Bible in 90 Days

²⁰ Môi-se nói với họ, “Nếu anh em làm điều nầy: Anh em sẽ cầm lấy binh khí mình đi trước mặt Chúa vào trận mạc, ²¹ tất cả anh em phải mang vũ khí mình đi qua Sông Giô-đanh trước mặt Chúa cho đến khi Ngài đã đuổi tất cả quân thù của Ngài khỏi mặt Ngài, ²² và cả xứ bị khuất phục trước mặt Chúa, rồi sau đó anh em mới trở về, bấy giờ anh em sẽ được xem như đã làm xong trách nhiệm đối với Chúa và đối với dân I-sơ-ra-ên, rồi xứ nầy sẽ được xem là phần sản nghiệp của anh em trước mặt Chúa. ²³ Nếu anh em không làm điều ấy, anh em sẽ mắc tội trước mặt Chúa; và chắc chắn anh em sẽ chuốc lấy hậu quả của tội lỗi đó cho mình. ²⁴ Hãy xây dựng thành trì cho các con nhỏ của anh em, hãy xây cất các ràn cho các đàn chiên và dê của anh em, và hãy nhớ giữ lời anh em đã hứa.”

²⁵ Bấy giờ con cháu Gát và con cháu Ru-bên nói với Môi-se, “Các tôi tớ chúa sẽ làm y như chúa truyền. ²⁶ Các con trẻ chúng tôi, vợ chúng tôi, các đàn súc vật chúng tôi, và tất cả bầy gia súc của chúng tôi sẽ ở lại trong các thành trong miền Ghi-lê-át, ²⁷ nhưng các tôi tớ của chúa sẽ đi qua Sông Giô-đanh. Ai nấy sẽ trang bị để ra chiến trường, hầu đánh trận cho Chúa, như ngài truyền.”

²⁸ Môi-se ban lịnh về họ cho Tư Tế Ê-lê-a-xa, cho Giô-suê con của Nun, và cho các thủ lãnh của các chi tộc I-sơ-ra-ên. ²⁹ Môi-se nói với họ, “Nếu con cháu Gát và con cháu Ru-bên mỗi người đều mang lấy khí giới của mình đi ra đánh trận trước mặt Chúa, nếu họ cùng đi qua Sông Giô-đanh với anh em và nếu đất đó bị khuất phục trước mặt anh em, anh em hãy ban cho họ miền Ghi-lê-át làm sản nghiệp; ³⁰ nhưng nếu họ không mang lấy vũ khí đi qua Sông Giô-đanh với anh em, họ sẽ nhận phần sản nghiệp của họ ở giữa anh em trong đất Ca-na-an.”

³¹ Con cháu Gát và con cháu Ru-bên bèn trả lời, “Như Chúa đã truyền cho các tôi tớ Ngài thế nào, chúng tôi sẽ làm y như thế đó. ³² Chúng tôi sẽ mang vũ khí đi qua sông trước mặt Chúa, để vào chiếm đất Ca-na-an, nhưng phần sản nghiệp chúng tôi sẽ nằm phía bên nầy Sông Giô-đanh.”

³³ Môi-se ban cho họ –tức các con cháu Gát, các con cháu Ru-bên, và phân nửa chi tộc Ma-na-se con trai Giô-sép– vương quốc của Si-hôn vua dân A-mô-ri và vương quốc của Óc vua Ba-san, tức lãnh thổ và các thành của các xứ ấy, và đất đai chung quanh các thành đó.

³⁴ Con cháu Gát xây dựng lại các thành Ði-bôn, A-ta-rốt, A-rô-e, ³⁵ A-trốt Sô-phan, Gia-xe, Gióp-bê-ha, ³⁶ Bết Nim-ra, và Bết Ha-ran trở nên những thành kiên cố, và họ cũng xây cất các ràn để giữ chiên và dê.

³⁷ Con cháu Ru-bên xây dựng lại các thành Hếch-bôn, Ê-lê-a-lê, Ki-ri-át-ha-im, ³⁸ Nê-bô, Ba-anh Mê-ôn (các thành nầy đã đổi tên), và Síp-ma. Họ đặt tên lại cho các thành họ tái xây dựng.

³⁹ Con cháu của Ma-khia con trai Ma-na-se đến Ghi-lê-át, chiếm lấy miền đó, và đuổi người A-mô-ri ở đó đi. ⁴⁰ Vì thế Môi-se ban miền Ghi-lê-át cho Ma-khia con trai Ma-na-se, và ông định cư tại đó.

⁴¹ Giai-rơ con trai Ma-na-se đến chiếm lấy các thị trấn trong miền đó và đặt tên lại là Ha-vốt Giai-rơ.^[a]

⁴² Nô-ba đến chiếm lấy thành Kê-nát và các thị trấn trực thuộc thành đó, rồi lấy tên mình là Nô-ba mà đặt tên cho cả vùng đó.

Những Chặng Ðường từ Ai-cập về Miền Ðất Hứa

33 Ðây là những chặng đường dân I-sơ-ra-ên khi ra khỏi Ai-cập đã di chuyển theo đội hình hành quân, dưới sự lãnh đạo của Môi-se và A-rôn. ² Môi-se ghi lại những điểm khởi hành, từng chặng một, theo lệnh của Chúa; và đây là những chặng đường của họ dựa theo những điểm khởi hành:

³ Họ rời khỏi Ram-se vào tháng thứ nhất, nhằm ngày mười lăm tháng giêng. Ngày hôm sau của Lễ Vượt Qua, dân I-sơ-ra-ên đã ra đi cách hiên ngang trước mắt người Ai-cập, ⁴ trong khi người Ai-cập lo chôn cất các con đầu lòng của mình, những người đã bị Chúa đánh phạt ở giữa họ. Chúa cũng đã thực hiện cuộc đoán phạt các thần của họ.

⁵ Dân I-sơ-ra-ên rời Ram-se ra đi và đến đóng trại tại Su-cốt. ⁶ Họ nhổ trại rời Su-cốt và đến đóng trại tại Ê-tham, một nơi trước khi vào đồng hoang. ⁷ Họ nhổ trại rời Ê-tham và đi ngược trở lại Pi Ha-hi-rốt, nơi đối ngang với Ba-anh Xê-phôn, và họ đóng trại đối diện với Mích-đôn. ⁸ Họ nhổ trại rời Pi Ha-hi-rốt đi ngang qua biển và vào đồng hoang. Họ đi ba ngày đường trong Ðồng Hoang Ê-tham, rồi đóng trại tại Ma-ra. ⁹ Họ nhổ trại rời Ma-ra và đến đóng trại tại Ê-lim. Ê-lim là nơi có mười hai suối nước và bảy mươi cây chà là, và họ đóng trại tại đó. ¹⁰ Họ nhổ trại rời Ê-lim và đến đóng trại bên bờ Hồng Hải.^{[b] 11} Họ nhổ trại rời bờ Hồng Hải và đến đóng trại trong Ðồng Hoang Sin. ¹² Họ nhổ trại rời Ðồng Hoang Sin và đến đóng trại tại Ðô-pha-ca. ¹³ Họ nhổ trại rời Ðô-pha-ca và đến đóng trại tại A-lút. ¹⁴ Họ nhổ trại rời A-lút và đến đóng trại tại Rê-phi-đim, nơi không có nước cho dân uống. ¹⁵ Họ nhổ trại rời Rê-phi-đim và đến đóng trại trong Ðồng Hoang Si-nai. ¹⁶ Họ nhổ trại rời Ðồng Hoang Si-nai và đến đóng trại tại Kíp-rốt Hát-ta-a-va. ¹⁷ Họ nhổ trại rời Kíp-rốt Hát-ta-a-va và đến đóng trại tại Ha-xê-rốt. ¹⁸ Họ nhổ trại rời Ha-xê-rốt và đến đóng trại tại Rít-ma. ¹⁹ Họ nhổ trại rời Rít-ma và đến đóng trại tại Rim-môn Pê-rê. ²⁰ Họ nhổ trại rời Rim-môn Pê-rê và đến đóng trại tại Líp-na. ²¹ Họ nhổ trại rời Líp-na và đến đóng trại tại Rít-sa. ²² Họ nhổ trại rời Rít-sa và đến đóng trại tại Kê-hê-la-tha. ²³ Họ nhổ trại rời Kê-hê-la-tha và đến đóng trại tại Núi Sê-phe. ²⁴ Họ nhổ trại rời Núi Sê-phe và đến đóng trại tại Ha-ra-đa. ²⁵ Họ nhổ trại rời Ha-ra-đa và đến đóng trại tại Ma-khê-lót. ²⁶ Họ nhổ trại rời Ma-khê-lót và đến đóng trại tại Ta-hát. ²⁷ Họ nhổ trại rời Ta-hát và đến đóng trại tại Tê-ra. ²⁸ Họ nhổ trại rời Tê-ra và đến đóng trại tại Mít-ca. ²⁹ Họ nhổ trại rời Mít-ca và đến đóng trại tại Hách-mô-na. ³⁰ Họ nhổ trại rời Hách-mô-na và đến đóng trại tại Môi-se-rốt. ³¹ Họ nhổ trại rời Môi-se-rốt và đến đóng trại tại Bê-nê Gia-a-can. ³² Họ nhổ trại rời Bê-nê Gia-a-can và đến đóng trại tại Họt Ha-ghi-đa. ³³ Họ nhổ trại rời Họt Ha-ghi-đa và đến đóng trại tại Giọt-ba-tha. ³⁴ Họ nhổ trại rời Giọt-ba-tha và đến đóng trại tại Áp-rô-na. ³⁵ Họ nhổ trại rời Áp-rô-na và đến đóng trại tại Ê-xi-ôn Ghê-be. ³⁶ Họ nhổ trại rời Ê-xi-ôn Ghê-be và đến đóng trại trong Ðồng Hoang Xin, tức là Ca-đe. ³⁷ Họ nhổ trại rời Ca-đe và đến đóng trại tại Núi Hô-rơ, gần biên giới xứ Ê-đôm.

³⁸ Tư Tế A-rôn vâng theo lịnh Chúa đi lên Núi Hô-rơ và qua đời tại đó, nhằm ngày mồng một tháng năm, năm thứ bốn mươi, sau khi dân I-sơ-ra-ên ra khỏi đất Ai-cập. ³⁹ A-rôn được một trăm hai mươi ba tuổi khi ông qua đời trên Núi Hô-rơ.

⁴⁰ Lúc ấy Vua A-rát của dân Ca-na-an, đang sống ở miền nam xứ Ca-na-an, đã được báo tin rằng dân I-sơ-ra-ên đang tiến đến.

