Bible in 90 Days

²⁰ Natumba dayon si Saul kag naghaplak sa duta. Puwerte ang iya kahadlok sa ginsiling ni Samuel. Nagpalangluya siya kay wala siya sing may ginkaon sa bilog nga adlaw kag gab-i.

²¹ Nagpalapit ang babayi kay Saul. Kag sang makita niya nga puwerte ang kahadlok ni Saul, nagsiling siya, “Mahal nga Hari, gintuman ko ang imo ginsugo bisan nahibaluan ko nga delikado ang akon kabuhi. ²² Karon, palihog pamatii ako nga imo suluguon. Hatagan ko ikaw sang pagkaon agod may kusog ikaw sa imo paglakat.” ²³ Pero nagbalibad si Saul. Siling niya, “Indi ako magkaon.” Ang iya mga tinawo nagbulig sa babayi sa pagpilit sa iya nga magkaon, gani nagsugot siya. Nagbangon siya kag nagpungko sa hiligdaan. ²⁴ Gin-ihaw gilayon sang babayi ang iya ginpatambok nga torite nga baka. Dayon nagkuha siya sang harina kag ginmasa niya, kag nagluto siya sang tinapay nga wala sing inugpahabok. ²⁵ Pagkatapos ginserbi niya ato kay Saul kag sa iya mga tinawo, kag nagkaon sila. Dayon naglakat sila sang sina mismo nga gab-i.

Nagbalik si David sa Ziklag

29 Karon gintipon sang mga Filistinhon ang tanan nila nga soldado sa Afek, kag ang mga Israelinhon iya nagkampo sa may tuburan sang Jezreel. ² Samtang nagamartsa ang mga pangulo sang mga Filistinhon upod sa ila mga soldado nga nagrupo sa ginatos kag linibo, nagasunod sa ila si David kag ang iya mga tinawo upod kay Haring Akish. ³ Pero nagpamangkot ang mga kumander sang mga Filistinhon kay Akish, “Ano bala ang ginahimo sining mga Hebreo diri?” Nagsabat si Akish, “Ina nga tawo amo si David nga opisyal ni Haring Saul sang Israel. Sobra na siya isa ka tuig nga kaupod ko, kag umpisa sang maghalin siya kay Saul hasta subong wala ako sing may nakita nga malain sa iya.” ⁴ Pero naakig ang mga kumander sang mga Filistinhon. Siling nila, “Pabalika ina nga tawo sa lugar nga imo ginhatag sa iya. Indi siya dapat mag-upod sa aton sa pagpakig-away. Kay basi bala kontrahon kag pamatyon niya kita kon mag-inaway na para makuha ang kaakig sang iya agalon sa iya. ⁵ Indi bala nga siya ang ginpadunggan sang mga babayi sa Israel samtang nagasaot sila kag nagakanta sang, ‘Pila lang ka libo ang napatay ni Saul, pero kay David iya tignapulo ka libo’?”

⁶ Gani gintawag ni Akish si David kag ginsilingan, “Nagasugid ako sing matuod sa presensya sang buhi nga Ginoo nga masaligan ka gid, kag gusto ko gid kuntani nga mag-upod ka sa akon sa pagpakig-away, tungod halin sang adlaw nga nag-upod ka sa akon hasta subong wala gid ako sing may nakita nga malain sa imo. Pero wala sing salig sa imo ang iban nga mga pangulo. ⁷ Gani magpauli ka na lang, kag indi ka maghimo sang bisan ano nga indi nila nagustuhan. Sige, maayo lang nga paglakat.” ⁸ Pero nagpamangkot si David, “Ano bala ang sala nga nahimo ko halin sang pag-upod ko sa imo hasta subong, Mahal nga Hari? Ngaa indi ako makaupod sa pagpakig-away kontra sa imo mga kaaway?” ⁹ Nagsabat si Akish, “Nahibaluan ko nga maayo ka gid pareho sa anghel sang Dios. Pero ang akon mga kumander indi gusto nga paupdon ka sa inaway. ¹⁰ Gani aga ka pa magbangon buwas kag magpauli upod sang imo mga tinawo samtang nagapamanagbanag pa lang.”

¹¹ Gani aga pa nagbangon si David kag ang iya mga tinawo, kag nagbalik sila sa duta sang mga Filistinhon, kag ang mga Filistinhon iya nagkadto sa Jezreel.

Ginpanglaglag ni David ang mga Amaleknon

30 Sang ikatlo nga adlaw, nakaabot si David kag ang iya mga tinawo sa Ziklag. Nasapwan nila nga ginsalakay sang mga Amaleknon ang Negev, lakip na ang Ziklag. Ginsunog nila ang Ziklag ² kag ginpangbihag ang mga babayi kag mga kabataan sa sini nga banwa. Wala nila sila pagpatya kundi ginbihag lang nila. ³ Nakita ni David kag sang iya mga tinawo nga sunog na ang ila lugar, kag ang ila mga asawa kag mga kabataan wala na. ⁴ Gani naghibi sila sing tudo gid hasta nagpalangluya sila. ⁵ Ginbihag man ang duha ka asawa ni David nga si Ahinoam nga taga-Jezreel kag si Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. ⁶ Nagdako na gid ang problema ni David tungod nga naglain ang buot sang iya mga tinawo sa pagkabihag sang ila mga kabataan, kag nagplano sila sa pagbato sa iya. Pero ginpabaskog si David sang Ginoo nga iya Dios.

⁷ Dayon nagsiling si David kay Abiatar nga pari, nga anak ni Ahimelec, “Dal-a diri ang espesyal nga panapton^[a] sang pari.” Gani gindala ato ni Abiatar sa iya. ⁸ Nagpamangkot dayon si David sa Ginoo, “Lagson bala namon ang nagsalakay sa amon? Mapierdi bala namon sila?” Nagsabat ang Ginoo, “Huo, lagsa ninyo sila kay mapierdi gid ninyo sila, kag maluwas ninyo ang mga ginpangbihag.” ⁹ Gani naglakat si David kag ang iya 600 ka tinawo hasta nga nakaabot sila sa Besor nga ililigan sang tubig. Nagpabilin didto ¹⁰ ang 200 niya ka tinawo tungod nga kapoy na gid sila sa pagtabok pa sa ililigan sang tubig. Pero nagpadayon sa paglagas si David kag ang 400 niya ka tinawo.

¹¹ Karon, may nakita ang mga tinawo ni David nga isa ka Egiptohanon sa uma, kag gindala nila siya kay David. Ginhatagan nila siya sang tubig kag tinapay, ¹² kag isa ka hakop sang binulad nga higos kag duha ka hakop sang pasas, tungod kay wala gid siya makakaon ukon makainom sa sulod sang tatlo ka adlaw. Pagkatapos niya kaon, nagbaskog siya. ¹³ Ginpamangkot siya ni David, “Sin-o ang imo agalon? Kag taga-diin ka?” Nagsabat siya, “Isa ako ka Egiptohanon kag ulipon ako sang isa ka Amaleknon. Ginpabay-an ako sang akon agalon tatlo ka adlaw na ang nagligad, tungod kay nagmasakit ako. ¹⁴ Ginsalakay namon ang parte sang Negev nga ginaestaran sang mga Keretnon, sa teritoryo sang Juda, kag pati man ang parte sang Negev nga ginaestaran sang mga kaliwat ni Caleb, kag ginsunog namon ang Ziklag.” ¹⁵ Nagpamangkot si David sa iya, “Maupdan mo bala kami kon diin nagkampo ining mga nagpangsalakay?” Nagsabat siya, “Magsumpa ka anay sa akon sa presensya sang Dios nga indi mo ako pagpatyon ukon itugyan sa akon agalon, kag dayon updan ko kamo sa ila.”

¹⁶ Gani nagsumpa si David, kag gin-updan dayon sila sang Egiptohanon sa ginkampuhan sang mga nagpangsalakay. Kag didto nakita nila ang mga Amaleknon nga nagalinapta nga nagakinaon, nagaininom kag nagakinalipay, tungod nga madamo ang ila naagaw sa mga Filistinhon kag sa duta sang Juda. ¹⁷ Ginsalakay sila ni David kag sang iya mga tinawo, kag nag-inaway sila sa bilog nga gab-i hasta sang madason nga gab-i. Wala sing may nakapalagyo sa mga Amaleknon luwas lang sa 400 ka pamatan-on nga nagsakay sa mga kamelyo kag nagpalagyo. ¹⁸ Nabawi ni David ang tanan nga ginpanguha sang mga Amaleknon pati na ang duha niya ka asawa. ¹⁹ Wala gid sing may nadula, bata ukon tigulang, lalaki ukon babayi, ukon bisan ano nga ginpanguha sang mga Amaleknon. Nabawi ini tanan ni David. ²⁰ Ginkuha niya ang tanan nga karnero kag baka. Kag samtang ginatabog sang mga tinawo ni David ang tanan nga kasapatan sa pag-una sa ila, nagasiling sila, “Mga naagaw ini ni David.”

