Bible in 90 Days

Ang Parte sa Pagkabanhaw ni Cristo

15 Mga utod, gusto ko ipadumdom sa inyo ang Maayong Balita nga akon ginwali sa inyo. Ini ginbaton ninyo kag hasta subong amo man ang inyo ginatindugan. ² Paagi sa sining Maayong Balita maluwas kamo kon ginahuptan ninyo sing maayo ang akon ginwali sa inyo kag indi nga pasapayan lang ang inyo pagtuo. ³ Gintudlo ko sa inyo ang labing importante nga mga butang nga gintudlo sa akon: nga si Cristo napatay agod maluwas kita sa silot tungod sang aton mga sala. Kag ini suno sa Kasulatan. ⁴ Ginlubong siya kag nabanhaw sa ikatlo nga adlaw, suno man sa Kasulatan. ⁵ Nagpakita siya una kay Pedro^[a] kag dayon sa iban pa sa dose ka apostoles. ⁶ Pagkatapos nagpakita man siya sa iya mga sumulunod nga nagtipon nga sobra 500. Kag kalabanan sa ila buhi pa subong, pero ang iban patay na. ⁷ Nagpakita man siya kay Santiago kag dayon sa tanan nga apostoles.

⁸ Sang ulihi nagpakita man siya sa akon. Ang akon halimbawa pareho sang lapsag nga natawo sa indi pa oras tungod nga hinali lang ang akon pagkilala sa iya. ⁹ Ako ang labing kubos sa mga apostoles kag indi gani takos nga tawgon nga apostol, tungod nga ginhingabot ko ang iglesya sang Dios. ¹⁰ Pero sa kaluoy sang Dios sa akon, karon apostol na ako. Kag wala sing may makasiling nga wala sing pulos ang kaluoy sang Dios sa akon, tungod nga ang matuod, mas madamo ang akon nahimo kon ikomparar sa nahimo sang akon kapareho nga mga apostoles. Pero ina indi sa akon kaugalingon, kundi tungod sa kaluoy kag bulig sang Dios. ¹¹ Pero wala sing deperensya kon ako ukon sila ang nagatudlo sa inyo, ang importante nga pareho ang amon ginawali kag pareho man ang inyo ginatuohan.

Ang Pagkabanhaw sang mga Nagatuo sa Dios

¹² Kon ginawali namon sa inyo nga nabanhaw si Cristo, ngaa ang iban dira sa inyo nagasiling nga wala sing pagkabanhaw? ¹³ Kon matuod nga wala sing pagkabanhaw, nagakahulugan nga si Cristo wala man nabanhaw. ¹⁴ Kag kon wala nabanhaw si Cristo, wala sing pulos ang amon pagwali, kag wala man sing pulos ang inyo pagtuo. ¹⁵ Indi lang ina, kundi magaguwa nga nagabutig kami parte sa Dios, kay nagasugid kami nga ginbanhaw niya si Cristo. ¹⁶ Pero wala siya nabanhaw kon wala sing pagkabanhaw ang mga patay. ¹⁷ Kag kon si Cristo wala nabanhaw, ang inyo pagtuo wala sing pulos kag wala pa kamo napatawad sa inyo mga sala. ¹⁸ Kag nagakahulugan man nga ang mga tumuluo kay Cristo nga nagkalamatay na wala man naluwas. ¹⁹ Kon ang aton paglaom bilang Kristohanon para lang sa aton kabuhi diri sa kalibutan, kita gid ang makaluluoy sa tanan nga tawo.

²⁰ Pero ang matuod, nabanhaw si Cristo halin sa kamatayon kag amo ini ang nagapamatuod nga banhawon ang mga patay. ²¹ Tungod sa isa ka tawo nga si Adan, nag-abot ang kamatayon sa tanan nga tawo. Kag tungod man sa isa ka tawo nga si Cristo, mabanhaw ang mga patay. ²² Kay kon paano nga kita tanan mapatay tungod sa aton relasyon kay Adan, tungod man sa aton relasyon kay Cristo kita tanan mabanhaw. ²³ Ang pagkabanhaw pasunod. Ang una gid nga nabanhaw amo si Cristo. Pagkatapos, pagbalik niya diri sa kalibutan, mabanhaw man ang iya katawhan. ²⁴ Kag dayon magaabot ang katapusan. Dulaon niya ang tanan nga ginharian, pagdumalahan, kag paggahom, kag ihatag niya dayon ang paghari sa Dios nga Amay. ²⁵ Kay dapat maghari si Cristo hasta mapaampo niya ang tanan nga nagakontra sa iya. ²⁶ Ang katapusan gid nga kaaway nga dulaon amo ang kamatayon. ²⁷ Nagasiling ang Kasulatan nga ginpasakop sang Dios kay Cristo ang tanan nga butang.^[b] Pero siyempre wala ini nagakahulugan nga pati ang Dios nga nagpasakop sang tanan kay Cristo nalakip man. ²⁸ Kundi kon ang tanan sa idalom na sang gahom ni Cristo, si Cristo nga Anak sang Dios magapasakop man sa Dios nga nagpaampo sang tanan sa iya, agod ang Dios amo na ang magagahom sa tanan.

²⁹ May mga tawo nga nagapabautiso para sa mga napatay. Ti ano ang pulos sang ila ginahimo kon indi man lang pagbanhawon ang mga patay? ³⁰ Kag ano ang amon makuha sa mga peligro nga amon ginaagihan? ³¹ Kon paano matuod nga ginapabugal ko kamo sa aton paghiusa kay Cristo Jesus nga aton Ginoo, matuod man nga ginaatubang ko kada adlaw ang peligro sang kamatayon. ³² Nabudlayan gid ako diri sa Efeso, tungod nga ang mga tawo nga nagakontra sa akon pareho sa mabangis nga mga sapat. Gani kon indi pagbanhawon ang mga patay, ano bala ang akon makuha sa mga pag-antos nga pareho sini? Kon indi pagbanhawon ang mga patay, mas maayo pa nga sundon ta na lang ang hulubaton nga nagasiling, “Magpagusto kita, magkaon kag mag-inom, kay basi kon mapatay na kita buwas.”^[c]

³³ Indi kamo magpati sa sina nga hulubaton kay pangdaya lang ina. Sa baylo, patihi ninyo ang hulubaton nga nagasiling, “Kon mag-upod-upod kamo sa mga tawo nga nagahimo sang malain, ina magapalain sa inyo maayo nga batasan.” ³⁴ Maghunahuna na kamo sing husto kag bayai na ninyo ang pagpakasala. Ginahambal ko ini sa inyo agod mahuya kamo, kay ang iban sa inyo sala ang pagkilala sa Dios.

Ang Lawas sa Tion sang Pagkabanhaw

³⁵ Kon may ara nga magpamangkot kon paano ang pagkabanhaw sang mga patay kag kon ano nga klase sang lawas ang ila maangkon, ³⁶ ari ang akon sabat sa sina nga tawo nga wala gid sing may nahibaluan: kon magtanom kita sang isa ka liso sang binhi sa duta, ina nga binhi madunot anay bag-o magtubo. ³⁷ Kag bisan ano nga binhi ang imo itanom, kon nagatubo na gani, lain na ang hitsura sang sa gintanom ini. ³⁸ Ang hitsura sini suno man sa pagbuot sang Dios. Kag kada binhi may iya nga hitsura kon magtubo.

³⁹ Amo man ang lawas sang tanan nga nagakabuhi, kay ang mga lawas wala man nagapalareho. Lain ang lawas sang tawo kag lain man ang lawas sang mga sapat, lain ang lawas sang mga pispis, kag lain pa gid ang lawas sang mga isda.

⁴⁰ Nagkalain-lain ang ginhimo sang Dios diri sa duta kag didto sa langit, kag ang tanan nga iya ginhimo matahom. Pero lain ang katahom sang kada isa. Ang katahom sang mga butang nga didto sa langit lain sa katahom sang mga butang diri sa duta. ⁴¹ Lain ang katahom sang adlaw, kag lain man ang katahom sang bulan. Ang mga bituon may iya man nga katahom. Kag bisan pa gani ang mga bituon, nagkalain-lain ang ila katahom. ⁴² Amo man kon banhawon na ang mga patay. Ang ginalubong nga lawas madunot, pero kon mabanhaw na, indi na gid ini madunot hasta san-o. ⁴³ Ang ginalubong nga lawas malaw-ay tulukon kag maluya, pero kon banhawon na, ini mangin matahom kag mabaskog. ⁴⁴ Ang ginalubong nga lawas dutan-on nga lawas, pero kon banhawon na, ini mangin langitnon nga lawas. Tungod nga kon may dutan-on nga lawas may langitnon man nga lawas. ⁴⁵ Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang una nga tawo nga si Adan ginhatagan sang kabuhi.”^[d] Pero ang ulihi nga Adan nga amo si Cristo ginhatagan sang Espiritu nga nagahatag sang kabuhi. ⁴⁶ Indi ang langitnon nga lawas ang una kundi ang dutan-on nga lawas, kag dayon ang langitnon nga lawas. ⁴⁷ Ang una nga tawo nga si Adan dutan-on. Ginhimo siya halin sa duta. Pero ang ikaduha nga tawo nga amo si Cristo halin sa langit. ⁴⁸ Ang lawas nga dutan-on pareho gid sa lawas sang tawo nga ginhimo halin sa duta, pero ang lawas nga langitnon pareho gid sa lawas sang naghalin sa langit. ⁴⁹ Gani kon paano nga ang aton lawas nangin pareho sang kay Adan nga halin sa duta, magaabot gid ang adlaw nga ang aton lawas mangin pareho man sang kay Cristo nga halin sa langit.

⁵⁰ Mga utod, ang buot ko silingon amo ini: ining aton lawas nga dutan-on indi mahimo nga may bahin sa paghari sang Dios. Kag ining lawas nga madunot indi makapanubli sang kabuhi nga wala sing katapusan.

⁵¹ Pamati kamo kay sugiran ko kamo sang sining tinago nga kamatuoran: indi kita tanan mapatay, pero kita tanan, bag-uhon sang Dios ang aton lawas. ⁵² Ini hinali lang nga matabo, pareho sa isa ka pamisok. Kay sa pagtunog sang ulihi gid nga trumpeta, banhawon gilayon ang mga patay kag hatagan sang lawas nga indi na madunot. Kag kita nga buhi pa, bag-uhon man ang aton mga lawas. ⁵³ Tungod nga ang ini nga lawas nga madunot kag mapatay kinahanglan nga bayluhan sang lawas nga indi na madunot kag indi na mapatay. ⁵⁴ Gani kon ang ini nga lawas nga madunot mabayluhan na sang indi madunot, kag kon ang ini nga lawas nga mapatay mabayluhan na sang indi mapatay, matuman na ang ginasiling sang Kasulatan,

⁵⁶ Ang kamatayon may gahom lang sa aton tungod sa sala, kag may gahom ang sala tungod nga may Kasuguan. ⁵⁷ Pero salamat sa Dios tungod nga paagi sa ginhimo sang aton Ginoong Jesu-Cristo ginhatagan niya kita sang kadalag-an sa sini nga mga butang. ⁵⁸ Gani, mga hinigugma ko nga mga utod kay Cristo, magpakalig-on kamo kag indi gid malingkang sa inyo pagtuo. Magmapisan kamo sa ginapahimo sa inyo sang Ginoo, kay nahibaluan ninyo nga may pulos gid ang inyo mga pagpangabudlay para sa Ginoo.

Bulig Para sa mga Taga-Judea

16 Kon parte sa inyo inugbulig sa mga katawhan sang Dios didto sa Judea, himuon man ninyo ang akon ginpahimo sa mga iglesya sa Galacia. ² Kada Domingo, ang kada isa sa inyo magpain sang kantidad suno sa inyo kinitaan. Dayon tipunon ninyo ini agod sa pag-abot ko dira preparado na ang inyo inughatag. ³ Pag-abot ko dira ipadala ko sa Jerusalem ang mga tawo nga inyo ginpili nga magdala sang inyo mga inugbulig kag ang akon sulat nga magapakilala sa ila. ⁴ Pero kon kinahanglan gid nga magkadto man ako didto sa Jerusalem, magaupod na lang sila sa akon.

