Bible in 90 Days
Magpasunaid Kita sa mga Maluya
15 Kita nga mga malig-on sa pagtuo dapat magpasunaid kag magbulig sa aton mga kaupod nga maluya pa. Indi lang ang aton gusto ang aton hunahunaon, 2 kundi hunahunaon ta man ang kaayuhan sang kapareho naton nga tumuluo, agod mapalig-on ang iya pagtuo. 3 Bisan gani si Cristo wala naghandom sang iya kaugalingon nga kaayuhan. Kundi suno sa ginasiling sang Kasulatan, “Ang mga insulto sang mga tawo sa imo ginbatyag ko.”[a] 4 Ang tanan nga ginsulat sa Kasulatan sang una ginsulat sa pagtudlo sa aton. Paagi sa Kasulatan, ginatudluan kita nga batason ta ang mga kalisod, kag paagi man sa sini ginapalig-on ang aton paglaom nga maayo ang aton palaabuton.
5 Kabay pa nga ang Dios nga nagapabakod sa aton kag nagahatag sa aton sang pagbatas sa mga kabudlayan magabulig sa inyo nga mag-isa kamo bilang mga sumulunod ni Cristo Jesus, 6 agod magtingob kamo sa pagdayaw sa Dios kag Amay sang aton Ginoong Jesu-Cristo.
Ang Maayong Balita para sa mga Indi Judio
7 Ginbaton kamo ni Cristo, gani batuna man ninyo ang isa kag isa agod madayaw ang Dios. 8 Ang kabangdanan kon ngaa ginsugo si Jesus sa pag-alagad sa mga Judio indi lang sa pagpakita nga ang Dios masaligan sa pagtuman sang iya mga promisa sang una sa ila mga katigulangan, 9 kundi sa pagpakita man sa mga indi Judio sang kaluoy sang Dios, agod magdayaw man sila sa Dios. Kay nagasiling ang Kasulatan,
10 May nasulat man sa Kasulatan nga nagasiling,
“Kamo nga mga indi Judio, magkalipay kamo kaupod sa katawhan sang Ginoo!”[d]
11 Kag nagasiling pa gid,
“Tanan kamo nga mga indi Judio, dayawa ninyo ang Ginoo.
Tanan kamo nga katawhan, dayawa ninyo siya!”[e]
12 Nagsiling man si Isaias,
“Magaguwa sa mga kaliwat ni Jesse[f] ang manugdumala sang mga indi Judio,
kag magasalig sila sa iya.”[g]
13 Kabay pa nga ang Dios nga nagahatag sang paglaom maghatag man sa inyo sang kalipay kag kalinong tungod sang inyo pagtuo sa iya, agod paagi sa gahom sang Espiritu Santo magadugang pa gid ang inyo paglaom.
Ang Kabangdanan sang Pagsulat Sini ni Pablo
14 Mga utod, nasiguro ko gid nga maayo kamo nga mga tawo. Nasiguro ko man nga madamo na ang inyo nahibaluan, kag sarang na kamo makalaygay sa isa kag isa. 15 Pero nagsulat gihapon ako sa inyo nga wala sing lipod-lipod parte sa pila ka butang nga dapat ipadumdom sa inyo, kay nabaton ko ang bugay sang Dios 16 nga mangin alagad ni Cristo Jesus para sa mga indi Judio. Nagaalagad ako sa ila bilang pari kag ginatudlo ko sa ila ang Maayong Balita halin sa Dios agod mangin halad sila nga iya maluyagan, nga mangin iya paagi sa Espiritu Santo. 17 Kag tungod nga ako ara kay Cristo Jesus, sarang ako makapabugal sang akon nahimo sa pag-alagad sa Dios. 18 Kag wala ako sing iban nga ipabugal kundi ang mga ginhimo ni Cristo paagi sa akon, nga ang mga indi Judio nagasunod na sa iya paagi sa akon mga pagtudlo kag mga hinimuan, 19 sa bulig sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang—kag ini tanan paagi sa gahom sang Espiritu Santo. Ang Maayong Balita parte kay Cristo ginwali ko bisan diin ako nagkadto, kag naglibot pa gani ako halin sa Jerusalem hasta sa Iliricum. 20 Handom ko gid nga magwali sa mga lugar nga ang mga tawo wala pa makabati sang Maayong Balita parte kay Cristo, tungod kay indi ko gusto nga magwali sa mga lugar nga nawalihan na sang iban. 21 Pareho sang ginasiling sang Kasulatan,
“Ang wala pa masugiri parte sa iya makakilala,
kag ang wala pa makabati parte sa iya makaintiendi.”[h]
Ang Plano ni Pablo nga Magkadto sa Roma
22 Gani wala pa ako makaabot dira sa inyo tungod nga naglibot ako sa mga banwa diri. 23 Pero karon, tungod nga natapos ko na ang akon obra sa sini nga mga lugar, kag tungod nga pila na ka tuig ang akon handom nga makakadto dira sa inyo, 24 ayhan magakitaay na gid kita. Kay ang akon plano maagi ako dira sa inyo kon magpa-Espania ako. Gusto ko nga malipay sa pagpakig-upod sa inyo bisan sa malip-ot lang nga tion antes ako magpa-Espania paagi sa inyo pagpatigayon. 25 Pero karon makadto ako anay sa Jerusalem agod idul-ong ang bulig para sa mga katawhan sang Dios didto. 26 Kay ang mga tumuluo sa Macedonia kag Acaya nagbuluntad nga maghatag sang bulig sa mga imol nga mga katawhan sang Dios didto sa Jerusalem. 27 Gusto nila nga himuon ini. Kon sa bagay may kabalaslan sila sa mga tumuluo sa Jerusalem. Kay kon indi tungod sa mga tumuluo sa Jerusalem, ining mga indi Judio wala nakabaton sang mga espirituhanon nga mga pagpakamaayo. Gani dapat nga buligan sang mga indi Judio ang mga tumuluo sa Jerusalem sa ila materyal nga mga kinahanglanon. 28 Pagkatapos nga mahatag ko sa ila ini nga mga bulig, mahapit ako dira sa inyo antes ako magpa-Espania. 29 Kag nagapati ako nga sa pag-abot ko dira, madamo nga mga pagpakamaayo halin kay Cristo ang mabaton naton sa isa kag isa.
30 Gani mga utod, tungod kay Jesu-Cristo nga aton Ginoo, kag tungod sa gugma nga ginhatag sang Espiritu Santo sa aton, nagapangabay ako nga buligan ninyo ako sa pagpangamuyo sing hugot sa Dios para sa akon. 31 Pangamuyo kamo nga indi ako maano sang mga indi tumuluo sa Judea, kag pangamuyo man kamo nga malipay ang mga katawhan sang Dios sa Jerusalem sa bulig nga akon dal-on sa ila. 32 Dayon, kon itugot sang Dios, makadto ako dira sa inyo nga puno sing kalipay, kag makapahuway ako kaupod ninyo. 33 Kabay pa nga ubayan kamo sang Dios nga nagahatag sang kalinong sa aton kabuhi. Amen.
Mga Pagpangamusta ni Pablo
16 Karon gusto ko nga ipakilala sa inyo ang aton utod nga si Febe. Nagaalagad siya sa iglesya sa Cencrea. 2 Batuna ninyo siya bilang inyo utod sa Ginoo kag amo gid ini ang dapat ninyo himuon bilang mga katawhan sang Dios. Buligan ninyo siya sa iya mga kinahanglanon, kay madamo ang iya nabuligan. Ako gani nabuligan man niya.
3 Ikamusta ninyo ako kay Priscila kag kay Aquila. Ini sila kaupod ko man nga mga manugpangabudlay kay Cristo Jesus. 4 Gintaya nila ang ila kabuhi sa katalagman para sa akon; kag indi lang ako ang nagapasalamat sa ila, kundi ang tanan man nga iglesya nga indi Judio. 5 Kamusta man sa mga tumuluo nga nagatipon[i] didto sa ila balay sa pagsimba sa Dios.
Nagapangamusta man ako sa akon hinigugma nga abyan nga si Epenetus. Siya ang nahauna nga nagtuo kay Cristo sa probinsya sang Asia. 6 Kamusta man kay Maria. Nagpangabudlay siya sing tudo-tudo para sa inyo. 7 Kamusta man sa akon mga kapareho nga Judio nga si Andronicus kag si Junias. Ini sila kaupod ko nga napriso. Kilala sila sang mga apostoles, kag una pa sila sa akon nga nag-Kristohanon.
8 Nagapangamusta man ako sa akon hinigugma nga abyan sa Ginoo nga si Ampliatus. 9 Kamusta man kay Urbanus nga kaupod namon nga manugpangabudlay kay Cristo, kag sa akon hinigugma nga abyan nga si Stakis. 10 Kamusta man kay Apeles. Bisan madamo ang iya naagihan nga mga pag-antos, wala gid siya nagtalikod kay Cristo. Kamusta man sa panimalay ni Aristobulus, 11 kay Herodion nga akon kapareho nga Judio, kag sa mga ara sa Ginoo sa panimalay ni Narcisus.
12 Nagapangamusta man ako kay Trifena kag kay Trifosa. Ini sila mga mapisan nga mga manugpangabudlay sa Ginoo. Kamusta man sa aton hinigugma nga abyan nga si Persis. Madamo ang iya nahimo para sa Ginoo. 13 Nagapangamusta man ako kay Rufus. Ini siya bantog nga manugpangabudlay sa Ginoo. Kamusta man sa iya iloy, nga ang pagkabig niya sa akon pareho gid sa iya anak. 14 Kamusta man sa ila ni Asyncritus, Flegon, Hermes, Patrobas, Hermas, kag sa tanan nga mga utod kay Cristo nga kaupod nila. 15 Kamusta sa ila ni Filologus, Julia, Nereus, kag sa iya utod nga babayi, kay Olimpas, kag sa tanan nga katawhan sang Dios nga kaupod nila.
16 Magkamustahanay kamo bilang mag-ulutod kay Cristo.[j] Ang tanan nga iglesya nga iya ni Cristo nagapangamusta dira sa inyo.
Katapusan nga mga Laygay
17 Mga utod ko kay Cristo, mag-andam kamo sa mga tawo nga ginahalinan sang pagbinahin-bahin kag nagatublag sang pagtuo sang mga tumuluo. Ginakontra nila ang mga pagpanudlo nga gintudlo sa inyo. Gani likawi ninyo sila. 18 Ang mga tawo nga nagahimo sina wala nagaalagad kay Cristo nga aton Ginoo, kundi ang ila lang gusto[k] ang ila ginasunod. Ginapatalang nila ang mga tawo nga kulang sa ihibalo paagi sa ila maayo nga mga paghambal kag mga pagpadayaw-dayaw. 19 Bantog gid ang inyo pagtuman kay Cristo, gani nalipay gid ako; pero gusto ko nga magmaalamon kamo kon parte sa paghimo sang maayo, kag ignorante kon parte sa paghimo sang malain. 20 Ang gahom ni Satanas madali na lang nga gub-on sang Dios nga nagahatag sa aton sang kalinong. Ipapierdi niya si Satanas sa inyo.
Kabay pa nga pakamaayuhon kamo sang aton Ginoong Jesus.
21 Ang akon kaupod nga manugpangabudlay nga si Timoteo nagapangamusta man sa inyo, pati si Lucio, si Jason, kag si Sosipater nga akon kapareho nga mga Judio.
