Bible in 90 Days

May Tagsa ka Tion ang Tanan nga Buluhaton

3 May tagsa ka tion ang tanan nga buluhaton diri sa kalibutan:

⁹ Kon ang ini nga mga tion gintalana na sang Dios, ano bala ang pulos sang pagpangabudlay sang tawo? ¹⁰ Nakita ko ang mga buluhaton nga ginhatag sang Dios nga kabalak-an sang tawo. ¹¹ Kag ini tanan gintalana sang Dios nga matabo sa husto nga tion. Ginhatagan niya kita sang handom nga mahibaluan ang palaabuton, pero indi gid naton matungkad ang iya mga ginhimo halin sang umpisa hasta sa katapusan. ¹² Nahibaluan ko nga ang labing maayo nga himuon sang tawo samtang buhi pa siya amo ang pagkalipay, ang paghimo sang maayo, ¹³ ang pagkaon kag pag-inom, kag ang pagpangalipay sa iya ginpangabudlayan. Ini nga mga butang bugay sang Dios. ¹⁴ Nahibaluan ko nga ang tanan nga ginahimo sang Dios magapadayon hasta san-o, kag indi ini maliwat. Ginahimo ini sang Dios agod magtahod ang tawo sa iya. ¹⁵ Ang nagakatabo subong kag ang matabo sa ulihi natabo na sang una. Ginaliwat-liwat lang sang Dios ang mga nagakatabo.

¹⁶ Nakita ko man diri sa kalibutan nga ang kalautan amo ang nagaluntad imbes ang hustisya kag pagkamatarong. ¹⁷ Nagsiling ako sa akon kaugalingon, “Hukman sang Dios ang matarong kag ang malaot nga mga tawo, kay may gintalana siya nga tion sa tagsa ka buluhaton. ¹⁸ Ginatestingan sang Dios ang mga tawo agod ipakita sa ila nga pareho lang sila sa sapat. ¹⁹ Pareho man lang ang dangatan sang tawo kag sang sapat; pareho sila nga mapatay. Pareho man lang sila nga may ginhawa, gani ang tawo wala sing bintaha sa sapat. Matuod gid man nga ang tanan wala sing pulos. ²⁰ Pareho lang ang padulungan sang tanan nga buhi nga tinuga. Sila tanan halin sa duta, kag sa duta man sila magabalik. ²¹ Wala sing may nakahibalo kon ang espiritu sang tawo^[b] nagasaka paibabaw kag ang espiritu sang sapat^[c] nagapanaog sa idalom sang duta.” ²² Gani nareyalisar ko nga ang labing maayo nga himuon sang tawo amo ang pagpangalipay sa iya ginpangabudlayan, kay para gid man ina sa iya. Wala sing may makasugid sa tawo kon ano ang matabo sa tapos siya mapatay.^[d]

4 Nakita ko pa gid ang mga pagpamigos diri sa kalibutan. Nakita ko ang mga paghibi sang mga ginapigos, kag wala sing may nagalipay kag nagapalig-on sa ila. Gamhanan ang mga nagapamigos sa ila. ² Gani nakasiling ako nga mas maayo pa ang mga patay sang sa mga buhi. ³ Pero mas maayo pa gid ang mga wala pa matawo, nga wala makakita sang mga kalautan diri sa kalibutan.

⁴ Nakita ko man nga ang tawo nagapangabudlay kag nagahimo gid sa iya masarangan kay nahisa siya sa iya isigkatawo. Wala man ini sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.

⁵ Ang buang-buang nga tawo nagatinamad, kag tungod sini ginaguba niya ang iya kaugalingon. ⁶ Mas maayo pa nga diutay lang ang imo pagkaon nga may kalinong ka sang sa madamo ang imo pagkaon nga nagpangabudlay ka gid, nga wala man lang sing pulos. Daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.

⁷ May nakita pa ako diri sa kalibutan nga wala sing pulos: ⁸ May isa ka tawo nga nagaisahanon lang. Wala siya sing anak ukon utod, pero wala sing untat ang iya pagpangabudlay, kag indi siya kontento sa iya manggad. Nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Indi na ako makapangalipay sa sobra nga pagpangabudlay. Pero wala man ako sing may bilinan sang akon pinangabudlayan.” Wala ini sing pulos! Masubo ini nga klase sang pagpangabuhi!

⁹ Mas maayo kon may upod ka sang sa isa ka lang, kay amo ini ang maayo nga mahimo kon may upod ka: ¹⁰ kon ara ka sa kalisod, mabuligan ka sang imo upod. Pero makaluluoy ka kon ara ka sa kalisod nga wala sing may magbulig sa imo. ¹¹ Kag kon matugnaw, makahuliray kamo sang imo upod kag makapainit-init. Pero paano ka makapainit-init kon ikaw lang isa? ¹² Mahapos ka pierdihon kon ikaw lang isa, pero kon may upod ka mabudlay kamo pierdihon. Pareho bala sang lubid; kon tatlo ini ka doble, mabudlay ini bugtuon.

¹³ Mas maayo pa ang pamatan-on nga imol nga maalamon sang sa tigulang nga hari nga buang-buang, nga indi gusto laygayan. ¹⁴ Kag mahimo nga ang ato nga pamatan-on mangin hari bisan napriso siya, kag ang ato nga hari mangin imol bisan natawo siya sa harianon nga pamilya.^{[e] 15} Pero nareyalisar ko nga bisan madamo gid nga mga tawo diri sa kalibutan ang magsunod sa sadto nga pamatan-on nga nagbulos sa hari, ¹⁶ kag indi maisip ang mga tawo nga iya dumalahan, mahimo nga indi malipay sa iya ang ulihi nga mga henerasyon. Ini wala man sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.

Indi Ka Magpadasodaso sa Pagpromisa sa Dios

5 Maghalong ka sa imo ginahimo kon magkadto ka sa templo sang Dios. Mas maayo pa nga magpalapit ka didto nga handa nga magtuman sa Dios^[f] sang sa maghalad ka pareho sang paghalad sang mga buang-buang nga wala kahibalo nga sala ang ila ginahimo. ² Indi ka magpadasodaso sa paghambal. Hunahunaa anay sing maayo antes ka magpromisa sa Dios. Dumduma nga ang Dios ara sa langit kag ikaw iya diri lang sa duta, gani indi ka magpataka sing hambal. ³ Subong nga dali ka magdamgo kon magsagi ka palibog, dali ka man makahambal sing kabuangan kon magpataka ka lang sing hambal. ⁴ Kon magpromisa ka sa Dios, indi pagpadugaya ang pagtuman sini. Tumana gid ang imo ginpromisa sa iya kay wala siya nagakalipay sa mga buang-buang nga wala nagatuman sang ila promisa. ⁵ Mas maayo pa nga indi ka na lang magpromisa sang sa magpromisa ka nga indi mo man lang pagtumanon. ⁶ Indi ka magpakasala sa imo paghambal, kag indi ka magsiling sa pari^[g] sa templo nga indi mo ini hungod, kay maakig ang Dios kon isiling mo ina kag gub-on niya ang imo ginpangabudlayan. ⁷ Ang sobra mo nga damgo kag hambal wala gid sing pulos. Gani magtahod ka sa Dios.