Ang Plano ni Pablo

⁵ Maderetso ako dira sa Corinto paghalin ko sa Macedonia, tungod nga maagi ako didto. ⁶ Mahimo nga magadugay ako dira sa inyo. Basi kon dira pa ako magpaligad sang tigtulugnaw, agod mabuligan ninyo ako sa akon mga kinahanglanon sa akon pagbiyahe kon diin man ako magakadto. ⁷ Indi ko gusto nga mag-agi lang ako sa inyo sing madali, kundi gusto ko nga kon dira na ako sa inyo, makatiner ako sing madugay, kon itugot sang Ginoo.

⁸ Pero karon matiner ako anay diri sa Efeso hasta sa adlaw sang Pentecostes, ⁹ tungod nga madamo diri ang gusto magpamati sang Maayong Balita, kag nagapati ako nga madamo ang magatuo diri bisan madamo ang nagakontra.

¹⁰ Kon mag-abot dira si Timoteo, abiabihon ninyo siya agod indi siya magkatahap, tungod nga pareho man siya sa akon nga nagapangabudlay sa Ginoo. ¹¹ Tahura ninyo siya. Kag kon maghalin na siya dira, buligi man ninyo siya sa iya mga kinahanglanon sa iya paglakat agod makabalik siya diri sa akon. Ginapaabot ko siya upod sang iban pa nga mga utod kay Cristo.

¹² Kon parte sa aton utod nga si Apolos, ginpangabay ko gid siya nga magbisita dira sa inyo upod sang iban nga mga utod kay Cristo. Pero indi pa siya kuno makakadto dira sa sini nga mga tinion. Makadto lang siya dira ugaling kon may kahigayunan siya.

Katapusan nga mga Bilin

¹³ Magbantay kamo permi kag magpakalig-on sa inyo pagtuo kay Jesu-Cristo. Magpakaisog kag magpakabakod kamo. ¹⁴ Kag bisan ano ang inyo ginahimo, himua ninyo ini nga may paghigugma.

¹⁵ Mga utod, nahibaluan ninyo nga ang una gid nga mga Kristohanon dira sa Acaya wala sing iban kundi si Stefanas kag ang iya pamilya. Ginhalad nila ang ila kaugalingon sa pag-alagad sa mga katawhan sang Dios. Amo ina nga nagapangabay ako sa inyo ¹⁶ nga magpasakop kamo sa ila kag pati man sa tanan nga pareho sa ila nga nagapangabudlay para sa Ginoo.

¹⁷ Nalipay gid ako sang pag-abot nila ni Stefanas, Fortunatus, kag Acaicus. Kay bisan wala kamo diri, ari man sila, gani nahimo nila sa akon ang indi ninyo mahimo. ¹⁸ Nagahatag sila sang kalipay sa akon kag pati man sa inyo. Ang mga tawo nga pareho sa ila dapat nga pasalamatan sa ila mga ginahimo.

¹⁹ Ang mga iglesya diri sa probinsya sang Asia nagapangamusta sa inyo. Si Aquila kag si Priscila kag ang mga tumuluo nga nagatipon^[g] sa ila balay sa pagsimba sa Dios nagapangamusta gid sa inyo, tungod nga pareho kamo nga ara sa Ginoo. ²⁰ Nagapangamusta man sa inyo ang tanan nga utod kay Cristo diri.

Magkamustahanay kamo bilang mag-ulutod kay Cristo.^[h]

²¹ Karon, ako mismo si Pablo ang nagasulat sini nga pagpangamusta:^[i] Kamusta sa inyo tanan.

²² Kabay pa nga silutan sang Ginoo ang bisan sin-o nga wala nagahigugma sa iya.

Ginoo, balik na!

²³ Kabay pa nga pakamaayuhon kamo ni Ginoong Jesus.

²⁴ Ginahigugma ko kamo tanan sa aton paghiusa kay Cristo Jesus.

1 Ako si Pablo nga nangin apostol ni Cristo Jesus suno sa kabubut-on sang Dios. Ako kag si Timoteo nga aton utod kay Cristo nagapangamusta sa iglesya^[j] sang Dios dira sa Corinto, kag sa tanan nga katawhan sang Dios dira sa bug-os nga probinsya sang Acaya.

² Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay^[k] kag paghidaet^[l] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.

Pagpasalamat sa Dios

³ Dalayawon ang Dios kag Amay sang aton Ginoong Jesu-Cristo. Maluluy-on siya nga Amay, kag Dios nga permi nagapabakod kag nagalipay sa aton. ⁴ Ginapabakod niya kita kag ginalipay sa tanan ta nga mga kabudlayan, agod nga paagi sa sini nga bulig nga aton nabaton halin sa iya, mapabakod man naton kag mapalipay ang iban sa ila mga kabudlayan. ⁵ Kay bisan madamo ang aton ginaambit nga mga pag-antos ni Cristo, madamo man nga mga pagpabakod kag paglipay ang aton ginabaton paagi sa iya. ⁶ Kon nagaantos kami, ini para sa pagpabakod kag paglipay sa inyo kag para sa inyo kaluwasan. Kag kon ginapabakod kag ginalipay kami, ini para man sa pagpabakod kag paglipay sa inyo agod mabatas ninyo ang mga pag-antos nga pareho sang amon ginaantos. ⁷ Gani dako ang amon paglaom sa inyo, tungod nga nahibaluan namon nga kon paano kamo nagaantos pareho sa amon, ginapabakod kag ginalipay man kamo sang Dios pareho sa amon.

⁸ Mga utod kay Cristo, gusto namon nga mahibaluan ninyo ang amon naagihan nga kalisod sa probinsya sang Asia. Kay sa sadto nga tiyempo daw indi na gid kami makaantos, kag ang hunahuna namon mapatay na gid kami. ⁹ Abi gani namon amo na ato ang amon katapusan. Pero natabo gali ato agod makatuon kami nga indi magsalig sa amon kaugalingon, kundi sa Dios nga amo ang nagabanhaw sang mga patay. ¹⁰ Ginluwas niya kami sa kamatayon, kag pagaluwason pa gid niya kami liwat. Siya lang gid ang amon ginasaligan nga magapadayon sa pagluwas sa amon ¹¹ samtang ginabuligan ninyo kami paagi sa inyo mga pagpangamuyo. Kag tungod sa mga bulig nga amon mabaton sa Dios bilang sabat sa madamo nga nagapangamuyo, madamo man ang magapasalamat sa iya.

Ang Pagbag-o ni Pablo sang iya Plano

¹² Amo ini ang butang nga amon ginapabugal: nagkabuhi kami nga matarong kag wala gid sang kasawayan sa tanan nga tawo, kag labi na gid sa inyo. Nahimo namon ini tungod sa bulig sang Dios kag indi sa amon kaugalingon nga ikasarang. Nagapamatuod ang amon konsensya nga matuod gid ining amon ginapabugal. ^13-14 Wala kami nagasulat sang indi ninyo mabasahan kag maintiendihan. Bisan indi gid ninyo kami kilala kaayo, nagalaom ako nga magaabot ang tion nga makilal-an gid ninyo kami, agod nga sa pag-abot sang aton Ginoong Jesus mapabugal ninyo kami kag kamo mapabugal man namon.

¹⁵ Tungod sa sining akon pagsalig, nagplano anay ako nga magbisita una sa inyo agod doble ang inyo kahigayunan nga makabulig.^{[m] 16} Nagplano ako nga mahapit anay dira sa inyo kon magkadto na ako sa Macedonia, kag sa akon pagbalik halin sa Macedonia maagi ako liwat dira agod mabuligan naman ninyo ako sa akon pagkadto sa Judea. ¹⁷ Amo kuntani ato ang akon plano. Pero tungod kay wala ini madayon, nagakahulugan bala ini nga indi masaligan ang akon ginahambal? Basi magsiling kamo nga pareho man ako sa iban nga mga tawo diri sa kalibutan nga ang mga butang nga ila ginaplano kag ginaintiendi ang para gid lang sa ila kaayuhan. Nagasiling sila “Huo,” pero ato gali “Indi.” ¹⁸ Pero ang matuod amo ini: subong nga ang Dios masaligan, masaligan man ninyo ang amon ginasugid sa inyo. ¹⁹ Kami ni Silas kag ni Timoteo nagwali sa inyo parte sa Anak sang Dios nga si Jesu-Cristo. Kag nahibaluan ninyo nga si Cristo masaligan sa iya ginhambal. Indi mahimo nga indi niya paghimuon ang iya mga ginpromisa. ²⁰ Paagi sa iya, ang tanan nga ginpromisa sang Dios natuman. Gani makasiling kita nga masaligan gid ang Dios,^[n] kag ini nagahatag sang pagdayaw sa iya. ²¹ Ang Dios amo ang nagapalig-on sang aton relasyon kay Cristo. Ginpili niya kita nga mag-alagad sa iya. ²² Ginmarkahan niya kita nga iya na paagi sa pagpapuyo niya sang Espiritu Santo sa aton tagipusuon, nga amo man ang kalig-unan nga pagabatunon ta ang iya mga ginpromisa sa aton.

²³ Nakahibalo ang Dios nga nagasugid ako sang matuod kon ngaa wala ako nakadayon sa pagkadto dira sa inyo sa Corinto. Ang rason amo nga indi ko gusto nga maglain ang inyo buot sa akon. ²⁴ Wala kami nagadikta sa inyo parte sa inyo pagtuo, kay malig-on na man kamo. Gusto lang namon kuntani nga buligan kamo agod mangin malipayon kamo.

2 Gani naghunahuna ako nga indi na lang ako magkadto dira sa inyo kon masakit ko man lang liwat ang inyo balatyagon. ² Kay kon masakit ko ang inyo balatyagon, sin-o na lang ang magahatag sang kalipay sa akon? Wala na! ³ Amo ina ang kabangdanan kon ngaa nagsulat ako anay sa inyo, agod nga kon magkadto ako dira, indi ako mapasubuan sang mga tawo nga amo kuntani ang dapat maghatag sang kalipay sa akon. Kag nagapati ako nga kon malipay ako, kamo malipay man. ⁴ Pagsulat ko sadto anay sa inyo, natublag kag nasubuan gid ako kag naghibi pa gani. Indi nakon tuyo nga magsakit sang inyo balatyagon, kundi gusto ko lang nga mahibaluan ninyo nga palangga ko gid kamo.

Patawara Ninyo ang Nakasala

⁵ Karon, kon parte sa tawo dira nga nakasala, indi lang ako ang iya ginhatagan sang kasubo kundi may ara man siya nga ginhatag nga kasubo sa inyo tanan. Nagasiling ako nga “may ara” kay indi ko gusto pasubrahan. ⁶ Pero bastante na ang silot nga inyo ginhatag sa iya. ⁷ Gani patawara na ninyo siya kag palig-una dayon, kay basi kon maapektuhan na gid siya sa sobra nga kasubo. ⁸ Kag nagapangabay man ako sa inyo nga ipakita ninyo sa iya nga ginapalangga pa ninyo siya. ⁹ Amo gani ini ang kabangdanan nga nagsulat ako sa inyo, kay gusto ko mahibaluan kon bala masaligan kamo sa pagtuman sang tanan nga akon ginasiling sa inyo. ¹⁰ Kon ginapatawad ninyo ang tawo nga nakasala, ginapatawad ko man siya. Kay kon may nakahimo sing sala sa akon ginapatawad ko na siya sa atubangan ni Cristo para sa inyo kaayuhan. ¹¹ Dapat ta himuon ini agod indi kita madaog ni Satanas, kay nahibaluan ta kon ano ang iya mga pahito.