22 (Ako, si Tertius nga ara man sa Ginoo, nagapangamusta man sa inyo. Ako ang nagsulat sining sulat ni Pablo.) 23 Si Gaius nagapangamusta man sa inyo. Ako, si Pablo, nagadayon diri sa iya balay, kag diri man nagatipon ang mga tumuluo sa pagsimba sa Dios. Si Erastus nga tresurero sang siyudad kag ang aton utod nga si Quartus nagapangamusta man sa inyo.
[24 Kabay pa nga pakamaayuhon gid kamo tanan sang aton Ginoong Jesu-Cristo. Amen.]
Pagdayaw sa Dios
25 Dayawon ta ang Dios nga makapalig-on sa inyo pagtuo suno sa Maayong Balita nga akon ginawali sa inyo. Ining Maayong Balita nga parte kay Jesu-Cristo madugay na nga gintago, 26 pero ginpahayag na ini subong paagi sa mga sinulatan sang mga propeta. Ini suno sa sugo sang wala sing kamatayon nga Dios, agod ang tanan nga tawo magtuo kag magtuman sa iya.
27 Paagi kay Jesu-Cristo, dayawon ta sa wala sing katapusan ang Dios nga amo lang ang nakahibalo sang tanan! Amen.
1 Ako si Pablo nga ginpili sang Dios nga mangin apostol ni Cristo Jesus. Ako kag si Sostenes nga aton utod kay Cristo 2 nagapangamusta sa iglesya[l] sang Dios dira sa Corinto. Ginpain na kamo sang Dios agod mangin iya tungod sa inyo paghiusa kay Cristo Jesus. Ginpili niya kamo nga mangin iya mga katawhan upod sang tanan nga nagakilala sa aton Ginoong Jesu-Cristo sa bisan diin nga lugar. Siya Ginoo naton tanan.
3 Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay[m] kag paghidaet[n] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.
Mga Pagpakamaayo Halin kay Cristo
4 Nagapasalamat ako permi sa Dios sa mga pagpakamaayo nga iya ginhatag sa inyo tungod nga kamo ara kay Cristo Jesus. 5 Kay sa inyo pagpakighiusa kay Cristo, ginpakamaayo gid kamo sang Dios sa tanan nga butang—sa ihibalo kag sa paghambal. 6 Sa sini napamatud-an sa inyo nga matuod ang amon mga gintudlo parte kay Cristo. 7 Gani wala gid kamo makulangi sang espirituhanon nga mga abilidad nga ginahatag sang Dios samtang nagahulat kamo sang pagbalik sang aton Ginoong Jesu-Cristo. 8 Si Cristo amo ang magapalig-on sang inyo pagtuo hasta sa katapusan, agod sa pag-abot sang adlaw nga siya maghukom, wala siya sing may ikasaway sa inyo. 9 Masaligan ang Dios nga nagtawag sa inyo sa pagpakighiusa sa iya Anak nga si Jesu-Cristo nga aton Ginoo.
Ang mga Nagatuo kay Cristo Dapat Mag-isa
10 Mga utod kay Cristo, nagapangabay ako sa inyo sa ngalan[o] sang aton Ginoong Jesu-Cristo, nga mag-isa kamo tanan kag likawan ninyo ang pagbinahin-bahin. Mag-isa kamo sa inyo mga panghunahuna kag sa inyo katuyuan. 11 Nasambit ko ini tungod nga may nagsugid sa akon halin sa pamilya ni Cloe nga may nagailinaway dira sa inyo. 12 Ang buot ko silingon amo ini: may ara kuno dira sa inyo nga nagasiling, “Ako sa kay Pablo,” kag may ara man nga nagasiling, “Ako sa kay Apolos,” ang iban pa gid nagasiling, “Ako sa kay Pedro,”[p] kag ang iban nagasiling, “Ako sa kay Cristo.” 13 Indi ina maayo! Ngaa, ginapartida bala si Cristo? Si Pablo wala nagpalansang sa krus para sa inyo. Wala man kamo pagbautisuhi sa ngalan ni Pablo.
14 Nagapasalamat ako sa Dios nga wala ako sing may ginbautisohan sa inyo magluwas lang kay Crispus kag kay Gaius. 15 Gani wala sing may makasiling nga ginbautisohan kamo sa akon ngalan. 16 (Ginbautisohan ko man gali si Stefanas kag ang iya pamilya. Pero magluwas sa sini nga mga tawo wala na ako sing may nadumduman pa.) 17 Kay wala ako pagsugua ni Cristo sa pagbautiso kundi sa pagtudlo sang Maayong Balita. Kag ang akon pagtudlo indi paagi sa mga matahom nga paghambal, kay basi madala ko ang mga tawo kay Cristo paagi sa akon abilidad kag madulaan na sang gahom ang kamatayon ni Cristo sa krus.
Si Cristo Amo ang Gahom kag ang Kaalam sang Dios
18 Sa mga tawo nga nagakalawala[q], ang pagtudlo parte sa kamatayon ni Cristo sa krus kabuangan lang, pero sa aton nga nagakalaluwas, ini gahom sang Dios. 19 Kay nagasiling ang Kasulatan, “Gub-on ko ang kaalam sang mga tawo nga maalam, kag ipakita ko nga wala sing pulos ang pag-intiendi sang mga may tinun-an.”[r] 20 Ano karon ang pulos sang mga maalam, sang mga manunudlo sang Kasuguan, kag sang mga puwerte magdibati sa sini nga panahon? Kay ginpakita sang Dios nga kabuangan lang ang kalibutanon nga kaalam.
21 Kay sa kaalam sang Dios wala siya magtugot nga makilala siya sang mga tawo paagi sa kalibutanon nga kaalam. Kundi ginpakamaayo sang Dios nga luwason ang mga tawo paagi sa ila pagtuo sa ginawali nga Maayong Balita, nga suno sa mga tawo nga wala nagatuo kabuangan lang. 22 Ang mga Judio indi magtuo kon wala sing milagro nga makita, kag ang mga Griego, ginatimbang-timbang nila kon ang ginatudlo sa ila nagakomporme sa ila ginasiling nga kaalam. 23 Pero kami iya, ginawali namon si Cristo nga ginlansang sa krus. Ini nga pagwali indi mabaton sang mga Judio kag kabuangan para sa mga indi Judio. 24 Pero sa mga tawo nga gintawag sang Dios, Judio man ukon indi, si Cristo amo ang gahom kag ang kaalam sang Dios. 25 Kay ang ginahunahuna nila nga kabuangan sang Dios mas labaw pa sang sa kaalam sang mga tawo, kag ang ginahunahuna nila nga kaluyahon sang Dios mas makusog pa sang sa kusog sang mga tawo. 26 Mga utod kay Cristo, dumduma ninyo kon ano ang inyo kahimtangan sang wala pa kamo pagtawga sang Dios, pila gid lang sa inyo ang ginakabig nga maalam ukon may ikasarang, kag pila man lang ang naghalin sa kilala nga mga pamilya. 27 Pero ginpili sang Dios ang mga tawo nga ginakabig sang katawhan nga indi maalam agod pakahuy-an ang mga maalam, kag ginpili man niya ang mga tawo nga wala gid sing gahom agod pakahuy-an ang mga tawo nga gamhanan. 28 Ginpili sang Dios ang mga kubos kag ang mga talamayon, nga mga ginakabig nga wala sing pulos, agod ipakita niya nga indi importante ang ginakabig sang mga tawo nga importante. 29 Gani wala sing may makapabugal sa atubangan sang Dios. 30 Sa pagbuot sang Dios ara kita kay Cristo Jesus. Si Cristo amo ang kaalam sang Dios[s] para sa aton. Paagi sa iya, ginpakamatarong kita sang Dios, iya na kita, kag gintubos na ang aton mga sala. 31 Gani, pareho sang ginasiling sang Kasulatan, “Ang bisan sin-o nga gusto magpabugal, dapat ipabugal lamang niya ang ginhimo sang Ginoo.”[t]
Ang Kamatayon ni Cristo sa Krus
2 Mga utod kay Cristo, sang pagkadto ko dira sa inyo sa pagwali sang mga tinago nga kamatuoran sang Dios, wala ako naggamit sang madalom nga mga pulong ukon madalom nga mga kaalam. 2 Kay gintuyo ko nga wala na ako sing iban pa nga iwali sa inyo kundi si Jesu-Cristo lang kag ang iya pagpalansang sa krus. 3 Wala ako nagsalig sa akon abilidad sang dira ako sa inyo. Nagkurog pa gani ako sa kakulba. 4 Sang pagwali ko sa inyo, wala ako naggamit sang mabinulakbulakon nga mga pulong agod makombinsi kamo, kundi ang Espiritu Santo amo ang nagpamatuod sa akon ginpanghambal paagi sa iya gahom, 5 agod ang inyo pagtuo indi mapasad sa kaalam sang tawo kundi sa gahom sang Dios.
Ang Kaalam sang Dios
6 Kon sa bagay, nagatudlo kami sang madalom nga kaalam sa amon mga pagtudlo sa mga tawo nga malig-on na ang ila pagtuo sa Dios, pero ini nga kaalam wala naghalin sa mga tawo ukon sa mga nagadumala diri sa kalibutan nga natalana na nga magakawala. 7 Ining kaalam nga akon ginasiling amo ang tinago nga kaalam sang Dios nga wala ginpahayag sa mga tawo sang una. Sang wala pa matuga sang Dios ang kalibutan, ginplano na niya ini nga mga butang agod mapadunggan niya kita. 8 Ang mga nagadumala diri sa kalibutan wala nakaintiendi sang plano sang Dios. Kay kon naintiendihan nila, wala kuntani nila ginlansang sa krus ang Ginoo nga makagagahom. 9 Pero suno sa ginasiling sang Kasulatan,
“Wala pa gid sing may nakita, nabatian, ukon nahunahuna ang tawo nga sarang maikomparar sa mga butang nga ginpreparar sang Dios sa mga tawo nga nagahigugma sa iya.”[u]
10 Ini nga plano sang Dios ginpahibalo na sa aton paagi sa iya Espiritu. Kay ang tanan nga butang nahibaluan sang Espiritu, bisan pa ang mga madalom nga hunahuna sang Dios. 11 Pareho sa aton nga mga tawo, wala sing may nakahibalo sang ginahunahuna sang isa ka tawo magluwas lang sa iya kaugalingon nga espiritu. Amo man ang sa Dios, wala sing may nakahibalo sang iya hunahuna magluwas lang sa Espiritu sang Dios. 12 Kag kita nga mga tumuluo ginhatagan sini nga Espiritu nga halin sa Dios kag indi ang iya sang kalibutan, agod maintiendihan ta ang kamatuoran parte sa mga pagpakamaayo nga ginhatag sang Dios sa aton.
13 Gani ang mga pulong nga amon ginahambal halin sa Espiritu Santo kag indi halin sa kaalam sang tawo. Ginasaysay namon ang mga pagpanudlo nga halin sa Espiritu sa mga tawo nga ara sa ila ang Espiritu. 14 Pero ang tawo nga wala sa iya ang Espiritu sang Dios indi magbaton sang mga pagpanudlo nga halin sa Espiritu, tungod nga para sa iya kabuangan lang ini. Kag indi niya ini maintiendihan tungod nga ang Espiritu gid lang sang Dios amo ang makabulig sa iya sa pag-intiendi sini. 15 Ang tawo nga ara sa iya ang Espiritu sang Dios makaintiendi sang tanan nga ginatudlo sang Espiritu. Pero indi siya maintiendihan sang mga tawo nga wala sa ila ang Espiritu sang Dios. 16 Nagasiling ang Kasulatan,
“Sin-o bala ang nakahibalo sang hunahuna sang Ginoo?