⁴¹ Họ nhổ trại rời Núi Hô-rơ và đến đóng trại tại Xanh-mô-na. ⁴² Họ nhổ trại rời Xanh-mô-na và đến đóng trại tại Pu-nôn. ⁴³ Họ nhổ trại rời Pu-nôn và đến đóng trại tại Ô-bốt. ⁴⁴ Họ nhổ trại rời Ô-bốt và đến đóng trại tại I-giê A-ba-rim, sát biên thùy của Mô-áp. ⁴⁵ Họ nhổ trại rời I-gim và đến đóng trại tại Ði-bôn Gát. ⁴⁶ Họ nhổ trại rời Ði-bôn Gát và đến đóng trại tại Anh-môn Ði-la-tha-im. ⁴⁷ Họ nhổ trại rời Anh-môn Ði-la-tha-im và đến đóng trại trên các rặng núi ở A-ba-rim, đối ngang Nê-bô. ⁴⁸ Họ nhổ trại rời các rặng núi ở A-ba-rim và đến đóng trại trong Ðồng Bằng Mô-áp, bên bờ Sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô. ⁴⁹ Họ đóng trại dọc theo bờ Sông Giô-đanh từ Bết Giê-si-mốt cho đến A-bên Si-tim trong Ðồng Bằng Mô-áp.

Cách Ðối Xử với Dân Ca-na-an

⁵⁰ Chúa phán với Môi-se trong Ðồng Bằng Mô-áp, bên bờ Sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô rằng, ⁵¹ “Hãy nói với dân I-sơ-ra-ên và bảo họ: Khi các ngươi đi qua Sông Giô-đanh để vào trong đất Ca-na-an, ⁵² các ngươi phải đuổi các dân cư trong xứ đi khỏi mặt các ngươi, các ngươi phải phá hủy tất cả hình tượng đã chạm khắc vào đá của chúng, phá huỷ tất cả tượng chúng đúc để thờ, phá hủy tất cả những đền miếu chúng đã xây cất trên các nơi cao để cúng tế. ⁵³ Các ngươi phải chiếm lấy xứ và định cư trong đó, vì Ta đã ban xứ đó cho các ngươi để làm chủ. ⁵⁴ Các ngươi sẽ bốc thăm để phân chia xứ đó theo từng dòng họ. Dòng họ nào đông người, các ngươi phải chia phần sản nghiệp lớn hơn; dòng họ nào ít người, các ngươi sẽ chia phần sản nghiệp nhỏ hơn. Hễ thăm trúng nhằm người nào, phần sản nghiệp sẽ thuộc về người đó. Các ngươi cứ dựa theo tên chi tộc của tổ phụ mình mà phân chia sản nghiệp. ⁵⁵ Nhưng nếu các ngươi không đuổi dân trong xứ đi khỏi mặt mình, thì những kẻ các ngươi chừa lại sẽ trở thành những dằm trong mắt các ngươi, những gai đâm vào hông các ngươi; chúng sẽ gây rối cho các ngươi trong xứ các ngươi định cư, ⁵⁶ rồi bấy giờ Ta sẽ phải đối xử với các ngươi như Ta sắp đối xử với chúng chăng.”

Ranh Giới Xứ Ca-na-an

34 Chúa phán với Môi-se rằng, ² “Hãy truyền cho dân I-sơ-ra-ên và bảo chúng: Khi các ngươi vào trong xứ Ca-na-an, xứ các ngươi sẽ nhận làm sản nghiệp, xứ Ca-na-an đó có ranh giới như sau:

³ Ranh giới miền nam của các ngươi sẽ từ Ðồng Hoang Xin chạy dọc theo biên thùy nước Ê-đôm, hay nói rõ hơn ranh giới miền nam của các ngươi sẽ bắt đầu từ phía đông ở cuối Biển Muối;^{[c] 4} ranh giới của các ngươi sẽ từ đó chạy vòng xuống phía nam, giáp các ngọn núi Ạc-ráp-bim, rồi băng ngang qua Ðồng Hoang Xin đến ranh giới phía nam của Ca-đe Ba-nê-a, chạy tiếp đến Ha-xa Át-đa, và tiếp tục cắt ngang qua A-xơ-môn; ⁵ từ A-xơ-môn đường ranh giới sẽ vòng xuống Suối Ai-cập, và chạy dọc theo suối ra đến biển.^[d]

⁶ Về ranh giới phía tây, các ngươi sẽ có Biển Lớn,^[e] và nó sẽ làm biên thùy phía tây.

⁷ Ðây là ranh giới phía bắc của các ngươi: từ Biển Lớn các ngươi sẽ vạch một đường cho đến Núi Hô-rơ; ⁸ từ Núi Hô-rơ các ngươi sẽ kéo một đường đến Lê-bô Ha-ma; từ đó đường ranh giới sẽ đến và bao gồm cả Xê-đát, ⁹ rồi từ đó sẽ chạy đến Xíp-phơ-rôn, và chấm dứt tại Ha-xa Ê-nan. Ðó sẽ là ranh giới phía bắc của các ngươi.

¹⁰ Các ngươi sẽ làm dấu ranh giới ở phía đông bắt đầu từ Ha-xa Ê-nan chạy đến Sê-pham; ¹¹ đường ranh giới của các ngươi sẽ chạy từ Sê-pham xuống Ríp-la về phía đông của A-in; rồi đường ranh giới sẽ tiếp tục đi xuống cho đến triền đồi phía đông của Biển Kin-nê-rét;^{[f] 12} đường ranh giới sẽ tiếp tục chạy dọc xuống theo Sông Giô-đanh và chấm dứt tại Biển Muối.^[g]

Ðó sẽ là xứ sở của các ngươi với các ranh giới chung quanh.”

¹³ Môi-se truyền lịnh cho dân I-sơ-ra-ên rằng, “Ðó là xứ sở anh chị em sẽ bốc thăm để chia nhau ở; đó là xứ mà Chúa đã truyền ban cho chín chi tộc rưỡi còn lại, ¹⁴ vì chi tộc của con cháu Ru-bên theo các gia tộc của họ, chi tộc của con cháu Gát theo các gia tộc của họ, cùng với phân nửa chi tộc Ma-na-se, ¹⁵ tức hai chi tộc rưỡi đã nhận phần sản nghiệp của họ bên phía đông Sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô, tức bên phía mặt trời mọc rồi.”

Những Người Lãnh Ðạo Dân I-sơ-ra-ên

¹⁶ Chúa phán với Môi-se, ¹⁷ “Ðây là tên những người sẽ chia xứ cho các ngươi làm sản nghiệp: Tư Tế Ê-lê-a-xa và Giô-suê con của Nun. ¹⁸ Các ngươi cũng phải lấy thêm trong mỗi chi tộc một người lãnh đạo để hiệp với các ngươi chia đất cho dân làm sản nghiệp. ¹⁹ Ðây là tên những người ấy:

²⁹ Ðó là những người Chúa đã truyền có trách nhiệm phải chia đất cho dân I-sơ-ra-ên, để họ nhận làm sản nghiệp trong xứ Ca-na-an.

Các Thành của Người Lê-vi

35 Trong Ðồng Bằng Mô-áp, bên bờ Sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô, Chúa phán với Môi-se, ² “Hãy truyền cho dân I-sơ-ra-ên rằng họ phải lấy từ sản nghiệp họ làm chủ một số thành và ban cho người Lê-vi, để những người ấy có nơi mà ở. Các ngươi cũng hãy ban các đồng cỏ chung quanh các thành ấy cho người Lê-vi. ³ Những thành ấy sẽ là những nơi cho người Lê-vi ở, còn những đồng cỏ sẽ là nơi họ nuôi bò lừa, chiên dê, và các súc vật khác của họ. ⁴ Các đồng cỏ bên ngoài các thành các ngươi sẽ cho người Lê-vi, tính từ tường thành trở ra là năm trăm mét^[h] và sẽ vòng quanh thành như vậy. ⁵ Các ngươi cũng hãy đo thêm bên ngoài thành, về hướng đông một ngàn mét,^[i] về hướng nam một ngàn mét, về hướng tây một ngàn mét, và về hướng bắc một ngàn mét, với thành ở chính giữa. Vùng đất đó sẽ thuộc về họ, để họ dùng làm đồng cỏ cho các thành của họ.

⁶ Những thành các ngươi nhường cho người Lê-vi sẽ gồm sáu thành ẩn náu, tức những nơi các ngươi dành cho những kẻ gây thiệt mạng có thể chạy đến đó nương thân. Ngoài các thành ấy ra, các ngươi hãy cho họ thêm bốn mươi hai thành nữa. ⁷ Như vậy tổng số thành các ngươi sẽ nhường cho người Lê-vi là bốn mươi tám thành, luôn với các đồng cỏ chung quanh các thành ấy. ⁸ Về các thành mà các ngươi sẽ nhường, lấy từ phần sản nghiệp của dân I-sơ-ra-ên, thì chi tộc nào lớn sẽ nhường nhiều thành hơn, còn chi tộc nào nhỏ sẽ nhường ít thành hơn. Mỗi chi tộc, tùy theo số sản nghiệp mình hưởng được mà sẽ nhường một vài thành cho người Lê-vi.”

Các Thành Ẩn Náu

(Phục 4:41-43; 19:1-14; Giô 20:1-9)

⁹ Chúa phán với Môi-se, ¹⁰ “Hãy nói với dân I-sơ-ra-ên và bảo họ: Khi các ngươi đã đi qua Sông Giô-đanh để vào trong xứ Ca-na-an rồi, ¹¹ các ngươi hãy chọn trong các thành một số thành để làm thành ẩn náu cho mình, hầu những kẻ không cố ý gây thiệt mạng có thể chạy đến đó ẩn náu. ¹² Những thành ấy sẽ là những nơi cho kẻ gây thiệt mạng đến ẩn náu khỏi tay kẻ báo thù, hầu kẻ gây thiệt mạng sẽ không bị giết trước khi được đem ra xét xử trước hội chúng.

¹³ Các ngươi phải chọn sáu thành làm thành ẩn náu cho mình. ¹⁴ Các ngươi sẽ chọn ba thành ở phía đông Sông Giô-đanh và ba thành trong xứ Ca-na-an để làm các thành ẩn náu. ¹⁵ Sáu thành ấy sẽ là những nơi ẩn náu cho dân I-sơ-ra-ên và cho những kiều dân ở giữa họ, để những kẻ không cố ý gây thiệt mạng có thể chạy đến đó ẩn náu.

Tội Giết Người và Sự Báo Thù

¹⁶ Nếu ai dùng một vật bằng sắt đánh chết người khác, đó là kẻ sát nhân; kẻ sát nhân phải bị xử tử. ¹⁷ Nếu ai lấy tay cầm hòn đá đánh chết người khác, đó là kẻ sát nhân; kẻ sát nhân phải bị xử tử. ¹⁸ Hoặc nếu ai dùng vật gì bằng gỗ đánh chết người khác, đó là kẻ sát nhân; kẻ sát nhân phải bị xử tử. ¹⁹ Chính người đòi nợ máu phải giết kẻ sát nhân. Khi gặp kẻ sát nhân, người đòi nợ máu có quyền giết nó.

