Bible in 90 Days
Indi Ninyo Pagkalimti ang Dios
8 “Sundon gid ninyo sing maayo ang tanan nga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong, agod padayon kamo nga mabuhi kag magdamo, kag makapanag-iya sa duta nga ginsumpa sang Ginoo nga ihatag sa inyo mga katigulangan. 2 Dumduma ninyo kon paano kamo gintuytuyan sang Ginoo nga inyo Dios sa inyo pagpanglakaton sa kamingawan sa sulod sang 40 ka tuig. Ginhimo niya ini sa pagpaubos sa inyo kag sa pagtilaw sa inyo agod mahibaluan kon ano gid ang sa sulod sang inyo tagipusuon, kon bala tumanon ninyo ang iya mga sugo ukon indi. 3 Ginpapaubos niya kamo paagi sa pagpagutom sa inyo kag dayon ginhatagan niya kamo sang manna—isa ka klase sang pagkaon nga wala pa gid ninyo matilawi halin sang una bisan sang inyo mga katigulangan. Ginhimo ini sang Ginoo sa pagtudlo sa inyo nga indi lang sa pagkaon mabuhi ang tawo, kundi sa tagsa ka pulong sang Ginoo. 4 Sa sulod sang 40 ka tuig wala magdaan ang inyo mga bayo kag wala malap-uki ang inyo mga tiil sa pagpanglakaton. 5 Dapat mareyalisar ninyo nga subong nga ang amay nagadisiplina sa iya anak, ang Ginoo nga inyo Dios nagadisiplina man sa inyo.
6 “Gani tumana ninyo ang mga sugo sang Ginoo nga inyo Dios. Magkabuhi kamo suno sa iya mga pamaagi kag tahura ninyo siya. 7 Kay dal-on kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa maayo nga duta, nga may mga ililigan sang tubig kag mga tuburan nga nagailig sa mga patag kag mga bukid. 8 Ina nga duta may mga trigo, barley, ubas, higos, pomegranata, olibo kag dugos. 9 Indi kamo mawad-an sang pagkaon sa sina nga duta kag indi kamo pagkulangon sang bisan ano. Bugana sang mga salsalon ang mga bato kag sang mga saway ang mga bukid. 10 Kon makapagusto na gani kamo kaon, dayawa ninyo ang Ginoo nga inyo Dios tungod sa maayo nga duta nga iya ginhatag sa inyo.
11 “Mag-andam gid kamo nga indi ninyo malimtan ang Ginoo nga inyo Dios kag indi ninyo masupak ang iya mga sugo kag mga pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo subong. 12 Kon makapagusto na gani kamo kaon kag makapatindog na sang maayo nga mga balay nga maestaran 13 kag magdamo na ang inyo mga kasapatan, pilak, bulawan kag mga pagkabutang, 14 mag-andam kamo nga indi kamo magpabugal kag magkalipat sa Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto nga sa diin gin-ulipon kamo. 15 Gintuytuyan niya kamo sa malapad kag makahaladlok nga kamingawan nga may dalitan nga mga man-og kag mga iwi-iwi. Kag ini nga lugar wala sing tubig, pero ginhatagan niya kamo sang tubig halin sa bato bantiling. 16 Didto sa kamingawan, ginahatagan niya kamo sang manna—isa ka pagkaon nga wala makilala sang inyo mga katigulangan. Ginhimo ini sang Ginoo sa pagpaubos sa inyo kag sa pagtilaw sa inyo agod sa ulihi mangin maayo ang inyo kahimtangan. 17 Basi bala masiling kamo sa inyo kaugalingon, ‘Paagi sa akon gahom kag kusog naangkon ko ini tanan nga manggad.’ 18 Pero dumdumon gid ninyo nga ang Ginoo nga inyo Dios amo ang naghatag sa inyo sang abilidad nga magmanggaranon kamo, kag ginhimo niya ini agod matuman niya ang iya kasugtanan nga iya ginsumpa sa inyo mga katigulangan. Ginatuman niya gani ini subong.
19 “Pero ginapaandaman ko na kamo subong nga kon kalimtan ninyo ang Ginoo nga inyo Dios, kag magsunod kamo sa iban nga mga dios kag magsimba kag mag-alagad sa ila, sigurado gid nga malaglag kamo. 20 Subong nga ginpanglaglag sang Ginoo ang mga nasyon sa inyo atubangan, panglaglagon man niya kamo kon indi kamo magtuman sa Ginoo nga inyo Dios.
Pagdaog Paagi sa Bulig sang Dios
9 “Pamati kamo, katawhan sang Israel. Manugtabok na kamo sa Jordan agod panag-iyahan ang mga nasyon nga mas dalagko kag mas gamhanan pa sang sa inyo. Ang ila sini mga banwa dalagko kag may mataas nga mga pader nga daw nagalambot na sa langit. 2 Ang ila mga pumuluyo makusog kag mataas—mga kaliwat ni Anak! Nahibaluan man ninyo ang parte sa mga kaliwat ni Anak kag nabatian ninyo nga wala sing may makabato sa ila. 3 Pero karon makita ninyo nga ang Ginoo nga inyo Dios magauna tabok sa inyo nga daw pareho sa kalayo nga nagapanglamon sa inyo mga kaaway. Pierdihon niya sila agod madali ninyo sila matabog kag malaglag suno sa ginpromisa sang Ginoo sa inyo.
4 “Kon mapatabog na gani sila sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, indi kamo magsiling sa inyo kaugalingon, ‘Gindala kita diri sang Ginoo sa pagpanag-iya sining duta tungod kay matarong kita.’ Indi amo sina. Ipatabog sila sang Ginoo sa inyo tungod kay malaot sila nga mga nasyon. 5 Panag-iyahan ninyo ang ila duta indi tungod kay matarong kamo ukon maayo kamo nga mga tawo kundi tungod kay malaot sila, kag agod matuman sang Ginoo nga inyo Dios ang iya ginsumpa sa inyo mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, kag Jacob. 6 Gani dumdumon ninyo nga indi tungod nga mga matarong kamo nga ginahatag sang Ginoo nga inyo Dios ining maayo nga duta nga inyo panag-iyahan, kay sa matuod lang, mga matig-a kamo sing ulo.
7 “Dumduma ninyo kon paano ninyo ginpaakig ang Ginoo nga inyo Dios sa kamingawan. Halin sang adlaw nga nagguwa kamo sa Egipto hasta subong permi lang kamo nagarebelde sa Ginoo. 8 Bisan didto sa Bukid sang Sinai,[a] ginpaakig ninyo ang Ginoo, gani gusto na lang niya nga pamatyon kamo. 9 Sang nagsaka ako sa bukid sa pagkuha sang malapad nga mga bato nga sa diin nasulat ang kasugtanan sang Ginoo nga iya ginhimo sa inyo, nagpabilin ako didto sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i nga wala sing kaon-kaon kag inom-inom. 10 Ginhatag sang Ginoo sa akon ang duha ka malapad nga bato nga siya mismo ang nagsulat sang tanan nga pulong nga ginhambal niya sa inyo halin sa kalayo didto sa Bukid sang Sinai samtang nagatipon kamo.
11 “Ining duha ka malapad nga bato nga sa diin nasulat ang kasugtanan ginhatag sang Ginoo sa akon pagkatapos sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i. 12 Dayon nagsiling ang Ginoo sa akon, ‘Panaog ka gilayon kay ang imo katawhan nga imo ginpangunahan sa pagguwa sa Egipto nangin malaot na. Kadali lang sa ila magtalikod sa akon mga ginsugo sa ila kag naghimo sila sang dios-dios para simbahon nila.’
13 “Kag nagsiling pa gid ang Ginoo sa akon, ‘Nakita ko kon daw ano katig-a ang mga ulo sang sini nga katawhan. 14 Pabay-i lang ako nga laglagon ko sila agod malimtan na sila. Dayon himuon ko ikaw kag ang imo mga kaliwat nga isa ka nasyon nga mas gamhanan kag mas madamo pa sang sa ila.’
15 “Gani nagdulhog ako halin sa nagadabadaba nga bukid nga dala ang duha ka malapad nga bato nga sa diin nasulat ang kasugtanan. 16 Kag nakita ko kamo nga nagpakasala sa Ginoo nga inyo Dios. Naghimo kamo sang dios-dios nga torite nga baka. Kadali lang sa inyo magtalikod sa mga ginsugo sang Ginoo sa inyo. 17 Gani sa inyo atubangan ginlampos ko ang duha ka malapad nga bato kag nagkaladugmok ini.
18 “Dayon naghapa ako sa atubangan sang Ginoo sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i nga wala sing kaon-kaon kag inom-inom, tungod sa tanan nga sala nga inyo ginhimo. Malaot gid sa panulok sang Ginoo ang inyo ginhimo kag nakapaakig gid sa iya. 19 Nahadlok ako sa puwerte nga kaakig sang Ginoo kontra sa inyo, kay basi bala pamatyon niya kamo. Pero ginpamatian gihapon ako sang Ginoo. 20 Kag puwerte man sadto ang kaakig sang Ginoo kay Aaron kag gusto man niya siya nga patyon, pero sadto nga tion nagpangamuyo man ako para sa iya. 21 Dayon ginkuha ko ang baka nga inyo ginhimo, nga nagtulod sa inyo sa pagpakasala, kag gintunaw ko ini sa kalayo. Pagkatapos gindugmok ko gid ini pareho kapino sang yab-ok, kag ginsabwag sa ililigan sang tubig nga nagahalin sa bukid.
22 “Ginpaakig man ninyo ang Ginoo didto sa Tabera, sa Masa, kag sa Kibrot Hataava.