²¹ Sang makabalik na sila ni David sa Besor nga ililigan sang tubig, ginsugata sila sang 200 niya ka tinawo nga nagpabilin didto tungod nga ginkapuyan sila sa pag-upod. Nagpalapit kanday David sa ila kag gintamyaw niya sila. ²² Pero ang mga malain kag wala sing pulos nga mga tinawo ni David nagsiling, “Indi naton sila pagpartihan sang mga naagaw naton sa mga Amaleknon, tungod kay wala sila nag-upod sa aton. Ibalik lang sa ila ang ila mga asawa kag mga kabataan, kag palakta sila.” ²³ Nagsabat si David, “Mga utod, indi kamo magdinalok sa ginhatag sang Ginoo sa aton. Ginprotektaran niya kita kag ginpadaog sa mga nagsalakay sa aton. ²⁴ Wala gid sing may magsugot sa ginahambal ninyo nga ina. Dapat partihan ang tanan! Ang parte sang mga nagpabilin sa pagbantay sang aton mga gamit dapat pareho man sa mga nagkadto sa inaway.” ²⁵ Ginhimo ini ni David nga pagsulundan para sa mga Israelinhon halin sadto hasta subong.

²⁶ Sang pag-abot nila ni David sa Ziklag, ginpadala niya ang iban nila nga naagaw sa mga manugdumala sang Juda nga iya mga abyan, kaupod ang ini nga mensahi: “Ari ang regalo ko sa inyo halin sa mga naagaw namon sa mga kaaway sang Ginoo.” ²⁷ Ang ginpadal-an niya amo ang mga manugdumala sang masunod nga mga banwa: Betel, Ramot Negev, Jatir, ²⁸ Aroer, Sifmot, Eshtemoa, ²⁹ Racal, sa mga banwa sang mga Jerameelinhon kag mga Kenhanon, ³⁰ sa Horma, Borashan, Atac, ³¹ Hebron, kag sa iban pa nga mga lugar nga nakadtuan ni David kag sang iya mga tinawo.

Ginpatay ni Saul ang Iya Kaugalingon^(A)

31 Karon, nagpakig-away ang mga Filistinhon sa mga Israelinhon sa Bukid sang Gilboa. Madamo ang napatay sa mga Israelinhon, kag ang iban sa ila nagpalalagyo. ² Ginlagas gid sang mga Filistinhon si Saul kag ang iya mga anak nga lalaki, kag ginpatay nila ang iya mga anak nga sila ni Jonatan, Abinadab, kag Malkishua. ³ Puwerte gid ang inaway nila ni Saul kag sang mga Filistinhon. Naigo si Saul sang pana kag grabe gid ang iya pilas. ⁴ Nagsiling si Saul sa manugdala sang iya armas, “Gabuta ang imo espada kag patya ako, kay kon indi, sila nga mga wala nagatuo sa Dios^[b] amo ang magpatay sa akon, kag yagutaon nila ako.” Pero nahadlok magpatay sa iya ang manugdala sang iya armas, gani ginkuha ni Saul ang iya mismo espada, kag ginbuno ang iya kaugalingon. ⁵ Sang makita sang manugdala sang iya armas nga patay na siya, ginbuno man niya ang iya kaugalingon sang iya mismo espada, kag napatay siya upod kay Saul. ⁶ Gani sadto nga adlaw napatay si Saul, ang iya tatlo ka anak nga lalaki, ang manugdala sang iya armas, kag ang tanan niya nga tinawo.

⁷ Sadto nga tion may mga Israelinhon nga nagaestar sa pihak sang kapatagan sang Jezreel kag sa tabok sang Suba sang Jordan. Sang makita nila nga nagpalagyo ang mga soldado sang Israel kag napatay si Saul kag ang iya mga anak, ginbayaan nila ang ila mga banwa kag nagpalagyo man sila. Gani ginsulod sang mga Filistinhon ini nga mga banwa kag gin-estaran.

⁸ Sang madason nga adlaw, pagkatapos sang inaway, nagkadto ang mga Filistinhon sa Bukid sang Gilboa sa pagkuha sang mga kagamitan sang mga napatay. Nakita nila didto ang bangkay ni Saul kag sang iya tatlo ka anak. ⁹ Gin-utod nila ang ulo ni Saul kag ginkuha ang iya mga armas. Dayon nagpadala sila sang mga mensahero sa bug-os nga duta sang mga Filistinhon sa pagbalita didto sa templo sang ila mga dios-dios kag sa ila mga kasimanwa nga napatay na si Saul. ¹⁰ Ginbutang nila ang mga armas ni Saul sa templo sang ila diosa nga si Ashtoret kag ginlansang ang iya bangkay sa pader sang banwa sang Bet Shan.

¹¹ Nabalitaan sang mga taga-Jabesh Gilead ang ginhimo sang mga Filistinhon kay Saul. ¹² Gani naglakat ang tanan nila nga maisog nga mga tawo sa bilog nga gab-i hasta nga nakaabot sila sa Bet Shan. Ginkuha nila ang bangkay ni Saul kag sang iya mga anak sa pader sang Bet Shan, kag gindala nila ini sa Jabesh kag ginsunog didto. ¹³ Dayon ginkuha nila ang mga tul-an kag ginlubong sa idalom sang kahoy nga tamarisko didto sa Jabesh, kag nagpuasa sila sing pito ka adlaw.

Ginbalita kay David nga Patay na si Saul

1 Nagbalik sila ni David sa Ziklag pagkatapos nga napierdi nila ang mga Amaleknon. Patay na sadto si Saul. Nagtiner sila sa Ziklag sang duha ka adlaw. ² Sang ikatlo nga adlaw, may nag-abot nga tawo sa Ziklag halin sa kampo ni Saul, nga gisi ang iya bayo kag may mga yab-ok ang iya ulo sa pagpakita nga nagapangasubo siya. Nagkadto siya kay David kag nagluhod bilang pagtahod sa iya. ³ Ginpamangkot siya ni David, “Diin ka naghalin?” Nagsabat siya, “Nakapalagyo ako halin sa kampo sang mga Israelinhon.” ⁴ Nagpamangkot si David, “Ngaa, ano ang natabo? Sugiri ako.” Nagsiling siya, “Nagpalagyo ang mga soldado sang Israel sa inaway. Madamo sa ila ang nagkalamatay, pati na si Saul kag ang iya anak nga si Jonatan.” ⁵ Nagpamangkot si David sa pamatan-on, “Paano mo nahibaluan nga patay na si Saul kag si Jonatan?” ⁶ Nagsabat ang pamatan-on, “Natabuan nga didto ako sa Bukid sang Gilboa, kag nakita ko didto si Saul nga nagasandig sa iya bangkaw. Ang mga kaaway nagapalapit sa iya nga nagasakay sa mga karwahe kag mga kabayo. ⁷ Sang magliso siya, nakita niya ako kag iya ako gintawag. Nagsabat ako, ‘Ano ang mabulig ko?’ ⁸ Ginpamangkot niya ako kon sin-o ako. Nagsabat ako nga isa ako ka Amaleknon. ⁹ Dayon nagsiling siya sa akon, ‘Palapit diri kag patya ako, kay nabudlayan na gid ako sa akon kahimtangan.’ ¹⁰ Gani ginpalapitan ko siya kag ginpatay tungod nahibaluan ko nga indi na siya mabuhi sa iya grabe nga pilas. Dayon ginkuha ko ang korona sa iya ulo kag ang pulseras sa iya butkon, kag gindala diri sa imo, sir.”

¹¹ Dayon gin-gisi ni David kag sang tanan niya nga tinawo ang ila mga bayo sa pagpakita sang ila pagpangasubo. ¹² Naghinibi sila kag nagpuasa hasta maggab-i para kay Saul, sa iya anak nga si Jonatan, kag para sa nasyon sang Israel, ang katawhan sang Ginoo, kay madamo sa ila ang nagkalamatay sa inaway. ¹³ Nagpamangkot pa gid si David sa pamatan-on nga nagbalita sa iya, “Taga-diin ka?” Nagsabat siya, “Indi ako Israelinhon kundi Amaleknon nga nagaestar sa inyo duta.” ¹⁴ Nagpamangkot si David, “Ngaa wala ka mahadlok magpatay sa pinili sang Ginoo nga hari?” ¹⁵ Dayon gintawag ni David ang isa sa iya mga tinawo kag ginsugo, “Dali, patya siya!” Gani ginpatay niya siya. ¹⁶ Nagsiling pa si David sa Amaleknon, “Ikaw ang responsable sa imo kamatayon. Ikaw mismo ang nagpamatuod kontra sa imo kaugalingon sang magsiling ka nga ginpatay mo ang pinili sang Ginoo nga hari.”

Ang Panalambiton ni David para kay Saul kag kay Jonatan

¹⁷ Naghimo si David sang panalambiton para kay Saul kag sa iya anak nga si Jonatan, ¹⁸ kag nagsugo siya nga itudlo ini sa katawhan sang Juda. Gintawag ini nga Kanta Parte sa Pana,^[c] kag nasulat sa libro ni Jashar. Amo ini ang iya panalambiton:

Ginhimo si David nga Hari sang Juda

2 Pagkatapos sadto, nagpamangkot si David sa Ginoo, “Mabalik bala ako sa isa sa mga banwa sang Juda?” Nagsabat ang Ginoo, “Huo.” Nagpamangkot si David, “Sa diin?” Nagsabat ang Ginoo, “Sa Hebron.” ² Gani nagkadto didto si David upod ang iya duha ka asawa nga si Ahinoam nga taga-Jezreel kag si Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. ³ Gin-upod man ni David ang iya mga tinawo pati ang ila mga pamilya, kag didto sila nag-estar sa Hebron kag sa mga baryo sa palibot sini. ⁴ Sang ulihi, nagkadto ang mga pangulo sang Juda sa Hebron kag ginhaplasan nila sang lana ang ulo ni David sa pagpakita nga siya na ang hari sang Juda.

