Bible in 90 Days
38 Pagsugid sang mga pulis sa mga opisyal sang ginhambal ni Pablo nga sila mga Romanhon, kinulbaan sila. 39 Gani nagkadto ang mga opisyal sa prisohan kag nagpangayo pasensya sa ila ni Pablo. Dayon ginpaguwa nila sila ni Pablo kag ginpangabay nga maghalin na sila sa sadto nga siyudad. 40 Sang nakaguwa na si Pablo kag si Silas sa prisohan, nagkadto sila dayon sa balay ni Lydia. Nagpakigkita sila didto sa mga tumuluo, kag ginlaygayan nila sila agod palig-unon ang ila pagtuo. Pagkatapos naglakat sila.
Sa Tesalonica
17 Nag-agi sila sa Amfipolis kag sa Apolonia hasta nakaabot sila sa Tesalonica. Didto sa Tesalonica may simbahan sang mga Judio. 2 Kag suno sa kinabatasan ni Pablo, nagsulod siya sa ila simbahan, kag sa sulod sang tatlo ka Adlaw nga Inugpahuway, nagdiskusyon siya sa mga tawo didto. Ang Kasulatan amo ang iya gin-gamit 3 agod pamatud-an sa ila nga ang Cristo kinahanglan gid nga mag-antos kag mabanhaw. Nagsiling si Pablo, “Ining Jesus nga akon ginasugid sa inyo amo ang Cristo.” 4 Ang iban sa ila nagtuo sa ginhambal ni Pablo, kag nagsunod sila kay Pablo kag kay Silas. Madamo man nga mga Griego nga nagasimba sa Dios kag kilala nga mga babayi ang nag-upod sa ila.
5 Karon, nahisa ang mga lider sang mga Judio. Gani gintipon nila ang mga bugoy nga mga istambay. Kag sang madamo na ang ila natipon, nagsugod sila panggamo sa bug-os nga siyudad. Gin-gubat nila ang balay ni Jason sa pagpangita kay Pablo kag kay Silas agod madala sila sa atubangan sang mga tawo. 6 Pero sang wala nila makita si Pablo kag si Silas, gindakop nila si Jason kag ang iban pa nga mga tumuluo. Gin-guyod nila sila pakadto sa mga opisyal sang siyudad kag nagasinggit sila, “Ining mga tawo nagadala sing gamo bisan diin sila magkadto tungod sang ila mga ginatudlo. Kag karon ari na sila sa aton siyudad. 7 Ginpadayon pa sila ni Jason sa iya balay. Ini sila tanan nagakontra sa mga kasuguan sang Emperador tungod nga nagasiling sila nga may isa pa ka hari nga ang iya ngalan si Jesus.” 8 Pagkabati sadto sang mga tawo kag sang mga opisyal, nagginamo sila. 9 Sa wala pa nila mabuy-i si Jason kag ang iya mga kaupod, ginpabayad anay sila sang piansa.
Sa Berea
10 Pagkagab-i, ginpadala sang mga tumuluo si Pablo kag si Silas sa Berea. Pag-abot nila didto, nagkadto sila sa simbahan sang mga Judio. 11 Mas bukas ang hunahuna sang mga tawo sa Berea sang sa mga tawo sa Tesalonica. Dako gid ang ila luyag sa pagpamati sang ginatudlo nila ni Pablo. Kag adlaw-adlaw sige ang ila usisa sang Kasulatan agod tan-awon kon matuod gid bala ang mga ginapanghambal nila ni Pablo. 12 Madamo sa ila ang nagtuo pati ang mga lalaki kag mga kilala nga mga babayi nga Griego. 13 Pero pagkabati sang mga Judio sa Tesalonica nga nagwali man si Pablo sang pulong sang Dios didto sa Berea, nagkadto sila didto kag ginsutsot ang mga tawo sa paggamo. 14 Gani gindul-ong dayon sang mga tumuluo si Pablo sa baybay. Pero si Silas iya kag si Timoteo nagpabilin sa Berea. 15 Ang mga tawo nga nagdul-ong kay Pablo nag-upod sa iya hasta sa Atens. Dayon nagbalik sila sa Berea nga may tugon halin kay Pablo nga si Silas kag si Timoteo maapas lang dayon sa iya sa Atens.
Sa Atens
16 Samtang nagahulat si Pablo kay Silas kag kay Timoteo didto sa Atens, nakita niya nga madamo gid ang ila mga dios-dios. Natublag gid siya. 17 Gani nagsulod siya sa simbahan sang mga Judio kag nagpakigdiskusyon sa ila kag sa mga indi Judio nga nagasimba man sa Dios. Adlaw-adlaw didto siya sa plasa nga nagapakigdiskusyon sa mga tawo nga iya masugata. 18 May duha ka klase sang mga manunudlo ang nagpakigdiskusyon kay Pablo. Ang isa ginatawag mga Epicureo, kag ang isa mga Estoico.[a] Nagsiling ang iban sa ila, “Ano ayhan ang ginawakal sang tikalon nga ini?” Ang iban nagsiling, “Daw lain man nga mga dios ang iya ginawali.” Amo ini ang ila ginsiling tungod nga nagawali si Pablo parte kay Jesus kag sa iya pagkabanhaw. 19 Gani gindala nila si Pablo sa Areopagus, ang tilipunan sang mga pangulo sang banwa. Nagsiling sila sa iya, “Gusto namon nga mahibaluan ang bag-o nga pagtulun-an nga imo ginawali. 20 Kay may lain ka nga mga butang nga ginatudlo nga bag-o sa amon, gani gusto namon mahibaluan kon ano ina nga mga butang.” 21 (Amo ini ang ila ginhambal tungod nga ang mga taga-Atens kag ang mga taga-iban nga lugar nga didto na nagaestar wala sing iban nga naluyagan kundi ang magdiskusyon parte sa bag-o nga mga pagpanudlo.)
22 Gani nagtindog si Pablo sa atubangan sang mga tawo nga nagatipon didto sa Areopagus kag nagsiling, “Mga taga-Atens! Nakita ko nga kamo relihiyuso gid nga mga tawo. 23 Kay sa akon paglibot diri sa inyo siyudad nakita ko ang inyo mga ginasimba. May nakita pa ako nga halaran nga may nasulat nga nagasiling, ‘Sa wala pa makilala nga Dios.’ Ining Dios nga inyo ginasimba nga wala pa ninyo makilala amo ang Dios nga akon ginawali sa inyo. 24 Amo ini ang Dios nga nagtuga sang kalibutan kag sang tanan nga ara sa kalibutan. Siya ang Ginoo nga tag-iya sang langit kag duta, gani wala siya nagapuyo sa mga templo nga ginhimo sang mga tawo. 25 Wala man siya nagakinahanglan sang bulig nga halin sa mga tawo tungod nga siya mismo ang nagahatag sang kabuhi sa aton, pati sang tanan ta nga mga kinahanglanon. 26 Halin sa isa lang ka tawo, ginhimo niya ang tanan nga lahi sang mga tawo kag ginpalapta sa bug-os nga kalibutan. Ginplano man niya sang una pa ang mga dulunan kon diin maestar ang mga tawo pati ang tion nga sila magakabuhi diri. 27 Ini tanan ginhimo sang Dios agod kita nga mga tawo magpangita sa iya, kag basi pa lang nga makita ta man siya. Pero ang matuod, ang Dios indi malayo sa aton, 28 kay
‘tungod sa iya gahom nagakabuhi kita kag nagahulag.’
Pareho man sang ginsiling sang iban ninyo nga mga manugbinalaybay,
‘Kita matuod mga anak niya.’
29 Gani, tungod nga kita mga anak sang Dios, indi kita maghunahuna nga ang Dios pareho sang dios-dios nga bulawan, ukon pilak, ukon bato, nga puro imbinto sang hunahuna kag kamot sang tawo. 30 Sang una, sang wala pa makakilala ang mga tawo sa Dios, wala niya pagsapaka ang ila mga sala. Pero subong ginasugo sang Dios ang tanan nga tawo sa tanan nga lugar nga maghinulsol na kag bayaan ang ila malain nga mga ginahimo. 31 Kay may adlaw nga ginpili ang Dios nga hukman niya sing matarong ang tanan nga tawo diri sa kalibutan paagi sa tawo nga iya ginpili. Ginpamatud-an niya ini sa tanan paagi sa iya pagbanhaw sang amo nga tawo.”
32 Pagkabati nila nga nagahambal si Pablo parte sa pagkabanhaw, ang iban sa ila nagyaguta sa iya. Pero ang iban nagsiling, “Balik ka diri tungod nga gusto namon nga magpamati pa gid sa imo parte sa sini nga mga butang.” 33 Pagkatapos naghalin si Pablo sa ila ginatipunan. 34 Ang iban nga mga lalaki nagdampig sa iya kag nagtuo kay Jesus. Ang isa sa ila amo si Dionisius nga miyembro sang Areopagus; kag may babayi man nga si Damaris, kag may iban pa gid.
Sa Corinto
18 Pagkatapos sadto, naghalin si Pablo sa Atens kag nagkadto sa Corinto. 2 Didto nakilala niya si Aquila nga Judio nga taga-Pontus kag ang iya asawa nga si Priscila. Bag-o lang sila nag-abot halin sa Italia tungod nga may sugo ang Emperador nga si Claudius, nga ang tanan nga Judio kinahanglan maghalin sa Roma. Ginbisitahan ni Pablo ini nga mag-asawa sa ila balay. 3 Kag tungod nga pareho sila sa iya nga manughimo sang tolda, didto siya nagdayon sa ila kag nag-updanay sila sa ila obra. 4 Kada Adlaw nga Inugpahuway didto si Pablo sa simbahan sang mga Judio nga nagapakigdiskusyon sa mga Judio kag sa mga Griego, kay gusto niya nga magtuo sila kay Cristo.
5 Sang pag-abot ni Silas kag ni Timoteo halin sa Macedonia, gin-gamit ni Pablo ang iya bug-os nga tion sa pagwali sang pulong sang Dios. Ginpamatud-an niya sa mga Judio nga si Jesus amo gid ang Cristo. 6 Pero ginkontra nila si Pablo kag ginhambalan siya sang malain nga mga pulong. Gani ginwaswas niya ang yab-ok sa iya mga bayo bilang paandam kontra sa ila. Nagsiling siya, “Inyo gid sala kon silutan kamo sang Dios. Wala na ako sing salabton. Halin subong ang mga indi Judio na ang akon walihan.” 7 Gani ginbayaan niya ang mga Judio kag didto siya nagdayon sa balay ni Titius Justus. Ini nga tawo indi Judio, pero nagasimba sa Dios, kag ang iya balay ara gid sa tupad sang simbahan sang mga Judio. 8 Si Crispus nga manugdumala sang simbahan sang mga Judio kag ang iya panimalay nagtuo man kay Ginoong Jesus; kag madamo pa gid nga mga taga-Corinto nga nakabati kay Pablo ang nagtuo kag nagpabautiso.