Sin-o bala ang makatudlo sa iya kon ano ang iya dapat himuon?”[v]
Pero kita, ara sa aton ang hunahuna ni Cristo.
Ang mga Alagad sang Dios
3 Mga utod, sang una indi ako makatudlo sa inyo bilang mga tawo nga ginatuytuyan sang Espiritu Santo kundi mga tawo nga nagakabuhi sa ila tawhanon nga kinaugali kag bata pa sa ila relasyon kay Cristo. 2 Amo ina nga simple gid lang nga mga pagpanudlo ang akon gintudlo sa inyo, tungod kay indi pa ninyo masarangan ang madalom nga mga pagpanudlo. Kag bisan gani subong indi pa gid kamo makaintiendi. 3 Kay hasta subong, nagakabuhi pa kamo sa inyo tawhanon nga kinaugali tungod kay nagahinisaay kamo kag nagailinaway. Ining inyo ginahimo nagapamatuod lang nga pareho pa gihapon kamo sa mga tawo diri sa kalibutan. 4 May ara sa inyo nga nagasiling, “Ako kay Pablo,” kag may ara man nga nagasiling, “Ako kay Apolos.” Ti kundi pareho gid kamo sa mga tawo diri sa kalibutan, kay nagabinahin-bahin kamo.
5 Kon sa bagay sin-o gid bala si Apolos? Kag sin-o gid si Pablo? Mga alagad man lang kami sang Ginoo nga iya gin-gamit agod magtuo kamo. Ang kada isa sa amon nagahimo man lang sing buluhaton nga ginhatag sang Ginoo sa amon. 6 Ako ang nagtanom, kag si Apolos ang nagbunyag, pero ang Dios amo ang nagpatubo. 7 Indi importante ang nagatanom kag ang nagabunyag. Ang Dios lang gid ang importante kay siya ang nagapatubo. 8 Ang nagatanom kag ang nagabunyag pareho lang nga mga alagad, kag kada isa sa ila balusan sang Dios suno sa ila pagpangabudlay. 9 Ako kag si Apolos nagabuligay sa amon pagpangabudlay para sa Dios. Ang inyo halimbawa pareho sang palangumahan nga ginapauma sa amon sang Dios.
Ang halimbawa pa gid ninyo pareho sang isa ka balay nga iya ginapatindog. 10 Kag ako, bilang eksperto nga pangulo nga panday sang Dios, amo ang nagtukod sang pundasyon suno sa abilidad nga ginhatag niya sa akon. Pagkatapos, ang iban naman nga panday amo ang nagapadayon obra sini. Pero kinahanglan gid nga siguruhon sang kada panday nga maayo ang iya obra. 11 Kay indi puwede nga magbutang sang iban pa nga pundasyon magluwas sa ginbutang na, nga amo si Jesu-Cristo.[w] 12 May mga tawo nga husto ang ila ginatudlo. Ang ila halimbawa pareho sang nagapatindog sang balay sa pundasyon, nga ang ginagamit nga mga materyales bulawan, pilak, ukon mga malahalon nga mga bato. Ang iban iya, wala sing pulos ang ila mga ginatudlo. Pareho lang nga nagpatindog sila sang balay sa mga materyales nga kahoy, kugon, kag dagami. 13 Pero sa adlaw sang paghukom, mahibaluan kon ano nga klase sang mga materyales ang gin-gamit sang kada isa, kay pagatilawan ini sa kalayo. 14 Kon ang ginpatindog sa pundasyon indi masunog, magabaton ang nagpatindog sang balos. 15 Pero kon masunog, wala gid siya sing may mabaton nga balos; pero ang iya kaugalingon maluwas. Ang iya halimbawa mangin pareho sa tawo nga nakaluwas sa balay nga nasunog, pero wala gid siya sing may nadala.
16 Indi bala nga templo kamo sang Dios kag ang Espiritu sang Dios nagapuyo sa inyo? 17 Gani kon gub-on ninyo ang ginapuy-an sang Dios, silutan niya kamo tungod nga ang templo sang Dios balaan. Kag ang templo nga ina wala sing iban kundi kamo mismo.
18 Indi pagdayai ang inyo kaugalingon. Kon may ara sa inyo nga nagahunahuna nga maalam siya suno sa mga tawo sa kalibutan, dapat ibaliwala lang niya ina nga kaalam agod mangin maalam siya sa panulok sang Dios. 19 Kay para sa Dios, ang ginakabig nga kaalam sa sining kalibutan kabuangan lang. Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ginadakop sang Dios ang mga maalam sa ila pagkadayaon.”[x] 20 Kag may ara pa gid sa Kasulatan nga nagasiling, “Nahibaluan sang Ginoo nga ang mga ginarason sang mga tawo nga maalam wala sing pulos.”[y] 21 Gani indi dapat nga ang isa ka tawo ipabugal. Kay kami tanan nga nagatudlo ginhatag sang Dios sa inyo para sa inyo kaayuhan. 22 Ako, si Apolos, kag si Pedro[z] inyo tanan. Bisan ang kalibutan nga ini, kag ang nagakalatabo subong kag sa palaabuton, pati ang inyo kabuhi kag kamatayon, tanan nga ini para sa inyo kaayuhan. 23 Kag kamo iya, iya ni Cristo kag si Cristo iya sang Dios.
Mga Apostoles ni Cristo
4 Gani dapat kamo magkabig sa amon nga mga alagad kami ni Cristo nga ginasaligan sang Dios nga magbalita sang iya mga tinago nga kamatuoran. 2 Kag ang tawo nga ginasaligan dapat magpakita nga masaligan gid siya.
3 Wala sing kaso sa akon kon ano ang pagkabig ninyo ukon ang pagkabig sang bisan sin-o sa akon. Ako mismo wala nagasiling nga ang akon pag-alagad sa Dios maayo ukon indi. 4 Kon sa bagay limpyo ang akon konsensya, pero wala ina nagakahulugan nga wala na ako sing sala. Ang Ginoo gid lang ang makasiling kon husto ukon indi ang akon ginahimo. 5 Gani indi kamo maghukom sa wala pa mag-abot ang husto nga panahon. Hulata ninyo ang pag-abot sang Ginoo. Amo ina ang tion nga ipaguwa niya ang tanan nga sekreto kag motibo sang kada isa. Dayon ang kada isa magabaton sang pagdayaw nga halin sa Dios nga bagay gid sa iya mga ginhimo.
6 Mga utod, gin-gamit ko nga halimbawa para sa inyo ang akon kaugalingon kag si Apolos, agod matun-an ninyo ang ginasiling nga “Indi magpasobra sa ginasiling sang Kasulatan.” Gani indi ninyo pag-ipabugal ang isa kag magsiling nga mas maayo siya sang sa isa. 7 Ngaa nagahunahuna kamo nga mas maayo gid kamo sang sa iban? Ano ang ara sa inyo nga wala naghalin sa Dios? Kag kon sa Dios naghalin, ti ngaa ginapabugal ninyo nga daw inyo gid?
8 Nagahunahuna kamo nga wala na sing kulang sa inyo, nga bugana na kamo kag nagahari na sa ginharian sang Dios bisan kami amon wala pa. Kuntani nagahari na kamo agod makahari man kami upod sa inyo. 9 Kon sa akon lang, kami nga mga apostoles daw ginbutang sang Dios sa pinakamanubo nga kahimtangan. Pareho kami sa mga tawo nga sentensyado na nga patyon kag ginatulok sang bug-os nga kalibutan, sang tanan nga tawo pati sang tanan nga anghel. 10 Tungod sa amon pagtudlo parte kay Cristo, nagasiling ang mga tawo nga mga buang kami. Pero kamo inyo, nagahunahuna nga mga maalam kamo tungod nga kamo ara kay Cristo. Mga maluya kami, pero sa inyo hunahuna, kamo indi. Ginadayaw pa kamo sang mga tawo, pero kami iya ginatamay lang nila. 11 Hasta gani subong ginaagwanta lang namon ang kagutom kag kauhaw, kag ginakulang pa kami sang amon mga bayo. Ginasakit kami sang mga tawo, kag wala kami sang kaugalingon nga balay. 12 Nagaobra kami kag nagapabalhas para lang mabuhi. Ginapangamuyuan namon ang mga tawo nga nagapasipala sa amon nga kaluoyan pa gid sila sang Dios. Kag ginaagwanta lang namon ang mga paghingabot sang mga tawo. 13 Ginapakahuy-an kami, pero nagasabat kami sing malulo. Hasta subong, sa hunahuna sang mga tawo daw basura kami, mga labing kubos nga klase sang mga tawo.
14 Wala ako nagasulat sini sa tuyo nga pakahuy-an kamo, kundi gusto ko nga tudluan kamo bilang mga hinigugma ko nga mga anak. 15 Kay bisan madamo ang nagatudlo sa inyo parte kay Cristo isa gid lang ang inyo amay sa pagtuo kag ina wala sing iban kundi ako. Mga anak ko kamo sa pagtuo kay Cristo Jesus tungod nga ako ang nagdala sa inyo sang Maayong Balita. 16 Gani ginapangabay ko kamo nga sundon ninyo ang akon ginahimo. 17 Amo ina nga ginapadala ko dira sa inyo si Timoteo nga akon hinigugma kag masaligan nga anak sa Ginoo, agod magpadumdom siya sa inyo sang akon mga pamaagi sa pagkabuhi bilang sumulunod ni Cristo. Ini nga mga pamaagi akon man nga ginatudlo sa tanan nga iglesya sa bisan diin nga lugar.
18 Ang iban sa inyo nagapabugal na, kay abi nila indi na ako magkadto dira. 19 Pero kon itugot sang Ginoo, makadto ako dira sa labing madali. Kag tan-awon ko gid kon ano ang mahimo sang sina nga mga tawo nga masyado kahambog kon maghambal. 20 Kay ang matuod, kon ang Dios amo ang nagahari sa aton kabuhi, mahibaluan man ina sang iban paagi sa aton mga hinimuan kag indi sa mga sugid lang. 21 Gani magpili kamo kon ano ang inyo gusto: pag-abot ko dira pang-akigan ko kamo ukon higugmaon nga may kalulo?
Ang Ginahimo nga Malaw-ay Dapat Ikahuya
5 May nabalitaan ako nga may ara dira sa inyo nga nagapakighilawas sa asawa sang iya amay. Ini sobra pa sa ginahimo sang mga wala nakakilala sa Dios, kay wala gani sila nagahimo sina. 2 Kag sa pihak sina nahimo pa ninyo nga magpabugal. Dapat kuntani nagpangasubo kamo kag ginpahalin ninyo sa inyo grupo ang lalaki nga naghimo sina. 3-4 Bisan wala ako dira sa inyo sa lawas, ara ako dira sa espiritu. Kag sa ngalan[aa] sang aton Ginoong Jesus, ginsentensyahan ko na ang naghimo sina nga sala. Gani sa inyo pagtilipon, kabiga ninyo nga ara ako upod sa inyo sa espiritu. Kag suno sa gahom nga ginhatag sa aton sang aton Ginoong Jesus, 5 itugyan ninyo ina nga tawo kay Satanas sa paglaglag sang iya lawas agod maluwas ang iya espiritu sa adlaw sang paghukom sang Ginoo.