Si Pablo sa Troas

¹² Pag-abot ko didto sa Troas agod magwali sang Maayong Balita parte kay Cristo, nakita ko nga ginpreparar na sang Ginoo ang ila mga tagipusuon sa pagpamati sa akon. ¹³ Pero indi ako mapahamtang kay wala didto si Tito nga akon utod kay Cristo. Gani naglisensya ako sa mga tumuluo didto kag nagkadto sa Macedonia.

Ang Pahamot ni Cristo

¹⁴ Salamat sa Dios kay permi siya nagauna sa aton sa parada sang pagdaog. Ginahimo niya ini tungod ara na kita kay Cristo. Ginagamit niya kami sa pagpakilala sa iya sa mga tawo bisan sa diin nga lugar, kag ining amon ginapahibalo pareho sang pahamot. ¹⁵ Kay pareho kami sang mahamot nga halad ni Cristo sa Dios nga mapanimahuan sang mga tawo nga nagakalaluwas, kag pati sang mga nagakalawala. ¹⁶ Sa mga tawo nga nagakalawala, ang amon ginapalapnag nga kamatuoran pareho sang baho nga halin sa patay nga nagadala sang kamatayon; pero sa mga tawo nga nagakalaluwas, pareho ini sang pahamot nga halin sa buhi nga nagadala sang kabuhi. Ti, sin-o ang makasarang sang sini nga obra? ¹⁷ Pero ginpadala kami sang Dios. Kag tungod nga siya nagatulok sa amon, kag kami ara kay Cristo, sinsero kami kon maghambal sang mensahi sang Dios. Indi kami pareho sang iban nga naganegosyo sang mensahi sang Dios agod makuwartahan nila ang mga tawo.

Ang Bag-o nga Paagi sa Pagpalapit sa Dios

3 Basi kon nagahunahuna kamo nga ginadayaw namon liwat ang amon kaugalingon. Indi kami pareho sang iban dira nga nagakinahanglan pa sang mga rekomendasyon agod batunon ninyo, kag pagkatapos mangayo naman sang rekomendasyon sa inyo agod batunon man sila sa iban nga lugar. ² Indi namon kinahanglan ang mga rekomendasyon, kay kamo mismo amo ang amon rekomendasyon nga nasulat sa amon tagipusuon, tungod kay ang inyo pagkabuhi pareho sa sulat nga makita kag mabasa sang tanan. ³ Maathag nga ang inyo halimbawa pareho sang sulat ni Cristo nga ginsulat paagi sa amon. Ang gin-gamit sa pagsulat indi tinta kundi ang Espiritu sang Dios nga buhi, kag wala man ginsulat sa mga bato nga sululatan kundi sa inyo tagipusuon mismo.

⁴ Makahambal kami sini tungod sa ginahimo ni Cristo paagi sa amon kag tungod sa amon pagsalig sa Dios. ⁵ Kay kon sa amon gid lang indi kami makasarang sa sini nga buluhaton, pero ginabuligan kami sang Dios. ⁶ Siya ang naghatag sa amon sang ikasarang agod masaysay namon sa mga tawo ang bag-o nga paagi nga iya ginhimo agod kita nga mga tawo makapalapit sa iya. Ining bag-o nga paagi indi paagi sa ginsulat nga Kasuguan kundi paagi sa Espiritu Santo. Kay ang ginadala sang Kasuguan silot nga kamatayon, pero ang Espiritu Santo nagahatag sang kabuhi.

⁷ Paghatag sang Dios kay Moises sang Kasuguan nga iya ginsulat sa mga bato, ang mga Israelinhon indi na makatulok sa guya ni Moises kay nasilawan gid sila. (Pero atong kasanag sa iya guya amat-amat lang nga nadula.) Karon kon nagpakita ang Dios sang iya gahom sa Kasuguan nga nagadala sang kamatayon, ⁸ mas sobra pa sa sini ang iya ipakita nga gahom kon ang Espiritu Santo na ang magpanghikot. ⁹ Kay kon ginpakita sang Dios ang iya gahom sang paghatag niya sang Kasuguan nga nagadala sang silot, indi bala nga mas sobra pa gid ang iya ipakita nga gahom kon pakamatarungon na niya ang tawo? ¹⁰ Ang matuod, ang gahom sang Kasuguan sadto anay wala-wala gid kon ikomparar sa gahom sining bag-o nga paagi. ¹¹ Kay kon may gahom nga ginpakita ang Dios sa sadto nga Kasuguan nga umalagi lang, mas sobra pa ang gahom nga iya ginapakita sa sini nga bag-o nga paagi nga wala na sing katapusan.

¹² Kag tungod nga amo ini ang amon ginalauman, wala kami nagakahadlok sa pagsugid sang pulong sang Dios. ¹³ Indi kami pareho kay Moises nga nagtabon sang iya guya agod indi makita sang kapareho niya nga mga Israelinhon nga amat-amat nadula ang kasanag sa iya guya. ¹⁴ Sa matuod lang, wala nakaintiendi ang mga Israelinhon kon ano ang kahulugan sadto kay may nagatabon sa ila mga hunahuna. Kag bisan gani subong may nagatabon pa gid sa ila mga hunahuna samtang ginabasa nila ang daan nga kasugtanan. Kay wala sila naathagi nga kon kita ara kay Cristo, ang ato nga paagi nadula na. ¹⁵ Huo, hasta gani subong kon magbasa sila sang mga ginsulat ni Moises indi sila makaintiendi, kay may nagatabon sa ila mga hunahuna. ¹⁶ Pero inang nagatabon makuha kon magdangop ang tawo sa Ginoo. ¹⁷ Karon, ang ginatawag diri nga Ginoo amo ang Espiritu Santo, kag kon ang Espiritu sang Ginoo amo ang ara sa tawo, hilway siya. ¹⁸ Kag tungod nga wala sing nagatabon sa aton hunahuna, nakita ta ang gahom sang aton Ginoo. Kag ina nga gahom nga halin sa Ginoo, nga amo ang Espiritu Santo, amo ang nagapadayon sa pagbag-o sa aton agod nga sa amat-amat mangin kaangay kita sa iya.

Malahalon nga Butang sa Sulod sang Kolon

4 Tungod sa kaluoy sang Dios, ginpili niya kami nga magbalita sining bag-o nga paagi nga mangin matarong ang mga tawo, gani wala kami nagakaluya. ² Ginsikway namon ang makahuluya nga mga butang nga ginahimo sa sekreto. Wala kami nagadaya sa mga tawo kag wala man namon ginaliwat ang kahulugan sang pulong sang Dios. Nahibaluan gid sang mga tawo nga deretso kag indi sa sekreto ang amon pagsugid sang kamatuoran, kag nakita man ini sang Dios. ³ Pero kon may mga tawo nga indi makaintiendi sang Maayong Balita nga amon ginasaysay, ina amo ang mga tawo nga nagakalawala. ⁴ Indi sila magtuo sa Maayong Balita tungod nga ang ila mga hunahuna gindulman ni Satanas nga amo ang nagapakadios sa sining kalibutan. Ginbulag niya sila agod indi sila masanagan sang Maayong Balita parte sa gahom ni Cristo nga amo gid ang kaangay sang Dios. ⁵ Wala kami nagawali parte sa amon kaugalingon kundi parte kay Jesu-Cristo, nga siya ang Ginoo. Nagaalagad kami sa inyo para kay Jesus. ⁶ Ang Dios nga nagsiling, “Halin sa kadulom magasiga ang kasanag,” amo man ang nagpasanag sang amon mga hunahuna agod mahangpan namon kon ano ang gahom nga iya ginpakita paagi kay Cristo.

⁷ Kami pareho gid lang sa kolon nga ginbutangan sining malahalon nga butang, agod mahibaluan sang mga tawo nga ang gahom nga indi matupungan nga ari sa amon mga lawas nga maluya indi halin sa amon, kundi sa Dios. ⁸ Sa amon pagwali permi kami nagaantos, pero wala gid man kami nadaog sang mga nagakontra sa amon. Kon kaisa nagalibog ang amon ulo, pero wala gid kami nadulaan sang paglaom. ⁹ Madamo ang nagahandom sa pagpatay sa amon, pero wala gid kami pagpabay-i sang Dios. Matuod nga ginasakit nila kami, pero sa kaluoy sang Dios buhi pa kami gihapon. ¹⁰ Permi kami nabutang sa peligro sang kamatayon pareho sang natabo kay Jesus, agod nga paagi sa amon kabuhi makita sang tanan ang kabuhi ni Jesus. ¹¹ Ang amon kabuhi permi sa peligro sang kamatayon tungod sang amon pag-alagad kay Jesus, agod nga paagi sa sining lawas namon nga may kamatayon makita sang tanan ang kabuhi ni Jesus. ¹² Gani tungod ginawali namon si Cristo mahimo nga patyon kami, pero amo man ini ang nagadala sa inyo sang kabuhi nga wala sing katapusan.

¹³ Indi bala nagasiling ang Kasulatan, “Nagtuo ako, gani naghambal ako.”^[o] Kag amo man ini ang amon ginahimo, ginahambal namon ang amon ginatuohan. ¹⁴ Kay nahibaluan namon nga ang Dios nga nagbanhaw kay Ginoong Jesus amo man ang magabanhaw sa amon, pareho sang iya pagbanhaw kay Jesus, kag dal-on niya kami kaupod ninyo sa iya atubangan. ¹⁵ Ang tanan namon nga mga pag-antos para sa inyo kaayuhan, agod samtang nagadamo ang mga tawo nga nagabaton sang bugay sang Dios, magadamo man ang mga tawo nga magapasalamat sa iya, kag sa sini madayaw siya.

¹⁶ Amo ina ang kabangdanan nga wala kami nagakaluya sa pag-alagad sa Dios. Bisan ining amon mga lawas nagaamat-amat luya, ang amon espiritu nagapadayon nga nagabakod. ¹⁷ Ang mga kabudlayan nga amon ginaantos diri sa kalibutan umalagi lang kag indi gid mabug-at. Kag tungod sang amon mga pag-antos, may ginatigana ang Dios nga balos para sa amon nga wala sing katapusan kag indi gid makatupong sa amon pag-antos. ¹⁸ Kay wala namon ginapasulabi ang mga butang nga amon makita diri sa kalibutan, kundi ginapasulabi namon ang mga butang nga indi makita. Kay ang mga butang nga makita umalagi lang, pero ang mga butang nga indi makita wala sing katapusan.

Ang Bag-o nga Lawas

5 Ining aton dutan-on nga lawas pareho sang balay nga aton ginapuy-an. Indi bali sa aton kon mapatay ini nga lawas. Kay nahibaluan ta nga may ihatag ang Dios sa aton nga langitnon nga lawas^[p] nga indi na gid mapatay hasta san-o. Ini nga lawas indi ginhimo sang tawo kundi sang Dios. ² Sa karon nagaugayong kita kay ginahandom ta nga makapuyo na sa sinang langitnon nga lawas, ³ agod nga kon makasuklob^[q] na kita sang sina nga lawas indi magaguwa nga hublas ang aton kalag. ⁴ Samtang diri pa kita nagapuyo sa sini nga lawas, nagaugayong kita tungod sang kabudlayan. Indi tungod nga gusto ta nga mapatay^[r], kundi gusto ta nga masukluban sang lawas nga langitnon, agod ining lawas nga may kamatayon mailisan sang wala na gid sang kamatayon. ⁵ Ang Dios ang nagpreparar sa aton agod mabaton ta ining bag-o nga lawas. Kag ginhatag niya ang Espiritu Santo sa aton agod masiguro ta nga ini himuon gid niya sa aton.

⁶ Gani indi kita magkaluya bisan nahibaluan ta nga samtang diri pa kita sa sini nga lawas wala pa kita didto sa puluy-an sang Ginoo. ⁷ Kay sa karon nagakabuhi kita sa pagtuo kag indi suno sa aton makita. ⁸ Wala kami nagakaluya, bisan pa nga gusto namon kuntani nga bayaan ining lawas kag magpauli didto sa Ginoo. ⁹ Sa sini nga bagay, gusto namon nga malipay ang Dios sa amon, bisan diri pa kami ukon didto na sa iya. ¹⁰ Kay kita tanan kinahanglan gid nga mag-atubang kay Cristo sa ulihi nga mga inadlaw agod hukman niya. Kag ang tagsa-tagsa sa aton magabaton sang balos suno sa aton hinimuan, maayo ukon malain man, sang nagakabuhi pa kita diri sa kalibutan.