Ang Manggad Wala sing Pulos

⁸ Indi ka matingala kon makita mo sa inyo lugar ang mga imol nga ginapigos, nga wala ginahatagan sang hustisya kag ginabaliwala ang ila kinamatarong. Kay ang opisyal nga nagapigos sa ila protektado sang mas mataas pa nga opisyal, kag ining duha protektado sang mas mataas pa gid nga opisyal. ⁹ Pero mas labaw nga makabintaha ang hari sa duta sang mga imol sang sa ila tanan nga mga opisyal.^[h]

¹⁰ Ang bisan sin-o nga nagahigugma sa kuwarta kag sa iban pa nga manggad indi makontento sini. Ini wala man sing pulos. ¹¹ Kon nagadugang ang imo manggad, nagadugang man ang nagaubos sini, kag indi ka makapulos sang imo manggad. ¹² Ang trabahador makatulog sing maayo bisan gamay ukon madamo ang iya pagkaon, pero ang manggaranon iya, sa sobra nga manggad, indi makatulog sing maayo.

¹³ May nakita ako nga indi gid maayo diri sa kalibutan: Ang manggad nga natipon sang tawo makahalit sa iya ¹⁴ ukon madula ini sa indi maayo nga negosyo, kag wala na sing may mabilin para sa iya mga kabataan. ¹⁵ Natawo kita nga wala sing dala, kag mapatay kita nga wala man sing dala. Wala gid kita sing may madala sa aton nga ginpangabudlayan. ¹⁶ Indi gid ini maayo! Mapatay kita nga wala sing dala pareho sang aton pagkatawo. Ti ano ang makuha naton sa aton pagpangabudlay nga wala man lang sing pulos? ¹⁷ Ang aton kabuhi puno sang kalisod,^[i] pagkatublag, balatian, kag kaakig.

¹⁸ Gani nareyalisar ko nga ang labing maayo nga himuon sang tawo sa iya malip-ot nga kabuhi nga ginhatag sang Dios sa iya amo ang pagkaon, pag-inom, kag pagpangalipay sa iya ginpangabudlayan diri sa kalibutan, kay para gid man ina sa iya. ¹⁹ Ginhatagan sang Dios ang tawo sang pagkabutang kag sang iban pa nga manggad, kag gintugutan niya siya nga makahimulos sini, agod mabaton niya ang para sa iya kag makapangalipay siya sa iya ginpangabudlayan. Regalo ini sang Dios sa iya. ²⁰ Kag tungod nga ginapasako permi sang Dios ang tawo sa pagkalipay, wala nagakabalaka ang tawo sa kalip-ot sang iya kabuhi.

6 May nakita pa gid ako nga indi maayo diri sa kalibutan nga nagapabug-at sa tawo: ² May mga tawo nga ginhatagan sang Dios sang tanan nila nga ginahandom: dungog, pagkabutang kag iban pa nga manggad. Pero wala sila pagtuguti sang Dios nga makahimulos sini kundi ang iban nga tawo. Wala ini sing pulos, kag indi gid maayo. ³ Mahimo nga ang isa ka tawo madamo gid sing kabataan kag malawig ang iya pagkabuhi, pero bisan malawig ang iya pagkabuhi, kon wala man lang siya sing kalipay sa maayo nga mga butang nga nabaton niya kag wala siya ginlubong sang napatay siya, mas maayo pa ang bata nga natawo nga patay sang sa iya. ⁴ Bisan wala sing pulos ang pagkatawo sang bata, kag bisan nagkadto siya sa lugar sang mga patay^[j] nga sa diin indi na siya madumduman pa, ⁵ kag bisan wala siya makakita sang kasanag sang adlaw ukon makahibalo sang kabuhi, may kalinong pa siya sang sa ato nga tawo ⁶ nga wala sing kalipay sa maayo nga mga butang nga nabaton niya kag bisan magkabuhi pa siya sing puwerte kalawig. Indi bala nga ang tanan pareho lang sing lugar nga padulungan?

⁷ Ang tawo nagapangabudlay agod may kaunon, pero indi siya gihapon makontento. ⁸ Gani ano bala ang bintaha sang maalamon nga tawo sa buang-buang nga tawo? Ano bala nga kaayuhan ang makuha sang imol nga tawo kon kahibalo siya mag-atubang sang kabuhi? ⁹ Wala ini sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin. Gani mas maayo pa nga magkontento ka na lang kon ano ang ara sa imo sang sa magsagad ka handom sang iban pa.

¹⁰ Napat-od na sang Dios ang tanan sang una pa, kag nahibaluan na niya kon mangin ano kita. Gani indi kita makalalis sa Dios parte sa aton kapalaran, kay mas makusog siya sang sa aton. ¹¹ Kon nagasagi pa kita kalalis, nagadugang pa gid gani ang aton paghambal sang wala sing pulos, kag wala ini nagahatag sang kaayuhan sa aton. ¹² Wala sing may nakahibalo kon ano gid ang maayo para sa tawo sa iya malip-ot kag wala sing pulos nga kabuhi nga umalagi lang pareho sa landong. Wala sing may makasugid sa iya kon ano ang matabo sa kalibutan sa tapos siya mapatay.

Mga Laygay sa Kabuhi

7 Subong nga ang maayo nga reputasyon mas maayo sang sa malahalon nga pahamot, ang adlaw sang pagkapatay mas maayo sang sa adlaw sang pagkatawo.

² Mas maayo pa nga magkadto sa balay nga may nagapangasubo sa patay sang sa magkadto sa balay nga may punsyon, kay ang dangatan sang tanan amo ang kamatayon. Dapat dumdumon ini permi sang mga buhi.

³ Ang kasubo mas maayo pa sang sa kalipay tungod kay ang kasubo makapatadlong sa kabuhi sang tawo.

⁴ Ang maalamon nga tawo nagahunahuna permi parte sa kamatayon, pero ang buang-buang nga tawo nagahunahuna permi parte sa kalipayan.

⁵ Mas maayo pa nga magpamati ka sa pagsaway sa imo sang maalamon nga tawo sang sa magpamati ka sa pagdayaw sa imo sang buang-buang nga tawo.

⁶ Ang kadlaw sang buang-buang nga tawo pareho sa mga tunok nga nagabitibiti sa kalayo. Wala ini sing pulos.

⁷ Sigurado nga mangin pareho sa buang-buang ang maalamon nga tawo kon magpanguwarta^[k] siya. Kon magbaton ka sang lagay ginaguba mo lang ang imo kaugalingon.

⁸ Mas maayo pa ang katapusan sang isa ka butang sang sa umpisa sini. Ang pagpasensya mas maayo pa sang sa pagpabugal.

⁹ Indi ka magdali-dali pangakig, kay ang kaakig amo ang kinaandan nga ginahimo sang buang-buang nga tawo.

¹⁰ Indi ka magpamangkot, “Ngaa mas maayo sang una sang sa subong?” Kay indi ina husto nga pamangkot.

