau khi Đức Giê-su rời khỏi đám đông đi vào nhà, các môn đệ đến thưa: “Xin Thầy giải thích cho chúng con rõ ngụ ngôn cỏ lùng trong ruộng.”
37 Ngài phán: “Người gieo giống tốt là Con Người. 38 Ruộng là thế gian, hạt giống tốt là con dân Nước Đức Chúa Trời, cỏ lùng là con cái quỷ vương. 39 Kẻ thù gieo cỏ là quỷ dữ, mùa gặt là ngày tận thế, thợ gặt là thiên sứ.
40 Như cỏ bị nhổ và đốt trong lửa thế nào thì ngày tận thế cũng như thế. 41 Con Người sẽ sai thiên sứ nhặt khỏi vương quốc Ngài tất cả những kẻ gây tội ác và những kẻ phạm pháp, 42 rồi ném chúng vào lò lửa, là nơi đầy tiếng than khóc và rên xiết. 43 Còn người công chính sẽ chiếu sáng như mặt trời trong nước của Cha họ. Ai có tai, hãy lắng nghe.”
Ngụ Ngôn Về Châu Báu
44 “Nước Thiên Đàng ví như kho châu báu chôn giấu trong ruộng. Có một người tìm thấy kho báu đó thì đem giấu. Quá mừng rỡ, người ấy đi bán hết gia tài mình để mua thửa ruộng đó.”
Ngụ Ngôn Về Ngọc Trai
45 “Nước Thiên Đàng cũng ví như một thương gia đi tìm ngọc trai quý. 46 Khi tìm được viên ngọc quý giá, liền đi bán hết gia tài để mua viên ngọc ấy.
Ngụ Ngôn Về Chài Lưới
47 Nước Thiên Đàng cũng ví như lưới thả xuống biển bắt được đủ mọi loại cá. 48 Khi đầy lưới, người ta kéo lên bờ, ngồi xuống lựa cá tốt bỏ vào thùng, còn cá xấu thì ném đi. 49 Ngày tận thế cũng sẽ như vậy. Thiên sứ sẽ đến phân cách kẻ ác khỏi người công chính 50 và ném kẻ ác vào lò lửa, nơi đó sẽ có than khóc và rên xiết.
51 Các con có hiểu được mọi điều đó không?” Họ thưa: “Dạ hiểu.”
52 Ngài bảo tiếp: “Vì vậy mỗi giáo sư Kinh Luật khi học làm môn đệ Nước Thiên Đàng thì giống như một người chủ nhà kia lấy ra khỏi kho tàng mình những bảo vật mới lẫn cũ.”
Chúa Về Quê(AT)
53 Đức Giê-su dạy xong các ngụ ngôn kia, Ngài rời khỏi chỗ đó. 54 Về đến quê mình, Ngài dạy dỗ dân chúng trong hội đường khiến ai nghe cũng ngạc nhiên hỏi: “Nhờ đâu người này được thông sáng và làm nổi những việc quyền năng này? 55 Người này không phải là con của ông thợ mộc sao? Mẹ người chẳng phải là bà Ma-ri và các em người là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn và Giu-đê hay sao? 56 Và các em gái người chẳng phải tất cả đang ở giữa vòng chúng ta đây sao? Nhờ đâu người được mọi điều này?” 57 Họ vấp phạm vì Ngài, song Đức Giê-su phán cùng họ: “Tiên tri được tôn trọng mọi nơi ngoại trừ tại quê hương và nhà mình.”
58 Ngài không làm nhiều việc quyền năng tại đó vì lòng vô tín của họ.
Giăng Báp-tít Qua Đời(AU)
14 Lúc ấy, Hê-rốt vua chư hầu,[ap] nghe báo cáo về Đức Giê-su, 2 thì bảo quần thần rằng: “Đây là Giăng Báp-tít sống lại, nên mới làm nổi những việc quyền năng này!”[aq]
3 Vì Vua Hê-rốt đã bắt trói Giăng và bỏ tù về việc Hê-rô-đia, vợ của Phi-líp là em vua, 4 bởi Giăng nói với vua: “Bệ hạ lấy nàng là không phải phép!” 5 Dù muốn giết Giăng, nhưng vua sợ dân chúng, vì họ xem Giăng là tiên tri của Chúa.
6 Nhân sinh nhật Vua Hê-rốt, con gái của Hê-rô-đia trình diễn vũ khúc giữa bữa tiệc làm Hê-rốt say mê,[ar] 7 nên vua thề hứa cho cô gái bất cứ điều gì nàng xin. 8 Được mẹ xúi bảo, nàng tâu: “Xin cho con cái đầu của Giăng Báp-tít để trên mâm!” 9 Vua buồn, nhưng đã lỡ thề giữa nhiều quan khách dự tiệc, 10 nên vua sai người chém đầu Giăng trong ngục. 11 Họ đặt đầu người trên một cái mâm, đem đến đưa cho cô gái, rồi nàng mang đến cho mẹ. 12 Các môn đệ của Giăng đến lãnh[as] xác người đem an táng và đi báo tin cho Đức Giê-su.