²⁰ Tương tự nếu kẻ nào vì lòng ganh ghét mà đẩy người khác ngã, hay cố tình ném vật chi vào người ấy khiến người ấy chết, ²¹ hoặc vì thù ghét mà vung tay đánh người ta chết thì kẻ sát nhân phải bị xử tử, vì nó là kẻ sát nhân. Khi gặp kẻ sát nhân, người đòi nợ máu có quyền giết nó.

²² Nhưng nếu ai vô tình làm cho người khác bị đẩy ngã, hay vô tình ném vật chi lỡ trúng người khác, ²³ hoặc khi khuân vác đá mà sẩy tay làm rơi đá trúng nhằm người khác khiến người ấy chết, tuy chẳng có thù ghét gì hoặc cũng chẳng có ý làm hại người ấy, ²⁴ thì hội chúng sẽ chiếu theo những luật sau đây để xét xử giữa kẻ gây thiệt mạng và người đòi nợ máu, ²⁵ và hội chúng có thể cứu mạng kẻ gây thiệt mạng khỏi tay người đòi nợ máu. Hội chúng sẽ bắt kẻ gây thiệt mạng quay về sống trong thành ẩn náu mà nó đã đến trú ẩn khi mới xảy ra án mạng. Kẻ gây thiệt mạng phải sống ở đó cho đến khi vị thượng tế, người đã được xức dầu thánh, qua đời. ²⁶ Nhưng bất cứ lúc nào kẻ gây thiệt mạng đi ra khỏi ranh giới của thành ẩn náu mà nó đang ở, ²⁷ và nếu người đòi nợ máu bắt gặp nó trong lúc nó đang ở bên ngoài ranh giới của thành ẩn náu, và người đòi nợ máu giết nó đi, thì người ấy không mắc tội làm đổ máu, ²⁸ vì kẻ gây thiệt mạng phải luôn ở trong thành ẩn náu cho đến khi vị thượng tế qua đời. Sau khi vị thượng tế qua đời kẻ gây thiệt mạng mới được phép trở về sống trong sản nghiệp của mình.

²⁹ Ðó là những luật lệ và quy tắc cho các ngươi trải qua mọi thế hệ của các ngươi, bất kể các ngươi sống ở đâu.

³⁰ Nếu ai giết chết một người nào, người ta sẽ dựa vào bằng chứng của các nhân chứng mà kết án tử hình kẻ sát nhân. Tuy nhiên không ai được phép kết án tử hình người nào khi chỉ dựa vào lời chứng của một nhân chứng. ³¹ Ngoài ra các ngươi không được phép nhận tiền chuộc mạng cho kẻ đã bị kết án tử hình. Kẻ sát nhân phải bị xử tử. ³² Tương tự các ngươi cũng không được phép nhận tiền chuộc mạng cho kẻ đã gây ra án mạng và đã bị kết án phải sống ở thành ẩn náu, để cho phép nó trở về sống trong sản nghiệp của nó trước khi vị thượng tế qua đời.

³³ Các ngươi chớ làm ô nhiễm xứ sở các ngươi sống, vì máu vô tội sẽ làm cho đất bị ô nhiễm, và không gì có thể tẩy sạch được máu vô tội đã đổ ra ở đó, ngoại trừ chính máu của kẻ đã gây ra sự đổ máu vô tội đó. ³⁴ Các ngươi chớ làm ô nhơ xứ các ngươi sống, tức xứ Ta ngự trong đó, vì Ta là Chúa, Ðấng ngự giữa dân I-sơ-ra-ên.”

Luật Về Phụ Nữ Ðang Hưởng Sản Nghiệp và Ði Lấy Chồng

36 Lúc đó các vị trưởng tộc các dòng họ của con cháu Ghi-lê-át con trai Ma-khia, cháu Ma-na-se, dòng dõi Giô-sép, đến đứng trước mặt Môi-se và các vị lãnh đạo, tức những thủ lãnh các chi tộc I-sơ-ra-ên và nói với các vị ấy. ² Họ nói rằng, “Chúa đã truyền cho ngài bắt thăm chia đất để làm sản nghiệp cho dân I-sơ-ra-ên; Chúa cũng đã truyền cho ngài phải chia phần sản nghiệp của anh em chúng tôi là Xê-lô-phê-hát cho các con gái của ông ấy. ³ Nhưng nếu các cô ấy lập gia đình với người ngoài chi tộc chúng tôi, thì một phần sản nghiệp của tổ tiên chúng tôi sẽ bị lấy đi mà đem nhập vào sản nghiệp của chi tộc các chồng các cô ấy; như vậy sản nghiệp đã được trúng thăm cho tổ tiên chúng tôi sẽ bị mất đi một phần. ⁴ Rồi năm hoan hỉ của dân I-sơ-ra-ên đến, bấy giờ phần sản nghiệp của họ sẽ vĩnh viễn được sáp nhập vào sản nghiệp của chi tộc chồng họ; như thế sản nghiệp của tổ tiên chúng tôi sẽ bị mất đi phần sản nghiệp của mình.”

⁵ Theo lệnh của Chúa, Môi-se truyền cho dân I-sơ-ra-ên rằng, “Các con cháu của Giô-sép nói rất đúng. ⁶ Ðây là những gì Chúa đã truyền về các con gái của Xê-lô-phê-hát, ‘Các cô ấy muốn lập gia đình với ai cũng được, miễn là với những người trong chi tộc của họ, ⁷ để không một phần sản nghiệp nào của dân I-sơ-ra-ên sẽ bị chuyển từ chi tộc nầy qua chi tộc khác, vì toàn dân I-sơ-ra-ên sẽ phải bảo toàn phần sản nghiệp của chi tộc mình.

⁸ Hễ người con gái nào được hưởng sản nghiệp trong các chi tộc I-sơ-ra-ên, người con gái đó phải lập gia đình với một người trong chi tộc của tổ tiên mình, để toàn dân I-sơ-ra-ên có thể tiếp tục làm chủ sản nghiệp do tổ tiên để lại. ⁹ Không một phần sản nghiệp nào được chuyển từ chi tộc nầy qua chi tộc khác, vì mỗi chi tộc I-sơ-ra-ên đều phải bảo toàn phần sản nghiệp của mình.’”

¹⁰ Các con gái của Xê-lô-phê-hát làm y như Chúa đã truyền cho Môi-se. ¹¹ Mác-la, Nô-a, Hốc-la, Minh-ca, và Tiệc-xa, các con gái của Xê-lô-phê-hát, lập gia đình với các con trai của chú bác mình. ¹² Họ lập gia đình với các con cháu trong dòng họ Ma-na-se con Giô-sép, và sản nghiệp của họ vẫn được giữ trong chi tộc của cha ông họ.

¹³ Ðó là những điều răn và luật lệ Chúa đã truyền qua Môi-se cho dân I-sơ-ra-ên, trong Ðồng Bằng Mô-áp, bên bờ Sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô.

Diễn Văn Thứ Nhất của Môi-se

Nhắc Lại Biến Cố ở Hô-rếp

1 Ðây là những lời Môi-se đã nói với toàn dân I-sơ-ra-ên bên kia Sông Giô-đanh, trong đồng hoang, ở đồng bằng đối ngang Su-phơ, khoảng giữa Pa-ran và Tô-phên, La-ban, Ha-xê-rốt, và Ði-xa-háp.

² Từ Hô-rếp đi theo ngả đường Núi Sê-i-rơ phải mất mười một ngày mới đến Ca-đe Ba-nê-a.

³ Thời gian trôi qua, vào ngày mồng một, tháng mười một, năm thứ bốn mươi, Môi-se nói với dân I-sơ-ra-ên những gì Chúa đã truyền cho ông phải nói với họ. ⁴ Ông làm việc ấy sau khi đã đánh bại Vua Si-hôn của dân A-mô-ri, trị vì ở Hếch-bôn, và Vua Óc của dân Ba-san, trị vì ở Ách-ta-rốt và Ét-rê. ⁵ Khi còn ở bên kia Sông Giô-đanh, trong xứ Mô-áp, Môi-se đã bắt đầu giảng dạy luật pháp nầy như sau:

⁶ “Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã phán với chúng ta tại Hô-rếp rằng, ‘Các ngươi đã ở tại núi nầy khá lâu. ⁷ Hãy nhổ trại và lên đường. Hãy đi về hướng núi của dân A-mô-ri và về các vùng phụ cận của chúng trong đồng bằng, đến các miền cao nguyên và các miền đồng bằng. Hãy vào tận miền nam và đến dọc miền duyên hải. Hãy tiến về xứ của dân Ca-na-an và về hướng Li-băng. Hãy đi đến tận Sông Cả, tức Sông Ơ-phơ-rát. ⁸ Nầy, Ta ban xứ đó cho các ngươi. Hãy đi vào và chiếm lấy xứ Ta đã thề ban cho tổ tiên các ngươi là Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp, cùng ban cho dòng dõi của họ.’

⁹ Lúc ấy tôi đã nói với anh chị em rằng, ‘Một mình tôi không thể mang nổi anh chị em. ¹⁰ Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cho anh chị em sinh sôi nảy nở ra nhiều. Kìa, ngày nay anh chị em đã đông như sao trên trời. ¹¹ Cầu xin Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, làm cho anh chị em gia tăng gấp ngàn lần hơn và ban phước cho anh chị em như Ngài đã hứa với anh chị em. ¹² Còn phần tôi, làm sao một mình tôi có thể kham nổi trách nhiệm nặng nề trong việc xét xử các vụ tranh tụng của anh chị em? ¹³ Hãy chọn giữa các chi tộc của anh chị em những người khôn ngoan, tài trí, và có tiếng tốt để làm những người lãnh đạo của anh chị em.” ¹⁴ Anh chị em đã trả lời với tôi, “Kế hoạch ông đề nghị thật là tốt.” ¹⁵ Vì thế tôi đã lấy những thủ lãnh từ các chi tộc của anh chị em, những người khôn ngoan và có tiếng tốt; tôi đã lập họ làm những người lãnh đạo của anh chị em để họ làm những người chỉ huy ngàn người, những người chỉ huy trăm người, những người chỉ huy năm mươi người, những người chỉ huy mười người, và những quan chức trong các chi tộc của anh chị em. ¹⁶ Lúc ấy tôi đã truyền cho các thẩm phán của anh chị em rằng, “Hãy lắng nghe cho tường tận sự tranh tụng của anh chị em mình, rồi phán xét công bình giữa người nầy với người kia, bất kể những người đó là công dân hay ngoại kiều. ¹⁷ Anh chị em chớ thiên vị trong khi xét xử. Bất kể vụ tranh tụng đó nhỏ hay lớn, anh chị em phải nghe hai bên cho thấu đáo. Dù ai có hăm dọa gì, anh chị em cũng đừng sợ, vì anh chị em thay mặt Ðức Chúa Trời mà xét xử. Những vụ kiện nào anh chị em thấy quá khó xử, hãy chuyển vụ kiện đó đến tôi, và tôi sẽ nghe cho.’

