The Daily Audio Bible
Today's audio is from the NIV. Switch to the NIV to read along with the audio.
1 Sau đây là lời của Thầy, con trai Đa-vít, vua tại Giê-ru-sa-lem.
2 Thầy nói,
“Vô ích! Vô ích!
Hoàn toàn vô nghĩa!
Mọi sự đều vô ích [a].”
3 Người ta lao khổ trên đời nầy [b] để làm gì?
Mọi việc chẳng bao giờ thay đổi
4 Người ta sống, rồi chết,
nhưng đất vẫn còn mãi vô tận.
5 Mặt trời mọc, mặt trời lặn,
rồi nó vội vàng chạy trở về nơi nó mọc.
6 Gió thổi về hướng Nam;
xong quay sang hướng Bắc.
Rồi xoay vần trở lại,
theo chu kỳ cũ nhưng chẳng đi tới đâu.
7 Mọi sông đều đổ vào biển,
nhưng biển không bao giờ đầy.
8 Mọi việc ấy khiến người ta mỏi mệt,
đến nỗi không ai muốn nhắc tới [c] nữa.
Chuyện nghe rồi lại nghe lần nữa,
tai không hề nhàm nghe,
mắt không hề chán ngó.
9 Việc gì cũng diễn tiến giống y như lúc ban đầu.
Việc gì đã xảy ra rồi lại cũng sẽ xảy ra nữa.
Dưới đất nầy chẳng có gì mới lạ.
10 Có người nói, “Kìa! Cái nầy mới,”
nhưng thực ra đã có từ lâu rồi.
Có trước khi chúng ta sinh ra nữa.
11 Người ta chẳng nhớ lại việc xảy ra đời xưa,
người thời tương lai cũng không nhớ chuyện hiện đang xảy ra.
Tương lai sau nầy cũng chẳng ai nhớ người thời trước đã làm gì.
Khôn ngoan có mang lại hạnh phúc không?
12 Ta là Thầy, đã là vua trên Ít-ra-en tại Giê-ru-sa-lem. 13 Ta quyết định dùng sự khôn ngoan mình để tìm hiểu mọi chuyện xảy ra trên đất. Nỗ lực ấy là một mối bận tâm mà Thượng Đế trao cho loài người. 14 Ta nhìn mọi sự việc trên đời và thấy việc nào cũng vô ích, giống như đuổi theo mây gió [d].
15 Việc gì cong quẹo,
không thể làm cho ngay được.
Vật gì khiếm khuyết,
không thể bảo là đầy đủ được.
16 Ta tự nhủ, “Ta đã trở nên khôn ngoan và hiện nay ta khôn hơn những người trị vì trước ta tại Giê-ru-sa-lem. Ta rõ sự khôn ngoan và hiểu biết là gì.”
17 Cho nên ta quyết chí đi tìm khôn ngoan và hiểu biết đồng thời tìm sự ngu xuẩn, nhưng ta thấy rốt cuộc chẳng khác nào chạy theo mây khói.
18 Càng khôn ngoan càng bực dọc nhiều;
người càng hiểu biết càng chuốc thêm đau khổ.
Vui chơi có mang hạnh phúc không?
2 Ta tự nhủ, “Ta sẽ đi tìm lạc thú. Ta sẽ vui chơi.” Nhưng ta thấy cũng vô ích. 2 Cười mãi cũng dại, vui chơi cũng chẳng đi tới đâu.
3 Ta quyết định thử dùng rượu để mua vui trong khi trí ta còn minh mẫn. Ta tìm cách hưởng lạc thú để xem có gì ích lợi cho con người đang khi sống tạm trên đời nầy không.
Lao lực có mang hạnh phúc không?
4 Cho nên ta thực hiện các đại công tác: ta xây nhà cửa và trồng vườn nho. 5 Ta trồng vườn và lập công viên, ta trồng đủ loại cây trái trong đó. 6 Ta đào hầm chứa nước để tưới cây. 7 Ta mua tôi trai tớ gái, ta cũng có các tôi mọi sinh trưởng trong nhà ta. Ta có nhiều bầy gia súc hơn tất cả những người có trước ta tại Giê-ru-sa-lem.