Sang mabalitaan ni David nga ang mga taga-Jabesh Gilead ang naglubong kay Saul, ⁵ nagpadala siya sang mga mensahero sa ila sa pagsiling, “Kabay pa nga pakamaayuhon kamo sang Ginoo sa ginpakita ninyo nga gugma kay Saul nga inyo agalon paagi sa paglubong sa iya. ⁶ Kabay pa nga ipakita sang Ginoo ang iya gugma kag katutom sa inyo, kag ipakita ko man ang akon kaayo sa inyo tungod sa inyo ginhimo. ⁷ Kag karon, magpakalig-on kag magpakaisog kamo bisan patay na si Saul nga inyo agalon. Ako ang ginpili sang mga taga-Juda bilang ila hari.”

Nag-inaway ang mga Pamilya ni David kag ni Saul

⁸ Karon, ang kumander sang mga soldado ni Saul nga si Abner nga anak ni Ner nagkadto sa Mahanaim. Gindala niya si Ishboshet nga anak ni Saul. ⁹ Didto ginproklamar ni Abner si Ishboshet nga hari sang bug-os nga Israel, lakip na diri ang mga lugar sang Gilead, Ashuri, Jezreel, Efraim, kag Benjamin. ¹⁰ Nagaedad si Ishboshet sang 40 ka tuig sang nangin hari siya sang Israel, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. Ang mga taga-Juda iya, si David ang ila ginkilala nga hari, ¹¹ kag naghari si David sa Juda sa sulod sang pito ka tuig kag anom ka bulan. Didto siya nag-estar sa Hebron.

¹² Isa sina ka tion, nagkadto si Abner sa Gibeon halin sa Mahanaim kaupod ang mga tinawo ni Ishboshet. ¹³ Ginsugata sila ni Joab nga anak ni Zeruya kag sang mga tinawo ni David didto sa punong sang Gibeon. Nagpungko ang grupo ni Abner sa pihak nga bahin sang punong kag ang grupo ni Joab sa pihak man nga bahin sang punong. ¹⁴ Dayon nagsiling si Abner kay Joab, “Paawayon ta sa aton atubangan ang pila naton ka maayo nga mga soldado.” Nagsugot si Joab, ¹⁵ gani nagtindog sa pagpakig-away ang dose ka tinawo ni Ishboshet nga halin sa tribo ni Benjamin kag ang dose ka tinawo ni David. ¹⁶ Nagdakpanay sila sa ulo kag nagbun-anay hasta nga nagkalamatay sila tanan. Gani gintawag ato nga lugar sa Gibeon nga Helkat Hazurim.^{[f] 17} Dayon nag-inaway ang duha ka grupo sing puwerte gid. Kag sa sina nga adlaw napierdi si Abner kag ang mga tinawo sang Israel sa mga tinawo ni David.

^18-19 Ang tatlo ka anak ni Zeruya nga si Joab, Abishai, kag Asahel kaupod sa inaway. Si Asahel madasig magdalagan pareho sang usa, kag ginlagas niya si Abner nga wala bulobalikid. ²⁰ Sang magbalikid si Abner, nakita niya siya kag ginpamangkot, “Ikaw bala ina Asahel?” Nagsabat si Asahel, “Huo.” ²¹ Dayon nagsiling si Abner sa iya, “Indi na ako paglagsa, kundi ang isa na lang sa akon kaupod nga mga soldado, kag kuhaa ang iya mga kagamitan.” Pero wala gid mag-untat si Asahel sa paglagas sa iya.

²² Nagsiling liwat si Abner kay Asahel, “Indi na ako paglagsa! Indi ako pagpilita nga patyon ka. Mahuya na ako nga mag-atubang sa imo utod nga si Joab kon patyon ko ikaw.” ²³ Pero wala gid mag-untat si Asahel sa paglagas sa iya, gani ginbuno siya ni Abner sang puno sang bangkaw sa tiyan, kag naglapos ini sa iya likod. Natumba siya kag napatay dayon. Ang mga tawo nga makaagi didto sa lugar nga sa diin ginpatay si Asahel nagapundo.

²⁴ Sang mahibaluan ni Joab kag ni Abishai ang natabo, ginlagas nila si Abner. Kag sang nagasalop na ang adlaw, nakaabot sila sa bukid sang Ama malapit sa Gia, sa dalan nga pakadto sa kamingawan sang Gibeon. ²⁵ Nagtipon kay Abner didto sa ibabaw sang bukid ang mga soldado nga halin sa tribo ni Benjamin agod magpreparar sa pagpakig-away. ²⁶ Nagsinggit si Abner kay Joab, “Padayon na lang bala kita magpinatyanay? Wala mo bala mareyalisar nga ang resulta sini amo ang pagdinumtanay? San-o mo pa bala pauntaton ang imo mga tinawo sa paglagas sa amon nga inyo mga kadugo?”

²⁷ Nagsabat si Joab, “Kon wala ka maghambal, ginasiguro ko gid sa imo, sa presensya sang buhi nga Dios, nga lagson ka gid kuntani sang akon mga tinawo hasta mag-aga.” ²⁸ Gani ginpatunog ni Joab ang budyong kag nag-untat ang tanan niya nga tinawo sa paglagas sa mga taga-Israel. Kag nag-untat ang inaway. ²⁹ Bilog nga gab-i nga naglakat si Abner kag ang iya mga tinawo sa Kapatagan sang Jordan.^[g] Dayon nagtabok sila sa Suba sang Jordan kag nagpadayon sa paglakat sa bug-os nga aga^[h] hasta nakaabot sila sa Mahanaim.

³⁰ Pag-untat ni Joab lagas kay Abner, nagpauli man siya kag ang iya mga tinawo. Sang ginpatipon niya sila, nasapwan niya nga magluwas kay Asahel, 19 ang napatay sa ila. ³¹ Pero 360 ang napatay nila nga mga tinawo ni Abner, kag puro tanan halin sa tribo ni Benjamin. ³² Ginkuha nila ni Joab ang bangkay ni Asahel kag ginlubong sa ginlubngan sa iya amay sa Betlehem. Dayon bilog nga gab-i sila nga naglakat, kag nakaabot sila sa Hebron sang kaagahon.

3 Amo ato ang umpisa sang malawig nga inaway sang mga nagaunong kay Saul kag sang mga nagaunong kay David. Nagalig-on nga nagalig-on ang grupo ni David pero ang kay Saul iya nagaluya nga nagaluya.

² Amo ini ang mga anak nga lalaki ni David nga nagkalatawo sa Hebron: Ang kamagulangan amo si Amnon nga anak niya kay Ahinoam nga taga-Jezreel. ³ Ang ikaduha amo si Kileab nga anak niya kay Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. Ang ikatatlo amo si Absalom nga anak niya kay Maaca nga anak ni Haring Talmai sang Geshur. ⁴ Ang ikaapat amo si Adonia nga anak niya kay Hagit. Ang ikalima amo si Shefatia nga anak niya kay Abital. ⁵ Kag ang ikaanom amo si Itream nga anak niya kay Egla. Sila ang mga anak ni David nga nagkalatawo sa Hebron.

Nagbuylog si Abner kay David

⁶ Samtang nagapadayon ang inaway sang mga nagaunong kay David kag sang mga nagaunong kay Saul, si Abner nangin gamhanan nga pangulo sang mga nagaunong kay Saul. ⁷ Isa ka adlaw, gin-akusar ni Ishboshet si Abner. Siling niya, “Ngaa nga naghulid ka sa isa sa mga asawa sang akon amay nga si Saul?” Ang ginatumod ni Ishboshet nga babayi amo si Rizpa nga anak ni Aya. ⁸ Naakig gid si Abner sa ginsiling ni Ishboshet, gani nagsabat siya, “Nagahunahuna ka bala nga ginatraiduran ko ang imo amay,^[i] kag nagaapin ako sa Juda? Halin pa gid sang una nagaunong ako sa imo amay kag sa iya pamilya kag mga abyan, kag wala ko ikaw gintugyan kay David. Pero karon ginaakusar mo ako nga nakasala ako parte sa sina nga babayi! ⁹ Kon amo man lang sina, maayo pa nga buligan ko na lang si David nga matuman ang ginpromisa sang Ginoo sa iya, kag kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon indi ko siya mabuligan. ¹⁰ Nagpromisa ang Ginoo nga indi na niya pagpaharion ang bisan sin-o sa mga kaliwat ni Saul kundi si David na ang iya paharion sa Israel kag sa Juda, halin sa Dan hasta sa Beersheba.”^{[j] 11} Wala na nangahas pa nga maghambal si Ishboshet kay nahadlok siya kay Abner.

¹² Dayon nagpadala si Abner sang mga mensahero kay David sa pagsiling, “Ikaw ang dapat maghari sa bug-os nga duta sang Israel. Maghimo ka sang kasugtanan sa akon kag buligan ko ikaw nga ipasakop sa imo ang bug-os nga nasyon sang Israel.” ¹³ Nagsabat si David, “Sige, mahimo ako sang kasugtanan sa imo sa isa ka kondisyon: dal-on mo balik sa akon ang akon asawa nga si Mical nga anak ni Saul sa imo pagpakigkita sa akon.”