¹⁸ Vậy lúc đó tôi đã truyền cho anh chị em những điều anh chị em phải làm.

Dân I-sơ-ra-ên Không Chịu Vào Ðất Hứa

¹⁹ Lúc đó theo lệnh của Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, chúng ta đã rời Hô-rếp mà đi về miền đồi núi của dân A-mô-ri. Chúng ta đã đi qua sa mạc mênh mông và ghê rợn mà anh chị em đã thấy. Cuối cùng chúng ta cũng đã đến được Ca-đe Ba-nê-a. ²⁰ Lúc đó tôi nói với anh chị em, ‘Chúng ta đã đến được miền đồi núi của dân A-mô-ri, xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, sẽ ban cho chúng ta. ²¹ Hãy xem, trước mặt là xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban cho anh chị em. Hãy đi lên và chiếm lấy như Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, đã hứa ban cho anh chị em. Ðừng sợ hãi và đừng nản lòng.’

²² Bấy giờ tất cả anh chị em đều đến nói với tôi, ‘Xin chúng ta hãy cử người đi do thám xứ cho chúng ta, rồi về báo lại cho chúng ta biết nên chọn ngả nào để tiến lên và các thành nào sẽ tiến chiếm.’ ²³ Tôi thấy đề nghị đó rất tốt, nên đã chọn mười hai người trong vòng anh chị em, mỗi người đại diện một chi tộc. ²⁴ Họ đã ra đi, lên vùng cao nguyên, rồi sau đó đến Thung Lũng Ếch-côn. Họ đã do thám xứ, ²⁵ và lấy một ít sản phẩm của xứ, đem xuống cho chúng ta. Họ đã báo lại cho chúng ta biết rằng, ‘Xứ đó quả là một xứ màu mỡ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, ban cho chúng ta.’

²⁶ Tuy nhiên anh chị em đã không muốn đi lên chiếm xứ. Anh chị em đã nổi loạn chống lại mạng lịnh của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. ²⁷ Anh chị em đã lầm bầm trong trại mình và nói rằng, ‘Ấy là vì Chúa ghét chúng ta, nên đã đem chúng ta ra khỏi đất Ai-cập, hầu trao chúng ta vào tay dân A-mô-ri, để chúng giết chúng ta. ²⁸ Chúng ta đi đâu bây giờ? Những anh em chúng ta đã làm cho chúng ta ngã lòng khi báo cáo rằng, “Dân trong xứ mạnh hơn và cao lớn hơn chúng ta; thành trì của họ rộng lớn, kiên cố, và cao đến tận trời! Chúng tôi quả đã thấy các con cháu của A-na-kim.”’^[j]

²⁹ Tôi đã nói với anh chị em, ‘Ðừng ngán chúng và đừng sợ chúng. ³⁰ Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, Ðấng đi trước anh chị em, sẽ chiến đấu cho anh chị em, như Ngài đã làm cho anh chị em ở Ai-cập mà chính mắt anh chị em đã thấy. ³¹ Rồi trong đồng hoang, nơi anh chị em đã thấy rõ thể nào Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã bồng ẵm anh chị em như một người bồng ẵm con thơ suốt những chặng đường anh chị em đã đi qua, cho đến khi anh chị em đến nơi nầy. ³² Dù tôi đã nói như thế, nhưng anh chị em vẫn nhất định không chịu tin cậy Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ³³ Ðấng suốt đường luôn đi trước anh chị em để tìm những chỗ cho anh chị em đóng trại, Ðấng dùng trụ lửa ban đêm và dùng trụ mây ban ngày để chỉ cho anh chị em con đường anh chị em phải đi.’

Hình Phạt cho Sự Phản Loạn

³⁴ Khi Chúa nghe những lời anh chị em nói, Ngài đã nổi thịnh nộ và thề, ³⁵ ‘Không một kẻ nào trong những kẻ nầy, tức không một kẻ nào trong thế hệ xấu xa nầy, sẽ thấy xứ màu mỡ mà Ta đã thề ban cho tổ tiên chúng nó, ³⁶ ngoại trừ Ca-lép con trai Giê-phu-nê. Nó sẽ trông thấy xứ đó. Ta sẽ ban cho nó vùng đất nào nó đặt chân đến, bởi vì nó đã trung thành với Chúa một cách tuyệt đối.’ ³⁷ Ngay cả đối với tôi, vì cớ anh chị em mà Chúa đã giận tôi mà rằng, ‘Ngươi cũng không được vào đó. ³⁸ Nhưng Giô-suê con trai Nun, phụ tá của ngươi, sẽ vào đó. Hãy khuyến khích nó, vì nó là người sẽ lãnh đạo dân I-sơ-ra-ên vào chiếm lấy xứ ấy. ³⁹ Còn đối với các con nhỏ của các ngươi, những kẻ mà các ngươi cho rằng chúng sẽ trở thành chiến lợi phẩm cho quân thù, tức các con thơ các ngươi, những kẻ mà ngày ấy vẫn chưa biết phân biệt thế nào là đúng hay sai, chúng sẽ vào đó. Ta sẽ ban xứ đó cho chúng, và chúng sẽ chiếm lấy xứ đó. ⁴⁰ Nhưng về phần các ngươi, các ngươi phải đi ngược trở lại vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải.’^[k]

⁴¹ Anh chị em đã nói với tôi, ‘Chúng tôi đã phạm tội đối với Chúa! Bây giờ chúng tôi sẵn sàng đi lên và chiến đấu như Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, đã truyền cho chúng tôi.’ Rồi anh chị em mang binh khí vào, tưởng rằng đi lên cao nguyên đánh trận là việc dễ dàng. ⁴² Nhưng Chúa đã nói với tôi, ‘Bảo chúng đừng đi lên và đừng tiến đánh, vì Ta không ở giữa các ngươi, bằng không các ngươi sẽ bị quân thù đánh bại.’ ⁴³ Mặc dù tôi đã bảo anh chị em như thế, nhưng anh chị em chẳng chịu nghe lời. Anh chị em đã chống lại lệnh của Chúa mà cứ đi lên cao nguyên. ⁴⁴ Dân A-mô-ri sống trên cao nguyên đó đã kéo ra đánh bại anh chị em và rượt đuổi anh chị em như ong rượt đuổi. Họ đánh bại anh chị em ở Sê-i-rơ cho đến tận Họt-ma. ⁴⁵ Khi anh chị em trở về và khóc than trước mặt Chúa, Chúa chẳng thèm nghe tiếng than khóc của anh chị em và cũng không thèm để ý gì đến anh chị em. ⁴⁶ Vậy anh chị em đã ở lại Ca-đe khá lâu như anh chị em đã biết.

Những Năm Sống Lang Thang trong Ðồng Hoang

2 Sau đó anh chị em đã quay lại và đi vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải, như Chúa đã truyền cho tôi, và chúng ta đã đi lòng vòng quanh Núi Sê-i-rơ nhiều ngày. ² Sau đó Chúa phán với tôi, ³ ‘Các ngươi đã đi lòng vòng quanh vùng cao nguyên nầy khá lâu. Hãy đi về hướng bắc, ⁴ và truyền cho dân như sau: Các ngươi sắp sửa đi qua lãnh thổ của bà con các ngươi, dòng dõi của Ê-sau, sống ở vùng Sê-i-rơ. Chúng sẽ sợ các ngươi. Tuy nhiên các ngươi hãy cẩn thận, ⁵ chớ giao chiến với chúng, vì Ta sẽ không cho các ngươi xứ sở của chúng, dù là một thẻo đất đặt bàn chân cũng không, vì Ta đã ban cho Ê-sau Núi Sê-i-rơ làm sản nghiệp. ⁶ Các ngươi phải dùng tiền để mua bánh của chúng mà ăn, và các ngươi phải dùng tiền để mua nước của chúng mà uống. ⁷ Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, đã ban phước cho các ngươi trong mọi việc các ngươi làm. Ngài biết các ngươi phải đi qua đồng hoang mênh mông nầy, nên trong bốn mươi năm ấy, Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, hằng ở với các ngươi; các ngươi chẳng thiếu thốn gì.’ ⁸ Vậy chúng ta đi ngang qua xứ của bà con chúng ta, tức các con cháu của Ê-sau sống tại Sê-i-rơ, bỏ lại sau lưng con đường đi A-ra-ba, bỏ lại sau lưng Ê-lát và Ê-xi-ôn Ghê-be.

Khi chúng ta chuyển hướng, đi theo con đường dọc Ðồng Hoang Mô-áp, ⁹ Chúa phán với tôi, ‘Ðừng ỷ thế lấy mạnh hiếp yếu đối với Mô-áp hoặc gây sự để giao tranh với chúng, vì Ta sẽ không ban một phần đất nào trong xứ của chúng cho các ngươi làm sản nghiệp đâu, bởi Ta đã ban Thành A-rơ làm sản nghiệp cho dòng dõi của Lót.” (¹⁰ Dân Ê-mim, một dân có vóc dáng to lớn, đông đúc, và cao lớn như dân A-na-kim, trước kia đã sống ở đó. ¹¹ Giống như dân A-na-kim, họ thường được xem là những người khổng lồ,^[l] dầu người Mô-áp gọi họ là dân Ê-mim. ¹² Ngoài ra dân Hô-rim trước kia đã sống ở Sê-i-rơ, nhưng các con cháu của Ê-sau đã đuổi họ đi, tiêu diệt họ, và chiếm lấy xứ của họ, như dân I-sơ-ra-ên đã làm đối với những dân trong xứ mà Chúa ban cho họ làm sản nghiệp.) ¹³ “Vậy bây giờ hãy tiến qua Suối Xê-rết.’ Thế là chúng ta đã tiến qua Suối Xê-rết. ¹⁴ Thời gian chúng ta đã đi, từ khi rời khỏi Ca-đe Ba-nê-a cho đến khi băng qua Suối Xê-rết là ba mươi tám năm, tức cho đến khi toàn thể thế hệ chiến sĩ đời trước đều lần lượt qua đời khỏi doanh trại, như Chúa đã thề với họ. ¹⁵ Thật vậy chính tay Chúa đã chống lại họ, để nhổ họ ra khỏi doanh trại, cho đến khi tất cả họ đều qua đời.