8 Ta gom góp bạc vàng cho mình, vật quí từ các vua chúa. Ta có các nam nữ ca sĩ cùng đủ mọi thứ mà ai cũng thích.
9 Ta nổi danh hơn tất cả những người sống trước ta tại Giê-ru-sa-lem. Sự khôn ngoan giúp ta có được những điều ấy.
10 Điều gì mắt ta thấy, lòng ta thích là ta có.
Ta không thiếu thốn bất cứ lạc thú nào.
Ta mãn nguyện với những điều ta làm,
và lạc thú ấy là phần thưởng của công khó ta.
11 Nhưng rồi ta nhìn điều ta đã làm,
và suy nghĩ về những công khó của tay ta.
Bỗng ta nhận thấy các thứ đó đều vô ích,
giống như chạy theo mây khói.
Trên đất nầy dù có làm gì đi nữa thì cũng chẳng ích lợi gì dưới mặt trời.
Sự khôn ngoan có thể mang lợi ích
12 Ta ngẫm nghĩ lại về sự khôn ngoan,
và về sự ngu dại hay những hành động điên rồ.
Nhưng thử hỏi, có ai làm gì hơn được đâu?
Vua mới cũng chẳng làm gì hơn vua trước kia đã làm.
13 Ta thấy chắc chắn là khôn tốt hơn dại,
cũng như ánh sáng tốt hơn bóng tối.
14 Người khôn biết mình đi đâu,
còn kẻ dại lần mò trong đêm tối.
Nhưng ta nhận thấy rằng
dù khôn hay dại thì rốt cuộc cả hai đều chung số phận.
15 Ta tự nghĩ, “Điều gì xảy ra cho người ngu cũng sẽ xảy ra cho ta nữa,
cho nên khôn ngoan mà được gì?”
Ta tự nhủ, “Khôn ngoan cũng chẳng ích lợi gì.”
16 Cả người khôn lẫn kẻ dại đều chết,
Trong tương lai người ta không nhớ ai cả.
Mọi người đều bị quên lãng.
Tìm đâu ra hạnh phúc trên đời?
17 Cho nên ta ghét cuộc đời. Khi ta nhìn thấy mọi việc trên đời đều vô ích như đuổi theo mây khói, ta đâm ra buồn chán. 18 Ta ghét những điều ta đã làm ra trên đời vì phải để lại cho kẻ sống sau ta. 19 Người khác sẽ hưởng những điều ta đã khổ công gây dựng mà ta chẳng biết là nó khôn hay dại. Điều ấy cũng thật vô ích. 20 Vì thế ta đâm ra buồn chán cho những điều ta đã làm ra trên đất nầy. 21 Ai cũng khổ công dùng mọi khôn ngoan, hiểu biết, tài năng nhưng rồi chết, để lại điều mình tạo dựng cho kẻ khác. Những kẻ đến sau không bỏ công sức mà lại hưởng tất cả mọi thứ. Quả là bất công và vô ích. 22 Người ta khổ công chật vật trên đất nầy để làm gì? 23 Suốt đời con người triền miên đau khổ và buồn thảm, thậm chí đến ban đêm tâm trí cũng không an nghỉ được. Quả là vô ích.
24 Cho nên tốt hơn cả là ăn, uống, hưởng thụ công việc tay mình làm ra. Ta thấy điều đó cũng do CHÚA ban cho, 25 vì nếu Ngài không cho thì chẳng ai ăn uống hay thụ hưởng gì được. 26 Nếu ai làm vừa lòng Thượng Đế thì Ngài sẽ cho người ấy sự khôn ngoan, hiểu biết và vui mừng. Nhưng kẻ không làm vừa lòng Ngài chỉ lo thu trữ tài sản cho người làm vừa lòng Thượng Đế. Điều ấy thật vô nghĩa, chẳng khác nào đuổi theo mây khói.