¹¹ Ang kaalam maayo nga butang pareho sa palanublion. Makabulig gid ini sa mga nagakabuhi diri sa kalibutan, ¹² kag makaprotektar ini pareho sa kuwarta. Gani makabulig gid ang kaalam; makatipig ini sa kabuhi sang tawo nga may ara sini.

¹³ Hunahunaa bala kon ano ang ginhimo sang Dios. Sin-o bala ang makatadlong sa ginpatiko sang Dios?

¹⁴ Kon maayo ang imo kahimtangan, magkalipay ka. Pero kon ara ka sa kalisod, dumduma nga ang Dios indi lamang nagahatag sang maayo nga kahimtangan kundi sang kalisod man. Gani indi ta mahibaluan kon ano ang matabo sa palaabuton.

¹⁵ Sa sining akon kabuhi nga wala sing pulos, nakita ko ini tanan: ang mga matarong nga nagakalamatay sa pihak sang ila matarong nga kabuhi kag ang mga malaot nga nagakabuhi sing malawig sa pihak sang ila malaot nga kabuhi.

¹⁶ Indi ka magsobra kaayo ukon kaalam. Kon himuon mo ina, ginaguba mo lang ang imo kaugalingon. ¹⁷ Indi ka man magsobra kalaot, kag indi ka magbinuang-buang. Kon himuon mo ina, mapatay ka sa wala pa ang imo tion. ¹⁸ Indi ka magpasobra sa sadto nga mga butang; dapat sa tunga-tunga ka lang, kay ang nagatahod sa Dios wala nagapasobra.

¹⁹ Dako ang mahimo sang kaalam sa isa ka tawo sang sa mahimo sang napulo ka pangulo sa isa ka siyudad.

²⁰ Wala gid sing tawo diri sa kalibutan nga nagahimo permi sang matarong kag wala nagakasala.

²¹ Indi pagpamatii ang tanan nga ginasiling sang tawo, kay basi kon mabatian mo nga ginapakamalaot ka sang imo suluguon. ²² Kay nahibaluan mo mismo nga kadamo nga beses nga ginpakamalaot mo man ang iban.

²³ Gintestingan ko nga intiendihon ang tanan nga nagakalatabo diri sa kalibutan paagi sa akon kaalam. Naghunahuna ako nga maintiendihan ko, pero ato gali indi. ²⁴ Indi ko matungkad ang mga nagakalatabo; mabudlay gid ini intiendihon. Wala gid sing may makaintiendi sini. ²⁵ Pero padayon ako nga nagtuon kag nag-usisa, agod makaangkon ako sang kaalam kag sabat sa akon mga pamangkot, kag agod mahibaluan ko kon daw ano gid ka buang-buang ang tawo nga nagahimo sang malain kag daw ano kalain sing ulo ang tawo nga nagabinuang.

²⁶ Nasapwan ko nga ang babayi nga nagapangsulay mapait pa sang sa kamatayon. Ang iya gugma pareho sa siod, kag ang iya mga kamot nga nagahakos sa imo pareho sa kadena. Makapalagyo sa iya ang tawo nga maayo sa panulok sang Dios, pero ang makasasala iya masiod niya. ^27-28 Ako nga manugwali nagsiling, “Ginahunahuna ko gid sing maayo ang tagsa ka butang sa akon nga pagpangita sang sabat sa akon mga pamangkot. Sa gihapon wala ko makita ang mga sabat. Pero amo ini ang akon nasapwan: sa 1,000 ka lalaki isa lang ang matarong,^[l] pero sa 1,000 ka babayi wala gid sing matarong. ²⁹ Labaw sa tanan, nasapwan ko nga ginhimo sang Dios ang tawo nga matarong pero madamo sang ginapadihot ang tawo nga indi matarong.”

8 Wala sing may makapareho sa maalamon nga tawo, nga nakahibalo magpaathag sang mga butang. Ang kaalam sang tawo nagapanayanaya sa iya guya, kag nagakuha sang iya pagkurisong.

Tumana ang Hari

² Tumana ang sugo sang hari tungod nga ginpromisa mo sa Dios nga himuon mo ini. ³ Indi pagpabay-i ang imo katungdanan sa hari, kag indi ka mag-upod sa mga nagaplano sing malain kontra sa iya,^[m] kay mahimo sang hari ang bisan ano nga luyag niya. ⁴ May awtoridad ang mga sugo sang hari, kag wala sing may makapamatok sini. ⁵ Indi maano ang bisan sin-o nga nagatuman sini. Ang maalamon nga tawo nakahibalo kon san-o kag paano niya himuon ang isa ka butang. ⁶ Kay ang tagsa ka butang may husto nga tion kag pamaagi sa paghimo sini sa pihak sang madamo nga mga kalisod nga ginaatubang sang tawo.

⁷ Tungod nga wala sing tawo nga nakahibalo sang palaabuton, wala sing may makasugid sa kay bisan sin-o kon ano ang matabo. ⁸ Subong nga indi mapunggan sang tawo ang hangin,^[n] indi man niya mapunggan ang iya kamatayon. Pareho ini sa inaway nga indi siya makapalagyo. Kag ang iya kalautan indi gid makaluwas sa iya sa kamatayon.

⁹ Nakita ko ini tanan samtang ginahunahuna ko ang parte sa mga butang nga ginahimo diri sa kalibutan, pareho kon ang isa ka tawo may gahom sa paghalit sang iya isigkatawo. ¹⁰ Nakita ko man ang mga malaot nga ginlubong. Ini sila permi nagasulod sadto sa balaan nga siyudad sang Jerusalem nga sa diin naghimo sila sang kalautan. Kag sa sini mismo nga lugar ginadayaw ^[o] sila sang mga tawo. Wala man ini sing pulos.

¹¹ Kon indi dayon masentensyahan ang tawo nga nakasala, nagahunahuna ang iban sa paghimo sang malain. ¹² Bisan makasala ang tawo sing madamo gid,^[p] mahimo nga magakabuhi siya gihapon sing malawig. Pero nahibaluan ko nga maayo ang dangatan sang tawo nga nagatahod sa Dios, ¹³ kag malain ang dangatan sang malaot nga tawo nga wala nagatahod sa Dios, kag indi maglawig ang iya kabuhi kundi mangin pareho ini sa landong nga dali lang madula. ¹⁴ Ang problema lang diri sa kalibutan, kon kaisa ang matarong nga mga tawo amo ang nagabaton sang silot nga para kuntani sa mga malaot, kag ang malaot nga mga tawo amo ang nagabaton sang padya nga para kuntani sa mga matarong. Makasiling ako nga wala man ini sing pulos.

¹⁵ Gani para sa akon, mas maayo pa sa tawo nga magkalipay siya sa iya kabuhi. Wala sing iban nga maayo sa iya diri sa kalibutan kundi ang magkaon, mag-inom kag magkalipay samtang nagatrabaho siya sa bug-os niya nga kabuhi nga ginhatag sang Dios sa iya diri sa kalibutan.