¹⁶ Vừa khi tất cả những chiến sĩ của thế hệ trước đều qua đời khỏi đoàn dân, ¹⁷ Chúa phán với tôi, ¹⁸ ‘Hôm nay các ngươi sẽ băng qua biên giới của Mô-áp gần Thành A-rơ. ¹⁹ Khi các ngươi đến đầu biên giới của dân Am-môn, đừng ỷ thế lấy mạnh hiếp yếu mà đối với chúng, và cũng đừng kiếm cớ gây sự để giao tranh với chúng, vì Ta sẽ không ban xứ của dân Am-môn cho các ngươi làm sản nghiệp, bởi Ta đã ban xứ đó làm sản nghiệp cho dòng dõi của Lót rồi.’ (²⁰ Xứ đó vốn được gọi là xứ của người khổng lồ,^[m] vì những người khổng lồ trước kia đã sống ở đó, mặc dù dân Am-môn gọi họ là Xam-xum-mim; ²¹ đó là một giống dân mạnh mẽ, đông đúc, và cao lớn như dân A-na-kim, nhưng Chúa đã tiêu diệt chúng trước mặt dân Am-môn, để họ có thể đuổi chúng đi và chiếm lấy xứ của chúng. ²² Ngài cũng làm như thế cho con cháu của Ê-sau, sống ở Sê-i-rơ, bằng cách tiêu diệt dân Hô-rim trước mặt họ, để họ có thể đuổi chúng đi và chiếm lấy ở cho đến ngày nay. ²³ Còn dân A-vim, những kẻ đã định cư ở các miền phụ cận của Ga-xa, đã bị dân Cáp-tô-rim, những kẻ từ Cáp-tô đến, tiêu diệt và chiếm lấy xứ của chúng.) ²⁴ ‘Hãy tiếp tục cuộc hành trình và đi qua Suối Ạc-nôn. Nầy Ta sẽ trao Vua Si-hôn người A-mô-ri trị vì ở Hếch-bôn và xứ sở của nó vào tay ngươi. Hãy khởi sự giao chiến với nó và chiếm lấy xứ sở của nó. ²⁵ Hôm nay Ta sẽ bắt đầu giáng sự sợ hãi và kinh hoảng về các ngươi xuống các dân khắp nơi dưới bầu trời, đến nỗi khi nghe báo cáo về các ngươi, chúng sẽ sợ run và khổ não vì sợ các ngươi.’

Vua Si-hôn Bị Ðánh Bại

²⁶ Vậy tôi phái các sứ giả từ đồng hoang Kê-đê-mốt đến gặp Vua Si-hôn ở Hếch-bôn với những lời lẽ ôn hòa như sau: ²⁷ ‘Xin ngài cho phép tôi đi ngang qua xứ của ngài. Tôi sẽ chỉ đi trên đường cái. Tôi sẽ không tẻ qua bên phải hoặc bên trái. ²⁸ Ngài sẽ bán thức ăn cho tôi và lấy tiền để tôi có thể ăn; ngài sẽ bán nước cho tôi và lấy tiền để tôi có thể uống. Chỉ xin ngài cho tôi được đi ngang qua xứ của ngài, ²⁹ giống như con cháu của Ê-sau sống ở Sê-i-rơ đã làm cho tôi, và giống như dân Mô-áp sống ở A-rơ đã làm cho tôi, cho đến khi tôi qua Sông Giô-đanh để vào trong xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, ban cho chúng tôi.’ ³⁰ Nhưng Vua Si-hôn ở Hếch-bôn không muốn chúng ta đi ngang qua xứ của ông, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho tâm linh ông cứng cỏi và lòng ông chai lỳ, hầu trao ông vào tay anh chị em như anh chị em đã thấy ngày nay.

³¹ Chúa phán với tôi, ‘Nầy, Ta bắt đầu ban Si-hôn và xứ sở của nó cho ngươi. Hãy chiếm lấy xứ sở của nó.’ ³² Vì thế khi Si-hôn kéo quân ra tấn công chúng ta, tức khi ông và toàn thể quân đội của ông ra giao tranh ở trận Gia-ha, ³³ Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã trao ông vào tay chúng ta. Chúng ta đã đánh ông ngã chết, cùng với các con ông, và toàn thể quân đội của ông. ³⁴ Lúc đó chúng ta đã chiếm lấy tất cả các thành của ông. Trong mỗi thành, chúng ta đã tận diệt hoàn toàn, nam, nữ, và trẻ em. Chúng ta chẳng chừa ai sống sót, ³⁵ ngoại trừ các súc vật. Chúng ta đã chừa chúng lại để làm chiến lợi phẩm cho mình. Chúng ta đã tước đoạt những của cải trong các thành mà chúng ta đã đánh bại. ³⁶ Từ A-rô-e bên Suối Ạc-nôn, kể luôn cái thành ở bên bờ suối, cho đến Ghi-lê-át, không có thành trì nào là quá cao đối với chúng ta. Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã ban mọi sự cho chúng ta. ³⁷ Tuy nhiên anh chị em đã không xâm phạm vào xứ của dân Mô-áp, đã tránh toàn vùng nằm trên thượng lưu Suối Gia-bốc, cùng tất cả các thành trên miền cao nguyên, y như Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã truyền.

Vua Óc Bị Ðánh Bại

3 Khi chúng ta lên đường tiến về hướng Ba-san, Vua Óc của Ba-san –ông và toàn thể quân đội của ông– đi ra đón đánh chúng ta ở trận Ết-rê. ² Chúa phán với tôi, ‘Chớ sợ nó, vì Ta đã quyết định trao nó vào tay ngươi, cùng với dân của nó, và xứ sở của nó. Hãy làm cho nó như ngươi đã làm cho Vua Si-hôn của dân A-mô-ri, kẻ trị vì tại Hếch-bôn.’ ³ Vậy Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, cũng đã trao Vua Óc của Ba-san và toàn thể dân của ông vào tay chúng ta. Chúng ta đã đánh bại họ cho đến khi không còn một ai sống sót. ⁴ Lúc đó chúng ta chiếm tất cả các thành của ông, không thành nào của họ mà chúng ta không chiếm lấy, sáu mươi thành, tất cả vùng Ạc-gốp, tức toàn thể vương quốc của Vua Óc ở Ba-san. ⁵ Tất cả nơi ấy đều là những thành trì kiên cố, với tường cao, hai lớp cổng, có song sắt, và không kể vô số các thành nhỏ không có tường thành bao quanh. ⁶ Chúng ta đã hủy diệt chúng hoàn toàn, giống như chúng ta đã làm đối với Vua Si-hôn ở Hếch-bôn. Trong mỗi thành, chúng ta đã tận diệt hoàn toàn nam, nữ, và trẻ em. ⁷ Nhưng chúng ta đã giữ lại súc vật và của cải trong các thành để làm chiến lợi phẩm cho chúng ta.

⁸ Vậy lúc đó chúng ta đã chiếm lấy xứ sở của hai vua A-mô-ri nằm ở bên nầy Sông Giô-đanh, tức từ Suối Ạc-nôn cho đến Núi Hẹt-môn (⁹ dân Si-đôn gọi núi ấy là Hẹt-môn Si-ri-ôn, trong khi dân A-mô-ri gọi là Sê-nia), ¹⁰ tất cả các thành ở miền đồng bằng, toàn vùng Ghi-lê-át, toàn xứ Ba-san, chạy dài đến Sa-lê-ca và Ét-rê, các thành thuộc vương quốc của Óc vua Ba-san. (¹¹ Lúc ấy chỉ có Vua Óc của Ba-san là hậu duệ còn sót lại của giống dân khổng lồ.^[n] Thật vậy giường ngủ của ông làm bằng sắt, dài bốn mét rưỡi và rộng hai mét.^[o][f] Người ta có thể đến xem giường ấy ở Ráp-ba, trong lãnh thổ của dân Am-môn.)

¹² Ðối với miền đất chúng ta chiếm được lúc đó, tôi đã ban cho chi tộc Ru-bên và chi tộc Gát miền bắc của A-rô-e, tức từ bờ Suối Ạc-nôn trở đi, cùng phân nửa miền cao nguyên Ghi-lê-át với các thành trong miền đó. ¹³ Tôi đã ban cho phân nửa chi tộc Ma-na-se phần còn lại của cao nguyên Ghi-lê-át và toàn thể lãnh thổ của Ba-san, vương quốc của Óc. (Toàn vùng Ạc-gốp, tức toàn xứ Ba-san vốn được gọi là ‘Xứ của Dân Khổng Lồ.’^{[p] 14} Giai-rơ thuộc chi tộc Ma-na-se đã đánh chiếm toàn vùng Ạc-gốp cho đến ranh giới của lãnh thổ dân Ghê-sua và dân Ma-a-ca, rồi ông đặt tên cho miền đó, tức miền Ba-san, theo tên ông là Ha-vốt Giai-rơ, và nơi ấy vẫn được gọi như thế đến ngày nay.) ¹⁵ Tôi cũng ban Ghi-lê-át cho Ma-khia. ¹⁶ Tôi đã ban cho chi tộc Ru-bên và chi tộc Gát vùng đất từ miền Ghi-lê-át cho đến Suối Ạc-nôn, lấy giữa con suối làm ranh giới, và chạy lên đến Suối Gia-bốc, suối ấy là ranh giới của dân Am-môn, ¹⁷ vùng đồng bằng Sông Giô-đanh và đất dọc theo bờ sông, từ Kin-nê-rét đến biển A-ra-ba, tức Biển Muối, cùng với đất đai ở phía đông triền Núi Pít-ga.

¹⁸ Lúc đó tôi đã truyền cho anh chị em rằng, ‘Mặc dù Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã ban cho anh em vùng đất nầy để chiếm ở, nhưng tất cả các chiến sĩ của anh em phải đi qua Sông Giô-đanh trước mặt anh chị em mình, tức dân I-sơ-ra-ên. ¹⁹ Chỉ vợ, con, và các đàn súc vật của anh em (Tôi biết anh em có rất nhiều súc vật) sẽ ở lại trong các thành mà tôi đã ban cho anh em. ²⁰ Chỉ khi nào Chúa ban cho anh chị em của anh em được nghỉ ngơi như anh em, tức họ cũng chiếm được xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ban cho họ bên kia Sông Giô-đanh, bấy giờ anh em mới được trở về với sản nghiệp mà tôi đã ban cho anh em.’

²¹ Lúc ấy tôi cũng đã truyền cho Giô-suê rằng, ‘Chính mắt con đã nhìn thấy mọi sự mà Chúa, Ðức Chúa Trời của con, đã làm đối với hai vua ấy. Ðức Chúa Trời cũng sẽ làm như vậy đối với tất cả các vương quốc mà con sắp sửa đi qua đánh chiếm. ²² Ðừng sợ chúng, vì chính Chúa, Ðức Chúa Trời của con, sẽ chiến đấu cho con.’