23 “Sang ginpalakat kamo sang Ginoo halin sa Kadesh Barnea nagsiling siya sa inyo, ‘Lakat kamo kag panag-iyahi na ninyo ang duta nga ginahatag ko sa inyo.’ Pero nagrebelde kamo; wala ninyo pagtumana ang sugo sang Ginoo nga inyo Dios. Wala kamo nagsalig ukon nagtuman sa iya. 24 Halin sang nakilala ko kamo puro lang pagrebelde sa Ginoo ang inyo ginahimo.
25 “Amo gani nga naghapa ako sadto sa presensya sang Ginoo sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i tungod kay nagsiling ang Ginoo nga laglagon niya kamo. 26 Nagpangamuyo ako sa Ginoo, ‘O Ginoong Dios, indi paglaglaga ang katawhan nga imo ginapanag-iyahan. Ginluwas mo sila kag ginpaguwa sa Egipto paagi sa imo puwerte nga gahom. 27 Indi pagsapaka ang pagkatig-a sing ulo, ang pagkamalaot, kag ang mga sala sang sini nga katawhan, kundi dumduma ang imo mga alagad nga si Abraham, Isaac, kag Jacob. 28 Kon laglagon mo sila, masiling ang mga Egiptohanon, “Ginlaglag sila sang Ginoo kay indi siya makasarang sa pagdala sa ila sa duta nga iya ginpromisa sa ila.” Ukon magasiling sila, “Ginlaglag sila sang Ginoo tungod kay akig siya sa ila; ginpaguwa niya sila sa Egipto kag gindala sa kamingawan agod pamatyon.”
29 “ ‘Pero imo sila nga katawhan. Sila ang katawhan nga imo ginapanag-iyahan nga ginpaguwa mo sa Egipto paagi sa imo puwerte nga gahom.’
Ang Bag-o nga Malapad nga mga Bato(A)
10 “Sadto nga tion nagsiling ang Ginoo sa akon, ‘Magbasbas ka sang duha ka malapad nga bato pareho sadtong nahauna kag magsaka ka sa akon sa bukid. Maghimo ka man sang kahon nga kahoy. 2 Isulat ko sa sining malapad nga bato ang mga pulong nga ginsulat ko man sa nahauna nga bato nga ginbuka mo. Dayon isulod mo ini sa kahon.’
3 “Gani naghimo ako sang kahon nga akasya kag nagbasbas sang duha ka malapad nga bato nga pareho sadtong nahauna, kag nagsaka sa bukid dala ang duha ka bato. 4 Ginsulat sang Ginoo sa sining malapad nga bato ang iya ginsulat sang una, ang Napulo ka Sugo nga ginhatag niya sa inyo sang naghambal siya halin sa kalayo sadtong adlaw nga nagtipon kamo sa bukid. Sang mahatag na ini sang Ginoo sa akon, 5 nagpanaog ako sa bukid kag ginsulod ko ini sa kahon nga akon ginhimo, suno sa ginmando sa akon sang Ginoo, kag hasta subong ara pa ini didto.”
6 Nagpanglakaton ang mga Israelinhon halin sa mga bubon sang mga taga-Jaakan[b] pakadto sa Mosera. Didto napatay si Aaron kag didto man nila siya ginlubong. Kag si Eleazar nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang pangulo nga pari. 7 Halin didto nagkadto sila sa Gudgoda kag dayon sa Jotbata, isa ka lugar nga may mga ililigan sang tubig. 8 Sadto nga tion, ginpili sang Ginoo ang tribo ni Levi sa pagdala sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo, sa pag-alagad sa iya presensya, kag sa pagbendisyon sa mga tawo sa iya ngalan. Hasta subong amo ini ang ila buluhaton. 9 Amo ina nga ang mga kaliwat ni Levi wala sing duta nga palanublion pareho sang nabaton sang ila kapareho nga mga Israelinhon. Ang Ginoo mismo amo ang ila palanublion[c] suno sa ginsiling sang Ginoo nga inyo Dios.
10 “Pareho sa ginhimo ko sang una, nagpabilin ako sa bukid sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i, kag sa liwat ginpamatian ako sang Ginoo kag wala niya kamo paglaglaga. 11 Nagsiling siya sa akon, ‘Lakat, kag panguluhi ang mga Israelinhon sa pagsulod kag sa pagpanag-iya sang duta nga akon ginsumpa nga ihatag sa inyo mga katigulangan.’
Tahura Ninyo ang Dios
12 “Kag karon, O katawhan sang Israel, ang ginapangayo lang sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios amo nga magtahod kamo sa iya, magkabuhi suno sa iya mga pamaagi, maghigugma sa iya, mag-alagad sa iya sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag, 13 kag magtuman sang iya mga sugo kag mga pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo subong para sa inyo kaayuhan.
14 “Iya sang Ginoo nga inyo Dios ang kalangitan, bisan ang pinakamataas nga langit, pati ang kalibutan kag ang tanan nga ara sa sini. 15 Pero ginpili sang Ginoo ang inyo mga katigulangan nga iya higugmaon, kag ginpili niya kamo nga ila mga kaliwat labaw sa tanan nga nasyon, kag hasta subong kamo gihapon ang iya pinili nga katawhan. 16 Gani bag-uha[d] ninyo ang inyo tagipusuon kag indi na kamo magpatig-a sang inyo mga ulo. 17 Kay ang Ginoo nga inyo Dios amo ang Dios nga labaw sa tanan nga dios kag Ginoo nga labaw sa tanan nga ginoo. Gamhanan siya kag makatilingala nga Dios. Wala siya sing may ginapasulabi kag wala siya nagabaton sang lagay. 18 Ginaprotektaran niya ang kinamatarong sang mga ilo kag sang mga balo nga babayi. Ginahigugma niya ang mga dumuluong[e] kag ginahatagan niya sila sang mga pagkaon kag mga bayo. 19 Gani higugmaa man ninyo ang mga dumuluong, kay kamo mga dumuluong man sadto sa Egipto. 20 Tahura ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag alagara ninyo siya. Magpabilin kamo sa iya kag magsumpa kamo sa iya lang ngalan. 21 Dayawa ninyo siya, kay siya ang inyo Dios nga naghimo sang gamhanan kag makatilingala nga mga butang nga inyo mismo nakita. 22 Sang pagkadto sang inyo mga katigulangan sa Egipto, 70 lang sila tanan, pero subong ginpadamo kamo sang Ginoo nga inyo Dios nga daw pareho kadamo sang mga bituon sa langit.
Higugmaa kag Sunda Ninyo ang Dios
11 “Higugmaa ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag tumana ninyo permi ang iya mga ginapatuman, mga pagsulundan kag mga sugo. 2 Dumduma ninyo karon ang inyo naeksperiensyahan nga pagdisiplina sang Ginoo nga inyo Dios. Kamo ang nakaeksperiensya sini kag indi ang inyo mga anak. Wala sila makakita sang pagkahalangdon kag pagkagamhanan sang Ginoo 3 kag sang mga milagro nga iya ginpanghimo sa Egipto kontra sa Faraon nga hari sang Egipto kag sa iya bug-os nga nasyon. 4 Wala man nila makita ang ginhimo sang Ginoo sa Egiptohanon nga mga soldado kag sa ila sini nga mga kabayo kag mga karwahe, kon paano sila ginlumsan sang Ginoo sa Mapula nga Dagat sang ginlagas nila kamo. Ginlaglag sila sang Ginoo kag wala na sila hasta subong! 5 Wala man makita sang inyo mga anak ang ginhimo sang Ginoo sa inyo didto sa kamingawan hasta nga nakaabot kamo sa sini nga lugar, 6 kag kon ano ang iya ginhimo kay Datan kag kay Abiram, nga mga anak ni Eliab nga kaliwat ni Reuben. Ginlamon sila sang duta nga napihak, pati ang ila mga pamilya, tolda, kag ang tanan nila nga kaupod.[f] Natabo ini sa atubangan sang tanan nga Israelinhon. 7 Kamo mismo ang nakakita sining gamhanan nga mga ginhimo sang Ginoo.
8 “Gani tumana ninyo ang tanan nga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong, agod may kusog kamo sa paglakat kag sa pagpanag-iya sang duta didto sa tabok sang Jordan. 9 Kon magtuman kamo, magakabuhi kamo sing malawig didto sa duta nga maayo kag mapatubason,[g] nga ginsumpa sang Ginoo nga ihatag sa inyo mga katigulangan kag sa ila mga kaliwat. 10 Kay ang duta nga inyo sudlon kag panag-iyahan indi pareho sa duta sang Egipto nga inyo ginhalinan. Didto sa Egipto, kon magtanom kamo nagapangabudlay pa kamo sing tudo sa pagbunyag. 11 Pero ang duta nga inyo panag-iyahan may mga bukid kag mga patag nga permi lang ginaulanan. 12 Ini nga duta ginaatipan sang Ginoo nga inyo Dios; ginabantayan niya ini adlaw-adlaw sa bug-os nga tuig!
13 “Gani kon tumanon lang ninyo permi ang mga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong, nga higugmaon ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag alagaran sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag sa bug-os nga kalag, 14 padal-an niya kamo sang ulan sa husto nga panahon agod makapatubas kamo sang uyas, sang ubas para himuon nga bino, kag sang olibo para himuon nga lana. 15 Hatagan niya sang palahalban ang inyo kasapatan, kag kamo mismo may bugana nga pagkaon.