9 Isa ka gab-i, nagpakita ang Ginoo kay Pablo paagi sa palanan-awon kag nagsiling, “Indi ka magkahadlok. Magpadayon ka sa pagwali kag indi ka mag-untat, 10 tungod kay ako kaupod mo. Madamo ang akon mga pinili sa sini nga siyudad, gani wala sing may magpangahas nga magsakit sa imo.” 11 Gani isa ka tuig kag tunga ang pagtiner ni Pablo sa Corinto, kag gintudlo niya sa mga tawo ang pulong sang Dios.
12 Pero sang si Galio na ang gobernador sa Acaya, nagtilipon ang mga Judio kag gindakop nila si Pablo kag gindala kay Galio agod iakusar. 13 Nagsiling sila, “Ini nga tawo nagakombinsi sa mga tawo nga magsimba sa Dios sa paagi nga kontra sa aton kasuguan.” 14 Mahambal na kuntani si Pablo, pero nagsiling si Galio sa mga Judio, “Kon ang kaso nga ini nga inyo ginadala diri sa akon parte sa nahimo nga malain ukon mabug-at nga sala, pamatian ko kamo. 15 Pero ini parte lang sa mga pulong, mga ngalan, kag sa inyo Kasuguan. Gani bahala kamo. Indi ko gusto nga maghusgar parte sa sina nga mga butang.” 16 Dayon ginpaguwa niya sila sa korte. 17 Pagkatapos gindakop sang mga Griego si Sostenes nga manugdumala sang simbahan sang mga Judio kag ginbunal nila didto mismo sa guwa sang korte, pero wala gid nagsapak si Galio.
Nagbalik si Pablo sa Antioc
18 Madugay-dugay pa ang pagtiner ni Pablo kaupod sa mga tumuluo didto sa Corinto. Pagkatapos nagkadto siya dayon sa Cencrea kaupod sang mag-asawa nga si Priscila kag si Aquila. Nagpautod siya sang buhok didto tungod nga may panaad siya sa Dios, kag natuman na niya atong panaad. Halin sa Cencrea nagpanakayon[b] sila pa-Syria. 19-21 Nag-agi sila sa Efeso kag didto nagkadto si Pablo sa simbahan sang mga Judio kag nagpakigdiskusyon sa ila. Ginsilingan nila siya nga magtiner lang anay didto sa ila, pero indi si Pablo. Sang mahalin na siya, nagsiling siya sa ila, “Kon itugot sang Dios, mabalik lang ako diri sa inyo.” Ginbilin ni Pablo ang mag-asawa nga si Priscila kag si Aquila didto sa Efeso kag nagsakay siya.
22 Pagdungka niya sa Cesarea, nagkadto siya sa Jerusalem kag ginbisitahan niya ang iglesya didto, pagkatapos nagderetso siya sa Antioc. 23 Wala siya nagdugay didto, naghalin siya kag ginlibot niya ang mga lugar nga sakop sang Galacia kag Frigia kag ginpalig-on niya ang pagtuo sang mga sumulunod ni Jesus didto.
Ang Tawo nga si Apolos
24 Karon may isa ka Judio nga taga-Alexandria nga nag-abot sa Efeso. Ang iya ngalan si Apolos. Maayo siya maghambal kag madamo ang nahibaluan niya sa Kasulatan. 25 Natudluan na siya nga daan sang pamaagi sang Ginoo. Mapisan siya magwali kag husto ang iya mga ginatudlo parte kay Jesus. Pero ang bautiso nga gintudlo ni Juan amo lang ang iya nahibaluan. 26 Wala siya nahadlok maghambal sa simbahan sang mga Judio. Pagkabati ni Priscila kag ni Aquila sang iya ginapanudlo, gin-imbitar nila siya sa ila balay kag ginpaathag pa gid nila sa iya ang pamaagi sang Dios. 27 Kag sang naghandom si Apolos nga magkadto sa Acaya, ginbuligan siya sang mga tumuluo sa Efeso. Ginsulatan nila ang mga sumulunod ni Jesus sa Acaya nga batunon nila si Apolos. Pag-abot niya didto dako gid ang iya nabulig sa mga nangin tumuluo tungod sa bugay sang Dios. 28 Kay mapag-on ang iya mga rason nga halin sa Kasulatan nga si Jesus gid ang Cristo. Wala gid sang may mahimo ang mga Judio sa pagpakigbais sa iya sa tunga sang mga tawo.
Si Pablo sa Efeso
19 Sang didto si Apolos sa Corinto, nagpanglakaton si Pablo sa mga kabukiran sang probinsya hasta nakaabot siya sa Efeso. Didto may nakita siya nga mga sumulunod. 2 Ginpamangkot niya sila, “Nabaton na bala ninyo ang Espiritu Santo sang magtuo kamo?” Nagsabat sila, “Wala gani kami nakabati nga may ginatawag nga Espiritu Santo.” 3 Nagpamangkot si Pablo sa ila, “Sa ano nga bautiso kamo ginbautisohan?” Nagsabat sila, “Sa bautiso ni Juan.” 4 Nagsiling si Pablo sa ila, “Ang bautiso ni Juan para sa mga nagahinulsol sang ila mga sala. Pero nagsiling man si Juan sa mga tawo nga dapat sila magtuo sa nagasunod sa iya, nga wala sing iban kundi si Jesus.” 5 Pagkabati nila sadto, ginbautisohan dayon sila sa ngalan ni Ginoong Jesus. 6 Kag sang pagtungtong ni Pablo sang iya kamot sa ila, nag-abot sa ila ang Espiritu Santo. Naghambal sila dayon sang nagkalain-lain nga mga lingguahe nga wala nila natun-i, kag may ginhambal man sila nga mga mensahi sang Dios. 7 Mga dose sila tanan ka lalaki.
8 Sa sulod sang tatlo ka bulan, padayon ang pagkadto ni Pablo sa simbahan sang mga Judio. Wala siya nahadlok maghambal sa mga tawo. Nagpakigdiskusyon siya kag nagpaathag sa ila parte sa paghari sang Dios. 9 Pero ang iban sa ila matig-a gid ang ulo kag indi magtuo, kag sa tunga mismo sang kadam-an ginapakalain nila ang pamaagi sang Dios. Gani naghalin si Pablo sa ila simbahan kaupod ang mga sumulunod ni Jesus, kag adlaw-adlaw didto siya sa eskwelahan ni Tyranus nga nagapadayon sa pagpakigdiskusyon sa mga tawo. 10 Sa sulod sang duha ka tuig amo ini ang iya ginahimo, gani ang tanan nga nagaestar didto sa probinsya sang Asia, Judio kag indi Judio, nakabati sang pulong sang Ginoo.
Ang mga Anak ni Esceva
11 Madamo nga mga tumalagsahon nga milagro ang ginpanghimo sang Dios paagi kay Pablo. 12 Bisan ang mga panyo kag ang mga panghapin nga panapton nga iya nagamit gindala sa mga masakiton kag nag-ayo sila, kag nagguwa man ang malaot nga mga espiritu. 13 Karon, may mga Judio didto nga nagalibot-libot nga nagatabog sang malaot nga mga espiritu sa mga tawo nga ila ginsudlan. Gintilawan nila nga gamiton ang ngalan ni Ginoong Jesus agod paguwaon ang malaot nga mga espiritu. Nagsiling sila sa malaot nga mga espiritu, “Sa ngalan[c] ni Jesus nga ginawali ni Pablo, ginasugo ko kamo nga magguwa!” 14 Amo man ini ang ginahimo sang pito ka anak nga lalaki ni Esceva. Si Esceva nga ini isa ka manugdumala nga pari sang mga Judio. 15 Gintilawan nila nga paguwaon ang malaot nga espiritu sa ngalan ni Jesus. Pero ang sabat sang malaot nga espiritu sa mga anak ni Esceva amo ini, “Si Jesus kilala ko, kag si Pablo kilala ko man, pero sin-o kamo?” 16 Dayon gindamhagan sila sang tawo nga may malaot nga espiritu kag ginsakit. Wala gid sila sang may mahimo, gani nagpalagyo sila sa sadto nga balay nga hublas kag may mga pilas. 17 Ini nga hitabo nabalitaan sang tanan nga mga Judio kag mga indi Judio nga nagaestar didto sa Efeso kag hinadlukan sila, kag napadunggan pa gid ang ngalan ni Ginoong Jesus. 18 Madamo nga mga tumuluo didto ang nagpalapit nga nag-ako kag nagsugid sang mga malain nila nga mga nahimo. 19 Kag madamo man sang mga madyikero[d] ang nagdala sang ila libro kag ginsunog nila mismo sa atubangan sang tanan. Minilyon ang kantidad sang tanan nga libro nga ginsunog. 20 Paagi sa sini nga hitabo naglapnag pa gid ang gahom sang pulong sang Ginoo sa mga tawo sa sadto nga lugar.
Ang Gamo sa Efeso
21 Pagkatapos sadto nga mga hitabo nagdesider si Pablo nga mag-agi sa Macedonia kag sa Acaya sa wala pa siya magkadto sa Jerusalem. Kag suno sa iya, halin sa Jerusalem kinahanglan makakadto man siya sa Roma. 22 Ginpauna niya sa Macedonia ang duha sang iya mga kabulig nga si Timoteo kag si Erastus, kag siya iya nagpabilin pa didto sa probinsya sang Asia.
23 Sang sadto nga tion, may natabo nga dako nga kinagamo sa Efeso tungod nga ang iban indi gusto nga magtudlo didto ang mga tumuluo parte sa pamaagi sang Dios. 24 May isa ka platero[e] didto nga ang iya ngalan si Demetrius. Siya kag ang iya mga tinawo nagapanghimo sang gagmay nga mga templo-templo nga pilak nga ginsunod sa templo ni Artemis nga ila diosa, kag paagi sini nakapangwarta sila sing dako. 25 Gani ginpatawag niya ang iya mga trabahador kag ang iban pa nga mga platero. Dayon nagsiling siya sa ila, “Mga abyan, nahibaluan ninyo nga ang aton pag-asenso sa pangabuhi nagahalin sa sining aton palangitan-an. 26 Nakita ninyo kag nabatian ang ginahimo sining tawo nga si Pablo. Nagasiling siya nga ang mga dios nga ginahimo sang tawo indi matuod nga mga dios. Madamo ang nagpati sa iya diri sa Efeso kag sa bug-os nga probinsya sang Asia. 27 Gani delikado ang aton palangitan-an, kay basi kon pakalainon sang mga tawo. Kag indi lang ina, kundi delikado man ang templo sang aton bantog nga diosa nga si Artemis, kay basi kon mangin wala na sing pulos ini, kag indi na pagkilalahon sang mga tawo ang aton diosa nga ginasimba indi lang diri sa Asia kundi sa bug-os man nga kalibutan!”