Môi-se Nhìn Thấy Ðất Hứa

²³ Lúc ấy tôi đã cầu nguyện với Chúa rằng, ²⁴ ‘Lạy Chúa là Ðức Chúa Trời, Ngài chỉ mới bắt đầu bày tỏ cho tôi tớ Ngài sự vĩ đại của Ngài và tay quyền năng của Ngài. Có thần nào trên trời hay dưới đất có thể làm được những công tác và những việc quyền năng như Ngài chăng? ²⁵ Xin cho con đi qua bên kia Sông Giô-đanh, để được nhìn thấy xứ sở tốt đẹp, miền cao nguyên đó, và miền Li-băng.’ ²⁶ Nhưng Chúa đã giận tôi về vụ của anh chị em và không nhậm lời cầu xin của tôi. Chúa phán với tôi, ‘Ðối với ngươi, như vậy là đủ rồi. Ðừng bao giờ nói với Ta việc ấy nữa. ²⁷ Ngươi hãy đi lên đỉnh Núi Pít-ga, rồi nhìn quanh về hướng tây, hướng bắc, hướng nam, và hướng đông. Hãy nhìn cho kỹ, vì ngươi sẽ không đi qua Sông Giô-đanh nầy. ²⁸ Nhưng hãy truyền cho Giô-suê, hãy khích lệ nó và giục lòng nó mạnh mẽ, vì chính nó sẽ dẫn đầu đoàn dân nầy đi qua sông và chiếm lấy xứ mà ngươi đã thấy, để làm sản nghiệp cho chúng.’ ²⁹ Vậy chúng ta đã ở lại trong thung lũng đối ngang Bết Pê-ô.

Phải Vâng Lời CHÚA

4 Bây giờ hỡi I-sơ-ra-ên, hãy lắng nghe những luật lệ và mạng lịnh mà tôi sẽ chỉ dạy anh chị em hầu vâng giữ lấy, để anh chị em được sống và vào chiếm lấy xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, ban cho anh chị em. ² Anh chị em chớ thêm điều gì vào những gì tôi truyền cho anh chị em và cũng không được bớt điều chi, nhưng hãy vâng giữ những điều răn của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, mà tôi truyền cho anh chị em. ³ Chính mắt anh chị em đã thấy những gì Chúa đã làm đối với Ba-anh Pê-ô, thể nào Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã tiêu diệt khỏi anh chị em những kẻ đi theo Ba-anh Pê-ô, ⁴ trong khi những ai trung thành với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, thì vẫn còn được sống đến ngày nay.

⁵ Hãy xem, như Chúa, Ðức Chúa Trời của tôi, đã truyền cho tôi thể nào, bây giờ tôi dạy lại cho anh chị em những luật lệ và mạng lịnh đó thể ấy, để anh chị em vâng giữ trong xứ mà anh chị em sắp sửa vào chiếm lấy. ⁶ Anh chị em hãy vâng giữ chúng một cách cẩn thận, vì điều ấy sẽ chứng tỏ sự khôn ngoan và khả năng phân biệt của anh chị em trước mặt các dân, những kẻ mà khi được nghe những luật lệ nầy sẽ phải buột miệng nói, ‘Quả thật, dân ấy là một dân khôn ngoan và thông sáng!’ ⁷ Vì có dân nào nước nào mà có một vị thần gần gũi với mình như Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, khi chúng ta kêu cầu Ngài chăng? ⁸ Hoặc có một cường quốc nào mà có những luật lệ và mạng lịnh thể hiện công lý như toàn bộ luật pháp mà tôi trình ra trước mặt anh chị em ngày nay chăng?

⁹ Vậy hãy coi chừng và cẩn thận giữ lấy mình; suốt đời anh chị em, đừng để những gì chính mắt anh chị em đã thấy rời khỏi lòng mình. Hãy dạy cho con cái mình và cháu chắt mình biết những điều ấy. ¹⁰ Hãy nhớ đã có lần anh chị em đứng trước mặt Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, tại Hô-rếp khi Chúa nói với tôi, ‘Hãy tập họp dân lại cho Ta, để Ta cho chúng nghe những lời Ta, hầu chúng học biết kính sợ Ta trọn những ngày chúng sống trên đất và dạy con cháu chúng cũng làm như vậy.’ ¹¹ Anh chị em đã đến gần và đã đứng tại chân núi, trong khi trên đỉnh lửa phụt lên đến tận trời và mây đen phủ giăng mù mịt. ¹² Rồi từ trong ngọn lửa, Chúa phán với anh chị em. Anh chị em đã nghe tiếng nói nhưng không thấy hình dáng nào, chỉ có tiếng nói mà thôi. ¹³ Ngài đã phán với anh chị em giao ước của Ngài mà Ngài đã truyền cho anh chị em phải vâng giữ, đó là mười điều răn mà Ngài đã viết vào hai bảng đá. ¹⁴ Chúa cũng đã truyền cho tôi lúc đó rằng tôi phải dạy anh chị em những luật lệ và mạng lịnh, để anh chị em vâng giữ khi vào trong xứ mà anh chị em sắp đi qua và chiếm lấy.

¹⁵ Vậy hãy nhớ kỹ rằng khi Chúa từ trong ngọn lửa phán với anh chị em tại Hô-rếp, anh chị em không thấy hình ảnh nào của Ngài. Thế thì hãy coi chừng và cẩn thận giữ lấy mình, ¹⁶ hầu anh chị em sẽ không sa đọa, mà làm cho mình những hình tượng của bất cứ hình dạng người nào, hình dạng của người nam hay người nữ, ¹⁷ hoặc hình dạng của bất cứ thú vật nào trên đất, hình dạng của bất cứ loài chim nào bay trên trời, ¹⁸ hình dạng của bất cứ loài bò sát nào bò trên mặt đất, hình dạng của bất cứ loài cá nào bơi lội trong nước dưới mặt đất để thờ.

¹⁹ Khi anh chị em nhìn lên trời và thấy mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao, tức mọi thiên thể trên trời, thì chớ để mình bị lôi cuốn bởi những ý nghĩ sai lạc mà sụp xuống thờ lạy chúng và phục vụ chúng, tức những thứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã sắp đặt chúng đâu vào đó trong không gian cho mọi người ở dưới trời. ²⁰ Nhưng Chúa đã nhận lấy anh chị em và đem anh chị em ra khỏi lò nung sắt thép, tức ra khỏi Ai-cập, để anh chị em trở thành một dân làm cơ nghiệp riêng của Ngài như hiện nay.

²¹ Vì anh chị em mà Chúa đã giận tôi; Ngài đã thề rằng tôi sẽ không được đi qua Sông Giô-đanh, và tôi sẽ không được vào xứ tốt tươi màu mỡ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban cho anh chị em làm sản nghiệp. ²² Nhưng tôi sẽ qua đời trong xứ nầy, mà không được đi qua bên kia Sông Giô-đanh; còn anh chị em sẽ đi qua bên đó mà chiếm lấy xứ sở tốt tươi màu mỡ ấy làm sản nghiệp. ²³ Vậy khá cẩn thận và chớ quên giao ước mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã lập với anh chị em; và chớ làm cho anh chị em hình tượng của bất cứ vật nào mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cấm. ²⁴ Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, là ngọn lửa hay thiêu đốt, một Vị Thần^[q] ghen tương.

²⁵ Khi anh chị em có con, có cháu, và được ổn định trong xứ ấy rồi, nếu anh chị em hành động một cách sa đọa mà làm cho mình hình tượng của bất cứ vật gì –làm như thế tức là làm điều ác trước mặt Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và chọc giận Ngài– ²⁶ thì ngày nay tôi gọi trời và đất làm chứng để nghịch lại anh chị em rằng anh chị em sẽ sớm bị tiêu diệt hoàn toàn khỏi xứ mà anh chị em sắp sửa qua Sông Giô-đanh chiếm lấy. Anh chị em sẽ không sống lâu trong xứ ấy, nhưng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. ²⁷ Chúa sẽ phân tán anh chị em ra giữa các dân; chỉ một số ít người của anh chị em sẽ sót lại giữa các dân mà Chúa sẽ đưa anh chị em đến sống. ²⁸ Ở đó anh chị em sẽ phụng sự các thần khác do bàn tay loài người làm ra. Ðó là những thứ bằng gỗ và bằng đá, những thứ không thấy, không nghe, không ăn, và không ngửi. ²⁹ Từ những nơi đó anh chị em sẽ trở lại tìm kiếm Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và anh chị em sẽ tìm được Ngài nếu anh chị em tìm kiếm Ngài hết lòng và hết linh hồn mình. ³⁰ Trong cơn cùng khốn, tức khi tất cả những điều ấy xảy đến cho anh chị em trong tương lai, anh chị em sẽ quay về với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, và nghe theo Ngài. ³¹ Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, là Ðức Chúa Trời hay thương xót; Ngài sẽ không bỏ hẳn anh chị em và cũng không tuyệt diệt anh chị em; Ngài sẽ không quên giao ước mà Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em.

³² Anh chị em thử hỏi xem, từ những thời xa xưa trước kia, những thời trước anh chị em, kể từ khi Ðức Chúa Trời dựng nên loài người trên đất, cho đến bây giờ, hãy hỏi xem từ chân trời nầy đến chân trời kia đã có việc gì lớn lao vĩ đại như thế nầy, hoặc đã có điều gì tương tự như thế, từng xảy ra hay được nghe nói đến chăng? ³³ Có dân tộc nào đã từng nghe tiếng của Ðức Chúa Trời từ trong ngọn lửa phán ra như anh chị em đã nghe, mà còn sống chăng? ³⁴ Hay có vị thần nào đã nỗ lực đi và lấy cho mình một quốc gia từ trong một quốc gia khác, bằng cách dùng những cuộc đọ sức, bằng những dấu kỳ và phép lạ, bằng chiến trận, bằng tay quyền năng và cánh tay vung thẳng ra, và bằng những việc kinh hoàng, như Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho anh chị em trước mắt anh chị em khi ở Ai-cập chăng? ³⁵ Những việc ấy đã được bày tỏ cho anh chị em thấy, để anh chị em nhận biết rằng Chúa chính là Ðức Chúa Trời; ngoài Ngài ra không có thần nào khác. ³⁶ Từ trời Ngài đã cho anh chị em nghe tiếng Ngài để nghiêm dạy anh chị em; dưới đất Ngài đã cho anh chị em thấy ngọn lửa lớn của Ngài, và anh chị em đã nghe được tiếng Ngài từ trong ngọn lửa phán ra. ³⁷ Số là Ngài đã thương yêu tổ tiên anh chị em, nên Ngài đã chọn dòng dõi họ. Ngài đã đích thân hiện diện và dùng quyền năng lớn lao của Ngài để đem anh chị em ra khỏi Ai-cập, ³⁸ đuổi các dân tộc lớn và mạnh hơn anh chị em phải bỏ đi trước mặt anh chị em, rồi đem anh chị em vào và ban xứ sở của họ cho anh chị em làm sản nghiệp như ngày nay.