¹⁴ Dayon nagpadala si David sang mga mensahero kay Ishboshet sa pagsiling, “Ibalik sa akon ang akon asawa nga si Mical. Kay napangasawa ko siya sa baylo sang 100 ka panit sa punta sang kinatawo sang mga Filistinhon nga akon ginpatay.” ¹⁵ Gani nagsugo si Ishboshet nga kuhaon si Mical sa iya bana nga si Paltiel nga anak ni Laish. ¹⁶ Nagsunod si Paltiel kay Mical nga nagahilibion hasta sa Bahurim. Ginhambalan ni Abner si Paltiel nga magpauli. Gani nagpauli siya.

¹⁷ Nagpakigsugilanon si Abner sa mga manugdumala sang Israel. Siling niya, “Dugay na nga luyag ninyo nga mangin hari si David. ¹⁸ Karon amo na ini ang inyo kahigayunan, kay nagpromisa ang Ginoo sa iya alagad nga si David nga paagi sa iya luwason niya ang iya katawhan nga mga Israelinhon sa kamot sang mga Filistinhon kag sa tanan nila nga kaaway.” ¹⁹ Nagpakigsugilanon man si Abner sa tribo ni Benjamin. Dayon nagkadto siya sa Hebron sa pagsugid kay David nga komporme ang katawhan sang Israel kag Benjamin nga mangin hari nila siya.

²⁰ Pag-abot ni Abner sa Hebron kaupod sang iya 20 ka tinawo, nagpapunsyon si David para sa ila. ²¹ Nagsiling si Abner kay David, “Mahal nga Hari, tuguti ako nga maglakat subong sa pagkombinsi sa tanan nga katawhan sang Israel nga suportaran ka nila bilang hari. Pahimuon ko sila sang kasugtanan sa imo nga batunon ka nila nga ila hari. Dayon magahari ka sa bisan diin nga luyag mo pagaharian.” Gani ginpalakat ni David si Abner nga wala niya pag-anha.

Ginpatay ni Joab si Abner

²² Nag-abot si Joab kag ang iban nga mga tinawo ni David didto sa Hebron halin sa pagsalakay, kag madamo gid ang ila dala nga mga inagaw. Pero wala na didto si Abner kay ginpalakat na siya ni David nga wala niya pag-anha. ²³ Sang mabalitaan ni Joab nga nagkadto si Abner sa hari kag ginpalakat nga wala pag-anha, ²⁴ nagkadto si Joab sa hari kag nagsiling, “Ano bala ang imo ginhimo? Nagkadto na gid diri sa imo si Abner, ngaa ginpalakat mo pa? Ti, karon wala na siya! ²⁵ Kilala mo man si Abner. Nagkadto siya diri sa pagdaya sa imo, kag sa pagpanilag sa tanan mo nga ginahimo.” ²⁶ Naghalin dayon si Joab kay David kag nagpasugo siya sa paglagas kay Abner. Naabtan nila si Abner sa bubon sang Sira kag gindala siya balik sa Hebron. Pero wala kahibalo si David sini. ²⁷ Sang didto na si Abner sa Hebron, gindala siya ni Joab sa may puwertahan sang banwa nga silahanon lang kay kuno may estoryahan sila nga duha. Kag didto ginbuno ni Joab si Abner sa tiyan bilang balos sa pagpatay ni Abner sa iya utod nga si Asahel. Kag napatay si Abner.

²⁸ Sang mabalitaan ato ni David, nagsiling siya, “Nakahibalo ang Ginoo nga ako kag ang akon mga tinawo inosente gid sa pagkapatay ni Abner nga anak ni Ner. ²⁹ Si Joab kag ang iya pamilya amo ang may salabton. Kabay pa nga sa iya mga kaliwat may ara permi sang may balatian nga may nagaguwa sa iya kinatawo, may delikado nga balatian sa panit,^[k] inutil, mapatay sa inaway kag magutuman.” ³⁰ (Ang kabangdanan nga ginpatay ni Joab kag sang iya utod nga si Abishai si Abner tungod nga ginpatay ni Abner ang ila utod nga si Asahel sa inaway didto sa Gibeon.)

³¹ Dayon nagsiling si David kay Joab kag sa tanan nga kaupod niya, “Gisia ang inyo mga bayo, kag magsuksok kamo sang sako. Magpangasubo kamo samtang nagalakat kamo sa unahan sang bangkay ni Abner sa paglubong sa iya.” Nagkumpanyar man si Haring David nga nagasunod sa bangkay. ³² Ginlubong si Abner sa Hebron, kag naghibi gid sing tudo si Haring David didto sa ginlubngan. Naghibi man ang tanan nga tawo nga nagkumpanyar. ³³ Nagkanta si Haring David sang sini nga panalambiton para kay Abner:

Naghibi liwat ang tanan nga tawo kay Abner. ³⁵ Sadto nga adlaw wala magkaon si David, gani ginpilit siya sang mga tawo nga magkaon. Pero nagsumpa si David nga nagasiling, “Kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon magkaon ako sang bisan ano sa wala pa magsalop ang adlaw.” ³⁶ Nalipay ang mga tawo sa ginsiling ni David, kag indi lang sa sina, kundi pati man sa tanan nga ginhimo ni David. ³⁷ Gani nahibaluan sang tanan nga katawhan sang Israel nga si Haring David wala sing labot sa pagkapatay ni Abner.

³⁸ Dayon nagsiling si David sa iya mga tinawo, “Wala bala ninyo mareyalisar nga napatay ang isa ka gamhanan nga pangulo sang Israel subong nga adlaw? ³⁹ Kag bisan ako ang ginpili nga hari subong, wala ako sing ikasarang sa pagtapna kay Joab kag kay Abishai, nga mga anak ni Zeruya. Nabudlayan ako sa pagtapna sa ila. Gani ang Ginoo na lang ang magabalos sa sining malaot nga mga tawo sa mga kalautan nga ila ginahimo.”

Ginpatay si Ishboshet

4 Sang pagkabati ni Ishboshet, nga anak ni Saul, nga ginpatay si Abner sa Hebron, hinadlukan gid siya pati ang tanan nga katawhan sang Israel. ² May duha ka tinawo si Ishboshet nga nagpangulo sa mga manugsalakay sa mga banwa sang ila mga kaaway. Sila amo si Baanah kag si Recab. Mga anak sila ni Rimon nga taga-Beerot, nga halin sa tribo ni Benjamin. Ining Beerot sakop subong sang Benjamin, ³ kay ang mga nahauna nga mga pumuluyo sini nagpalagyo sa Gitaim, kag hasta subong nagaestar sila didto bilang mga dumuluong.

⁴ (May isa pa ka anak si Saul nga si Jonatan nga may anak nga lupog. Ang iya ngalan si Mefiboshet. Nagaedad siya sang lima ka tuig sang napatay si Saul kag si Jonatan sa Jezreel. Sang mabalitaan sang yaya ni Mefiboshet nga napatay si Saul kag si Jonatan, ginhakwat niya siya kag nagpalagyo. Pero samtang nagadali-dali ang yaya sa pagpalagyo, nabuy-an niya ang bata, kag ang resulta nalupog ini.)

⁵ Isa ka adlaw, nagkadto sa balay ni Ishboshet si Recab kag si Baanah nga mga anak ni Rimon nga taga-Beerot. Nag-abot sila didto sang udtong-adlaw, samtang nagapahuway si Ishboshet. ^6-7 Nagsulod sila sa balay nga kuno makuha sang trigo. Dayon nagsulod sila sa kuwarto ni Ishboshet, nga sa diin nagahigda siya sa iya katre, kag ginbuno nila siya sa tiyan. Pagkatapos gin-utod nila ang iya ulo kag gindala ini sa ila pagpalagyo. Nagpanglakaton sila sa Kapatagan sang Jordan^[l] sa bilog nga gab-i.

⁸ Pag-abot nila sa Hebron, gindala nila ang ulo ni Ishboshet kay David kag nagsiling sila sa iya, “Ari ang ulo ni Ishboshet nga anak sang imo kaaway nga si Saul nga nagtinguha sa pagpatay sa imo. Nagtimalos ang Ginoo para sa imo subong nga adlaw kontra kay Saul kag sa iya mga kaliwat.” ⁹ Nagsabat si David sa ila, “Isugid ko sa inyo ang matuod sa presensya sang buhi nga Ginoo nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman. ¹⁰ Sadto anay may tawo nga nagkadto sa akon sa Ziklag kag nagsiling nga patay na si Saul. Naghunahuna siya nga nagdala siya sang maayo nga balita sa akon. Sa baylo, ginpadakop ko siya kag ginpapatay. Amo ato ang akon premyo sa iya, sa iya nga ginbalita. ¹¹ Karon, kamo nga mga malaot silutan ko sing sobra pa sa sini, kay ginpatay ninyo ang isa ka tawo nga wala sing sala, nga nagakatulog pa sa iya katre sa iya balay. Sukton ko kamo sa inyo pagpatay sa iya agod mawala kamo sa kalibutan.”

¹² Gani nagmando si David sa iya mga tinawo nga patyon si Recab kag si Baanah, kag gintuman nila ini. Gin-utod nila ang ila sini mga kamot kag mga tiil kag ginpakabit ang ila mga lawas sa may punong sa Hebron. Ginkuha nila ang ulo ni Ishboshet kag ginlubong sa ginlubngan kay Abner sa Hebron.