Chúa Hóa Bánh Cho Năm Ngàn Người Ăn(AV)
13 Nghe tin ấy, Đức Giê-su rời đó xuống thuyền và đi riêng ra một nơi thanh vắng. Nghe vậy, đám đông từ các thành phố đi bộ theo Ngài. 14 Vừa ra khỏi thuyền, thấy đám dân đông, Ngài động lòng thương xót và chữa lành những người bệnh.
15 Trời bắt đầu tối, các môn đệ đến gần thưa: “Chỗ này vắng vẻ, trời tối rồi, xin Thầy giải tán đám đông, để họ vào các làng mua thức ăn.”
16 Nhưng Đức Giê-su bảo họ không cần đi: “Chính các con hãy cho họ ăn.”
17 Các môn đệ đáp: “Ở đây chúng con chỉ có năm cái bánh và hai con cá.”
18 Ngài bảo: “Hãy đem bánh và cá đến cho Ta.” 19 Sau khi truyền cho đám đông ngồi xuống bãi cỏ, Ngài lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời tạ ơn, và bẻ ra đưa cho môn đệ, để họ phân phát cho đám đông. 20 Mọi người ăn no nê và họ lượm bánh vụn còn thừa được mười hai giỏ đầy. 21 Số người ăn khoảng năm ngàn người, chưa kể đàn bà và trẻ con.
Đi Trên Mặt Nước(AW)
22 Đức Giê-su liền truyền cho các môn đệ xuống thuyền qua bờ bên kia trước. Trong khi đó, Ngài giải tán đám đông. 23 Sau khi giải tán đám đông, Ngài lên núi một mình để cầu nguyện. Tối đến, chỉ còn một mình Ngài ở đó. 24 Lúc ấy, thuyền đã ra cách bờ khá xa và đang bị sóng đánh vì gió ngược.
25 Đến canh tư,[at] Ngài đi trên mặt biển đến với các môn đệ. 26 Thấy người đi trên mặt biển các môn đệ sợ hãi, hốt hoảng la: “Ma kìa!”
27 Tức thì Đức Giê-su bảo: “Hãy an tâm! Chính Ta đây. Đừng sợ!”
28 Phê-rơ thưa với Ngài: “Lạy Chúa, nếu thật là Ngài, xin truyền cho con đi trên mặt nước đến cùng Ngài.”
29 Chúa đáp: “Hãy đến đây.” Phê-rơ liền bước ra khỏi thuyền, đi trên mặt nước đến với Đức Giê-su. 30 Nhưng khi thấy gió thổi, ông sợ hãi, nên bắt đầu chìm xuống nước. Ông la lên: “Chúa ơi, cứu con!”
31 Lập tức Đức Giê-su đưa tay nắm lấy Phê-rơ, rồi bảo: “Sao ít đức tin thế! Sao con nghi ngờ?”
32 Khi họ lên thuyền, gió ngừng thổi. 33 Các môn đệ ở trên thuyền quỳ lạy Chúa và thưa: “Thầy thật là Con Đức Chúa Trời.”
34 Qua bên kia biển rồi, Đức Giê-su và môn đệ lên bờ ở vùng Ghê-nê-sa-rết. 35 Dân vùng đó nhận ra Ngài thì sai người loan báo khắp cả các miền xung quanh và họ đem tất cả người bệnh đến với Ngài. 36 Họ xin Ngài cho phép chỉ sờ đến gấu áo Ngài mà thôi; và ai sờ đến Ngài đều được lành bệnh hoàn toàn.
Truyền Thống Cổ(AX)
15 Sau đó, những người Pha-ri-si và giáo sư Kinh Luật từ Giê-ru-sa-lem đến chất vấn Đức Giê-su: 2 “Tại sao môn đệ của Thầy vi phạm truyền thống của người xưa, không rửa tay trước khi ăn?”
3 Ngài đáp: “Thế tại sao các ông vi phạm điều răn của Đức Chúa Trời đã truyền mà theo truyền thống của các ông? 4 Vì Đức Chúa Trời phán: ‘Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi’ và ‘Ai mắng nhiếc cha mẹ sẽ bị xử tử.’ 5 Nhưng các ông lại dạy: ‘Ai nói với cha mẹ rằng điều gì con có thể báo hiếu cha mẹ thì con đã dâng cho Chúa, và 6 người ấy không cần báo hiếu cho cha mẹ nữa.’ Như thế các ông đã hủy bỏ Lời dạy của Đức Chúa Trời mà theo truyền thống của các ông. 7 Hỡi những phường đạo đức giả, tiên tri I-sa nói rất đúng về các ông:
8 ‘Dân này ngoài miệng tôn kính Ta,
Nhưng lòng xa cách Ta vô cùng.