¹⁶ Adlaw-gab-i wala ako nagatulog sa pagpaninguha nga makaangkon sang kaalam para maintiendihan ko ang mga nagakalatabo sa kalibutan. ¹⁷ Nakita ko ang tanan nga ginahimo sang Dios diri sa kalibutan, kag wala gid sing tawo nga makaintiendi sini. Bisan ano pa ang pagpaninguha sang tawo nga intiendihon ini, indi niya maintiendihan. Bisan magsiling pa ang maalamon nga tawo nga naintiendihan niya, ang matuod indi gid niya maintiendihan.

9 Ginpamalandungan ko gid ato tanan nga mga butang kag nareyalisar ko nga ara sa pagbuot sang Dios ang ginahimo sang matarong kag maalamon nga tawo. Pero wala nakahibalo ang ini nga tawo kon gugma ukon kaugot ang nagahulat sa iya. ² Pareho lang ang dangatan sang tanan nga klase sang tawo—ang matarong kag ang malaot, ang maayo kag ang malain,^[q] ang matinlo kag ang mahigko,^[r] kag ang nagahalad kag ang wala nagahalad. Pareho lang ang maayo nga tawo kag ang makasasala, kag pareho lang ang nagapanumpa kag ang wala nagapanumpa. ³ Amo ini ang indi maayo sa tanan nga nagakalatabo sa kalibutan: pareho lang ang dangatan sang tanan. Indi lang ina, kundi puro lang kalautan kag kabuangan ang ginahunahuna sang tawo samtang nagakabuhi siya; kag sa ulihi mapatay man siya. ⁴ Subong nga ang buhi nga ido mas maayo sang sa patay nga leon, ang buhi nga tawo mas maayo sang sa patay nga tawo. Kay ang buhi may paglaom pa, ⁵ kag nahibaluan niya nga mapatay siya. Pero ang patay wala sing may nahibaluan kag wala na siya sing balos pa nga batunon, kag nalimtan na siya. ⁶ Ang iya gugma, kaugot kag kaimon nadula na. Wala na siya sing labot hasta san-o sa tanan nga nagakalatabo diri sa kalibutan.

⁷ Sige, magkaon ka kag mag-inom sang bino nga may kalipay, kay ginbuot na sang Dios sang una pa nga himuon mo ini. ⁸ Magmasinadyahon kag magmalipayon ka permi.^{[s] 9} Magpangalipay ka upod sa imo hinigugma nga asawa sa bug-os mo nga kabuhi nga wala sing pulos, nga ginhatag sang Dios sa imo diri sa kalibutan. Kay para ina sa imo, sa imo pagpangabudlay diri sa kalibutan. ¹⁰ Himua ang bisan ano nga imo ginahimo sa imo masarangan, kay didto sa lugar sang mga patay, nga sa diin ikaw nagapakadto, wala na sing trabaho. Wala na man sing pagplano didto, kag wala man sing kaalam ukon ihibalo.

¹¹ May nakita pa gid ako diri sa kalibutan: Indi tanan nga madasig magdalagan nagadaog sa palumba, kag indi tanan nga makusog nagadaog sa inaway. Indi tanan nga maalamon makakita sang palangabuhian, indi tanan nga maalam nagamanggaranon, kag indi tanan nga may abilidad ginapaboran. Kay nagaabot sa tagsa ka tawo ang iya kapalaran. ¹² Indi lang ina, kundi wala man siya nakahibalo kon san-o magaabot ang iya tion.^[t] Pareho siya sa pispis nga nasiod ukon sa isda nga napukot; nagakabiktima siya sa malain nga tion nga gulpi lang nagaabot sa iya.

Ang Kaalam mas Maayo pa sang sa Kabuangan

¹³ Nakita ko man diri sa kalibutan ang isa ka halimbawa sang kaalam nga nanamian ko gid: ¹⁴ May isa ka gamay nga siyudad, kag gamay lang ang mga pumuluyo sini. Ginkibon ini sang isa ka gamhanan nga hari kaupod ang iya mga soldado. Naghimo sila sang dalagko nga pangwasak sa pader, kag dayon ginsalakay nila ang siyudad. ¹⁵ Didto sa amo nga siyudad may isa ka tawo nga imol pero maalamon, nga sarang kuntani makaluwas sa sini nga siyudad paagi sa iya kaalam. Pero wala gid sing may nakadumdom sa iya.^{[u] 16} Nagsiling ako nga mas maayo pa ang kaalam sang sa kusog, pero ang kaalam sang imol nga tawo wala ginahatagan sang importansya kag wala sing may nagasapak sa iya ginahambal. ¹⁷ Mas maayo pa nga magpamati sa hinay nga hambal sang maalamon nga tawo sang sa magpamati sa singgit sang buang-buang nga pangulo.^{[v] 18} Ang kaalam mas maayo pa sang sa mga armas sa inaway. Pero ang isa ka makasasala makaguba sa madamo nga kaayuhan.

10 Subong nga ang patay nga mga langaw makapabaho sa pahamot, ang gamay nga kabuangan makaguba sa kaalam kag dungog.

² Ang maalamon nga tawo gusto maghimo sang maayo, pero ang buang-buang nga tawo gusto maghimo sang malain. ³ Bisan sa paglakat sang buang-buang makita nga wala siya sing pag-intiendi. Ginapakita gid niya sa tanan ang iya pagkabuang-buang.

⁴ Kon akig sa imo ang isa ka manugdumala indi pagbayai ang imo katungdanan. Kay kon madula na ang iya kaakig basi pa lang patawaron ka niya bisan dako pa nga sala ang imo nahimo.

⁵ May isa pa ka indi maayo nga butang nga nakita ko diri sa kalibutan, kag ini ginahimo sang mga pangulo: ⁶ Ang mga buang-buang ginahatagan sang mataas nga posisyon, pero ang mga manggaranon^[w] iya ginahatagan sang manubo nga posisyon. ⁷ Nakita ko man nga ang mga ulipon nagasakay sa kabayo samtang ang dungganon nga mga tawo nagalakat lang pareho sa mga ulipon.

⁸ Kon magkutkot ka sang buho, basi kon mahulog ka. Kon maglusot ka sa buho sang pader, basi kon kadton ka sang man-og. ⁹ Kon maglukat ka sang bato ukon magbial sang kahoy, basi kon mapilas ka. ¹⁰ Kon mahabol ang imo wasay kag wala mo ini ginabaid, magpangusog ka gid sing tudo sa paggamit sini. Bintaha kon maalamon ka kay paagi sini magmadinalag-on ka.

¹¹ Wala sing pulos ang abilidad mo sa pag-anta sang man-og kon makagat ka man lang niya. ¹² Ang mga ginahambal sang maalamon nga tawo makahatag sa iya sang kaayuhan, pero ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo makalaglag sa iya. ¹³ Sa umpisa pa lang kabuangan na ang iya mga ginahambal, kag sa ulihi malaot na gid, nga daw wala na siya sa iya kaugalingon. ¹⁴ Kag wala siya nagauntat hambal.

Wala gid sing may nakahibalo sang palaabuton, kag wala sing may makasugid sa aton kon ano ang matabo sa tapos kita mapatay.