Nangin Hari si David sang Israel^(B)

5 Nagkadto ang tanan nga tribo sang Israel kay David sa Hebron kag nagsiling, “Mga kadugo mo kami. ² Halin sang una, bisan sang si Saul pa ang amon hari, ikaw ang nagapangulo sa mga Israelinhon sa pagpakig-away. Kag nagsiling ang Ginoo sa imo, ‘Atipanon mo ang akon katawhan nga mga Israelinhon pareho sa isa ka manug-atipan sang mga karnero. Ikaw ang mangin pangulo nila.’ ”

³ Gani didto sa Hebron, naghimo si David sang kasugtanan sa mga manugdumala sang Israel sa presensya sang Ginoo, kag ginhaplasan nila sang lana ang ulo ni David sa pagpakita nga siya na ang hari sang Israel. ⁴ Nagaedad si David sang 30 ka tuig sang nangin hari siya, kag naghari siya sa sulod sang 40 ka tuig. ⁵ Pito ka tuig kag anom ka bulan ang iya paghari sa Juda samtang nagaestar siya sa Hebron, kag 33 ka tuig ang iya paghari sa bug-os nga Israel kag Juda samtang nagaestar siya sa Jerusalem.

Ang Pag-agaw ni David sa Jerusalem

⁶ Isa ka tion, naglakat si David kag ang iya mga tinawo sa Jerusalem sa pagsalakay sa mga Jebusnon nga nagaestar didto. Nagsiling ang mga Jebusnon kay David, “Indi gid kamo makasulod diri sa Jerusalem! Bisan ang mga bulag kag mga piang makapugong sa inyo sa pagsulod.” Amo ato ang ila ginsiling, kay naghunahuna sila nga indi gid makasulod sila ni David. ⁷ Pero naagaw gid man nila ni David ang mabakod nga kuta sang Zion, nga gintawag sang ulihi nga Banwa ni David.

⁸ Sang wala pa masulod ni David ang Jerusalem, nagsiling siya sa iya mga tinawo, “Didto kamo agi sa alagyan sang tubig agod makasulod kamo sa Jerusalem kag mapierdi ninyo ang mga Jebusnon nga daw sa mga piang kag mga bulag. Kontra ko gid sila!” Amo ina nga may hulubaton nga nagasiling, “Indi makasulod ang mga bulag kag mga piang sa balay sang Ginoo.”

⁹ Sa tapos maagaw ni David ang Zion, didto siya nag-estar, kag gintawag niya ato nga Banwa ni David. Ginpadugangan niya ini sang pader sa palibot halin sa manubo nga parte sang banwa.^{[m] 10} Naggamhanan nga naggamhanan si David, tungod kay ginabuligan siya sang Ginoong Dios nga Makagagahom.

¹¹ Karon nagpadala si Haring Hiram sang Tyre sang mga mensahero kay David kaupod ang mga panday kag mga mason, lakip ang mga kahoy nga sedro, agod patindugan si David sang palasyo. ¹² Kag nareyalisar ni David nga ang Ginoo ang nagbutang sa iya nga hari sa Israel kag nagpauswag sang iya ginharian para sa iya katawhan nga mga Israelinhon.

¹³ Sang magsaylo si David sa Jerusalem halin sa Hebron, madamo pa gid ang iya ginpangasawa; ang iban sa ila iya mga suluguon, kag nagdugang pa gid ang iya mga anak. ¹⁴ Amo ini ang mga ngalan sang iya mga anak nga lalaki nga natawo sa Jerusalem: Shamua, Shobab, Natan, Solomon, ¹⁵ Ibhar, Elishua, Nefeg, Jafia, ¹⁶ Elishama, Eliada, kag Elifelet.

Ginpierdi ni David ang mga Filistinhon^(C)

¹⁷ Sang mabalitaan sang mga Filistinhon nga si David ang ginpili nga hari sa Israel, gintipon nila ang tanan nila nga mga soldado sa pagdakop sa iya. Pero nabalitaan ato ni David, gani nagkadto siya sa isa ka mabakod nga kuta. ¹⁸ Karon, nagkampo ang mga Filistinhon sa Kapatagan sang Refaim. ¹⁹ Gani nagpamangkot si David sa Ginoo, “Salakayon bala namon ang mga Filistinhon? Ipapierdi mo bala sila sa amon?” Nagsabat ang Ginoo sa iya, “Huo, lakat kamo, kay ipapierdi ko gid sila sa inyo.”

²⁰ Gani nagkadto sila ni David sa Baal Perazim, kag didto ginpierdi nila ang mga Filistinhon. Nagsiling dayon si David, “Ginlaglag sang Ginoo ang akon mga kaaway nga daw sa ginsalakay sang mabaskog nga baha, kag nakita ko ini mismo.” Amo ina kon ngaa gintawag ato nga lugar nga Baal Perazim.^{[n] 21} Ginbayaan sang mga Filistinhon ang ila mga dios-dios didto, kag gindala ini ni David kag sang iya mga tinawo.

²² Nagbalik liwat ang mga Filistinhon kag nagkampo sa Kapatagan sang Refaim. ²³ Gani nagpamangkot liwat si David sa Ginoo, kag nagsabat ang Ginoo, “Indi kamo magderetso salakay sa ila kundi libuti ninyo sila kag salakaya malapit sa mga kahoy nga balsam. ²⁴ Kon mabatian ninyo ang daw martsa sang mga soldado sa ibabaw nga parte sang mga kahoy nga balsam, magdali-dali kamo sa pagsalakay kay amo ina ang tanda nga nagapanguna ako sa inyo sa pagsalakay sa mga Filistinhon.” ²⁵ Gani gintuman ni David ang ginsugo sang Ginoo sa iya, kag ginpamatay nila ang mga Filistinhon halin sa Geba^[o] hasta sa Gezer.

Gindala sa Jerusalem ang Kahon sang Kasugtanan^(D)

6 Ginpatipon liwat ni David ang pinakamaayo nga mga soldado sang Israel, nga ang kadamuon 30,000. ² Naglakat dayon sila sa Baala nga sakop sang Juda sa pagkuha didto sang Kahon sang Dios,^[p] nga sa diin ara ang presensya^[q] sang Ginoo nga Makagagahom. Nagapuyo ang Ginoo sa tunga sang mga kerubin nga ara sa ibabaw sang Kahon. ^3-4 Ini nga Kahon sang Dios didto sa balay ni Abinadab sa bukid. Ginkuha ini nila ni David, kag ginkarga sa bag-o nga karo. Si Uza kag Ahio nga mga anak ni Abinadab amo ang nagagiya sa karo; si Ahio ara sa una. ⁵ Nagaselebrar si David kag ang tanan nga katawhan sang Israel sa presensya sang Ginoo sa bug-os nila nga kusog. Nagakanta sila^[r] kag nagatukar sang mga arpa, lira, tamborin, kastanitas, kag simbals.

⁶ Sang pag-abot nila sa linasan ni Nacon, gin-uyatan ni Uza ang Kahon sang Dios, tungod nakadalin-as ang mga baka. ⁷ Naakig gid ang Ginoo kay Uza tungod sa iya ginhimo. Gani ginpatay siya sang Dios didto sa kilid sang Kahon. ⁸ Naakig si David tungod ginsilutan sang Ginoo si Uza sa iya kaakig. Amo ina nga hasta subong ginatawag ato nga lugar nga Perez Uza.^{[s] 9} Hinadlukan si David sa Ginoo sadto nga adlaw, kag nagsiling siya, “Paano na lang madala sa akon banwa ang Kahon sang Ginoo?” ¹⁰ Gani nagdesisyon siya nga indi na lang niya pagdal-on ang Kahon sang Ginoo sa iya banwa.^[t] Sa baylo, ginbilin niya ini sa balay ni Obed Edom nga taga-Gat. ¹¹ Didto ini sa balay ni Obed Edom sa sulod sang tatlo ka bulan, kag ginpakamaayo sang Ginoo si Obed Edom kag ang iya bug-os nga panimalay.

¹² Karon ginsugiran si Haring David nga ginpakamaayo sang Ginoo ang panimalay ni Obed Edom kag ang tanan nga iya ginapanag-iyahan tungod sa Kahon sang Dios. Gani nagkadto si David sa balay ni Obed Edom kag ginkuha ang Kahon sang Dios agod dal-on sa iya banwa nga may kinalipay. ¹³ Sang nakaanom na ka tikang ang mga nagadala sang Kahon sang Ginoo, ginpapundo sila ni David kag naghalad siya sang isa ka turo nga baka kag isa ka ginpatambok nga torite nga baka. ¹⁴ Nagsaot si David sa presensya sang Ginoo sa bug-os niya nga kusog, nga nagatampi sang espesyal nga panapton^[u] nga linen. ¹⁵ Samtang ginadala niya kag sang katawhan sang Israel ang Kahon sang Ginoo, nagahinugyaw sila kag nagapatunog sang mga budyong.

¹⁶ Sang nagapasulod na ang Kahon sang Ginoo sa Banwa ni David, nagtan-aw si Mical nga anak ni Saul sa bintana. Kag sang makita niya si Haring David nga nagatumbo-tumbo nga nagasaot sa presensya sang Ginoo, ginkaugtan niya siya. ¹⁷ Ginbutang nila ang Kahon sang Ginoo sa sulod sang tolda nga ginpatindog ni David para sa sini nga Kahon. Dayon naghalad si David sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog kag sang mga halad nga para sa maayo nga relasyon. ¹⁸ Pagkatapos niya halad sadto, ginbendisyunan niya ang mga tawo sa ngalan sang Ginoo nga Makagagahom. ¹⁹ Dayon ginhatagan niya ang tagsa ka Israelinhon didto, lalaki kag babayi, sang tinapay, karne,^[v] kag mga pasas. Kag nagpauli dayon ang mga tawo sa ila balay.