28 Pagkabati sadto sang mga tawo, naakig gid sila kag nagsugod sila sa pagsinggit, “Gamhanan si Artemis sang mga taga-Efeso!” 29 Kag ang kinagamo naglapnag sa bug-os nga siyudad. Gindakop nila ang mga kaupod ni Pablo nga si Gaius kag si Aristarcus nga mga taga-Macedonia. Pagkatapos nagdinalagan sila tanan sa ila ginatipunan nga ginaguyod ang duha. 30 Gusto kuntani ni Pablo nga maghambal sa mga tawo, pero ginpunggan siya sang mga sumulunod ni Jesus. 31 May mga abyan si Pablo nga mga opisyal sa probinsya sang Asia. Ini sila nagpasugo kay Pablo nga kon mahimo indi gid siya magkadto didto sa ila ginatipunan. 32 Karon, ang mga tawo didto nagkinagamo na gid. Ang iban sa ila may ginasinggit nga isa ka butang, pero ang iban lain man ang ila ginasinggit, tungod nga ang kalabanan sa ila wala nakahibalo kon ngaa nagtilipon sila didto. 33 May tawo didto nga si Alexander nga gintulod sang mga Judio sa unahan agod magpaathag nga sila nga mga Judio wala labot sa ginahimo nila ni Pablo. Ginbayaw niya ang iya kamot agod pahipuson ang mga tawo. 34 Pero pagkahibalo sang mga tawo nga siya Judio, nagsinggit sila tanan, “Gamhanan si Artemis sang mga taga-Efeso!” Kag sa sulod sang duha ka oras amo lang ato ang ila ginasinggit.
35 Sang ulihi, napahipos gid man sang manugdumala sang siyudad ang mga tawo. Dayon nagsiling siya, “Mga kasimanwa nga mga taga-Efeso, ang tanan nga tawo nakahibalo nga kita nga taga-Efeso amo ang manugtatap sang templo ni Artemis nga gamhanan kag sang sagrado nga bato nga nahulog halin sa langit. 36 Wala sing may makapanginwala sini. Gani, magpakatawhay kamo, kag indi kamo magpadasodaso. 37 Gindala ninyo diri ini nga mga tawo, bisan ini sila wala nagpangawat sa aton templo kag wala nagpasipala sang aton diosa. 38 Kon si Demetrius kag ang iya mga kaupod nga mga platero may kaso kontra sa bisan kay sin-o, may mga korte kag may mga manughukom kita. Dapat dal-on nila didto ang ila mga kaso. 39 Pero kon kamo may iban pa gid nga reklamo, ina kinahanglan areglahon sa regyular nga pagtilipon sang mga pumuluyo. 40 Karon delikado kita sa aton ginahimo nga ini. Kay basi kon iakusar kita sang mga pangulo sang Roma sa pagpanggamo. Wala gid kita rason nga ihatag kon ngaa ginhimo ta ini.” 41 Pagkatapos niya hambal sini, ginpapauli niya ang mga tawo.
Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia
20 Sang matapos na ang kinagamo, ginpatawag ni Pablo ang mga sumulunod ni Jesus. Ginlaygayan niya sila nga magpakalig-on, kag dayon naglisensya siya nga makadto sa Macedonia. 2 Madamo nga mga lugar ang iya ginpangadtuan didto sa Macedonia, kag ginpalig-on niya ang mga tumuluo paagi sa iya pagwali sa ila. Dayon nagderetso siya sa Grecia, 3 kag tatlo ka bulan ang iya pagtiner didto. Sang mapanakayon[f] na siya kuntani pa-Syria, nahibaluan niya ang plano sang mga Judio sa pagpatay sa iya, gani nagdesisyon siya nga magbalik paagi sa Macedonia. 4 Nag-upod sa iya si Sopater nga taga-Berea nga anak ni Pirus, si Aristarcus kag si Secundus nga mga taga-Tesalonica, si Gaius nga taga-Derbe, si Timoteo, kag ang mga taga-Asia nga si Tykicus kag si Trofimus. 5 Pag-abot namon sa Filipos, nag-una sila sa amon sa Troas kag didto nila kami ginhulat. 6 Ginpatapos namon anay ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok antes kami nagpanakayon halin sa Filipos. Lima ka adlaw ang amon biyahe kag nagkit-anay kami liwat didto sa Troas. Nagtiner kami didto sing pito ka adlaw.
Nabuhi Liwat si Euticus
7 Sang sabado sing gab-i, nagtipon kami sa pagpamihak-pihak sang tinapay. Kag tungod nga si Pablo mapanakayon sa madason nga adlaw, nagwali siya hasta sang tungang gab-i. 8 Madamo ang mga suga didto sa ibabaw nga kuwarto nga amon ginatipunan. 9 May pamatan-on didto nga ang iya ngalan si Euticus nga nagapungko sa bintana. Kag tungod nga ang wali ni Pablo malawig, gintuyo siya kag sang ulihi natulugan sing hamuok kag nahulog siya sa bintana halin sa ikatlo nga panalgan.[g] Sang paghakwat nila sa iya, patay na siya. 10 Pero nagpanaog si Pablo, kag pag-abot niya kay Euticus, ginhap-an kag ginhakos niya siya. Dayon nagsiling siya sa mga tawo, “Indi kamo magpakulba, buhi siya!” 11 Kag nagbalik si Pablo sa ibabaw, nagpamihak-pihak sang tinapay kag nagkaon. Sang nakakaon na siya, nagwali pa gid siya sa ila hasta sang pagbutlak sang adlaw. Dayon naglakat siya. 12 Ang pamatan-on nga nahulog gindala nila pauli nga buhi, kag nalipay gid sila.
Halin sa Troas pa-Miletus
13 Nagsakay kami sa sakayan pa-Asos, kay nagsiling si Pablo nga hapiton siya sa Asos tungod kay malakat lang siya pakadto didto. 14 Sang pagkitaay namon sa Asos, ginpasakay namon siya kag nagpadulong kami sa Mitilene. 15 Halin sa Mitilene, nagderetso pa gid kami sa Kios, kag sang madason nga adlaw nakaabot kami didto. Sang madason pa nga adlaw sa Samos kami, kag sang madason pa gid nga adlaw sa Miletus na kami. 16 Wala kami maghapit sa Efeso, kay indi gusto ni Pablo nga maatrasar siya sa probinsya sang Asia, tungod nga nagadali siya nga makaabot sa Jerusalem sa wala pa ang adlaw sang Pentecostes.
Ang mga Bilin ni Pablo sa mga Manugdumala sang Iglesya sa Efeso
17 Didto sa Miletus nagpasugo si Pablo sa Efeso nga magkadto sa iya ang mga manugdumala sang iglesya. 18 Pag-abot nila, nagsiling si Pablo sa ila, “Nahibaluan ninyo kon paano ang akon pagginawi sang ako kaupod pa ninyo, halin gid sang akon pag-abot sa probinsya sang Asia. 19 Nag-alagad ako sa Ginoo nga may pagpaubos kag paghibi.[h] Madamo man nga mga kabudlayan ang akon gin-antos tungod sang mga malaot nga mga pahito sang mga Judio kontra sa akon. 20 Nahibaluan man ninyo nga wala gid sang lipod-lipod ang akon pagsugid sa inyo sang mga butang nga para sa inyo kaayuhan, nga akon gintudlo sa publiko kag sa inyo mga balay. 21 Ginpaandaman ko ang mga Judio kag mga indi Judio nga kinahanglan maghinulsol sila sa ila mga sala kag magbalik sa Dios, kag magtuo sa aton Ginoong Jesus. 22 Karon, makadto ako sa Jerusalem tungod nga amo ini ang sugo sang Espiritu Santo sa akon. Wala ako kahibalo kon ano ang matabo sa akon didto. 23 Ang akon lang nahibaluan, nga bisan diin nga siyudad ang akon ginakadtuan, ang Espiritu Santo nagapaandam sa akon nga ang prisohan kag ang paghingabot nagahulat sa akon. 24 Pero bisan ano ang matabo sa akon, basta matapos ko lang ang buluhaton nga ginhatag sa akon ni Ginoong Jesus, nga amo ang pagwali sang Maayong Balita parte sa bugay sang Dios.
25 “Nalibot ko kamo tanan sa akon pagwali parte sa paghari sang Dios, kag karon nahibaluan ko nga indi na kita magkitaay liwat. 26 Gani sugiran ko kamo karon, nga kon may ara sa inyo nga indi maluwas, wala na ako sing salabton sa Dios. 27 Kay wala gid ako sing may gintago sa inyo parte sa bug-os nga katuyuan kag plano sang Dios. 28 Bantayi gid ninyo ang inyo kaugalingon kag ang tanan nga tawo sang Dios nga ginapabantayan sa inyo sang Espiritu Santo. Tatapa gid ninyo ang iglesya sang Dios nga iya gintubos paagi sa iya kaugalingon nga dugo.[i] 29 Kay nahibaluan ko nga kon makahalin na ako may mga manunudlo dira nga daw pareho sa mabangis nga mga ido[j] nga magasulod sa inyo kag magaguba sang inyo grupo. 30 Magaabot man ang tion nga sa inyo mismo grupo may mga tawo nga magasugid sang binutig sa pagpatalang sa mga sumulunod ni Jesus kag agod sila ang ila pagasundon. 31 Gani mag-andam kamo, kag dumduma ninyo nga sa sulod sang tatlo ka tuig, adlaw-gab-i wala ako nag-untat sa paglaygay sa inyo tanan nga may mga paghibi.
32 “Kag karon ginatugyan ko kamo sa Dios kag sa iya pulong, ang pulong nga parte sa iya bugay, nga makapalig-on sang inyo pagtuo kag makahatag sa inyo sang tanan nga pagpakamaayo nga gintigana para sa tanan nga nangin iya mga anak. 33 Wala ako naghandom sang inyo mga kuwarta kag mga bayo. 34 Nakahibalo gid kamo nga nag-obra ako agod may galastuhon ako sa akon mga kinahanglanon kag sa akon mga kaupdanan. 35 Ginhimo ko ato agod ipakita sa inyo nga paagi sa sini nga pagpangabudlay mabuligan ang mga imol. Dumdumon ta permi ang ginsiling ni Ginoong Jesus nga mas bulahan ang nagahatag sang sa nagabaton.”
36 Pagkatapos hambal ni Pablo nagluhod siya kaupod nila tanan kag nagpangamuyo. 37 Naghinibi sila tanan, kag ginhakos nila si Pablo kag ginhalukan. 38 Nagkasubo gid sila tungod kay nagsiling si Pablo nga indi na sila magkitaay liwat. Pagkatapos gindul-ong nila si Pablo sa sakayan.
Ang Pagkadto ni Pablo sa Jerusalem
21 Naglisensya kami sa mga manugdumala sang iglesya sa Efeso, kag nagpanakayon deretso hasta nakaabot kami sa Cos. Sang madason nga adlaw, nagderetso kami sa isla sang Rodes. Kag halin didto nagpadayon kami sa Patara. 2 Didto sa Patara may nakita kami nga sakayan nga manugkadto sa Fenicia, gani nagsakay kami. 3 Nalantawan namon ang isla sang Cyprus, pero wala kami nagpundo didto kundi nag-agi kami sa tuo dampi kag nagderetso sa Syria. Didto kami nagpundo sa siyudad sang Tyre, kay nagdiskarga didto ang sakayan. 4 Ginpangita namon ang mga sumulunod ni Jesus didto, kag nagdayon kami sa ila sa sulod sang isa ka semana. Paagi sa gahom sang Espiritu Santo, ginpaandaman nila si Pablo nga indi magkadto sa Jerusalem. 5 Pero pagkatapos sang isa ka semana, nagpadayon pa gid kami sang amon pagpanakayon. Tanan sila, pati ang ila mga asawa kag mga kabataan, nagdul-ong sa amon sa guwa sang siyudad. Nagluhod kami tanan didto sa baybay kag nagpangamuyo. 6 Sang nakalisensya na kami sa ila, nagsakay kami sa sakayan kag sila iya nagpauli.