6 Indi kamo dapat magpabugal. Indi bala nahibaluan ninyo ang hulubaton nga nagasiling, “Kon ibutang ang gamay nga inugpahabok[ab] sa harina kag masahon, magahabok ang bug-os nga harina.” 7 Gani kuhaa ninyo ang inyo daan nga mga sala nga pareho sa inugpahabok, agod mangin matinlo kag bag-o kamo. Ang matuod, hilway na kamo sa sining daan nga inugpahabok, kay si Cristo ginhalad na para sa aton. Pareho siya sa karnero nga ginahalad kon Piesta sang Paglabay sang Anghel. 8 Gani magselebrar kita sang sina nga piesta, kag magkaon sang tinapay nga wala sing inugpahabok, nga ang buot silingon talikdan ta na ang aton daan nga mga sala kag mga ginahimo nga malain, kag magkabuhi kita nga matinlo na sa sala, nga sinsero gid ang aton pagsunod sa kamatuoran.
9 Sa una ko nga sulat nga ginpadala sa inyo, nagsiling ako nga indi kamo magpakig-upod sa mga nagahimo sang imoral nga pagpakigrelasyon. 10 Ang buot ko silingon, indi ang mga tawo nga wala pa makakilala sa Dios nga mga imoral ukon mga dalok-dalok kag mga kawatan, ukon mga nagasimba sa mga dios-dios. Kay kon sila inyo likawan, kinahanglan maghalin kamo sa sini nga kalibutan. 11 Ang akon ginatumod amo atong mga tawo nga nagapakilala nga mga utod man sa Ginoo pero mga imoral, dalok-dalok, nagasimba sa mga dios-dios, mapasipalahon, palahubog, kag kawatan. Indi kamo dapat mag-upod sa ila bisan sa pagkaon.
12-13 Kon sa bagay ano ang aton labot sa paghukom sa mga indi tumuluo? Ang Dios lang ang magahukom sa ila. Pero kinahanglan gid nga binagbinagon ta kon maayo ukon malain ang ginahimo sang aton kapareho nga tumuluo, kay nagasiling ang Kasulatan, “Pahalina ninyo sa inyo grupo ang tawo nga malaot.”[ac]
Akusasyon sa Korte Batok sa Isa ka Utod sa Ginoo
6 Kon ang isa sa inyo may reklamo kontra sa iya kapareho nga tumuluo, ngaa ginadala pa niya ini sa husgado nga wala makakilala sa Dios? Ngaa wala niya ginadala sa mga katawhan sang Dios agod husayon ini nga problema? 2 Indi bala nga sa ulihi nga mga inadlaw kita nga mga katawhan sang Dios amo ang magahukom sa mga tawo sang kalibutan? Gani kon kamo ang magahukom sa mga tawo sang kalibutan, ngaa indi kamo makasarang maghusay sang sina nga mga kaso nga tama kagamay? 3 Indi bala nga bisan gani ang mga anghel aton pagahukman? Ti kundi masarangan man ninyo nga husayon ang mga kaso sa sining pagkabuhi. 4 Gani kon may mga kaso kamo sa isa kag isa, ngaa ginadala pa ninyo ina sa mga tawo nga wala gani ginakilala sang iglesya? 5 Dapat mahuya kamo! Ano, wala gid bala dira sa inyo sang maalam nga kahibalo maghusay sang inyo ginaawayan? 6 Palareho kamo nga mga tumuluo, pero kamo man mismo ang nagaakusaray, kag didto pa mismo sa atubangan sang mga indi tumuluo.
7 Sa inyo pag-akusaray kamo mismo ang pierdi. Mas maayo pa nga pabay-an na lang ninyo ang nagahimo sa inyo sang malain kag nagadaya sa inyo. 8 Pero ang inyo ginahimo, kamo mismo ang nagadaya kag nagahimo sang malain bisan pa sa inyo mga utod sa Ginoo. 9 Indi bala nga ang tawo nga nagahimo sang malaot indi masakop sa paghari sang Dios? Gani indi ninyo pagdayai ang inyo kaugalingon! Kay indi gid masakop sa paghari sang Dios ang mga nagahimo sang imoral nga pagpakigrelasyon, ang mga nagasimba sa mga dios-dios, ang mga nagapanginbabayi kag mga nagapanginlalaki, ang mga lalaki nga nagabaligya sang ila lawas, ang mga lalaki nga nagauluasawa sa pareho nila nga lalaki, 10 ang mga kawatan, ang mga dalok-dalok, ang mga palahubog, ang mga nagahambal sang malain kontra sa ila isigkatawo, kag ang mga tulisan. 11 Ang iban sa inyo pareho sini sang una. Pero natinluan na kamo sa inyo mga sala, ginpain na kamo sang Dios nga mangin iya, kag ginpakamatarong na kamo tungod kay Ginoong Jesu-Cristo[ad] kag tungod sa Espiritu sang aton Dios.
Ang Inyo Lawas Puluy-an sang Dios
12 Ayhan may magasiling, “Puwede ako maghimo sang bisan ano.” Matuod ina, pero may mga butang nga indi makabulig sa imo. Gani bisan ginatugot sa akon ang maghimo sang bisan ano, indi ako magpaulipon sa bisan ano. 13 Ayhan may magasiling man nga “Ang pagkaon ginhimo para sa tiyan kag ang tiyan ginhimo para sa pagkaon.” Matuod ina, pero magaabot ang adlaw nga ang tiyan kag ang pagkaon dulaon sang Dios. Pero indi matuod nga ginhimo ang lawas sang tawo para sa paghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon, kundi ginhimo ini para sa pag-alagad sa Ginoo; kag ang Ginoo amo ang nagaatipan sini. 14 Kag sa ulihi, ining aton lawas banhawon sang Dios paagi sa iya gahom, pareho sang ginhimo niya sa aton Ginoo.
15 Indi bala nga kita nga mga tumuluo bahin sang lawas ni Cristo? Amo ina nga indi mahimo nga ang aton lawas, nga bahin sang lawas ni Cristo, gamiton ta sa pagpakighilawas sa babayi nga nagabaligya sang iya lawas. 16 Indi bala nga kon ang lalaki nagapakighilawas sa babayi nga pareho sina, sila nga duha mangin isa na lang ka lawas? Kay nagasiling ang Kasulatan, “Sila nga duha mangin isa.”[ae] 17 Kag sa pihak nga bahin, kon kita naghiusa kay Ginoong Jesu-Cristo, isa na kita ka espiritu sa iya.
18 Gani likawi ninyo ang imoral nga pagpakigrelasyon. Ang iban nga mga sala nga ginahimo sang tawo wala sing kaangtanan sa lawas, pero ang tawo nga nagahimo sang imoralidad nagapakasala kontra sa iya kaugalingon nga lawas. 19 Indi bala nga ang Espiritu Santo nga ginhatag sang Dios nagapuyo sa aton lawas bilang iya templo? Gani ining aton lawas indi aton kundi iya sang Dios. 20 Kay mahal gid ang iya pagbakal sa aton. Gani gamita ninyo ang inyo lawas sa paagi nga madayaw ang Dios.
Ang Parte sa Pag-asawahay
7 Nagsulat kamo nga basi kon maayo sa lalaki nga indi magpangasawa. 2 Pero kon sa akon, tungod kay madamo ang nagahimo sang imoralidad, magpangasawa ukon magpamana na lang kamo agod malikawan ninyo ini. 3 Kag ang bana dapat magtuman sang iya obligasyon sa iya asawa, kag ang asawa dapat man magtuman sang iya obligasyon sa iya bana. 4 Kay ang lawas sang asawa iya na sang bana, kag ang lawas sang bana iya na man sang asawa. 5 Gani indi ninyo pagdumilian ang inyo asawa ukon bana kon gusto niya nga himuon ang kinaandan nga ginahimo sang mag-asawa, luwas lang kon nagsugtanay kamo nga duha nga ini nga butang ipaiway lang anay, tungod nga gusto ninyo nga gamiton ang inyo oras sa pagpangamuyo. Pero pagkatapos sang inyo kasugtanan, balikan ninyo ang inyo kinaandan nga ginahimo bilang mag-asawa, kay basi kon sa ulihi indi na ninyo mapunggan ang inyo balatyagon, kag sulayon kamo ni Satanas.
6 Wala ako nagasugo sa inyo nga magpangasawa ukon magpamana kundi ginatugutan ko kamo sa luyag ninyo. 7 Gusto ko kuntani nga ang tanan pareho sa akon nga wala sing asawa. Pero wala kita nagapalareho tungod kay nagkalain-lain nga hiyas ang ginhatag sa aton sang Dios.
8 Kamo nga wala pa sing asawa ukon bana, kag pati ang mga balo nga babayi, mas maayo pa kon magpadayon kamo sa pagpangabuhi nga isahanon pareho sa akon. 9 Pero kon indi kamo makapugong sang inyo balatyagon, magpangasawa ukon magpamana na lang kamo. Kay maayo pa ina sang sa mag-antos kamo tungod sa inyo balatyagon nga daw indi mapunggan.
10-11 Sa mga mag-asawa, amo ini ang akon sugo nga ginhambal mismo sang Ginoo: ang asawa indi dapat magbulag sa iya bana, kag ang bana indi man magbulag sa iya asawa. Pero kon may asawa nga magbulag sa iya bana, dapat magpabilin siya nga wala sing bana, ukon indi gani magbalik na lang siya sa iya bana.
12 Kon parte sa iban, amo ini ang gusto ko isiling (ini sa akon lang, wala sing may ginhambal ang Ginoo parte sini): kon ang tumuluo may asawa nga indi tumuluo pero gusto gihapon nga magpuyo sa iya, indi niya dapat pagbulagan. 13 Kag kon ang tumuluo may bana nga indi tumuluo pero gusto gihapon nga magpuyo sa iya, indi man niya dapat pagbulagan. 14 Kay ang indi tumuluo nga bana ginabaton sang Dios tungod sang tumuluo nga asawa, kag ang indi tumuluo nga asawa ginabaton man sang Dios tungod sang tumuluo nga bana. Kay kon indi amo sini, pati ang ila mga bata wala man ginabaton sang Dios. Pero ang matuod, ginabaton sila sang Dios. 15 Pero kon gusto sang indi tumuluo nga magbulag, tuguti. Hilway ka nga magbulag sa iya, kay gintawag kita sang Dios sa malinong nga pagkabuhi. 16 Total, bisan punggan mo ang imo asawa ukon bana nga indi magbulag sa imo, indi mo gid man masiguro nga maluwas mo siya.