16 “Mag-andam gid kamo kay basi bala maganyat kamo sa pagbiya sa Dios kag magsimba sa iban nga mga dios kag mag-alagad sa ila. 17 Kon himuon ninyo ini, maakig ang Ginoo sa inyo kag indi na niya pagpaulanon kag indi na kamo makapatubas, kag magakalawala kamo gilayon sa maayo nga duta nga ginahatag sang Ginoo sa inyo. 18 Gani itanom gid ninyo ining akon mga pulong sa inyo tagipusuon kag hunahuna. Ihigot ninyo ini sa inyo mga butkon ukon ibutang sa inyo mga agtang bilang padumdom sa inyo. 19 Itudlo ini sa inyo mga kabataan. Hambali ninyo ini kon ara kamo sa inyo balay kag kon nagalakat kamo, kon nagahigda kamo kag kon magbangon kamo. 20 Isulat ninyo ini sa mga hamba sang puwertahan sang inyo mga balay kag sa mga puwertahan sang inyo mga banwa, 21 agod nga kamo kag ang inyo mga anak mabuhi sing malawig didto sa duta nga ginsumpa sang Ginoo nga ihatag sa inyo mga katigulangan. Panag-iyahan ninyo ini samtang may langit sa ibabaw sang kalibutan.
22 “Kon tumanon ninyo sing maayo ining tanan nga sugo nga ginahatag ko sa inyo, nga higugmaon ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag magkabuhi suno sa iya mga pamaagi kag magpabilin sa iya, 23 ipatabog sang Ginoo sa inyo ang mga nasyon sa duta nga inyo panag-iyahan bisan mas dalagko kag gamhanan sila sang sa inyo. 24 Ang tanan nga duta nga inyo matapakan mangin inyo: halin sa kamingawan pakadto sa Lebanon, kag halin sa Suba sang Eufrates pakadto sa Dagat sang Mediteraneo.[h] 25 Wala sing may makapugong sa inyo. Suno sa ginpromisa sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, pahadlukon niya ang mga tawo sa inyo sa bisan diin nga lugar nga inyo kadtuan sa sina nga duta.
26 “Pamati! Ginapapili ko kamo subong. Gusto bala ninyo nga pakamaayuhon ukon pakamalauton? 27 Pakamaayuhon kamo kon tumanon ninyo ang mga sugo sang Ginoo nga inyo Dios nga ginahatag ko sa inyo subong. 28 Pakamalauton kamo kon indi ninyo pagtumanon ini nga mga sugo sang Ginoo nga inyo Dios nga ginahatag ko sa inyo subong, kag magsimba sa iban nga mga dios nga wala gani ninyo makilal-i. 29 Kon dal-on na kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa duta nga inyo panag-iyahan, ibantala ninyo ang pagpakamaayo sa Bukid sang Gerizim kag ang pagpakamalaot sa Bukid sang Ebal. 30 Ini nga mga bukid ara sa nakatundan sang Suba sang Jordan, sa duta sang mga Canaanhon nga nagaestar sa Kapatagan sang Jordan[i] malapit sa banwa sang Gilgal. Indi ini malayo sa dalagko nga mga kahoy sang More. 31 Manugtabok na kamo sa Jordan sa pagsulod kag sa pagpanag-iya sang duta nga ginahatag sang Ginoo nga inyo Dios sa inyo. Kon makuha na ninyo ini kag didto na kamo nagaestar, 32 tumana gid ninyo ang tanan nga sugo kag pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo subong.
Ang Isa ka Lugar nga Pagasimbahan
12 “Amo ini ang mga sugo kag mga pagsulundan nga kinahanglan nga tumanon ninyo sing maayo samtang nagakabuhi kamo didto sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo, ang Dios sang inyo mga katigulangan. 2 Kon palayason na ninyo ang mga katawhan nga nagaestar didto, panggub-a ninyo sing bug-os ang tanan nga lugar nga ginasimbahan nila sang ila mga dios-dios sa mga mataas kag manubo nga mga bukid kag sa idalom sang madabong nga mga kahoy. 3 Panggub-a ninyo ang ila mga halaran, pangdugmuka ang ila handumanan nga mga bato, pangsunuga ang ila mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag panggub-a ang imahen sang ila mga dios agod malimtan na ini sa sina nga mga lugar.
4 “Indi ninyo pagsimbaha ang Ginoo nga inyo Dios pareho sa ila pamaagi sa pagsimba, 5 kundi magdangop kamo sa Ginoo nga inyo Dios sa lugar nga iya pilion halin sa tanan nga teritoryo sang mga tribo sang Israel. Didto kamo magsimba sa Ginoo, kay amo ina ang lugar nga iya ginpili nga sa diin padunggan siya. 6 Didto ninyo dal-on ang inyo mga halad nga ginasunog kag iban pa nga mga halad, ang inyo ikanapulo, ang inyo espesyal nga mga regalo, ang inyo mga ginpromisa nga ihalad, ang inyo kinabubut-on nga mga halad, kag ang kamagulangan sang inyo mga kasapatan. 7 Didto kamo kag ang inyo pamilya magkaon sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios, kag magakalipay kamo sa tanan nga inyo nahuman tungod kay ginpakamaayo kamo sang Ginoo.
8 “Karon nagapagusto kamo sa inyo mga ginahimo, pero indi na ninyo paghimua ina 9 kon mag-abot na kamo sa lugar nga sa diin makapahuway kamo. Ini nga lugar ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo. 10 Kon makatabok na kamo sa Jordan kag mag-estar sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, magakabuhi kamo nga malinong kay indi pagtugutan sang Ginoo nga tublagon kamo sang inyo mga kaaway sa palibot. 11 Dayon dal-on ninyo ang inyo mga halad didto sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios nga sa diin padunggan siya. Amo ini ang mga halad nga ginasugo ko sa inyo: mga halad nga ginasunog kag ang iban pa nga mga halad, ang inyo ikanapulo, ang espesyal nga mga regalo, kag ang tanan nga pinakamaayo nga halad nga inyo ginpromisa sa Ginoo. 12 Didto magkinalipay kamo sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios, upod ang inyo mga kabataan, mga suluguon, kag ang mga Levita nga wala sing duta nga palanublion kundi nagaestar lang sa inyo mga banwa. 13 Indi gid ninyo pag-ihalad ang inyo mga halad nga ginasunog sa bisan diin lang nga lugar nga gusto ninyo, 14 kundi ihalad lang ini sa lugar nga pilion sang Ginoo sa isa ninyo ka tribo, kag didto himua ninyo ang tanan nga ginasugo ko sa inyo.
15 “Puwede kamo makaihaw kag makakaon sang sapat sa bisan diin kamo nagaestar.[j] Magapagusto kamo kaon sang karne sini, pareho sang pagkaon ninyo sang usa kag sang gasela,[k] suno sa pagpakamaayo nga ginhatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. Ang tagsa ka tawo makakaon sini, ginakabig man siya nga mahigko ukon matinlo. 16 Pero indi ninyo pagkaunon ang dugo; iula ninyo ini sa duta pareho sang tubig. 17 Indi man ninyo pagkaunon o imnon ining mga masunod: ang ikanapulo sang inyo uyas, duga sang ubas, lana, ang kamagulangan sang inyo mga kasapatan, ang bisan ano nga inyo ginpromisa nga ihalad, ang inyo kinabubut-on nga mga halad kag mga regalo. 18 Kundi kaunon lang ninyo ini sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios didto sa lugar nga iya pilion upod sang inyo mga kabataan, mga suluguon, kag sang mga Levita nga nagaestar sa inyo mga banwa. Didto magkinalipay kamo sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios sa tanan ninyo nga himuon. 19 Indi gid ninyo pagpabay-i ang mga Levita samtang nagakabuhi kamo sa inyo duta.
20 “Kon palaparon na sang Ginoo nga inyo Dios ang inyo teritoryo suno sa iya ginpromisa sa inyo, kag gusto ninyo magkaon sang karne, makapagusto kamo kaon. 21 Kon malayo sa inyo ang lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios nga sa diin padunggan siya, puwede kamo makaihaw kag makakaon sang inyo mga baka ukon karnero sa inyo mismo mga lugar. Kag suno sa ginsugo ko sa inyo, makapagusto kamo kaon sang mga sapat nga ginhatag sang Ginoo sa inyo, 22 pareho sang pagkaon ninyo sang gasela kag sang usa. Ang tagsa ka tawo makakaon sini, ginakabig man siya nga mahigko ukon matinlo. 23 Basta siguraduhon lang ninyo nga indi ninyo pagkaunon ang dugo, kay ang kabuhi ara sa dugo. Indi ninyo pagkauna ang kabuhi upod sa karne. 24 Sa baylo, iula ninyo ang dugo sa duta pareho sang tubig. 25 Indi gid ninyo ini pagkaunon agod mangin maayo ang inyo kahimtangan kag sang inyo mga kaliwat, kay ang paglikaw sa pagkaon sang dugo maayo sa panulok sang Ginoo.
26 “Basta dal-on lang ninyo sa lugar nga pilion sang Ginoo ang inyo balaan nga mga halad kag ang mga halad nga inyo ginpromisa sa iya. 27 Ihalad ninyo ang karne sang inyo mga halad nga ginasunog sa halaran sang Ginoo nga inyo Dios. Sa iban ninyo nga mga halad kinahanglan man nga iula ninyo ang dugo sa halaran sang Ginoo nga inyo Dios, pero puwede ninyo kaunon ang karne. 28 Tumana gid ninyo ining tanan nga pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo, agod mangin maayo gid permi ang inyo kahimtangan kag sang inyo mga kaliwat hasta san-o, kay ang pagtuman sini maayo kag husto sa panulok sang Ginoo nga inyo Dios.
29 “Ipalaglag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios ang mga nasyon nga inyo salakayon. Palayason ninyo ang mga pumuluyo sini kag estaran ang ila lugar. 30 Kon malaglag na ninyo sila, maghalong kamo nga indi kamo masiod sa pagsunod sa ila. Indi kamo mag-usisa parte sa ila mga dios. Indi kamo magsiling, ‘Paano sila nagaalagad sa ila mga dios? Sundon man naton ang ila ginahimo.’ 31 Indi gid ninyo paghimua ina sa pagsimba sa Ginoo nga inyo Dios, kay sa ila pagsimba ginahimo nila ang tanan nga klase sang makangilil-ad nga butang nga ginakaugtan sang Ginoo. Ginasunog pa gani nila ang ila mga kabataan bilang halad sa ila mga dios.