²⁰ Sang magpauli si David sa pagbendisyon sa iya panimalay, ginsugata siya ni Mical nga anak ni Saul kag ginsuknaan,^[w] “Daw ano kahalangdon ang hari sang Israel subong nga adlaw! Nagasaot siya nga halos hublas sa atubangan sang mga babayi nga suluguon sang iya mga opisyal. Bastos lang nga tawo ang nagahimo sina.” ²¹ Nagsiling si David kay Mical, “Ginhimo ko ato sa presensya sang Ginoo nga nagpili sa akon sa baylo sang imo amay ukon sa kay bisan sin-o sa iya panimalay. Ginpili niya ako nga magdumala sa iya katawhan nga mga Israelinhon. Gani magapadayon ako sa pagselebrar sa presensya sang Ginoo, ²² kag sobra pa nga makahuluya ang akon himuon. Makahuluya ako sa imo^[x] panulok, pero padunggan ako sang mga babayi nga suluguon nga imo ginsiling.”

²³ Wala gid sing bata si Mical hasta nga napatay siya.

Ang Promisa sang Dios kay David^(E)

7 Nag-estar na si Haring David sa iya palasyo, kag ginhatagan sang Ginoo sang kalinong ang iya ginharian, nga wala na sing mga kaaway nga nagasalakay. ² Isa ka adlaw, nagsiling si David kay Propeta Natan, “Ari ako nagaestar sa matahom nga palasyo nga hinimo halin sa kahoy nga sedro, pero ang Kahon sang Dios ara lang sa tolda.” ³ Nagsabat si Natan sa hari, “Himua ang gusto mo nga himuon, kay ang Ginoo nagaupod sa imo.” ⁴ Pero sadto mismo nga gab-i nagsiling ang Ginoo kay Natan, ⁵ “Lakat kag silinga ang akon alagad nga si David nga amo ini ang akon ginasiling: ‘Ikaw bala ang magapatindog sang templo nga pagaestaran ko?^{[y] 6} Wala pa ako makaestar sa templo halin sang tion nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto hasta subong. Nagasaylo-saylo lang ako nga ang akon ginaestaran tolda. ⁷ Sa akon pagsaylo-saylo upod sa akon katawhan nga mga Israelinhon, wala ako magreklamo sa ila mga pangulo nga akon ginsugo sa pag-atipan sa ila nga wala nila ako pagpatindugi sang matahom nga templo nga hinimo halin sa kahoy nga sedro.’

⁸ “Silinga pa gid si David nga ako, ang Ginoo nga Makagagahom nagasiling, ‘Manugbantay ka sang una sang mga karnero, pero ginpili ko ikaw nga magdumala sa akon katawhan nga mga Israelinhon. ⁹ Gin-updan ko ikaw bisan diin ka nagkadto, kag ginpapierdi ko sa imo ang tanan mo nga kaaway. Karon, pabantugon ko ikaw pareho sa iban nga bantog nga mga tawo sa kalibutan. ¹⁰ Ginhatagan^[z] ko na sang permanente nga lugar ang akon katawhan nga mga Israelinhon. May kaugalingon na sila nga elistaran kag wala na sing may magtublag sa ila. Indi na sila pagpiguson sang malaot nga mga tawo pareho sang una, ¹¹ halin sang tion nga nagbutang ako sang mga pangulo sa akon katawhan nga mga Israelinhon. Hatagan ko sang kalinong ang imo ginharian, nga wala na sing mga kaaway nga nagasalakay. Ako, ang Ginoo, nagasugid sa imo nga magahari permi ang isa sang imo mga kaliwat. ¹² Kon mapatay ka na kag ilubong upod sa imo mga katigulangan, pabuslon ko sa imo ang isa sa imo mga anak, kag palig-unon ko ang iya ginharian. ¹³ Siya ang magapatindog sang templo para sa akon kadungganan, kag siguraduhon ko nga ang iya mga kaliwat amo ang magahari hasta san-o. ¹⁴ Ako mangin iya amay, kag siya mangin akon anak. Kon makasala siya, disiplinahon ko siya pareho sang pagdisiplina sang isa ka amay sa iya anak. ¹⁵ Pero magapabilin gihapon ang akon gugma sa iya, indi pareho sa akon ginhimo kay Saul nga imo ginbuslan nga hari. ¹⁶ Magapadayon ang imo ginharian sa wala sing katapusan; ang imo mga kaliwat magahari hasta san-o.’ ” ¹⁷ Ginsugid ni Natan kay David ang tanan nga ginpahayag sang Dios sa iya.

Ang Pangamuyo ni David^(F)

¹⁸ Dayon nagsulod si Haring David sa Tolda nga sa diin ara ang Kahon sang Kasugtanan. Nagpungko siya didto sa presensya sang Ginoo kag nagpangamuyo, “O Ginoong Dios, sin-o gid bala ako kag ang akon pamilya nga ginpakamaayo mo ako sing pareho sini? ¹⁹ Kag karon, Ginoong Dios, may promisa ka pa gid parte sa palaabuton sang akon pamilya. Amo bala ini ang kinaandan nga ginahimo mo sa tawo? ²⁰ Ano pa bala ang akon mahambal sa imo, Ginoong Dios? Kay nahibaluan mo naman kon sin-o gid ako nga imo alagad. ²¹ Tungod sa imo promisa kag suno sa imo kabubut-on, ginhimo mo ining dalagko nga mga butang kag ginpahibalo sa akon nga imo alagad.

²² “Ginoong Dios, daw ano ka kagamhanan! Wala gid sing pareho sa imo kag wala na sing iban pa nga Dios magluwas sa imo. Wala kami sing may nabatian nga may dios nga pareho sa imo. ²³ Kag wala na sing katawhan nga pareho sa imo katawhan nga Israelinhon. Amo lang ini nga nasyon sa kalibutan nga imo ginhilway sa pagkaulipon agod mangin imo katawhan. Nangin bantog ka tungod sang gamhanan kag makatilingala nga mga butang nga ginhimo mo sang gintabog mo ang mga nasyon kag ang ila mga dios-dios paagi sa imo katawhan nga ginpaguwa mo sa Egipto. ²⁴ Ginhimo mo ang mga Israelinhon nga imo katawhan sa wala sing katapusan, kag ikaw, Ginoo, nangin ila Dios.

^25-26 “Kag karon, Ginoong Dios, tumana ang imo promisa sa akon nga imo alagad kag sa akon pamilya, agod mangin bantog ka sa wala sing katapusan. Dayon magasiling ang mga tawo, ‘Ang Ginoo nga Makagagahom amo ang Dios sang Israel!’ Kag ang akon pamilya magapadayon hasta san-o sa imo presensya. ²⁷ Ginoo nga Makagagahom, Dios sang Israel, may kaisog ako sa pagpangamuyo sini sa imo tungod kay ginpahayag mo sa akon nga imo alagad nga magahari permi ang isa sa akon mga kaliwat. ²⁸ Ginoong Dios, matuod ikaw nga Dios! Ginpromisa mo ining maayo nga mga butang sa akon nga imo alagad, kag masaligan gid ang imo mga promisa. ²⁹ Kabay pa nga ikalipay mo ang pagpakamaayo sa akon pamilya agod magapadayon ini hasta san-o sa imo presensya, kay amo ini ang imo ginpromisa, Ginoong Dios. Kag sa sini nga pagpakamaayo mo, pakamaayuhon gid man ang akon pamilya hasta san-o.”

Ang mga Pagpangdaog ni David^(G)

8 Sang ulihi napierdi ni David ang mga Filistinhon, kag ginsakop niya sila. Naagaw niya sa ila ang lugar sang Meteg Ama. ² Napierdi man ni David ang mga Moabnon. Ginpahigda niya sila nga nagaidas sa duta kag gintakos sang lubid. Ang mga nasakop sang kada duha ka takos sang lubid ginpamatay, kag ang mga nasakop sang kada isa ka takos sang lubid gintugutan nga mabuhi. Ang mga Moabnon nga wala ginpamatay nangin sakop ni David kag nagbayad sila sang buhis sa iya.

³ Nagpakig-away man si David kay Haring Hadadezer sang Zoba, nga anak ni Rehob, sang maglakat si Hadadezer sa pagsakop liwat sang mga duta malapit sa Suba sang Eufrates. ⁴ Naagaw nila ni David ang 1,000 niya ka karwahe, 7,000 ka manugkarwahe,^[aa] kag 20,000 ka soldado. Ginpamiang nila ni David ang mga kabayo nga nagaguyod sang mga karwahe luwas lang sa 100 nga ginbilin nila para ila gamiton.

⁵ Sang mag-abot ang mga Arameanhon^[ab] halin sa Damascus sa pagbulig kay Hadadezer, ginpamatay nila ni David ang 22,000 sa ila. ⁶ Nagpabutang dayon si David sang mga kampo sa Damascus, ang lugar sang mga Arameanhon. Kag nangin sakop niya sila, kag nagbayad sila sang buhis sa iya. Ginpadaog sang Ginoo si David bisan diin siya magkadto sa pagpakig-away. ⁷ Ginkuha ni David ang bulawan nga mga taming nga iya sang mga opisyal ni Hadadezer, kag gindala ini sa Jerusalem. ⁸ Ginkuha man niya ang madamo gid nga mga saway sa Beta^[ac] kag Berotai, nga mga banwa nga sakop ni Hadadezer.