¹⁵ Ginakapoy ang buang-buang sa iya trabaho, gani nagahunahuna siya nga indi na lang siya magkadto sa banwa sa pagtrabaho.^[x]

¹⁶ Kaluluoy ang nasyon nga ang hari sini ulipon sadto anay, kag ang mga pangulo sini nagapunsyon lang sa bilog nga adlaw. ¹⁷ Pero bulahan ang nasyon nga ang hari sini natawo sa dungganon nga pamilya kag ang mga pangulo sini nagapunsyon sa husto nga tion nga may pagpugong sa ila kaugalingon kag wala sila nagapahubog.

¹⁸ Kon tamad ang isa ka tawo sa pagkay-o sang atop sang iya balay, magatulo ini kag marumpag.

¹⁹ Ang pagkinaon kag pag-ininom makahatag sing kalipay sa tawo; kag ang kuwarta makahatag sang tanan niya nga kinahanglanon.

²⁰ Indi pagpakamalauta ang hari bisan sa hunahuna mo lang, ukon ang manggaranon bisan sa tago lang, kay basi kon may makasugid sini sa ila.^[y]

Ang Ginahimo sang Maalamon nga Tawo

11 Inegosyo ang imo kuwarta kay sa ulihi may maganansya ka.^{[z] 2} Ibutang ang imo kuwarta sa nagkalain-lain^[aa] nga negosyo,^[ab] kay wala ka kahibalo kon ano nga kalamidad ang magaabot sa kalibutan.

³ Kon ang gal-om madamol na, nagaulan. Kag kon diin matumba ang kahoy, didto ini nagapabilin.^[ac]

⁴ Kon ang panahon lang ang imo ginabantayan, indi ka gid makatanom kag wala ka sing patubas.

⁵ Subong nga indi mo mahibaluan kon paano nagasugod ang kabuhi sang bata^[ad] sa tiyan sang iya iloy, indi mo man maintiendihan ang mga ginahimo sang Dios nga manughimo sang tanan nga butang.

⁶ Magtanom ka sa bilog nga adlaw, kay wala ka kahibalo kon ang tanan magatubo sing maayo ukon ang iban lang.

⁷ Maayo gid kon buhi ka pa. ⁸ Bisan ano man kalawig ang imo kabuhi, magkalipay ka sa bug-os mo nga kabuhi. Dumdumon mo nga ang kamatayon magaabot kag magadugay ini. Wala sing pulos ang tanan nga matabo sa palaabuton.

⁹ Ikaw nga pamatan-on, magkalipay ka sa imo kabuhi samtang bataon ka pa. Himua ang gusto mo nga himuon, pero dumdumon mo nga pagahukman ka sang Dios sa tanan mo nga ginahimo. ¹⁰ Indi ka magpalibog ukon magkalisod kay ang pagkabataon umalagi lang.

12 Dumduma ang imo Manunuga samtang bataon ka pa, sa wala pa mag-abot ang mga tion sang kalisod nga magasiling ka, “Wala ako nalipay sa akon kabuhi.” ² Dumduma siya sa wala pa magdulom sa imo ang kasanag sang adlaw, bulan kag mga bituon, kag sa wala pa magdulom sa imo ang imo palibot nga daw sa nadulman permi sang gal-om. ³ Magaabot ang adlaw nga ang imo mga butkon^[ae] magakulurog kag ang imo mga tiil^[af] magaluya. Ang imo mga ngipon^[ag] indi na makausang tungod kay pila na lang ini ka bilog, kag ang imo mga mata^[ah] indi na makakita sing maayo. ⁴ Ang imo mga dulunggan^[ai] indi na kaayo makabati, bisan sang gahod sang galingan ukon huni sang mga pispis ukon sang sunata. ⁵ Mahadlok ka na magsaka sa mataas nga lugar ukon maglakat-lakat sa karsada. Magaputi na ang imo mga buhok kag madula ang imo kapagros kag mga handom. Sa ulihi magakadto ka sa lugar nga imo puy-an sa wala sing katapusan, kag madamo ang magapangasubo para sa imo sa mga karsada.

⁶ Gani dumduma ang Dios sa wala ka pa mapatay, sa wala pa mabugto ang kadena nga pilak kag mabuka ang suludlan nga bulawan, ukon sa wala pa mabugto ang higot sang tibod nga ginatimba sa bubon, kag mawasak ang tibod. ⁷ Magabalik ka sa duta nga amo ang imo ginhalinan, kag ang imo espiritu^[aj] magabalik sa Dios nga amo ang naghatag sini.

⁸ Ako nga manugwali^[ak] nagasiling, “Wala gid sing pulos! Wala gid sing pulos ang tanan!”

Tahura kag Tumana ang Dios

⁹ Wala labot nga maalamon ang amo nga manugwali, ginatudluan man niya ang mga tawo parte sa iya nahibaluan. Gintun-an niya sing maayo ang madamo nga mga hulubaton nga iya ginplastar diri. ¹⁰ Gintinguhaan niya nga magamit ang ensakto nga mga pulong, kag ang iya mga ginsulat diri husto kag matuod. ¹¹ Ang mga pulong sang maalamon nga tawo pareho sa taliwis nga baston nga ginagamit sa pagtuytoy sa mga sapat, kag pareho man ini sang lansang nga nagadulot sing maayo. Ginhatag ini sang isa ka Manugbantay.

¹² Anak, mag-andam ka sa sining isa pa ka butang: Ang pagsulat sang mga libro wala sing katapusan, kag ang sobra nga pagtuon makapakapoy sa imo.

¹³ Karon nga nabasahan^[al] mo ini tanan, amo ini ang akon masiling sa katapusan: Magtahod ka sa Dios kag tumana ang iya mga sugo, kay amo ini ang katungdanan sang tagsa ka tawo. ¹⁴ Kay hukman sang Dios ang tanan ta nga ginahimo, maayo man ukon malain, pati ang mga ginahimo naton sa tago.

1 Ang pinakamatahom nga kanta ni Solomon.^[am]

Babayi

² Paligui ako sang mga halok, kay ang imo gugma mas matam-is pa sang sa manamit nga ilimnon. ³ Mahamot gid ang imo mga pahamot, kag daw ano kanami sang imo ngalan. Indi makatilingala nga ang mga dalaga naluyag sa imo. ⁴ Dal-a ako, kag magdali-dali kita lakat. Ikaw ang hari ko. Dal-a ako sa imo kuwarto.

Mga Babayi sang Jerusalem

Nagakalipay gid kami sa imo!^[an] Mas gusto namon ang imo gugma sang sa bino.