32 “Tumana gid ninyo ang tanan nga ginasugo ko sa inyo. Indi ninyo ini pagdugangan ukon pagbuhinan.
Paandam Batok sa Pagsimba sa mga Dios-dios
13 “Kon may isa ka propeta ukon manugsaysay sang kahulugan sang damgo nga magpromisa sa inyo nga magpakita siya sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang, 2 kag matabo ang iya ginsiling, kag magsiling siya, ‘Magsunod kita kag magsimba sa iban nga mga dios’ (ang mga dios nga wala ninyo makilal-i), 3 indi kamo magpati sa iya. Ginatestingan lang kamo sang Ginoo nga inyo Dios kon bala ginahigugma ninyo siya sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag. 4 Ang Ginoo lang nga inyo Dios ang dapat ninyo sundon kag tahuron. Tumana ang iya mga sugo kag sunda ninyo siya; alagari ninyo siya kag magpabilin kamo sa iya. 5 Kinahanglan nga patyon inang propeta ukon manugsaysay sang kahulugan sang damgo, tungod kay nagatudlo siya nga magrebelde kamo sa Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto kag nagluwas sa inyo sa pagkaulipon. Ina nga tawo nagatinguha lang sa pagpalayo sa inyo sa mga pamaagi nga ginmando sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo sundon. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan[l] sa inyo.
6 “Halimbawa ang imo utod ukon anak, ukon ang imo pinalangga nga asawa ukon ang imo labing suod nga abyan, magganyat sa imo sa sekreto kag magsiling, ‘Masimba kita sa iban nga mga dios’ (ang mga dios nga wala mo makilal-i kag bisan sang imo mga katigulangan, 7 mga dios nga ginasimba sang mga tawo sa inyo palibot ukon sang mga tawo sa malayo nga lugar), 8 indi ka gid magpadala-dala ukon magpamati sa iya. Indi mo siya pagkaluoyan ukon pag-apinan. 9 Kinahanglan nga patyon gid siya. Ikaw ang una nga magbato sa pagpatay sa iya, kag dayon ang tanan nga tawo. 10 Batuhon siya hasta nga mapatay tungod kay nagtinguha siya sa pagpalayo sa imo sa Ginoo nga imo Dios, nga nagpaguwa sa imo sa Egipto nga sa diin gin-ulipon kamo. 11 Dayon mabatian ini sang tanan nga Israelinhon kag mahadlok sila, kag wala na dayon sing may maghimo sang sining malaot nga buhat sa inyo.
12 “Halimbawa makabalita kamo didto sa isa sa mga banwa nga ginahatag sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo pagapuy-an, 13 nga may malaot nga mga tawo nga nagapatalang kag nagatulod sa mga pumuluyo sang amo nga banwa nga magsimba sa iban nga mga dios nga wala ninyo makilal-i, 14 kinahanglan nga usisaon ninyo sing maayo kon matuod ini. Kag kon matuod nga natabo ining makangilil-ad nga buhat, 15 kinahanglan nga pamatyon gid ninyo ang tanan nga pumuluyo sang amo nga banwa pati ang ila kasapatan. Laglagon ninyo sila sing bug-os.[m] 16 Tipuna ninyo ang tanan nga inyo makuha sa amo nga banwa kag tumpuka ini sa tunga sang plasa, kag dayon sunuga ini kag ang bug-os nga banwa bilang isa ka halad nga ginasunog para sa Ginoo nga inyo Dios. Ini nga banwa magapabilin nga guba hasta san-o; indi na gid ini pagpatindugon liwat. 17 Indi gid ninyo pagtaguon ang bisan ano nga butang dira nga natalana na nga laglagon sing bug-os. Kon tumanon ninyo ini tanan, dulaon sang Ginoo ang iya puwerte nga kaakig, kag kaluoyan niya kamo. Kag sa iya kaluoy, padamuon niya kamo suno sa iya ginsumpa sa inyo mga katigulangan. 18 Himuon ini sang Ginoo nga inyo Dios kon tumanon ninyo ang tanan niya nga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong, kag kon maghimo kamo sing matarong sa iya panulok.
Ginadilian nga mga Pagsulundan sa Pagpangasubo sa Patay
14 “Mga anak kamo sang Ginoo nga inyo Dios. Gani kon magpangasubo kamo sa patay, indi ninyo pagpilasan ang inyo kaugalingon ukon pagkiskisan ang inyo ulo. 2 Kay katawhan kamo nga ginseparar para sa Ginoo nga inyo Dios. Sa tanan nga tawo sa kalibutan, kamo ang ginpili sang Ginoo nga inyo Dios nga mangin iya espesyal nga katawhan.
Ang mga Sapat nga Ginakabig nga Matinlo kag Mahigko(B)
3 “Indi kamo magkaon sang bisan ano nga sapat nga ginakabig nga mahigko. 4 Amo ini ang mga sapat nga puwede ninyo kaunon: baka, karnero, kanding, 5 usa, talunon nga kanding, talunon nga karnero kag iban pa nga klase sang usa.[n] 6 Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagapihak ang ila kuko kag nagausang liwat sang ila kinaon. 7 Pero indi ninyo pagkaunon ang mga sapat nga nagausang liwat sang ila kinaon pero wala nagapihak ang ila kuko, pareho sang kamelyo, koneho kag badier.[o] Ini nga mga sapat kabigon ninyo nga mahigko. 8 Indi man ninyo pagkaunon ang baboy, kay bisan tuod nga nagapihak ang iya kuko wala ini nagausang liwat sang iya kinaon. Indi gid kamo magkaon sang sini nga mga sapat ukon magtandog sang ila patay nga mga lawas.
9 “Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakabuhi sa tubig nga may mga sirik kag mga himbis. 10 Pero indi gid ninyo pagkaunon ang wala sing sirik kag himbis. Kabigon ninyo ini nga mahigko. 11 Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga klase sang pispis nga ginakabig nga matinlo. 12-18 Pero indi gid ninyo pagkaunon ang mga agila, mga uwak, mga pispis nga nagakaon sang bangkay sang tawo ukon sapat, mga dapay, mga bukaw, mga murugmon, mga pispis nga nagapangdagit sang mga isda, mga tulabong, mga dugwak[p] kag mga kabog. 19 Indi man ninyo pagkaunon ang mga sapat-sapat nga nagalupad. 20 Pero puwede ninyo kaunon ang mga sapat nga nagalupad nga ginakabig nga matinlo.
21 “Indi ninyo pagkaunon ang bisan ano nga sapat nga patay na. Puwede ninyo ini ihatag ukon ibaligya sa mga indi Israelinhon nga nagaestar sa inyo mga banwa, kag ila ini kaunon. Pero kamo iya indi gid magkaon sini, kay ginseparar kamo nga katawhan para sa Ginoo nga inyo Dios.
“Indi ninyo paglutua ang tinday nga kanding sa gatas sang iya inang.
Ang Inyo Ikanapulo
22 “Kinahanglan nga painon ninyo ang ikanapulo sang tanan nga patubas sang inyo uma kada tuig. 23 Dal-a ninyo ang ikanapulo sang inyo mga uyas, duga sang ubas, lana, kag ang kamagulangan sang inyo mga kasapatan sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios nga sa diin padunggan siya. Kag didto ninyo ini kaunon sa iya presensya. Himuon ninyo ini agod makahibalo kamo magtahod permi sa Ginoo nga inyo Dios. 24 Pero kon malayo gani sa inyo ang amo nga lugar nga pilion sang Ginoo, kag mabudlayan kamo sa pagdala sang ikanapulo sang mga pagpakamaayo sang Ginoo nga inyo Dios, 25 bayluhan ninyo ang inyo ikanapulo sang kuwarta kag dal-on ninyo ang kuwarta didto sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios. 26 Dayon ibakal ninyo ang kuwarta sang baka, karnero, bino, ukon sang bisan ano nga inyo naluyagan. Dayon kaunon ninyo ini sang inyo pamilya sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios kag magkinalipay. 27 Kag indi ninyo pagkalimtan ang mga Levita nga nagaestar sa inyo mga banwa, kay wala sila sing duta nga palanublion.
28 “Sa katapusan sang kada ikatlo nga tuig, tipuna ninyo ang ikanapulo sang inyo patubas sa amo nga tuig, kag dal-a ini sa ginataguan sini sa inyo mga banwa. 29 Ihatag ninyo ini sa mga Levita (nga wala sing duta nga palanublion), sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo, kag sa mga balo nga babayi nga nagaestar sa inyo mga banwa agod makakaon man sila kag mabusog. Kon himuon ninyo ini, pakamaayuhon kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa tanan ninyo nga ginahimo.
Ang Pagkansela sang Utang
15 “Sa katapusan sang kada ikapito nga tuig, kinahanglan nga kanselahon na ninyo ang tanan nga utang. 2 Amo ini ang inyo himuon: Kinahanglan nga kanselahon na sang nagpautang ang utang sang iya kapareho nga Israelinhon. Indi na niya pagsukton kay nag-abot na ang tion nga gintalana sang Ginoo nga kanselahon ang mga utang. 3 Puwede ninyo sukton ang mga indi Israelinhon, pero kinahanglan nga kanselahon ninyo ang utang sang inyo kapareho nga Israelinhon.
4 “Dapat wala sing imol sa inyo, kay pakamaayuhon gid kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa duta nga ginahatag niya sa inyo nga inyo panag-iyahan. 5 Ina kon tumanon gid ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag sundon sing maayo ang tanan nga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong. 6 Pakamaayuhon kamo sang Ginoo nga inyo Dios suno sa iya ginpromisa sa inyo. Madamo nga mga nasyon ang manghulam sa inyo pero kamo iya indi magpanghulam. Dumalahan ninyo ang madamo nga mga nasyon pero kamo iya indi pagdumalahan.