7 Paghalin namon sa Tyre, nagpadayon kami sang amon pagpanakayon pakadto sa Tolemais. Pag-abot namon didto, nagpakigkita kami sa mga kauturan kay Cristo kag nagtiner kami didto sa ila sing isa ka adlaw. 8 Pagkatapos naglakat naman kami pa-Cesarea. Pag-abot namon didto, nagkadto kami sa balay ni Felipe nga manugwali sang Maayong Balita, kag didto kami nagdayon. Si Felipe isa sang pito ka tawo nga ginpili sang una sa Jerusalem nga magbulig sa mga apostoles. 9 Apat ang iya mga bata nga dalaga nga puro propeta. 10 Pagkaligad sang pila ka adlaw, may nag-abot man nga propeta halin sa Judea. Ang iya ngalan amo si Agabus. 11 Ginkadtuan niya kami kag ginkuha ang paha ni Pablo, kag gin-gapos niya ang iya kaugalingon nga mga tiil kag mga kamot. Dayon nagsiling siya, “Suno sa hambal sang Espiritu Santo, pareho man sini ang himuon sang mga Judio sa Jerusalem sa tag-iya sining paha, kag itugyan siya dayon sa mga indi Judio.” 12 Pagkabati namon sini, kami kag ang mga tumuluo didto nagpangabay kay Pablo nga indi na siya magkadto sa Jerusalem. 13 Pero nagsabat si Pablo, “Ngaa nagahinibi kamo? Ginapaluya lang ninyo ako. Handa ako nga magpagapos kag bisan mapatay pa sa Jerusalem para kay Ginoong Jesus.” 14 Indi gid namon mapunggan si Pablo, gani nagsiling na lang kami, “Kabay pa nga matuman ang kabubut-on sang Ginoo.”
15 Sang makatiner kami didto sang pila ka adlaw, naghimos kami kag nagpa-Jerusalem. 16 May mga sumulunod man ni Jesus didto nga halin sa Cesarea nga nag-upod sa amon. Gindala nila kami sa balay ni Mnason nga taga-Cyprus kag didto kami nagdayon. Si Mnason isa sang mga una nga mga sumulunod ni Jesus.
Nagbisita si Pablo kay Santiago
17 Pag-abot namon sa Jerusalem, malipayon nga ginbaton kami sang mga kauturan kay Cristo. 18 Sang madason nga adlaw, kaupod namon si Pablo nga nagbisita kay Santiago. Didto man ang mga manugdumala sang iglesya sa Jerusalem. 19 Ginkumusta sila ni Pablo kag ginsugiran sila sang tanan nga ginhimo sang Dios sa mga indi Judio paagi sa iya.
20 Pagkabati nila sa mga ginsugid niya, nagdayaw sila tanan sa Dios. Dayon nagsiling sila kay Pablo, “Nahibaluan mo utod, linibo na nga mga Judio ang nagatuo kay Jesus kag sila tanan nagasunod gid sa Kasuguan ni Moises. 21 Nakabati sila nga nagapanudlo ka sa mga Judio nga nagaestar sa lugar sang mga indi Judio nga indi na sila dapat magsunod sa Kasuguan ni Moises. Nagsiling ka kuno nga indi na nila pagtulion ang ila mga kabataan kag indi na magsunod sa iban pa nga mga kinabatasan naton nga mga Judio. 22 Karon, ano ayhan ang maayo nga himuon? Kay sigurado gid nga mahibaluan nila nga diri ka na. 23 Maayo siguro nga himuon mo ang amon isiling sa imo. May apat diri ka lalaki nga may panaad sa Dios. 24 Mag-upod ka sa ila kag himuon ninyo ang seremonya nga ginasiling sang Kasuguan parte sa pagpakatinlo. Bayaran mo man ang ila mga kinahanglan sa paghalad sa Dios agod makapakalbo man sila. Amo ini ang paagi nga ang tanan makahibalo nga ang mga balita nga ila nabatian parte sa imo indi matuod, tungod nga makita nila nga ikaw man nagatuman sa Kasuguan ni Moises. 25 Kon parte sa mga indi Judio nga nagatuo kay Jesus, nakapadala na kami sang sulat sa ila parte sa amon ginkasugtan nga indi sila magkaon sang mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, ukon dugo, ukon sang karne sang sapat nga sang pagkapatay ang dugo wala nakaguwa. Kag indi sila maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon.” 26 Gani sang madason nga adlaw gindala ni Pablo atong apat ka lalaki kag nag-intra siya sa ila pagpakatinlo suno sa ila panaad. Dayon nagkadto si Pablo sa templo agod isugid kon san-o matapos ang ila pagpakatinlo, kay sa tapos sini may ihalad nga mga sapat para sa tagsa-tagsa sa ila.
Gindakop si Pablo sa Templo
27 Sang madali na lang matapos ang ikapito nga adlaw sang ila pagpakatinlo, may mga Judio nga halin sa probinsya sang Asia nga nakakita kay Pablo sa templo. Ginsutsot nila ang tanan nga tawo didto sa templo nga dakpon si Pablo. 28 Nagsinggit sila, “Mga kasimanwa ko nga mga Israelinhon, bulig kamo! Amo ini ang tawo nga bisan diin siya magkadto nagapanudlo sing kontra sa aton nga mga Judio, kontra sa Kasuguan ni Moises, kag kontra sa sini nga templo. Indi lang ina, kundi gindala pa gid niya diri sa sulod sang templo ang mga tawo nga indi Judio, gani gindagtaan niya ining sagrado nga lugar!” 29 (Ginhambal nila ini tungod nga nakita nila si Trofimus nga taga-Efeso nga nag-upod kay Pablo didto sa Jerusalem, kag ang hunahuna nila gindala siya ni Pablo sa templo.)
30 Gani nagkinagamo ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem kag nagdinaguso sila pakadto sa templo agod dakpon si Pablo. Pagkadakop nila sa iya didto sa sulod, gin-guyod nila siya paguwa, kag ginsiradhan nila dayon ang puwertahan sang templo. 31 Patyon na nila kuntani si Pablo, pero may nagsugid sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem nagakinagamo. 32 Gani nagdala dayon ang kumander sang mga kapitan kag mga soldado didto sa mga tawo nga nagatilipon. Pagkakita sang mga tawo sa kumander kag sa mga soldado, gin-untatan nila bakol si Pablo. 33 Ginkadtuan sang kumander si Pablo kag ginpadakop, kag nagsugo siya nga gapuson si Pablo sang duha ka kadena. Dayon nagpamangkot ang kumander sa mga tawo, “Sin-o bala ini nga tawo kag ano ang iya nahimo?” 34 Pero nagkalain-lain nga mga sabat ang iya nabatian, kag tungod sa sobra nga kinagamo sang mga tawo indi mahibaluan sang kumander kon ano gid ang natabo. Gani ginmanduan niya ang mga soldado nga dal-on si Pablo sa kampo. 35 Pag-abot nila sa hagdanan sang kampo, ginhakwat na lang nila si Pablo tungod sang kinagamo sang mga tawo 36 nga nagalagas kag nagasinggit, “Patyon siya!”
Ginsabat ni Pablo ang mga Akusasyon
37 Sang dal-on na nila si Pablo sa sulod sang kampo, nagsiling siya sa kumander, “May ihambal ako kuntani sa imo.” Nagsiling ang kumander, “Makahibalo ka gali maghambal sang Griego? 38 Ang hunahuna ko anay nga ikaw amo ang lalaki nga taga-Egipto nga bag-o lang nagpanguna sa pagrebelde sa gobyerno. 4,000 ka tawo nga maisog kag puro armado ang iya gindala sa kamingawan.” 39 Nagsabat si Pablo, “Ako isa ka Judio nga taga-Tarsus nga sakop sang Cilicia. Ang Tarsus indi lang ordinaryo nga siyudad. Kon mahimo, pahambala ako anay sa mga tawo.” 40 Ginsugtan siya sang kumander nga maghambal, gani nagtindog si Pablo sa hagdanan kag nagsinyas sa mga tawo nga may ihambal siya. Sang naghipos na sila, naghambal siya sa Hebreo nga lingguahe:
22 “Mga utod kag mga ginikanan, pamatii ninyo anay ang akon mga rason sa pag-apin sang akon kaugalingon!” 2 Pagkabati sang mga tawo nga nagahambal siya sa Hebreo nga lingguahe, naghipos pa gid sila. Kag nagpadayon hambal si Pablo: 3 “Ako isa ka Judio nga natawo sa Tarsus nga sakop sang Cilicia, pero diri ako nagdako sa Jerusalem. Nagtuon ako diri kag nangin maestro ko si Gamaliel. Natuman ko sing maid-id ang Kasuguan nga ginsunod sang aton mga katigulangan. Kag pareho sa inyo karon, matutom man ako sa pag-alagad sa Dios. 4 Ginhingabot ko nga desidido nga patyon ang mga nagasunod sa pamaagi ni Jesus. Indi lang ang mga lalaki kundi pati man ang mga babayi akon ginpangdakop kag ginpapriso. 5 Ang pangulo nga pari kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio makapamatuod sa sining akon ginahambal. Sila mismo ang naghatag sa akon sang mga sulat nga para sa aton kapareho nga mga Judio didto sa Damascus. Kag tungod sa awtoridad nga ginhatag sa akon sang sadto nga mga sulat, nagkadto ako sa Damascus agod dakpon ang mga tawo nga nagatuo kay Jesus kag dal-on pabalik diri sa Jerusalem agod silutan.”
Ginsaysay ni Pablo Kon Paano Niya Nakilala si Jesus(A)
6 “Udtong-adlaw gid sadto sang nagahinampot na kami sa Damascus. Hinali lang may masilaw nga kasanag halin sa langit nga nagsiga sa akon palibot. 7 Natumba ako sa duta kag may nabatian ako nga tingog nga nagasiling sa akon, ‘Saulo, Saulo! Ngaa ginahingabot mo ako?’ 8 Nagpamangkot ako, ‘Sir, sin-o ka?’ Nagsiling ang tingog sa akon, ‘Ako si Jesus nga taga-Nazaret nga imo ginahingabot.’ 9 Nakita sang akon mga kaupdanan ang kasanag, pero wala sila nakabati[k] sang tingog nga nagahambal sa akon. 10 Kag nagpamangkot pa gid ako, ‘Ginoo, ano ang akon himuon?’ Nagsiling siya, ‘Tindog ka kag magkadto sa Damascus. Didto may masugid sa imo kon ano ang ipahimo sang Dios sa imo.’ 11 Nabulag ako tungod sa kasilaw sadtong kasanag. Gani gintuytuyan ako sang akon mga kaupdanan pakadto sa Damascus.