Babayi

Dapat lang nga maluyag sila sa imo! ⁵ Mga babayi sang Jerusalem, maitom ako pareho sa mga tolda sa Kedar, pero matahom ako pareho sa mga kurtina sa palasyo ni Solomon. ⁶ Indi ninyo paghikayi^[ao] ang akon kaitom sa sobra nga painit. Naakig sa akon ang akon mga utod nga lalaki, kag ginpaobra nila ako sa talamnan sang ubas. Gani wala na ako sang tion sa pag-atipan sang akon kaugalingon.^[ap]

⁷ Sugiri ako, palangga ko, sa diin mo bala pahalbon ang imo mga karnero? Sa diin mo bala sila papahuwayon sa udto? Sugiri ako agod indi na ako magpangita pa sa imo didto sa imo mga abyan nga nagapahalab man sang mga karnero. Kay basi masal-an pa nila ako nga isa ka babayi nga nagabaligya sang iya lawas.^[aq]

Lalaki

⁸ Kon wala ka kahibalo, O pinakamatahom nga babayi, sunda ang agi sang akon mga karnero pakadto sa mga tolda sang mga manugbantay sang mga karnero, kag didto pahalba ang imo mga kanding. ⁹ O palangga ko, pareho ka sa babayi nga kabayo nga nagustuhan sang lalaki nga kabayo nga nagaguyod sang karwahe sang hari sang Egipto.^{[ar] 10} Katahom sang imo nawong, nga ginpaanyag pa gid sang imo mga aritos. Katahom sang imo liog nga may kulintas. ¹¹ Himuan ka namon sang aritos nga bulawan nga may tampok nga pilak.

Babayi

¹² Nagahilay ang hari sa iya sopa, kag nagapangamyon ang akon pahamot. ¹³ Ang akon hinigugma mahamot pareho sa mira samtang nagaulon siya sa akon dughan. ¹⁴ Pareho siya sa pinungpong nga mga bulak nga henna, nga nagapamukadkad sa mga talamnan sang ubas sa En Gedi.

Lalaki

¹⁵ Daw ano gid katahom sa imo, palangga ko. Mapungay ang imo mga mata pareho sa mata sang mga pating.

Babayi

¹⁶ Daw ano gid ka guwapo sa imo, palangga ko. Makawiwili ka gid samtang nagahigda kita sa malagtom nga hilamon ¹⁷ nga ginahandungan sang mga kahoy nga sedro kag sipres.

Babayi

2 Daw bulak ako sang Sharon kag daw liryo^[as] sa mga kapatagan.

Lalaki

² Huo, kon ikomparar sa iban nga mga babayi, ang akon palangga pareho sa liryo sa tunga sang tunukon nga mga kahoy-kahoy.

Babayi

³ Kon ikomparar sa iban nga bataon nga mga lalaki, ang akon hinigugma pareho sa puno sang mansanas sa tunga sang mga kahoy sa kagulangan. Nanamian ako magpasilong sa iya handong kag matam-is ang iya bunga. ⁴ Gindala niya ako sa punsyon agod makita sang tanan kon daw ano ang iya paghigugma sa akon. ⁵ Pabaskuga ninyo ako sang mga pasas kag mga mansanas, kay nagapalangluya ako tungod sa gugma. ⁶ Ang iya wala nga kamot akon ginaunlan, kag ang iya tuo nagahakos sa akon.

⁷ Kamo nga mga babayi sang Jerusalem, magsumpa kamo paagi sa mga usa kag mga gasela nga indi ninyo pagpukawon ang gugma sa wala pa ang husto nga tion.

⁸ Nabatian ko ang tingog sang akon hinigugma. Nagapadulong siya nga nagalukso-lukso sa kabukiran ⁹ pareho sa usa. Tan-awa, ara siya sa guwa nga nagatindog sa kilid sang amon dingding kag nagalingling sa akon sa bintana. ¹⁰ Nagsiling siya sa akon, “Dali na, palangga ko. Upod ka sa akon, O matahom ko nga nobya. ¹¹ Tapos na ang tigtulugnaw kag ang tingulan. ¹² Nagapamukadkad na ang mga bulak sa latagon, kag tion na ini sang pagkanta. Mabatian na ang huni sang mga pating sa kaumahan. ¹³ Bagnas^[at] na ang mga higera kag nagapaninghamot na ang nagapamukadkad nga mga ubas. Dali na, palangga ko. Upod ka sa akon, O matahom ko nga nobya.”

Lalaki

¹⁴ Pareho ka sang pating nga nagapanago sa guhab sang banglid. Ipakita sa akon ang imo matahom nga guya kag ipabati sa akon ang imo malulo nga tingog.

Mga Babayi sang Jerusalem

¹⁵ Dali! Dakpa ang magagmay nga maila nga mga ido,^[au] nga nagaguba sang amon mga talamnan sang ubas nga nagapamukadkad.

Babayi

¹⁶ Akon lang ang akon hinigugma, kag ako iya lang. Ginapahalab niya ang iya kasapatan sa may mga liryo. ¹⁷ Sa wala pa magpamanagbanag kag wala pa madula ang kadulom, magbalik ka sa akon, palangga ko. Magbalik ka nga daw pareho kadasig sang usa sa nalupyakan sang duha ka bukid.

3 Sa gab-i, samtang nagahigda ako, ginkahidlawan ko ang akon hinigugma. Nahidlaw ako sa iya, pero wala siya. ² Gani nagbangon ako kag ginlibot ko ang siyudad, ang mga dalan, kag mga plasa. Ginpangita ko ang akon hinigugma pero wala ko siya makita. ³ Nakita ako sang mga guwardya samtang nagaronda sila sa siyudad. Ginpamangkot ko sila, “Nakita bala ninyo ang akon hinigugma?”

⁴ Wala lang dugay sang maghalin ako sa mga guwardya, nakita ko ang akon hinigugma. Ginhakos ko siya sing tudo, kag wala ko na siya ginbuy-an hasta nga nadala ko siya sa balay sang akon iloy, didto sa kuwarto nga sa diin ako ginbusong. ⁵ Kamo nga mga babayi sang Jerusalem, magsumpa kamo paagi sa mga usa kag mga gasela nga indi ninyo pagpukawon ang gugma sa wala pa ang husto nga tion.

Mga Babayi sang Jerusalem

⁶ Sin-o bala ining nagapadulong halin sa kamingawan nga daw sa madamol nga aso nga may kahamot sang mira kag insenso—mga pahamot nga ginabaligya sang negosyante? ⁷ Ina ang karwahe ni Solomon nga ginalibutan sang 60 ka pinakamaayo nga mga soldado sang Israel. ⁸ Nagataklos sila tanan sang espada, kag hanas sila sa inaway. Preparado sila kon may magsalakay, bisan sa kagab-ihon. ⁹ Ini nga karwahe nga ginpahimo ni Haring Solomon hinimo halin sa mga kahoy nga halin sa Lebanon. ¹⁰ Ang mga hulohaligi sini nahaklapan sang pilak kag ang tabon sini ginbordahan sang bulawan. Ang kotson sang pulungkuan naputos sang tela nga granate.^[av] Ang sulod sang karwahe ginpatahom sang mga babayi sang Jerusalem.

Babayi

¹¹ Guwa kamo mga babayi sang Jerusalem,^[aw] kag tan-awa ninyo si Haring Solomon nga nagasuksok sang korona. Ginkorona ini sang iya iloy sang adlaw nga puno siya sang kalipay—ang adlaw sang iya kasal.