7 “Kon may ara gid man sang imol sa inyo mga banwa, sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, indi kamo magdinalok sa ila. 8 Kundi magmaalwan kamo kag pahulamon ninyo sila sang ila mga kinahanglanon. 9 Indi kamo maghunahuna sing malain, nga tungod nga malapit na ang ikapito nga tuig, ang tuig nga kanselahon na ang mga utang, indi na lang kamo magpahulam sa inyo imol nga kasimanwa. Kon magdangop ining imol nga tawo sa Ginoo tungod sa inyo ginhimo, may salabton kamo. 10 Maghatag kamo sa iya sing maalwan nga wala nagalangot ang inyo buot. Kon himuon ninyo ini pakamaayuhon kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa tanan ninyo nga ginahimo. 11 Indi madula nga may mga imol sa inyo nasyon, gani ginamanduan ko kamo nga magmaalwan gid kamo sa ila.
Ang Pagtratar sa mga Ulipon(C)
12 “Kon ang imo kapareho nga Hebreo, lalaki man ukon babayi, ginbaligya sa imo bilang ulipon, kag nag-alagad siya sa imo sa sulod sang anom ka tuig, kinahanglan nga hilwayon mo siya sa ikapito nga tuig. 13 Kag kon hilwayon mo na siya, indi siya pagpalakta nga wala sing dala. 14 Hatagi siya nga may kaalwan sang imo mga kasapatan, trigo, kag duga sang ubas suno sa pagpakamaayo sang Ginoo nga imo Dios sa imo. 15 Dumdumon ninyo nga mga ulipon man kamo sadto sa Egipto kag ginhilway man kamo sang Ginoo nga inyo Dios. Amo ina nga ginahatag ko ini nga sugo sa inyo subong.
16 “Pero kon magsiling ang imo ulipon sa imo, ‘Indi ako maghalin sa imo kay palangga ko ikaw kag ang imo panimalay, kag maayo ang akon kahimtangan diri sa imo,’ 17 dal-on mo siya sa puwertahan sang imo balay kag tuhugan mo siya sa dulunggan sang inugtuhog kag mangin ulipon mo na siya sa bug-os niya nga kabuhi. Amo man sini ang himuon mo sa imo ulipon nga babayi.
18 “Indi maglangot ang imo buot kon hilwayon mo ang imo ulipon kay ang bili sang iya pagserbisyo sa imo sa sulod sang anom ka tuig doble pa sa suhol sang isa ka trabahador. Kon himuon mo ini pakamaayuhon sang Ginoo nga inyo Dios ang tanan mo nga ginahimo.
Ang Kamagulangan nga mga Sapat
19 “Iseparar ninyo para sa Ginoo nga inyo Dios ang tanan nga kamagulangan nga lalaki sang inyo mga kasapatan. Indi ninyo pagpaobraha ang mga kamagulangan sang inyo mga baka ukon pagguntingan ang mga kamagulangan sang inyo mga karnero. 20 Sa baylo, kaunon ninyo ini kag sang inyo pamilya sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios sa lugar nga iya pilion. Amo ina ang inyo himuon kada tuig. 21 Pero kon ang ini nga sapat may deperensya, halimbawa piang ukon bulag ukon iban pa nga depekto, kinahanglan nga indi ninyo ini pag-ihalad sa Ginoo nga inyo Dios. 22 Sa baylo, kaunon ninyo ini sa inyo mga banwa. Ang tanan makakaon sini, ginakabig man siya nga mahigko ukon matinlo, pareho sang pagkaon ninyo sang usa ukon gasela. 23 Pero kinahanglan nga indi ninyo pagkaunon ang dugo, kundi iula ninyo ini sa duta pareho sang tubig.
Ang Piesta sang Paglabay sang Anghel(D)
16 “Sauluga ninyo ang Piesta sang Paglabay sang Anghel sa bulan sang Abib [q] bilang pagpadungog sa Ginoo nga inyo Dios, kay sa sina nga bulan ginpaguwa niya kamo sa Egipto sa kagab-ihon. 2 Maghalad kamo sang karnero ukon baka bilang pagsaulog sang Piesta sang Paglabay sang Anghel. Ihalad ninyo ini para sa Ginoo nga inyo Dios didto sa lugar nga iya pilion nga sa diin padunggan siya. 3 Kaunon ninyo ini upod sa tinapay nga wala sing inugpahabok. Sa sulod sang pito ka adlaw magkaon kamo sang tinapay nga wala sing inugpahabok pareho sang inyo ginhimo sang nagdali-dali kamo halin sa Egipto. Kauna ninyo ini nga tinapay nga simbolo sang inyo mga pag-antos, agod madumduman ninyo sa bug-os ninyo nga kabuhi ang tion nga nagguwa kamo sa Egipto. 4 Kinahanglan nga wala sing may makita nga inugpahabok sa inyo mga balay sa bug-os nga nasyon sa sulod sang pito ka adlaw. Kag kinahanglan nga ang karne nga ginhalad sang sirom sang nahauna nga adlaw indi pag-ibilinan pagkaaga.
5 “Ang sapat nga inyo ihalad bilang pagsaulog sang Piesta sang Paglabay sang Anghel indi ninyo pag-ihalad sa bisan diin lang nga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, 6 kundi sa lugar lang nga iya pilion nga sa diin padunggan siya. Kag kinahanglan nga ihalad ninyo ini sa pagsalop sang adlaw, nga amo ang oras nga naghalin kamo sa Egipto. 7 Lutuon ninyo ini kag kaunon sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios. Dayon pagkaaga magbalik kamo sa inyo mga tolda. 8 Sa sulod sang anom ka adlaw, magkaon kamo sang tinapay nga wala sing inugpahabok. Kag sa ikapito nga adlaw, indi kamo mag-obra kundi magtipon kamo sa pagsimba sa Ginoo nga inyo Dios.
Ang Piesta sang Pag-ani(E)
9 “Mag-isip kamo sang pito ka semana halin sa pag-umpisa sang tig-alani. 10 Dayon sauluga ninyo ang Piesta sang Pag-ani sa pagpadungog sa Ginoo nga inyo Dios paagi sa paghalad sang inyo kinabubut-on nga mga halad suno sa mga pagpakamaayo nga inyo nabaton halin sa Ginoo nga inyo Dios. 11 Kag magkinalipay kamo sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios sa lugar nga iya pilion nga sa diin padunggan siya. Magsaulog kamo kaupod sang inyo mga kabataan, mga suluguon, mga Levita nga nagaestar sa inyo mga banwa, mga indi Israelinhon, mga ilo kag mga balo nga babayi nga nagaestar sa inyo mga banwa. 12 Dumdumon ninyo nga mga ulipon kamo sadto sa Egipto, gani sunda ninyo sing maayo ini nga mga pagsulundan.
Ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag(F)
13 “Sauluga ninyo ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag sa sulod sang pito ka adlaw sa katapusan sang tig-alani, pagkatapos nga malinas ninyo ang mga trigo kag mapuga ang mga ubas. 14 Magkinalipay kamo sa inyo pagsaulog sang sini nga piesta upod sa inyo mga kabataan, mga suluguon, mga Levita, mga indi Israelinhon, mga ilo kag mga balo nga babayi nga nagaestar sa inyo mga banwa. 15 Sa sulod sang pito ka adlaw sauluga ninyo ini nga Piesta sa pagpadungog sa Ginoo nga inyo Dios sa lugar nga iya pilion. Kay pakamaayuhon sang Ginoo nga inyo Dios ang tanan ninyo nga patubas kag ang tanan ninyo nga ginahimo, kag mangin bug-os gid ang inyo kalipay.
16-17 “Kada tuig, ang tanan ninyo nga lalaki dapat magtambong sa sining tatlo ka piesta: ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok, ang Piesta sang Pag-ani, kag ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag. Ang kada isa sa ila magkadto sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios didto sa lugar nga iya pilion, kag dapat magdala sila sang halad sa Ginoo sa ila masarangan, suno sa pagpakamaayo nga ginhatag sa ila sang Ginoo nga inyo Dios.
Ang mga Manughukom
18 “Magbutang kamo sang mga manughukom kag mga opisyal sa tagsa ninyo ka tribo sa tanan nga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. Ini sila magahukom nga wala sing pinilian sa katawhan. 19 Kinahanglan nga indi nila pagtikuon ang hustisya kag dapat wala sila sing may ginapaboran sa paghukom. Indi sila magbaton sang lagay kay ang lagay makapabulag sa maalamon kag sa matarong, kag makaimpluwensya sa ila desisyon. 20 Dapat mangibabaw ang hustisya agod padayon kamo nga mabuhi kag makapanag-iya sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios.
Ang Pagsimba sa Iban nga mga Dios-dios
21 “Indi kamo magpatindog sang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera sa tupad sang halaran nga inyo himuon para sa Ginoo nga inyo Dios, 22 kag indi kamo magpatindog sang handumanan nga bato para simbahon, kay ginakaugtan ini sang Ginoo nga inyo Dios.”
17 “Indi kamo maghalad sa Ginoo nga inyo Dios sang baka ukon karnero ukon kanding nga may deperensya, kay makangilil-ad ini sa iya.
2 “Halimbawa ang isa ka lalaki ukon babayi nga nagaestar sa isa sa mga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nadakpan nga nagahimo sang malain sa panulok sang Ginoo nga inyo Dios. Naglapas siya sa kasugtanan sang Ginoo 3 kag nagsupak sa iya sugo paagi sa pagsimba sa iban nga mga dios ukon sa adlaw ukon sa bulan ukon sa mga bituon. 4 Kon mabatian ninyo ini, kinahanglan nga usisaon ninyo ini sing maayo. Kon matuod gid man nga ining makangilil-ad nga butang ginahimo sa Israel, 5 dal-a ninyo sa puwertahan sang inyo banwa ang ina nga tawo nga naghimo sing malain kag batuhon hasta nga mapatay. 6 Puwede nga patyon ang tawo kon mapamatud-an nga nakasala siya paagi sa pagsugid sang duha ukon tatlo ka saksi, pero kon isa lang ka saksi indi siya puwede nga patyon. 7 Ang mga saksi amo ang una nga magbato sa iya, kag dayon ang tanan nga tawo. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan[r] sa inyo.