Nakabalik Kita sa Dios Paagi kay Cristo

¹¹ Gani tungod sa kahadlok namon sa Ginoo, ginahimulatan namon nga kombinsihon ang mga tawo nga magtuo sa iya. Nahibaluan sang Dios ang amon pagkatawo, kag nagasalig ako nga ina nahibaluan man ninyo. ¹² Ini indi sa pagdayaw liwat sang amon kaugalingon, kundi gusto lang namon nga mahatagan kamo sang inugpabugal parte sa amon, agod may isabat man kamo sa mga tawo nga nagadayaw sang mga butang nga makit-an lang kag indi ang sa tagipusuon gid. ¹³ Kon daw buang kami, ina para sa Dios; kag kon husto ang amon panghunahuna, ina para sa inyo. ¹⁴ Kay tungod sa gugma ni Cristo sa amon indi mahimo nga indi namon paghimuon ang iya gusto. Kay nahibaluan namon nga si Cristo napatay para sa tanan, gani ang tanan makabig nga napatay. ¹⁵ Napatay siya para sa tanan, agod nga ang mga tawo nga buhi subong indi na magkabuhi para sa ila kaugalingon kundi para sa iya nga napatay kag nabanhaw para sa ila.

¹⁶ Gani karon, wala na kami nagatulok sa tawo pareho sang pagtulok sang tawo nga wala makakilala sa Dios. Sang una pareho sina ang amon pagtulok kay Cristo. Pero subong indi na. ¹⁷ Ang bisan sin-o nga ara kay Cristo bag-o na nga tawo. Wala na ang iya daan nga pagkatawo, kundi bag-o na siya. ¹⁸ Ang Dios amo ang naghimo sini. Ginpabalik niya kita sa iya paagi kay Cristo. Kag ginhatagan niya kami sing obra sa pagbalita nga ginapabalik na niya ang mga tawo sa iya. ¹⁹ Amo ini ang amon ginabalita: nga ginapabalik na sang Dios ang mga tawo sa iya paagi kay Cristo. Wala na niya ginadumdom ang ila mga sala. Kag kami amo ang iya gintugyanan sa pagpalapnag sini nga balita.

²⁰ Gani nagabalita kami bilang mga pinadala ni Cristo. Kag paagi sa amon, nagapangabay ang Dios sa inyo nga magbalik na kamo sa iya! ²¹ Si Cristo wala gid sing sala, pero siya amo ang ginsilutan sang Dios tungod sa aton mga sala, agod nga kon ara kita kay Cristo, pakamatarungon kita sang Dios.

6 Tungod nga kami mga kabulig sa ginahimo sang Dios, nagapangabay gid kami sa inyo nga indi ninyo pag-ibaliwala ang bugay nga inyo nabaton sa iya. ² Kay siling sang Dios,

Gani pamati kamo! Karon gid ang husto nga tion nga luwason kita sang Dios.

³ Wala kami nagahimo sang bisan ano nga mangin kabangdanan nga maglain ang buot sang mga tawo, agod indi pagpakalainon ang amon pag-alagad sa Dios. ⁴ Sa tanan namon nga ginahimo, ginapakita namon nga kami mga alagad gid sang Dios. Bisan masyado kabudlay ang amon mga gin-agihan kag ang amon kahimtangan, gin-antos gid namon. ⁵ Nakaagi kami hanot kag priso. Naagihan man namon nga ginpulihan kami sang mga tawo. Kon kaisa tudo-tudo gid ang amon pagpangabudlay, kag kon kaisa wala kami sing tulog-tulog kag wala kaon-kaon. ⁶ Ginpakita man namon sa mga tawo nga matuod kami nga mga alagad sang Dios paagi sa amon matinlo nga kabuhi kag paagi sa amon kaalam. Nangin mainantuson kami sa tanan nga butang kag malulo sa amon isigkatawo. Nahibaluan man sang mga tawo nga ang Espiritu Santo amo ang nagatuytoy sa amon, kag ang amon paghigugma sa amon isigkatawo halin gid sa amon tagipusuon. ⁷ Wala kami sang iban nga ginawali kundi ang kamatuoran, kag ginabuligan kami sang Dios paagi sa iya gahom. Ang amon kabuhi nga matarong amo ang amon armas sa pag-ataki sa amon kaaway kag amo man ang amon sagang sa amon kaugalingon. ⁸ Bilang mga alagad sang Dios, kon kaisa ginadayaw kami sang mga tawo kag kon kaisa ginainsultuhan man kami. May mga tawo nga nagahambal sing malain parte sa amon, pero may ara man nga nagahambal sing maayo. May nagasiling nga kami kuno mga butigon, pero ang tanan nga amon ginasugid matuod gid. ⁹ Wala kami ginasapak sang iban, pero ang matuod kilala kami sang tanan. Permi kami nabutang sa peligro sang kamatayon, pero buhi pa man kami hasta subong. Ginadisiplina kami sang Dios pero wala kami ginapatay. ¹⁰ May mga ginahimo sa amon agod mapasubo kami, pero malipayon man kami gihapon. Imol lang kami, pero madamo nga mga tawo ang amon ginapamanggaranon. Kon parte sa mga butang diri sa kalibutan, wala kami sing may masiling nga amon, pero ang matuod, kami ang tag-iya sang tanan nga butang.

¹¹ Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, wala sing lipod-lipod ang amon paghambal sa inyo, kay dako gid ang amon paghigugma sa inyo. ¹² Wala kami nagkulang sang amon paghigugma sa inyo. Kamo amo ang nagkulang sang inyo paghigugma sa amon. ¹³ Ginakabig ko kamo bilang akon gid nga mga anak. Gani higugmaa ninyo ako pareho sang akon paghigugma sa inyo.

Indi Kamo Magpakighiusa sa mga Wala Nagatuo

¹⁴ Indi gid kamo magpakighiusa sa mga wala nagatuo kay Cristo. Kay subong nga ang kasanag indi makaupod sa kadulom, ang maayo indi man makaupod sa malain. ¹⁵ Kag subong nga si Cristo kag si Satanas indi maghangpanay, ang tumuluo kag ang indi tumuluo indi man maghangpanay. ¹⁶ Indi puwede nga ang mga dios-dios ara man sa templo sang Dios. Kag kita amo ang templo sang Dios nga buhi! Kay nagsiling ang Dios,

7 Mga hinigugma, tungod sining mga promisa sang Dios sa aton, bayaan ta na ang tanan nga nagapahigko sa aton bug-os nga kabuhi,^[aa] kag tinguhaan ta nga mangin matinlo ang aton kabuhi nga may pagtahod sa Dios.

Ang Kalipay ni Pablo

² Kon mahimo, batuna ninyo kami sa inyo mga tagipusuon. Wala kami sing may ginhimo nga malain sa bisan kay sin-o sa inyo. Wala man kami sing may gin-guba sa inyo ukon gindayaan. ³ Wala ako nagahambal sini agod pakalainon kamo. Kay pareho sang akon ginsiling sadto, ginapalangga gid namon kamo kag bisan ano ang matabo, mabuhi man ukon mapatay, magaunungay gid kita. ⁴ Dako gid ang akon pagsalig sa inyo kag ginapabugal ko gid kamo. Bisan masyado kabudlay sang amon ginaagihan, puno ako sing kalipay sang nakabati ako parte sa inyo. ⁵ Kay sang pag-abot namon sa Macedonia, wala gid sing pahuway ang amon lawas tungod kay bisan diin nagaantos kami. Gin-away kami sang mga nagakontra sa amon, kag nagpalibog man kami parte sa kahimtangan sang mga tumuluo. ⁶ Pero ang Dios nga nagapabakod kag nagalipay sa mga nagakasubo amo ang nagpabakod kag naglipay sa amon paagi sa pag-abot ni Tito. ⁷ Indi lang ang iya pag-abot ang nakahatag kabakod kag kalipay sa amon, kundi ang iya man nga ginsugid nga ginpabakod kag ginlipay ninyo siya. Ginsugiran niya kami nga nahidlaw kamo sa akon kag nagakasubo kamo sang natabo, kag ginaapinan ninyo ako. Gani malipayon na gid ako subong.

⁸ Bisan ang akon sulat nga ato nagdala sing kasubo sa inyo, wala ako nagahinulsol nga ginsulat ko ato. Sang una, matuod nga naghinulsol ako kay nakita ko nga sang premiro nagkasubo kamo. ⁹ Pero subong malipayon ako, indi tungod nga nagkasubo kamo, kundi tungod nga amo ato ang nangin paagi agod maghinulsol kamo. Kay ginpasubo kamo suno sa kabubut-on sang Dios, gani wala nagdala sing malain sa inyo atong amon ginsulat. ¹⁰ Kay ang kasubo nga suno sa kabubut-on sang Dios nagadala sa tawo sa paghinulsol, kag ina nagaresulta sing kaluwasan nga indi dapat hinulsulan. Pero ang kasubo sang mga tawo nga wala nagakilala sa Dios nagadala sa ila sa kamatayon. ¹¹ Tan-awa ninyo ang resulta sadtong kasubo nga nag-abot sa inyo suno sa kabubut-on sang Dios. Nangin desidido gid kamo sa pagpakita sa amon nga kamo matinlo sa sadto nga sala nga akon ginasiling sa inyo. Naakig gid kamo sa nakahimo sang sadto nga sala, kag nahadlukan kamo kon ano ang mangin resulta sadto. Gusto gid ninyo nga magbalik liwat ang aton daan nga relasyon. Ginsilutan pa gid ninyo ang nakahimo sadto. Kag sa tanan nga butang, ginpakita ninyo nga kamo wala gid sing salabton sa sadto nga sala.

¹² Gani atong akon sulat indi lang para sa nakahimo sing malain ukon sa ginhimuan sing malain, kundi labi na gid para sa inyo tanan agod sa presensya sang Dios makita gid ninyo ang inyo pagkasinsero sa amon. ¹³ Kag sa sini napabakod kag napalipay ninyo kami.

Kag indi lang ina, kundi nadugangan pa gid ang amon kabakod kag kalipay sang makita namon nga nalipay si Tito, kay wala na siya nagapalibog parte sa inyo. ¹⁴ Gindayaw ko kamo sang una sang nag-estoryahanay kami ni Tito parte sa inyo. Kag nakita niya nga matuod ang akon ginsugid sa iya, gani wala ako nahuy-an. Matuod gid ang tanan nga amon ginhambal sa inyo, kag napamatud-an nga matuod man ang amon pagdayaw sa inyo kay Tito. ¹⁵ Kag kada madumduman ni Tito nga kamo tanan nagsunod sa iya ginhambal kag dako ang inyo pagtahod sa iya, nagadugang pa gid ang iya pagpalangga sa inyo. ¹⁶ Kag nagakalipay man ako kay masaligan ko gid kamo.