⁹ Karon, nabalitaan ni Haring Tou^[ad] sang Hamat nga ginpierdi ni David ang bug-os nga soldado ni Hadadezer. ¹⁰ Gani ginpakadto niya ang iya anak nga si Joram kay Haring David sa pagpangamusta kag sa pagpadungog sa iya sa pagdaog niya kay Hadadezer sa inaway. (Ining si Tou kag si Hadadezer kontrahanay halin sang una pa.) Nagdala si Joram sang mga regalo nga hinimo halin sa pilak, bulawan, kag saway. ¹¹ Ginhalad ini ni Haring David sa Ginoo, pareho sa iya ginhimo sa mga pilak kag bulawan nga iya naagaw sa iban nga mga nasyon nga iya ginpierdi— ¹² ang Edom,^[ae] Moab, Ammon, Filistia, kag Amalek. Ginhalad man niya ang mga naagaw nila kay Haring Hadadezer sang Zoba, nga anak ni Rehob. ¹³ Kag nangin bantog pa gid si David matapos niya pamatay ang 18,000 ka Edomnon^[af] sa kapatagan nga ginatawag Asin. ¹⁴ Nagpabutang dayon siya sang mga kampo sa bug-os nga Edom, kag nangin sakop niya ang tanan nga Edomnon. Ginpadaog sang Ginoo si David bisan diin siya magkadto sa pagpakig-away.

Ang mga Opisyal ni David

¹⁵ Naghari si David sa bug-os nga Israel, nga nagahimo sang matarong kag husto para sa tanan niya nga katawhan. ¹⁶ Ang nagapangulo sa iya mga soldado amo si Joab nga anak ni Zeruya. Ang nagadumala sang mga kasulatan sang ginharian amo si Jehoshafat nga anak ni Ahilud. ¹⁷ Ang mga pangulo nga pari amo si Zadok nga anak ni Ahitub kag si Ahimelec nga anak ni Abiatar. Ang sekretaryo amo si Seraya. ¹⁸ Ang pangulo sang mga badigard ni David nga mga Keretnon kag mga Peletnon amo si Benaya nga anak ni Jehoyada. Kag ang mga manuglaygay^[ag] ni David amo ang iya mga anak nga lalaki.

Si David kag si Mefiboshet

9 Isa ka adlaw, nagpamangkot si David, “May nabilin pa bala sa pamilya ni Saul nga mapakitaan ko sang kaayo tungod kay Jonatan?” ² Ginpatawag niya ang isa ka tawo nga ang ngalan si Ziba, nga suluguon anay sang pamilya ni Saul. Pag-abot niya ginpamangkot siya ni David, “Ikaw bala si Ziba?” Nagsabat siya, “Huo, Mahal nga Hari.” ³ Nagpamangkot ang hari, “May nabilin pa bala sa pamilya ni Saul nga mapakitaan ko sang kaayo sang Dios?” Nagsabat siya sa hari, “May ara, ang anak ni Jonatan nga lalaki nga lupog.” ^4-5 Nagpamangkot ang hari, “Diin na siya?” Nagsabat si Ziba, “Didto sa Lo Debar, sa balay ni Makir nga anak ni Amiel.” Gani nagpasugo si David sa pagkuha sa iya didto.

⁶ Ang ngalan sang anak ni Jonatan amo si Mefiboshet kag apo siya ni Saul. Pag-abot niya kay David nagluhod siya bilang pagtahod sa iya. Nagsiling si David, “Mefiboshet?” Nagsabat siya, “Huo, sir.” ⁷ Nagsiling si David sa iya, “Indi ka magkahadlok, kay pakitaan ko gid ikaw sang kaayo tungod sa imo amay nga si Jonatan. Iuli ko sa imo ang tanan nga kadutaan sang imo lolo nga si Saul, kag indi lang ina, kundi makakaon ka permi upod sa akon.” ⁸ Nagluhod si Mefiboshet kag nagsiling, “Sin-o gid bala ako nga trataron mo sing subong sini? Pareho man lang ako sa patay nga ido.”

⁹ Dayon ginpatawag sang hari si Ziba, nga suluguon anay ni Saul, kag ginsilingan, “Ginahatag ko kay Mefiboshet, nga apo sang imo agalon nga si Saul, ang tanan nga pagkabutang ni Saul kag sang iya pamilya. ¹⁰ Ikaw, ang imo mga anak, kag ang imo mga suluguon ang magapanguma sang duta para sa iya, kag dal-on mo sa iya ang mga patubas, agod may pagkaon ang pamilya^[ah] sang imo agalon. Pero si Mefiboshet iya magakaon permi upod sa akon.” (Si Ziba may 15 ka anak nga lalaki kag 20 ka suluguon.)

¹¹ Nagsiling si Ziba sa hari, “Mahal nga Hari, tumanon ko ang bisan ano nga isugo mo sa akon nga imo suluguon.” Halin sadto, nagakaon permi si Mefiboshet upod kay David nga daw isa sa iya mga anak.

¹² May anak si Mefiboshet nga lalaki nga ang ngalan si Mica. Ang tanan nga miyembro sang panimalay ni Ziba nangin suluguon ni Mefiboshet. ¹³ Si Mefiboshet nga lupog didto na nag-estar sa Jerusalem kay didto siya nagakaon permi upod kay Haring David.

Ginpierdi ni David ang mga Ammonhon kag mga Arameanhon^(H)

10 Sang ulihi, napatay si Nahash nga hari sang mga Ammonhon. Kag ang iya anak nga si Hanun amo ang nagbulos sa iya bilang hari. ² Nagsiling si David, “Pakitaan ko sang kaayo si Hanun tungod nga maayo ang iya amay sa akon.” Gani nagpadala si David sang mga opisyal sa pagpakita sang iya pag-unong sa kalisod ni Hanun tungod sa pagkapatay sang iya amay.

Pero sang pag-abot sang mga opisyal ni David sa duta sang mga Ammonhon, ³ nagsiling ang mga opisyal sang mga Ammonhon kay Hanun nga ila agalon, “Nagahunahuna ka bala nga ginadumdom ni David ang imo amay paagi sa pagpadala sang mga tawo sa pag-unong sa imo kalisod? Indi ayhan ginpadala niya sila agod magpang-espiya sa aton banwa kag laglagon ini?” ⁴ Gani ginpadakop ni Hanun ang mga opisyal ni David kag ginpabalbasan niya ang pihak nga bahin sang ila burangos. Ginpagutrab man niya ang ila mga bayo halin sa balikawang paidalom kag dayon ginpapauli sila. ⁵ Nahuya gid sila nga magpauli. Sang mabalitaan ni David ang natabo, nagpadala siya sang mga mensahero sa paghambal sa iya mga opisyal nga magpabilin lang anay sila sa Jerico hasta nga magtubo ang ila mga burangos, kag dayon makapauli na sila.

⁶ Nareyalisar sang mga Ammonhon nga ginpaakig gid nila si David. Gani nagsuhol sila sang 20,000 ka Arameanhon^[ai] nga mga soldado nga taga-Bet Rehob kag taga-Zoba, 1,000 ka soldado halin sa hari sang Maaca, kag 12,000 ka soldado halin sa Tob. ⁷ Pagkabati sini ni David, ginpadala niya si Joab kag ang tanan nga maisog nga mga soldado sa pagpakig-away. ⁸ Nagplastar ang mga Ammonhon sa pagpakig-away sa may puwertahan sang ila banwa, samtang ang mga Arameanhon nga taga-Zoba kag taga-Rehob kag ang mga soldado nga taga-Tob kag taga-Maaca nagplastar sa kapatagan.

⁹ Sang makita ni Joab nga may mga kaaway sa iya atubang kag likod, nagpili siya sang pinakamaayo nga mga soldado sang Israel, kag ginpanguluhan niya sila sa pagpakig-away sa mga Arameanhon. ¹⁰ Ang nabilin nga mga soldado ginpapanguluhan niya kay Abishai nga iya utod sa pagpakig-away sa mga Ammonhon. ¹¹ Nagsiling si Joab kay Abishai, “Kon makita mo nga daw mapierdi na kami sang mga Arameanhon, buligan ninyo kami, kag kon kamo man ang daw mapierdi sang mga Ammonhon buligan namon kamo. ¹² Magpakabaskog kita! Magpakig-away kita nga may kaisog para sa aton katawhan kag sa mga banwa sang aton Dios. Himuon sang Ginoo kon ano ang maayo para sa iya.” ¹³ Dayon nagsalakay si Joab upod sang iya mga tinawo, kag nagpalalagyo ang mga Arameanhon sa ila. ¹⁴ Pagkakita sang mga Ammonhon nga nagapalalagyo ang mga Arameanhon, nagpalagyo man sila kay Abishai kag nagsulod sa ila banwa. Gani nagpauli sila ni Joab sa Jerusalem halin sa pagpakig-away sa mga Ammonhon.

¹⁵ Sang mareyalisar sang mga Arameanhon nga napierdi sila sang mga Israelinhon, nagtipon sila liwat. ¹⁶ Ginbuligan sila sang iban nga mga Arameanhon nga ginpatawag ni Hadadezer halin sa tabok sang Suba sang Eufrates. Nagkadto sila sa Helam sa pagpangulo ni Shobac nga kumander sang mga soldado ni Hadadezer.