8 “Halimbawa may mga kaso sa inyo korte parte sa pagpatay, pag-inaway ukon pagpanakit nga tama kabudlay desisyunan. Ang himuon ninyo, dal-on ninyo ang ina nga kaso sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios 9 nga sa diin ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi kag ang manughukom nga nagapangalagad sa sina nga tion magadesisyon sang sina nga kaso. 10 Kinahanglan nga batunon ninyo ang ila desisyon didto sa lugar nga pilion sang Ginoo. Tumanon gid ninyo ang tanan nila nga isiling sa inyo. 11 Kon ano man ang ila madesisyunan suno sa kasuguan, dapat sundon ninyo. Indi ninyo pagsupakon ang ila isiling sa inyo. 12 Ang tawo nga indi magbaton sa desisyon sang hukom ukon sang pari nga nagaalagad sa sina nga tion sa Ginoo nga inyo Dios dapat patyon. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan[s] sa Israel. 13 Kon mabatian ini sang tanan nga tawo, mahadlok sila, kag indi na sila magsupak liwat.
Ang mga Hari
14 “Kon makasulod na gani kamo sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios kag mapanag-iyahan na ninyo ini kag didto na kamo nagaestar, mahimo nga magsiling kamo, ‘Mapili kita sang hari nga magapangulo sa aton pareho sang mga nasyon sa palibot naton.’ 15 Siguruha ninyo nga ang inyo pilion nga hari amo ang tawo nga ginpili sang Ginoo nga inyo Dios, kag kinahanglan nga kapareho ninyo nga Israelinhon. Indi kamo magpili sang indi Israelinhon. 16 Ang inyo hari indi dapat magtipon sang madamo nga mga kabayo, kag indi niya dapat pabalikon ang iya mga tawo sa Egipto sa pagbakal sang mga kabayo, kay ang Ginoo nga inyo Dios nagsiling sa inyo nga indi na gid kamo magbalik didto. 17 Kinahanglan nga indi madamo ang iya asawa kay basi bala magtalikod siya sa Ginoo. Kag kinahanglan nga indi siya mag-angkon sang madamo nga pilak kag bulawan.
18 “Kon magpungko na siya sa trono bilang hari, kinahanglan nga kopyahon niya ini nga mga kasuguan para sa iya kaugalingon sa atubangan sang mga pari[t] nga mga kaliwat ni Levi. 19 Kinahanglan nga tipigan niya ini kag basahon permi sa bug-os niya nga kabuhi agod makatuon siya sa pagtahod sa Ginoo nga iya Dios kag masunod niya sing maayo ang tanan nga ginasiling sang sini nga mga kasuguan kag mga pagsulundan. 20 Paagi man sa pagbasa sini permi, makalikaw siya sa pagpabugal nga mas maayo siya sang sa iya kapareho nga mga Israelinhon, kag makalikaw siya sa paglapas sa mga sugo sang Ginoo. Kon tumanon niya ini tanan, siya kag ang iya mga kaliwat magahari sing malawig sa Israel.
Ang Bahin sang mga Pari kag mga Levita sa mga Halad
18 “Ang mga pari nga kaliwat ni Levi, kag ang iban pa nga sakop sang tribo ni Levi, wala sing duta nga palanublion sa mga tribo sang Israel. Magakaon lang sila halin sa mga halad nga paagi sa kalayo[u] nga ginahalad sa Ginoo, kay amo ini ang ila palanublion. 2 Wala sila sing palanublion pareho sa ila kapareho nga mga Israelinhon; ang Ginoo amo ang ila palanublion suno sa iya ginpromisa sa ila.
3 “Amo ini ang mga bahin nga para sa mga pari halin sa mga baka ukon karnero ukon kanding nga halad sang mga tawo: ang abaga, ang sag-ang kag ang tiyan. 4 Ihatag man ninyo sa mga pari ang nahauna nga parte sang inyo mga produkto nga uyas, duga sang ubas, lana kag bulbol sang karnero. 5 Kay sa tanan nga tribo sang Israel sila kag ang ila mga kaliwat amo ang ginpili sang Ginoo nga inyo Dios sa pag-alagad sa iya hasta san-o.
6 “Ang bisan sin-o nga Levita nga nagaestar sa bisan diin nga banwa sang Israel makakadto sa lugar nga pilion sang Ginoo, 7 kag makaalagad siya didto sa Ginoo nga iya Dios, pareho sa iya kapareho nga mga Levita nga nagaalagad didto sa presensya sang Ginoo. 8 Makabaton man siya sang iya bahin sa mga halad bisan may ara siya nga ginabaton halin sa iban niya nga palangabuhian.[v]
Ang mga Makangilil-ad nga Pagginawi
9 “Kon makasulod na gani kamo sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, indi ninyo pagsundon ang makangilil-ad nga mga pagginawi sang mga pumuluyo didto. 10 Dapat wala sing isa sa inyo nga magsunog sang iya anak bilang halad. Kag indi man kamo magpamakot, magpangbabaylan, magsaysay sang kahulugan sang mga palatandaan, magpanghiwit, 11 magpangbarang, maghimo sang mga ginahimo sang espiritista, kag magpakigsugilanon sa kalag sang mga patay. 12 Ang bisan sin-o nga maghimo sang sini nga mga butang kangil-aran sang Ginoo. Amo ini ang rason kon ngaa ipatabog na gid sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios ina nga mga nasyon. 13 Dapat wala kamo sing kasawayan sa atubangan sang Ginoo nga inyo Dios.
Ang mga Propeta
14 “Ining mga nasyon nga inyo palayason nagadangop sa mga manugpakot ukon sa mga manugbabaylan. Pero kamo iya, gindilian sang Ginoo nga inyo Dios sa paghimo sini. 15 Sa baylo, magapadala sa inyo ang Ginoo nga inyo Dios sang isa ka propeta nga pareho sa akon, nga kadugo ninyo. Kinahanglan nga pamatian ninyo siya. 16 Kay amo ini ang inyo ginpangayo sa Ginoo nga inyo Dios sang nagtipon kamo didto sa Horeb. Nagsiling kamo, ‘Indi na kami pagpabatia sang tingog sang Ginoo nga aton Dios, ukon pagpakitaa sang iya nagadabadaba nga kalayo kay basi magkalamatay kami.’
17 “Gani nagsiling ang Ginoo sa akon, ‘Maayo ang ila ginapangabay. 18 Magapadala ako sa ila sang isa ka propeta nga pareho sa imo, nga kadugo nila. Ipahambal ko sa iya ang tanan nga gusto ko isiling sa ila. 19 Silutan ko ang bisan sin-o nga indi magpamati sa akon mga pulong nga ginahambal sang propeta sa akon ngalan. 20 Kag kinahanglan nga patyon ang propeta nga maghambal sang mensahi sa akon ngalan nga wala ko pagsugua ukon maghambal siya sa ngalan sang iban nga mga dios.’
21 “Basi mamangkot kamo, ‘Paano bala namon mahibaluan nga ang mensahi sang isa ka propeta indi iya sang Ginoo?’ 22 Kon ang ginahambal sang propeta sa ngalan sang Ginoo indi matabo ukon matuman, ina nga mensahi indi iya sang Ginoo. Iya-iya lang ina sang amo nga propeta, gani indi kamo magkahadlok sa iya.
Ang mga Banwa nga Dalangpan(G)
19 “Kon laglagon na sang Ginoo nga inyo Dios ang mga nasyon nga ang ila duta ginahatag niya sa inyo, kag kon mapalayas na ninyo sila kag didto na kamo nagaestar sa ila mga banwa kag mga balay, 2 magpili kamo sang tatlo ka banwa nga dalangpan sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan. 3 Partidaha ninyo sa tatlo ka distrito ang duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, nga may isa ka banwa nga dalangpan sa kada distrito. Kay-uha ninyo ang mga dalan pakadto sa sini nga mga banwa, agod nga ang bisan sin-o nga makapatay sang tawo makapalagyo sa isa sa sini nga mga banwa. 4 Kon ang isa ka tawo nakapatay sang iya isigkatawo nga indi niya hungod kag wala man sing dumot, makapalagyo siya sa isa sa sini nga mga banwa nga dalangpan kag wala sing may mag-ano sa iya.
5 “Halimbawa, nagkadto ang isa ka tawo upod sang iya kaingod sa kakahuyan sa pagpangahoy. Samtang nagautod siya sang kahoy gulpi lang nga nahukas ang ulo sang iya wasay kag naigo ang iya kaingod kag napatay. Puwede siya makapalagyo sa isa sa sini nga mga banwa nga dalangpan kag wala sing may mag-ano sa iya. 6 Kon isa lang ang banwa nga dalangpan basi malayo ini para sa tawo nga nakapatay, kag malagas siya sang tawo nga gusto magbalos sa iya, kag mapatay siya. Pero indi siya dapat nga patyon kay ang iya pagpatay indi hungod kag wala man sing dumot. 7 Amo ini ang rason kon ngaa ginasugo ko kamo sa pagpili sang tatlo ka banwa nga dalangpan.