³⁹ Vậy hôm nay anh chị em khá nhận biết và ghi tạc vào lòng điều nầy: Chúa là Ðức Chúa Trời ở trên trời cao kia và ở dưới đất thấp nầy; không có thần nào khác. ⁴⁰ Hãy vâng giữ những luật lệ và điều răn của Ngài mà tôi truyền cho anh chị em ngày nay, để anh chị em và con cháu anh chị em được phước, hầu anh chị em sẽ ở lâu dài trong xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ban cho anh chị em vĩnh viễn.”

Các Thành Ẩn Náu Phía Ðông Sông Giô-đanh

⁴¹ Bấy giờ Môi-se biệt riêng ra ba thành ở phía đông Sông Giô-đanh, ⁴² để những kẻ ngộ sát có thể chạy đến đó ẩn náu, tức những kẻ lỡ tay làm chết người khác, mà hai người trước đó không hề có thù hiềm gì với nhau; kẻ ngộ sát có thể chạy đến trú ẩn trong các thành ấy và được để cho sống. ⁴³ Ðó là Thành Bê-xê trong đồng hoang ở miền đồng bằng dành cho chi tộc Ru-bên, Thành Ra-mốt ở Ghi-lê-át dành cho chi tộc Gát, và Thành Gô-lan ở Ba-san dành cho chi tộc Ma-na-se.

Diễn Văn Thứ Nhì của Môi-se

Phần Mở Ðầu

⁴⁴ Ðây là những luật pháp mà Môi-se đã trình ra trước dân I-sơ-ra-ên. ⁴⁵ Ðây là những chứng ngôn, những luật lệ, và những mạng lịnh mà Môi-se đã nói với dân I-sơ-ra-ên khi họ ra khỏi Ai-cập, ⁴⁶ lúc họ ở bên kia Sông Giô-đanh, trong thung lũng đối ngang Bết Pê-ô, trong lãnh thổ của Vua Si-hôn người A-mô-ri trị vì tại Hếch-bôn, vị vua mà Môi-se và dân I-sơ-ra-ên đã đánh bại khi họ ra khỏi Ai-cập. ⁴⁷ Họ chiếm lấy xứ sở của ông và xứ sở của Vua Óc ở Ba-san, hai vua dân A-mô-ri ở phía đông Sông Giô-đanh: ⁴⁸ từ A-rô-ê, tức bên bờ Suối Ạc-nôn chạy dài đến Núi Si-ri-ôn,^[r] tức Núi Hẹt-môn, ⁴⁹ cùng tất cả miền A-ra-ba ở phía đông Sông Giô-đanh chạy dài đến Biển A-ra-ba dưới chân Núi Pít-ga.

5 Môi-se triệu tập toàn dân I-sơ-ra-ên lại và nói với họ:

“Hỡi I-sơ-ra-ên, xin hãy nghe rõ những luật lệ và mạng lịnh tôi nói vào tai anh chị em ngày nay, để anh chị em học thuộc, vâng giữ, và làm theo. ² Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã lập với chúng ta một giao ước tại Hô-rếp. ³ Không phải Chúa đã lập giao ước ấy với tổ tiên chúng ta nhưng với chúng ta, tức với tất cả chúng ta, những người còn sống đây ngày nay. ⁴ Chúa đã phán với tất cả anh chị em mặt tận mặt từ trong ngọn lửa ở trên núi. ⁵ Lúc đó tôi đứng ở giữa Chúa và anh chị em, để truyền lại cho anh chị em những lời của Chúa, vì anh chị em quá sợ hãi khi trông thấy ngọn lửa và anh chị em không dám lên núi. Ngài đã phán:

⁶ ‘Ta là Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, Ðấng đã đem ngươi ra khỏi đất Ai-cập, tức ra khỏi nhà nô lệ. ⁷ Trước mặt Ta, ngươi chớ có các thần khác.

⁸ Ngươi chớ làm cho mình hình tượng nào để thờ, bất kể là hình tượng của vật nào trên trời, hay vật nào dưới đất, hay vật nào trong nước dưới mặt đất. ⁹ Ngươi không được sấp mình xuống trước mặt chúng hay thờ lạy chúng, vì Ta, Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, là một Thần ghen tương. Do tội ghét bỏ Ta của ông bà cha mẹ mà con cháu sẽ bị vạ lây đến ba, bốn đời, ¹⁰ nhưng Ta sẽ bày tỏ ơn thương xót đến ngàn đời cho những người yêu kính Ta và vâng giữ các điều răn Ta.

¹¹ Ngươi chớ dùng danh Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, một cách bất kính, vì Chúa sẽ không cho là vô tội kẻ nào dùng danh Ngài một cách bất kính.

¹² Hãy nhớ ngày Sa-bát mà biệt riêng ngày ấy ra thánh, như Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, đã truyền cho ngươi. ¹³ Ngươi sẽ lao động và làm mọi công việc mình trong sáu ngày, ¹⁴ nhưng ngày thứ bảy là ngày Sa-bát để tôn kính Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi. Trong ngày ấy ngươi không được làm bất cứ công việc gì: ngươi, con trai, con gái, tôi trai, tớ gái, bò, lừa hoặc bất cứ súc vật nào, hoặc các ngoại kiều cư ngụ trong thành ngươi cũng vậy, để các tôi trai và tớ gái của ngươi được nghỉ như ngươi. ¹⁵ Hãy nhớ rằng trước kia ngươi đã từng làm nô lệ trong đất Ai-cập, và Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, đã đem ngươi ra khỏi đó bằng tay quyền năng và cánh tay vung thẳng ra. Vì thế Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, truyền cho ngươi phải giữ ngày Sa-bát.

¹⁶ Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi, như Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, đã truyền cho ngươi, để ngươi được sống lâu và được phước trong đất mà Chúa, Ðức Chúa Trời của ngươi, ban cho ngươi.

¹⁷ Ngươi chớ sát nhân.

¹⁸ Ngươi chớ ngoại tình.

¹⁹ Ngươi chớ trộm cắp.

²⁰ Ngươi chớ làm chứng dối để hại người lân cận ngươi.

²¹ Ngươi chớ tham muốn vợ của người lân cận ngươi. Ngươi chớ tham nhà của người lân cận ngươi; hoặc ruộng vườn, hoặc tôi trai, tớ gái, bò, lừa, hay bất cứ vật chi thuộc về người lân cận ngươi.’

Môi-se Làm Người Trung Gian

²² Chúa đã phán những lời ấy với cả hội chúng trên núi. Từ trong ngọn lửa, trong đám mây, và trong bóng đen dày đặc Ngài đã nói lớn tiếng những điều ấy và không thêm điều gì. Ngài đã viết chúng trên hai bảng đá và ban chúng cho tôi. ²³ Khi anh chị em nghe tiếng nói từ trong bóng đen dày đặc phát ra, trong khi núi bị lửa bốc cháy rực trời, anh chị em đã đến với tôi –tất cả các thủ lãnh của các chi tộc và các trưởng lão của anh chị em– ²⁴ và đã nói, ‘Nầy, Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã bày tỏ cho chúng tôi thấy vinh quang và sự vĩ đại của Ngài; chúng tôi đã nghe tiếng Ngài từ trong ngọn lửa phán ra. Ngày nay chúng tôi đã thấy tận mắt rằng Ðức Chúa Trời có thể phán với loài người mà người nghe vẫn còn sống được. ²⁵ Vậy bây giờ tại sao chúng tôi phải chết? Vì ngọn lửa lớn nầy sẽ thiêu rụi chúng tôi. Nếu chúng tôi còn tiếp tục nghe tiếng Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, thì chúng tôi chắc chắn phải chết, ²⁶ vì có ai trong vòng muôn loài xác thịt đã được nghe tiếng của Ðức Chúa Trời hằng sống phán ra từ trong ngọn lửa như chúng tôi đã nghe mà còn sống được chăng? ²⁷ Vậy xin chính ông hãy lại gần để nghe tất cả những gì Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, sẽ phán. Sau đó xin ông nói lại mọi điều Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã nói với ông, rồi chúng tôi sẽ nghe và làm theo.’

²⁸ Chúa đã nghe những gì anh chị em nói với tôi, và Chúa đã nói với tôi, ‘Ta đã nghe những lời dân nầy nói với ngươi; những gì chúng nói thật đúng lắm. ²⁹ Phải chi lúc nào chúng cũng có lòng như vậy –kính sợ Ta và luôn vâng giữ mọi điều răn Ta– để chúng và con cháu chúng được phước mãi mãi. ³⁰ Hãy đi và bảo chúng, “Hãy trở về lều của anh chị em.” ³¹ Còn ngươi, hãy đứng đây bên cạnh Ta; Ta sẽ bảo ngươi mọi điều răn, luật lệ, và mạng lịnh, để ngươi sẽ dạy chúng, hầu chúng sẽ thực hành trong xứ Ta ban cho chúng làm sản nghiệp.’

³² Vậy anh chị em hãy cẩn thận làm theo những điều Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã truyền cho anh chị em. Anh chị em chớ quay qua bên phải hoặc bên trái. ³³ Anh chị em hãy làm y theo đường lối mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã truyền cho anh chị em để anh chị em được sống, để anh chị em được phước, và để anh chị em được sống lâu trong xứ mà anh chị em sẽ nhận làm sản nghiệp.

Lời Dặn Tối Quan Trọng

6 Ðây là điều răn, luật lệ, và mạng lịnh mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã truyền cho tôi phải dạy cho anh chị em, để anh chị em tuân giữ trong xứ mà anh chị em sắp bước vào chiếm lấy, ² hầu anh chị em và con cháu anh chị em sẽ luôn kính sợ Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, trọn đời mình, cùng giữ mọi sắc lịnh và điều răn mà tôi truyền cho anh chị em, để anh chị em được sống lâu. ³ Vậy hỡi I-sơ-ra-ên, hãy nghe và cẩn thận làm theo, để anh chị em được phước và gia tăng đông đúc trong xứ đượm sữa và mật, mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã hứa ban cho anh chị em.