12 “Didto sa Damascus may isa ka tawo nga ang iya ngalan si Ananias. Ini nga tawo matinumanon gid sa aton Kasuguan kag ginatahod sang tanan nga Judio nga nagaestar didto. 13 Nagkadto siya sa akon kag nagsiling, ‘Utod, makakita ka na.’ Kag sa gilayon nagbalik ang akon panulok kag nakita ko si Ananias. 14 Nagsiling siya sa akon, ‘Ginpili ka sang Dios sang aton katigulangan agod mahibaluan mo ang iya kabubut-on, kag agod makita mo ang Matarong nga Alagad[l] kag mabatian mo ang iya tingog. 15 Kay magasugid ka sa tanan sang imo nakita kag nabatian. 16 Gani indi ka na mag-atrasar. Tindog ka! Magpabautiso ka kag magpanawag sa iya agod patawaron ang imo mga sala.’ ”
Ginsugo si Pablo nga Magwali sa mga Indi Judio
17 “Pagkatapos sadto nagbalik ako sa Jerusalem, kag sang nagapangamuyo ako sa templo may nakita ako nga palanan-awon. 18 Nakita ko si Ginoong Jesus nga nagasiling sa akon, ‘Dali-dali ka halin diri sa Jerusalem, kay ang mga tawo diri indi magbaton sang imo ginasugid parte sa akon.’ 19 Nagsiling ako sa iya, ‘Pero, Ginoo, ngaa indi sila magpati kay sila mismo nakahibalo nga sadto anay naglibot ako sa mga simbahan sang mga Judio agod dakpon kag sakiton ang mga tawo nga nagatuo sa imo? 20 Kag sang pagpatay kay Esteban nga imo mensahero, isa man ako didto sang mga nagkomporme nga patyon siya, kag ako pa gani ang nagbantay sang mga bayo sang mga nagpatay sa iya.’ 21 Pero nagsiling liwat ang Ginoo sa akon, ‘Halin ka diri, tungod nga ipadala ko ikaw sa malayo nga lugar agod iwali mo ang Maayong Balita sa mga indi Judio.’ ”
22 Pagkahambal sini ni Pablo, wala na nagpamati sa iya ang mga tawo. Nagsinggit sila, “Patya ninyo siya! Dapat madula sa kalibutan ang tawo nga pareho sina!” 23 Sige ang ila sininggit, kag ginauba nila ang ila mga bayo kag nagasabwag sila sang yab-ok sa ibabaw. 24 Gani nagmando ang kumander sa iya mga soldado nga pasudlon na si Pablo sa kampo kag hanuton agod magsugid siya kon ano nga sala ang iya nahimo nga nangin kabangdanan kon ngaa ang mga Judio nagsinggit kontra sa iya. 25 Pero sang ginagapos na nila si Pablo agod hanuton, nagsiling si Pablo sa kapitan nga nagatindog didto sa tupad niya, “Tugot bala sa kasuguan nga hanuton ninyo ang tawo nga Romanhon bisan wala pa nahukman kon may sala siya?” 26 Pagkabati sadto sang kapitan, ginkadtuan niya ang kumander kag ginsilingan, “Ano ining ginapahimo mo? Ini nga tawo Romanhon gali!” 27 Gani, nagkadto ang kumander kay Pablo kag nagpamangkot, “Sugiri ako. Romanhon ka bala?” Nagsabat si Pablo, “Huo.” 28 Nagsiling dayon ang kumander, “Ako nangin Romanhon paagi sa pagbayad sing dako nga kantidad.” Nagsabat si Pablo, “Pero ako Romanhon halin sang akon pagkatawo.” 29 Nag-isol dayon ang mga soldado nga magahanot na kuntani kay Pablo. Hinadlukan man ang kumander tungod nga ginpakadenahan niya si Pablo nga Romanhon gali.
Gindala si Pablo sa Korte sang mga Judio
30 Gusto pa gid masiguro sang kumander kon ngaa ginaakusar sang mga Judio si Pablo. Gani sang madason nga adlaw ginpahubaran niya si Pablo sang mga kadena kag nagpatawag siya sang miting sa manugdumala nga mga pari kag sa bug-os nga Korte sang mga Judio. Dayon gindala niya si Pablo didto sa ila.
23 Gintulok maayo ni Pablo ang mga miyembro sang Korte kag naghambal, “Mga utod, kon parte sa akon pagkabuhi, matinlo ang akon konsensya sa Dios hasta subong.” 2 Paghambal sadto ni Pablo, ginsugo sang pangulo nga pari nga si Ananias ang mga nagatindog malapit kay Pablo nga tampaon ang iya baba. 3 Nagsiling si Pablo sa iya, “Tampaon ka man sang Dios, ikaw nga hipokrito! Nagapungko ka dira agod husgaran ako suno sa Kasuguan, pero ginalapas mo man ang Kasuguan sa imo pagsugo nga tampaon ako!” 4 Nagsiling ang mga tawo nga nagatindog malapit kay Pablo, “Ginainsulto mo ang pangulo nga pari sang Dios!” 5 Nagsabat si Pablo, “Mga utod, wala ako nakahibalo nga siya gali ang pangulo nga pari, tungod nga nagasiling ang Kasulatan, ‘Indi ninyo paghambalan sang malain ang nagadumala sa inyo.’ ”[m]
6 Sang makita ni Pablo nga may mga Saduceo kag mga Pariseo nga nagatambong didto, naghambal siya sing mabaskog sa mga miyembro sang Korte, “Mga utod, ako isa ka Pariseo, kag Pariseo man ang akon amay kag ang akon mga katigulangan. Ginaakusar ako diri subong tungod nga nagalaom ako nga may pagkabanhaw.”
7 Pagkahambal niya sini, nagkinagamo ang mga Pariseo kag ang mga Saduceo kag nagbinahin-bahin ang mga miyembro sang Korte. 8 Natabo ato tungod nga suno sa mga Saduceo wala sing pagkabanhaw. Wala man sila nagapati nga may mga anghel ukon mga espiritu. Pero ini tanan ginapatihan sang mga Pariseo. 9 Gani ang resulta, nag-amat-amat baskog ang pagsininggit. May mga manunudlo sang Kasuguan nga mga Pariseo nga nagtindog kag nagpamatok gid nga nagasiling, “Wala kami sing may nakita nga sala sa sini nga tawo. Ayhan may espiritu ukon anghel nga nagpakighambal sa iya!”
10 Nag-init pa gid ang ila pagbinais, hasta nga hinadlukan ang kumander kay basi kon pulihan[n] sang mga tawo si Pablo. Gani nagmando siya sa iya mga soldado nga magpanaog kag kuhaon si Pablo didto sa mga tawo kag dal-on sa kampo.
11 Pagkagab-i nagpakita ang Ginoo kay Pablo kag nagsiling, “Indi ka magkahadlok! Kay kon paano ka nagsugid parte sa akon diri sa Jerusalem, kinahanglan nga amo man ina ang imo himuon didto sa Roma.”
Ang Plano sa Pagpatay kay Pablo
12-13 Pagkaaga, nagmiting ang mga sobra 40 ka Judio, kag nagplano sila kon ano ang ila himuon. Nagpanumpa sila nga indi gid sila magkaon kag mag-inom hasta indi nila mapatay si Pablo. 14 Pagkatapos nagkadto sila sa manugdumala nga mga pari kag sa mga manugdumala sang mga Judio kag nagsiling, “Nagpanumpa kami nga indi kami magkaon bisan ano hasta indi namon mapatay si Pablo. 15 Gani kamo kag ang Korte magpahibalo sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga gusto ninyo nga ipadala niya liwat diri sa inyo si Pablo. Magpakuno-kuno kamo nga gusto ninyo mag-imbistigar sa iya sing maid-id. Pero sa wala pa siya makaabot diri patyon namon siya.”
16 Pero ining plano nabatian sang hinablos nga lalaki ni Pablo, ang anak sang iya utod nga babayi. Gani nagkadto siya sa kampo kag ginsugiran niya si Pablo. 17 Dayon gintawag ni Pablo ang isa sang mga kapitan didto kag nagsiling, “Dal-a ang pamatan-on nga ini didto sa kumander, kay may isugid siya sa iya.” 18 Gani gindala siya sang kapitan didto sa kumander. Pag-abot nila didto, nagsiling ang kapitan, “Gintawag ako sang priso nga si Pablo, kag nagpangabay siya nga dal-on ko diri sa imo ini nga pamatan-on, kay may isugid siya kuno sa imo.” 19 Gin-uyatan sang kumander ang kamot sang pamatan-on kag gindala niya siya sa lugar nga indi sila mabatian sang iban. Dayon ginpamangkot niya siya, “Ano bala ang imo inugsugid sa akon?” 20 Nagsiling ang pamatan-on, “Nagsugtanay ang mga Judio nga pangabayon ka nila nga dal-on si Pablo sa Korte buwas, kay imbistigaron kuno nila sing maid-id. 21 Pero indi ka magpati sa ila, kay sobra 40 ka tawo ang magabantay kag magabangga sa iya. Nagpanumpa sila nga indi sila magkaon kag mag-inom hasta indi nila mapatay si Pablo. Preparado na sila kag nagahulat na lang sang imo pagtugot.” 22 Nagsiling ang kumander sa iya, “Indi ka gid magpanugid bisan kay sin-o nga ginsugiran mo ako sini.” Dayon ginpapauli niya ang pamatan-on.
Gindul-ong si Pablo kay Gobernador Felix
23 Ginpatawag dayon sang kumander ang duha sang iya mga kapitan kag nagsiling sa ila, “Magpreparar kamo sang 200 ka soldado, kay ipadala ko kamo sa Cesarea. Magdala man kamo sang 70 ka manugkabayo kag 200 man ka soldado nga manugbangkaw. Kag maglakat kamo karon sa gab-i sa mga alas nuebe. 24 Magpreparar man kamo sang mga kabayo nga pagasakyan ni Pablo. Bantayan gid ninyo siya sing maayo agod indi siya maano hasta makaabot siya kay Gobernador Felix.” 25 Kag nagsulat dayon ang kumander sa Gobernador nga nagasiling:
26 “Ako, si Claudius Lysias, nagapangamusta sa imo, Talahuron nga Gobernador Felix. 27 Ang tawo nga ini nga akon ginpadala sa imo gindakop sang mga Judio kag patyon na nila kuntani. Pero pagkahibalo ko nga siya Romanhon, nagdala ako sang mga soldado agod luwason siya. 28 Gusto ko kuntani nga mahibaluan kon ano ang ila akusasyon sa tawo nga ini, gani gindala ko siya sa ila Korte. 29 Kag suno sa akon pagpangusisa, wala gid siya sing may nahimo nga malain agod patyon siya ukon prisohon. Ang akusasyon kontra sa iya parte lang gid sa ila kaugalingon nga kasuguan. 30 Gani sang pagkahibalo ko nga ini siya ginplanohan na sang mga Judio nga patyon, napinsaran ko nga mas maayo pa kon ipadala ko siya dira sa imo. Kag ginsilingan ko na ang mga may reklamo kontra sa iya nga sa imo nila dal-on ang ila akusasyon.”