Việc gì cũng có định kỳ
3 Mọi việc đều có định kỳ, mọi sự trên đất đều có thời kỳ riêng.
2 Có lúc sinh,
và có lúc tử.
Có lúc trồng
và có lúc nhổ.
3 Có lúc giết hại
và có lúc chữa lành.
Có lúc hủy phá
và có lúc xây dựng.
4 Có lúc khóc
và có lúc cười.
Có lúc buồn bã
và có lúc nhảy múa.
5 Có lúc ném đá
và có lúc thu đá lại [e].
Có lúc ôm ấp
và có lúc ruồng rẫy.
6 Có lúc tìm kiếm
và có lúc thôi tìm.
Có lúc giữ đồ vật
và có lúc ném đồ vật đi.
7 Có lúc xé rách
và có lúc vá lại.
Có lúc im lặng
và có lúc lên tiếng.
8 Có lúc yêu
và có lúc ghét.
Có lúc chiến tranh
và có lúc hoà bình.
Thượng Đế cầm quyền trên thế giới
9 Người ta có được lợi ích gì từ công lao của mình không? 10 Ta thấy công việc nhọc nhằn mà Thượng Đế giao cho con người làm. 11 Thượng Đế cho chúng ta khả năng suy nghĩ về thế gian nầy nhưng chúng ta không thể hiểu hết mọi việc Ngài làm.
12 Cho nên ta thấy tốt nhất là con người vui hưởng công việc của tay mình đang khi còn sống. 13 Vì thế ai có thể ăn uống, vui hưởng công khó mình làm thì đó là ân huệ Ngài cho.
14 Ta biết mọi việc Thượng Đế làm đều còn đời đời. Không ai thêm hay bớt được điều gì Ngài đã làm. Ngài làm như thế để mọi người kính sợ Ngài.
15 Việc gì hiện đang xảy ra thì trước kia đã xảy ra rồi,
và việc gì sẽ xảy ra trong tương lai thì trước đó cũng đã xảy ra.
Thượng Đế khiến sự việc tái diễn nhiều lần.
Cảnh bất công trên đời
16 Ta cũng nhận thấy điều nầy trên đời [f]:
Chỗ đáng có công lý, thì lại thấy gian ác;
chỗ đáng có lẽ phải, thì lại thấy điều trái.
17 Ta tự nhủ,
“Thượng Đế dự liệu thời kỳ cho mỗi việc và mỗi hành vi,
để Ngài có thể phân xử người tốt, kẻ xấu.”
Con người có giống thú vật không?
18 Ta suy nghĩ điều con người làm và tự nhủ: Thượng Đế muốn thử nghiệm con người, để họ thấy rằng họ chẳng hơn gì loài thú. 19 Việc xảy ra cho loài thú cũng xảy ra cho loài người; cả hai loài cùng có hơi thở [g], cả hai loài cùng chết. Loài người không hơn gì loài thú vì cả hai đều vô ích. 20 Cả hai cùng chung số phận; cả hai đều từ bụi đất mà ra rồi cả hai cũng sẽ trở về với bụi đất. 21 Có ai biết chắc được là hồn loài người sẽ lên ở với Thượng Đế và hồn loài thú sẽ đi xuống đất không? 22 Do đó ta thấy tốt nhất là con người vui hưởng công việc mình làm vì đó là phần số mình. Vì chẳng ai biết được những việc gì sẽ xảy ra sau khi mình qua đời.
6 Chúng tôi là bạn đồng công với Thượng Đế cho nên chúng tôi nài xin anh chị em: Đừng làm uổng phí ân tứ anh chị em đã nhận từ Thượng Đế. 2 Thượng Đế đã phán,
“Ta đã nghe lời cầu nguyện
của ngươi đúng lúc.
Ta đã cứu giúp ngươi
trong ngày cứu rỗi.” (A)
Tôi xin thưa với anh chị em, bây giờ là “đúng lúc,” và bây giờ là “ngày cứu rỗi.”