Magkabuhi Kamo suno sa Pagtawag sang Dios sa Inyo
17 Ang kada isa dapat magkabuhi suno sa kahimtangan nga ginhatag sang Ginoo sa iya. Dapat magpabilin siya sa iya kahimtangan sang siya gintawag sang Dios nga magtuo. Amo ini ang pagsulundan nga akon ginatudlo sa tanan nga iglesya. 18 Halimbawa, kon may lalaki nga natuli na sang wala pa siya gintawag sang Dios, indi na niya paghimulatan nga ilisan pa niya ang iya kahimtangan. Kag kon may ara man nga wala natuli sang wala pa siya gintawag, indi na kinahanglan nga magpatuli pa siya. 19 Kay indi importante kon natuli ang tawo ukon wala. Ang importante amo ang pagtuman sang mga sugo sang Dios. 20 Gani magpadayon ang kada isa suno sa iya kahimtangan sang siya gintawag sang Dios. 21 Kon ikaw isa ka ulipon sang gintawag ka sang Dios, indi bali. Pero kon may kahigayunan nga makahilway ka sa pagkaulipon, himusli ina nga kahigayunan. 22 Kay ang tawo nga ulipon sang gintawag siya nga mangin ara sa Ginoo, karon hilway na sa panulok sang Ginoo. Kag ang tawo nga indi ulipon sang siya gintawag, karon ulipon na ni Cristo. 23 Mahal ang pagbakal sang Dios sa aton, gani indi kita basta-basta nga magpaulipon lang sa mga tawo. 24 Gani mga utod kay Cristo, magpabilin ang kada isa sa inyo sa Dios suno sa iya kahimtangan sang gintawag siya nga magtuo.
Ang Parte sa mga Wala sing Asawa ukon Bana kag sa mga Balo nga Babayi
25 Kon parte sa mga wala sing asawa ukon bana, wala ako sing sugo halin sa Ginoo. Pero bilang tawo nga masaligan tungod sa kaluoy sang Dios, ari ang akon opinyon.
26 Tungod sang mga kabudlayan subong, mas maayo pa kon magpadayon na lang kita sa aton kahimtangan. 27 Gani kon may asawa ka na, indi siya pagbulagi. Kag kon wala ka pa asawa, indi ka na lang magpangasawa. 28 Pero kon magpangasawa ka gid man, indi ina sala. Kag kon magpamana ang dalaga indi man ina sala. Nagasiling ako nga indi na lang kamo kuntani magpangita sang inyo asawa ukon bana tungod nga gusto ko nga makalikaw kamo sa mga kabudlayan sang kabuhi sang may asawa ukon bana.
29-31 Ang buot ko silingon mga utod, malip-ot na lang ang tiyempo nga nabilin. Gani tungod nga ang tanan nga butang sa sini nga kalibutan madula, halin subong, ang mga may asawa dapat magkabuhi nga daw wala sing asawa. Ang mga nagapangasubo dapat magkabuhi nga daw wala nagapangasubo, kag ang mga nagakalipay magkabuhi nga daw wala nagakalipay. Ang mga nagapamakal dapat indi magsalig nga magapabilin sa ila ang ila mga ginbakal. Kag ang mga nagagamit sang mga pagkabutang sang kalibutan dapat indi mawili sa sina nga mga butang.
32 Gusto ko kuntani nga mahilway kamo sa mga palaligban diri sa kalibutan. Ang wala sing asawa wala sing iban nga ginapanumdom kundi ang hilikuton sang Ginoo kag kon paano siya makahatag sing kalipay sa iya. 33 Pero ang lalaki nga may asawa nagapanumdom pati sa mga butang diri sa kalibutan kag kon paano siya makahatag sing kalipay sa iya asawa. 34 Amo ina nga natunga permi ang iya hunahuna. Kag amo man ang mga babayi. Ang babayi nga wala sing bana wala sing iban nga ginapanumdom kundi ang pag-alagad sa Ginoo, kag gusto niya nga ihalad ang iya bug-os nga kabuhi sa pag-alagad sa iya. Pero ang babayi nga may bana nagapanumdom pati sa mga butang diri sa kalibutan kag kon paano siya makahatag sing kalipay sa iya bana.
35 Ginasugid ko ini para sa inyo kaayuhan. Wala ko kamo ginadilian nga magpangasawa ukon magpamana, kundi gusto ko lang nga mahapos kag wala sing sablag ang inyo pag-alagad sa Ginoo.
36 Karon, parte sa mga naganobyohanay: kon sa hunahuna sang lalaki indi husto ang iya panggawi sa iya nobya, kag indi na siya makapugong sang iya balatyagon, kag sa iya hunahuna dapat nga magpakasal na sila, maayo pa nga magpakasal na lang sila. Indi ina sala. 37 Pero kon desidido ang isa ka lalaki nga indi na niya pagpangasaw-on ang iya nobya, kag para sa iya indi kinahanglan nga magpangasawa, kay mapunggan niya ang iya kaugalingon, maayo ang iya ginahimo. 38 Gani maayo ang ginahimo sang nagapangasawa sa iya nobya; pero mas maayo pa gid ang indi magpangasawa.
39 Ang babayi nahigot sa iya bana samtang buhi pa ang iya bana. Ugaling kon patay na ang iya bana puwede na siya makapamana liwat. Pero kinahanglan tumuluo ang pilion niya. 40 Kon sa akon lang, mas malipayon siya kon indi na siya magpamana. Ini opinyon ko lang, pero nagapati ako nga ang Espiritu sang Dios nga ari sa akon amo ang nagtudlo sini sa akon.
Ang Parte sa mga Pagkaon nga Ginhalad sa mga Dios-dios
8 Karon, ang parte naman sa mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, kon bala makakaon kita sini ukon indi: bisan masiling naton nga madamo na ang aton nahibaluan, dumdumon naton nga ang nahibaluan sang tawo kon kaisa amo ang ginahalinan sang pagpabugal. Mas importante nga may paghigugma kita, kay ini makapabakod sa iban. 2 Ang tawo nga nagahunahuna nga maalam na siya nagapakilala lang nga kulang pa gid ang iya nahibaluan. 3 Pero ang tawo nga nagahigugma sa Dios amo ang ginakilala sang Dios nga iya.
4 Gani kon parte sa mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, nakahibalo kita nga ang mga dios-dios indi matuod nga dios, kay may isa gid lang ka Dios. 5 Bisan tuod nga nagasiling ang iban nga may mga dios sa langit kag sa duta, kag madamo ang ginatawag nga “mga dios” kag “mga ginoo,” 6 pero sa aton may isa lang ka Dios, ang aton Amay nga naghimo sang tanan nga butang, kag nagakabuhi kita para sa iya. Kag may isa gid lang ka Ginoo, si Jesu-Cristo. Paagi sa iya, nahimo ang tanan nga butang kag paagi man sa iya nagakabuhi kita subong.
7 Pero may mga tumuluo nga wala nakahibalo sini nga kamatuoran. Kag tungod nga sadto anay nagasimba sila sa mga dios-dios, amo ina nga hasta subong kon magkaon sila sang pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, sa ila hunahuna daw kaupod na sila nga nagasimba sa mga dios-dios. Gani tungod nga kulang pa ang ila nahibaluan, nagapakasala sila sa ila konsensya, kay para sa ila indi husto ang ila ginahimo. 8 Kon sa bagay, ang pagkaon wala sing kahilabtanan sa aton relasyon sa Dios. Wala sing may madula sa aton relasyon sa Dios kon indi kita magkaon sini, kag wala man sing may madugang kon magkaon kita.
9 Pero bisan tuod hilway kamo magkaon sang bisan ano, mag-andam kamo, kay basi kon amo ina ang mangin kabangdanan nga magpakasala ang mga tawo nga maluya ang ila pagtuo. 10 Halimbawa, may upod ka nga wala pa nakaintiendi, kag ikaw nga nakaintiendi na nakita niya nga nagakaon sa templo sang mga dios-dios, indi bala makaganyat ini sa iya nga magkaon man sang pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios bisan sa iya pagkilala sala ina? 11 Gani ang imo utod nga maluya ang pagtuo nga isa man sang ginpanginmatyan ni Cristo mawala tungod sang imo “kaalam.” 12 Sa sini nga paagi nakasala ka kay Cristo, tungod kay nakasala ka sa imo utod nga maluya ang pagtuo, sa imo pagganyat sa iya sa paghimo sang butang nga kontra sa iya konsensya. 13 Gani kon ang akon ginakaon mangin kabangdanan nga magpakasala ang akon utod, indi na lang ako magkaon sing karne hasta san-o, agod indi magpakasala ang akon utod tungod sa akon.
Ang Kinamatarong kag Buluhaton sang Apostol
9 Indi bala nga hilway ako? Indi bala nga apostol ako? Indi bala nga nagpakita mismo sa akon si Jesus nga aton Ginoo kag kamo nangin mga tumuluo tungod sa akon? 2 Bisan ang iban wala nagakilala sa akon nga apostol, apostol gid ako sa inyo tungod nga kamo mismo ang ebidensya, kay paagi sa akon kamo ara na sa Ginoo. 3 Amo ini ang ginasabat ko sa mga tawo nga indi magpati nga apostol ako.
4 Kag bilang apostol, wala bala kami sang kinamatarong sa pagpangayo sang amon pagkaon sa mga tawo nga nakabaton sang amon pagpanudlo? 5 Kag wala bala kami sang kinamatarong sa pagdala sang asawa nga tumuluo sa amon mga pagbiyahe pareho sang ginahimo sang mga utod sang Ginoo kag ni Pedro[af] kag sang iban nga mga apostoles? 6 Ano, kami lang bala ni Bernabe ang kinahanglan nga magpangabudlay para sa amon palangabuhian? 7 May soldado bala nga siya mismo ang nagagasto sang iya pagserbisyo? May tawo bala nga nagatanom nga wala nagapulos sang bunga sang iya tinamnan? Kag may nagasagod bala sang mga sapat nga wala siya sing parte?
8 Ining akon ginasiling indi lang tawhanon nga opinyon, kundi amo man ini ang ginatudlo sang Kasuguan. 9 Kay nasulat sa Kasuguan ni Moises, “Indi pagbusali ang baka samtang nagalinas ini.”[ag] Kag indi kita maghunahuna nga baka lang ang gusto hambalon sang Dios sini. 10 Kay kami upod man sa iya gusto hambalon. Amo ina kon ngaa ang mga tawo nagaarado kag nagaani, tungod nga nagapaabot man sila nga may parte sa patubas. 11 Nagpanggas kami sa inyo sang espirituhanon nga mga binhi; dako na gid bala nga bagay kon magpaabot kami nga maghatag kamo sang mga butang nga ginakinahanglan namon sa adlaw-adlaw? 12 Kon ang iban nga mga manunudlo may kinamatarong sa pagpaabot sini halin sa inyo, mas labi na gid kami. Pero bisan may kinamatarong kami sa pagpaabot sang bulig halin sa inyo, wala kami nagpangayo sa inyo. Gin-antos namon ang tanan agod indi masablagan ang paglapnag sang Maayong Balita parte kay Cristo.[ah] 13 Indi bala nga nahibaluan ninyo nga ang mga nagaalagad sa templo dira man nagakuha sang ila pagkaon? Kag ang mga nagaalagad sa halaran nagakuha man sang ila parte sa mga butang nga ginahalad sa halaran. 14 Sa amo man nga paagi, nagsugo ang Ginoo nga ang mga nakabaton sang Maayong Balita dapat nga magbulig sa mga kinahanglanon sang mga manugwali sang Maayong Balita agod mabuhi sila.