31 Gintuman sang mga soldado ang ginmando sa ila. Kag sa sadto nga gab-i ginkuha nila si Pablo kag gindala sa Antipatris. 32 Pagkaaga, nagbalik sa kampo ang mga soldado nga nagalakat. Ang mga nagasakay sa kabayo amo lang ang nag-upod kay Pablo. 33 Pag-abot nila sa Cesarea, ginhatag nila ang sulat sa Gobernador kag gin-intrigar si Pablo sa iya. 34 Pagbasa niya sang sulat, ginpamangkot niya si Pablo kon taga-diin siya nga probinsya. Pagkahibalo niya nga taga-Cilicia si Pablo, 35 nagsiling siya, “Bistahon ko ang imo kaso kon mag-abot na ang mga nag-akusar sa imo.” Kag ginpabantayan niya si Pablo didto sa palasyo nga ginpahimo ni Herodes.
Gin-akusar si Pablo sang mga Judio
24 Sang makaligad ang lima ka adlaw, nagkadto sa Cesarea si Ananias nga pangulo nga pari. Kaupod niya ang pila ka mga manugdumala sang mga Judio kag ang abogado nga si Tertulus. Nag-atubang sila kay Gobernador Felix kag ginsugid nila sa iya ang ila akusasyon kontra kay Pablo. 2 Pagtawag kay Pablo, nagsugod si Tertulus sa pag-akusar kay Pablo. Nagsiling siya, “Talahuron nga Gobernador, tungod sa imo maayo nga pagdumala nagluntad ang kalinong sa amon nasyon. Kag madamo ang imo nahimo nga kaayuhan para sa amon nasyon. 3 Gani dako gid ang amon pagpasalamat sa imo kag indi gid namon ini malipatan. 4 Karon, tungod nga indi namon gusto nga maatrasar ang imo oras, ginapangabay ko lang nga kon mahimo, pamatian mo anay ang malip-ot namon nga panaysayon. 5 Nakita namon nga ini nga tawo perwisyo. Nagadala siya sang gamo sa mga Judio sa bug-os nga kalibutan, kag nagadumala siya sang sekta nga ginatawag Nazaretnon.[o] 6 Bisan ang amon templo gintinguhaan niya nga dagtaan. Gani gindakop namon siya. [Sentensyahan na namon siya kuntani suno sa amon Kasuguan, 7 pero nag-abot ang kumander nga si Lysias kag ginpuwersa niya kuha sa amon si Pablo. 8 Dayon nagsiling siya nga kon sin-o ang may akusasyon kontra kay Pablo kinahanglan magkadto sa imo.] Kon usisaon mo ini nga tawo mahibaluan mo ang tanan nga amon ginaakusar sa iya.” 9 Kag nagsiling man ang mga lider sang mga Judio, “Matuod gid ang tanan niya nga ginasugid.”
Ginsabat ni Pablo ang mga Akusasyon Kontra sa Iya
10 Pagkatapos sadto, ginsinyasan sang Gobernador si Pablo nga siya naman ang maghambal. Dayon nagsiling si Pablo, “Nahibaluan ko nga madugay ka na nga nangin hukom sa sini nga nasyon. Gani ginakalipay ko ang pagpangapin sang akon kaugalingon sa imo atubangan. 11 Kon imo usisaon, mahibaluan mo nga dose pa lang ka adlaw ang nagligad nga nag-abot ako sa Jerusalem agod magsimba. 12 Ini nga mga Judio wala gid nakakita nga nagpakigbais ako bisan kay sin-o ukon naggamo sang mga tawo didto sa templo, ukon sa mga simbahan sang mga Judio, ukon sa bisan diin nga lugar sa siyudad sang Jerusalem. 13 Indi gani nila mapamatud-an sa imo nga matuod ang ila mga akusasyon sa akon. 14 Pero ang akon ginaako sa imo amo ini: ginasimba ko ang Dios sang amon mga katigulangan sa pamaagi nga suno sa sini nga mga tawo, iya sang sala nga sekta. Pero nagatuo man ako sa tanan nga nasulat sa Kasuguan ni Moises kag sa tanan nga sinulatan sang mga propeta. 15 Ang akon paglaom sa Dios pareho man sang ila paglaom, nga ang tanan nga tawo, maayo kag malain, pagabanhawon niya. 16 Gani ginatinguhaan ko nga maghimo sang maayo agod limpyo permi ang akon konsensya sa Dios kag sa mga tawo.
17 “Pagkaligad sang pila ka tuig nga wala ako sa Jerusalem, nagbalik ako didto agod magdala sang kuwarta nga bulig sa akon imol nga mga kasimanwa kag agod makahalad man ako sa Dios didto sa templo. 18 Kag naabtan nila ako didto sa templo nga nagahalad pagkatapos sang akon pagtuman sang ginasiling sang Kasuguan parte sa pagpakatinlo. Diutay lang ang mga tawo didto sang sadto nga tion; kag wala sing kinagamo. 19 Pero may mga Judio didto nga halin sa probinsya sang Asia.[p] Sila amo kuntani ang mag-atubang sa imo kon may akusasyon gid man sila kontra sa akon. 20 Pero tungod kay wala sila diri, pasugira ang mga tawo nga ari diri kon ano nga sala ang ila nakita sa akon sang gin-imbistigar ako sang Korte. 21 Kay wala ako sing iban nga ginhambal sang nagatindog ako didto kundi ini: ‘Ginaakusar ninyo ako subong tungod nga nagapati ako nga ang mga patay pagabanhawon.’ ”
22 Tungod nga madamo na ang nahibaluan sadto ni Felix parte sa pamaagi nga ginawali sang mga sumulunod ni Jesus, gin-untat niya ang bista. Nagsiling siya, “Sentensyahan ko ugaling ang kaso nga ini kon mag-abot na diri si kumander Lysias.” 23 Pagkatapos ginmanduan niya ang kapitan nga pabantayan si Pablo, pero hatagan man siya sing diutay nga kahilwayan, kag tugutan ang iya mga abyan sa pagbulig sa iya mga kinahanglanon.
Si Pablo sa Atubangan ni Felix kag ni Drusila
24 Pagkaligad sang pila ka adlaw, nagbalik si Felix kag gindala niya ang iya asawa nga si Drusila, nga isa ka Judio. Ginpatawag niya si Pablo kag nagpamati siya sa iya pagsaysay parte sa pagtuo kay Cristo Jesus. 25 Pero sang nagahambal na si Pablo parte sa matarong nga kabuhi, sa pagpugong sang kaugalingon, kag parte sa palaabuton nga adlaw sang paghukom, hinadlukan si Felix kag nagsiling siya kay Pablo, “Husto na lang ina anay! Ipatawag ko lang liwat ikaw ugaling kon may tiyempo ako.” 26 Permi niya ginapatawag si Pablo kag magpakighambal sa iya, kay nagapaabot-abot siya nga hatagan siya ni Pablo sing kuwarta. 27 Pagkaligad sang duha ka tuig, ginbuslan si Felix ni Porcius Festus bilang gobernador. Tungod nga gusto ni Felix nga maluyagan siya sang mga Judio, ginpabay-an niya si Pablo sa prisohan.
Nagdangop si Pablo sa Emperador
25 Karon, nag-abot si Festus sa probinsya sang Judea bilang gobernador, kag pagkaligad sang tatlo ka adlaw, nagkadto siya sa Jerusalem halin sa Cesarea. 2 Didto ginsugid sa iya sang manugdumala nga mga pari kag sang mga pangulo sang mga Judio ang ila akusasyon kontra kay Pablo. Kag ginpangabay nila si Festus nga hatagan sila pabor, 3 nga ipadala niya si Pablo sa Jerusalem. (Pero ang ila plano gali banggaan nila si Pablo sa dalan kag patyon.) 4 Nagsabat si Festus, “Didto na lang si Pablo sa prisohan sa Cesarea. Indi ako magdugay diri kay mabalik ako didto. 5 Gani paupda ninyo sa akon ang inyo mga pangulo kag didto ninyo siya iakusar kon may malain siya nga nahimo.”
6 Sobra isa ka semana ang tiner ni Festus sa Jerusalem, pagkatapos nagbalik siya sa Cesarea. Sang madason nga adlaw, nagpungko siya sa hukmanan kag nagsugo nga pasudlon si Pablo. 7 Pagsulod ni Pablo, ginlibutan siya dayon sang mga Judio nga halin sa Jerusalem, kag madamo ang ila ginsugid nga mabug-at nga mga akusasyon kontra sa iya nga indi man nila gani mapamatud-an. 8 Gin-apinan ni Pablo ang iya kaugalingon. Siling niya, “Wala ako sing may nahimo nga sala kontra sa Kasuguan sang mga Judio, sa templo, ukon sa Emperador sang Roma.” 9 Tungod nga gusto ni Festus nga maluyagan siya sang mga Judio, ginpamangkot niya si Pablo, “Gusto mo bala nga magkadto sa Jerusalem kag didto ko bistahon ining imo kaso?” 10 Nagsabat si Pablo, “Diri ako nagatindog sa korte sang Emperador, kag diri mo ako dapat sentensyahan. Wala ako sang may nahimo nga sala sa mga Judio kag nahibaluan mo man ina sing maayo. 11 Kon nakalapas gid man ako sang kasuguan kag dapat ako silutan sing kamatayon, batunon ko ang sentensya sa akon. Pero kon wala sing kamatuoran ang ila mga akusasyon kontra sa akon, indi ako dapat itugyan sa ila. Gani madangop na lang ako sa Emperador sang Roma!” 12 Nagpakigsugilanon dayon si Festus sa mga miyembro sang iya korte, kag pagkatapos nagsiling siya kay Pablo, “Tungod nga madangop ka sa Emperador, ipadala ko ikaw sa Emperador.”
Ginpaatubang si Pablo kay Haring Agripa
13 Sang makaligad ang pila ka adlaw, nag-abot sa Cesarea si Haring Agripa[q] kag ang iya utod nga si Bernice tungod nga gusto nila nga bisitahan si Festus nga gobernador. 14 Sang makatiner sila didto sang pila ka adlaw, ginsugid ni Festus sa hari ang kaso ni Pablo. Nagsiling siya, “May priso diri nga ginbilin sang gobernador anay nga si Felix. 15 Pagkadto ko sa Jerusalem, ini nga tawo gin-akusar sa akon sang manugdumala nga mga pari kag sang mga manugdumala sang mga Judio. Ginpangayo gid nila sa akon nga sentensyahan ko siya nga silutan. 16 Nagsiling ako sa ila nga indi batasan sang mga Romanhon nga silutan ang bisan sin-o nga wala pa mapaatubang sa mga nag-akusar sa iya, kag wala pa mahatagi sang kahigayunan nga masabat niya ang mga akusasyon kontra sa iya. 17 Gani nag-upod sila sa akon pagbalik diri sa Cesarea. Wala ako nag-usik sang tiyempo, kundi sang madason nga adlaw nagpungko ako sa hukmanan kag ginpatawag ko ini nga tawo. 18 Naghunahuna ako nga may mabug-at gid sila nga akusasyon kontra sa iya, pero sang nagaatubangay na sila, wala man gali sila sing may gin-akusar nga malain gid kontra sa iya. 19 Ang mga butang nga ginbaisan nila wala sing iban kundi ang parte lang sa ila mga pagtuluohan kag parte sa isa ka tawo nga ang iya ngalan si Jesus. Patay na ini nga tawo, pero suno kay Pablo buhi siya. 20 Indi ako makahibalo kon ano ang akon himuon sa sini nga kaso, gani ginpamangkot ko si Pablo kon gusto niya nga magkadto sa Jerusalem kag didto mismo bistahon ang kaso. 21 Pero nagsiling si Pablo nga madangop na lang siya sang iya kaso sa Emperador agod ang Emperador mismo ang mahusgar. Gani nagmando ako nga bantayan siya hasta mapadala ko siya sa Emperador.” 22 Nagsiling si Agripa kay Festus, “Gusto ko gid nga mabatian ini nga tawo.” Nagsiling si Festus, “Sige, buwas mabatian mo siya.”