Lalaki

4 Daw ano katahom sa imo, palangga ko. Ang imo mga mata nga natabunan sang imo belo daw pareho sa mata sang pating. Ang imo buhok daw pareho sa panong sang mga kanding nga nagapadulhog halin sa Bukid sang Gilead. ² Ang imo mga ngipon daw pareho kaputi sa karnero nga bag-o lang naguntingan kag napaliguan. Kompleto ini kag maayo ang pagkaplastar. ³ Ang imo bibig daw pareho sa mapula nga laso. Daw ano ini katahom. Ang imo guya nga natabunan sang belo daw pareho sa prutas nga pomegranata nga mapula-pula. ⁴ Ang imo liog daw pareho sa tore ni David nga ginpatindog sing matahom. May kulintas ini nga daw sa linibo ka mga taming sang mga soldado. ⁵ Ang imo duha ka titi daw pareho sa kapid nga tinday sang usa nga nagahalab sa may mga liryo.^{[ax] 6} Sa wala pa magpamanagbanag kag wala pa madula ang kadulom, magapabilin ako sa imo dughan nga daw sa mga bukid nga mahamot sang mira kag insenso. ⁷ Daw ano katahom sa imo, palangga ko. Wala ka gid sang deperensya.

⁸ Upod ka sa akon halin sa Lebanon, nobya ko. Madulhog kita halin sa putokputokan sang mga bukid sang Amana, Senir, kag Hermon, nga ginaestaran sang mga leon kag mga leopardo. ⁹ O palangga ko nga nobya, ginbihag mo ang akon tagipusuon sa isa mo lang ka pagtulok kag sa isa lang ka bato sang imo kulintas. ¹⁰ Daw ano katam-is sang imo paghigugma, palangga ko nga nobya. Mas matam-is pa ini sang sa manamit nga ilimnon. Ang imo pahamot mas mahamot pa sang sa bisan ano nga klase sang pahamot. ¹¹ Daw dugos katam-is sang imo mga halok, nobya ko. Huo, ang imo dila daw may dugos kag gatas. Ang kahamot sang imo bayo daw pareho kahamot sang kahoy nga sedro sang Lebanon. ¹² O palangga ko nga nobya, daw pareho ka sa ginsiradhan nga katamnan nga may tuburan. ¹³ Nagapamunga ini sang mga pomegranata kag iban pa nga maayo nga mga bunga. Bugana ini sang mga pahamot nga henna, nardo, ¹⁴ asapran, kalamo, sinamon, nagkalain-lain nga klase sang insenso, mira, aloe, kag iban pa nga malahalon nga mga pahamot. ¹⁵ Huo, daw pareho ka sa katamnan nga may tuburan nga nagailig halin sa mga kabukiran sang Lebanon.

Babayi

¹⁶ Kamo nga aminhan kag habagat nga hangin, maghuyop kamo sa akon katamnan agod maglapta ang kahamot sini. Pakadtua ang akon hinigugma sa iya katamnan kag magkaon sang pinakamaayo nga mga bunga sini.

Lalaki

5 Nagsulod ako sa akon katamnan, sa palangga ko nga nobya. Gintipon ko ang akon mira kag mga pahamot. Nagkaon ako sang akon dugos kag nag-inom sang akon bino kag gatas.

Mga Babayi sang Jerusalem

Kamo nga nagahigugmaanay, magkaon kamo kag mag-inom.

Babayi

² Samtang nagakatulog ako nagdamgo ako. Nabatian ko nga nagapanuktok ang akon hinigugma. Nagsiling siya, “Buksi ako, O palangga ko nga matahom gid. Kay basa na ang akon ulo sang tun-og.” ³ Pero nagsiling ako, “Nauba ko na ang akon bayo, sul-ubon ko pa bala ini liwat? Nakapanghinaw na ako sang akon tiil, higkuan ko pa bala ini liwat?” ⁴ Ginkuot sang akon hinigugma ang trangka sang puwertahan, kag daw maano ako sa kalipay. ⁵ Nagbangon ako sa pagpasulod sa iya. Kag sang gin-uyatan ko ang pintal sang puwertahan, nagtulo sa akon kamot ang mira. ⁶ Ginbuksan ko ang akon hinigugma, pero wala na siya. Gusto ko gid mabatian ang iya tingog. Gani gintawag ko siya, pero wala siya magsabat. Ginpangita ko siya, pero wala ko siya makita. ⁷ Nakita ako sang mga guwardya samtang nagaronda sila sa siyudad. Ginlampusan nila ako, kag napilasan ako. Ginkuha^[ay] nila ang akon kunop. ⁸ Kamo nga mga babayi sang Jerusalem, magsumpa kamo nga kon makita ninyo ang akon hinigugma sugiri ninyo siya nga nagapalangluya ako tungod sa gugma.

Mga Babayi sang Jerusalem

⁹ O pinakamatahom nga babayi, ano gid bala ang maayo sa imo hinigugma nga ginapasumpa mo gid kami? Mas maayo gid bala siya sang sa iban?

Babayi

¹⁰ Guwapo kag mapula-pula ang akon hinigugma. Isa lang siya sa mga napulo ka libo. ¹¹ Mas bilidhon pa ang iya ulo sang sa bulawan. Kulong-kulongon ang iya buhok kag daw pareho kaitom sa uwak. ¹² Ang iya mata daw pareho katahom sa mata sang pating nga daw gatas kaputi, nga ara sa higad sang suba. Kag pareho man ini katahom sa malahalon nga mga bato. ¹³ Ang iya guya mahamot pareho sa katamnan nga puno sang mga tanom nga ginahimo nga pahamot. Ang iya mga bibig daw pareho sa mga liryo nga nagailig ang mira. ¹⁴ Ang iya mga butkon daw kabilya nga bulawan nga may malahalon nga mga bato. Ang iya lawas daw pareho sa ginpahining nga bangkil sang elepante nga nadekorasyunan sang mga bato nga sapiro. ¹⁵ Ang iya mga paa daw pareho sa mga haligi nga marmol nga nagatindog sa sadsaran nga puro bulawan. Katahom sa iya tan-awon, pareho sa mga kahoy nga sedro sa Lebanon. ¹⁶ Manami halukan ang iya bibig, kag guwapo gid siya katama. Siya ang akon hinigugma, O mga babayi sang Jerusalem. Siya ang akon amigo.

Mga Babayi sang Jerusalem

6 O pinakamatahom nga babayi, diin na bala ang imo hinigugma? Sa diin bala siya nagkadto kay buligan ka namon sa pagpangita sa iya?

Babayi

² Nagkadto ang akon hinigugma sa iya katamnan, nga puno sang mga tanom nga ginahimo nga pahamot. Nagapahalab siya didto sang iya kasapatan, kag nagatipon sang mga liryo. ³ Akon lang ang akon hinigugma, kag ako iya lang. Ginapahalab niya ang iya kasapatan sa may mga liryo.

Lalaki

⁴ Katahom sa imo, palangga ko. Daw pareho ka katahom sang siyudad sang Tirza kag sang Jerusalem. Makakulunyag ka gid pareho sa mga soldado nga may mga bandera. ⁵ Indi ako pagtuluka kay daw maano ako sa imo. Ang imo buhok daw pareho sa panong sang mga kanding nga nagapadulhog halin sa Bukid sang Gilead. ⁶ Ang imo mga ngipon daw pareho kaputi sa karnero nga bag-o lang napaliguan. Kompleto ini kag maayo ang pagkaplastar. ⁷ Ang imo guya nga natabunan sang belo daw pareho sa prutas nga pomegranata nga mapula-pula.