Kon Paano Magbinuligay ang mga Kristohanon

8 Mga utod, gusto namon isugid sa inyo ang ginhimo sang mga iglesya sa Macedonia paagi sa bulig sang Dios sa ila. ² Bisan madamo ang ila naagihan nga mga pagtilaw, malipayon gihapon sila. Amo ina nga maalwan sila sa paghatag bisan tama gid sila kaimol. ³ Makapamatuod ako sa inyo nga ang ila paghatag indi lang suno sa ila masarangan kundi sobra pa, kay ginhimo nila ini nga buluntad. ⁴ Kay sila mismo amo ang nagpangabay gid sa amon nga kon mahimo hatagan sila sing kahigayunan agod makabulig man sila sa pigado nga mga katawhan sang Dios sa Judea. ⁵ Kag indi lang ina, kundi una sa tanan ginhalad nila ang ila kaugalingon sa Ginoo kag sa amon suno sa kabubut-on sang Dios. Wala gid kami maghunahuna nga makahimo sila sadto. ⁶ Tungod sa ila maayo nga ginhimo, ginpangabay namon si Tito nga magbalik dira sa inyo kag magpadayon sang iya naumpisahan nga mga paglaygay parte sa pagtipon sang inyo mga amot para sa mga pigado sa Judea. ⁷ Kamo dira sa Corinto wala ginakulang sa tanan nga butang: dako ang inyo pagtuo sa Dios, maayo kamo magtudlo, kag madamo ang inyo nahibaluan. Mapisan kamo sa inyo pag-alagad sa Dios, kag dako ang inyo paghigugma sa amon. Gani gusto namon nga ipakita ninyo nga wala man kamo nagakulang sa paghatag. ⁸ Wala ko kamo ginasugo nga maghatag, kundi ginasugid ko lang sa inyo ang pagbulig sang iban agod mapakita man ninyo sa amon nga ang inyo paghigugma matuod gid. ⁹ Nahibaluan man ninyo ang kaayo sang aton Ginoong Jesu-Cristo, nga bisan manggaranon siya didto sa langit nagpakaimol siya diri sa duta, agod nga paagi sa iya kaimulon mangin manggaranon kita.^{[ab] 10} Gani amo ini ang akon laygay sa inyo: maayo kon padayunon ninyo ang paghatag nga inyo gin-umpisahan sang nagligad nga tuig. Kamo gid ang una nga naghatag kag kamo man ang una nga nakahunahuna nga maghimo sini. ¹¹ Gani padayuna ninyo ina. Tinguhai ninyo nga tapuson ang inyo ginplano nga gusto gid ninyo nga himuon, kag maghatag kamo suno sa inyo masarangan. ¹² Kay kon gusto gid ninyo nga maghatag, batunon sang Dios ang inyo masarangan. Wala siya nagapaabot nga maghatag kamo sang indi ninyo masarangan.

¹³ Wala ako nagasiling nga pamag-anan ninyo ang kahimtangan sang iban hasta kamo na ang mabudlayan, kundi para bala nga magpalareho ang aton kahimtangan. ¹⁴ Sa karon maayo ang inyo pangabuhi, gani nagakabagay lang nga buligan ninyo ang mga ginakulang. Kag kon sa iban nga adlaw kamo naman ang kulangon, kag kon sila may maayo na nga kahimtangan, kundi sila naman ang mabulig sa inyo. Sa sini nga paagi magpalareho ang kahimtangan sang isa kag isa. ¹⁵ Indi bala nga pareho man sina ang ginasiling sang Kasulatan:

¹⁶ Nagapasalamat kami sa Dios nga ginbutang niya sa tagipusuon ni Tito ang pagdumdom sa inyo pareho gid sang amon pagdumdom sa inyo. ¹⁷ Kay indi lang nga nagsugot siya sa amon pangabay nga makadto siya dira sa inyo, kundi siya gid mismo gusto magkadto dira. ¹⁸ Paupdon namon sa iya ang aton utod nga ginadayaw sang tanan nga iglesya tungod sang iya pagpangabudlay para sa Maayong Balita. ¹⁹ Siya amo gani ang ginpili sang mga iglesya nga mag-upod sa amon sa pagdul-ong namon sang sini nga bulig sa mga ginakulang. Ginahimo namon ini agod madayaw ang Ginoo kag agod mapakita sa mga tawo nga gusto gid namon nga magbulig. ²⁰ Paupdon namon ini nga utod kay Tito tungod nga indi namon gusto nga sa amon pagpanagtag sining dako nga bulig suspetsuhan kami. ²¹ Gusto lang namon nga maghimo sang maayo, indi lang sa panulok sang Ginoo kundi sa panulok man sang tawo.

²² May isa pa gid ka utod kay Cristo nga paupdon namon sa ila. Ini nga tawo makapila na namon natestingan sa nagkalain-lain nga mga butang kag napamatud-an nga may handom gid siya sa pagbulig, kag labi na gid subong tungod kay dako ang iya pagsalig sa inyo. ²³ Kon parte kay Tito, siya kaupod ko nga nagapangabudlay sa pagbulig sa inyo. Kon parte man sa sining iban nga mga utod kay Cristo nga magaupod sa iya, sila ang mga ginpadala sang mga iglesya. Ang ila kabuhi nagahatag kadayawan kay Cristo. ²⁴ Gani, ipakita ninyo sa ila nga mahigugmaon kamo agod mahibaluan nila nga matuod gid ang amon mga pagdayaw sa inyo, kag mahibaluan man ini sang iban nga mga iglesya paagi sa ila.

Bulig para sa mga Tumuluo

9 Indi na kinahanglan nga sulatan ko pa kamo parte sa inyo pagbulig sa mga katawhan sang Dios didto sa Judea, ² tungod kay nahibaluan ko nga gusto gid man ninyo nga magbulig. Ginapabugal ko gani kamo sa mga taga-Macedonia. Nagasiling ako sa ila nga kamo dira sa Acaya handa na nga magbulig halin pa sang nagligad nga tuig. Sang pagkabati nila sadto, natandog gid ang tagipusuon sang kalabanan sa ila sa paghatag. ³ Gani ginapauna ko dira sila ni Tito para mabuligan kamo sa pagpreparar sang inyo amot agod indi magguwa nga wala sing pulos ang akon pagpabugal parte sa inyo nga kamo handa na. ⁴ Kay basi kon may mga taga-Macedonia nga mag-upod sa akon kon magkadto na ako dira kag masapwan nila nga wala pa man gali kamo makahanda sang inyo inughatag. Kon amo ini ang matabo mahuy-an kami, kay ginpabugal namon kamo tungod kay dako ang amon pagsalig sa inyo. Kag labi nga mahuy-an kamo. ⁵ Gani naghunahuna ako nga dapat pangabayon ini nga mga utod nga mag-una dira agod sa wala pa ako mag-abot, matipon na nila ang inyo amot nga ginpromisa. Kag sa sini nga paagi magaguwa nga naghatag kamo tungod nga gusto ninyo kag indi nga napilitan lang kamo.

⁶ Dumduma ninyo ini: ang halimbawa sang aton paghatag pareho sang pagpanggas. Kon diutay ang aton binhi nga ginapanggas, diutay man ang aton pagaanihon. Pero kon madamo ang aton binhi, madamo man ang aton ani. ⁷ Ang kada isa dapat maghatag suno sa iya gusto nga ihatag. Indi nga may pagpugong ukon nga napilitan lang, kay ginahigugma sang Dios ang mga nagahatag nga malipayon. ⁸ Kag ang Dios sarang makahatag sa inyo sang sobra pa sang sa inyo mga kinahanglanon, agod indi gid kamo pagkulangon kag permi pa kamo makabulig sa iban. ⁹ Pareho sang ginasiling sang Kasulatan:

¹⁰ Kag ang Dios nga nagahatag sang binhi sa mangunguma agod may pagakaunon siya, amo man ang Dios nga magahatag sa inyo sang inyo mga kinahanglanon. Kag sa sini magadugang pa gid ang inyo pagbulig sa iban. ¹¹ Pabuganaon niya kamo sa tanan nga butang agod makabulig kamo permi sa iban. Kag madamo ang magapasalamat sa Dios tungod sang inyo ginapadala sa ila nga bulig paagi sa amon. ¹² Kay sa sining inyo paghatag, indi lang nga mabuligan ninyo ang mga kinahanglanon sang mga katawhan sang Dios sa Judea, kundi paagi man sini madamo ang magapasalamat sa Dios. ¹³ Kay ang inyo bulig nagapamatuod nga nagatuman kamo sa Maayong Balita parte kay Cristo nga inyo ginatuohan. Gani dayawon nila ang Dios; kag indi lang tungod kay nagbulig kamo sa ila kundi tungod kay nakabulig kamo sa tanan. ¹⁴ Magapangamuyo sila para sa inyo nga may dako nga paghigugma tungod sa indi matupungan nga pagpakamaayo sang Dios sa inyo. ¹⁵ Gani magpasalamat kita sa Dios tungod sa iya dulot sa aton nga indi masaysay.

Ang Sabat ni Pablo sa mga Nagakontra sa Iya

10 ^1-2 May ara sa inyo nga nagasiling nga ako, si Pablo, talawan kon dira sa inyo, pero kon wala na gani dira, kag kon nagasulat lang, maisog. Pero nagapangabay ako sa inyo, nga may kalulo pareho kay Cristo, nga indi ninyo ako pagpiliton nga ipakita ko ang akon kaisog kon mag-abot na ako dira. Kay may mga tawo dira nga nagasiling nga ang amon pagkabuhi pareho man lang sang pagkabuhi sang mga tawo diri sa kalibutan. Kon amo man gihapon ina ang ila ginasiling hasta mag-abot ako dira, sigurado gid nga ipakita ko ang akon kaisog sa ila. ³ Kami matuod mga tawo man lang, pero sa amon pagpakig-away sa mga nagakontra sa kamatuoran, wala kami nagasalig sa amon kaugalingon nga ikasarang, ^4-5 kundi ang gahom sang Dios amo ang armas nga amon ginasaligan. Amo ina ang amon ginagamit sa pagdaog sa sala nga mga rason sang mga tawo nga bugalon kag indi magpati sa mga pagpanudlo sang Dios. Bisan ang ila sala nga mga rason nga pareho sang mabakod nga pader nga nagasablag sa ila sa pagbaton sang kamatuoran ginaguba namon. Ginahaylo namon ang ila mga hunahuna agod magmatinumanon sila sa mga sugo ni Cristo. ⁶ Karon, kon makita namon nga nagatuman na gid kamo sang tanan, ang wala nagatuman silutan namon.

⁷ Hunahunaa bala ninyo sang maathag. Kon may ara nga nagapati nga siya iya ni Cristo, dapat hunahunaon niya nga kami iya man ni Cristo. ⁸ Bisan daw sobra na ang akon pagpabugal parte sa awtoridad nga ginhatag sa akon sang Ginoo, wala ako nahuya, kay ini nga awtoridad wala ko ginagamit sa pagguba sang inyo pagtuo, kundi sa pagpalig-on sini. ⁹ Indi ko gusto nga maghunahuna kamo nga ginapahog ko kamo sa akon mga sulat. ¹⁰ Kay ang iban dira sa inyo nagasiling nga maisog ako kon sa sulat, pero kon nagaatubang na gani maluya ako kag wala sing pulos ang akon mga ginahambal. ¹¹ Dapat makahibalo ang mga nagahambal sina nga kon ano ang amon ginahambal sa sulat, amo man ina ang amon himuon kon ara na kami dira.

¹² Indi kami mangahas nga magkomparar ukon magkabig sang amon kaugalingon nga pareho sa iban dira nga sobra ang ila pagpadayaw sang ila kaugalingon. Mga buang-buang gid sila, kay nagataksanay sila kag nagakomparahanay sang ila kaugalingon nga kaayo. ¹³ Pero kami iya wala nagapabugal sing sobra, kundi hasta gid lang sa obra nga ginhatag sang Dios sa amon, kag lakip diri ang amon obra sa inyo. ¹⁴ Kon wala kami nakaabot dira sa inyo, puwede nila masiling nga nagasulubra ang amon pagpabugal. Pero ang matuod, kami ang una nga nakaabot dira nga nagadala sang Maayong Balita parte kay Cristo. ¹⁵ Gani indi sobra ang amon pagpabugal kay wala kami nagaangkon sang pinangabudlayan sang iban kag ipabugal. Nagasalig man kami nga samtang nagadugang ang inyo pagtuo, mas madamo pa gid ang amon mahimo dira sa inyo suno sa ginapahimo sang Dios sa amon. ¹⁶ Pagkatapos dira, madala man namon dayon ang Maayong Balita sa iban nga mga lugar sa unhan ninyo. Kay indi namon gusto nga angkunon ang pinangabudlayan sang iban kag ipabugal. ¹⁷ Pareho bala sang ginasiling sang Kasulatan, “Ang bisan sin-o nga gusto magpabugal, dapat ipabugal lamang niya ang ginhimo sang Ginoo.”^{[ae] 18} Kay ang Ginoo wala nagakalipay sa tawo nga nagadayaw sang iya kaugalingon, kundi sa tawo nga iya ginadayaw.