23 Sang madason nga adlaw, nagkadto sa korte si Agripa kag si Bernice nga puwerte ang pagpadayaw sa ila pagkaharianon. Madamo nga opisyal sang mga soldado kag mga kilala nga mga tawo sa siyudad ang nag-upod sa ila. Dayon nagmando si Festus nga dal-on sa sulod si Pablo. Sang si Pablo didto na sa sulod, 24 nagsiling si Festus, “Haring Agripa kag kamo tanan nga diri subong, ari ang tawo nga gin-akusar sa akon sang mga Judio diri sa Cesarea kag sa Jerusalem. Nagsinggit sila nga ini nga tawo dapat patyon. 25 Pero suno sa akon pag-imbistigar wala gid ako sing may nakita nga malain nga nahimo ang ini nga tawo agod sentensyahan sang kamatayon. Kag tungod nga nagdangop siya sa Emperador, nagdesisyon ako nga ipadala siya sa Emperador. 26 Pero wala gid ako sang isulat sa Emperador kon ngaa ginapadala ko siya didto. Gani ginapaatubang ko siya sa inyo, kag labi na gid sa imo Haring Agripa, agod sa tapos nga mausisa ta ang iya kaso, may isulat na ako. 27 Tungod nga indi puwede nga ipadala ko sa Emperador ang isa ka priso nga wala gid sang maathag nga akusasyon kontra sa iya.”
Gin-apinan ni Pablo ang Iya Kaugalingon sa Atubangan ni Agripa
26 Dayon nagsiling si Agripa kay Pablo, “Sige, ginatugutan ka nga maghambal sa pagdepensa sang imo kaugalingon.” Gani nagsinyas si Pablo nga mahambal na siya. Nagsiling siya,
2 “Haring Agripa, maayo gid nga makahambal ako subong sa pagpangapin sang akon kaugalingon sa imo atubangan parte sa tanan nga akusasyon sang mga Judio kontra sa akon. 3 Labi na gid nga nahibaluan mo sing maayo ang tanan nga kinabatasan sang mga Judio kag ang mga ginadibatihan nila. Gani nagapangabay ako nga kon mahimo pamatian mo ang akon ihambal.
4 “Nahibaluan sang mga Judio kon ano ang akon pagkabuhi sa akon banwa kag sa Jerusalem, sugod sang bata pa ako. 5 Kon magsugid lang sila sang matuod, sila mismo makapamatuod nga halin pa sang una, miyembro ako sang mga Pariseo nga amo ang pinakaistrikto nga sekta sa relihiyon sang mga Judio. 6 Kag ari ako diri sa korte nga ginahukman tungod kay nagapaabot ako nga himuon sang Dios ang iya ginpromisa sa amon mga katigulangan. 7 Kami nga dose ka tribo nagapaabot nga ini matabo gid. Gani adlaw-gab-i ginasimba namon ang Dios. Kag Haring Agripa, tungod sa akon pagtuo sa sini nga butang ginaakusar ako sang mga Judio. 8 Kag kamo nga mga Judio, ngaa nga indi kamo makatuo nga ang Dios sarang makabanhaw sang mga patay?
9 “Sang una ako mismo naghunahuna nga dapat ko himuon ang akon masarangan agod kontrahon ang ngalan ni Jesus nga taga-Nazaret. 10 Amo ini ang akon ginhimo anay didto sa Jerusalem. Paagi sa awtoridad nga ginhatag sa akon sang manugdumala nga mga pari, madamo nga mga katawhan sang Dios ang akon ginpapriso. Kag pagkatapos nga sila ginsentensyahan nga patyon, nagkomporme man ako. 11 Madamo nga beses nga ginlibot ko ang mga simbahan sang mga Judio agod pangitaon sila, kag silutan agod piliton nga magpasipala kay Jesus. Sa sobra ko nga kaakig sa ila, nakalambot ako sa malayo nga mga siyudad sa paghingabot sa ila.”
Ginsugid ni Pablo kon Paano Niya Nakilala ang Ginoo(B)
12 “Amo ini ang rason kon ngaa nagkadto ako sa Damascus nga may dala nga sulat halin sa manugdumala nga mga pari. Ato nga sulat naghatag sa akon sang awtoridad kag nagasiling kon ano ang akon pagahimuon didto. 13 Udtong-adlaw sadto, Haring Agripa, kag sang nagalakat ako, may kasanag halin sa langit nga masilaw pa sa adlaw nga naglikop sa akon kag sa akon mga kaupod. 14 Natumba kami tanan sa duta, kag may nabatian ako nga tingog nga naghambal sa akon sa Hebreo nga lingguahe: ‘Saulo, Saulo! Ngaa ginahingabot mo ako? Ginasilutan mo lang ang imo kaugalingon. Pareho lang nga nagasipa ka sa taliwis nga kahoy.’ 15 Nagpamangkot ako, ‘Sir, sin-o ka?’ Nagsabat ang Ginoo, ‘Ako si Jesus nga imo ginahingabot. 16 Bangon ka kag magtindog. Nagpakita ako sa imo kay ginpili ko ikaw nga mangin akon alagad. Isugid mo sa iban ang parte sa akon pagpakita sa imo subong, kag ang mga butang nga ipahayag ko sa imo sa palaabuton. 17 Luwason ko ikaw sa mga Judio kag sa mga indi Judio. Suguon ko ikaw sa ila 18 sa pagpamuklat sang ila mga mata agod magliso sila halin sa kadudulman pakadto sa kasanag, kag halin sa gahom ni Satanas pakadto sa Dios. Kag paagi sa ila pagtuo sa akon, patawaron sila sa ila mga sala, kag makaupod na sila sa mga ginpain sang Dios nga mangin iya.’
Ginsaysay ni Pablo ang Iya Buluhaton
19 “Gani, Haring Agripa, gintuman ko ang palanan-awon nga ginpakita sa akon halin sa langit. 20 Premiro nagwali ako sa Damascus kag dayon sa Jerusalem. Halin sa Jerusalem ginlibot ko ang bug-os nga Judea, kag ginkadtuan ko man ang mga indi Judio. Ginwalihan ko sila nga dapat sila maghinulsol sa ila mga sala kag magpalapit sa Dios, kag ipakita nila paagi sa ila mga binuhatan nga sila matuod gid nga naghinulsol. 21 Amo ini ang rason nga gindakop ako sang mga Judio didto sa templo kag gintinguhaan gid nila nga patyon. 22 Pero ginbuligan ako sang Dios hasta subong nga adlaw. Gani ari ako diri agod isugid sa tanan, sa mga kubos kag mga dungganon, ang ginsiling man anay sang mga propeta kag ni Moises nga magakalatabo: 23 nga ang Cristo dapat mag-antos kag mapatay, kag mangin una nga mabanhaw halin sa kamatayon agod maghatag sing kasanag sa mga Judio kag sa mga indi Judio.”
24 Sang nagahambal pa si Pablo, nagsinggit si Festus, “Pablo, nagbuang ka na! Ang imo sobra nga tinun-an amo ang nagapabuang sa imo!” 25 Nagsabat si Pablo, “Halangdon nga Festus, wala ako nagbuang. Matuod ang akon mga ginahambal kag husto ang akon hunahuna. 26 Ini nga mga butang nahibaluan ni Haring Agripa. Gani wala ako nagakahadlok maghambal sa iya. Nasiguro ko gid nga ini tanan nga butang nahibaluan na niya, tungod ini wala natabo sa tago lang. 27 Haring Agripa, nagapati ka bala sa mga ginasiling sang mga propeta? Nahibaluan ko nga nagapati ka.” 28 Nagsabat si Agripa, “Siguro ang pinsar mo madali-dali mo ako nga mahimo nga Kristohanon.” 29 Nagsabat si Pablo, “Sa madali ukon sa madugay, ang akon pangamuyo sa Dios nga indi lang ikaw kundi ang tanan man nga nagapamati sa akon subong mangin Kristohanon pareho sa akon, luwas lang sa sining akon pagkapriso.”
30 Dayon nagtindog ang hari, ang gobernador, si Bernice, kag ang tanan nga nagapungko didto. 31 Sang nagguwa sila, nagsiling sila sa isa kag isa, “Wala sing may nahimo nga malain ang ini nga tawo nga dapat sentensyahan nga patyon ukon prisohon.” 32 Nagsiling si Agripa kay Festus, “Kon wala lang siya magdangop sang iya kaso sa Emperador, puwede na siya kuntani buy-an.”
Ang Pagbiyahe ni Pablo Pakadto sa Roma
27 Pagkatapos nga nakadesisyon sila nga palargahon kami pa-Italia, gin-intrigar nila si Pablo kag ang iban pa gid nga mga priso kay Julius. Si Julius nga ini kapitan sang Romanhon nga mga soldado nga kon tawgon “Batalyon sang Emperador.” 2 Karon, didto sa Cesarea may isa ka sakayan nga halin sa Adramitium nga manuglarga pakadto sa mga pier sa probinsya sang Asia. Amo ang amon ginsakyan. Nag-upod sa amon si Aristarcus nga taga-Tesalonica nga sakop sang Macedonia. 3 Sang madason nga adlaw, nagdungka kami sa Sidon. Maayo ang pagtratar ni Julius kay Pablo. Gintugutan niya si Pablo nga magbisita sa iya mga abyan didto agod mabuligan siya sa iya mga kinahanglanon. 4 Paghalin namon sa Sidon, nagpanakayon kami sa pihak sang isla sang Cyprus nga lipod sa hangin, tungod kay ang hangin nagasugata sa amon. 5 Gintabok namon ang dagat nga nagaatubang sa Cilicia kag Pamfilia, kag nagdungka kami sa Myra nga sakop sang Lycia. 6 Nakakita didto ang kapitan nga si Julius sang isa ka sakayan nga halin sa Alexandria nga makadto sa Italia, gani ginpasaylo niya kami didto.