⁴ Hỡi I-sơ-ra-ên, hãy lắng nghe: Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, là Chúa có một không hai.^{[s] 5} Anh chị em hãy hết lòng, hết linh hồn, và hết sức yêu kính Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. ⁶ Hãy ghi khắc vào lòng những lời tôi truyền cho anh chị em ngày nay. ⁷ Hãy chuyên cần truyền lại những lời ấy cho con cháu anh chị em, và nhắc nhở chúng những lời ấy lúc anh chị em ở nhà hay khi đi đường, trước khi đi ngủ hay sau khi thức dậy. ⁸ Hãy buộc những lời ấy như một dấu hiệu vào tay anh chị em, như một vật nhắc nhở giữa hai mắt anh chị em. ⁹ Hãy ghi khắc chúng trên khung cửa nhà anh chị em và nơi cổng nhà anh chị em.

Lời Cảnh Cáo

¹⁰ Khi Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã đem anh chị em vào xứ mà Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em là Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp, để ban cho anh chị em những thành lớn lao và tốt đẹp mà anh chị em không xây cất, ¹¹ những nhà cửa đầy dẫy của cải mà anh chị em không nhọc công gây dựng, những giếng nước đã đào sẵn mà anh chị em không bỏ công sức ra đào, những vườn nho và những rẫy ô-liu mà anh chị em không trồng tỉa, khi anh chị em đã ăn uống no nê thỏa thích rồi, ¹² hãy cẩn thận, kẻo anh chị em quên Chúa, Ðấng đã đem anh chị em ra khỏi đất Ai-cập, tức ra khỏi nhà nô lệ. ¹³ Anh chị em hãy kính sợ Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, hãy thờ phượng Ngài mà thôi, và chỉ nhân danh Ngài mà tuyên thệ.

¹⁴ Anh chị em chớ theo các thần khác, bất kể là thần nào của các dân sống chung quanh anh chị em, ¹⁵ vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, Ðấng ngự giữa anh chị em, là một vị Thần^[t] ghen tương. Hãy coi chừng, kẻo Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, nổi cơn thịnh nộ nghịch lại anh chị em và tiêu diệt anh chị em khỏi mặt đất chăng.

¹⁶ Chớ thử Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, giống như anh chị em đã thử Ngài tại Mát-sa. ¹⁷ Anh chị em hãy cẩn thận vâng giữ những điều răn của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, cùng các thánh chỉ và các luật lệ của Ngài, mà Ngài đã truyền cho anh chị em. ¹⁸ Hãy làm những gì đúng và tốt trước mặt Chúa, hầu anh chị em được phước và có thể vào nhận lấy xứ sở tốt đẹp mà Chúa đã thề với tổ tiên anh chị em. ¹⁹ Chúa sẽ đuổi tất cả quân thù của anh chị em bỏ xứ ra đi trước mặt anh chị em, như Ngài đã hứa.

²⁰ Sau nầy khi con cháu anh chị em hỏi anh chị em, ‘Những sắc lịnh, luật lệ, và mạng lịnh mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã truyền cho ông bà cha mẹ có ý nghĩa gì?’ ²¹ Bấy giờ anh chị em hãy bảo cho con cháu mình biết rằng, ‘Chúng ta trước kia là nô lệ của Pha-ra-ôn ở Ai-cập, nhưng Chúa đã dùng tay quyền năng đem chúng ta ra khỏi Ai-cập. ²² Chúa đã thực hiện trước mắt chúng ta những dấu kỳ và phép lạ thật lớn lao và kinh khủng để phạt Ai-cập, Pha-ra-ôn, và cả quần thần ông ấy. ²³ Ngài đã đem chúng ta ra khỏi nơi đó để đưa chúng ta vào chốn nầy, và ban cho chúng ta vùng đất nầy, là xứ Ngài đã dùng lời thề mà hứa với tổ tiên chúng ta. ²⁴ Chúa đã truyền cho chúng ta phải vâng giữ tất cả những luật lệ nầy, để kính sợ Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, hầu chúng ta hưởng phước lâu dài, và để giữ cho chúng ta được sống còn, như các con các cháu đã thấy ngày nay. ²⁵ Nếu chúng ta cẩn thận vâng giữ tất cả những điều răn của Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, y như Ngài đã truyền cho chúng ta, chúng ta sẽ được kể là những người công chính.’

Một Dân Ðược Tuyển Chọn

7 Khi Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đem anh chị em vào xứ mà anh chị em sắp vào chiếm lấy, khi Ngài đuổi các dân bỏ xứ ra đi trước mắt anh chị em –tức dân Hít-ti, dân Ghi-ga-si, dân A-mô-ri, dân Ca-na-an, dân Pê-ri-xi, dân Hi-vi, và dân Giê-bu-si, bảy dân đông hơn và mạnh hơn anh chị em– ² khi Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, trao chúng cho anh chị em, để anh chị em đánh bại chúng, thì anh chị em phải tận diệt chúng hoàn toàn. Anh chị em không được lập giao ước với chúng và không được thương xót chúng. ³ Anh chị em không được kết sui gia với chúng, tức gả con gái mình cho con trai chúng, hoặc cưới con gái chúng cho con trai mình, ⁴ vì điều đó sẽ khiến con cái anh chị em lìa bỏ Ngài^[u] mà thờ phượng các thần khác. Bấy giờ Chúa sẽ nổi cơn thịnh nộ nghịch lại anh chị em, và anh chị em sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng. ⁵ Nhưng đây là cách anh chị em phải đối xử với chúng: phá hủy các bàn thờ của chúng, đập tan các trụ thờ của chúng, và thiêu rụi các thần tượng của chúng, ⁶ vì anh chị em là một dân thánh thuộc riêng về Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã chọn anh chị em từ mọi dân trên đất để thành một dân của Ngài, một dân thuộc riêng về Ngài.

⁷ Chúa đã đem lòng yêu thương anh chị em và chọn anh chị em, không phải vì anh chị em đông hơn các dân khác; thật ra anh chị em ít nhất trong các dân, ⁸ nhưng vì Chúa đã yêu thương anh chị em và giữ lời thề Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em, nên Chúa đã dùng tay quyền năng Ngài đem anh chị em ra, cứu chuộc anh chị em từ nhà nô lệ, tức từ tay Pha-ra-ôn vua Ai-cập. ⁹ Vậy bây giờ khá biết rằng Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, chính là Ðức Chúa Trời. Ngài là Ðức Chúa Trời thành tín, Ðấng giữ giao ước và tình thương với những người yêu kính Ngài và vâng giữ các điều răn Ngài cho đến ngàn thế hệ về sau, ¹⁰ Ðấng báo trả nhãn tiền cho những kẻ ghét Ngài và sẽ tiêu diệt chúng đi. Ngài sẽ không lần lữa trong việc báo trả nhãn tiền những kẻ ghét Ngài. ¹¹ Vậy anh chị em hãy cẩn thận vâng giữ các điều răn, luật lệ, và mạng lịnh mà tôi đã truyền cho anh chị em ngày nay.

Phước Hạnh khi Vâng Lời CHÚA

¹² Nếu anh chị em vâng theo những mạng lịnh nầy, cẩn thận vâng giữ chúng, thì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ giữ với anh chị em giao ước và lòng thương xót mà Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em. ¹³ Ngài sẽ yêu thương anh chị em, ban phước cho anh chị em, và làm cho anh chị em gia tăng đông đúc. Ngài sẽ ban phước cho con cháu anh chị em,^[v] cho đất đai anh chị em sinh sản đầy dẫy hoa màu, cho lúa gạo, rượu, và dầu của anh chị em, cho các đàn súc vật: bò, lừa, chiên, dê của anh chị em được gia tăng đông đúc trong xứ Ngài đã thề với tổ tiên anh chị em để ban cho anh chị em.

¹⁴ Anh chị em sẽ thành một dân phước hạnh nhất trong các dân. Ở giữa anh chị em sẽ không một người nam hay một người nữ nào không có khả năng sinh con, và các đàn súc vật của anh chị em cũng vậy. ¹⁵ Chúa sẽ đẩy xa khỏi anh chị em mọi thứ bịnh tật, tức mọi thứ bịnh tật ghê sợ mà anh chị em đã biết ở Ai-cập. Ngài sẽ không để anh chị em bị những bịnh tật đó, nhưng Ngài sẽ giáng chúng xuống trên những kẻ ghét anh chị em. ¹⁶ Anh chị em sẽ thiêu nuốt tất cả các dân mà Chúa sẽ phó vào tay anh chị em. Mắt anh chị em đừng thương xót chúng. Anh chị em chớ phụng thờ các thần của chúng, vì điều đó sẽ là cái bẫy cho anh chị em.

¹⁷ Nếu anh chị em tự nhủ, “Các dân nầy đông hơn chúng ta, làm sao chúng ta đuổi chúng đi được?” ¹⁸ Ðừng sợ chúng. Hãy nhớ lại những gì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho Pha-ra-ôn và cho toàn đất Ai-cập: ¹⁹ những cuộc đọ sức kinh hồn mà chính mắt anh chị em đã thấy, cùng những dấu kỳ và những phép lạ bằng tay quyền năng và cánh tay vung thẳng ra mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã đem anh chị em ra đi. Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, cũng sẽ làm như thế đối với tất cả các dân mà anh chị em đang sợ. ²⁰ Ngoài ra Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ sai ong độc^[w] đến đánh đuổi chúng, cho đến khi những kẻ lẩn trốn cuối cùng bị tiêu diệt. ²¹ Ðừng sợ hãi chúng, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, Ðấng ở với anh chị em, là Ðức Chúa Trời vĩ đại và đáng sợ. ²² Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ từ từ dẹp sạch các dân ấy khỏi mắt anh chị em. Anh chị em sẽ không thể tận diệt chúng một cách mau chóng, kẻo các thú dữ sẽ gia tăng đông đúc gây nguy hại cho anh chị em. ²³ Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban các dân ấy cho anh chị em; Ngài sẽ làm cho chúng bị cực kỳ khủng hoảng, cho đến khi chúng bị tiêu diệt hẳn. ²⁴ Ngài sẽ trao các vua chúng vào tay anh chị em, để anh chị em xóa tên các vua đó dưới trời. Không ai có thể chống nổi anh chị em, cho đến khi anh chị em tiêu diệt chúng. ²⁵ Anh chị em hãy thiêu trong lửa thành tro hình tượng các thần của chúng. Ðừng thèm muốn bạc hoặc vàng trên các hình tượng đó, mà lấy về cho mình, vì nó sẽ thành cái bẫy cho anh chị em. Những thứ đó đã thành những vật gớm ghiếc đối với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. ²⁶ Chớ mang vật gớm ghiếc ấy vào nhà của anh chị em, kẻo anh chị em sẽ bị tách ra để bị diệt mất như vật đó chăng. Anh chị em phải cực kỳ gớm ghiếc và ghê tởm những thứ ấy, vì chúng đã bị tách biệt ra để bị diệt trừ.