Si Pablo kag ang mga Nagapakuno-kuno nga mga Apostoles

11 Kon ang akon pagpabugal subong ginakabig ninyo nga kabuangan, pasensyahon lang ninyo ako. ² Kay may diosnon ako nga kaimon nga ginabatyag sa inyo. Pareho kamo sa isa ka dalaga nga matinlo ang iya pagkababayi, nga akon ginpromisa nga ipakasal sa isa ka lalaki nga amo si Cristo. ³ Pero nagakahadlok ako nga basi kon dayaan kamo, pareho kay Eva nga gindayaan sang man-og, kag madula ang inyo sinsero nga handom nga magsunod kay Cristo. ⁴ Kay ginabaton lang ninyo ang bisan sin-o nga nagakadto dira sa inyo nga nagawali sang lain nga Jesus sang sa amon ginwali sa inyo. Kag ginabaton man ninyo ang lain nga klase sang espiritu kag ang ila ginatawag nga maayo nga balita nga lain sang sa inyo nga nabaton sa amon.

⁵ Kon sa akon, indi gid man ako ulihi sa mga nagasiling dira nga sila gid ang labing maayo nga mga apostoles. ⁶ Mahimo nga indi ako maayo maghambal, pero madamo man ang akon nahibaluan parte sa kamatuoran. Kag nahibaluan ninyo ina kay nakita man ninyo mismo nga ina matuod sa tanan namon nga mga pagtudlo.

⁷ Wala ako nagpabayad sa inyo sang akon pagwali sang Maayong Balita nga halin sa Dios, kundi nagsakripisyo ako agod mag-ayo ang inyo espirituhanon nga kabuhi. Ti malain bala atong akon ginhimo? ⁸ Daw pareho lang nga ginkawatan ko ang iban nga mga iglesya paagi sa pagbaton sing bulig sa ila agod nga makaalagad ako sa inyo. ⁹ Sang ginkulang ako sang akon mga kinahanglanon wala man ako nagpangayo sang bulig sa bisan kay sin-o sa inyo. Ang aton mga utod sa Macedonia amo ang naghatag sa akon sang akon mga kinahanglanon. Ginlikawan ko nga pabug-atan kamo, kag amo gid man ini permi ang akon pagahimuon. ¹⁰ Ining akon ginapabugal indi gid mapauntat tungod kay indi gid ako magpangayo sing bulig sa inyo ukon sa mga lugar sa inyo palibot nga sakop sang probinsya sang Acaya. Kag tungod kay si Cristo ari sa akon, ang akon ginahambal matuod gid. ¹¹ Pero basi kon magsiling kamo nga wala ako nagapangayo sing bulig sa inyo tungod kay wala ko kamo ginapalangga. Sayop ina. Kay palangga ko gid kamo kag ina nahibaluan sang Dios.

¹² Pero tindugan ko ang akon ginhambal nga indi ako magbaton sang bulig halin sa inyo, agod ang mga tawo nga nagapakaapostoles indi makasiling nga sila nagapangabudlay pareho sa amon. ¹³ Ina nga mga tawo indi matuod nga mga apostoles, kundi mga manugdaya kag nagapakuno-kuno lang nga sila mga apostoles ni Cristo. ¹⁴ Kon sa bagay, indi katingalahan ina. Kay bisan gani si Satanas nagapakuno-kuno nga anghel sang Dios nga nagahatag sang kasanag. ¹⁵ Gani indi katingalahan kon ang iya mga sinakpan nagapakuno-kuno man nga mga alagad sang pagkamatarong. Pero magaabot ang adlaw nga silutan sila sang silot nga bagay man sa ila ginahimo.

Ang Mga Kabudlayan nga Naagihan ni Pablo

¹⁶ Pareho sang akon ginhambal sadto, indi kamo maghunahuna nga buang-buang ako; pero kon amo ina ang hunahuna ninyo sa akon, waay kaso, basta pabay-an lang ninyo ako nga magpabugal man sing bisan diutay lang. ¹⁷ Kon sa bagay, kon ginapabugal ko ang akon kaugalingon, indi ina halin sa Ginoo, kag daw sa buang-buang ako. ¹⁸ Pero tungod nga madamo dira ang nagapabugal pareho sa mga tawo sa kalibutan, ako mapabugal man. ¹⁹ Nagahunahuna kamo nga maalam kamo, pero ginapabay-an lang ninyo nga diktahan kamo sang mga buang-buang. ²⁰ Ginahimo nila kamo nga mga ulipon, ginakuha nila ang inyo pagkabutang, ginadayaan nila kamo, ginapakanubo kag ginapakahuy-an nila kamo. Bisan amo ina ang ila ginahimo ginapabay-an gid lang ninyo. ²¹ Makahuluya man nga akuon namon nga maluya kami, pero indi gid kami makahimo sinang ila ginahimo.

Kon may mangahas nga magpabugal sang bisan ano, ako mangahas man; bisan matuod nga sa sining akon pagpabugal daw sa buang-buang ako. ²² Kon sila nagapabugal nga sila mga Judio kag mga kaliwat ni Israel kag ni Abraham, ako amo man. ²³ Kon nagasiling sila nga sila mga alagad ni Cristo, mas maayo ako nga alagad ni Cristo sang sa ila. Nahibaluan ko nga sa sining akon mga ginapabugal daw sa buang gid ako, pero ang matuod, mas maayo gid ako nga alagad sang sa ila tungod kay mas madamo ang akon pagpangabudlay kon ikomparar sa ila. Kag mas madamo nga beses ako napriso. Permi gid ako ginhanot, kag makapila ka beses nga ara ako sa peligro sang kamatayon. ²⁴ Lima gid ka beses nga ginhanot ako sang akon kapareho nga mga Judio sing tag-39 ka lapdos. ²⁵ Tatlo ka beses ako ginlampusan sang mga Romanhon. Kag kaisa ako ginbato sang mga Judio. Katatlo ako nakaagi nga nalunod ang akon ginasakyan, kag isa sina ka bes, isa ka adlaw kag isa ka gab-i ang akon paglutaw-lutaw sa lawod. ²⁶ Sa akon pagbiyahe sa nagkalain-lain nga lugar, ang akon kabuhi permi nabutang sa peligro. Nabutang ako sa peligro sa akon mga pagtabok sa mga suba, sa mga tulisan, sa akon kapareho nga mga Judio, sa mga indi Judio, sa siyudad, sa kamingawan, sa dagat, kag sa mga tawo nga nagapakuno-kuno nga sila mga utod man sa Ginoo. ²⁷ Naagihan ko man ang mga kabudlayan tungod sang akon obra, kag kon kaisa wala gani ako tinulugan. May mga beses nga indi ako makakaon, kag kon kaisa wala gid ako sing may makaon kag bisan gani sang mainom wala gid. Naagihan ko man ang katugnaw kag kakulang sang bayo. ²⁸ Wala pa labot sang akon mga naagihan nga wala ko nasambit, nagapalibog pa ako adlaw-adlaw sa kahimtangan sang tanan nga iglesya. ²⁹ Kon may ara nga maluya sa pagtuo, nagakasubo ako. Kag kon may ara nga nagapakasala, puwerte gid ang akon kasubo.

³⁰ Kon kinahanglan gid man nga magpabugal ako, ipabugal ko na lang ang mga butang nga nagapakita sang akon kaluyahon. ³¹ Wala ako nagabutig kag ina nahibaluan sang Dios kag Amay sang aton Ginoong Jesus. Dalayawon siya sa wala sing katapusan. ³² Sang didto ako sa Damascus, ginpabantayan sang gobernador nga sakop ni Haring Aretas ang puwertahan sang siyudad agod dakpon ako. ³³ Pero ginbutang ako sang akon mga upod sa kaing kag gintunton sa pihak sang pader, gani nakapalagyo ako.

Ang Parte sa Ginpakita sang Dios kay Pablo

12 Nahibaluan ko nga wala sing pulos nga magsagi ako pabugal, pero napilitan ako. Karon isaysay ko sa inyo ang mga butang nga ginpakita kag ginpahayag sang Ginoo sa akon. ^2-4 Kay Cristo na ako sang matabo ini sa akon kag mga 14 na ka tuig ang nakaligad, nga gindala ako paibabaw sa ikatlo nga langit, sa Paraiso. Ambot lang kon ang akon lawas didto gid ukon ang espiritu ko lang. Ang Dios gid lang ang nakahibalo. Nakaabot ako sa Paraiso kag nabatian ko ang mga butang nga indi masarangan nga isaysay kag indi dapat isugid sa mga tawo. ⁵ Atong akon naagihan amo ang akon ipabugal. Pero kon parte sa akon kaugalingon, indi ako magpabugal luwas lang kon parte sa akon mga kaluyahon. ⁶ Kon sa bagay, kon magpabugal gid man ako, indi ako mangin buang-buang kay magasugid man ako sang kamatuoran. Pero indi ako magpabugal kay basi kon magsobra ang ila pagtan-aw sa akon. Gusto ko nga ang ila pagtan-aw sa akon suno lang sa ila nakita kag nabatian sa akon.

⁷ Pero agod indi ako magpabugal sing sobra tungod sa makatilingala nga mga ginpahayag sang Dios sa akon, ang iya ginhimo, gintugutan niya si Satanas nga hatagan ako sang deperensya sa akon lawas. Ginpabay-an lang sang Dios nga paantuson ako ni Satanas sining akon deperensya agod indi ako magpabugal. ⁸ Tatlo gid ka beses nga ginpangayo ko sa Ginoo nga kuhaon niya ini sa akon. ⁹ Pero wala niya pagkuhaa. Sa baylo nagsiling siya, “Ang akon bulig amo lang ang imo kinahanglan. Kay makita gid ang akon gahom kon maluya ka.” Gani malipayon gid ako sa pagpabugal parte sa akon mga kaluyahon, agod mabatyagan ko permi ang gahom ni Cristo sa akon. ¹⁰ Gani malipayon ako subong sa akon mga kaluyahon, sa mga pagpasipala sa akon, sa mga kabudlayan, sa mga paghingabot, kag sa mga kapiutan tungod sang akon pagsunod kay Cristo. Kay kon maluya ako, ginapabaskog ako sang Dios.

Ang Balatyagon ni Pablo sa mga Taga-Corinto

¹¹ Daw sa buang-buang ako sa akon nga pagpabugal, pero kamo mismo ang nagtulod sa akon nga magpabugal. Kay kamo kuntani ang dapat nagdayaw sa akon sa mga nagapakuno-kuno nga mga apostoles, pero wala ninyo ako pagdayawa. Bisan nahibaluan ko nga sa akon kaugalingon wala ako sing may ipabugal, indi man ako magpaulihi sa sina nga mga tawo nga mga labing maayo kuno nga mga apostoles. ¹² Sang dira ako sa inyo, padayon ang akon paghimo sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang bisan pa nga may mga sablag nga nag-alabot sa akon. Kag ini nagapamatuod sang akon pagkaapostol. ¹³ Ang akon ginhimo dira sa inyo pareho man sang akon ginahimo sa iban nga mga iglesya, luwas lang nga wala ako nagpabug-at sa inyo paagi sa pagpangayo sang inyo bulig sa akon. Kon sa sina nga butang nakasala ako sa inyo, pasensyaha lang ninyo ako.