7 Sa sulod sang pila ka adlaw, mahinay ang amon pagpanakayon, kag ginbudlayan gid kami hasta nakalambot kami malapit sa Cnidus. Tungod nga sugata gid ang hangin, indi kami makaderetso sa amon kaladtuan. Gani nagpanakayon kami sa pihak sang isla sang Crete nga lipod sa hangin, kag didto kami nag-agi malapit sa Salmone. 8 Nagpangalihid lang kami, pero ginbudlayan gid kami antes nakaabot sa lugar nga ginatawag “Maayo nga mga Dulungkaan.” Malapit ini sa banwa sang Lasea.
9 Nagdugay kami didto hasta naabtan kami sang tiyempo nga delikado ang pagpanakayon, kay nakaligad na ang Adlaw sang Pagpuasa[r] nga palatandaan nga tigmaladlos na. Gani nagsiling si Pablo sa amon mga kaupod, 10 “Ginabanta ko nga delikado na kon magderetso kita, kag indi lang ang mga karga kag ang sakayan ang madula kundi basi pati ang aton kabuhi.” 11 Pero mas dako ang pagsalig sang kapitan sang mga soldado sa hambal sang kapitan sang sakayan kag sang tag-iya sini sang sa paandam ni Pablo. 12 Kag tungod nga ang dungkaan didto indi maayo nga palalipdan sa mabaskog nga hangin, kalabanan sang amon mga kaupod nagkomporme nga magbiyahe, sa tuyo nga basi pa makalambot kami sa Fenix kag didto magtiner samtang tigmaladlos pa. Kay ang Fenix isa ka dulungkaan sa Crete nga may maayo nga pulunduhan kon tigmaladlos.
Ang Unos sa Lawod
13 Naghinay-hinay ang hangin halin sa bagatnan, kag naghunahuna ang amon mga kaupod nga puwede na kami makabiyahe. Gani ginbatak nila ang angkla kag nagpanakayon kami nga nagapangalihid sa isla sang Crete. 14 Sa wala madugay, nagbaskog ang hangin halin sa aminhan, nga halin sa takas sang isla sang Crete. 15 Pag-abot sang mabaskog nga hangin sa amon, indi na kami makaabante, gani nagpaanod na lang kami kon diin kami dal-on sang hangin. 16 Sang sa bagatnan na kami dampi sang gamay nga isla sang Cauda, nakapalipod-lipod kami sing diutay. Bisan nabudlayan kami, nabatak pa namon ang boti[s] agod indi maano. 17 Sang nabatak na ang boti, gin-gaid ini sing hugot sa sakayan. Kag tungod nga nahadlok sila nga mabara ang sakayan sa pasil malapit sa Libya[t], ginpapanaog nila ang layag kag nagpaanod. 18 Sige pa gid ang mabaskog nga bagyo, gani sang madason nga adlaw, nagsugod sila pamilak sa dagat sang mga kargaminto. 19 Sang madason pa gid nga adlaw, ang mga kagamitan na mismo sang sakayan ang ila ginpamilak. 20 Sa sulod sang pila ka adlaw wala magpakita ang adlaw kag mga bituon kag sige pa gid ang bagyo. Sang ulihi nadulaan na kami sang paglaom nga maluwas pa.
21 Pila na ka adlaw nga ang mga tawo wala gid makakaon, gani nagsiling si Pablo sa ila, “Mga abyan, kon nagpati lang kamo sa akon nga indi kita dapat maghalin sa Crete, wala kuntani matabo ini nga mga kabudlayan kag mga kapierdihan. 22 Pero karon nagapangabay ako sa inyo nga magpakaisog kamo tungod nga wala sing may mapatay sa aton. Ang sakayan lang ang maguba. 23 Kay kagab-i ang Dios nga nagapanag-iya sa akon kag akon ginaalagad nagpasugo sang anghel diri sa akon. 24 Nagsiling siya, ‘Pablo, indi ka magkahadlok. Dapat ka mag-atubang sa Emperador didto sa Roma. Kag sa kaluoy sang Dios ang tanan mo nga upod diri sa sakayan maluwas tungod sa imo.’ 25 Gani mga abyan, indi na kamo magkahadlok, kay nagasalig ako sa Dios nga matuman ang iya ginhambal sa akon. 26 Pero idagsa kita sa isa ka isla.”
27 Ika-14 na nga gab-i nga gin-anod kami sang bagyo sa Dagat sang Mediteraneo, kag sang mga tungang gab-i na, ginbulubanta sang mga tripulante nga malapit na kami sa higad. 28 Gani gintungkad nila ang dagat kag nasapwan nila nga mga 20 ka dupa ang iya kadalumon. Dugay-dugay gintungkad liwat nila kag mga 15 na lang ka dupa. 29 Kag tungod nga nahadlok sila nga makabunggo kami sa mga bato, ginpunduhan nila sang apat ka angkla ang ulin sang sakayan.[u] Kag nagpangamuyo sila nga mag-aga na. 30 Gusto kuntani sang mga tripulante nga magpalagyo sa sakayan. Gani ginpapanaog nila ang boti sa dagat nga nagapakuno-kuno nga magahulog lang sila sang mga angkla sa dulong.[v] 31 Pero nagsiling si Pablo sa kapitan kag sa mga soldado, “Kon maghalin ang mga tripulante sa sakayan indi kamo makaluwas.” 32 Gani gin-utod sang mga soldado ang mga kalat nga higot sang boti kag ginpabay-an na lang nila nga maanod ang boti.
33 Sang kaagahon na, ginpilit sila tanan ni Pablo nga magkaon. Nagsiling siya, “Duha na ka semana ang inyo paghulat-hulat nga maglampuwas ang bagyo, kag wala gid kamo nakakaon. 34 Gani magkaon kamo anay agod magbaskog kamo, kay wala gid sing may mapatay sa inyo bisan isa.” 35 Sang makahambal sini si Pablo, nagkuha siya sang tinapay, kag sa atubangan sang tanan nagpasalamat siya sa Dios. Dayon ginpamihak-pihak niya ang tinapay kag nagkaon. 36 Nabuhi ang ila paglaom kag nagkaon sila tanan. 37 (276 kami tanan nga nagsakay didto sa sakayan.) 38 Sang nakakaon ang tanan kag nabusog na, ginpanghulog nila sa dagat ang ila mga dala nga uyas agod magmag-an ang sakayan.
Pagkaguba sang Sakayan
39 Pagkaaga, wala nahibaluan sang mga tripulante kon diin na kami nga isla, pero may nakita sila nga isa ka tinagong dagat nga may baybayon, gani nagsugtanay sila nga didto nila ipabara ang sakayan. 40 Gani ginpang-utod nila ang mga kalat nga nahigot sa mga angkla. Ginpanghubad man nila ang mga kalat nga nahigot sa timon. Dayon, ginbatak nila ang layag sa dulong agod paliron sila pabaybayon. 41 Pero sang ulihi, nakabunggo ang sakayan sa pasil kag nabara, kay nag-ungot ang iya dulong. Ang ulin amat-amat nga nawasak tungod sang mabaskog nga mga balod nga nagadapya.
42 Pamatyon na kuntani sang mga soldado ang tanan nga priso agod indi sila makalangoy pahigad kag makapalagyo. 43 Pero ginpunggan sila sang ila kapitan tungod nga gusto niya nga luwason si Pablo. Nagmando siya nga maglumpat una ang tanan nga makahibalo maglangoy, kag magpahigad. 44 Ang indi makahibalo, magsunod lang nga nagakapyot sa mga tabla kag sa mga parte sang sakayan nga nagalutaw. Amo ato ang amon ginhimo, kag tanan kami nakalambot sa baybayon kag wala maano.
Sa Malta
28 Sang didto na kami sa takas nga luwas na sa peligro, nasapwan namon nga ang ato nga isla ginatawag Malta. 2 Maayo gid sa amon ang mga pumuluyo didto. Nagdabok sila sang kalayo tungod nga nagaulan kag ginatugnawan kami. Kag samtang nagapainit-init kami, gin-abiabi nila kami. 3 Nagtipon si Pablo sang isa ka bugkos nga kahoy nga inuggatong. Pero pagbutang niya sang kahoy sa kalayo, nagguwa dayon ang dalitan nga man-og sa sadto nga gatong tungod sa init sang kalayo, kag ginkagat ang iya kamot. 4 Pagkakita sang mga pumuluyo didto sang man-og nga nagakabit sa kamot ni Pablo, nagsiling sila, “Sigurado gid nga kriminal ini nga tawo. Nakaluwas siya sa dagat pero indi magtugot ang dios[w] sang katarungan nga mabuhi pa siya.” 5 Pero ginwaslik lang ni Pablo ang man-og didto sa kalayo kag wala man siya maano. 6 Nagapaabot ang mga tawo nga magbanog ang kamot ni Pablo ukon matumba siya kag mapatay. Pero madugay na ang ila hulat kag wala gid maano si Pablo. Gani nagbaylo ang ila hunahuna kag nagsiling sila, “Isa siya ka dios!”
7 Ang ngalan sang pangulo sang sadto nga lugar amo si Publius. Ang iya duta malapit gid lang sa amon gintakasan. Maayo ang iya pagbaton sa amon, kag sa sulod sang tatlo ka adlaw didto kami sa iya nagdayon. 8 Natabuan man sadto nga ang amay ni Publius nagamasakit. May hilanat siya kag ginadisenterya. Gani nagsulod si Pablo sa iya kuwarto kag nagpangamuyo. Dayon gintungtong niya ang iya kamot sa nagamasakit kag nag-ayo siya. 9 Tungod sa sadtong hitabo, ang tanan nga nagamasakit didto sa isla nagkaladto sa amon kag gin-ayo man sila. 10 Madamo ang ila ginhatag sa amon nga mga regalo. Kag sang magpanakayon na kami, gindul-ungan pa nila kami sang amon mga kinahanglanon didto sa sakayan.
Halin sa Malta pa-Roma
11 Sa tapos sang tatlo ka bulan nga pagtiner namon sa isla sang Malta, nagsakay kami sa isa ka sakayan nga nagpalipod didto sang tigmaladlos. Ini nga sakayan halin sa Alexandria. Ang iya marka sa dulong amo ang larawan sang kapid nga dios. 12 Paghalin namon sa Malta, nag-agi kami sa Syracuse kag tatlo kami ka adlaw didto. 13 Halin didto nagpanakayon[x] kami hasta nakaabot kami sa Regium. Sang madason nga adlaw naghuyop ang habagat, kag sa sulod sang duha ka adlaw nakaabot kami sa Puteoli. 14 Didto may nakita kami nga mga kauturan kay Cristo. Nagpangabay sila sa amon nga magtiner didto sa ila sing isa ka semana. Pagkatapos nagderetso kami sa Roma. 15 Pagkabati sang mga tumuluo sa Roma nga nag-abot na kami, ginsugat nila kami sa Merkado sang Apius[y] kag sa Tres Tabernas. Sang makita ni Pablo ang mga tumuluo nagpasalamat siya sa Dios kag nagbakod ang iya kaugalingon.
Sa Roma
16 Sang pag-abot namon sa Roma, gintugutan si Pablo sa pag-estar kon diin ang luyag niya, nga may isa ka soldado nga magabantay sa iya.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.