15 Pero wala ko paggamita ang akon kinamatarong nga ina. Kag wala man ako nagasulat subong agod pabati-batian kamo nga hatagan ninyo ako. Maayo pa nga mapatay ako sang sa himuon ko ina. Siguruhon ko nga wala sing bisan sin-o nga makakuha sang akon ginapabugal nga ini.[ai] 16 Wala ko ginapabugal ang akon pagwali sang Maayong Balita, tungod nga amo ini ang akon obligasyon. Indi mahimo nga indi ko ini pagsundon tungod kay kaluluoy ako kon indi ko pag-iwali ang Maayong Balita. 17 Kon nagawali ako tungod nga amo ini ang akon ginpili nga obra, ti magapaabot ako sing suhol. Pero ang matuod, ginatuman ko lang ang akon obligasyon nga magwali tungod nga amo ini ang obra nga gintugyan sa akon sang Dios. 18 Ano karon ang balos nga akon mabaton? Ang ginaisip ko nga balos amo ang kalipay nga wala ako nagapabayad sa akon pagwali sang Maayong Balita, bisan matuod nga puwede ako magpabayad sang akon pagpangabudlay para sa Maayong Balita.
19 Bisan wala sing may nagaulipon sa akon, nagapaulipon ako sa tanan, agod madamo pa gid ang akon madala nga magtuo kay Cristo. 20 Amo ina nga kon kaupod ko ang mga Judio nagakabuhi ako pareho sang Judio, agod madala ko sila nga magtuo kay Cristo. Gani bisan indi ako sakop sa Kasuguan sang mga Judio, ginasunod ko ini, agod madala ko sila sa aton pagtuo. 21 Kag amo man kon kaupod ko ang mga indi Judio. Wala ko ginasunod ang Kasuguan nga para sa mga Judio, kundi ginasunod ko ang pagkabuhi sang mga indi Judio agod magtuo sila kay Ginoong Jesus. Wala ini nagakahulugan nga wala ko ginasunod ang mga sugo sang Dios, kay ang matuod, ginasunod ko ang mga sugo ni Cristo. 22 Nagapakigbagay ako sa mga tumuluo nga maluya ang pagtuo agod mapabakod ko sila sa Ginoo. Nagapakigbagay ako sa tanan bisan ano ang ila kahimtangan, agod sa bisan ano nga paagi maluwas ko ang iban sa ila. 23 Ginahimo ko ini tanan tungod nga gusto ko nga magbaton sang mga pagpakamaayo kaupod sang mga nagabaton sang Maayong Balita.
24 Sa aton pagsunod sa Ginoo pareho kita sa mga manugdalagan. Kag sa palumba, indi bala nga madamo ang nagaintra pero isa lang ang makabaton sang premyo? Gani kay-uha ninyo ang inyo pagdalagan agod makabaton kamo sang premyo. 25 Ang kada manughampang nagapraktis gid sing maayo nga may pagdisiplina sa iya kaugalingon. Ginahimo niya ini para sa premyo nga umalagi lang. Pero kita nga mga tumuluo nagahimulat para sa premyo nga indi gid madula. 26 Amo ina nga sa akon pag-alagad sa Ginoo deretso gid ang akon dalagan pakadto sa lalambuton. Kag kon sa mga boksidor pa, wala ako nagasumbag sa hangin. 27 Gani kon may mga malain nga handom sa akon lawas, ginahimulatan ko gid nga punggan ini kay basi kon sa tapos ko matudluan ang mga tawo, ako pa ang indi makabaton sang balos halin sa Dios.
Paandam nga Indi Magsimba sa mga Dios-dios
10 Mga utod, gusto ko nga mahibaluan ninyo ang natabo sa amon mga katigulangan nga kaupod ni Moises. Gintuytuyan sila sang Dios paagi sa panganod, kag ginbuligan niya sila sa ila pagtabok sa Mapula nga Dagat. 2 Paagi sa sadto nga panganod kag dagat, daw pareho lang nga ginbautisohan sila tanan bilang mga sumulunod ni Moises. 3 Nagkaon sila tanan sang pagkaon nga halin sa Dios. 4 Kag nag-inom sila tanan sang ilimnon nga iya ginhatag, kay nag-inom sila sang tubig halin sa Bato nga ginpatubod sang Dios. Ato nga Bato nga nag-upod sa ila amo si Cristo mismo. 5 Pero bisan ginbuligan sila sang Dios, kalabanan sa ila wala gid naghimo sang husto nga makalipay sa Dios. Amo gani nga ang ila mga bangkay naglalapta didto sa kamingawan.
6 Ang mga natabo nga ato sa ila nagahatag sang leksyon sa aton agod makapangandam kita nga indi maghandom sa paghimo sang mga malain nga mga butang pareho sang ila ginhimo. 7 Indi kamo magsimba sa mga dios-dios pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Kay nasulat sa Kasulatan, “Nagkinaon sila kag nag-ininom, kag nagpagusto pangalipay[aj] sa ila pagsimba sa dios-dios.”[ak] 8 Kag indi gid kita magsunod sa ginhimo sang iban sa ila nga naghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon. Amo gani nga ginsilutan sila sang Dios kag 23,000 ang nagkalamatay sa isa lang ka adlaw. 9 Indi ta pagtestingan ang Ginoo pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpakagat niya sila sa mga man-og kag nagkalamatay sila. 10 Indi kamo magsagi kumod pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpadal-an sila sang Dios sang anghel nga manugpatay sa pagpatay sa ila.
11 Ini tanan nga butang nagkalatabo agod mahibaluan ta nga ato nga mga butang indi gusto sang Dios. Kag ginsulat ato nga mga nagkalatabo sa pagpaandam sa aton nga nagakabuhi sa panahon nga madali na lang mag-abot ang katapusan.
12 Gani kon nagahunahuna kamo nga ang inyo pagtuo malig-on na, mag-andam kamo kay basi kon makasala man kamo. 13 Wala sing pagsulay nga nagaabot sa inyo nga wala man nagaabot sa iban nga mga tawo. Pero masaligan ang Dios sa iya promisa nga indi niya kamo pagtugutan nga sulayon sing sobra sa inyo masarangan. Kag kon mag-abot ang mga pagsulay sa inyo, magahimo siya sing paagi agod madaog ninyo ini.
14 Gani, mga hinigugma ko, indi gid kamo magsimba sa mga dios-dios. 15 Nagahambal ako sa inyo bilang mga tawo nga makaintiendi. Gani binagbinaga ninyo ang akon ginahambal sa inyo. 16 Kon magtilipon kita agod dumdumon ang kamatayon ni Cristo, may ginainom kita nga ginapasalamatan ta sa Dios, kag may tinapay man kita nga ginapamihak-pihak kag ginakaon. Indi bala sa sini nagapakig-ambit kita sa dugo kag sa lawas ni Cristo? 17 Kita tanan, bisan madamo, isa lang ka lawas tungod nga isa lang ka tinapay ang aton ginaambit.
18 Tan-awa bala ninyo ang mga tawo sa Israel. Ang mga nagakaon sang mga halad nagapakig-ambit sa ginahimo sa halaran. 19 Ano ang buot ko silingon? Nga ang mga dios-dios kag ang pagkaon nga ginahalad sa ila may pulos? 20 Indi! Ang buot ko silingon, ang mga ginahalad sang mga tawo nga wala makakilala sa Dios mga halad sa malaot nga mga espiritu kag indi sa Dios. Gani indi ko gusto nga magpakig-ambit kamo sa malaot nga mga espiritu. 21 Indi mahimo nga mag-inom kamo sa tasa sang Ginoo kag sa tasa sang malaot nga mga espiritu. Kag indi mahimo nga magkaon kamo sa kalan-an sang Ginoo kag sa kalan-an sang malaot nga mga espiritu. 22 Ano, gusto ta bala nga magpangimon ang Ginoo? Kay kon maakig na siya, nahibaluan naton nga indi gid kita makalikaw sa iya silot.
23 Tugot sa aton ang paghimo sang bisan ano, pero indi tanan makabulig ukon makapabakod sa iban. 24 Indi ninyo paghunahunaa ang inyo lang kaugalingon nga kaayuhan, kundi hunahunaa man ninyo ang kaayuhan sang iban.
25 Kauna ninyo ang bisan ano nga ginabaligya sa baligyaan sang karne nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. 26 Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang kalibutan kag ang tanan nga ara sa sini iya sang Ginoo.”[al]
27 Kon may indi tumuluo nga mag-imbitar sa inyo nga magkaon sa ila, kag gusto man ninyo nga magkadto, kauna ninyo ang bisan ano nga ginpreparar para sa inyo nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. 28 Pero kon may magsiling sa inyo nga ang ina nga pagkaon ginhalad sa mga dios-dios, indi ninyo pagkauna, tungod lang sa sina nga tawo nga nagsiling sa inyo, agod nga wala sing konsensya nga matublag. 29 Indi ang inyo kaugalingon nga konsensya ang akon buot silingon kundi ang konsensya sang sina nga tawo. Karon basi magsiling kamo, “Ngaa punggan ko ang akon gusto tungod sa konsensya sang iban? 30 Kon ginapasalamatan ko sa Dios ang akon ginakaon, ngaa abi pakalainon ako tungod sa pagkaon nga akon ginapasalamatan?”
31 Ini ang akon sabat sa inyo: bisan ano ang inyo himuon, bisan magkaon ukon mag-inom, himua ninyo ang tanan sa katuyuan nga madayaw ang Dios. 32 Indi gid kamo maghimo sang bisan ano nga makahatag kasandaran sa mga Judio ukon sa mga indi Judio, ukon sa iglesya sang Dios. 33 Sunda lang bala ninyo ang akon ginahimo: permi ako nagapangita sang paagi nga mabuligan ko ang tanan nga tawo sa tanan ko nga ginahimo. Wala ako nagapangita sang akon kaugalingon nga kaayuhan kundi ang kaayuhan sang iban agod maluwas sila.
11 Gani sunda ninyo ako, kay ginasunod ko man si Cristo.
Ang Pagtabon sang Ulo kon Nagasimba
2 Ginadayaw ko kamo, kay permi ninyo ako ginadumdom kag ginahuptan ninyo ang mga tradisyon nga ginpasa ko sa inyo. 3 Karon gusto ko nga mahibaluan ninyo nga si Cristo amo ang ulo sang tagsa ka lalaki, kag ang lalaki amo ang ulo sang babayi,[am] kag ang Dios amo ang ulo ni Cristo. 4 Gani sa inyo pagtilipon, kon ang lalaki magpangamuyo ukon magsugid sang mensahi sang Dios nga may tabon ang iya ulo, ginapakahuy-an niya ang iya ulo nga amo si Cristo. 5 Kag kon ang babayi magpangamuyo ukon magsugid sang mensahi sang Dios nga wala sing tabon ang iya ulo, ginapakahuy-an niya ang iya ulo nga amo ang lalaki, kag daw pareho lang nga nagpakalbo siya. 6 Kon ang babayi wala nagatabon sang iya ulo, maayo pa nga magpautod na lang siya sang iya buhok. Pero makahuluya sa babayi kon siya magpautod ukon magpakalbo. Gani dapat tabunan niya ang iya ulo. 7 Ang lalaki indi dapat magtabon sang iya ulo, kay gintuga siya nga kaanggid sang Dios kag siya ang iya dungog. Ang babayi amo ang dungog sang lalaki. 8 Kay ang lalaki wala paghimua halin sa babayi, kundi ang babayi amo ang ginhimo halin sa lalaki. 9 Kag wala man paghimua ang lalaki para sa babayi, kundi ang babayi ginhimo para sa lalaki. 10 Gani amo ina nga kinahanglan magtabon ang babayi sang iya ulo, agod bisan ang mga anghel makahibalo nga nagapasakop siya sa lalaki.[an] 11 Pero dapat nga dumdumon ta man nga sa aton kabuhi sa Ginoo, kinahanglan sang babayi ang lalaki kag kinahanglan man sang lalaki ang babayi. 12 Kay ang una nga babayi ginhimo halin sa lalaki, kag karon ang lalaki nagakatawo halin sa babayi. Pero ang tanan nagahalin sa Dios.