¹⁴ Karon preparado na ako nga magkadto dira sa inyo kag ini mangin ikatlo na ka beses. Indi gihapon ako magpangayo sang bulig sa inyo, tungod kay indi man ang inyo pagkabutang ang akon ginapangita kundi kamo mismo. Kay daw mga bata ko kamo, kag indi bala nga ang mga bata wala nagasuporta para sa ila mga ginikanan kundi ang mga ginikanan amo ang nagasuporta para sa ila mga bata? ¹⁵ Ang matuod lang, malipayon pa gani ako kon makahatag ako sa inyo, kag bisan pa ang akon kabuhi ihatag ko kon kinahanglan agod makabulig ako sa inyo. Pero ngaa nga bisan dako ang akon pagpalangga sa inyo, kadiutay gid lang sang inyo pagpalangga sa akon?

¹⁶ Kamo mismo makakomporme nga wala ako nagpasagod sa inyo. Pero basi kon may magsiling sa inyo nga dayaon ako kag natuntuhan ko kamo. ¹⁷ Pero paano? Kay nahibaluan man ninyo nga wala gid ako nagpanguwarta sa inyo paagi sa bisan kay sin-o nga akon ginpadala dira. ¹⁸ Ginpangabay ko man si Tito nga magkadto dira kag ginpaupod ko man sa iya ang isa pa gid ka utod kay Cristo. Indi man kamo makasiling nga namintaha si Tito sa inyo. Indi mahimo nga intuon niya kamo kay nakita man ninyo nga pareho ang amon pagginawi kag katuyuan.

¹⁹ Basi kon dugay na ang inyo paghunahuna nga wala kami sang iban nga ginahimo kundi ang pagdepensa lang sang amon kaugalingon sa inyo. Mga hinigugma, kami nga ara kay Cristo nagasiling sa inyo sa atubangan sang Dios nga wala kami sang iban nga katuyuan sa tanan nga amon ginahambal kundi ang pagpalig-on sang inyo pagtuo. ²⁰ Nahadlok ako, kay basi kon pag-abot ko dira, makita ko nga ang inyo ginahimo lain sang sa akon ginapaabot sa inyo. Kag kon ina ang matabo, makita man ninyo nga lain man ako sang sa inyo ginapaabot sa akon. Nahadlok ako, kay basi kon maabtan ko kamo nga nagailinaway, nagahinisaay, nagainakigay, nagahandom lang para sa inyo kaugalingon, nagahambal sang malain kontra sa iban, nagakutsokutso, nagapabugal, kag nagaginamo. ²¹ Nahadlok man ako, kay basi kon pag-abot ko dira mahuy-an naman ako sa Dios tungod sa inyo. Kag basi kon magakasubo lang ako tungod kay madamo sa inyo ang nagpakasala sang una, kag hasta subong wala pa naghinulsol sang ila mga mahigko nga ginhimo pareho sang imoral nga pagpakigrelasyon kag pagusto nga paghimo sang kalautan.

Ang Katapusan nga mga Laygay kag mga Bilin

13 Amo na ini ang akon mangin ikatlo nga pagkadto dira sa inyo. Nagasiling ang Kasulatan, “Ang akusasyon dapat mapamatud-an sang duha ukon tatlo ka saksi.”^{[af] 2} Karon, gusto ko nga paandaman ang mga nakasala sang una, kag pati man ang tanan, nga ang mga butang nga akon ginhambal sang ikaduha ko nga pagkadto dira ginasulit ko subong—nga sa akon pag-abot liwat dira wala gid sing may makalikaw sa akon pagdisiplina. ³ Himuon ko ini agod pamatud-an sa inyo nga si Cristo ang nagahambal paagi sa akon, kay amo man ini ang inyo ginapangita. Indi siya maluya sa iya pagpanghikot sa inyo kundi makagagahom. ⁴ Matuod ginlansang si Cristo sa krus tungod kay ginpaubos niya ang iya kaugalingon, pero subong buhi siya tungod sa gahom sang Dios. Kag tungod kay ara kami kay Cristo, nagapaubos kami sang amon kaugalingon pareho sa iya. Pero sa amon pag-alagad sa inyo, makita man ninyo nga ang gahom sang Dios ari man sa amon tungod kay siya upod namon.

⁵ Usisaa ninyo ang inyo kaugalingon kon bala may pagtuo gid kamo kay Cristo. Indi bala nahibaluan na ninyo nga si Cristo Jesus ara sa inyo?—luwas kon indi kamo matuod nga mga tumuluo. ⁶ Nagasalig ako nga makita ninyo nga kami matuod gid nga mga apostoles ni Cristo. ⁷ Nagapangamuyo kami sa Dios nga indi kamo maghimo sang bisan ano nga malain. Wala kami nagapangamuyo sini agod makita sang mga tawo nga ginasunod ninyo ang amon mga ginatudlo sa inyo, kay bisan indi ninyo kami pagkilalahon nga mga apostoles ni Cristo, basta nagahimo kamo sing maayo. ⁸ Kay indi kami makahimo sang bisan ano nga kontra sa kamatuoran, kundi ang para gid lang sa kamatuoran. ⁹ Nagakalipay kami kay sa pagpaubos namon sang amon kaugalingon nangin mabaskog kamo sa inyo pagtuo. Ang amon ginapangamuyo nga wala gid sing may makita nga kasawayan sa inyo. ¹⁰ Nagasulat ako sini sa inyo samtang wala pa ako dira, agod nga sa pag-abot ko indi na ako mapilitan nga maggamit sang akon awtoridad sa masakit nga mga hambal. Kay ginhatag sa akon sang Dios ang awtoridad nga ini para palig-unon kamo, kag indi nga para gub-on.

¹¹ Diri lang kutob ang akon sulat sa inyo. Bilang katapusan, mga utod, nagapangabay ako nga tadlungon ninyo ang inyo kabuhi. Sunda ninyo ang akon mga laygay. Maghiliusa kamo. Dapat maayo ang inyo relasyon sa isa kag isa. Kag kon himuon ninyo ini, ang Dios nga ginahalinan sang gugma kag kalinong magaupod sa inyo.

¹² Magkamustahanay kamo bilang mag-ulutod kay Cristo.^[ag]

Ang tanan nga katawhan sang Dios diri nagapangamusta sa inyo.

¹³ Kabay pa nga ara sa inyo tanan ang pagpakamaayo sang aton Ginoong Jesu-Cristo, ang gugma sang Dios, kag ang pagpakig-upod sang Espiritu Santo.

1 Ako si Pablo nga apostol. Ang akon pagkaapostol indi halin sa tawo ukon paagi sa tawo, kundi paagi kay Jesu-Cristo kag sa Dios nga Amay nga nagbanhaw sa iya halin sa kamatayon.

² Ako kag ang tanan nga utod kay Cristo diri nagapangamusta sa mga iglesya^[ah] dira sa Galacia.

³ Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay^[ai] kag paghidaet^[aj] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.

⁴ Naghalad si Cristo sang iya kaugalingon agod mapatawad kita sa aton mga sala, kag agod maluwas niya kita sa kalautan nga nagahari diri sa kalibutan. Ginhimo niya ini tungod nga amo ini ang kabubut-on sang aton Dios kag Amay. ⁵ Dalayawon ang Dios sa wala sing katapusan! Amen.

Ang Maayong Balita Parte kay Cristo nga Wala gid sing may Makatupong

⁶ Natingala gid ako nga kadali lang sa inyo magtalikod sa Dios nga nagtawag sa inyo paagi sa bugay ni Cristo kag magpati sa iban nga maayong balita. ⁷ Ang matuod wala na sang iban pa nga maayong balita. Pero nasambit ko ini tungod nga may mga tawo dira nga nagagamo sa inyo kay gusto nila nga tikuon ang Maayong Balita parte kay Cristo. ⁸ Pero tandai ninyo ini: bisan ang anghel nga halin sa langit ukon bisan kami pa ang magwali sang lain nga maayong balita sang sa amon anay ginwali sa inyo, sumpaon siya sang Dios! ⁹ Nagsiling na kami sang una, kag subong ginasulit ko, nga ang bisan sin-o nga nagatudlo sa inyo sang lain nga maayong balita sang sa inyo nabaton sa amon, sumpaon siya sang Dios. ¹⁰ Indi kamo maghunahuna nga gusto ko lang nga dayawon ako sang tawo. Indi! Gusto ko nga ang Dios amo ang magdayaw sa akon. Indi man kamo maghunahuna nga gusto ko lang magpaayon sa mga tawo, kay kon amo ina ang akon ginahimo, indi ako matuod nga alagad ni Cristo.

Kon Paano Nangin Apostol si Pablo

¹¹ Gusto ko nga mahibaluan ninyo mga utod, nga ang Maayong Balita nga akon ginwali sa inyo indi himo-himo lang sang tawo. ¹² Wala ko ini nabaton halin sa tawo, kag wala man sang tawo nga nagtudlo sini sa akon, kundi si Jesu-Cristo ang nagpahayag sini sa akon.

¹³ Nabatian ninyo ang akon mga ginhimo sang nagasunod pa ako sa relihiyon sang mga Judio. Ginhingabot ko nga wala sing luoy-luoy ang iglesya sang Dios, kag gintinguhaan ko nga laglagon sila tanan. ¹⁴ Kag kon parte sa mga pagtuman sa amon mga pagsulundan sa relihiyon sang mga Judio, nalabawan ko ang kadam-an sa akon mga katubo-tubo nga mga Judio, kay gintinguhaan ko nga tumanon gid ang mga tradisyon sang amon mga katigulangan.

¹⁵ Pero ginkaluoyan ako sang Dios, kay sa wala pa ako matawo ginpili na niya ako kag gintawag nga mag-alagad sa iya. ¹⁶ Kag sang nagpahayag ang Dios sa akon sang iya Anak agod iwali siya sa mga indi Judio, wala ako nagpatudlo kay bisan sin-o. ¹⁷ Wala man ako nagkadto sa Jerusalem agod magpakigkita sa mga apostoles nga nauna sa akon. Sa baylo, nagkadto ako dayon sa Arabia kag pagkatapos nagbalik ako sa Damascus. ¹⁸ Pagkatapos sang tatlo ka tuig, nagkadto ako sa Jerusalem agod magpakigkita kay Pedro.^[ak] Duha ako ka semana didto sa iya. ¹⁹ Wala ako sang iban nga nakita didto nga mga apostoles luwas lang kay Santiago nga utod sang Ginoo.

²⁰ Matuod ang tanan nga ginasugid ko sa sulat nga ini, kag nahibaluan sang Dios nga wala ako nagabutig.

²¹ Dayon nagkadto ako sa Syria kag sa Cilicia. ²² Sang sadto nga tiyempo indi pa ako personal nga kilala sang mga iglesya nga ara kay Cristo sa Judea. ²³ Nabalitaan lang nila nga ang nagahingabot anay sa ila nagawali na sang pagtuo nga sadto gintinguhaan niya nga dulaon. ²⁴ Gani gindayaw nila ang Dios tungod sa ginhimo niya sa akon.

Si Pablo kag ang Iban nga mga Apostoles

2 Pagkaligad sang 14 ka tuig, nagbalik liwat ako sa Jerusalem. Kaupod ko si Bernabe, kag gindala ko man si Tito. ² Nagbalik ako tungod nga nagpahayag ang Dios sa akon nga makadto ako didto. Nagpakigkita ako sa mga manugdumala sang mga tumuluo. Kag sang kamihanon na lang, ginsaysay ko sa ila kon ano ang Maayong Balita nga akon ginawali sa mga indi Judio. Ginhimo ko ato kay indi ko gusto nga mangin wala sing pulos ang akon mga pagpangabudlay sang una kag subong. ³ Nasapwan ko nga komporme sila sa akon ginawali, kay bisan indi Judio si Tito nga akon upod, wala sila nagpilit nga tulion siya suno sa Kasuguan ni Moises. ⁴ Ang mga tawo lang nga nagpakuno-kuno nga sila mga tumuluo ang nagsiling nga kinahanglan siya nga tulion. Ato nga mga tawo nag-impon lang sa mga tumuluo agod panilagan ang aton kahilwayan sa Kasuguan ni Moises, nga naangkon naton paagi kay Cristo Jesus. Kay gusto nila nga pasundon kita sa sina nga mga sugo. ⁵ Pero wala gid kami nagsunod sa ila gusto bisan gamay lang, agod matipigan namon para sa inyo ang kamatuoran nga ginatudlo sang Maayong Balita.