⁸ Bisan may ara pa ako sang 60 ka asawa nga mga rayna, 80 ka ordinaryo nga mga asawa, kag madamo nga mga dalaga nga ipakasal sa akon, ⁹ isa lang gid ang akon palangga. Matahom gid siya kag wala gid sing deperensya. Isa lang siya nga anak nga babayi sang iya iloy kag paborito siya sang iya iloy. Kon makita siya sang mga babayi ginapadunggan nila siya, kag bisan ang mga rayna kag mga asawa nagadayaw sa iya. ¹⁰ Nagasiling sila, “Sin-o bala ini nga kon tan-awon daw pareho sa pamanagbanag ang iya katahom? Ang iya katahom daw pareho sa bulan, kag ang iya kaanyag daw pareho sa adlaw. Makakulunyag gid siya pareho sa mga bituon.”^[az]

¹¹ Nagdulhog ako sa talamnan sang kahoy nga almendro sa pagtan-aw sang bag-o nga mga tanom nga nagtubo sa may ililigan sang tubig, kag sa pagtan-aw kon nagpanalingsing na ang mga ubas kag kon nagpamulak na ang mga pomegranata. ¹² Wala ko matalupangdan nga ara na gali ako sa harianon nga hiligdaan kaupod sang akon pinalangga.^[ba]

Mga Babayi sang Jerusalem

¹³ Magbalik ka, dalaga sang Shulam, magbalik ka agod makita ka namon.^[bb]

Lalaki

Ngaa gusto gid ninyo makita ang dalaga sang Shulam nga nagasaot sa tunga sang mga tumalan-aw?

7 O babayi nga dungganon, daw ano katahom sang imo mga tiil nga may sandalyas. Maayo gid ang korte sang imo mga paa. Daw pareho ini sa mga alahas nga ginhimo sang hanas nga manug-obra. ² Ang imo pusod daw pareho sa kupa nga wala nagakawad-an sang manamit nga bino. Ang imo hawak daw pareho sa binugkos nga trigo nga napalibutan sang mga liryo. ³ Ang imo mga titi daw pareho sa kapid nga tinday sang usa. ⁴ Ang imo liog daw pareho sa tore nga hinimo halin sa mga bangkil sang elepante. Ang imo mga mata daw pareho katin-aw sa palaligusan sang Heshbon, sa may puwertahan sang Bat Rabim. Ang imo ilong daw pareho katahom sa tore sang Lebanon nga nagaatubang sa Damascus. ⁵ Ang imo ulo daw pareho katahom sa Bukid sang Carmel. Ang imo buhok daw pareho kahining sa harianon nga panapton. Nabihag ang hari sa katahom sini.

⁶ Daw ano katahom sa imo, palangga ko, daw ano ka kamakawiwili. ⁷ Ang imo tindog daw pareho sa kahoy nga palma, kag ang imo mga titi daw pareho sa pinungpong nga bunga sini. ⁸ Nagsiling ako, “Masaka ako sa palma kag magauyat sa iya mga bunga.” O, ang imo mga titi daw pareho sa pinungpong nga ubas kag ang kahamot sang imo ginhawa daw pareho sa mansanas. ⁹ Ang imo halok pareho katam-is sa pinakamaayo nga bino. Ini nga bino nagailig sing hinay-hinay sa mga bibig kag ngipon sang akon hinigugma.

Babayi

¹⁰ Iya ako sang akon hinigugma kag ako lang ang iya ginahandom. ¹¹ Dali, palangga ko, makadto kita sa uma, kag didto kita matulog sa may mga bulak nga henna.^{[bc] 12} Aga pa kita mabangon kag tan-awon ta kon nagapamukol kag nagapamukadkad na ang ubas. Tan-awon ta man kon nagapamulak na ang pomegranata. Kag didto ipabatyag ko sa imo ang akon gugma. ¹³ Mapanimahuan ang kahamot sang tanom nga mandragora, kag malapit sa aton puwertahan ara ang tanan nga maayo nga mga prutas, ang daan kag ang bag-o. Kay gintigana ko ini sa imo, palangga ko.

8 Kon utod ko lang kuntani ikaw nga ginpatiti sang akon iloy, halukan ko ikaw bisan diin nga lugar kag wala sing may magmalisya sa akon. ² Dal-on ko ikaw sa balay sang akon iloy, kag didto tudluan mo ako sang gugma. Paimnon ko ikaw sang mahamot nga bino nga halin sa duga sang akon prutas nga pomegranata. ³ Unlan ko ang imo wala nga kamot kag ang imo tuo ihakos sa akon.

⁴ Kamo nga mga babayi sang Jerusalem, magsumpa kamo nga indi ninyo pagpukawon ang gugma sa wala pa ang husto nga tion.

Mga Babayi sang Jerusalem

⁵ Sin-o bala ining nagapadulong halin sa kamingawan nga nagasandig sa iya hinigugma?

Babayi

Ginpukaw ko ang imo balatyagon sa idalom sang puno sang mansanas, nga sa diin ka natawo. ⁶ Ako lang ang higugmaon sang imo tagipusuon, kag ako lang ang hakson sang imo mga butkon. Kay ang gugma pareho kagamhanan sa kamatayon; ang mainit nga balatyagon indi mapunggan pareho sa pag-abot sang kamatayon. Ang gugma daw pareho sa nagadabadaba kag nagaibwal nga kalayo. ⁷ Indi ini mapatay bisan sang madamo nga tubig. Bisan bahaan pa, indi gihapon ini mapatay. Indi ini mabakal bisan ibayad pa sang tawo ang tanan niya nga manggad.

Mga Utod nga Lalaki sang Babayi

⁸ May utod kami nga babayi nga bataon pa kag gamay pa ang iya titi. Kon may magpangaluyag sa iya ano ang amon himuon? ⁹ Birhen man siya ukon indi, protektaran namon siya.^[bd]

Babayi

¹⁰ Birhen ako kag ang akon titi daw pareho sa mga tore. Kag kontento ang akon nobyo sa akon.

¹¹ May talamnan sang ubas si Solomon sa Baal Hamon nga ginpaarkilahan niya sa mga mangunguma didto. Ang kada isa sa ila nagahatag kay Solomon sang 1,000 ka bilog nga pilak bilang iya parte halin sa produkto sang talamnan. ¹² Pagusto ka, Solomon, kon ang imo parte 1,000 ka bilog nga pilak kag ang parte sang mga mangunguma 200 ka bilog nga pilak. Pero pagusto ako sang akon talamnan.

Lalaki

¹³ Pabatia ako sang imo tingog, palangga ko, subong nga nagapamati sang imo tingog ang imo mga abyan samtang nagalagaw-lagaw kamo sa hardin.

Babayi

¹⁴ Magdali-dali ka diri sa akon, palangga ko, nga daw pareho kadasig sang usa nga nagalukso-lukso sa mga bukid nga puno sang mga tanom nga ginahimo nga pahamot.