13 Binagbinaga ninyo ini: Nagakabagay bala nga ang babayi magpangamuyo sa Dios nga wala sing tabon ang iya ulo? 14 Natural sa lalaki nga manubo ang iya buhok, kay makahuluya kon malaba ini. 15 Pero sa babayi iya, ang malaba nga buhok nagapatahom sa iya. Kay ginhatagan siya sang Dios sing malaba nga buhok bilang inugtabon sa iya ulo. 16 Pero kon may ara nga gusto magkontra sining amon ginatudlo, ang masiling ko lang, wala kami sang iban nga kinabatasan luwas sini. Kag amo man ini ang ginasunod sang mga iglesya sang Dios sa bisan diin nga lugar.
Ang Balaan nga Panihapon(A)
17 May isa pa gid ka butang nga gusto ko nga sambiton subong sa inyo, kag sa sini wala ko kamo ginadayaw, tungod kay ang inyo pagtilipon wala nagadala sing kaayuhan, kundi kalainan. 18 Kay nakabati ako nga kon nagatilipon kamo, nagabinahin-bahin kamo, kag medyo nagapati ako nga may kamatuoran ini. 19 Siguro kinahanglan man nga matabo ina dira sa inyo agod mahibaluan kon sin-o gid sa inyo ang matuod nga tumuluo. 20 Kon nagatilipon kamo agod magsaulog sang Panihapon sang Ginoo, indi husto ang inyo ginahimo, 21 tungod kay wala kamo nagahulatay kon magkaon. Gani ang iban sa inyo busog gid kag hubog samtang ang iban iya gutom kag ginauhaw. 22 Ngaa indi kamo anay magkaon kag mag-inom sa inyo kaugalingon nga balay? Kay sa inyo ginahimo nga ina, ginapakahuy-an ninyo ang mga imol, kag pati ang bug-os nga iglesya sang Dios ginatamay ninyo. Ano bala ang akon isiling sa inyo? Dayawon ko bala kamo sa inyo ginahimo nga ina? Indi gid!
23 Amo ini ang gintudlo sa akon sang Ginoo, kag gintudlo ko man sa inyo: nga sang sadto nga gab-i nga gintraiduran siya, nagkuha siya sang tinapay, 24 kag tapos niya pasalamat sa Dios, ginpamihak-pihak niya ini kag nagsiling, “Amo ini ang akon lawas para sa inyo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” 25 Pagkatapos nila kaon sang tinapay, amo man ang iya ginhimo sa ilimnon: ginkuha niya ini, ginpasalamatan, kag nagsiling, “Ini nga ilimnon amo ang bag-o nga kasugtanan nga patigayunon paagi sa akon dugo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” 26 Sa kada kaon ninyo sang sina nga tinapay kag pag-inom sang sina nga ilimnon ginabantala ninyo ang kamatayon sang Ginoo hasta sa iya nga pagbalik.
27 Gani ang bisan sin-o nga magkaon sang sina nga tinapay kag mag-inom sang sina nga ilimnon sang Ginoo sa paagi nga indi takos nagakasala kontra sa lawas kag dugo sang Ginoo. 28 Kinahanglan mag-usisa anay ang tagsa-tagsa sang iya kaugalingon sa indi pa siya magkaon sang tinapay kag mag-inom sang ilimnon. 29 Kay kon magkaon siya kag mag-inom nga wala niya ginakilala ang kahulugan sang lawas sang Ginoo, nagadala lang siya sang silot sa iya kaugalingon. 30 Amo ina nga madamo sa inyo ang maluya kag masakiton, kag ang iban gani nagkalamatay. 31 Pero kon usisaon ta anay ang aton kaugalingon kon bala husto ang aton pagkabuhi ukon indi,[ao] indi kita pagsilutan sang Dios. 32 Kon kita nga mga tumuluo ginasilutan sang Dios, ginatudluan niya kita agod indi kita pagsentensyahan upod sa mga tawo sang kalibutan.[ap]
33 Gani, mga utod ko kay Cristo, kon magtipon kamo sa pagsaulog sang Panihapon sang Ginoo, maghulatay kamo. 34 Kon may ginagutom sa inyo, magkaon siya anay sa iya balay agod indi kamo pagsilutan sang Ginoo tungod sa inyo ginahimo kon nagatilipon na kamo. Kon parte sa iban nga mga butang, areglahon ko lang ugaling kon makaabot na ako dira.
Mga Abilidad nga Ginahatag sang Espiritu Santo
12 Mga utod ko kay Cristo, gusto ko nga maintiendihan gid ninyo ang parte sa mga abilidad nga ginahatag sang Espiritu Santo. 2 Nahibaluan ninyo nga sang wala pa kamo nakakilala sa Dios, ginpatalang kamo agod magsimba sa mga dios-dios nga indi makahambal. 3 Gani gusto ko nga mahibaluan ninyo nga wala sing tawo nga ginatuytuyan sang Espiritu sang Dios nga makapakamalaot kay Jesus. Kag wala man sang tawo nga makasiling nga si Jesus ang Ginoo kon wala siya ginatuytuyan sang Espiritu Santo.
4 May nagkalain-lain kita nga mga abilidad, pero isa lang ka Espiritu ang ginahalinan sini. 5 Nagkalain-lain ang paagi sa pag-alagad, pero isa lang ka Ginoo ang aton ginaalagaran. 6 Nagkalain-lain ang ginapahimo sang Dios sa aton, pero isa lang ka Dios ang nagagahom sa aton tanan agod mahimo ta ini. 7 Ang tagsa-tagsa ginhatagan sang abilidad nga nagapakita nga ang Espiritu Santo ara sa iya, agod makabulig siya sa iya kapareho nga tumuluo. 8 Ang iban ginhatagan sang Espiritu Santo sang abilidad sa pagsugid parte sa kaalam sang Dios, kag ang iban ginhatagan sang Espiritu Santo sang abilidad sa pagsaysay sina. 9 May ara man nga ginhatagan sing dako gid nga pagtuo, kag may ara man nga ginhatagan sang abilidad sa pagpang-ayo sang mga nagamasakit, kag ini tanan halin sa Espiritu Santo. 10 Ang iban ginhatagan sang Espiritu Santo sang gahom sa paghimo sing mga milagro; ang iban, abilidad sa pagsugid sang mensahi sang Dios; kag ang iban, abilidad sa pag-ihibalo kon bala ang nagagahom sa isa ka tawo amo ang Espiritu Santo ukon indi. May ginhatagan man sang abilidad nga maghambal sa iban nga mga lingguahe nga wala nila natun-i, kag may ara man nga ginhatagan sang abilidad sa pagsaysay kon ano ang kahulugan sang mga ginapanghambal sa sadto nga mga lingguahe. 11 Pero isa gid lang ka Espiritu ang nagahatag sini tanan, kag ginapanagtag niya ini sa tagsa ka tawo suno sa iya gusto.
Ang Aton Halimbawa mga Parte sang Isa ka Lawas
12 Ang lawas may madamo nga mga parte pero isa lang ka lawas. Pareho man sini sa aton nga mga tumuluo nga lawas ni Cristo. 13 Kay kita tanan, Judio man ukon indi, ulipon ukon hilway, ginbautisohan sa isa lang ka Espiritu agod mangin isa ka lawas. Kag isa man ka Espiritu ang ginbaton naton tanan.[aq]
14 Ang lawas sang tawo isa lang pero may madamo nga mga parte. 15 Kon magsiling ang tiil, “Tungod nga ako indi kamot, indi ako parte sang lawas,” ina wala nagakahulugan nga indi siya parte sang lawas. 16 Kag kon magsiling ang dulunggan, “Tungod nga ako indi mata, indi ako parte sang lawas,” ina wala man nagakahulugan nga indi siya parte sang lawas. 17 Kay kon ang bug-os nga lawas sang tawo puro lang mata, paano ang iya pagkabati? Kag kon ang bug-os nga lawas puro lang dulunggan, paano ang iya pagpanimaho? 18 Pero wala kita paghimua sang Dios nga pareho sina, kundi suno sa iya gusto, ginhimo niya ang aton lawas nga may nagkalain-lain nga parte. 19 Kon ang lawas isa lang ka parte, indi na ina matawag nga lawas. 20 Ang matuod, madamo ang mga parte sang aton lawas, pero isa gid lang ka lawas.
21 Amo ina nga ang mata indi makasiling sa kamot, “Indi ko ikaw kinahanglan,” kag ang ulo indi man makasiling sa tiil, “Indi ko ikaw kinahanglan.” 22 Ang matuod, ang mga parte sang lawas nga daw maluya kinahanglan ta gid. 23 Ang mga parte sang lawas nga daw indi gid importante aton gihapon ginaatipan sing maayo; kag ang mga parte nga daw malaw-ay tulukon aton man gihapon ginapatahom. 24 Indi na naton kinahanglan nga himuon ini sa mga parte nga matahom na nga daan. Amo ini ang ginhimo sang Dios sa aton lawas, agod mahatagan sing dungog ang mga parte nga daw indi gid importante. 25 Ginhimo sang Dios ang mga parte sang aton lawas agod magbinuligay, kag indi agod magbinahin-bahin. 26 Gani kon ang isa ka parte nagaantos, ang tanan nga parte nagaantos man. Kag kon ang isa ka parte ginadayaw, ang tanan nga parte nalipay man.
27 Ang buot ko silingon amo ini: kita nga mga tumuluo amo ang lawas ni Cristo, kag ang tagsa-tagsa sa aton parte sang iya lawas. 28 Kag sa sini nga lawas, nga amo ang iglesya, nagbutang ang Dios sang mga masunod: una sa tanan, mga apostoles; ikaduha, mga propeta; ikatlo, mga manunudlo; dayon mga manughimo sang mga milagro, mga manug-ayo sang mga masakiton, mga manugbulig, mga administrador, kag mga manughambal sang iban nga lingguahe nga wala natun-i. 29 Nahibaluan man ninyo nga kita tanan indi mga apostoles. Indi man kita tanan mga propeta sang Dios, ukon mga manunudlo. Indi man ang tanan manughimo sang mga milagro. 30 Ang gahom sa pag-ayo sang masakit wala man ginhatag sa aton tanan, ukon ang abilidad sa paghambal sa iban nga lingguahe nga wala natun-i. Kag kita tanan wala man paghatagi sang abilidad sa pagsaysay kon ano ang kahulugan sang mga ginpanghambal sa sadto nga mga lingguahe. 31 Pero tinguhai ninyo nga mabaton halin sa Dios ang mga importante gid nga mga abilidad. Kag karon itudlo ko sa inyo ang labing maayo sa tanan.