3 Chúng tôi không muốn làm cớ vấp ngã cho người nào để không ai chỉ trích việc làm của chúng tôi. 4 Trong mọi việc, chúng tôi luôn luôn chứng tỏ mình là đầy tớ Thượng Đế: Chúng tôi chấp nhận khốn khó, vất vả và thử thách. 5 Chúng tôi bị đòn vọt, tù đày. Gặp những người tức giận với chúng tôi rồi gây bạo động. Chúng tôi làm việc vất vả, có khi thiếu ăn, mất ngủ. 6 Để chứng tỏ mình là đầy tớ của Thượng Đế chúng tôi dùng đời sống tinh sạch, hiểu biết, kiên nhẫn, nhân từ, bằng Thánh Linh, bằng lòng yêu thương chân thật, 7 bằng lời nói thật, và bằng quyền năng Thượng Đế. Chúng tôi dùng nếp sống ngay thật để bênh vực mình khỏi mọi thứ. 8 Có người tôn trọng chúng tôi nhưng cũng có kẻ chê trách chúng tôi. Có kẻ nói xấu chúng tôi nhưng cũng có người nói tốt về chúng tôi. Có người cho chúng tôi là kẻ nói dối nhưng chúng tôi luôn luôn nói điều chân thật. 9 Trông như không ai biết, thế mà có nhiều người biết. Trông như sắp chết, thế mà vẫn còn sống, chúng tôi bị hình phạt nhưng chưa bị giết. 10 Gặp đủ cảnh buồn mà trong lòng vẫn vui. Tuy nghèo mà lại làm cho nhiều người giàu có trong đức tin. Trông như không có gì cả mà lại có đủ mọi thứ.
11 Chúng tôi đã thẳng thắn giảng dạy anh chị em ở Cô-rinh và đã mở rộng lòng ra cho anh chị em. 12 Lòng yêu mến của chúng tôi dành cho anh chị em không hề dứt nhưng chính anh chị em đã dứt lòng yêu mến mà anh chị em dành chúng tôi. 13 Tôi nói với anh chị em như với con cái mình. Hãy đối với chúng tôi như chúng tôi đối với anh chị em—hãy mở rộng lòng ra với chúng tôi.
Thượng Đế gìn giữ dân Ngài
Soạn cho nhạc trưởng. Theo điệu a-la-mốt [a]. Thi thiên của con cháu Cô-rê.
46 Thượng Đế là nơi che chở và là sức mạnh của chúng tôi.
Ngài luôn luôn cứu giúp trong lúc nguy nan.
2 Cho nên chúng tôi chẳng sợ dù cho đất rung động
hay núi non sụp xuống biển,
3 Dù cho biển gầm và sủi bọt,
hay núi lay chuyển vì sóng vỗ ầm ầm cũng vậy. Xê-la
4 Có một con sông mang lại niềm vui
cho thành của Thượng Đế,
nơi thánh mà Thượng Đế Chí Cao ngự.
5 Thượng Đế ở trong thành đó,
nó sẽ không bị rúng động.
Vừa bình minh Chúa sẽ giúp đỡ thành ấy.
6 Các dân tộc và vương quốc
chuyển lay.
Thượng Đế gầm thét, đất liền
sụp đổ.
7 Chúa Toàn Năng ở cùng chúng tôi;
Thượng Đế của Gia-cốp là Đấng bảo vệ chúng tôi. Xê-la
8 Hãy đến xem những việc Chúa làm,
những điều diệu kỳ Ngài đã làm ra trên đất.
9 Ngài dẹp yên giặc khắp nơi trên đất.
Ngài bẻ gãy cung tên, gươm giáo
và thiêu rụi các chiến xa.
10 Thượng Đế phán, “Hãy im lặng và biết ta là Thượng Đế.
Ta là Chủ Tể các dân tộc;
Ta là Đấng Chí Cao trên khắp đất.”
11 CHÚA Toàn Năng ở cùng chúng ta;
Thượng Đế của Gia-cốp là Đấng bảo vệ chúng ta. Xê-la
15 Trẻ con nào cũng dại dột,
nhưng nhờ sửa phạt mà chúng sẽ trở nên khôn ngoan [a].
© 2010 Bible League International