⁶ Ang mga manugdumala sang mga tumuluo didto sa Jerusalem wala gid sing may gindugang sa akon ginatudlo. (Kon sa bagay ano gid man ina sa akon kon sin-o gid sila, tungod nga sa Dios palareho lang kami.) ⁷ Sa baylo nga magdugang sila sa akon ginatudlo, ginkilala nila nga ako amo ang ginatugyanan sang Dios nga magtudlo sang Maayong Balita sa mga indi Judio, pareho man kay Pedro nga gintugyanan sa pagtudlo sa mga Judio. ⁸ Kay ang Dios nga naghimo sa kay Pedro nga mangin apostol para sa mga Judio amo man ang naghimo sa akon nga mangin apostol para sa mga indi Judio. ⁹ Gani pagkahibalo sang mga ginakilala nga mga manugdumala sang mga tumuluo, nga amo sila ni Santiago, Pedro kag Juan, nga ginhatagan ako sang Dios sini nga buluhaton, ginbaton nila kami ni Bernabe bilang ila mga kaupod sa pagtudlo sang Maayong Balita. Kag nagsugtanay kami nga kami ni Bernabe magawali sa mga indi Judio kag sila iya sa mga Judio. ¹⁰ Ang ila lang pangabay sa amon nga buligan namon ang imol nga mga tumuluo didto sa Jerusalem. Amo man gani ina ang akon luyag nga himuon.

Ginsaway ni Pablo si Pedro sa Antioc

¹¹ Karon, sang si Pedro didto sa Antioc, ginsaway ko siya tungod nga sala ang iya ginhimo. ¹² Amo ini ang natabo: sang wala pa makaabot ang mga tinawo ni Santiago, nagakaon si Pedro kaupod sang mga indi Judio nga mga tumuluo. Pero pag-abot sang mga tinawo ni Santiago, nagbulag siya kag indi na gid siya magkaon upod sa mga indi Judio, kay nahadlok siya nga basi sawayon siya sang mga Judio nga nagapati nga ang mga indi Judio kinahanglan nga magpatuli agod maluwas. ¹³ Pati ang iban nga Judio nga mga tumuluo didto sa Antioc nagsunod man kay Pedro bisan nahibaluan nila nga indi malain ang magkaon upod sa mga indi Judio. Bisan gani si Bernabe nadala man sa ila pagpakuno-kuno. ¹⁴ Sang nakita ko nga wala sila nagasunod sa kamatuoran nga ginatudlo sang Maayong Balita, ginhambalan ko si Pedro sa atubangan sang tanan. Nagsiling ako sa iya, “Ngaa ginhimo mo ato? Daw pareho lang nga ginapilit mo ang mga indi Judio nga magkabuhi subong mga Judio.^[al] Ikaw gani nga Judio mismo wala man nagasunod sa mga kasuguan sang mga Judio, kundi nagakabuhi subong isa ka indi Judio.”

Judio ukon Indi Judio Pareho nga Maluwas kon Magtuo

¹⁵ Natawo kami nga mga Judio, kag lain kami sa mga indi Judio nga ginakabig sang kapareho namon nga mga Judio nga mga makasasala. ¹⁶ Pero nahibaluan namon nga ginapakamatarong sang Dios ang tawo paagi sa iya pagtuo kay Cristo Jesus kag indi sa pagtuman sa Kasuguan ni Moises. Gani kami man nga mga Judio nagtuo kay Cristo Jesus agod pakamatarungon kami sang Dios tungod sa amon pagtuo kag indi tungod sa amon pagtuman sa Kasuguan. Kay wala gid sing tawo nga pakamatarungon sang Dios paagi sa iya pagtuman sa Kasuguan. ¹⁷ Karon, kon sa amon handom nga pakamatarungon kami sang Dios paagi sa amon paghiusa kay Cristo nagaguwa nga kami makasasala tungod nga ginabaliwala namon ang Kasuguan, ano, nagakahulugan bala nga si Cristo nagatulod sa paghimo sang sala? Indi mahimo! ¹⁸ Pero kon balikan ko naman ang pagsalig sa Kasuguan nga akon ginbayaan, ako na ang nagapamatuod nga makasasala ako tungod nga ginlapas ko ang Kasuguan. ¹⁹ Ang matuod, paagi mismo sa Kasuguan nahibaluan ko nga wala sing gahom ang Kasuguan sa akon.^[am] Gani hilway na ako nga magkabuhi sa Dios. ²⁰ Napatay ako kaupod ni Cristo sa krus. Indi na ako ang nagakabuhi subong, kundi si Cristo na ang nagakabuhi sa akon. Kag ining kabuhi nga akon ginakabuhi subong amo ang resulta sang akon pagtuo sa Anak sang Dios nga naghigugma sa akon kag naghalad sang iya kabuhi para sa akon. ²¹ Wala ko ginapakawalay pulos ang bugay sang Dios. Kay kon ang pagtuman sa Kasuguan amo ang paagi nga pakamatarungon sang Dios ang tawo, ti, wala sing pulos ang kamatayon ni Cristo.

Ang Pagtuman sa Kasuguan ukon ang Pagtuo kay Cristo

3 Kamo nga mga taga-Galacia, kulang ang inyo pag-intiendi! Ngaa nagapati kamo sa mga tawo nga nagadaya sa inyo nga sundon gid ninyo ang Kasuguan ni Moises? Maathag ang akon ginsiling sa inyo kon ano ang kahulugan sang kamatayon ni Cristo sa krus. ² Indi bala nga nabaton na ninyo ang Espiritu Santo paagi sa inyo pagtuo sa Maayong Balita nga inyo nabatian, kag indi tungod sa inyo pagtuman sa Kasuguan? ³ Matuod gid nga kulang ang inyo pag-intiendi. Kay sang pagsugod ninyo sang inyo pagtuo kay Cristo nagsalig kamo sa bulig sang Espiritu Santo, pero subong nagahunahuna kamo nga malambot ninyo ang inyo lalambuton bilang Kristohanon paagi sa inyo kaugalingon nga pagpaninguha. ⁴ Ano, wala bala sing pulos ang inyo naeksperiensyahan? Indi mahimo nga wala lang ato sing pulos. ⁵ Indi bala nga ginhatagan kamo sang Dios sang Espiritu Santo kag paagi sa iya nagahimo kamo sang mga milagro? Kag indi bala nga nabaton ninyo ini paagi sa inyo pagtuo sa Maayong Balita nga inyo nabatian, kag indi tungod sa inyo pagtuman sa Kasuguan?

⁶ Pareho bala sang natabo kay Abraham. Suno sa Kasulatan, “Nagtuo siya sa Dios, kag tungod sang iya pagtuo ginpakamatarong siya sang Dios.”^{[an] 7} Gani maathag nga ang mga tawo nga nagatuo sa Dios amo ang matuod nga mga kaliwat ni Abraham. ⁸ Sang una pa gid nagsiling ang Kasulatan nga pakamatarungon sang Dios ang mga indi Judio tungod sang ila pagtuo sa iya. Suno sa Kasulatan, ining Maayong Balita ginpahayag sang Dios kay Abraham. Nagsiling siya, “Pakamaayuhon ko ang tanan nga nasyon paagi sa imo.”^{[ao] 9} Nagtuo si Abraham sa promisa sang Dios kag ginpakamaayo siya. Gani ang tanan nga nagatuo sa Dios ginapakamaayo man pareho kay Abraham.

¹⁰ Pero ang mga tawo nga nagasalig sa ila pagtuman sa Kasuguan ginpakamalaot na sang Dios. Kay suno sa Kasulatan, “ginapakamalaot ang wala nagatuman sang tanan nga ginapatuman sang Kasuguan.”^{[ap] 11} Maathag nga wala gid sing tawo nga pakamatarungon sang Dios tungod sang iya pagtuman sa Kasuguan. Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang tawo nga ginpakamatarong sang Dios tungod sa iya pagtuo magakabuhi.”^{[aq] [ar] 12} Ang Kasuguan wala sing labot sa pagtuo, kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang tawo nga nagatuman sang tanan nga ginasiling sang Kasuguan makaangkon sang kabuhi.”^{[as] 13} Ginpakamalaot na kita sang Dios tungod nga indi ta matuman ang tanan nga ginasiling sang Kasuguan. Pero gintubos kita ni Cristo sa sini nga pagpakamalaot. Siya amo ang ginpakamalaot sang Dios para sa aton. Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang bisan sin-o nga ginbitay sa kahoy ginpakamalaot sang Dios.”^{[at] 14} Amo ini ang ginhimo sang Dios agod paagi kay Cristo Jesus ang pagpakamaayo nga iya ginhatag kay Abraham mahatag man niya sa mga indi Judio, agod nga paagi sa aton pagtuo mabaton ta ang Espiritu Santo nga iya ginpromisa.

Ang Kasuguan kag ang Promisa sang Dios

¹⁵ Mga utod, hatagan ko kamo sang halimbawa. Wala sing may makapanginwala ukon makadugang sa kasugtanan nga ginpirmahan na. ¹⁶ Karon, nagpromisa ang Dios kay Abraham kag sa iya kaliwat. Wala siya nagsiling kay Abraham, “sa imo mga kaliwat” nga ang buot silingon madamo nga mga tawo, kundi ang siling niya, “sa imo kaliwat”^[au] nga ang buot silingon isa lang ka tawo; kag ini wala sing iban kundi si Cristo. ¹⁷ Ang buot ko silingon amo ini: may ginpromisa ang Dios kay Abraham. Kag ato nga promisa nahimo sa wala pa ang Kasuguan, tungod nga mga 430 pa ka tuig ang nakaligad antes ginhatag sang Dios ang Kasuguan. Gani atong ginpromisa sang Dios indi mahimo nga gub-on ukon dulaon sang Kasuguan. ¹⁸ Kay kon mabaton naton ang pagpakamaayo paagi sa pagtuman sa Kasuguan, ti wala na sing pulos ang iya promisa kay Abraham. Pero ang matuod, ginhatag sang Dios ang pagpakamaayo bilang pagtuman sa iya promisa.

¹⁹ Kon amo sina, ngaa ginhatag pa gid ang Kasuguan? Ang Kasuguan gindugang sang Dios agod mahibaluan sang mga tawo nga nagapakasala sila. Kag ini hasta lang sa pag-abot sang kaliwat ni Abraham nga gintumod sang Dios sa iya promisa. Ginhatag sang Dios ina nga Kasuguan paagi sa iya mga anghel, kag sila ang naghatag sini sa mga tawo paagi sa manugpatunga. ²⁰ Pero ang promisa indi pareho sini. Wala ginhatag ini sang Dios kay Abraham paagi sa manugpatunga ukon kaupod ang mga anghel, kundi siya lang mismo.

²¹ Karon, basi maghunahuna kamo nga ang Kasuguan nagakontra sa mga promisa sang Dios. Wala! Kay kon ginhatag ang Kasuguan agod makahatag sang kabuhi nga wala sing katapusan, ina na lang kuntani ang paagi sang Dios agod pakamatarungon niya kita. ²² Sa baylo, nagasiling ang Kasuguan nga ang tanan nga tawo gin-ulipon sang sala. Gani ang mga nagatuo kay Jesu-Cristo amo lang ang makaangkon sang ginpromisa sang Dios.

²³ Sang wala pa ang ginatawag nga pagtuo kay Cristo, daw pareho kita sa mga priso. Ang Kasuguan amo ang nagpriso sa aton hasta sa adlaw nga nag-abot si Cristo kag nagtuo na kita sa iya. ²⁴ Ang halimbawa sang Kasuguan pareho sang isa ka yaya nga nag-atipan sa aton hasta sa pag-abot ni Cristo, agod paagi sa aton pagtuo sa iya pakamatarungon niya kita. ²⁵ Kag tungod nga subong ara na ang ginatawag nga pagtuo, wala na kita sa idalom sang pag-atipan sang sina nga yaya.