8 “Palaparon sang Ginoo nga inyo Dios ang inyo teritoryo suno sa iya ginpromisa sa inyo mga katigulangan, kag mangin inyo na ang bug-os nga duta nga iya ginpromisa sa ila. 9 Himuon ini sang Ginoo nga inyo Dios kon sundon ninyo sing maayo ining tanan nga sugo nga ginasugo ko sa inyo subong, nga higugmaon ninyo siya kag magkabuhi kamo permi suno sa iya mga pamaagi. Kon maglapad na ang inyo teritoryo, magdugang kamo sang tatlo pa ka banwa nga dalangpan. 10 Dugangi ninyo ang banwa nga dalangpan agod wala sing inosente nga tawo nga mapatay sa inyo duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, kag agod indi kamo pagsukton kon may inosente nga tawo nga mapatay.
11 “Pero kon ang isa ka tawo nagadumot sa iya kapareho kag ginbantayan niya ini kag ginpatay, kag dayon nagpalagyo siya sa isa sa mga banwa nga dalangpan, 12 kinahanglan nga ipakuha siya sang mga manugdumala sang iya banwa kag itugyan sa gusto magbalos sa iya agod patyon siya. 13 Indi ninyo siya pagkaluoyi. Kinahanglan nga dulaon ninyo sa Israel ang pagpamatay sa mga inosente nga mga tawo agod mangin maayo ang inyo kahimtangan.
Parte sa Dulunan sang Duta
14 “Kon mag-abot kamo sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan, indi ninyo pagkawaton ang duta sang imo kapareho paagi sa paghalin sang muhon[w] sang iya duta nga ginbutang sadto sang inyo mga katigulangan.
Ang mga Saksi
15 “Indi ninyo pagsentensyahi ang isa ka tawo nga nakasala siya tungod sa pagpamatuod sang isa lang ka saksi. Kinahanglan nga may duha ukon tatlo ka saksi nga makapamatuod nga ang isa ka tawo nakasala. 16 Kon ang isa ka saksi magbinutig sa korte kag magpahayag nga nakasala ang isa ka tawo, 17 sila nga duha patindugon sa presensya sang Ginoo sa atubangan sang mga pari kag sang mga manughukom nga nagaalagad sa sina nga tion. 18 Kinahanglan nga imbistigaron gid ini sing maayo sang mga manughukom. Kag kon mapamatud-an nga nagabinutig ang saksi paagi sa pagbutang-butang sa iya isigkatawo, 19 kinahanglan nga silutan siya sang silot nga para kuntani sa akusado. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.[x] 20 Ang makabati parte sini mahadlok kag wala na gid sing may maghimo liwat sining malaot nga buhat. 21 Kinahanglan nga indi kamo magpakita sang inyo kaluoy. Kon ginpatay sang isa ka tawo ang iya isigkatawo, dapat patyon man siya. Kon ginbulag niya siya, dapat bulagon man siya. Kon ginbingaw niya siya, dapat bingawon man siya. Kon ginbali niya ang iya kamot ukon tiil, dapat balion man ang iya kamot ukon tiil.
Ang mga Kasuguan Parte sa Gira
20 “Kon maglakat gani kamo sa pagpakig-away sa inyo mga kaaway, kag makita ninyo ang ila mga kabayo, mga karwahe kag mga soldado nga mas madamo pa sang sa inyo, indi kamo magkahadlok sa ila, kay kaupod ninyo ang Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto. 2 Antes kamo magkadto sa inaway magtindog anay sa tunga ang pari kag magsiling sa mga soldado, 3 ‘Pamati kamo, O katawhan sang Israel. Indi kamo magkahadlok sa inyo pagpakig-away subong. Magpakaisog kamo kag indi kamo magsinalasala. 4 Kay ang Ginoo nga inyo Dios magaupod sa inyo! Magapakig-away siya para sa inyo kontra sa inyo mga kaaway kag padag-on niya kamo!’
5 “Dayon masiling ang mga opisyal sa mga soldado, ‘Kon may ara sa inyo nga bag-o lang nakapatindog sang iya balay kag wala pa niya ini madedikar sa Ginoo, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magdedikar sang iya balay. 6 Kon may ara sa inyo nga nakatanom sang ubas kag wala pa siya makapulos sang bunga sini, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magapulos sini. 7 Kon may ara sa inyo nga kalaslon, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magpangasawa sang iya palangasaw-on.’
8 “Masiling pa gid ang mga opisyal, ‘Kon may ara sa inyo nga nahadlok ukon nakulbaan, magpauli siya kay basi pati ang iya mga kaupod makulbaan man.’ 9 Kon makatapos na ang mga opisyal sa paghambal sa mga soldado, magpili dayon sila sang mga kumander sa pagpangulo sa mga soldado.
10 “Kon magsalakay kamo sa isa ka banwa, hatagi anay ninyo ang mga pumuluyo sang kahigayunan nga magsurender. 11 Kon magsurender sila kag abrihan nila para sa inyo ang puwertahan sang ila banwa, himuon ninyo sila tanan nga mga ulipon kag paobrahon ninyo sila para sa inyo sa gusto man nila ukon indi. 12 Pero kon indi gani sila magsurender kundi magpakig-away sila sa inyo, salakaya ninyo sila. 13 Kon itugyan na sila sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, pamatyon ninyo ang tanan nila nga mga lalaki. 14 Pero puwede ninyo bihagon ang mga babayi, ang mga kabataan, kag ang mga kasapatan, kag puwede ninyo kuhaon ang tanan nga pagkabutang nga ara sa sina nga banwa. Gamita ninyo ini nga mga butang nga ginhatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios halin sa inyo mga kaaway. 15 Himuon lang ninyo ini sa mga banwa nga malayo kag indi bahin sang duta nga pagasakupon ninyo. 16 Pero sa mga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, pamatyon gid ninyo ang tanan. 17 Laglagon ninyo sing bug-os[y] ang mga Hithanon, ang mga Amornon, ang mga Canaanhon, ang mga Periznon, ang mga Hivhanon, kag ang mga Jebusnon, suno sa ginsugo sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. 18 Kay kon indi, tudluan nila kamo sang tanan nga makangilil-ad nga mga buhat nga ila ginahimo sa ila pagsimba sa ila mga dios, kag tungod sini makasala kamo sa Ginoo nga inyo Dios. 19 Kon ang inyo pagsalakay sa isa ka banwa madugay, indi ninyo pagpanapson ang mga kahoy. Kauna ninyo ang mga bunga sini pero indi ninyo pagpanapson. Kay indi sila mga kaaway nga inyo laglagon. 20 Pero puwede ninyo tapson ang mga kahoy nga ang bunga sini indi puwede makaon, kag gamiton ninyo ini sa inyo pagkibon sa banwa hasta nga maagaw ninyo ini.
Ang Parte sa Pagpatay nga Wala Mahibalui
21 “Halimbawa may bangkay sang tawo nga nakita sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan, kag wala mahibalui kon sin-o ang nagpatay sini. 2 Kinahanglan nga takson sang inyo mga manugdumala kag mga manughukom ang distansya sang bangkay sa mga banwa sa palibot. 3 Dayon ang mga manugdumala sang banwa nga pinakamalapit sa nahamtangan sang bangkay magkuha sang bakiya nga wala pa gid makaagi obra ukon arado. 4 Dal-on nila ini sa ililigan sang tubig nga ang duta sa tupad sini wala pa gid maarado ukon matamnan. Kag didto balion nila ang liog sang bakiya. 5 Dapat magkadto man didto ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi, kay ginpili sila sang Ginoo nga inyo Dios nga mag-alagad kag maghatag sang bendisyon sa ngalan sang Ginoo, kag maghusay sang tanan nga kaso. 6 Dayon ang tanan nga manugdumala sang banwa nga pinakamalapit sa lugar nga sa diin nakita ang bangkay magpanghugas sang ila mga kamot sa ibabaw sang bakiya nga ginbali ang liog. 7 Dayon magasiling sila, ‘Indi kami ang nagpatay kag wala man kami nakakita kon sin-o ang nagpatay. 8 O Ginoo, patawara ang imo katawhan nga mga Israelinhon nga imo ginluwas sa Egipto. Indi kami pagsukta sa kamatayon sining inosente nga tawo.’ Dayon wala na sila sang salabton sa kamatayon sang sadto nga tawo. 9 Paagi sa pagtuman sini, indi kamo pagsukton sang Ginoo sa pagpatay, kay nakita niya nga matarong kamo.
Ang Pagpangasawa sa Bihag nga Babayi
10 “Halimbawa nagpakig-away kamo sa inyo mga kaaway kag gintugyan sila sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, kag ginbihag ninyo sila. 11 Kag halimbawa ang isa sa inyo nakakita sang isa ka matahom nga babayi sa mga bihag kag naluyag siya sa iya kag gusto niya siya nga pangasaw-on. 12 Kon matabo ini, dal-on niya ang babayi sa iya balay kag kalbuhon, utdan ang mga kuko, 13 kag ilisan ang bayo nga ginasuksok sang ginbihag ini. Kinahanglan magpabilin sa iya balay ang babayi sa sulod sang isa ka bulan samtang nagapangasubo ang babayi para sa iya mga ginikanan. Pagkatapos sina, puwede na siya nga pangasaw-on. 14 Pero kon sa ulihi wala na siya sing gana sa babayi, dapat palakton niya ini sa bisan diin nga gusto niya. Indi niya siya pag-ibaligya ukon pag-ulipunon tungod kay ginpakahuy-an na niya siya.
Ang Kinamatarong sang mga Kamagulangan
15 “Halimbawa may isa ka tawo nga duha ang iya asawa, kag ginahigugma niya ang isa pero ang isa wala, kag may mga kabataan siya sa ila nga duha. Kag halimbawa ang iya kamagulangan nga lalaki bata sang iya asawa nga wala niya ginahigugma. 16 Kon partihon na gani niya ang iya pagkabutang sa iya mga anak, kinahanglan nga ang parte nga para sa iya kamagulangan nga anak indi pag-ihatag sa anak sang iya asawa nga ginahigugma niya. Dapat ihatag gid niya ini sa kamagulangan bisan ang iloy sini wala niya ginahigugma. 17 Dapat kilalahon niya nga iya kamagulangan nga anak ang anak sang iya asawa nga wala niya ginahigugma. Kag ihatag niya sa iya ang doble nga parte sang iya pagkabutang kay siya ang nahauna niya nga anak kag may kinamatarong siya sa pagbaton sang iya bahin bilang kamagulangan nga anak.