¹⁷ Sang mahibaluan ini ni David, ginpatipon niya ang tanan nga soldado sang Israel sa pagpakig-away. Dayon nagtabok sila sa Suba sang Jordan kag nagkadto sa Helam. Nagplastar ang mga Arameanhon sa pagpakig-away sa ila ni David, kag dayon nag-inaway sila. ¹⁸ Pero nagpalalagyo ang mga Arameanhon sa mga Israelinhon. Nakapatay sila ni David sang 700 ka manugkarwahe kag 40,000 ka manugkabayo.^[aj] Napatay man nila si Shobac, ang kumander sang mga soldado. ¹⁹ Sang makita sang mga hari sang mga Arameanhon, nga mga sakop ni Hadadezer, nga napierdi na sila sang mga Israelinhon, nagpakig-abyan sila sa mga Israelinhon kag nagpasakop sa ila. Gani halin sadto nahadlok na ang mga Arameanhon nga magbulig sa mga Ammonhon.

Si David kag si Batsheba

11 Sang tion nga nagalakat ang mga hari sa pagpakig-away, wala maglakat si David kundi nagpabilin lang siya sa Jerusalem. Ang iya ginpalakat sa inaway amo si Joab, ang iya mga opisyal, kag ang tanan nga soldado sang Israel. Ginpierdi nila ni Joab ang mga Ammonhon kag ginkibon ang Raba.

² Isa ka hapon, sang manugsalop na ang adlaw, nagbangon si David kag naglakat-lakat sa matapan nga atop sang palasyo. Samtang nagatulok siya sa idalom, may nakita siya nga isa ka matahom gid nga babayi nga nagapaligo. ³ Nagsugo si David sa paghibalo kon sin-o ato nga babayi. Kag ginsugiran siya nga ang babayi si Batsheba, nga anak ni Eliam kag asawa ni Uria nga Hithanon. ⁴ Dayon ginpakuha ni David si Batsheba. Kag sang pag-abot niya kay David, naghulid sila. (Bag-o lang sadto natapos ni Batsheba ang seremonya sa pagpakatinlo tungod sang iya pamulanon.) Pagkatapos nila hulid, nagpauli siya.

⁵ Sang ulihi nagbusong siya, kag nagpadala siya sang mensahi kay David nga nagabusong siya. ⁶ Gani nagpadala si David sang mensahi kay Joab nga pakadtuon sa iya si Uria nga Hithanon. Gani ginpakadto ni Joab si Uria kay David. ⁷ Pag-abot ni Uria, ginpamangkot siya ni David kon kamusta si Joab, ang mga soldado, kag ang ila pagpakig-away. ⁸ Dayon nagsiling si David sa iya, “Magpauli ka sa imo balay, kag magpahuway-huway.”^[ak] Gani naghalin si Uria sa palasyo, kag ginpadal-an siya ni David sang mga regalo sa iya balay. ⁹ Pero wala magpauli si Uria kundi didto siya nagtulog sa puwertahan sang palasyo upod sa mga suluguon sang iya agalon nga si David.

¹⁰ Sang ginsugiran si David nga wala magpauli si Uria, ginpatawag niya siya kag ginpamangkot, “Ngaa nga wala ka magpauli? Dugay ka nga wala sa inyo.” ¹¹ Nagsiling si Uria, “Ang Kahon sang Kasugtanan kag ang mga soldado sang Israel kag Juda ara sa kampo sa kapatagan, kag didto man ang amon kumander nga si Joab kag ang iya mga opisyal. Makabatas bala ako nga magpauli sa pagkaon, pag-inom, kag paghulid sa akon asawa? Ginasumpa ko sa imo nga indi ko paghimuon ina.”

¹² Nagsiling si David sa iya, “Magpabilin ka pa anay diri sing isa ka gab-i, kag pabalikon ko ikaw sa kampo buwas.” Gani nagpabilin si Uria sadto nga adlaw sa Jerusalem. Pagkadason nga adlaw, ¹³ gin-agda siya ni David nga magkaon kag mag-inom upod sa iya, kag ginhubog siya ni David. Pero sadto nga gab-i wala gihapon siya magpauli kundi didto siya nagtulog liwat upod sa mga suluguon ni David.

¹⁴ Pagkaaga, nagsulat si David kay Joab kag ginpadala niya ini kay Uria. ¹⁵ Amo ini ang iya ginsulat: “Ibutang si Uria sa una, nga sa diin puwerte gid ang inaway, dayon atras kamo agod maigo siya kag mapatay.” ¹⁶ Gani samtang ginakibon nila ni Joab ang Raba, ginbutang niya si Uria sa lugar nga sa diin ara ang mabakod nga mga soldado sang mga kaaway. ¹⁷ Nagsalakay ang mga kaaway sa ila ni Joab, kag napatay si Uria kaupod sang iban nga mga soldado ni David.

¹⁸ Nagpadala si Joab sang balita kay David parte sa tanan nga natabo sa inaway. ¹⁹ Ginsilingan niya ang mensahero, “Pagkatapos mo sugid sa hari parte sa natabo sa inaway, ²⁰ ayhan mangakig siya kag pamangkuton ka niya, ‘Ngaa nga nagpalapit gid kamo sa banwa sa pagpakig-away? Wala bala kamo kahibalo nga mapana nila kamo halin sa pader? ²¹ Wala bala kamo makadumdom kon paano napatay si Abimelec nga anak ni Jerubeshet^[al] sa Tebez? Indi bala nga ginhulugan siya sang babayi sang galingan nga bato halin sa ibabaw sang pader, kag napatay siya? Gani ngaa nga nagpalapit gid kamo sa pader?’ Kon magpamangkot siya sini, silinga siya dayon, ‘Napatay man ang imo alagad nga si Uria nga Hithanon.’ ”

²² Naglakat ang mensahero, kag pag-abot niya kay David ginsugiran niya siya sang tanan nga ginpasiling ni Joab. ²³ Nagsiling siya kay David, “Ginsalakay kami sang mga kaaway sa kapatagan, pero ginlagas namon sila pabalik sa may puwertahan sang ila banwa. ²⁴ Dayon ginpana kami sang mga manugpana nga ara sa pader, kag napatay ang iban sa imo mga soldado pati ang imo alagad nga si Uria nga Hithanon.”

²⁵ Nagsiling si David sa mensahero, “Silinga si Joab nga indi maglain ang iya buot sa natabo, kay indi gid man mapaktan kon sin-o ang mapatay sa inaway. Silinga siya nga magpakabakod siya, kag pabaskugon pa gid niya ang pagsalakay sa banwa hasta nga malaglag ini.”

²⁶ Sang pagkahibalo ni Batsheba nga napatay si Uria nga iya bana, nagpangasubo siya. ²⁷ Pagkatapos sang tion sang pagpangasubo, ginpakuha siya ni David kag gindala sa palasyo. Nangin asawa siya ni David, kag sang ulihi nagbata siya sang lalaki. Pero tama kalain ang ginhimo ni David sa panulok sang Ginoo.

Ginsabdong ni Natan si David

12 Karon, ginpadala sang Ginoo si Propeta Natan kay David. Pag-abot niya kay David, nagsiling siya, “May duha ka tawo nga nagaestar sa isa ka banwa. Ang isa manggaranon kag ang isa imol. ² Madamo gid ang mga karnero kag mga baka sang manggaranon, ³ pero ang imol isa lang gid ang iya karnero nga iya pa ginbakal. Ginsagod niya ini, kag nagdako upod sa iya mga kabataan. Ginpakaon niya ini sang iya pagkaon, kag ginpainom sa iya mismo baso, kag iya pa ini ginkugos-kugos. Ginkabig niya ini nga daw iya anak nga babayi. ⁴ Isa sina ka tion, may bisita ang manggaranon, pero indi niya gusto nga mag-ihaw sang iya karnero ukon baka para ipakaon sa iya bisita. Sa baylo ginkuha niya ang karnero sang imol nga tawo kag ginpaihaw ini para ipakaon sa iya bisita.”

⁵ Naakig gid si David sa tawo nga manggaranon kag nagsiling siya kay Natan, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga dapat patyon ang tawo nga naghimo sina. ⁶ Kag tungod nga wala siya sing kaluoy sa imol nga tawo, dapat ulian niya sang apat ka karnero ang isa ka karnero nga iya ginkuha.”

⁷ Dayon nagsiling si Natan kay David, “Ikaw ato nga tawo! Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ‘Ginpili ko ikaw nga hari sang Israel kag ginluwas ko ikaw kay Saul. ⁸ Ginhatag ko sa imo ang iya ginharian kag ang iya mga asawa. Ginhimo ko ikaw nga hari sa bug-os nga Israel kag Juda. Kag kon kulang pa ini, kuntani ginhatagan ko ikaw sang madamo pa. ⁹ Gani ngaa wala mo pagtumana ang akon pulong paagi sa paghimo sining malaot nga butang sa akon panulok? Ginpapatay mo si Uria nga Hithanon sa inaway; ginpapatay mo siya sa mga Ammonhon, kag ginkuha mo pa ang iya asawa. ¹⁰ Gani tungod sa imo ginhimo, sugod subong permi lang may inaway kag pagpinatyanay sa imo pamilya, tungod nga ginsupak mo ako kag ginkuha mo ang asawa ni Uria.’