Ang Gugma
13 Bisan makahambal ako sang nagkalain-lain nga mga lingguahe sang mga tawo kag sang mga anghel, pero kon wala ako sing gugma sa akon isigkatawo, daw pareho lang ako sa agong nga magahod ukon lingganay nga matagsing. 2 Kag bisan makasugid ako sang mensahi sang Dios kag makahibalo sang tanan nga tinago nga mga kamatuoran pati ang nagkalain-lain nga mga kaalam, kag bisan mapasaylo ko ang bukid tungod sang akon dako nga pagtuo, kon wala ako sing gugma wala gid ako sing pulos. 3 Bisan ipanagtag ko sa mga imol ang tanan ko nga mga pagkabutang, kag bisan ihalad ko ang akon lawas nga sunugon,[ar] kon wala ako sing gugma wala ako gihapon sing pulos.
4 Ang tawo nga nagahigugma mapinasensyahon, maayo sa iya isigkatawo, indi mahisaon, indi hambog ukon bugalon, 5 indi bastos, indi maiyaiyahon, indi maakigon, indi madumot, 6 wala nalipay sa malaot kundi sa matarong, 7 permi mainantuson, permi may pagsalig kag paglaom, kag permi mabinatason.
8 May katapusan ang mga pagsugid sang mensahi sang Dios kag ang mga paghambal sa iban nga mga lingguahe nga wala natun-i, pati ang mga pagsaysay sang kaalam sang Dios, pero ang gugma wala gid sing katapusan. 9 Kay ang mga butang nga aton nahibaluan pati ang aton pagsugid sang mensahi sang Dios indi pa gid kompleto. 10 Pero kon mag-abot na ang adlaw nga makompleto na ang tanan, madula na inang mga bagay nga indi pa gid kompleto.
11 Sang bata pa ako, ang akon paghambal, ang akon pag-intiendi, kag ang akon hunahuna pareho sang bata. Pero sang may buot na ako, ginbayaan ko ang pagginawi sang bata. 12 Sa karon daw nagatulok kita sa espiho nga malubog; pero magaabot ang adlaw nga mangin klaro gid ang tanan. Karon limitado ang aton nahibaluan; pero magaabot ang adlaw nga mahibaluan ta ang tanan, pareho sang pagkahibalo sang Dios sa aton.
13 Tatlo ka butang ang nagapadayon, kag ang tatlo nga ini amo ang pagsalig, paglaom, kag ang gugma. Pero ang gugma amo gid ang labing importante.
Ang Paghambal sa Lingguahe nga Wala Natun-i
14 Gani tinguhai gid ninyo nga maghigugma, pero handuma man ninyo nga mahatagan kamo sang mga abilidad nga halin sa Espiritu Santo, labi na gid ang pagsugid sang mensahi sang Dios. 2 Ang tawo nga nagahambal sa iban nga lingguahe nga wala niya natun-i wala nagapakighambal sa mga tawo kundi sa Dios, tungod nga ang mga tawo indi makaintiendi sa iya. Ang Espiritu Santo amo ang nagapahambal sa iya, kag ginahambal niya ang mga butang nga wala nahibalui sang iban. 3 Pero ang nagasugid sang mensahi sang Dios nagahambal sa mga tawo agod makabulig, makapalig-on, kag makalipay sa ila. 4 Ang tawo nga nagahambal sa iban nga lingguahe nga wala niya natun-i nagapalig-on sang iya kaugalingon, pero ang nagasugid sang mensahi sang Dios nagapalig-on sa iglesya. 5 Gusto ko kuntani nga kamo tanan makahambal sa iban nga lingguahe nga wala natun-i, pero mas maayo gid kon makasugid kamo sang mensahi sang Dios. Tungod nga ang tawo nga nagasugid sang mensahi sang Dios mas importante pa sang sa tawo nga nagahambal sa iban nga lingguahe, luwas lang kon isaysay man niya ang kahulugan sang iya ginahambal agod mapalig-on ang iglesya. 6 Ano ayhan ang inyo makuha, mga utod, kon magkadto ako dira sa inyo kag maghambal sa iban nga lingguahe nga indi ninyo maintiendihan? Siyempre wala gid! Kinahanglan may inugsaysay ako sa inyo nga halin sa Dios, ukon may inuglaygay ako nga kamatuoran, ukon may inugsugid ako nga mensahi sang Dios, ukon may inugtudlo ako.
7 Bisan sa mga instrumento nga wala sing kabuhi pareho sa plawta ukon gitara, kon indi maathag ang pagpatunog sang mga nota paano ang pagkahibalo sang nagapamati kon ano nga kanta ang ginatukar? 8 Kag bisan sa manugtrumpeta sang mga soldado, kon indi maathag ang pagpatunog wala sing magpreparar para sa inaway. 9 Amo man ini sa inyo, paano ang pagkaintiendi sang nagapamati sang imo ginahambal kon nagahambal ka sa iban nga lingguahe nga indi maintiendihan? Pareho lang nga nagahambal ka sa hangin. 10 Madamo nga mga lingguahe diri sa kalibutan kag ang tagsa-tagsa may kahulugan. 11 Pero kon indi ko maintiendihan ang ginahambal sang isa ka tawo kag indi niya man maintiendihan ang akon ginahambal, wala kami sang may makuha sa isa kag isa. 12 Gani tungod nga nagahandom kamo nga makabaton sang mga abilidad nga halin sa Espiritu Santo, tinguhai ninyo nga mabaton ang mga abilidad nga makapalig-on sa iglesya.
13 Gani ang tawo nga nagahambal sa iban nga lingguahe nga wala niya natun-i dapat magpangamuyo nga hatagan man siya sang abilidad nga makasaysay kon ano ang kahulugan sang iya ginahambal. 14 Kay kon nagapangamuyo ako sa iban nga lingguahe nga wala ko natun-i, bisan matuod nga nagapangamuyo ang akon espiritu, ang akon hunahuna indi makaintiendi sini. 15 Gani ano ang akon dapat himuon? Magapangamuyo ukon magakanta ako sa akon espiritu bisan indi ko ini maintiendihan, pero magapangamuyo ukon magakanta man ako nga maintiendihan sang akon hunahuna. 16 Kon magpasalamat ka sa Dios sa imo espiritu lang, kag indi maintiendihan, paano ang pagsiling sang iban “Amen” kon wala gani sila makaintiendi kon ano ang imo ginahambal? 17 Bisan matahom ang imo pagpasalamat sa Dios, pero kon ang iban indi makaintiendi, indi ka makabulig sa ila.
18 Nagapasalamat ako sa Dios nga wala sing may makalabaw sa akon kon parte sa paghambal sa mga lingguahe nga wala natun-i. 19 Pero sa mga pagtililipon sang mga tumuluo,[as] mas maayo pa nga maghambal ako sang lima lang ka tinaga nga maintiendihan, agod matudluan ko sila, sang sa maghambal ako sang linibo ka tinaga sa lingguahe nga indi maintiendihan.
20 Mga utod, kon parte sa sining mga butang, indi ko gusto nga maghunahuna kamo pareho sang bata. Kon parte sa malain, magmangin pareho kamo sa bata nga wala sing buot parte sa malain. Pero kon sa paggamit sang inyo hunahuna, magmangin tigulang kamo. 21 Nasulat sa Kasulatan nga nagsiling ang Ginoo,
“Magapakighambal ako sa sini nga mga tawo paagi sa lain nga mga lingguahe sang mga taga-iban nga lugar,
pero indi gid sila magpamati sa akon.”[at]
22 Gani ang paghambal sa iban nga lingguahe nga wala natun-i indi tanda para sa mga tumuluo kundi para sa mga indi tumuluo. Pero ang pagsugid sang mensahi sang Dios tanda para sa mga tumuluo, kag indi para sa mga indi tumuluo.
23 Gani, kon magtipon kamo nga mga tumuluo[au] kag tanan kamo maghambal sa mga lingguahe nga wala ninyo natun-i, kag may mga nagatambong nga indi tumuluo nga wala nakahibalo kon ano ang inyo ginahimo, indi ayhan sila magsiling nga mga buang kamo? 24 Pero kon tanan kamo magsugid sang mensahi sang Dios kag may magsulod nga indi tumuluo nga wala nakahibalo kon ano ang inyo ginahimo, makilala niya nga siya gali makasasala kag mahibaluan niya ang matuod niya nga kahimtangan. 25 Magaguwa pati ang mga sekreto nga iya ginahunahuna. Dayon magaluhod siya nga nagahinulsol kag nagasimba sa Dios. Kag makasiling siya nga ang Dios ara matuod sa inyo.
Ang Matuod nga Pagsimba
26 Gani, mga utod, amo ini ang dapat ninyo himuon kon magtipon kamo: ang iban magkanta, ang iban magtudlo, ang iban magsugid sang ginpahayag sang Dios sa iya, ang iban maghambal sa lingguahe nga wala niya natun-i, kag ang iban magsaysay kon ano ang kahulugan sina. Kag ang tanan nga ginahimo ninyo sa inyo pagtipon, himua ninyo para sa pagpalig-on sa iglesya. 27 Kon may ara nga maghambal sa lingguahe nga wala niya natun-i, dapat duha lang ukon tatlo ang maghambal, pero indi dapat magdulungan, kag kinahanglan may ara nga magsaysay kon ano ang kahulugan sang ginpanghambal. 28 Pero kon wala gid sing may makasaysay, dapat maghipos sila sa iglesya kag maghambal na lang sa ila kaugalingon kag sa Dios. 29 Kon may ara sa inyo nga may abilidad sa pagsugid sang mensahi sang Dios, tuguti ninyo nga maghambal ang duha ukon tatlo. Kag ang iban magpamati kag magbinagbinag kon bala husto ukon indi ang ila ginahambal. 30 Karon, kon may nagapungko didto nga nagapamati kag ginahatagan sang Dios sang inughambal, dapat maghipos ang nagahambal agod makahambal man siya. 31 Sa sini nga paagi, tanan kamo nga mga manugsugid sang mensahi sang Dios makabulos-bulos hambal, agod ang tanan makatuon kag mapalig-on ang pagtuo. 32 Ang manugsugid sang mensahi sang Dios sarang makapugong[av] sang iya kaugalingon. 33 Kay ang Dios wala nagahatag sang kagamo kundi kalinong.
Kon parte sa mga babayi, himua ninyo ang ginahimo sang mga katawhan sang Dios sa tanan nga lugar kon magtipon sila. 34 Dapat maghipos ang mga babayi sa inyo mga pagtililipon tungod nga wala sila ginatuguti nga maghambal. Dapat magpasakop sila sa mga lalaki pareho sang ginasiling sang Kasulatan. 35 Kag kon ang babayi may pamangkot, maghulat siya nga makapauli sila, kag didto sa ila balay makapamangkot siya sa iya bana, tungod nga makahuluya nga maghambal ang babayi sa pagtilipon sang mga tumuluo.
36 Ano, nagahunahuna bala kamo nga ang Maayong Balita naghalin sa inyo? Ukon kamo lang ang nakabaton sini? 37 Kon may ara sa inyo nga nagahunahuna nga siya manugsugid sang mensahi sang Dios ukon ginatuytuyan siya sang Espiritu Santo, dapat kilalahon niya nga ang akon mga ginasulat sa inyo sugo mismo sang Ginoo. 38 Kag kon may ara nga indi magsapak sa sining akon ginahambal, indi kamo magsapak sa iya.
39 Gani mga utod ko kay Cristo, maghandom gid kamo nga makasugid sang mensahi sang Dios, kag indi ninyo pagpunggi ang paghambal sa mga lingguahe nga wala natun-i. 40 Pero himua ninyo ang tanan sa husto kag maayo nga paagi.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.