Ang Indi Matinumanon nga Anak
18 “Halimbawa ang isa ka tawo may anak nga lalaki nga matig-a sing ulo kag rebelde, kag wala nagasunod sa iya mga ginikanan bisan ginadisiplina nila siya. 19 Kon matabo ini, dal-on sang mga ginikanan ining ila anak sa mga manugdumala didto sa puwertahan sang banwa. 20 Masiling dayon sila sa mga manugdumala, ‘Ining anak namon matig-a sing ulo kag rebelde; wala siya nagatuman sa amon. Gastador siya kag palahubog.’ 21 Kinahanglan nga batuhon siya sang tanan nga pumuluyo sang banwa hasta nga mapatay. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.[z] Kon mabatian ini sang tanan nga Israelinhon mahadlok sila.
Iban pa nga mga Kasuguan
22 “Kon ang isa ka tawo ginsilutan sang kamatayon tungod sang krimen nga iya nahimo, kag ang iya bangkay ginbitay sa kahoy, 23 kinahanglan nga indi maagahan ang iya bangkay didto sa kahoy. Dapat ilubong ninyo ini sa amo man nga adlaw, kay ang bisan sin-o nga ginbitay sa kahoy ginpakamalaot sang Dios. Indi ninyo pagdagtaan ang duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo.
22 “Kon makita ninyo nga nakabuhi ang baka ukon karnero ukon kanding sang inyo kapareho, indi ninyo ini pagpabay-an kundi dal-on ninyo sa tag-iya. 2 Pero kon malayo ang ginaestaran sang tag-iya ukon wala kamo makakilala sa tag-iya, dal-a sa inyo ang sapat hasta nga mag-abot ang tag-iya nga nagapangita sini. Dayon ihatag ini sa iya. 3 Amo man ina ang inyo himuon sa asno ukon sa panapton ukon sa bisan ano nga butang nga nadula sang inyo kapareho. Indi ninyo ini pagpabay-an.
4 “Kon makita ninyo nga ang asno ukon ang baka sang inyo kapareho nalup-og sa dalan, indi ninyo ini pagpabay-an. Buligi gid ang tag-iya sa pagpatindog sini.
5 “Ang babayi indi dapat magsuksok sang bayo nga panglalaki, ukon ang lalaki magsuksok sang bayo nga pangbabayi, kay ginakangil-aran sang Ginoo nga inyo Dios ang nagahimo sini.
6 “Kon may makita kamo nga pugad sang pispis sa higad sang dalan, sa kahoy ukon sa duta, kag ang inang nagaluob sa iya mga buto ukon mga itlog, indi pagkuhaa ang inang upod sa mga buto ukon mga itlog. 7 Puwede ninyo kuhaon ang mga buto ukon mga itlog, pero kinahanglan nga buy-an ninyo ang inang, agod mangin maayo ang inyo kahimtangan kag magkabuhi kamo sing malawig.
8 “Kon magpatindog kamo sang balay, kinahanglan nga butangan ninyo sang barandilya ang palibot sang inyo matapan nga atop, agod wala kamo sing salabton kon may mahulog halin sa inyo atop kag mapatay.
9 “Indi kamo magtanom sang iban nga binhi sa talamnan sang ubas. Kon himuon ninyo ini, mangin iya na sang templo ang bunga sang inyo gintanom kag pati ang bunga sang inyo talamnan sang ubas.
10 “Indi ninyo pagpareson ang baka kag ang asno sa pag-arado. 11 Indi kamo magsuksok sang bayo nga hinimo halin sa duha ka klase sang tela.
12 “Butangan ninyo sang gaway-gaway ang apat ka pamusod sang inyo kunop.
Ang Kasuguan Parte sa Pagkaputli
13 “Halimbawa, ginpangasawa sang isa ka tawo ang isa ka babayi, kag pagkatapos nila hulid, naakig siya sa iya asawa 14 kag ginbutang-butangan niya siya. Siling niya, ‘Natukiban ko sang paghulid ko sa akon asawa nga indi na siya birhen.’ 15 Dayon ang mga ginikanan sang babayi magkadto sa mga manugdumala sang banwa didto sa may puwertahan sang banwa. Magdala sila sang ebidensya nga birhen ang ila anak. 16 Dayon masiling ang amay sang babayi sa mga manugdumala, ‘Ginpaasawa ko ang akon anak sa sini nga tawo kag karon naakig siya sa akon anak. 17 Ginbutang-butangan pa niya ang akon anak paagi sa pagsiling nga indi na ini birhen sang ginpangasawa niya. Pero ari ang ebidensya nga birhen ang akon anak.’ Dayon ipakita sang ginikanan sa mga manugdumala ang hapin sa higdaan sang mag-asawa nga may dugo. 18 Dakpon dayon sang mga manugdumala ang lalaki kag silutan. 19 Pamultahon nila siya sang 100 ka bilog nga pilak kag ihatag ini sa amay sang babayi, kay ginpakahuy-an niya ang isa ka Israelinhon nga birhen. Kag kinahanglan nga indi gid niya pagbulagan ang babayi samtang buhi siya.
20 “Pero kon matuod ang ginasiling sang bana kag wala sing makita nga ebidensya nga birhen ang babayi, 21 dal-on ang amo nga babayi sa atubangan sang balay sang iya amay kag didto batuhon siya sang mga lalaki sang banwa hasta nga mapatay. Makahuluya nga butang ang iya ginhimo sa Israel paagi sa pagpakighilawas samtang ara pa siya sa poder sang iya amay. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.[aa]
22 “Kon ang isa ka tawo nadakpan nga nagapakighilawas sa babayi nga may bana, sila nga duha sang babayi kinahanglan nga patyon. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa Israel.
23 “Kon ang isa ka tawo nagpakighilawas sa isa ka babayi nga kalaslon na, kag natabo ini sa isa ka banwa, 24 dal-on ninyo sila nga duha sa puwertahan sang banwa kag batuhon hasta nga mapatay. Patyon ang babayi kay bisan didto siya sa banwa wala siya nagsinggit sa pagpangayo sang bulig. Patyon man ang lalaki tungod kay nagpakighilawas siya sa babayi nga kalaslon na. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.
25 “Pero kon ginlugos sang lalaki ang babayi nga kalaslon na sa may guwa sang banwa, ang lalaki lang ang patyon. 26 Indi ninyo pag-anha ang babayi; wala siya nakasala nga dapat silutan sang kamatayon. Ini nga kaso pareho lang sa kaso sang tawo nga nagsalakay sang iya kapareho kag ginpatay ini. 27 Kay sa guwa sang banwa ginlugos ang babayi. Bisan nagsinggit pa siya sa pagpangayo sang bulig, wala gihapon sing may makabati sa pagbulig sa iya.
28 “Kon nadakpan ang isa ka lalaki nga ginlugos niya ang isa ka babayi nga indi kalaslon, 29 magbayad ang lalaki sang 50 ka bilog nga pilak sa amay sang babayi. Kinahanglan nga pakaslan niya ang babayi tungod kay ginkuha niya ang iya pagkababayi, kag kinahanglan nga indi gid niya siya pagbulagan samtang buhi pa siya.
30 “Kinahanglan nga indi magpakighilawas ang anak sa asawa sang iya amay, kay mahuy-an ang iya amay.
Ang mga Tawo nga Ginsikway sa Pagtilipon sang Katilingban sang Ginoo
23 “Wala sing tawo nga ginkapon ukon gin-utdan sang kinatawo nga makaimpon sa katilingban sang Ginoo.
2 “Ang tawo nga anak sa guwa indi makaimpon sa katilingban sang Ginoo pati ang iya mga kaliwat hasta sa ikanapulo nga henerasyon. 3 Wala sing Ammonhon ukon Moabnon ukon bisan sin-o sa ila mga kaliwat hasta sa ikanapulo nga henerasyon nga makaimpon sa katilingban sang Ginoo. 4 Kay wala nila kamo paghatagi sang pagkaon ukon tubig sang nagpanglakaton kamo halin sa Egipto, kag ginsuhulan pa nila si Balaam nga anak ni Beor nga taga-Petor sa Aram Naharaim[ab] sa pagsumpa sa inyo. 5 Pero wala pagpamatii sang Ginoo nga inyo Dios si Balaam. Sa baylo, ginhimo niya nga bendisyon ang sumpa sa inyo, kay ginahigugma kamo sang Ginoo nga inyo Dios. 6 Samtang buhi pa kamo, indi gid kamo magbulig sa mga Ammonhon ukon Moabnon sa bisan ano nga paagi.
7 “Indi ninyo pagpakalaina ang mga Edomnon, kay mga kadugo ninyo sila. Indi man ninyo pagpakalaina ang mga Egiptohanon, kay nag-estar kamo anay sa ila duta bilang mga dumuluong. 8 Ang ila mga kaliwat sa ikatatlo nga henerasyon puwede makaimpon sa katawhan sang Ginoo.
Iban pa nga mga Pagsulundan
9 “Kon magpakig-away kamo sa inyo mga kaaway, maglikaw gid kamo sa bisan ano nga butang nga makapahigko sa inyo. 10 Kon may isa sa inyo nga naguwaan sang semilya sa iya pagtulog sa gab-i, kinahanglan nga magguwa siya sa kampo kag didto anay siya magtiner. 11 Pagkahapon, magpaligo siya, kag pagkasalop sang adlaw puwede na siya makabalik sa kampo.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.