9 Chúng thờ phượng Ta vô ích
Và dạy dỗ điều luật của loài người.’ ”[au]
10 Ngài gọi đám dân đông đến bảo: “Hãy nghe và hiểu: 11 Không phải cái gì ăn vào miệng làm cho người ta ô uế, nhưng cái gì phát xuất từ miệng mới làm ô uế người ta.”
12 Sau đó, các môn đệ Ngài đến trình: “Thầy có biết rằng các người Pha-ri-si mích lòng khi nghe Thầy nói như thế không?”
13 Ngài đáp: “Cây nào Cha Ta trên trời không trồng sẽ bị nhổ. 14 Để mặc họ, những kẻ dẫn đường đui mù. Nếu người mù dẫn người mù, thì cả hai sẽ ngã xuống hố.”
15 Phê-rơ thưa với Ngài: “Xin Thầy giải thích ngụ ngôn này cho chúng con.”
16 Ngài đáp: “Các con vẫn chưa hiểu sao? 17 Các con không hiểu rằng cái gì vào miệng sẽ xuống dạ dày và thải ra ngoài sao? 18 Nhưng điều gì miệng nói ra phát xuất từ trong lòng, điều đó mới làm ô uế người ta. 19 Vì từ trong lòng sinh ra những tư tưởng gian ác, sát nhân, ngoại tình, gian dâm, trộm cắp, chứng gian, và phỉ báng. 20 Những điều này mới làm người ta ô uế, nhưng ăn mà không rửa tay không làm người ta ô uế.”
Người Phụ Nữ Ca-na-an(AY)
21 Đức Giê-su ra khỏi vùng đó, đi về các miền Ty-rơ và Si-đôn. 22 Một người phụ nữ Ca-na-an từ vùng biên giới đến kêu xin: “Lạy Chúa, con vua Đa-vít, xin thương xót con vì con gái của con bị quỷ ám khốn khổ lắm.”
23 Nhưng Ngài không đáp lại một lời nào. Các môn đệ lại gần xin Ngài: “Xin thầy bảo người này về đi, vì người ấy cứ theo sau chúng ta kêu van mãi.”
24 Ngài trả lời: “Ta chỉ được phái đến cho những con chiên lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên mà thôi.”
25 Người đàn bà tiến đến quỳ xuống thưa: “Lạy Chúa, xin cứu giúp con!”
26 Nhưng Ngài đáp: “Không nên lấy bánh của con cái quăng cho chó con.”
27 Người đàn bà thưa: “Lạy Chúa, đúng vậy, nhưng chó con cũng được ăn bánh vụn từ bàn chủ rớt xuống.”
28 Đức Giê-su bảo người: “Này, ngươi có đức tin lớn thật! Sự việc phải xảy ra như ý ngươi muốn.” Ngay giờ đó, con gái của người ấy được chữa lành.
Chúa Hóa Bánh Ra Nhiều
29 Từ đó Đức Giê-su đi đến ven biển Ga-li-lê. Ngài lên ngồi trên đồi. 30 Nhiều đoàn dân đông kéo đến, đem những người què quặt, tàn phế, đui mù, câm điếc và những kẻ bệnh hoạn khác đặt dưới chân Chúa; và Ngài chữa lành cho họ. 31 Vì thế đoàn dân kinh ngạc khi thấy người câm nói được, kẻ tật nguyền được lành lặn, người què lại đi và kẻ mù thấy được, nên họ tôn vinh Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên.
32 Đức Giê-su gọi môn đệ đến bảo: “Ta cảm thương đoàn dân này vì đã ở với Ta ba ngày rồi mà không có gì ăn cả. Ta không nỡ tâm để họ đi về bụng đói, e bị xỉu dọc đường chăng.”
33 Các môn đệ thưa: “Nơi đồng hoang này tìm đâu ra đủ bánh cho đám đông như thế ăn no?”
34 Đức Giê-su hỏi: “Các con có bao nhiêu cái bánh?” Họ thưa: “Dạ có bảy cái và vài con cá.”
35 Ngài truyền cho đám đông ngồi xuống đất. 36 Chúa lấy bảy cái bánh và mấy con cá, tạ ơn và bẻ ra trao cho các môn đệ để họ phân phát cho đám đông. 37 Tất cả đều ăn no nê, số bánh vụn thu lại được bảy giỏ đầy. 38 Số người ăn là bốn ngàn người, không kể đàn bà con nít. 39 Sau khi truyền cho đám đông ra về, Ngài lên thuyền đi đến bờ cõi Ma-ga-đan.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)